Sociaal. Jaarverslag

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Sociaal. Jaarverslag"

Transcriptie

1 Sociaal 2015 Jaarverslag

2

3 Sociaal Jaarverslag 2015

4

5 Inhoudsopgave 1. Voorwoord van de directie Algemeen Inleiding Bestaansrecht en doel Participatiewet Akkoord van Westerlee en Radar Advies Commissie van Zijl/Akkoord van Westerlee Radar Advies Een aangepaste koers Speerpunten 2015/Verandering vraagt om beweging Detacheringen...10 Groepsdetachering Rensel Metaal Beschut binnen...14 Inpakwerkzaamheden voor uitgeverij Big Balloon Arbeidsontwikkeling...18 Medewerkers Textiel & Papier volgen de entree-opleiding logistiek Leer-werktrajecten...22 Daniela Gransch volgde de training medewerker klantenservice P&O Algemeen Detacheringen Opleidingstraject werkleiders POP-gesprekken, eportfolio en Compas Ziekteverzuim Functiewaardering Arbo Interne communicatie Intranet en nieuwsbrieven Beeldschermen in de kantines Personeelsblad Ideeënbus De ondernemingsraad in Personalia per Kengetallen... 33

6 1 Voorwoord van de directie Voor u ligt het sociaal jaarverslag In het voorwoord van het sociaal jaarverslag 2014 noemde algemeen directeur Ed Scherbeyn het voorbije jaar intensief. Hetzelfde kan gezegd worden van 2015 en zal wellicht ook gelden voor de komende jaren. Want Synergon zit volop in een veranderingsproces. Ons motto Verandering vraagt om beweging geldt als nooit tevoren. Wat veranderde er in 2015? Op landelijk niveau werd op 1 januari 2015 de Participatiewet van kracht. Voortaan was er één wet voor de doelgroepen die voorheen vielen onder de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), de Wet Werk en Bijstand (WWB) en een groot deel van de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong). Met de invoering van de Participatiewet komen de doelgroepen van de WSW, de WWB en een groot deel van de Wajong bij elkaar. Schoolverlaters van het VSO en het Praktijkonderwijs (PrO) werden tot 1 januari 2015 al op achttienjarige leeftijd toegelaten tot de Wajong. Vanaf 1 januari 2015 doet ook deze groep een beroep op de Participatiewet. Op regionaal niveau werd op 27 februari 2015 het Akkoord van Westerlee ondertekend. In dit bestuurlijk akkoord is afgesproken dat Synergon, Wedeka en de gemeentelijke TDC s in één structuur zullen worden ondergebracht. De afbouw van de SW-bedrijven en de opbouw van de nieuwe uitvoeringsorganisatie moeten hun beslag krijgen in de periode 2016 tot Ondertussen bij Synergon. In februari en maart 2015 werd een onderzoek uitgevoerd door RadarAdvies. Synergon nam de conclusies en aanbevelingen uit het rapport van RadarAdvies ter harte en stelde, vooruitlopend op en in lijn met de nadere invulling van het Akkoord van Westerlee, haar koers bij voor de komende jaren. Prioriteit krijgen voortaan detacheren, arbeidsontwikkeling en leer-werktrajecten. Daarnaast zal er ook een voorziening voor beschut werken moeten zijn en blijven wanneer detacheren geen haalbaar perspectief is. 4

7 Een eerste mijlpaal op het gebied van detacheren was de verkoop van de metaalafdeling van Synergon aan Abiant in april 2015, waarbij een groep van ruim tachtig medewerkers werd gedetacheerd bij de nieuwe eigenaar. Een uniek voorbeeld in Oost-Groningen van privaat-publieke samenwerking! Het moge duidelijk zijn, Synergon is volop in beweging. In het sociaal jaarverslag 2015 wordt dit geïllustreerd door middel van een aantal interviews waarin medewerkers en ook twee werkgevers vertellen over hun ervaringen met detacheren, beschut binnen, arbeidsontwikkeling en leer-werktrajecten: de speerpunten van onze koers voor de komende jaren. Verandering vraagt om beweging, zo is het maar net! Ik wens u veel leesplezier toe. André de Wit algemeen directeur a.i. Sociaal Jaarverslag 2015 Sociaal Jaarverslag

8 2 Algemeen 2.1 Inleiding Synergon is de sociale werkvoorziening van de gemeenten Oldambt, Pekela en Bellingwedde. Voor de uitvoering van de Wet op de Sociale Werkvoorziening werken de drie gemeenten samen in de vorm van een zogenoemde Gemeenschappelijke Regeling, meestal afgekort tot GR. Om deze gedelegeerde overheidstaak uit te voeren hebben de GR-gemeenten een Algemeen en een Dagelijks Bestuur gevormd. Het bestuur heeft op haar beurt weer een groot deel van haar taken gemandateerd aan de algemeen directeur van Synergon. De namen van de bestuursleden per vindt u in de hoofdstuk 8 (Personalia) van dit sociaal jaarverslag. 2.2 Bestaansrecht en doel Het primaire doel van Synergon is om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werk te bieden in een zo regulier mogelijke werkomgeving. Was Synergon voorheen vooral een productiebedrijf, vanaf 2010 is de transitie ingezet naar een andersoortig bedrijf met veel ruimte voor arbeidsontwikkeling. Door middel van het bieden van praktijkopleidingen, werkervaringsplekken en re-integratietrajecten richt Synergon zich sindsdien op een bredere doelgroep: medewerkers met een SW-indicatie, maar ook bijvoorbeeld bijstandsgerechtigden van de GR-gemeenten, die bij Synergon een re-integratietraject volgen. In alle gevallen is het doel de afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen en de kans op werk bij een regulier bedrijf te vergroten. 2.3 Participatiewet Op 1 januari 2015 is de Participatiewet in werking getreden. Hierdoor is de Wet op de sociale werkvoorziening gesloten voor nieuwe instroom. Er komen dus geen nieuwe SW-werknemers meer bij. Alle SW ers met een dienstbetrekking houden hun wettelijke rechten en plichten, maar dienen zoveel mogelijk door te stromen naar een werkplek bij een regulier bedrijf. Dit zal veelal gebeuren middels een detacheringsplek. Door de invoering van de Participatiewet is detachering de belangrijkste doelstelling geworden voor alle sociale werkplaatsen in Nederland en dat geldt ook voor Synergon. Daarnaast zal er ook een voorziening Beschut Binnen blijven voor díe groep mensen die niet gedetacheerd kan worden naar een reguliere werkgever. 6

9 3 Akkoord van Westerlee en RadarAdvies 3.1 Commissie van Zijl / Akkoord van Westerlee Iedereen die kan werken maar daarbij ondersteuning nodig heeft, valt sinds 1 januari 2015 onder de Participatiewet. De Participatiewet vervangt de Wet Werk en Bijstand (WWB), de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) en een groot deel van de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong). Ook schoolverlaters vanuit het VSO en het PrO doen per 1 januari 2015 een beroep op de Participatiewet. Het doel van de Participatiewet is om zoveel mogelijk mensen met of zonder arbeidsbeperking werk te laten vinden bij een reguliere werkgever. Een uitdaging voor de gemeenten en de SW-bedrijven! In Oost-Groningen is de uitdaging des te groter omdat de situatie in deze regio wezenlijk anders dan in de rest van Nederland. In Oost-Groningen zijn 3,5 keer zoveel mensen die gebruik maken van de SW. Bovendien zijn er minder mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Daarom hebben Synergon en Wedeka in Den Haag aandacht gevraagd voor de specifieke situatie in Oost-Groningen. Dit heeft ertoe geleid dat staatssecretaris Jetta Klijnsma in oktober 2014 de Commissie Van Zijl opdracht heeft gegeven de problemen in de sociale werkvoorziening in Oost-Groningen te onderzoeken. De commissie heeft eind 2014 en begin 2015 gesprekken gevoerd met gemeenten, de provincie en het ministerie van Sociale Zaken en er zijn afspraken gemaakt over de toekomst van beide SW-bedrijven. Deze afspraken hebben op 27 februari 2015 geleid tot de ondertekening van een bestuurlijk akkoord tussen partijen, het Akkoord van Westerlee, inhoudende dat Synergon, Wedeka en de Werkpleinen van de gemeenten worden omgevormd tot één organisatie voor alle doelgroepen van de Participatiewet. De nieuwe organisatie gaat in 2016 van start en moet uiterlijk 2018 klaar zijn. In de zomer van 2015 werd het bestuurlijk akkoord procesmatig nader ingevuld. Op 15 juli 2015 stemden de colleges van de acht Synergon- en Wedeka-gemeenten (Bellingwedde, Borger-Odoorn, Menterwolde, Oldambt, Pekela, Stadskanaal, Veendam en Vlagtwedde) in met het plan van aanpak voor de uitvoering van het Akkoord van Westerlee. In het plan van aanpak staat beschreven op welke wijze en in welk tempo de SW-bedrijven Synergon en Wedeka worden afgebouwd en een nieuw te vormen gemeenschappelijke uitvoeringsorganisatie zal worden opgebouwd. Verder wordt aangegeven dat de huidige Trainings- en Diagnosecentra (TDC s) in deze nieuwe structuur worden ondergebracht. Hoe de nieuwe organisatie er precies uit gaat zien was ultimo 2015 nog niet bekend; de businesscase moet nog geschreven worden. Wel is bekend dat alle SW-medewerkers van Wedeka en Synergon hun rechten behouden. Ook in de nieuwe organisatie heeft de SW-medewerker dus de garantie van een werkplek. Sociaal Jaarverslag

10 3.2 Radar Advies Op verzoek van de gemeenteraden werd in februari en maart 2015 door het bureau Radar Advies een onafhankelijk onderzoek uitgevoerd bij Synergon. Eind maart 2015 werden de resultaten van dit onderzoek bekendgemaakt. Het rapport van RadarAdvies bleek naadloos aan te sluiten bij het akkoord van Westerlee en stelde enerzijds dat het verschil tussen de steeds lager wordende subsidies en de loonkosten niet gecompenseerd kon en kan worden door meer omzet en een hogere NTW. Anderzijds stelden zowel RadarAdvies als de Commissie Van Zijl dat de arbeidsontwikkeling bij Synergon weliswaar was gestart, maar nog veel meer van de grond moest komen. Er moest meer gestuurd worden op resultaat en er moesten concrete doelstellingen worden geformuleerd voor detacheringen. 3.3 Een aangepaste koers Naar aanleiding van het Akkoord van Westerlee en het rapport van RadarAdvies heeft Synergon in 2015 haar koers bijgesteld en een aantal prioriteiten bepaald, waarvan de belangrijkste is het zoveel mogelijk detacheren van medewerkers buiten Synergon. Als voorwaarde voor het versterkt inzetten op detacheringen heeft Synergon gesteld dat dit niet mag leiden tot een resultaatverslechtering. In 2015 is een aanvang gemaakt met het verder onderzoeken of en welke commerciële activiteiten Synergon kan overdragen aan marktpartijen of aan haar gemeenten, waarbij de SW-medewerkers via een groepsdetachering bij de nieuwe eigenaar hun werkzaamheden zullen voortzetten. Over detacheren leest u meer in hoofdstuk 4.1. Naast het detacheren, zal er ook een voorziening Beschut Binnen moeten blijven voor die mensen die niet in staat zijn bij een reguliere werkgever te werken. Over Beschut Binnen leest u meer in hoofdstuk 4.2. Arbeidsontwikkeling vormt al langer de rode draad in ons bedrijf. Nog meer zal Synergon voortaan inzetten op ontwikkelen en opleiden, als middel om haar medewerkers detacheerbaar te maken of als doel op zich om de zelfredzaamheid van haar medewerkers te bevorderen. U leest meer over arbeidsontwikkeling in hoofdstuk 4.3. Tenslotte worden door Synergon in samenwerking met de gemeentelijke TDC s leer-werktrajecten aangeboden om de re-integratie en activering van nieuwe doelgroepen te bevorderen. De gehele infrastructuur van Synergon staat ter beschikking voor trajecten van het TDC. U leest meer over leer-werktrajecten in hoofdstuk 4.4. In hoofdstuk 4 worden deze prioriteiten verder toegelicht en geïllustreerd aan de hand van een aantal interviews. 8

