Zitting van dinsdag 24 september 2015

Transcriptie

1 Nr. 9 Zitting van dinsdag 24 september 2015 Voorzitter: de heer G. Veldhuijzen, waarnemend burgemeester. Aanwezig zijn de leden: de heren F. Alba Heijdenrijk en F.M.Th. Barth, mevrouw G.H. Biesheuvel-van Diemen, de heren R.J.J. van Breemen en H. Chaaby, mevrouw N. van Dalen- Eggink, de heren I. Elmaci en E. Güngör, de dames E.W.H. Hamann en J.T.E. Hoogesteger, de heren A. de Jong, A. Koçak en L.R.J. van Luijk, de dames A. Mager-Schroten, N.J. Marisvan Exel en M.J. Molengraaf-Vullers, de heren H.J. van Mourik, L.A. Onvlee en P.C.J. Schefferlie, mevrouw F.J. Schouwenaar en de heren B. van Son en D. van Zanten. Griffier: de heer H. Sepers. Tevens aanwezig: de wethouders mevrouw A.L. Dansen en de heren M.A.J. Doodkorte, J. Freije, E.B. Klink en A.J. Rijsdijk, alsmede mevrouw mr. drs. A.W. Vergouwe, gemeentesecretaris. Afwezig: mevrouw A.G. van Maaren en de heren K.E. Lutterkort en I. Tekir. * AGENDA: 1. Opening (19.30 uur) Aanwijzing van het lid dat het eerst aan de beurt van stemmen is Vaststelling agenda Notulen van de raadsvergaderingen van 25 juni, 9 juli en 25 augustus Lijst ingekomen stukken Motie PvdA tijdelijke opvang vluchtelingen in de gemeente Gorinchem Voorhangbesluit lening Natuurcentrum (nr ) Beëindiging subsidie Jeugdtheaterhuis Kaderstelling woningbouwplan Mollenburg (nr ) Rekenkameronderzoek bestuurlijke samenwerkingsverbanden (nr ) Wijziging verordeningen op: rekenkamercommissie Gorinchem (RKC) functioneringsgesprekken burgemeester en raad fractievergoeding fractieassistenten (nr ) Vergaderstructuur (nr ) Toekomstige werkwijze presidium / fractievoorzitters (nr ) Toekomstige werkwijze & inrichting griffie (nr ) Wijziging Huisvestingsverordening A-V gemeente Gorinchem (nr ) Samenstelling werkgeverscommissie griffie (nr ) Aanwijzing lid en plaatsvervangend lid Algemeen Bestuur Gemeenschappelijke Regeling WSW De Avelingen Groep (nr ) Aanwijzing lid Algemeen Bestuur Gemeenschappelijke Regeling Regionale Sociale Dienst & Kredietbank Alblasserwaard-Vijfheerenlanden (nr ) I - 1

2 11. Sluiting Opening (19.30 uur). De voorzitter: Ik open de vergadering en heet u allen van harte welkom. Bericht van verhindering is ontvangen van de heer Lutterkort wegens ziekte, de heer Tekir wegens een studiereis en mevrouw Van Maaren wegens vakantie. De heer Schefferlie heeft laten weten later ter vergadering te zullen komen. De heer Barth, zijn vrouw en kinderen wens ik vanaf deze plaats van harte geluk met de gezinsuitbreiding die heeft plaatsgevonden met de geboorte van Mathilde. Namens de raad hebben wij een boeket bloemen laten bezorgen. Het woord is thans aan mevrouw Molengraaf. Mevrouw Molengraaf-Vullers: Mijnheer de voorzitter. Het is aan mij u te melden dat onze fractie een zeer vruchtbare fractie is. Niet alleen het gezin van de heer Barth heeft een uitbreiding ondergaan, maar ook ik ben opnieuw oma geworden van een kleindochter. Verder had ik u vanavond nog willen mededelen dat ook de heer De Jong opnieuw opa is geworden, maar dat kind blijkt nu al een dwarsligger te zijn, want het is er nog steeds niet uit maar dat kan misschien vanavond nog gebeuren! Om dit alles te vieren hebben wij vanavond een traktatie bij de koffie verzorgd. De voorzitter: Namens ons allen de hartelijke gelukwensen aan alle borelingen, of bijna-borelingen! Dames en heren. U hebt allen een bericht ontvangen over de aanstaande raadsexcursie. Uiterlijk morgen verwacht mevrouw Schepel daarvoor uw aanmeldingen. Voorts meld ik u dat de commissaris des Konings ons zal bezoeken op 8 oktober a.s. Voor die gelegenheid is van half drie tot half vier een bijeenkomst voorzien met raadsleden mijns inziens kan dat redelijkerwijs een vertegenwoordiger per fractie zijn. De raadsbijeenkomst van volgende week zal worden verrijkt met een presentatie van mijn hand over mijn bevindingen. Ten slotte deel ik u mede dat ik overeenkomstig het besluit van het college afgelopen zaterdag een Schouderklop heb mogen uitreiken aan de heer Van t Land, oud-raadslid en -wethouder, voornamelijk vanwege het feit dat hij inmiddels 39 jaar lid is van het bestuur van de Stichting Stadsherstel. 2. Aanwijzing van het lid dat het eerst aan de beurt van stemmen is. Door het lot wordt aangewezen mevrouw Schouwenaar. 3. Vaststelling agenda. De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld. 4. Notulen van de raadsvergaderingen van 25 juni, 9 juli en 25 augustus Zonder beraadslaging en zonder hoofdelijke stemming worden deze notulen achtereenvolgens ongewijzigd vastgesteld. 5. Lijst ingekomen stukken. A. Voor kennisgeving aan te nemen I - 2

3 1 Brief aan Raad van State Afwijzing verzoek tot verlengen termijn uitvoeren tussenuitspraak inzake ligplaats woonschip Stationsweg B. Bij wijze van besluit akkoord gaan met voorgestelde afdoening 1 Voorhangbesluit Aanpassing Gemeenschappelijke Regeling GEVUDO Voorhangbesluit financiële situatie Natuurcentrum Gorinchem C. Ter afdoening in handen van het college te stellen 1 Recron Camperplaatsen en het algemeen belangbeginsel E. Betrekken bij begrotingsbehandeling 1 Provincie Zuid-Holland bevindingen jaarstukken G. Betrekken bij raadsbehandeling 1 Reactie op voorgestelde aanpassingen van de A27 R. de Boon Reactie op voorgestelde aanpassingen van de A27 C. Visser Reactie op voorgestelde aanpassingen van de A27 R. Stekelenburg Provincie Zuid-Holland ontwerp bestemmingsplan Grote Haarsekade PSV Hippos - ontwerp bestemmingsplan Grote Haarsekade Veiligheidsregio ZHZ ontwerp bestemmingsplan Grote Haarsekade Waterschap Rivierenland ontwerp bestemmingsplan Grote Haarsekade Van der Brugge makelaardij ontwerp bestemmingsplan Grote Haarsekade J. Informatiebrieven van het college 1 Voornemen tot gunning aanbesteding Jongerenwerk Serviceorganisatie Jeugd ZHZ Aanschaf parkeersysteem in garages Motie Noodhulp Leerlingenvervoer situatie Klomp Groepsvervoer Nota Huurprijzensystematiek gemeentelijk vastgoed Maatschappelijk gebruik van de kantine van Unitas Onteigening middengebied Hoogdalem Tijdelijke uitbreiding capaciteit ideeënmakelaar Welstandscriteria voor zonnepanelen en collectoren en installaties Commentaarnota Inspraak- en wettelijk vooroverleg en ontwerp bestemmingsplan Grote Haarsekade Reactie college op amendement en motie Regionale Huisvestingsverordening Alblasserwaard-Vijfheerenlanden gemeente Gorinchem Verkoop Boerenstraat 11b aan Stichting Studio Peer Zienswijze conceptbegroting GR Publieke Gezondheid en Jeugd Houdbare gemeentefinanciën Invoering Gastvrij Gorinchempas Portefeuilleverdeling college van B&W Energiebesparende maatregelen openbare verlichting K. Beantwoording (schriftelijke) vragen 1 Schriftelijke vragen SB nieuwe ontwikkeling inning en opschorting eigen bijdrage Schriftelijke vragen SB nieuwe bestemmingsplan Hoog Dalem, herziening winkeleiland Schriftelijke vragen SB kunst in kelders Schriftelijke vragen CDA gebruik en zelftest Suwinet bij de gemeente Gorin I - 3