11 4 Speerpunten 2015 Verandering vraagt om beweging

12 4.1 Detacheringen In lijn met de conclusies en aanbevelingen van het rapport RadarAdvies en anticiperend op de nieuwe organisatie in het kader van het Akkoord van Westerlee is Synergon in 2015 volop gaan inzetten op het detacheren van SW-medewerkers. Het Akkoord van Westerlee gaat ervan uit dat 60% van de huidige SW-populatie gedetacheerd kan zijn in Voor 2015 had Synergon zelf een doelstelling van 25% geformuleerd. Hoewel deze doelstelling niet is gehaald, is er ten opzichte van 1 januari 2015 een forse stijging van het aantal detacheringen gerealiseerd door de groepsdetachering van de metaalmedewerkers aan Abiant. In april 2015 werd de metaalafdeling van Synergon verkocht aan Abiant. Ruim tachtig SW ers werden gedetacheerd bij Rensel Metaal, zoals het bedrijf na de verkoop werd omgedoopt. In het interview op de volgende bladzijden leest u hier meer over. Inclusief de groepsdetachering bij Rensel Metaal zijn er per ultimo SW-medewerkers gedetacheerd. Daarnaast zijn er ook nog 12 medewerkers die via Begeleid Werken bij een reguliere werkgever aan het werk zijn. Daarmee staat de teller per ultimo 2015 op 21%. Echter, eind 2015 waren Synergon en de gemeente Pekela serieus met elkaar in gesprek over de groepsdetachering van de Groenvoorziening, waarmee het vertrouwen gerechtvaardigd is dat de toekomstige doelstellingen op het gebied van detachering gehaald kunnen worden. 10

13 Verandering vraagt om beweging Groepsdetachering Rensel Metaal

14 Verandering vraagt om beweging In april 2015 is de metaalafdeling van Synergon overgenomen door Abiant. De naam is veranderd in Rensel Metaal. Ruim tachtig medewerkers van Synergon Metaal werden als groep gedetacheerd in het nieuwe bedrijf. We zijn inmiddels een jaar verder. Hoe gaat het sindsdien met Rensel Metaal en de mensen die daar werken? Teamleider Jack Uildriks en directeur Erik Voogd geven antwoord op deze vraag. Meneer Voogd, er is bijna een jaar voorbij sinds de overname van Synergon Metaal door Abiant. Hoe vindt u, terugkijkend, dat dit is verlopen? Kort en bondig: Goed! Aan de verkoop was een periode van onrust vooraf gegaan. Het ging al een tijdje niet goed met de metaalafdeling van Synergon en er waren plannen om de afdeling te sluiten. De werknemers zijn nog steeds blij en opgelucht dat dit niet gebeurd is. Ze hebben nu een nieuw perspectief en zijn enthousiast en gemotiveerd om er wat van te maken. Jack Uildriks is één van de medewerkers die in 2015 bij Rensel Metaal werden gedetacheerd. Wat is er verder veranderd sinds de verkoop aan Abiant? Is bijvoorbeeld de manier van werken veranderd sinds april 2015? In grote lijnen is de manier van werken hetzelfde gebleven. Wel zijn we misschien wat zakelijker in de positieve zin van het woord. We hoeven geen bergen geld te verdienen, maar willen wel een rendabel bedrijf worden. Maar Rensel Metaal blijft een sociaal bedrijf, dat willen we in stand houden. Ik vind het belangrijk om werk te bieden aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ook vind ik het belangrijk om wat te betekenen voor de economie en arbeidsmarkt in Oost-Groningen. Abiant heeft een vestiging in Noord-Duitsland en vandaaruit contacten met o.a. de Meyer Werf in Papenburg. Er is in Duitsland geen sprake van crisis, integendeel, er is heel veel werk. Je kunt dan proberen mensen van hier naar Duitsland te brengen, maar je 12

15 13 Sommige mensen zou je niet individueel kunnen detacheren, maar in een groep lukt dit wel. kunt het ook andersom doen: het werk hierheen halen. Daar zetten wij op in. Als het ons lukt om werk hierheen te halen vanuit Duitsland, wie weet heeft dat dan een aantrekkende werking op andere bedrijven. In het kader van de Participatiewet en het Akkoord van Westerlee zet Synergon steeds meer in op detacheringen. De groepsdetachering Rensel Metaal was een primeur voor Synergon. Wat zijn volgens u de voor- en nadelen van een groepsdetachering? Groepsdetachering is gezien de doelgroep volgens mij een heel goed idee. Per definitie gaat het om mensen die moeite hebben met veranderingen. In een groepsdetachering blijven ze in hetzelfde team werken en in principe hetzelfde werk doen op dezelfde locatie. Bovendien kan iedereen mee. Sommige mensen zou je niet individueel kunnen detacheren. Ze zouden zich er doodongelukkig bij voelen. In een groep lukt dit wel. Ik zie dus alleen maar voordelen Jack Uildriks is teamleider van de lasserij en werkt sinds 1996 bij Synergon. Jack is één van de ruim tachtig medewerkers die vanuit Synergon worden gedetacheerd naar Rensel Metaal. Vindt hij dat er veel is veranderd? In het begin toen het nieuws over de verkoop bekend werd gemaakt, waren er veel twijfels. Maar achteraf viel het reuze mee. Het was voor ons natuurlijk allemaal nieuw en onzeker. Je weet wat je hebt, maar je weet niet wat je krijgt. Sowieso was het voor ons een hele opluchting dat de metaalafdeling niet gesloten werd. Dat hadden we als vakmensen in de metaal heel jammer gevonden. Wij werken niet harder nu, maar wel anders. We proberen meer mee te denken. Toen het nog Synergon was, hebben we een lean-cursus gedaan en daar hebben we sowieso al veel van geleerd: Hoe we efficiënter kunnen werken en hoe we het productieproces kunnen verbeteren. Dat is belangrijk want het bedrijf moet wel wat opleveren. Vroeger werd deze verantwoordelijkheid vooral door de werkleiding gevoeld, maar nu is het veel meer de verantwoordelijkheid van ons allemaal. De betrokkenheid van de jongens op de werkvloer is groter geworden. Erik Voogd, directeur Rensel Metaal Synergon gaat steeds meer mensen detacheren. Sommige collega s vinden dat best eng. Wat zou jij tegen hen willen zeggen? Ik zou ze willen meegeven dat je niet op voorhand moet zeggen dat wil ik niet, dat kan ik niet of dat durf ik niet. Je moet je angst opzij zetten en het gewoon proberen. Misschien zeg je dan achteraf wel had ik dit maar eerder gedaan. Je moet er positief tegenover staan want het kan wel veel leuker zijn dan wat je eerst deed.

16 4.2 Beschut Binnen In de Participatiewet wordt de nadruk gelegd op het detacheren van de huidige SW-populatie bij reguliere werkgevers. In het Akkoord van Westerlee wordt uitgegaan van de mogelijkheid om op termijn 60% van de huidige SW-populatie te laten uitstromen naar het reguliere bedrijfsleven. Veelal zal dit gebeuren middels groeps- of individuele detachering. Daarnaast zal er ook een voorziening in stand moeten worden gehouden voor die groep medewerkers die niet in staat zal zijn om bij een reguliere werkgever aan het werk te gaan. Deze groep zal aangewezen blijven op een beschermde werkplek binnen de poorten van Synergon, waar met name in- en ompakwerkzaamheden zullen worden uitgevoerd. De afdeling Textiel & Papier vervult momenteel de functie van Beschut Binnen. Hier worden door verschillende groepen in- en ompakwerkzaamheden verricht. Deze werkzaamheden worden verricht voor diverse klanten. Een van deze klanten is uitgeverij Big Balloon. In het interview met Kees Kooijman leest u meer over dit bedrijf en de werkzaamheden die Synergon voor Big Balloon uitvoert. 14

17 Verandering vraagt om beweging Inpakwerkzaamheden voor uitgeverij Big Balloon

18 Verandering vraagt om beweging De afdeling Textiel & Papier is de Beschut Binnen voorziening van Synergon. Hier worden in- en ompakwerkzaamheden uitgevoerd door mensen die vanwege hun beperking niet bij een externe werkgever gedetacheerd kunnen worden. Deze werkzaamheden worden voor verschillende klanten uitgevoerd. Bijvoorbeeld voor de in Haarlem gevestigde uitgeverij Big Balloon, sinds begin 2015 klant van Synergon. Kees Kooijman, sinds ongeveer twaalf jaar directeur en groot aandeelhouder van Big Balloon, beantwoordt een aantal vragen. Meneer Kooijman, kunt u iets vertellen over Big Balloon en de producten die door Big Balloon worden gemaakt? Big Balloon is een uitgeverij die al meer dan 25 jaar bestaat. We zijn ooit begonnen als uitgeverij van stripalbums. Dan moet je denken aan Sjors en Sjimmie, Douwe Dabbert, Dirkjan en noem ze maar op. We komen bij VNU (nu Sanoma) vandaan en door de jaren heen is ons bedrijf veranderd in een zogenoemde licentie-uitgeverij. Dat komt omdat de markt voor stripalbums vrijwel geheel Medewerkers van Textiel & Papier deden in 2015 inpakwerk voor uitgeverij Big Balloon. verdwenen is. Sinds een jaar of tien kopen wij wereldwijd licenties in van stripfiguurtjes die de kinderen kennen van populaire televisieprogramma s zoals Dora, Bob de Bouwer en Frozen. Een licentie betekent dat wij toestemming hebben om hier bijvoorbeeld vakantieboeken, tijdschriften of leesboekjes van te maken. De complete productie tot aan de drukpers wordt bij ons in eigen huis gedaan. We produceren op jaarbasis zo n 150 titels in het Nederlandse taalgebied, dus ook een stukje België. Hoeveel mensen werken bij Big Balloon? Er werken momenteel elf mensen bij Big Balloon. In het verleden was het bedrijf groter. Dit heeft te maken met het voortschrijden van de techniek. Vroeger hadden we veel meer handjes nodig voor het maken van onze producten. We zijn ooit begonnen met 25 mensen. Het maakproces was in het destijds veel arbeidsintensiever. Door de technische ontwikkelingen en 16