4 chem 5 Schriftelijke vragen ChristenUnie/SGP en SP Gevolgen extra bezuinigingen jeugdzorg ZHZ Zonder beraadslaging en zonder hoofdelijke stemming wordt conform de voorstellen besloten. 6. Motie PvdA tijdelijke opvang vluchtelingen in de gemeente Gorinchem. De voorzitter: Het woord is allereerst aan wethouder Dansen voor het afleggen van een verklaring. Wethouder Dansen: Mijnheer de voorzitter. Graag wil ik de raad deelgenoot maken van datgene waarmee het college tussen nu en de afgelopen raadsbijeenkomst bezig is geweest op het gebied van het vluchtelingenprobleem. Er is van alles gebeurd. Een ambtelijke werkgroep is gaan onderzoeken wat de mogelijkheden binnen Gorinchem zijn en heeft zich beziggehouden met het voorbereiden van een draaiboek. Samen met de burgemeester ben ik namens het college in gesprek met de verantwoordelijk wethouders en burgemeesters in de regio. Daarvan kan ik melden dat vanmiddag een positief overleg heeft plaatsgevonden. De regio is op zoek naar mogelijkheden om gezamenlijk en individueel een steentje te kunnen bijdragen aan het oplossen van het vluchtelingenprobleem. Naar aanleiding van de grote stroom vluchtelingen is het COA sinds vorige week op zoek naar crisisopvangplaatsen. Gemeenten, en dus ook Gorinchem, hebben van de Veiligheidsregio de vraag gekregen aan te geven of zij beschikken over locaties voor de crisis-noodopvang van vluchtelingen. De resultaten van deze verkenning worden bij de afzonderlijke colleges weer teruggelegd, maar dit terzijde. De eerder genoemde ambtelijke werkgroep heeft onderzocht welke locaties binnen deze gemeente geschikt zouden zijn om tegemoet te komen aan de vragen van het COA. Ter informatie van de raad: het COA is op zoek naar noodopvang voor 72 uur, noodopvang voor langere tijd, tijdelijke opvang op campings en vakantieparken en reguliere opvang in de vorm van een AZC. Een brede ambtelijke werkgroep heeft onderzoek gedaan naar de mogelijkheden die er in Gorinchem zijn. Onze gemeente heeft van verschillende organisaties locaties aangeboden gekregen als mogelijke noodopvanglocatie. Wij menen dat het Wellantcollege de meest geschikte locatie is in het Gorinchemse voor de realisering van zo n opvanglocatie. Dit hebben wij doorgegeven aan de Veiligheidsregio. Daarop hebben wij overigens nog geen reactie ontvangen. Wachtend op dat antwoord, lijkt het ons verstandig de bewoners van de Lingewijk te informeren over de mogelijkheid dat in hun wijk, in het Wellantcollege, een noodopvang zou kunnen komen. Een brief waarin wij hun informeren wordt vanavond, op z n laatst morgen, bezorgd in de Lingewijk. Namens het college heb ik ook gesproken met Vluchtelingenwerk Nederland, die graag een bijdrage wil leveren en met ons wil meedenken. Zodra wij van het COA horen, zullen wij in ieder geval contact met de raad opnemen. De heer Chaaby: Mijnheer de voorzitter. Het is goed te horen dat in de regio initiatieven zijn genomen, ook vanuit de ambtelijke werkgroep, en dat naar alle mogelijkheden wordt gezocht om in Gorinchem, maar ook in de regio, een geschikte opvang te kunnen I - 4

5 bieden. Het kan nu lijken alsof de motie die wij namens bijna alle fracties gaan indienen overbodig is, maar we gaan haar toch indienen. Laat ik echter beginnen met het volgende. Damascus, Syrië, juli Ahmed, vader van drie zonen, loopt richting zijn huis en ziet zijn kinderen van een afstand spelen. Terwijl hij zijn stappen richting het huis vervolgt, hoort hij een knal, en in een mum van tijd ligt het huis in puin. Voordat hij zich realiseert wat er gaande is, ziet hij zijn kinderen niet meer. Hij rent er naartoe, zonder erbij na te denken, en schreeuwt keihard de naam van zijn kinderen. Na een harde knal is het ineens doodstil. Hij sluipt langzaam naar de ravage toe die eerst zijn huis moest voorstellen, dan dringt het tot hem door dat zijn kinderen onder het puin liggen. Zo snel als hij kan, probeert hij ze met z n blote handen onder het puin vandaan te halen. Na een beetje te hebben gegraven, herkent hij een stukje van het bebloede hoofdje van zijn kindje. Niet wetend hoe hij het lichaampje kan bevrijden, beseft hij dat het laatste uur van zijn kinderen is gekomen. Vol pijn, verdriet en wanhoop heft hij zijn handen omhoog en kijkt hij naar boven, smekend naar God om zijn kinderen een mooie plaats in het paradijs te schenken. Dit was maar één voorbeeld van vele soortgelijke tragedies die dagelijks plaatsvinden in Syrië en de landen eromheen. Zoals wij allemaal weten, ontvluchten duizenden Syriërs hun thuisland wegens de oorlog, een oorlog die nog elke dag duizenden mensenlevens kost. De mensen die deze oorlog ontvluchten, zoeken veiligheid. De zoektocht naar deze veiligheid brengt vele risico s met zich mee. Wij zijn allemaal op de hoogte van deze situatie. Nu is het aan ons om iets te betekenen voor onze medemensen. Wij zullen ons nooit kunnen voorstellen wat zij doormaken. Wij zien en horen alles wat er gebeurt, maar tegelijkertijd voelen vele mensen, onder wie ik, zich machteloos. Wat kan ik, wat kunnen wij doen om deze vluchtelingen bij te staan? Wat is mijn, wat is onze bijdrage? Hoe kunnen wij de pijn voor hen ietsje verzachten? Er zijn gelukkig al veel initiatiefnemers actief in onze stad, vele organisaties en individuen, zoals het Pastoraat, dat een manifest heeft opgesteld, mede ondertekend door heel wat maatschappelijke en religieuze instellingen, waarin college en raad worden opgeroepen allerlei mogelijkheden te onderzoeken om opvang te bieden. Vanaf deze plek wil ik ook een oproep doen aan het Pastoraat. In het manifest wordt gewag gemaakt van religieuze instellingen. Er zijn in Gorinchem ook islamitische organisaties en moskeeën die heel wat initiatieven nemen. Betrek ook die islamitische organisaties erbij. Samen moeten wij onze krachten bundelen. Dat is de boodschap. Op dit moment worden voedselpakketten samengesteld, kleding ingezameld, geld gedoneerd en religieuze benodigdheden uitgedeeld. Naast deze vorm van liefdadigheid hebben deze mensen ook behoefte aan emotionele steun, en die hoeft niet ingewikkeld te zijn. Alleen al laten zien dat we mensen met warmte ontvangen en de tijd nemen om er voor hen te zijn, is hard nodig om zich weer even mens te voelen. We moeten ons ervan bewust zijn dat deze mensen zich nergens meer thuis voelen. Het is aan ons om hiermee positief om te gaan en hen op te vangen in ons land. Gorinchem heeft een betrokken gemeenschap en dat is prachtig om te zien. Laten we ongeacht cultuur, afkomst of geloof samen bijeenkomen en een steentje bijdragen, want wat wij onszelf en onze kinderen niet toewensen, wensen wij een ander ook niet toe. Het is onze plicht alles op alles te zetten voor de slachtoffers van de humanitaire ramp die in Syrië en landen eromheen plaatsvindt, voor een I - 5

6 toekomst zonder angst, zonder armoede en zonder haat tegen mensen die anders doen of anders denken. Dit is geen kwestie van liefdadigheid, het is een kwestie van rechtvaardigheid. Als raad en college moeten we onze maatschappelijke en humanitaire verantwoordelijkheid nemen en onze inzet tonen, door een tijdelijke opvang aan deze vluchtelingen in onze gemeente te bieden. Wethouder Dansen heeft inmiddels al toegelicht welke mogelijkheden momenteel worden onderzocht. Wellicht kan naast het Wellantcollege ook het Belastingkantoor door het college onder de loep worden genomen, per slot van rekening ook nog een gebouw van het rijk. De PvdA dient thans namens bijna alle fracties de volgende motie in: Motie M1 (PvdA, SP, VVD, CU/SGP/, CDA, GL, D66, GA, Hoogesteger) De raad van de gemeente Gorinchem, in vergadering bijeen op 24 september Aanleiding Er zijn steeds meer mensen die vanwege oorlog of politieke vervolging hun eigen land ontvluchten en in Nederland een veilig heenkomen zoeken. Voor deze mensen is momenteel onvoldoende opvang. Er zijn geen aanwijzingen dat hierin op kort termijn verandering komt. De raad van de gemeente Gorinchem verzoekt het college om: zo snel mogelijk in contact te treden met het COA om te bespreken op welke manier Gorinchem een bijdrage voor de korte en/of langere termijn kan leveren; te onderzoeken of er binnen de gemeente vastgoed beschikbaar is dat met inzet van acceptabele financiële middelen geschikt gemaakt kan worden voor de opvang van vluchtelingen; naast de huisvesting ook zaken als scholing en begeleiding te faciliteren; zorgvuldig te kijken naar de schaal en actief het contact met de Gorcumse bevolking te zoeken; nauwe samenwerking te zoeken met gemeenten in de regio Alblasserwaard en Vijfheerenlanden om te kijken op welke wijze gezamenlijk (extra) ondersteuning kan worden geboden aan op te vangen vluchtelingen. Motivatie/Reden - Gorinchem wil een bijdrage leveren aan de opvang van vluchtelingen. - Ook vanuit de samenleving ontstaan er initiatieven voor opvang (zie Manifest van o.a. Open Pastoraat). - Inzet van andere gemeenten heeft aangetoond dat binnen beperkte tijd geschikte opvanglocaties gevonden kunnen worden. - Gemeenten moeten samen hun maatschappelijke en humanitaire verantwoordelijkheid nemen en kunnen daarmee een verschil maken met betrekking tot de opvang van vluchtelingen. - De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie heeft een dringende oproep gedaan aan alle gemeenten om tijdelijke opvang te bieden voor deze groep vluchtelingen. Het verheugt ons bijzonder dat de motie op één fractie na door de gehele raad kan worden ingediend. Er is veel draagvlak voor de opvang van vluchtelingen, maar er zijn ook veel zorgen en vragen die de mensen in ons land hebben. Daarom zal de opvang van vluchtelingen in goed overleg met onze burgers en alle betrokkenen moeten worden verzorgd. Zo zal bijvoorbeeld gezorgd moeten worden voor goede communicatie met onze burgers in de Lingewijk als het gaat over het Wellantcollege. Op allerlei plekken in ons land ontstaan prachtige initiatieven om vluchtelingen te helpen. Dat is hartverwarmend. Als we gezamenlijk de schouders eronder zetten, kunnen we de toekomst van deze mensen in goede banen leiden, met een warm hoofd en een koel hoofd. I - 6

7 De heer Van Breemen: Mijnheer de voorzitter. Je hoeft het nieuws niet heel nauw te volgen om te kunnen weten dat er een ongekende stroom aan vluchtelingen naar Europa komt. Nog nooit waren zoveel mensen op de vlucht als in het jaar De situatie in met name het Midden-Oosten, maar niet te vergeten ook in Afrika, dwingt velen ertoe alles wat nog rest achter te laten en op zoek te gaan naar een veiliger oord. De regio, de buurlanden weten momenteel al meer dan 95% van deze vluchtelingen een veilige haven te bieden, de andere mensen zoeken naar vrede en veiligheid in voornamelijk Europa, en een deel daarvan komt in Nederland terecht. Het is niet aan deze gemeenteraad om de geopolitieke oplossing voor de grote vluchtelingenstroom te verzinnen; dat moet men in Den Haag, of eigenlijk in Brussel maar doen. De vraag die wel aan deze gemeenteraad gesteld kan worden is hoe wij als gemeente willen omgaan met de vluchtelingen die Nederland bereiken en opvang nodig hebben. GroenLinks kan daar heel duidelijk over zijn: wij vinden dat deze mensen, die noodgedwongen hun land achter hebben moeten laten, een gastvrije, menswaardige opvang moeten krijgen, ook in onze gemeente. We zijn dan ook erg blij dat in onze gemeente zoveel mooie burgerinitiatieven ontstaan, die allemaal iets willen doen om te helpen. Het is mooi te zien dat Gorinchem echt in beweging komt voor vluchtelingen. De opvang van vluchtelingen in Gorinchem kan wat GroenLinks betreft heel breed zijn. Het kan op zeer korte termijn noodopvang zijn, zodat de mensen een dak boven hun hoofd hebben gedurende de periode waarin zij geregistreerd worden en naar een opvang in een AZC gezocht wordt, maar wat GroenLinks betreft staat ook het aanbod aan het COA voor de vestiging van een AZC in Gorinchem nog steeds. En als het om opvang gaat, denken wij ook aan taalonderwijs, scholing, dagbesteding en al het andere dat nodig is om vluchtelingen een gastvrije opvang te bieden. Kortom, wij vinden dat Gorinchem een bijdrage moet leveren, in welke vorm dan ook. GroenLinks is daarom van mening dat het college snel en proactief met het COA in gesprek moet gaan, om te bekijken op welke manier Gorinchem het best zijn steentje kan bijdragen aan de opvang van al die vluchtelingen die Nederland bereiken. Het is goed van de wethouder te horen dat daarmee al druk begonnen is. Daarbij moet natuurlijk wel rekening worden gehouden met de schaalgrootte van Gorinchem en er moet ook zeer proactief en duidelijk gecommuniceerd worden met onze inwoners. We hebben immers ook een verantwoordelijkheid richting hen. Zeker in deze tijd van social media is dat van groot belang. Ook zijn wij van mening dat bij dit vraagstuk een goede samenwerking met omliggende gemeenten, zowel binnen als buiten de AV, van groot belang is. Gemeenten van of inwoners kunnen samen waarschijnlijk veel meer doen dan afzonderlijk. Daarom zijn we blij dat de motie die de PvdA aanvankelijk had ingediend, verbreed is en dat naast de tijdelijke opvang ook naar een breder scala van mogelijkheden aan opvang gekeken wordt. Wat ons betreft bieden wij ons aan bij het COA en zeggen we: we willen graag ons steentje bijdragen, hoe kunnen we helpen? Het is goed te zien dat een vrijwel unanieme raad dat vanavond wil uitspreken in deze motie. Mevrouw Van Dalen-Eggink: Mijnheer de voorzitter. Als mede-ondertekenaars van de motie zijn wij natuurlijk heel blij dat wij als gemeente Gorinchem nu snel stappen gaan zetten en we zijn ook blij dat het college al het nodige voorbereidende werk heeft gedaan. In februari 2011, toen sprake was van een haalbaarheidsonderzoek naar een I - 7

8 asielzoekerscentrum in Gorinchem, hebben wij een motie ingediend. Die motie willen we niet herhalen, maar we willen wel de denkrichting ervan meegeven aan het college, en die geldt voor welke opvang er ook komt. In de motie, die werd aangenomen, hebben wij als mening geformuleerd dat kinderen een kwetsbare groep vormen, zeker als ze opgevangen worden in een AZC, of een andere vorm van vluchtelingenhulp, dat de rechten van het kind gewaarborgd moeten worden, dat met het lichamelijk en geestelijk welzijn van alle bewoners rekening gehouden moet worden en dat kinderen de mogelijkheid moeten hebben om in rust hun huiswerk te kunnen maken, voldoende slaap te kunnen krijgen en recht hebben op privacy. Constaterende dat deze voorwaarden niet benoemd waren in het toenmalige voorstel en wij het van belang vonden dat aan de eisen uit het Verdrag voor de rechten van het kind werd voldaan, verzochten wij het college toen deze randvoorwaarden mee te nemen in de gesprekken met het COA. Hieraan willen wij het college nog even herinneren, want dit blijft heel belangrijk, zeker voor de kwetsbare groep kinderen, als zij in een moeilijke situatie zitten. De heer Onvlee: Mijnheer de voorzitter. De vluchtelingenstroom maakt een hoop los. Het voorbeeld dat de heer Chaaby aanhaalde zegt helaas al voldoende. We lezen het niet alleen in de krant, ook in Gorinchem zijn veel mensen betrokken bij dit onderwerp. Hoe moeten we omgaan met al deze vluchtelingen, kunnen we dit wel aan in Nederland, met welke status en wanneer dan wel? Het zijn diverse vragen, die vooral landelijk opgepakt worden, of zelfs in Brussel, en hieraan wil ik nu niet te veel woorden wijden. Kijkend naar de Gorinchemse situatie, zijn er echter ook veel vragen die op ons afkomen. Willen we wel vluchtelingen in Gorinchem huisvesten, waar dan, hoeveel en wat moeten ze dan doen? Hierop zal ik nader ingaan. Het CDA wil wel degelijk vluchtelingen opvangen, daar staan wij zeker niet onwelwillend tegenover. Het is lastig om direct invulling te geven aan de locatie en de aantallen, maar ik denk dat het college daaraan prima invulling kan geven. Diverse locaties zijn al genoemd, maar of dit haalbaar is weet ik niet. Voor het CDA is van belang dat het in balans is, d.w.z. dat de opvang van vluchtelingen moet passen binnen de wijk, of, zoals de motie zegt: zorgvuldig kijken naar de schaal als op locatie maar gezorgd wordt voor de hygiëne en veiligheid van deze mensen. De wethouder gaf zojuist al aan dat het Wellantcollege een optie is. Communicatie en informatie zijn daarbij heel belangrijk. Ik neem aan dat het voorgaande voldoende zegt over hoe het CDA erover denkt. In de motie wordt gesproken over scholing, hulp van burgers en samenwerking in Alblasserwaard-Vijfheerenlanden. Een belangrijk punt dat vooral aandacht verdient. Het CDA ondersteunt dan bijvoorbeeld ook het manifest, waarbij ruimte wordt gegeven aan burgerinitiatieven: uitgaan van de kracht van de samenleving. Het college wensen wij veel sterkte met de uitwerking hiervan. Mevrouw Schouwenaar: Mijnheer de voorzitter. Als de moedigen van deze tijd ver van huis een plek vragen in onze Lage Landen, zullen ze niet ook nog in Gorinchem stranden. Hulp is wel een breed begrip, het structureren van een crisis trouwens ook, en daarbij nu: nood breekt wet. De situatie van de grote stroom vluchtelingen naar Europa, Nederland, Gorinchem, is realiteit en echt super-ingewikkeld, zorgelijker dan ooit en hartstikke beladen. Dat vraagt ook om een zorgvuldige benadering. De VVD vindt daarom de motie van de PvdA hartstikke sympathiek, en die steunen we. Tegelijkertijd vin- I - 8