19 17 digitalisering is Big Balloon qua omzet veel groter geworden, maar qua personeel gehalveerd. Ik vind de samenwerking met Synergon heel plezierig. Het op de markt brengen van onze producten vraagt om heel veel handjes en dat kan Synergon bieden. Zijn de producten van Big Balloon te koop in de winkel of gaat dat anders? Onze producten zijn in heel Nederland te krijgen. Een belangrijk deel gaat via de supermarkten. In totaal zijn er circa verkooppunten in Nederland. Dat is inclusief boekhandels zoals AKO en Bruna, maar vooral de supermarkten zijn voor Big Balloon heel belangrijk. Juist omdat daar onze doelgroep komt. Onze producten zijn vooral bestemd voor kinderen tussen drie en vijftien jaar. De kerndoelgroep van Big Balloon zijn kinderen van drie tot zes jaar en die lopen met mama mee in de supermarkt om boodschappen te doen. Daar zien ze de nieuwe Dora of Frozen of de nieuwe Peppa liggen en ze trekken mamma aan de arm, omdat ze dat boekje graag willen hebben. Wat doet Synergon voor Big Balloon? En sinds wanneer is Big Balloon klant bij Synergon? Synergon verzorgt fulfilment-werkzaamheden voor ons en ook een stukje opslag en transport. Fulfilment betekent dat Synergon zorgt voor het verpakken van de bladen, het voorzien van een extraatje, bijvoorbeeld een playmobilpoppetje, maar ook het controleren en verwerken van retourzendingen. Wij waren al eerder klant bij Synergon. Door omstandigheden zijn we een paar jaar weg geweest, maar ongeveer een jaar geleden heb ik een gesprek gehad met de directeur van Synergon. Ed Scherbeyn wilde ons graag weer terug hebben als klant en wij wilden ook graag weer terug naar Synergon, omdat we in het verleden met veel plezier hadden samengewerkt. Sinds februari 2015 is Big Balloon dus terug bij Synergon. Dat is nog niet zo lang, maar hoe bevalt de hernieuwde samenwerking tot nog toe? Naar volle tevredenheid! Ik vind de samenwerking met Synergon heel plezierig. Het op de markt brengen van onze producten vraagt om heel veel handjes en dat kan Synergon bieden. Destijds is de actie van Synergon uitgegaan om werk van ons binnen te halen en moest ik wel even nadenken over de afstand. Wij zaten destijds in Heemstede, tegenwoordig in Haarlem, en jullie in Winschoten. Niet direct naast de deur. Maar in praktijk blijkt de afstand helemaal geen probleem te zijn. Er zijn goede afspraken gemaakt, de communicatie verloopt prima en de werkzaamheden worden goed uitgevoerd. Kortom: het is een geoliede machine. Ik kan er niets anders van maken.

20 4.3 Arbeidsontwikkeling Arbeidsontwikkeling wordt meer en meer de rode draad binnen Synergon. Deze beweging, ingezet in 2014, is versterkt voortgezet in Een belangrijk middel hierbij is het invullen van een eportfolio door de medewerkers. Eind 2015 hadden vrijwel alle SW-medewerkers bij Synergon hun eportfolio ingevuld, waarmee het ontwikkelperspectief van de medewerkers volledig inzichtelijk is gemaakt. Doel hiervan is het, indien mogelijk, van binnen naar buiten plaatsen (detacheren) van de medewerkers. Een ander belangrijk gereedschap bij arbeidsontwikkeling is het voeren van POP-gesprekken (Persoonlijk Ontwikkel Plan). De werkleiders volgden hiervoor in 2015 een training. Eind 2015 had 45% van de POP-gesprekken plaatsgevonden. Verder werd de AKA-opleiding MBO niveau 1 (Arbeidsmarktgekwalificeerd assistent) met ingang van augustus 2014 vervangen door de entree-opleiding. Dit om de kwaliteit en het diploma-rendement van de opleidingen te verhogen. Synergon vindt het belangrijk dat alle medewerkers zich persoonlijk ontwikkelen, niet alleen met oog op detachering, maar ook om de zelfredzaamheid van de medewerkers te bevorderen. In het hierna volgende interview met twee SW-medewerkers die in 2015 de entree-opleiding logistiek volgden, wordt dit fraai geïllustreerd. 18

21 Verandering vraagt om beweging Medewerkers van Textiel & Papier volgen de entree-opleiding logistiek

22 Verandering vraagt om beweging Nathalie Slor en Maria Boltjes zijn allebei werkzaam bij Textiel & Papier. Eind 2014 gaven ze zich op voor het volgen van de entree-opleiding logistiek. Nathalie werkt 32 uur per week, heeft daarnaast haar huishouden en haar twee honden. Oh ja, ze heeft ook nog een vriend. Maria werkt 36 uur per week, heeft een vriend, haar huishouden, twee honden en vijf katten. Best druk al met al! Wat is dat eigenlijk, de entree-opleiding logistiek? Bij Textiel & Papier is er eind 2014 informatie over de entree-opleiding verstrekt via de prikborden, de werkleiding en de P&O-adviseur. De vraag was of je belangstelling had om een MBO niveau 1 opleiding te volgen, richting logistiek. Als je bij T&P werkt heb je namelijk veel te maken met logistiek. Alles wat je bijvoorbeeld inpakt, moet weer naar de klant(en) worden vervoerd, dat heeft met logistiek te maken. Maria Boltjes en Nathalie Slor volgden in 2015 de entree-opleiding logistiek. Uiteindelijk is er in januari 2015 een klas met achttien cursisten (medewerkers van Textiel & Papier) samengesteld, die een jaar lang de entree-opleiding logistiek volgen. Maria en Nathalie, waarom volgen jullie de entree-opleiding? Maria: Ik wilde graag wat leren, ik had een poos geleden al geïnformeerd bij mijn leidinggevende of het mogelijk was dat ik naar school kon voor het volgen van een opleiding. Nathalie: Ik wilde graag een opleiding volgen om wat bij te leren en zelfstandig te worden. Hoe gaat het nu? We vinden rekenen best lastig. Het is lang geleden dat we op school zaten en het rekenen is wat weggezakt. Ook is het rekenen op MBO 1 niveau natuurlijk wat moeilijker dan vroeger op school, maar het is dan ook een MBO-opleiding. Breuken, delen, 20

23 procenten, komt allemaal voorbij op de rekenles. Dat kost de nodige zweetdruppels. Maar als de som dan goed is opgelost en we het steeds beter begrijpen, zijn we trots! 21 Ik ben niet meer afhankelijk van anderen als er ingewikkelde brieven met de post komen. Omdat een MBO-opleiding wel de nodige kennis vraagt, zijn er huiswerkklassen gemaakt om de cursisten wat extra te kunnen begeleiden. Ze kunnen dan vragen stellen en bij moeilijke dingen nog wat extra uitleg krijgen. Voordeel volgens Nathalie en Maria is dat ze thuis wat minder huiswerk hoeven te maken en daarnaast is het nog eens gezellig ook. Wel is het jammer dat school een halve dag is; de omslag van school naar het werk valt niet altijd mee. Op woensdagochtend zijn er de theorielessen van Jolanda Luijmes, docent van het Noorderpoort, en op maandag de praktijklessen van Theo Tiggelaar, werkzaam bij Synergon, maar gedetacheerd als docent naar het Noorderpoort College. Wat willen jullie bereiken met het volgen van de opleiding? Maria: Ik zou eventueel wel naar MBO niveau 2 willen doorstromen, maar dan moet ik wel weten of ik het kan en welke richting ik precies uit wil. Nathalie: Ik ben nu werkzaam op de inpakafdeling, maar zou wel administratief werk willen doen. Soms heb ik twijfels, vooral als er iets moeilijks in de lessen aan bod komt. Maar de hulp van de docent en de ondersteuning tijdens de huiswerkbegeleiding maken dat het steeds beter gaat en ik minder twijfel. Dat diploma, dat halen we, zeggen beide dames heel beslist! Merken jullie dat je meer kennis krijgt? Nathalie: Bij de kassa kan ik bijvoorbeeld meerekenen en ik weet hoeveel geld ik terug moet krijgen. Ik ben niet meer afhankelijk van anderen als er ingewikkelde brieven met de post komen. Ook Maria zegt dat zich beter zelf kan redden: Ik kan anderen bijvoorbeeld uitleggen wat een bepaald moeilijk woord betekent. Voor beide dames geldt dat ze meer kennis van logistieke zaken krijgen en beter begrijpen waarom bepaalde dingen op het werk gaan zoals ze gaan. Collega s tonen hun belangstelling en vragen bijvoorbeeld naar de behaalde cijfers. Nathalie en Maria krijgen ook alle steun van hun werkleidster. Zij regelt zaken voor hen als ze een bepaalde opdracht op het werk moeten doen. Daarnaast geeft ze begeleiding bij het maken van de opdrachten. Dat voelt goed., aldus Maria en Nathalie. Wat zouden jullie je collega s bij Synergon willen meegeven? Door het volgen van een opleiding kom je verder en blijf je niet altijd op dezelfde plek zitten. Je hebt de mogelijkheid om ook eens ander werk te doen. Je krijgt meer kennis en zelfvertrouwen! Dat is op je werk handig, maar ook in je privéleven heb je hier dagelijks wat aan.

24 4.4 Leer-werktrajecten In samenwerking met het TDC biedt Synergon werk-leertrajecten aan. In maart 2014 zijn afspraken gemaakt over een nauwere samenwerking tussen Synergon en het TDC Oldambt/Pekela. Dat leidde tot een eenduidig proces van 13 weken voor de bijstandsgerechtigde die een uitkering kwam aanvragen. Dit proces bestaat o.a. uit voorlichting en training. Betrokkene vult een eportfolio in en maakt gebruik van het TDC voor diagnose en het trainen van werknemersvaardigheden. Daarnaast staat de gehele infrastructuur van Synergon ter beschikking van het TDC. In de praktijk betekende dit veelal een plek op een inpakafdeling, maar ook andere werksoorten waren beschikbaar voor de leerwerktrajecten in het kader van re-integratie. Zo kan men bijvoorbeeld een opleidingstraject van negen weken volgen voor medewerker callcenter en klantenservice. Hoewel deze opleiding openstaat voor de drie GR-gemeenten van Synergon, wordt deze in de praktijk vooral gebruikt door re-integratiecliënten van de gemeente Oldambt. Dat de opleiding in de praktijk succesvol is, wordt geïllustreerd met het verhaal van Daniela Gransch. 22

25 Verandering vraagt om beweging Daniela Gransch volgde de training medewerker klantenservice

26 Verandering vraagt om beweging Daniela Gransch is 25 jaar jong en woont met haar vriend in Winschoten. Enkele jaren geleden deed ze de training voor medewerker klantenservice/callcenter bij Synergon. Inmiddels werkt zal alweer dik twee jaar bij Nuon. Daniela, wanneer heb jij de training bij Synergon gedaan en hoe ging dat? Ik heb in augustus 2013 de training klantenservicemedewerker/callcenter gedaan bij Synergon. Ik zat bij de eerste lichting, Synergon was net begonnen met deze opleiding. We moesten eerst rollenspellen doen en elkaar onderling bellen. Een soort van droogoefenen dus. Later kregen we echte opdrachten: we moesten klanten bellen voor Synergon Druk en Print en voor hotel Royal York in Winschoten. Onze opleider Sanne Knijff luisterde voortdurend mee en gaf ons feedback. Zo werden we continu begeleid bij onze telefoongesprekken. Hoe kwam je eigenlijk bij Synergon terecht? Ik zat al een jaar thuis en wou heel graag weer aan het werk. Ik probeerde het overal en heb op een gegeven Daniela Gransch volgde de opleiding medewerker klantenservice bij Synergon. moment bij de gemeente geïnformeerd naar een callcentertraject. Mijn jobcoach bij de gemeente dacht dat het wel wat voor mij was. Ze had de informatie al voor me klaarliggen en zei dat er veel vraag was naar callcentermedewerkers. Een callcenteropleiding zou goed staan op mijn cv, vond ze. Ik had helemaal geen ervaring met dit werk, maar dacht ik begin gewoon en zie wel waar het schip strandt. En ondertussen werk ik alweer twee en half jaar bij Nuon! Ben je via Synergon bij Nuon terechtgekomen? Ja, ik had de opleiding nog niet eens volledig afgerond, toen kwam er een vacature voorbij bij Nuon. Dat is toen niet doorgegaan, ze vonden mij nog niet goed genoeg. Ze gaven me echter verbeterpunten mee en daar heb ik in het callcenter van Synergon aan gewerkt. Een maand later slaagde ik wel voor de toelatingstoetsen. Bij het callcenter van Nuon zijn ze enthousiast over 24

27 de opleiding die Synergon aanbiedt. Ik heb hier bij Nuon al een aantal collega s die ook door Synergon zijn opgeleid. Je hebt echt een streepje voor als je deze opleiding hebt gevolgd, want je bent gewoon goed voorbereid op het werken in een callcenter. Bovendien laat je zien dat je gemotiveerd bent en doorzettingsvermogen hebt. 25 Met deze opleiding ben je gewoon goed voorbereid op het werken in een callcenter. En dat doorzettingsvermogen heb je aan de telefoon ook nodig Zeker weten! Ik ben begonnen op de afdeling rekeningen en betalingen. Dat is de afdeling waar de telefoontjes van mensen met betalingsproblemen terechtkomen. Mensen die hun rekening niet kunnen betalen en afgesloten dreigen te worden. Dat kan heel heftig zijn, maar je moet natuurlijk zakelijk blijven. Ik geef altijd aan dat ik het knap vind dat de mensen toch de telefoon pakken en bellen. Je bereikt immers niks met het voor je uit schuiven van de problemen. Mensen waarderen dat ik begrip toon voor hun problemen en met ze meedenk hoe we dit gezamenlijk kunnen oplossen. Een hele uitdaging, maar dat maakt het juist ook leuk. Geen dag hetzelfde en geen klant hetzelfde! Zit je alleen maar aan de telefoon of doe je ook andere dingen? In het begin zat ik inderdaad alleen maar aan de telefoon, dan krijg je zo n zestig calls per dag te verwerken. Maar ik heb me ondertussen doorontwikkeld bij Nuon. Bellen doe ik nog maar zo n twee en half uur per dag. Daarnaast ben ik een soort vraagbaak voor bellers met wat ingewikkelder vragen, die niet in de eerste lijn kunnen worden beantwoord. Ook komen mensen die willen switchen van leverancier bij mij terecht. Verder begeleid ik nieuwe collega s. Met een groep van vijftien collega s begeleiden we alle nieuwe instromers. Al met al ben ik momenteel vijf en half uur per dag bezig met andere werkzaamheden. Ik probeer nog verder door te groeien naar de functie van coach. Dan heb je een groep van twintig mensen onder je. Kun jij in een paar woorden aangeven wat de training medewerker klantenservice/callcenter voor jou heeft betekend? Goeie vraag, Daniela denkt even na, de opleiding bij Synergon is voor mij heel belangrijk geweest. Ik vond de voorbereiding op het callcenterwerk heel erg goed. Natuurlijk zijn er ook mensen die afhaken, maar als je laat zien dat je echt aan het werk wil, dan doet Synergon er alles aan om je daar zo goed mogelijk bij te helpen. Als je een jaar bij huis zit, heb je het gevoel dat je nergens meer aan de bak komt. Dat gevoel had ik op den duur ook en dan is het fantastisch dat het toch lukt een baan te krijgen!

28 5 P&O 5.1 Algemeen De afdeling P&O werkt breder dan de naam doet vermoeden. In de afdeling zijn mensen belast met ondersteunende en faciliterende werkzaamheden voor de organisatie zoals: Personeelsadvieswerk; Personeels- en salarisadministratie; Detachering zowel in een groep (Rensel Metaal) als individueel; Opleidingen, functiewaardering en beleid; Uitvoering van re-integratiecontracten van de gemeenten Oldambt, Pekela en Bellingwedde; Samenwerking met TDC Oldambt/Pekela waar 3 trajectbegeleiders werken; Algemene diensten zoals opleidingsadministratie en huismeesterachtige taken; Kwaliteit, arbo en milieu (KAM). 5.2 Detacheringen SYNERGON Detacheringen is met de invoering van de Participatiewet en vanuit het Akkoord van Westerlee de belangrijkste opdracht van Synergon. Binnen P&O is de afdeling Detacheringen actief. In 2015 is gekeken naar de bezetting binnen de afdeling. Er is besloten om een nieuwe medewerker aan te trekken met veel ervaring op het gebied van het plaatsen van kandidaten bij externe bedrijven. Hierdoor kon de caseload beter verdeeld worden onder de detacheringsconsulenten, zodat de gedetacheerde medewerkers kunnen rekenen op ondersteuning op het moment dat zich een probleem voordoet. Ook krijgen de gedetacheerde medewerkers nu meer aandacht door een bezoekfrequentie van drie keer per jaar. COMPAS PERSOONLIJK ONTWIKKEL PLAN VERANDERING VRAAGT OM BEWEGING GESPREKS- DETACHERINGEN eportfolio VOERING VERZUIM FUWA ENTREE- ONDERWIJS Daarnaast werd het detacheringsproces aangepakt. Afgesproken werd dat de sectoren via het POP-gesprek in kaart brengen welke medewerkers voor detachering in aanmerking kunnen en willen komen. De opdracht vanuit het Akkoord van Westerlee is immers om in % van onze medewerkers gedetacheerd te hebben. Onze aanname daarbij is dat dit grotendeels via groepsdetacheringen tot stand zal komen. Maar ook binnen de individuele detacheringen zal Synergon proberen een toename te realiseren van het aantal mensen dat buiten Synergon werkt. 26

29 5.3 Opleidingstraject werkleiders In 2015 werd veel aandacht besteed aan het verder ontwikkelen van leidinggevenden. De volgende trainingen voor werkleiders werden georganiseerd: Leidinggeven en leiderschap; Gesprekstechnieken; Verzuimgesprekken voeren; POP-gesprekken voeren; eportfolio; Omgaan met psychische problematiek. Deze modules werden gegeven door een sectormanager en P&O-consulenten. Door eigen mensen in te zetten werd een eventuele drempel laag gehouden. In de eigen vertrouwde omgeving kon men onder elkaar trainen en oefenen. De modules werden verspreid over het gehele jaar 2015 gegeven, zodat de uitvoering van de andere taken van de werkleiders zo weinig mogelijk verstoord raakte. Naast de opleidingsmodules voor werkleiders werd er nog een groot aantal andere opleidingen gegeven in Op bladzijde 38 van dit sociaal jaarverslag treft u een overzicht aan van alle opleidingen die in 2015 werden verzorgd. Sociaal Jaarverslag POP-gesprekken, eportfolio en Compas In 2015 is het voeren van POP-gesprekken (Persoonlijk Ontwikkel Plan) tussen werkleider en medewerker gestart. Belangrijk voor de werkleider is om met de medewerker in gesprek te zijn over wat men wil en kan. Belangrijk voor de medewerker is om aan te kunnen geven wat hij of zij wil bereiken. Bij het POP-gesprek wordt het CV dat de medewerker inmiddels heeft gemaakt via het eportfolio, besproken. Zo ontstaat een goed beeld van de mogelijkheden van de medewerker. Dit is belangrijk om te bepalen of een detachering aan de orde kan zijn en wat ervoor nodig is om detachering mogelijk te maken. In 2015 hadden medewerkers een eportfolio ingevuld. Een geweldig resultaat! Een aantal medewerkers kon al een voorlichtingsbijeenkomst van de afdeling Detachering bijwonen, hetgeen resulteerde in een plan van aanpak dat met de detacheringsconsulent werd opgesteld en plaatsing bij een bedrijf buiten Synergon. Zo werden eind 2015 al direct vijf medewerkers doorgeplaatst naar het vrije bedrijf. De uitkomsten van het POP-gesprek worden vastgelegd en zowel door de leidinggevende als de medewerker voor akkoord ondertekend. Vervolgens worden de POP-formulieren in het personeelsregistratiesysteem Compas opgenomen, zodat op termijn van alle medewerkers een digitaal personeelsdossier voorhanden zal zijn naast het papieren dossier dat ook nog bestaat. Eind 2015 was 31% van de POPformulieren in Compas geregistreerd. Doelstelling is in de eerste helft van 2016 op 80% uit te komen. 27

30 5.5 Ziekteverzuim Het ziekteverzuim is helaas gestegen naar 16,5%, exclusief zwangerschappen. De oorzaken liggen niet alleen in langdurig verzuim en duidelijke medische problematiek, maar ook in decentralisatie van taken en onzekerheden voor onze medewerkers in het kader van het Akkoord van Westerlee. Onze doelgroep maakt zich ongerust en dat uit zich in tegenstelling tot in het vrije bedrijf bij dergelijke ontwikkelingen in vaker ziekmelden en langere afwezigheid. Dit ondanks het feit dat er veel energie is gestoken in het voeren van verzuimgesprekken middels het trainen van de werkleiding. Ook de komende jaren zal de training en instructie voor leidinggevenden herhaald worden. 5.6 Functiewaardering Samen met Wedeka Bedrijven voert Synergon een functiewaarderingscommissie. Als er nieuwe functies in de organisatie ontstaan, kunnen deze na beschrijving worden ingediend bij de commissie. De commissieleden die functie-analist van beroep zijn, geven een voorlopig advies voor indeling aan de directie. De directie beslist over de indeling en zal over het algemeen het advies van de commissie volgen. In 2015 vond dit voor acht functies plaats (vijf ambtelijk en drie SW). Daarnaast werden er vier bezwaren via de commissie naar tevredenheid afgehandeld. 5.7 Arbo De arbo- en milieucoördinator verzorgt voorlichting en instructie binnen de organisatie, met als doel de risico s die het werk met zich meebrengt zoveel mogelijk te beperken dan wel weg te nemen. Daarnaast worden Bedrijfshulpverlening- en EHBO-cursussen georganiseerd en wordt er regelmatig geoefend. In 2015 zijn er in het kader van veiligheid in ieders belang zes bijeenkomsten georganiseerd binnen Synergon. Op de afdelingen werd door de werkleiding een veiligheidsonderwerp besproken met de medewerkers van de werkvloer. De werkleiding werd gevraagd meer toe te zien op veilig werken en het gedrag van medewerkers. Naast de bestaande arbo-werkgroep bij Textiel & Papier zijn er in 2015 ook arbo-werkgroepen ingesteld bij Dienstverlening en bij de Groenvoorziening, met als doel ook daar het veiligheidsbesef van de leiding te vergroten door de dagelijkse risico s in kaart te brengen en deze risico s op een praktische en adequate manier aan te pakken. De resultaten van deze aanpak hebben een duidelijke meerwaarde voor de veiligheid binnen het bedrijf. 28