9 den we haar ook heel logisch. Wij als VVD willen misschien nog iets dieper op de materie inzoomen, om juist niet aan die zorgvuldigheid voorbij te gaan, want de verhalen, de foto s, de gedichten die mensen erover schrijven komen allemaal heel erg binnen, bij mij ook. En waar ik in een eerder stadium de ver-van-je-bed-show nog wel kon berationaliseren, werd ook mijn beeld sterk ingekleurd door de foto die de heer Chaaby al in een vorige vergadering heeft aangehaald van die jongen met zijn hoofd in het zand, ver van huis. Ik noem het, omdat ik op dat moment wel drie gezinnen had willen opvangen, en dat maakt meteen duidelijk dat je moet blijven nadenken: het past niet in mijn huis. Zij die niet strandden, stranden uiteindelijk alsnog in een zee van discussie, en waar gaat die discussie nu eigenlijk echt over: of er nood is voor mensen uit Syrië? Dat lijkt me duidelijk: oorlog, dood, verderf, verkrachtingen, verdrinkingen en verstikkingen. De discussie gaat ook over twee kanten van de medaille. Eén kant gaat over de mensen die vluchten voor hun leven. Het standpunt van de VVD ten aanzien van deze ontheemde mensen is, zowel lokaal als landelijk: allen die vluchten voor hun leven verdienen hun moed beloond te zien worden, en moeten worden geholpen. Alle vluchtelingen die vluchten voor hun leven: vaders van gezinnen, vrouwen, kinderen. Het zijn mensen voor wie asielbeleid binnen Europa en het rijk moet helpen. Dat gebeurt ook en wij rekenen op structureel houdbaar en menselijk werkbaar beleid. De hulpvraag van het rijk aan gemeenten is verdedigbaar en, zoals gezegd: die steunen wij. Dat is overigens in deze gevallen wederkerig. Ik vond een mooi voorbeeld dat op zondag 20 september een Syrische vluchteling, die arts is, een man uit Weert zijn leven redde. Het moge ook duidelijk zijn dat er heel veel good guys tussen zitten die ons land zullen versterken, ook gaan integreren en hier een maatschappelijk leven zullen opbouwen. Aansluiten bij landelijke organisaties is dan ook het uitgangspunt. Tegelijkertijd zijn er bedrijven, zoals Damen Shipyards ik heb ze er al over gesproken die aangeven een maatschappelijke verantwoordelijkheid te voelen, die voorbijgaat aan het nu op korte termijn schoenen inzamelen, hoe goed bedoeld ook, maar die alles te maken heeft met langetermijnvisie, zoals werkgelegenheid bieden, opleiden. Die initiatieven zijn er gewoon. Dit vind ik echt grandioos. Het geldt ook voor Gorinchemmers die zelf op het idee komen om anderhalf uur per week iets te doen wat een vluchteling helpt: een sollicitatiebrief schrijven bijvoorbeeld. De VVD roept het college dan ook op om echt een aanspreekpunt te zijn, een baangeleider, ideeënophaler, spin in het web voor deze bedrijven en lokale initiatieven. De gemeente is daartoe volgens ook geëquipeerd. Wij zijn benieuwd naar uw ideeën hierover. Tegelijkertijd is er de andere kant van de medaille. Ik benoem de gedachten, want ze zijn op straat te horen. Een categorie anders, één die opportuun is, niet zozeer vlucht, maar beet wil hebben en niet van plan is, of nu niet lijkt te zijn, om onderdeel te zijn van de samenleving waar hij of zij woont. En geef ze eens ongelijk. Ik zou het ook doen, maar het collectief in Gorinchem heeft daar misschien onder te lijden. En nogmaals: ik benoem het met reden, omdat het leeft. Daarop moet ook geanticipeerd worden. Het is naïef te denken dat niet ook een flinke dosis bad guys deze kant weet te vinden. Youp van t Hek zei het al: een plaats voor jonge, testosteronbommen op zoek naar actie en beter leven. Nogmaals, ik snap het, maar we hebben het niet. Wel ontwrichten dagelijks vluchtelingenkampen, waar mij ook via social media heftige berichten over bereiken. Vrouwen en kinderen die s nachts niet naar de w.c. durven, omdat ze anders misschien I - 9

10 aangerand worden, of erger. In Oostenrijk gewoon tweeduizend euro netto eisen met droge ogen, een knap bedrag dat niet iedereen netto verdient. Dat is gewoon verschrikkelijk en niet sociaal. Ik zeg er nog één ding bij: radicalisten die onder een dekmantel binnenkomen zijn wellicht een uitzondering, maar ook die angsten leven. Dat begrijpen we ook. Overtrokken? Ik weet het niet. Afgelopen maandag zwaaiden wel IS-vlaggen onder Syrische vluchtelingen. Het is geen nood, annexatie, maar wat zegt dit nu? Deze twee kanten. Vier zaken komen naar voren: dat we angst niet moeten negeren, maar onderkennen door het te benoemen, ervoor te zorgen als gemeente dat we helpen. Wethouder Dansen ging hierop in en dat waarderen we ook. Dat is goed. Ervoor te zorgen dat we mensen die participeren in Gorinchem absoluut gelijk behandelen. Daaronder valt de startende Gorinchemmer die hier als vluchteling binnenkomt. Er voor te zorgen dat we ook plek in onze stad vinden voor opvang. Dat hebben we zojuist gehoord, en dat is mooi om te horen. En goed opletten ook, dat Gorinchemmers die nu een woning zoeken straks niet minder kans hebben op het vinden van een woning. Dat kun je niet maken. Ervoor te zorgen dat Gorinchemmers zich niet verdreven voelen, maar compassie omzetten in daden. De gemeente heeft hierin een hartstikke belangrijke taak en opdracht. Draagvlak door hartstikke goede communicatie, eerlijk en rechtvaardig humaan beleid, anticiperen op mogelijk schrijnende situaties, zoals kinderen die het slecht hebben, door nu goed na te denken over sociaal beleid, huisvesting, scholing e.d. De wethouder met deze portefeuille moet goed zichtbaar, benaderbaar en communicatief sterk optreden. Ik noem dit, omdat angst ook kan worden ontmanteld in plaats van ingeboezemd, kan worden voorkomen door als er straks een opvanglocatie naast je huis staat, er wordt gesproken middels buurtbijeenkomsten over de impact op jouw wijk. Het straatbeeld zal veranderen, ook in Gorinchem. Tot slot. De VVD roept het college op om handen en voeten te geven aan de plannen, om bewonersbijeenkomsten te organiseren, nu en straks. Waarom niet nu al Gorinchemmers actief betrekken bij de opvang? De heer Alba Heijdenrijk: Mijnheer de voorzitter. Mijn bijdrage mag ik leveren namens zowel D66 als Gorcum Actief. Momenteel komen enkele duizenden vluchtelingen per week vanuit oorlogsgebieden zoals Syrië naar Nederland. Wij hebben als overheid en samenleving een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid in de opvang van deze vluchtelingen. Niets doen is wat D66 en Gorcum Actief betreft geen optie, of, zoals de commissaris des Konings in zijn brief aan de burgemeesters van de gemeenten in Zuid-Holland stelt: wij kunnen en mogen onze ogen niet sluiten voor de mensen in nood die in ons land aankloppen en hulp nodig hebben. Het verheugde mij dan ook tijdens de afgelopen raadsbijeenkomst te horen dat deze verantwoordelijkheid door nagenoeg alle fracties werd gevoeld. In dezelfde bijeenkomst heeft het college aangegeven wel open te staan voor verzoeken van het COA om asielzoekers tijdelijk te huisvesten, maar zou afwachten tot een dergelijk verzoek zou komen. We waren even bang dat ondanks de positieve grondhouding van het college tot op heden geen concrete stappen waren gezet. De urgentie is zo hoog dat een afwachtende houding van onze gemeente niet past. Wij vinden dat er nu wat moet gebeuren en dat wij als gemeente onze nek moeten uitsteken. Wij zijn dan ook blij te ho- I - 10

11 ren dat het college hierin al concrete stappen heeft genomen. Wij vinden dat het ons aller plicht is deze kwetsbare groepen te helpen en vragen het college zich verder in te spannen om creatieve oplossingen te vinden voor tijdelijke huisvesting van asielzoekers. Daarbij is het wel van groot belang dat omwonenden zo goed mogelijk worden betrokken bij de opvang en huisvesting van vluchtelingen en statushouders. Bovendien vragen wij nadrukkelijk aandacht voor de noodzaak om nu ook naar de lange termijn te kijken. Daarbij gaat het om de juiste voorzieningen voor huisvesting, zorg, werk, onderwijs en integratie. Wij zullen derhalve de voorliggende motie van harte steunen. De heer Van Zanten: Mijnheer de voorzitter. Eigenlijk had ik mij erop voorbereid een betoog te houden aan de hand van de moties die zijn langsgekomen, maar uw mededeling vooraf dat wij al heel snel te maken zullen krijgen met een 72-uursopvang in de Lingewijk maakt dat ik mijn betoog een beetje bijstel, want de snelheid waarmee dit besluit valt is nu juist het probleem dat wij hebben met de gang van zaken op dit moment. Sommige fracties meenden bij Stadsbelang te proeven dat zij niet zou willen meewerken aan de opvang van vluchtelingen. Dat is echter niet het geval. De problematiek van de vluchtelingen ligt ook ons na aan het hart. Wij begrijpen als geen ander dat de problematiek, die, zoals de heer Van Breemen zei, van geopolitieke aard is, ook niet aan Gorinchem voorbij gaat. Wij zullen daarmee dan ook wel degelijk iets moeten. Waar ons probleem in zit, is dat we nu niet op basis van voorstellen die van het college zijn gekomen, althans niet schriftelijk en onderbouwd, maar op basis van moties besluiten gaan nemen die best ingrijpend zijn en zeker in de wijken waarover het gaat als ingrijpend zullen worden ervaren. De betogen die door iedereen zijn gehouden waren uit het hart gegrepen en daarin heb ik niets verkeerds gehoord, ook niet iets wat ons als Stadsbelang niet zou aanspreken. Wat wij echter graag zouden hebben gezien, is dat ons voorstellen waren voorgelegd die onderbouwd zijn en waarin een aantal zaken waren verhelderd, zoals bijvoorbeeld de randvoorwaarden die gelden voor een 72-uursopvang in het Wellantcollege, hoe lang we daarmee doorgaan en hoe groot de belasting is die we voor de wijk toelaatbaar vinden. Het zijn aspecten die nu volledig onderbelicht blijven, omdat we alleen maar een besluit nemen op basis van emotionele en niet op basis van rationele argumenten. Wij zijn van mening dat de politiek verplicht is weldoordachte besluiten te nemen, zeker als die de burger raken, wat hier het geval zou kunnen zijn. Daar zit ons probleem bij de besluitvorming die nu voorligt. Wij begrijpen ook dat we hiertoe zullen moeten besluiten, maar we zouden liever even wat tijd hebben genomen om meer helderheid te krijgen over de manier waarop de zaken in Gorinchem geïmplementeerd worden. Dat geldt zowel voor de 72-uursopvang ik snap dat er niet veel tijd voor is, maar ook wat dat betreft had iets meer informatie kunnen bijdragen aan een goede besluitvorming, als voor de motie die door de coalitie is ingediend om het COA te verzoeken hier een asielzoekerscentrum te vestigen. Eigenlijk is al in 2011 besloten dat dit zou gebeuren, met inbegrip van de randvoorwaarden daarvoor. Die besluitvorming is nooit ingetrokken, zodat het in feite niet nodig is daarover nu een nieuw besluit te nemen. Mevrouw Molengraaf-Vullers: Volgens mij heeft de coalitie geen motie ingediend om hier alsnog een ACZ of iets dergelijks te realiseren. I - 11

12 De heer Van Zanten: Ik heb het over Mevrouw Molengraaf-Vullers: Goed, maar we hebben daarover nú toch geen motie ingediend? De heer Van Zanten: Maar er wordt wel een oproep gedaan aan het COA. Ik heb dat de heer Van Breemen horen zeggen De voorzitter: Het is wel een goed een paar dingen te onderscheiden. Aan de orde is nu een motie en een motie is een uitspraak van de raad en geen besluit. Er is nog geen sprake van een besluit om enige vorm van opvang te organiseren. Het is zelfs nog onzeker of er überhaupt een verzoek van het COA zal komen. Zodra een dergelijk verzoek wel aan de orde komt, zullen we onmiddellijk een raadsvergadering beleggen om daarover uw opvatting te vernemen. De heer Van Zanten: U bedient mij op maat! De heer Van Breemen: En om de discussie helemaal, op te helderen: de heer Van Zanten heeft mij niet horen zeggen dat wij een oproep doen om een AZC te vestigen, hij heeft mij horen zeggen dat wat GroenLinks betreft de uitspraak van destijds nog steeds staat. De heer Chaaby: Ik heb de heer Van Zanten zojuist horen zeggen dat hij meer tijd nodig heeft om hierover na te denken. Hoeveel tijd heeft hij dan nodig? Wij hebben de motie tijdig ingediend en daarnaast speelt dit probleem al geruime tijd. Wij zien de toestroom van vluchtelingen, niet alleen naar Nederland, maar overal elders in Europa, gewoon plaatsvinden. Hoe lang moeten we dan nog blijven toekijken? De heer Van Zanten: Dat hoeven we helemaal niet, zeker niet na de inbreng van de voorzitter, waarmee hij eigenlijk volledig tegemoet komt aan wat ik heb gezegd, namelijk dat als we hier daadwerkelijk een voorziening gaan krijgen, of meerdere, daarover een ordentelijke besluitvorming zal plaatsvinden aan de hand van een voorstel. Zo heb ik het toch goed begrepen? De voorzitter: Ja, maar dat kan wel op heel korte termijn het geval zijn. De vragen die u hebt gesteld over de randvoorwaarden e.d. kunnen we pas beantwoorden als de vraag aan ons is gesteld. De heer Van Zanten: Wij zijn als Stadsbelang wel in staat om, als dat nodig is, snel te beslissen. Als die voorstellen op korte termijn op tafel liggen, zullen wij uiteraard ook aan de besluitvorming deelnemen en daarover onze opvatting kenbaar maken. Door uw inbreng is mijn vraag eigenlijk beantwoord, zodat ik het hierbij kan laten. Wethouder Dansen: Mijnheer de voorzitter. Namens het college meen ik wel te mogen zeggen dat wij heel blij zijn met de opstelling van het allergrootste gedeelte van de raad. Hoewel wij inmiddels al enthousiast aan de slag zijn gegaan, zijn wij toch heel blij met de voorliggende motie, want die maakt duidelijk dat we dat doen terwijl de raad achter ons staat. Ik durf ook wel te zeggen dat ik trots ben op Gorinchem en op deze raad, dat we dat kunnen doen. Dat sommigen hierbij ook wat kanttekeningen plaatsen en wat I - 12

13 zorgen hebben, kunnen wij volledig begrijpen. Onze wens is een zo zorgvuldig mogelijk traject te lopen, als het even kan samen met de bewoners van de wijk, met de betrokken organisaties en met de maatschappelijke organisaties. De opmerkingen die zijn gemaakt over de communicatie kan ik volmondig onderschrijven. Dat is ook de reden waarom wij momenteel druk bezig zijn met kopiëren en in brievenbussen stoppen van een brief aan de bewoners van de Lingewijk, ook al weten we nog niet zeker of die noodopvang er zal komen. Het kan helemaal geen kwaad om later te moeten zeggen dat het toch niet doorgaat. Dat is in ieder geval heel wat beter dan dat we in een veel later stadium de wijk nog moeten gaan informeren. Ten slotte kan ik toezeggen dat wij zeer zorgvuldig zullen omgaan met alle randvoorwaarden die nodig zijn voor een goede vluchtelingenopvang. Denk daarbij ook met ons mee; daar bent u al mee begonnen en ga daar vooral mee door. De voorzitter: Het woord is desgewenst aan de raad in tweede termijn. De heer Chaaby: Mijnheer de voorzitter. Wij zijn ontzettend blij dat we het initiatief tijdig hebben genomen, waardoor alle fracties in de gelegenheid zijn geweest hun bijdragen te leveren. De motie hebben wij mede ingediend om het college een steuntje in de rug te geven bij het onderzoeken van zo breed mogelijke mogelijkheden. Mevrouw Schouwenaar: Mijnheer de voorzitter. Van de wethouder wil ik nog graag antwoord hebben op onze vraag of zij voornemens is in gesprek te gaan over initiatieven van bedrijven daarbij heb ik een voorbeeld genoemd van een groot bedrijf in onze regio en over initiatieven die leven onder Gorinchemmers. Hoe gaan we die ophalen? Wethouder Dansen: Mijnheer de voorzitter. Het is een uitstekend idee om hierbij ook het bedrijfsleven te betrekken. Per slot van rekening is het iets van heel Gorinchem als wij hier noodopvang gaan realiseren en daar hoort ook het bedrijfsleven bij. Als eenmaal zekerheid bestaat over wat er gaat komen, zullen wij daarover zeker bewonersbijeenkomsten organiseren. In de aanloop hierheen heb ik de moeite genomen om een aantal organisaties in de Lingewijk alvast persoonlijk te bellen en te vragen of zij met ons willen meedenken, om een zo goed mogelijk proces te lopen met de hele wijk. De voorzitter: Ik stel thans de besluitvorming aan de orde. De heer Van Zanten: Mijnheer de voorzitter. Ik wil graag een stemverklaring afleggen. Alles gehoord hebbende, en zeker ook uw inbreng daarbij wegende, is er voor ons geen reden om tegen de motie te stemmen. Wij willen ook geen dissonant geluid laten horen, omdat het sowieso beter is dat dit soort zaken raadsbreed kan passeren. Daarbij wil ik wel de kanttekening plaatsen dat dit niet betekent dat wij op voorhand instemmen met voorstellen die ons nog zullen bereiken. De argumenten die daarvoor worden aangedragen zullen wij bij die gelegenheid wegen, alvorens met zo n voorstel in te stemmen. De voorzitter: Het was een wat uitgebreide stemverklaring, maar die zullen we voor het goede doel maar gedogen. De motie wordt hierop zonder hoofdelijke stemming met algemene stemmen aanvaard. I - 13