31 Op de locatie Winschoter Hogebrug is door de brandweer Veiligheidsregio Groningen een periodieke brandveiligheidscontrole uitgevoerd. Daarbij is vastgesteld dat er wordt voldaan aan de gebruiksvergunning en er voldoende brandtechnische maatregelen zijn getroffen. In 2015 heeft Synergon twee keer een herinspectie gehad van het ministerie van SZW (de voormalige arbeidsinspectie), waarbij is geconstateerd dat er bij het TDC voldoende voorzorgsmaatregelen zijn getroffen m.b.t. het scheiden van de vervoersbewegingen. Echter één medewerker droeg zijn veiligheidsschoenen niet ten tijde van de controle. Hiervoor is een boeterapport opgemaakt, waarna een beschikking werd opgelegd zonder boete. Verder werd een herinspectie uitgevoerd n.a.v. een arbeidsongeval met een houtkloofmachine in 2013 bij de Groenvoorziening. Geconstateerd werd dat er voldoende voorzorgsmaatregelen zijn getroffen om herhaling te voorkomen. Door de inspectie werd een nieuwe overtreding geconstateerd m.b.t. de inrichting van de arbeidsplaats in de bedrijfsloods van de houtkloofmachine. Er waren gereedschappen en materialen opgeslagen op een zolder zonder voorzieningen als leuningen en hekwerken om valgevaar te voorkomen. De Groenvoorziening heeft hiervoor een officiële waarschuwing gekregen. Verder is er in 2015 een verkennend bezoek geweest ter voorbereiding op een onderzoek naar arbeidsdiscriminatie in relatie tot psychosociale belasting, waarbij is vastgesteld dat de RI&E niet compleet is ten aanzien van dit onderwerp en er nog geen medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) heeft plaatsgevonden binnen Synergon. Het afgelopen jaar zijn er acht bedrijfsongevallen gemeld: drie ongevallen van huis naar werk, bij de Groenvoorziening een ongeval met een gescheurde spier als gevolg en een ongeval met een tekenbeet als gevolg, bij Dienstverlening twee ongevallen met kneuzing, waarvan één in combinatie met botbreuk, bij Textiel & Papier een ongeval met hersenschudding als gevolg. Daarnaast heeft de Arbo op verzoek van de werkleiding en bedrijfsarts totaal 112 werkplekonderzoeken uitgevoerd binnen Synergon. Sociaal Jaarverslag

32 6 Interne communicatie 6.1 Intranet en nieuwsbrieven Vanaf medio 2013 wordt intranet gebruikt om de medewerkers snel van informatie te voorzien. Daarnaast wordt intranet gebruikt als naslagwerk. Inmiddels is het intranet goed gevuld met formulieren en regelingen, maar ook nieuwtjes van de sectoren kunnen hier gevonden worden. Bij het opstarten van de computer komt automatisch het beginscherm in beeld met de nieuwste berichten. Intranet is toegankelijk voor degenen die binnen Synergon een computer tot hun beschikking hebben, dat geldt dus niet voor iedere medewerker. Om alle medewerkers te bereiken worden interne memo s en nieuwsbrieven verspreid via kantines en prikborden. Dit laatste medium wordt met name ook nog gebruikt voor interne vacatures en vacatures voor detacheringen. Overigens worden vacatures ook binnen de eportfolio-omgeving naar de medewerkers g d (zie hoofdstuk 5.4). Soms wordt daarnaast gebruik gemaakt van een nieuwsbrief die per post naar de medewerkers wordt verzonden. 6.2 Beeldschermen in de kantines In 2015 zijn in de kantines van Synergon beeldschermen geïnstalleerd. Via dit medium kunnen nieuwberichten en vacatures snel worden verspreid onder de medewerkers die gebruik maken van de kantines van Synergon. 6.3 Personeelsblad Verder heeft Synergon sinds 2010 een personeelsblad, Ons Boukje. Dit blad verschijnt drie keer per jaar en besteedt aandacht aan de mens achter de collega. Het blad heeft vooral een verbindende functie ter bevordering van het wij-gevoel en probeert daarnaast actuele thema s binnen Synergon, zoals detacheren, op een leuke en positieve manier in beeld te brengen. 6.4 Ideeënbus Sinds eind 2010 bestaat er binnen Synergon een ideeënbuscommissie. Deze commissie wordt gevormd door vier medewerkers: een MT-lid, een OR-lid en twee overige medewerkers. Via de ideeënbus kunnen medewerkers van Synergon suggesties doen voor verbeteringen binnen het bedrijf. Dit kunnen ideeën zijn over werkprocessen, nieuwe producten, meer efficiency, betere marketing enz. In de kantines hangen gele ideeënbussen die regelmatig worden geleegd. Ook kan men via de site van Synergon onder het kopje Alles over Synergon een link aanklikken naar de digitale ideeënbus. De commissie is in 2015 drie keer bijeengekomen en heeft tien ideeën behandeld. Twee ideeën werden beloond met een kadobon van 25 Euro. 30

33 7 De ondernemingsraad in 2015 In 2015 zijn er verkiezingen geweest voor een nieuwe ondernemingsraad (OR). Van de 24 kandidaten die zich verkiesbaar stelden, konden vijftien leden zitting nemen in de nieuwe OR. Op 22 juni werd de nieuwe ondernemingsraad geïnstalleerd, bestaande uit tien nieuwe leden en vijf oude leden. Daarnaast is er middels interne stemming een dagelijks bestuur van drie leden gekozen en zijn er diverse commissieleden gekozen voor de arbocommissie, de financiële commissie, de werkkostencommissie, de beleidscommissie, de wegwijscommissie en de sollicitatiecommissie. De OR heeft het afgelopen jaar 21 keer vergaderd, waarvan negen keer met de directie en het hoofd P&O en vier keer met het dagelijks bestuur van Synergon. Naar aanleiding van het Akkoord van Westerlee is de OR twee keer bijeen geweest en heeft voorlichting gehad over de nieuw te vormen organisatie. Dit zal in 2016 een vervolg krijgen. Dick Noorman De nieuwe OR heeft in november een cursus gevolgd om meer inzicht te krijgen in de Wet op Ondernemingsraden (WOR), de Participatiewet, communicatie en strategie en de rol van de OR binnen de onderneming. In het kader van de WOR heeft de OR het afgelopen jaar de volgende onderwerpen behandeld voor advies of instemming: Overname van het Metaalbedrijf van Synergon door Abiant, waarbij 83 SW-medewerkers en zes ambtelijke medewerkers zijn gedetacheerd naar het bedrijf Rensel Metaal van Abiant; De werktijdenregeling 2016 voor de diverse sectoren; Het convenant cameratoezicht en visitatie; De aanstelling van een plaatsvervangend algemeen directeur vanwege langdurige ziekte van de directeur. Sociaal Jaarverslag

34 8 Personalia per Algemeen en Dagelijks Bestuur Synergon De heer K. Swagerman, voorzitter, bestuurslid namens de gemeente Oldambt / DB De heer W. t Mannetje, plv. voorzitter, bestuurslid namens de gemeente Bellingwedde / DB De heer J. Kuin, bestuurslid namens de gemeente Pekela / DB De heer B. Boon, bestuurslid namens de gemeente Oldambt Mevrouw L. Broekhuizen, bestuurslid namens de gemeente Oldambt De heer H. Hemmes, bestuurslid namens de gemeente Pekela De heer J. van Mannekes, bestuurslid namens de gemeente Pekela Mevrouw J. Snijder-Hazelhoff, bestuurslid namens de gemeente Bellingwedde Mevrouw L. van der Tuin, bestuurslid namens de gemeente Bellingwedde In het jaar 2015 traden de volgende bestuursleden af: De heer H. Hemmes, trad af als voorzitter Mevrouw A. Duit, bestuurslid namens de gemeente Pekela De heer M. Schollema, bestuurslid namens de gemeente Pekela Leden Ondernemingsraad De heer D. Noorman, voorzitter / DB, FNV De heer G. Reintke, secretaris / DB, FNV Mevrouw G. Haan-Ninteman, lid DB, FNV De heer S. van den Berg, FNV Mevrouw D. Brauer-Beving, FNV De heer P.J.A. de Haan, ongeorganiseerde medewerkers Mevrouw A. Jonker-Drenth, FNV De heer H. Lorteije, ongeorganiseerde medewerkers Mevrouw H. Placke, FNV De heer A. Oosterhoff, FNV Mevrouw J. Roll, FNV De heer J. Santifort, ongeorganiseerde medewerkers De heer H. Staats, FNV De heer H. de Vries, ongeorganiseerde medewerkers De heer W. de Wal, CNV Directie en managementteam De heer E. Scherbeyn, algemeen directeur De heer A. de Wit, algemeen directeur a.i., Sector Dienstverlening en Sector Industrie De heer A. Gelling, Concerncontrolling Mevrouw E. Rijpkema, Personeel & Organisatie / Detacheringen Leden WSW-cliëntenraad De heer R. Brader, voorzitter Mevrouw J. Brader De heer J. Maan Mevrouw M. Schortinghuis Mevrouw R. Speelman De heer H. Staats De heer W. de Wal 32

35 Kengetallen

36 Detacheringen: +75 Begeleid werken: stand stand stand stand stand stand stand stand stand stand Aantal TDC aanmeldingen 2015 (253) 333 Aanmeldingen overige trajecten Gemeente Oldambt Gemeente Pekela Gemeente Bellingwedde 0 UWV Intern Gemeente Oldambt aantal aangemelde personen; één persoon kan meerdere trajecten volgen Gemeente Pekela 34

37 Ambtelijk personeel (Fte) Ambtelijk personeel (Aantal) 8,8 8,8 Vrouw Man Vrouw Man 30,9 28, stand (39,64) stand (37,64) stand (42) stand (40) Synergon Werk BV (Fte) Synergon Werk BV (Aantal) Vrouw Man Vrouw Man 16, , ,7 19, stand (38,5) stand (30,3) stand (43) stand (32) Sociaal Jaarverslag

Sociaal. Jaarverslag

Sociaal. Jaarverslag Sociaal 2014 Jaarverslag Sociaal Jaarverslag 2014 Inhoudsopgave 1. Voorwoord van de directie... 4 2. Algemeen... 6 2.1 Inleiding... 6 2.2 Bestaansrecht en doel... 6 2.3 Twee sectoren... 6 2.4 Arbeid

Nadere informatie

De 7 belangrijkste vragen:

De 7 belangrijkste vragen: De Participatiewet en Wsw ers: Mensen die bij een Sociale Werkvoorziening werken hebben te maken met de Participatiewet. Misschien heeft u vragen over de wet. Hier kunt u de antwoorden vinden op vragen

Nadere informatie

EEN LEVEN LANG LEREN

EEN LEVEN LANG LEREN EEN LEVEN LANG LEREN Martin van der Dong, 48 allround operator mengvoeder Agrifirm, Meppel Waarom ben je een EVC-traject gaan volgen? Wat was je motivatie? Mijn werkgever Agrifirm besloot om voor alle