14 7. Voorhangbesluit lening Natuurcentrum (nr ) Sinds het jaar 2003 is het Natuurcentrum Gorinchem gevestigd in het Gijsbert van Andelpark. Dit centrum bestaat uit een kinderboerderij, theehuis c.q. pannenkoekenhuis en een educatief centrum dat zorgt voor natuur- en milieu-educatie. In de kinderboerderij en het theehuis werken mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt onder begeleiding. Sinds 2014 is bij ons college bekend dat er liquiditeitsproblemen zijn bij het Natuurcentrum. In een brief d.d. 1 april jl. heeft het Natuurcentrum om incidentele en structurele financiële ondersteuning verzocht. Naar aanleiding van deze brief hebben wij op 26 mei jl. besloten om het gesprek aan te gaan met het Natuurcentrum, waarin wordt aangegeven dat het Natuurcentrum tot een business model moet komen om structurele exploitatietekorten te voorkomen en waarin wordt aangegeven dat de bestaande gemeentelijke bijdrage wordt voortgezet totdat het Natuurcentrum aantoont dat het in 2015 noodzakelijk is een extra financiële bijdrage te verstrekken om acute financiële nood te voorkomen Ook is besloten dat we een nader te bepalen financiële bijdrage betalen aan het Natuurcentrum voor het inhuren van een adviesbureau voor het opstellen van een nieuw business model. Het college heeft in juni jl. het gesprek met het bestuur van het Natuurcentrum gehouden. Het Natuurcentrum heeft toen gemeld aan de slag te gaan met de eerste stappen om te komen tot een nieuw business model en er is geen melding gedaan van acute financiële problemen. Daarna is begin juli jl. gebleken dat er toch nu al sprake is van acute financiële nood, die het voortbestaan van het Natuurcentrum op korte termijn in gevaar brengt. Dit is verwoord in de brief van het Natuurcentrum, die wij op 22 juli jl. hebben ontvangen. Het Natuurcentrum geeft aan in de periode tot en met 2016 een bedrag van nodig te hebben. Daarin is opgenomen de kosten voor het opstellen van het ondernemings- c.q. business plan waarvan de gemeente reeds heeft toegezegd de kosten hiervan (deels) te betalen. Ook is ,- nodig om het verwachte tekort over 2015 op te vangen (met name betaling salarissen). Met het restant wil het Natuurcentrum een kleine buffer creëren voor het jaar Na bestudering van de stukken en na overleg met de Stichting Van Andel Spruijt hebben wij de verwachting dat de nog te ontvangen inkomsten voldoende zullen zijn voor het dekken van de overige kosten van de komende maanden. De salarissen van september en oktober zouden dan nog net betaald kunnen worden. Voor de betaling van de salarissen over november en december ad zijn er dan sowieso geen mogelijkheden meer. Om op korte termijn het voortbestaan van het Natuurcentrum te garanderen, wordt ingeschat dat een bedrag van nodig is. Duidelijk moge zijn dat hiermee nog geen structurele oplossing bereikt wordt. Conform het Coalitieakkoord is het wel een wens van het college het Natuurcentrum in Gorinchem in stand te houden. In het hoofdstuk milieu en duurzaamheid is vermeld dat het Natuurcentrum in stand wordt gehouden, waarbij het uitgangspunt is het handhaven van de huidige natuur- en milieuactiviteiten en het daarbij behorende budget. Op grond hiervan wordt voorgesteld een lening te verstrekken aan het Natuurcentrum van ,-. Deze lening geschiedt conform het op 19 maart 2013 door de raad vastgestelde beleidskader garantiestelling/uitgegeven geldleningen onder hypothecaire voorwaarden. Vooralsnog wordt voorgesteld aflossingstermijnen in overleg met het Natuurcentrum te bepalen (dit is conform gedragslijn eerdere leningen). De panden van het Natuurcentrum, die eigendom zijn van de stichting, dienen dan als zakelijke zekerheid. Een andere voorwaarde is dat de lening een publieke taak dient. Gezien het Coalitieakkoord wordt aan deze voorwaarde voldaan. Op 25 augustus jl. hebben wij in verband hiermee en op basis van de ingekomen brief van het Natuurcentrum brief besloten: 1. Conform ons eerdere besluit d.d. 26 mei jl. aan het Natuurcentrum een nader te bepalen eenmalige bijdrage te betalen voor het op te stellen business model door een extern adviesbureau. De gemeente zal de helft bijdragen (tot een maximum bedrag van ) ten laste van de post onvoorzien en de andere helft van de financiële bijdrage zal gevonden moeten worden bij maatschappelijke partners, waarbij met name gedacht wordt aan de Vrienden van het Natuurcentrum. I - 14

15 2. De volgende voorwaarden mee te geven bij het opstellen van het businessplan: De opdracht aan het externe adviesbureau wordt gegeven door het Natuurcentrum nadat instemming van de precieze onderzoeksopdracht is verkregen van ons college; Uiterlijk 1 november 2015 is het businessplan gereed en wordt dit voorgelegd aan ons college; De mogelijkheden tot samenwerking met partijen in de regio moeten aan de orde komen; Uitgangpunt is een toekomstbestendig Natuurcentrum op basis van de huidige bijdrage vanuit de gemeente, tenzij er zwaarwegende redenen zijn om daarvan af te wijken. Voorhangprocedure Het verstrekken van een lening aan het Natuurcentrum is een bevoegdheid van het college. Het op 19 maart 2013 vastgestelde raadsbeleidskader garantiestelling en uitgegeven leningen geeft aan dat het college geen geldleningen uitgeeft aan rechtspersonen, tenzij er omstandigheden zijn die daartoe aanleiding kunnen geven voor uitgifte. Het uitgangspunt is daarbij, nee tenzij. Voorts bepaalt het raadsbeleidskader dat een voorhangprocedure bij de raad gevolgd dient te worden indien het college van dit principe wenst af te wijken. Wij zijn van mening dat er in dit geval zwaarwegende redenen zijn om het voortbestaan van het Natuurcentrum te garanderen. Daarom stellen wij u hierbij op de hoogte van ons voorgenomen besluit om een lening te verstrekken aan het Natuurcentrum ter grootte van ,- om hiermee het directe voortbestaan van het Natuurcentrum op korte termijn te waarborgen. De lening wordt verstrekt onder vestiging van een recht van hypotheek ter zekerstelling van de rente en aflossing tegen een rentepercentage van 0,55% en een aflossingstermijn in overleg te bepalen. Wij bieden u de mogelijkheid om uiterlijk 21 september 2015 uw eventuele bedenkingen aan ons kenbaar te maken. U kunt dat doen via een brief (te richten aan het college van burgemeester en wethouders of via een mail (raadsgriffie@gorinchem.nl). Uw bedenkingen zullen wij betrekken bij het definitieve besluit dat wij zullen nemen over het verstrekken van de genoemde lening aan het Natuurcentrum. Tegelijkertijd met verzending van dit voorhangbesluit aan u zal de gemeente in samenwerking met het Natuurcentrum een persbericht verzenden. De voorzitter: Dames en heren. Dit agendapunt is opgenomen op verzoek van mevrouw Hoogesteger. Het lijkt mij daarom goed haar als eerste het woord te geven. Mevrouw Hoogesteger: Mijnheer de voorzitter. Van de indrukwekkende woorden die zojuist zijn gesproken en de zwaarwichtige problematiek die daarbij aan de orde was naar een mogelijk wat luchtiger onderwerp is een hele overgang. Het is een goed gebruik binnen de fracties van D66 en Gorcum Actief om te proberen tot een gezamenlijke woordvoering te komen en daarom heb ik besloten dat ook maar eens te proberen door in overleg te treden met de PvdA. Het is een experiment, maar bij dit agendapunt mag ik ook namens de PvdA het woord voeren in ieder geval in eerste termijn, zo is mij toegezegd Mevrouw Biesheuvel-van Diemen: Waarin een jonge, nieuwe fractie toch ineens groots uit kan pakken! Mevrouw Hoogesteger: Het gebeurt niet vaak dat in één week en op één dag zoveel informatie over natuureducatie en de natuur in het algemeen tot ons komt. Het hele positieve eraan is het is misschien wel aardig om dat even naar aanleiding hiervan te zeggen dat we in ieder geval tien jaar lang verschoond blijven van schepen in het prachtige natuurgebied. Maar goed, de schriftelijke vragen zijn beantwoord, er kwam een charmeoffensief in de krant en het liquiditeitsprobleem blijkt gelukkig minder groot dan gedacht. Ik heb even berekend dat het met de hoeveelheid geld die het Natuurcentrum I - 15

16 jaarlijks uitgeeft aan salaris en naar ik heb begrepen, komt dat allemaal ten goede aan de natuureducatie niet lang meer kan duren of Gorinchem wordt de meest groene, educatieve stad. Laat helder zijn dat een kinderboerderij, natuureducatie en theehuis, al dan niet in combinatie met elkaar, allemaal voorzieningen zijn die de fractie van de PvdA en ondergetekende als zeer gewenst ervaren. Sterker nog: een kinderboerderij en natuureducatie zien wij als een basisvoorziening. Bij educatie kun je best nog wat stoeien over de vraag of de verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij een gemeente, een educatief centrum, of op school, maar dat is niet voor nu. Minder helder is het leningenbeleid, in dit geval specifiek aan het Natuurcentrum. Ondanks de beantwoording van de schriftelijke vragen, waaruit blijkt dat al het geld bedoeld is voor natuur- en milieu-educatie en dat het geld binnen vijf jaar wordt terugbetaald, is de fractie niet gerust op de precedentwerking die van deze lening kan uitgaan. Dat wij er niet gerust op zijn, is zeker niet negatief bedoeld. Het is misschien juister te zeggen dat wij twijfels hebben of de ruimhartigheid van dit college, of beter: de coalitie, ook voor andere partijen zal gelden. Het zou zomaar kunnen dat het ruimhartig verstrekken van leningen mogelijkheden creëert voor andere organisaties en instellingen die tijd nodig hebben om hun zaak op orde te krijgen en weinig of geen vet op de botten hebben. Dat het verstrekken van leningen vragen oproept en opmerkingen genereert, mag duidelijk zijn. Ik refereer aan de brief van de heer Stamkot namens Inloophuis De Blauwe Anemoon, die iedereen heeft kunnen lezen. Een bijdrage van maximaal ,- voor een businessplan voor het Natuurcentrum en dat is dan de helft, want de andere helft moet op een andere manier gegenereerd worden staat in schril contrast tot een eenmalige schenking van 5.000,- voor De Blauwe Anemoon. Welke keuzes maakt dan dit college en deze raad en waar worden die door ingegeven? Ik ben van mening dat geld lenen voordat er een plan is, onverstandig en onverantwoord is. Het feit dat er een onderpand is, is in dezen niet zo relevant. Veel belangrijker vind ik het uitgangspunt: eerst een duurzaam plan voor een toekomstbestendig Natuurcentrum en dan afspraken maken op welke manier een gemeentelijke overheid haar rol invult. Dat kan zijn door subsidie, dat kan ook zijn door het verstrekken van een lening. Om hierop nog iets te sturen, en afhankelijk van de reactie van het college, houd ik een motie achter de hand, waarvan de strekking is de lening op te splitsen in twee delen. Ten aanzien van de communicatie wil ik opmerken dat het versturen van een gezamenlijk persbericht vanuit het Natuurcentrum en de gemeente op zichzelf een goede zaak is, maar vervolgens tegenstrijdige informatie verschaffen via de lokale media roept veel vragen op bij ondergetekende, maar zeker ook bij inwoners van onze stad. Mevrouw Hamann: Mijnheer de voorzitter. Ik mag het woord voeren mede namens D66; wij gaan voort met ons experiment! Wij zien hem nog staan, met kaplaarzen aan, in de blubber op het bouwterrein van het nieuwe Natuurcentrum annex kinderboerderij, meneer Klein Kranenbarg, die als vrijwilliger de leiding over de bouw had. Hij enthousiasmeerde iedereen om mee te doen en zorgde ervoor dat de werkzaamheden goed en zorgvuldig werden uitgevoerd. Wie de architect was, is nog steeds een beetje geheim, maar dat dit de mooiste en leukste kinderboerderij van Nederland is geworden, staat wat ons betreft als een paal boven I - 16

17 water. Een bestuur trad aan, een hele organisatie op het gebied van milieu en natuureducatie werd opgezet en verving de toenmalige Woelse Hoek. Veel mensen werkten mee en donaties werden geworven. Het doel was, en blijft dat wat ons betreft, een centrum voor milieu- en natuureducatie annex kinderboerderij. De wijze mannen van toen hebben er ook voor gezorgd dat alle schulden konden worden afgelost, zodat de organisatie alleen nog met exploitatiekosten had te maken. Deze donaties waren niet voor niets geoormerkt; dat blijkt nu wel. Voor de exploitatie werd samenwerking gezocht met zorgorganisaties, en zo zou het Van Andel Spruijt Centrum tot in lengte van jaren kunnen doorgaan, maar toen kwam door wijzigingen in de Wmo een kink in de kabel. Het bestuur besloot nu zelf een soort zorgboerderij te worden. Dat is misschien een goed initiatief om middelen te genereren, maar past een dergelijk ondernemerschap binnen de doelstelling van het Milieu- en Natuureducatiecentrum en moet dit centrum financiële risico s lopen om een zorgboerderij overeind te houden? Wij vinden van niet, want dat is de omgekeerde wereld. Wij vinden: schoenmaker blijf bij je leest. zowel om kwalitatieve als financiële redenen. Het Van Andel Spruijt Centrum vraagt nu een lening van de gemeente en er moet een ondernemingsplan komen. Wij kunnen instemmen met de lening, maar er moet een hele duidelijke juridische en financiële scheiding komen tussen Natuurcentrum en zorgboerderij. Ondernemerschap valt te waarderen en waarschijnlijk is het zorggedeelte nodig om het centrum als geheel te laten floreren. Het kan een mooie en goede combinatie zijn, daar zijn wij niet op tegen, maar zorgorganisaties lopen heel andere risico s en het kan toch niet zo zijn dat dit het hele Van Andel Spruijt Natuurcentrum kan meezuigen, zoals nu het geval lijkt te worden. Immers, met iedere vorm van hypothecaire lening wordt een stukje van het zo zorgvuldig gebouwde Natuurcentrum letterlijk opgegeten. Dat kan toch niet waar zijn! Wij hopen dus op een goed ondernemingsplan en dringen nogmaals aan op een juridische scheiding van het Van Andel Spruijt Centrum voor milieu-en natuureducatie annex kinderboerderij enerzijds en zorgboerderij anderzijds. Het beste is als het Natuurcentrum hiervoor weer een samenwerking aangaat met een goed bekend staande organisatie en leert op andere manieren extra inkomsten te genereren. Mevrouw Schouwenaar: Mijnheer de voorzitter. Het Natuurcentrum in het Gijsbrecht van Andelpark verkeert in liquide nood, acute financiële nood zelfs. Het college is voornemens een lening te verstrekken van ,- en als de gemeenteraad hiermee akkoord gaat, is, zo valt in de Gorcumse Courant van 22 september te lezen, het Natuurcentrum uit de nood. Uit de acute nood, ja, maar wat ons betreft niet uit de structurele nood. Wij sluiten ons wat dit betreft aan bij het pleidooi van mevrouw Hoogesteger. Het bestuur, zo is ook te lezen in het voorhangbesluit, is voornemens samen met een externe een bedrijfsplan op te stellen, om daarna op zoek te gaan naar externe geldbronnen om de club te helpen. Vooropgesteld zij dat wij fan zijn van de kinderboerderij en van het Natuurcentrum. Onze partij steunt het voorhangbesluit, maar wij hebben hierover echt even heel goed moeten nadenken, want wat daar aan activiteiten gebeurt is hartstikke sympathiek en dat willen we voor de stad heel graag behouden, maar het voelt merkwaardig als je iets gaat lenen, weliswaar met onderpand, als er geen volwassen begroting aan ten grondslag ligt. Voordat je toe komt aan de vraag van in eerste instantie ,-, zie je dat bedrag I - 17