Nadere informatie

2014 In cijfers SOCIALE WERKVOORZIENING

2014 In cijfers SOCIALE WERKVOORZIENING 2014 In cijfers AANVULLING JAAROVERZICHT 2014 (ON)BEPERKT HOUDBAAR Ondanks de onzekerheden is Ergon koersvast en presteert immens. Een topjaar was 2014, zowel sociaal als financieel; 2336 sw-medewerkers

Nadere informatie

Vragen en antwoorden Informatiebijeenkomst Felua-groep

Vragen en antwoorden Informatiebijeenkomst Felua-groep Vragen en antwoorden Informatiebijeenkomst Felua-groep Deze vraag- en antwoordlijst is opgesteld naar aanleiding van de informatiebijeenkomsten die in februari 2014 bij Felua-groep zijn gehouden. De vragen

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Visiedocument van de ondernemingsraad van WVS

Visiedocument van de ondernemingsraad van WVS Visiedocument van de ondernemingsraad van WVS 2 7.000 mensen aan de zijlijn 7.000 mensen aan de zijlijn 3 De situatie in een notendop De inzet van WVS voor nieuwe doelgroepen Groeiende groep mensen door

Nadere informatie

Nieuwsbrief Detachering. Voortgang Medewerkers tevredenheidsonderzoek. Foto s van medewerkers in personeelsdossiers

Nieuwsbrief Detachering. Voortgang Medewerkers tevredenheidsonderzoek. Foto s van medewerkers in personeelsdossiers Inhoudsopgave: Voorwoord door Rob van Straaten Voortgang Medewerkers tevredenheidsonderzoek Betaaldata lonen 2017 Foto s van medewerkers in personeelsdossiers Nieuwe afdeling De Rotonde Colofon Aankondiging

Nadere informatie

: agendapunt : Onderwerp : Vergadering Algemeen Bestuur Hameland

: agendapunt : Onderwerp : Vergadering Algemeen Bestuur Hameland Zaaknummer : Afd.hfd. Collegevergaderin g : agendapunt : Onderwerp : Vergadering Algemeen Bestuur Hameland Portefeuillehouder : J.B. Boer Meer informatie bij : Eric Gussekloo tel: : 0545-250 576 Openbaar

Nadere informatie

Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg!

Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg! Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg! leuk en zinvol werk passend bij wat jij kunt gezelligheid met collega s je eigen salaris verdienen Jo Arts, assistent-kok: Van thuis zitten word

Nadere informatie

uw brief van: ons kenmerk: bijlage(n): datum: 15.3003742 2 4 juni 2015

uw brief van: ons kenmerk: bijlage(n): datum: 15.3003742 2 4 juni 2015 Gemeenteraad Heerenveen HEERENVEEN uw brief van: ons kenmerk: bijlage(n): datum: 15.3003742 2 4 juni 2015 Onderwerp: Jaarrekening 2014 en 1e kwartaalrapportage 2015 Caparis NV Geachte raad, Jaarrekening

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

JAARVERSLAG WVS. Werkvoorzieningschap Tomingroep, de feiten. Uitgebreid jaarverslag: www.tomingroep.nl

JAARVERSLAG WVS. Werkvoorzieningschap Tomingroep, de feiten. Uitgebreid jaarverslag: www.tomingroep.nl 20 13 JAARVERSLAG WVS Werkvoorzieningschap Tomingroep, de feiten Uitgebreid jaarverslag: www.tomingroep.nl Bedrijfsgegevens Hoofdkantoor en correspondentieadres: TOMINGROEP Postbus 194 1200 AD HILVERSUM

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Plan van Aanpak n.a.v. Akkoord van Westerlee. Gemeente Menterwolde 19 april 2016

Informatiebijeenkomst Plan van Aanpak n.a.v. Akkoord van Westerlee. Gemeente Menterwolde 19 april 2016 Informatiebijeenkomst Plan van Aanpak n.a.v. Akkoord van Westerlee Gemeente Menterwolde 19 april 2016 Inleiding Het akkoord van Westerlee: Aanleiding Voortgang Hoe gaan we verder? Vragen ambitie versus

Nadere informatie

Nieuwsbrief Werken is meedoen

Nieuwsbrief Werken is meedoen Nieuwsbrief Werken is meedoen BEDOELD VOOR DE ONDERNEMERS IN VOORSCHOTEN, LEIDSCHENDAM-VOORBURG EN WASSENAAR Iedereen doet mee! We ondersteunen werkgevers Zoveel mogelijk mensen aan het werk, want werken

Nadere informatie

Werken in een andere sector of branche: iets voor u?

Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of

Nadere informatie

Sociale werkbedrijven de toekomst

Sociale werkbedrijven de toekomst & Sociale werkbedrijven de toekomst Sociale werkbedrijven 2.0 De Participatiewet vraagt om een nieuwe manier van werken. Er zijn nieuwe doelen vastgelegd en overal ontstaan nieuwe samenwerkingsverbanden.

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Praktijkinstructie Bedrijfsoriëntatie 1 (CAL01.1/CREBO:50240)

Praktijkinstructie Bedrijfsoriëntatie 1 (CAL01.1/CREBO:50240) instructie Bedrijfsoriëntatie 1 (CAL01/CREBO:50240) pi.cal0v2 ECABO, 1 september 2003 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen of gepubliceerd

Nadere informatie

Werk, inkomen. sociale zekerheid. www.departicipatieformule.nl, 2011 1

Werk, inkomen. sociale zekerheid. www.departicipatieformule.nl, 2011 1 Werk, inkomen & sociale zekerheid www.departicipatieformule.nl, 2011 1 Inhoudsopgave Wet Wajong (sinds 2010)... 3 Wet Werk en Bijstand (WWB)... 5 Wet investeren in jongeren (Wij)... 6 Wet Sociale Werkvoorziening

Nadere informatie

De werkschijf van 5. Hoe werkt IBN? 190 mm. 240 mm. IBN Postbus 660 5400 AR Uden T 0413 33 44 55 F 0413 33 44 50. E info@ibn.nl I www.ibn.

De werkschijf van 5. Hoe werkt IBN? 190 mm. 240 mm. IBN Postbus 660 5400 AR Uden T 0413 33 44 55 F 0413 33 44 50. E info@ibn.nl I www.ibn. 240 mm 190 mm De werkschijf van 5 IBN Postbus 660 5400 AR Uden T 0413 33 44 55 F 0413 33 44 50 Hoe werkt IBN? E info@ibn.nl I www.ibn.nl oktober 2012 190 mm 200 mm Hoe werkt IBN? De werkschijf van 5: De

Nadere informatie

DE PARTICIPATIEWET VOOR U ALS WERKGEVER

DE PARTICIPATIEWET VOOR U ALS WERKGEVER UTRECHT MIDDEN DE PARTICIPATIEWET VOOR U ALS WERKGEVER Doel van de Participatiewet De Participatiewet vervangt de bijstandswet, de Wet sociale werkvoorziening en een deel van de Wajong. Het doel van de

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

2013 In cijfers SOCIALE WERKVOORZIENING

2013 In cijfers SOCIALE WERKVOORZIENING 2013 In cijfers Als aanvulling op het Jaaroverzicht 2013. SOCIALE WERKVOORZIENING Ook in 2013 is op de sociale parameters goed gepresteerd. Het aantal medewerkers met een sw-dienstverband is in 2013 tot

Nadere informatie

Aan de leden van de gemeenteraad,

Aan de leden van de gemeenteraad, Aan de leden van de gemeenteraad, Afspraakbanen In het Sociaal Akkoord dat tussen Rijk en sociale partners is afgesloten, is afgesproken dat werkgevers de komende tien jaar 125.000 extra banen realiseren

Nadere informatie

Werk, inkomen. sociale zekerheid. www.departicipatieformule.nl, versie 2 2013 1

Werk, inkomen. sociale zekerheid. www.departicipatieformule.nl, versie 2 2013 1 Werk, inkomen & sociale zekerheid versie 2013 www.departicipatieformule.nl, versie 2 2013 1 Inleiding... 3 Participatiewet, geplande invoerdatum 1 januari 2014... 4 Wet Wajong (sinds 2010)... 6 Wet Werk

Nadere informatie

Participatiewet vanaf 2015 Wat betekent dit voor u?

Participatiewet vanaf 2015 Wat betekent dit voor u? Participatiewet vanaf 2015 Wat betekent dit voor u? Participatiewet vanaf 2015 Wat betekent dit voor u? Vanaf 2015 is er veel veranderd rondom werk en inkomen. Zo is de Participatiewet ingevoerd, zijn

Nadere informatie

In gesprek met medewerkers over verzuim

In gesprek met medewerkers over verzuim TIP: dit is een interactieve pdf. de inhoudsopgave en het menu onder aan de pagina s zijn clickable. In gesprek met medewerkers over verzuim Inhoud 1. verzuim bespreken met medewerkers Het is belangrijk

Nadere informatie

Inventarisatie medewerkers met een arbeidsbeperking in openbare bibliotheken

Inventarisatie medewerkers met een arbeidsbeperking in openbare bibliotheken Inventarisatie medewerkers met een arbeidsbeperking in openbare bibliotheken Januari 2015 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 5 1.1 Opzet... 5 1.2 Leeswijzer... 6 2. Inventarisatie medewerkers arbeidsbeperking...

Nadere informatie

Participatiewet en Quotumheffing White Paper

Participatiewet en Quotumheffing White Paper Participatiewet en Quotumheffing White Paper 6 oktober 2015 Participatiewet Wat is de Participatiewet? Heeft uw onderneming meer dan 25 werknemers, dan moet u aan de slag met de Participatiewet. Deze wet

Nadere informatie

Bijlage bij visiedocument. Overzicht re-integratieactiviteiten en projecten. Gemeente Barneveld

Bijlage bij visiedocument. Overzicht re-integratieactiviteiten en projecten. Gemeente Barneveld Bijlage bij visiedocument Overzicht re-integratieactiviteiten en projecten Gemeente Barneveld 1. Inleiding Om het visiedocument in het juiste perspectief te plaatsen, is het van belang een duidelijk overzicht

Nadere informatie

Onderzoek werknemers met kanker

Onderzoek werknemers met kanker Onderzoek werknemers met kanker Dinsdag 15 april 2013 Over dit onderzoek Dit onderzoek is gehouden in samenwerking met de Nederlandse Federatie voor Kankerpatiëntenorganisaties (NFK). Aan het onderzoek

Nadere informatie

Blok 1 - Introductie

Blok 1 - Introductie Reflectie jaar 1 Algemeen Aan het begin van het eerste jaar kwamen een hoop nieuwe dingen op mij af. Na een jaar reizen had ik veel zin om aan de studie Voeding en Diëtetiek te beginnen en was erg benieuwd

Nadere informatie

Voorstel voor gemeenteraad Hoogeveen

Voorstel voor gemeenteraad Hoogeveen Voorstel voor gemeenteraad Hoogeveen Onderwerp Toekomst Alescon Wij willen Een toekomstbestendige uitvoering van de sociale werkvoorziening Wij besluiten 1. Kennis te nemen van de besluiten van het college

Nadere informatie

Verordening klantenraad gemeenten Heusden, Loon op Zand en Waalwijk

Verordening klantenraad gemeenten Heusden, Loon op Zand en Waalwijk Verordening klantenraad gemeenten Heusden, Loon op Zand en Waalwijk 1 Inhoudsopgave ARTIKEL 1 BEGRIPSOMSCHRIJVING... 3 ARTIKEL 2 SAMENSTELLING VAN DE KLANTENRAAD... 4 ARTIKEL 2A SAMENSTELLING KAMER WWB...