18 ook graag beargumenteerd en onderbouwd worden als gemeente, lijkt me. Als je kind ooit geld bij je komt vragen zonder te zeggen waarom, zeg je ook niet meteen: dat is goed. Met bezoekers per jaar, betaalde krachten en vrijwilligers, ben je al behoorlijk aan het managen. Om op deze zwak onderbouwde manier een lening aan te vragen, is misschien wel verdedigbaar en lost het probleem nu even snel op, maar het is niet structureel en, niet onbelangrijk ik haal hem ook even aan, de heer Stamkot heeft gewoon gelijk als hij uiteenzet dat ook zij een zeer maatschappelijk belangrijke stichting zijn. Je zal het maar nodig hebben. Niet om geld vragen, ze regelen zelf de boel. Er is nu, ja wellicht onbedoeld, een precedentwerking gecreëerd en daar moet de gemeente echt naar kijken, vinden wij. Wat echt moet gebeuren, is niet ,- uitgeven aan het maken van een begroting, maar het inhuren van iemand die de bedrijfsvoering in totaliteit onder de loep neemt, intern, extern, door te kijken hoe je met je leden omgaat, met je geld. Ik geef even ter notie: van 2013 naar 2014 zijn de personeelskosten van ,- naar ,- gestegen, zo even, pak m beet, 35% omhoog. Waarom is dat gebeurd? de heer Stamkot heeft volgens ons ook gelijk als hij het een beetje vreemd vindt om aan het maken van een begroting zoveel geld uit te geven, terwijl je dat programma gratis bij de Kamer van Koophandel kunt krijgen. Indien niet in huis, kun je altijd samen met bereidwillige ondernemers aan de slag. De Spreekkamer van de stad wil jullie graag helpen bij het realiseren van een businessmodel. Dat hebben ze toegezegd en het kost niks. Als het hen niet lukt, zorgen ze dat ze iemand anders vinden die het wel lukt. De Spreekkamer is ook een club die gesubsidieerd wordt door de gemeente, dus indirect draagt die dan ook bij. Een mooi aanbod aan het Natuurcentrum en de gemeente, dat volgens ons aangenomen zou kunnen worden. Daarom, los van de vraag of een precedentwerking opgaat, omdat je in het geval van de Blauwe Anemoon en het Natuurcentrum appels met peren vergelijkt en echt twee verschillende soorten instanties ziet, met beide wezenlijk andere, zij het wel maatschappelijk belangrijke functies, verzoeken wij het college naar aanleiding van de brief van de heer Stamkot te overwegen de stichting te honoreren met een bijdrage van de genoemde 5.000,-. Zou het college hier sympathiek tegenover staan? Wethouder Rijsdijk: Mijnheer de voorzitter. Laat ik om te beginnen zeggen dat wij, net als de VVD-fractie, goed hebben moeten nadenken over dit verzoek. Wij hebben dat gedaan vanuit de gedachte dat het Natuurcentrum belangrijk is voor de gemeente, omdat het twee taken uitvoert die wij van belang vinden: natuureducatie en een welzijnsvoorziening voor de wijk, als kinderboerderij zelfs voor de stad, want het is onze enige kinderboerderij. Daarbij komt echter wel de kwestie van de Wmo-taken aan de orde en het is niet echt een gemeentelijke taak om dat daar te laten uitvoeren. Daarom hebben wij goed moeten nadenken over de vraag hoe we dit moesten aanpakken. Belangrijkste overweging daarbij was dat wij de natuureducatietaak en de welzijnsvoorziening niet verloren willen laten gaan. Duidelijk is dat het Natuurcentrum in nood verkeert, of verkeerde. In eerste instantie was een lening aangevraagd van ,-. Bij het bestuderen van de cijfers in de begroting hebben wij geconcludeerd dat het met minder zou kunnen en moeten. Daarover hebben wij een gezamenlijk persbericht doen uitgaan, maar toch zijn in de krant andere I - 18

19 dingen verschenen. Dat is het risico van het praten met journalisten, zou ik bijna zeggen: soms worden dingen wel eens verkeerd opgepakt, uitgelegd of opgeschreven. Het is echter wel de bedoeling hierin zoveel mogelijk een gezamenlijke koers te voeren en daarvoor verwijs ik voornamelijk naar het persbericht dat de gemeente zelf heeft doen uitgaan. De lening is uitdrukkelijk bedoeld om de natuureducatie en de kinderboerderij overeind te houden gedurende het veranderingsproces dat het Natuurcentrum moet ingaan. Het bestuur heeft dat zelf ook aangegeven en daar wil het tijd voor kopen. Onzerzijds is daarbij de eis gesteld dat juridisch en formeel een strikte scheiding moet worden gemaakt tussen wat men doet op Wmo-gebied en de taken die men voor de gemeente uitvoert. Het bestuur heeft toegezegd het op die manier vorm te zullen geven. Door een aantal sprekers is het verzoek van De Blauwe Anemoon aangehaald. Dat verzoek is wel binnengekomen, maar heeft het college nog niet bereikt. Wij zullen dat verzoek op z n eigen merites beoordelen, zoals we met elk verzoek doen, of het nu een subsidie betreft of een lening. Een tijdje geleden hebben we dat ook gedaan bij het dierenasiel en bij De Blauwe Anemoon zullen we precies hetzelfde doen. Mevrouw Hoogesteger: Mijnheer de voorzitter. Het college zeg ik dank voor de reactie die is gegeven. In deze tweede termijn dien ik de motie in die ik al in het vooruitzicht had gesteld. Ze luidt als volgt: Motie M2 (Hoogesteger, PvdA) De raad van de gemeente Gorinchem, in vergadering bijeen op 24 september Aanleiding Het voornemen van het college om aan het Natuurcentrum een lening te verstrekken van euro ,- om hiermee op korte termijn het voortbestaan van het natuurcentrum te garanderen, in het bijzonder om de salarissen te kunnen betalen. Dit onder voorwaarde dat het voortbestaan op lange termijn in een nog op te stellen bedrijfsplan wordt veiliggesteld, en dat dit plan uiterlijk1 november 2015 gereed is. Verzoekt het college: het daadwerkelijk uitbetalen van de lening "overige kosten" te laten afhangen van de deugdelijkheid van het bedrijfsplan, d.w.z het bedrag van euro het bedrag van euro ,- benodigd voor de salarissen van november en december 2015 te lenen aan het natuurcentrum, d.w.z. aan de rechtspersoon de stichting Van Andel-Spruijt Natuurcentrum. Motivering Jarenlang is er gelobbyd voor een kinderboerderij in Gorinchem, een educatief bezoekerscentrum voor kinderen, ouders, grootouders, bewoners van het gasthuis en andere belangstellenden. Op 4 oktober 2003 kwam aan deze lobby een einde door de opening van het Natuurcentrum. De fractie Hoogesteger is van mening dat een kinderboerderij behoort tot de basisvoorziening binnen onze gemeente en is evenzeer van mening dat een verandering in de bedrijfsvoering van het Natuurcentrum noodzakelijk is. Echter: leningen verstrekken door de gemeentelijke overheid aan - in principe - particuliere rechtspersonen of instellingen om acute liquiditeitsproblemen op te lossen is geen taak van de gemeente, draagt niet bij aan een duurzame bedrijfsvoering van de betreffende instelling en bovendien ligt precedentwerking naar andere partijen en instellingen dan voor de hand. Indien het college de lening aan het Natuurcentrum verstrekt, dan zal een lening enerzijds ten behoeve van het oplossen van acute financiële nood, al dan niet in het kader van een verandering, en anderzijds ten behoeve van het bedrijfsplan ook aan elke andere instelling in de gemeente die aan het criterium, namelijk het dienen van de publieke zaak, door het college dienen te worden verschaft. I - 19

20 De heer Van Breemen: Mijnheer de voorzitter. Aangezien deze motie in tweede termijn is ingediend en ik er graag iets over wil zeggen, maar de motie nog niet heb gelezen, verzoek ik u een schorsing in te lassen, om kennis te kunnen nemen van de inhoud van de motie. De voorzitter: Akkoord, de vergadering is geschorst (20.38 uur). Schorsing De voorzitter: De vergadering is heropend (20.42 uur). De heer Van Breemen: Mijnheer de voorzitter. Het nadeel van het indienen van een motie in tweede termijn is dat je maar weinig tijd hebt om erover na te denken. Laat ik beginnen met het voorhangbesluit zelf. Wij begrijpen de overwegingen van het college om het Natuurcentrum een lening te verstrekken. Ook in onze ogen is het Natuurcentrum een onmisbare voorziening, ten eerste voor de hele stad in de vorm van natuur- en milieu-educatie en de kinderboerderijfunctie, maar zeker ook voor de Gildenwijk, zijnde toch de tuin van de hoogbouwwijk van Gorinchem. Uit mijn ervaring als omwonende kan ik u vertellen dat het s zomers heel fijn toeven is in het park en ook in het Natuurcentrum, waar je iets kunt drinken of naar de ontzettend leuke varkentjes kunt gaan kijken, Terug nu naar de wat hardere kant van de euro s. Onze fractie voelt wel mee met de indieners van de motie, dat je voor een lening ook een goed businessplan moet hebben. Je komt dan een beetje terecht in een kip-en-ei-discussie: lenen we geld om een businessplan op te stellen, of willen we eerst een businessplan en lenen we dan geld uit? Volgens mij heeft de fractie Hoogesteger dat probleem slim opgelost door het in de motie in tweeën te knippen: eerst de echt noodzakelijke lening, die gewoon wordt gegeven, als ik de motie in de snelheid goed begrepen heb, vervolgens wordt een goed businessplan opgesteld en als dat klopt wordt het overige deel van de lening verstrekt. Wij kunnen ons daar wel in vinden en zullen de motie dus steunen. Wij zien uit naar een heel goed businessplan van het Natuurcentrum. De voorzitter: U zei zojuist dat het lastig is in tweede termijn een motie te ontvangen. Er zijn echter ook mensen die de opvatting huldigen dat je pas in tweede termijn een motie moet indienen, als je in eerste termijn geen deugdelijke toezegging van het college hebt gekregen. Het is misschien wel verstandig na de tweede termijn de vergadering nog even te schorsen, om ook het college de gelegenheid te geven op een adequate manier op de motie te reageren. Mevrouw Hamann: Mijnheer de voorzitter. Wij zijn erg blij met de toezegging van de wethouder dat een juridische scheiding zal worden aangebracht tussen de Wmo-taken en de taken van het Natuurcentrum. Wij verzoeken u wel dat zo mogelijk vóór 1 januari te doen in verband met eventueel lopende contracten. Wij steunen het voorstel voor een lening, omdat wij het een taak vinden voor de gemeente om instellingen als deze in nood te helpen. Het moet wel van geval tot geval bekeken worden. Je kunt wat dat betreft niet het principe gelijke monniken, gelijke kappen hanteren, in die zin dat er altijd een ander verhaal achter zit. In dit geval willen wij het Natuurcentrum graag helpen. I - 20