Nadere informatie

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken!

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! Dé expert in praktische apotheektrainingen E-PAPER Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! 1 Inhoudsopgave De cliënt en ik 3 Weet jij nog waarom je in de apotheek wilde

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Plan van Aanpak n.a.v. Akkoord van Westerlee. Gemeente Stadskanaal 14 september 2015

Informatiebijeenkomst Plan van Aanpak n.a.v. Akkoord van Westerlee. Gemeente Stadskanaal 14 september 2015 Informatiebijeenkomst Plan van Aanpak n.a.v. Akkoord van Westerlee Gemeente Stadskanaal 14 september 2015 Inleiding Het akkoord van Westerlee: Aanleiding Kernpunten Bestuurlijke afspraken Financiering

Nadere informatie

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Onderwerp Realisatie en actuele ontwikkelingen afspraakbanen Steller S.J. Ros De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Telefoon (050) 367 70 86 Bijlage(n) 0 Ons kenmerk 6934597 Datum

Nadere informatie

Onderstaand gaan wij kort in op een aantal argumenten die onze doelgroep aangaan.

Onderstaand gaan wij kort in op een aantal argumenten die onze doelgroep aangaan. Dames en heren, Voor ons ligt de nota Werken aan Werk, Samen aan de slag. Wij hebben de verschillende conceptversies doorgenomen en onze opmerkingen doorgegeven. Wij zijn dan ook blij dat een aantal van

Nadere informatie

Werkzoekenden in Westfriesland. Ik ben WerkSaam in Westfriesland. www.werksaamwf.nl

Werkzoekenden in Westfriesland. Ik ben WerkSaam in Westfriesland. www.werksaamwf.nl Werkzoekenden in Westfriesland Ik ben WerkSaam in Westfriesland WerkSaam Westfriesland Wij zijn WerkSaam in Westfriesland WerkSaam Westfriesland is dé arbeidsbemiddelaar van Westfriesland. Wij begeleiden

Nadere informatie

overwegende dat de gemeenten Heusden, Loon op Zand en Waalwijk één verordening wensen op te stellen;

overwegende dat de gemeenten Heusden, Loon op Zand en Waalwijk één verordening wensen op te stellen; Het algemeen bestuur van de ISD Midden-Langstraat; overwegende dat de ISD bij verordening regels dient op te stellen over de wijze waarop klantenparticipatie met betrekking tot de ketendienstverlening

Nadere informatie

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als

Nadere informatie

Competentiescan Klant exemplaar

Competentiescan Klant exemplaar Naam klant: Geboortedatum: Datum rapportage: Naam begeleider: Competentiescan Klant exemplaar Dit project wordt mede gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds www.werkeenzorgminder.nl Instructie invullen

Nadere informatie

Mats Werkt! WWW.MATSWERKT.NL DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER.

Mats Werkt! WWW.MATSWERKT.NL DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER. Mats Werkt! DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER. WWW.MATSWERKT.NL Mats werkt: Dé cursus voor het begeleiden van mensen met een arbeidsbeperking op de werkvloer.

Nadere informatie

CP16. ziek- en betermelden

CP16. ziek- en betermelden CP16 ziek- en betermelden Bent u ziek? Kunt u daarom niet werken? Geef het dan door aan uw baas. Dat is normaal in Nederland. Als u wat langer ziek bent, maakt u een afspraak met de bedrijfsarts. Als u

Nadere informatie

Voordoen (modelen, hardop denken)

Voordoen (modelen, hardop denken) week 11-12 maart 2012 - hardop-denktekst schrijven B Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet.

Nadere informatie

Overheidsbemoeienis versus maatschappelijk verantwoord ondernemen. Wat betekent deze wet voor u als werkgever?

Overheidsbemoeienis versus maatschappelijk verantwoord ondernemen. Wat betekent deze wet voor u als werkgever? De Participatiewet Overheidsbemoeienis versus maatschappelijk verantwoord ondernemen Wat betekent deze wet voor u als werkgever? De Participatiewet het juridische plaatje Met ingang van 1 januari 2015

Nadere informatie

STUUR HOUDEN. Voldoende snelheid in het schip houden, zodat het naar het roer luistert. STUUR HOUDEN 1

STUUR HOUDEN. Voldoende snelheid in het schip houden, zodat het naar het roer luistert. STUUR HOUDEN 1 STUUR HOUDEN Voldoende snelheid in het schip houden, zodat het naar het roer luistert. STUUR HOUDEN 1 Financiën Brede doelgroep Creatieve oplossingen Expertisecentrum 2 STUUR HOUDEN STUUR HOUDEN Voldoende

Nadere informatie

Registratienummer: GF14.20043 Datum collegebesluit: 19 mei 2014 Agendapunt: 12

Registratienummer: GF14.20043 Datum collegebesluit: 19 mei 2014 Agendapunt: 12 Aan de gemeenteraad Registratienummer: GF14.20043 Datum collegebesluit: 19 mei 2014 Agendapunt: 12 Portefeuillehouder: Mevrouw C. van der Laan Behandelend ambtenaar: De heer C. Tiemersma Onderwerp: Jaarrekening

Nadere informatie

Van school af en aan het werk het verhaal van Sanne

Van school af en aan het werk het verhaal van Sanne Van school af en aan het werk het verhaal van Sanne Schoolverlaters, participatie en lokale belangenbehartiging Sanne Kuijpers is 17 jaar en woont met haar ouders en broertje in Cornjum in Friesland. Ze

Nadere informatie

Werken buiten het SW-bedrijf

Werken buiten het SW-bedrijf Werken buiten het SW-bedrijf SOCIALE WERKVOORZIENING Werken buiten het SW-bedrijf Wat betekent dat voor jou? Steeds meer SW-medewerkers werken buiten de sociale werkvoorziening (SW). In deze brochure lees

Nadere informatie

Op eigen kracht maar niet alleen

Op eigen kracht maar niet alleen uwv.nl/wajong werk.nl Op eigen kracht maar niet alleen Wat u moet weten als u Wajong aanvraagt Meer informatie Deze brochure geeft algemene informatie. Heeft u na het lezen nog vragen? Kijk dan op uwv.nl/wajong.

Nadere informatie

Onze Nieuwe cursus Paro-preventieassistent

Onze Nieuwe cursus Paro-preventieassistent In deze uitgave: In deze nieuwsbrief DentalFlash de nieuwe cursus Paro-preventieassistent, zorg goed voor je lichaam, de veiligheid op de werkvloer in het geding, Sandra Schrijft en veel geslaagde cursisten.

Nadere informatie

AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders

AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders Nummer: Datum vergadering: 10-09-2013 Onderwerp: Verlenging tijdelijke dienstverbanden SW NoordWestGroep Conceptbesluit: Samenvatting: NoordWestGroep toestemming

Nadere informatie

Deelplan Participatiewet Beleidsplan sociaal domein 2015-2018

Deelplan Participatiewet Beleidsplan sociaal domein 2015-2018 Deelplan Participatiewet Beleidsplan sociaal domein 2015-2018 Gemeente Noordoostpolder 19 augustus 2014 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1. Inleiding... 3 2. groep... 4 3. en en uitgangspunten... 5 3.1.

Nadere informatie

Pantar verbindt mensen met kansen op de arbeidsmarkt.

Pantar verbindt mensen met kansen op de arbeidsmarkt. Meedoen met werk Pantar verbindt mensen met kansen op de arbeidsmarkt. U werkt niet. Misschien heeft u nog nooit gewerkt. Of het wel geprobeerd maar dat ging mis. Dat kan allerlei redenen hebben. U heeft

Nadere informatie

Mats Werkt! DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER.

Mats Werkt!   DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER. Mats Werkt! DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER. WWW.MATSWERKT.NL Mats Werkt: Dé cursus voor het begeleiden van mensen met een arbeidsbeperking op de werkvloer.

Nadere informatie

Van sociale werkvoorziening naar werkbemiddelingsbedrijf

Van sociale werkvoorziening naar werkbemiddelingsbedrijf Van sociale werkvoorziening naar werkbemiddelingsbedrijf Visie POC Noord Nederland Visie op de participatiewet en gevolgen sociaal akkoord van de gezamenlijke ondernemingsraden van de SW- bedrijven van

Nadere informatie

Nieuwsbrief Amigos. maart 2014 DE SAN JUAN DE FLORES

Nieuwsbrief Amigos. maart 2014 DE SAN JUAN DE FLORES Nieuwsbrief Amigos maart 2014 DE SAN JUAN DE FLORES Voorwoord Beste Amigos, Terwijl wij hier in Nederland al weer helemaal het gevoel krijgen in het voorjaar te zijn beland, hebben de bursalen in Guatemala

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Ik praat wat langzamer, Sociaal ondernemen loont! maar hij werkt des te harder.

Ik praat wat langzamer, Sociaal ondernemen loont! maar hij werkt des te harder. Ik praat wat langzamer, Sociaal ondernemen loont! maar hij werkt des te harder. Steeds meer ondernemers helpen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan een baan. Dat doen ze om verschillende redenen,

Nadere informatie

Kinderziektes of weeffout?

Kinderziektes of weeffout? Doelgroepenregister Kinderziektes of weeffout? Wil je in aanmerking komen voor een garantiebaan, dan moet je worden toegelaten tot het doelgroepenregister. Wie daar wel en niet toe behoort, is volop onderwerp

Nadere informatie

Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin)

Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin) Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin) Lay-out Bob Snel (trainer ATC Amstelduin) Document Versie maart 2007 Meer informatie E-mail:

Nadere informatie

Van school naar werk. Jongeren met een arbeidsbeperking aan het werk

Van school naar werk. Jongeren met een arbeidsbeperking aan het werk Van school naar werk Jongeren met een arbeidsbeperking aan het werk 1 Achtergronden Rolwijziging van UWV naar gemeente VSO/PrO van oudsher leverancier Wajongers Wie zijn deze VSO/PrO/Entree leerlingen?

Nadere informatie

8TING & LABORIJN IN DE SW LABORIJN APP BIEDT GROTE KANSEN IN VERBETEREN INFORMATIEVOORZIENING

8TING & LABORIJN IN DE SW LABORIJN APP BIEDT GROTE KANSEN IN VERBETEREN INFORMATIEVOORZIENING 8TING & LABORIJN IN DE SW LABORIJN APP BIEDT GROTE KANSEN IN VERBETEREN INFORMATIEVOORZIENING INHOUDSOPGAVE 1.0 Digitaal kan bijdragen aan structuur, efficientie en gelijkheid... 3 2.0 Resultaten uit 3

Nadere informatie

Leren en werken bij De Belvertshoeve

Leren en werken bij De Belvertshoeve Themabundel Leren en werken bij De Belvertshoeve Assistent medewerker Dit project is mede mogelijk gemaakt met een bijdrage uit het Europees Sociaal Fonds Voorwoord Deze themabundel is bedoeld als werkboek

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Werkloos? Weener XL helpt u op weg naar werk

Werkloos? Weener XL helpt u op weg naar werk Werkloos? Weener XL helpt u op weg naar werk Hulp op weg naar inkomen Soms gebeuren er dingen in het leven die u liever anders had gezien. U wordt werkloos of mag minder uren werken, uw relatie strandt.

Nadere informatie

WIJ en jij Wet investeren in jongeren

WIJ en jij Wet investeren in jongeren Ik heb een WW-uitkering. Krijg ik een werkleeraanbod? Je krijgt pas een werkleeraanbod als je WW-uitkering is afgelopen. Zolang je een WW-uitkering krijgt, geldt voor jou de sollicitatie- en reintegratieplicht

Nadere informatie

BELEIDSKADERNOTITIE PARTICIPATIEWET HAARLEMMERLIEDE EN SPAARNWOUDE

BELEIDSKADERNOTITIE PARTICIPATIEWET HAARLEMMERLIEDE EN SPAARNWOUDE BOB 14/006 Aan de raad, BELEIDSKADERNOTITIE PARTICIPATIEWET HAARLEMMERLIEDE EN SPAARNWOUDE Voorgeschiedenis / aanleiding Op 20 februari 2014 is door de Tweede Kamer het wetsvoorstel Participatiewet aangenomen.

Nadere informatie

Tineke Boudewijns VERSTAG

Tineke Boudewijns VERSTAG Tineke Boudewijns VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Opening avond door: Hans van Alphen (stage coördinator) Presentatie door : Guus de Wolf (onderwijscoach)

Opening avond door: Hans van Alphen (stage coördinator) Presentatie door : Guus de Wolf (onderwijscoach) VERSLAG THEMA-AVOND: PARTICIPATIEWET WERK EN INKOMEN (03-02-2015) Van school en dan? Veranderingen in onderwijs, zorg, werk en inkomen en de gevolgen voor uw kind (&voor U). Opening avond door: Hans van

Nadere informatie

Medewerkerstevredenheidsonderzoek

Medewerkerstevredenheidsonderzoek Medewerkerstevredenheidsonderzoek Dit medewerkerstevredenheidsonderzoek bestaat uit een aantal standaard onderwerpen die vaak gebruikt worden in medewerkerstevredenheidsonderzoeken. Afhankelijk van de

Nadere informatie

Participatiewet. Hoe kunt u werk bieden aan werkzoekenden met een arbeidsbeperking?

Participatiewet. Hoe kunt u werk bieden aan werkzoekenden met een arbeidsbeperking? Participatiewet Hoe kunt u werk bieden aan werkzoekenden met een arbeidsbeperking? Wat kan het WSP voor u betekenen? Werving & selectie Branche- en Subsidies & regelingen Werkgevers Scan doelgroepen arbeidsjuridischadvies

Nadere informatie

Cliëntaudit Blik Op Werk Rapport Scope: Keurmerk t.b.v. Inzetbaarheid bevorderen en Werk verkrijgen. Datum: 25 t/m 28 februari 2013 DNV Team Leader P.H. Blankestijn Audit Team Hoog 10 8-9 6-7 2-5 Laag

Nadere informatie

Praktijkonderwijs, dat ga ik doen! Informatiebrochure Praktijkonderwijs

Praktijkonderwijs, dat ga ik doen! Informatiebrochure Praktijkonderwijs Praktijkonderwijs, dat ga ik doen! Informatiebrochure Praktijkonderwijs Onze boodschap aan leerlingen: Praktijkonderwijs, dat ga ik doen! Het Praktijkonderwijs is een vorm van voortgezet onderwijs. Je

Nadere informatie

We zien in figuur 2 dat het aandeel personen met een migratieachtergrond toeneemt van 46 procent januari 2015 naar 51 procent in juni 2017.

We zien in figuur 2 dat het aandeel personen met een migratieachtergrond toeneemt van 46 procent januari 2015 naar 51 procent in juni 2017. Bijlage 2 Cijfers uitvoering Participatiewet Bijstandsvolume stabiliseert Er zijn duidelijke signalen dat de economie en de arbeidsmarkt zich aan het herstellen zijn van de crisis. Het aantal mensen met

Nadere informatie

Ondernemingsraden maken afspraken over duurzame garantiebanen voor arbeidsbeperkten. Gabbie van der Kroef, trainer-adviseur SBI Formaat

Ondernemingsraden maken afspraken over duurzame garantiebanen voor arbeidsbeperkten. Gabbie van der Kroef, trainer-adviseur SBI Formaat Ondernemingsraden maken afspraken over duurzame garantiebanen voor arbeidsbeperkten Gabbie van der Kroef, trainer-adviseur SBI Formaat In deze workshop aandacht voor Duurzame garantiebanen. Mensen met

Nadere informatie

Ik heb een gesprek met de arts of de arbeidsdeskundige

Ik heb een gesprek met de arts of de arbeidsdeskundige Ik heb een gesprek met de arts of de arbeidsdeskundige Waarom bent u uitgenodigd? Hoe gaat zo n gesprek over uw WIA-, WAO-, WAZ- of Wajong-uitkering? VOOR RE-INTEGRATIE EN TIJDELIJK INKOMEN Werk boven

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Participatiewet. Figuur 2: Personen met bijstandsuitkering: verdeling naar leeftijd januari 2015 december % 80% 49% 54% 60% 40% 42% 37% 20%

Participatiewet. Figuur 2: Personen met bijstandsuitkering: verdeling naar leeftijd januari 2015 december % 80% 49% 54% 60% 40% 42% 37% 20% Participatiewet Sinds 1 januari 215 is de Participatiewet van kracht. Deze wet vervangt de Wet werk en bijstand (Wwb), de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en een groot deel van de Wet werk en arbeidsondersteuning

Nadere informatie

WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord. Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006

WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord. Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 Het komend jaar werkt het BPV&W samen met NIZW aan het project

Nadere informatie

De jeugd heeft de toekomst

De jeugd heeft de toekomst Arbeidsbeperking volgens Carrière Diversiteit De jeugd heeft de toekomst Bijeenkomst Handicap + Studie Design Academy Eindhoven 1 Inclusief ondernemerschap In het kort hoe we bij deze reis zijn gekomen.

Nadere informatie

Rapport Intake. Samenvatting. Algemeen Naam cliënt: Petra Kessels 3 BSN: 010200102

Rapport Intake. Samenvatting. Algemeen Naam cliënt: Petra Kessels 3 BSN: 010200102 Samenvatting Algemeen Naam cliënt: Petra Kessels 3 BSN: 010200102 Werkzaam bij: Dariuz Voorbeeld Datum intake: 25/11/2011 In opdracht van: Demo pakket Naam casemanager: Demo Dariuz Conclusies Naar aanleiding

Nadere informatie

360 feedback 3.1 M. Camp Opereren als lid van een team Omgaan met conflicten Omgaan met regels

360 feedback 3.1 M. Camp Opereren als lid van een team Omgaan met conflicten Omgaan met regels 360 feedback 3.1 Student: M. camp Studentnummer: 11099003 Klas: WDH31 Datum: 2-02-2014 Personen welke de formulieren hebben ingevuld: - M. Camp - Menno Lageweg - Ir. S.W.L. van Herk - D.J. Jager M. Camp

Nadere informatie

Maatschappelijke Participatie

Maatschappelijke Participatie Maatschappelijke Participatie Marjolein Kolstein September 2016 www.os-groningen.nl BASIS VOOR BELEID 1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding van het onderzoek 3 1.2 Doel van het onderzoek 3 1.3 Opzet van het onderzoek

Nadere informatie

MEMO. Aan: Pho Sociale Agenda Datum: 29 augustus 2011 Van: Paul Duijvensz. Onderwerp:Pilot Wajong De Zijl Bedrijven

MEMO. Aan: Pho Sociale Agenda Datum: 29 augustus 2011 Van: Paul Duijvensz. Onderwerp:Pilot Wajong De Zijl Bedrijven In Holland Rijnland werken samen: Alphen aan den Rijn, Hillegom, Kaag en Braassem, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Rijnwoude, Teylingen, Voorschoten

Nadere informatie

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST 2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld

Nadere informatie

De Participatiewet. Raad op Zaterdag Den Haag, 21 september 2013. Edith van Ruijven

De Participatiewet. Raad op Zaterdag Den Haag, 21 september 2013. Edith van Ruijven De Participatiewet Raad op Zaterdag Den Haag, 21 september 2013 Edith van Ruijven De participatiewet Naar een inclusieve arbeidsmarkt jobcoach No risk polis Compensatie lagere productiviteit (loonkostensubsidie)

Nadere informatie

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die

Nadere informatie

Veranderingen rond werk en zorg. Informatie voor ouders van kinderen in het praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs

Veranderingen rond werk en zorg. Informatie voor ouders van kinderen in het praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs Veranderingen rond werk en zorg Informatie voor ouders van kinderen in het praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs Veranderingen rond werk en zorg Jongeren in het praktijkonderwijs (pro) en

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Taalles werkt! Een fotoserie in het kader van de Week van de Alfabetisering 2013

Taalles werkt! Een fotoserie in het kader van de Week van de Alfabetisering 2013 Taalles werkt! Een fotoserie in het kader van de Week van de Alfabetisering 2013 Deze fotoserie is ontwikkeld in het kader van de Week van de Alfabetisering 2013. In Utrecht wonen zo n 30.000 mensen die

Nadere informatie

Bijlagen. Tevredenheid van potentiële werknemers

Bijlagen. Tevredenheid van potentiële werknemers Bijlagen Tevredenheid van potentiële werknemers Evaluatie Pastiel Bijlagen Tevredenheid van potentiële werknemers Pastiel Drs. Jan Dirk Gardenier MBA Erik Geerlink, MSc Lotte Piekema, MSc Februari 2014

Nadere informatie

Terugkoppeling motie 'Van bijstand naar baan' De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN

Terugkoppeling motie 'Van bijstand naar baan' De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Terugkoppeling motie 'Van bijstand naar baan' J.E. Slagter/S. Ros De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN (050) 367 57 42 1 7-11-2018 - Geachte heer, mevrouw, Tijdens de behandeling

Nadere informatie

Eindverslag SLB module 12

Eindverslag SLB module 12 Eindverslag SLB module 12 Marthe Verwater HDT 3C 0901129 Inhoudsopgave: Eindreflectie.. Blz.3 Reflectieverslag les 1.. Blz.4 Reflectieverslag les 2.. Blz.6 Reflectieverslag les 3.. Blz.8 2 Eindreflectie

Nadere informatie

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent? Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...

Nadere informatie

Inge Test 07.05.2014

Inge Test 07.05.2014 Inge Test 07.05.2014 Inge Test / 07.05.2014 / Bemiddelbaarheid 2 Bemiddelbaarheidsscan Je hebt een scan gemaakt die in kaart brengt wat je kans op werk vergroot of verkleint. Verbeter je startpositie bij

Nadere informatie

Afdeling: Beleid Maatschappij Leiderdorp, 30 oktober 2014 Onderwerp: Re-integratieverordening. Aan de raad. Participatiewet

Afdeling: Beleid Maatschappij Leiderdorp, 30 oktober 2014 Onderwerp: Re-integratieverordening. Aan de raad. Participatiewet Pagina 1 van 6 Versie Nr.1 Afdeling: Beleid Maatschappij Leiderdorp, 30 oktober 2014 Onderwerp: Re-integratieverordening Aan de raad. Participatiewet Beslispunten *Z00288A120 E* 1. Vast te stellen de Re-integratieverordening

Nadere informatie