STICHTING METRO PENSIOENFONDS

Transcriptie

1 STICHTING METRO PENSIOENFONDS Jaarverslag juni 2011 PENSIOENBEHEERDER Stichting Metro Pensioenfonds ACS HR Solutions Dalsteindreef Rivium Quadrant XC Diemen 2909 LC Capelle aan den IJssel Postbus Postbus DB Amsterdam-Zuidoost 2900 AN Capelle aan den IJssel

2 INHOUD Meerjarenoverzicht van Kerncijfers en kengetallen... 4 Karakteristieken van het pensioenfonds... 5 Bestuursverslag Algemeen Jaar van herstel Goed Pensioenfondsbestuur Pensioenbeleid Beleggingsbeleid Financieel beleid Actuariële zaken Risico s Vooruitblik op Verslag van het Verantwoordingsorgaan Reactie van het bestuur Verslag intern toezicht Reactie van het bestuur Jaarrekening Balans per 31 december Staat van baten en lasten over

3 Kasstroomoverzicht over Toelichting...43 Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen...64 Toelichting staat van baten en lasten...65 Overige gegevens Actuariële verklaring...72 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant...74

4 MEERJARENOVERZICHT VAN KERNCIJFERS EN KENGETALLEN Per 31 december Aantal verzekerden Actieve deelnemers Gewezen deelnemers ('slapers') * Gepensioneerden Totaal Pensioenen Kostendekkende premie Gedempte premie Feitelijke premie Uitvoeringskosten Uitkeringen * Toeslagverlening (%) Actieve deelnemers 0,00 0,00 0,00 2,77 1,51 Inactieve deelnemers 0,00 1,16 0,00 1,63 1,71 Vermogen en solvabiliteit Aanwezig eigen vermogen / Minimaal vereist eigen vermogen n.v.t Voorziening pensioenverplichtingen Dekkingsgraad FTK (%) 109,4 108,2 96,4 136,7 122,9 Dekkingsgraad APP (%) n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. 125,5 Benodigde dekkingsgraad APP (tot 2007)/FTK (vanaf 2007) (%) 117,0 117,0 120,4 121,4 126,1 Beleggingen Balanswaarde Beleggingsopbrengsten / Beleggingsrendement (%) Totale portefeuille 10,5 11,2 -/- 12,3 3,70 4,71 Benchmarkrendement portefeuille 11,4 12,0 -/- 8,4 2,10 4,45 Alle bedragen x duizend euro. * Sterke daling (van het aantal) en stijging (van het bedrag) als gevolg van de afkoop van kleine pensioenen in De cijfers 2006 zijn niet aangepast conform het FTK. Deze cijfers zijn dus niet te vergelijken met de cijfers 2007 die wel conform de nieuwe regels zijn berekend. 4

5 KARAKTERISTIEKEN VAN HET PENSIOENFONDS Profiel De Stichting Metro Pensioenfonds (vanaf hier Metro Pensioenfonds) is opgericht in 1982 en statutair gevestigd in Amsterdam. Metro Pensioenfonds is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer Metro Pensioenfonds is een ondernemingspensioenfonds. Metro Pensioenfonds is niet aangesloten bij koepelorganisatie OPF. Metro Pensioenfonds heeft ten doel het uitkeren of doen uitkeren van pensioen, alsmede de eventueel daarop toegekende toelagen en andere uitkeringen aan (aspirant -) deelnemers, gewezen deelnemers, gepensioneerden alsmede aan hun nabestaanden, een en ander overeenkomstig de pensioenreglementen. Metro Pensioenfonds voert deze taken uit in opdracht van de volgende ondernemingen: Ondernemingen Vestigingsplaats Metro Cash & Carry Nederland B.V. Amsterdam-Zuidoost Metro Cash & Carry International Holding Düsseldorf GmbH (beperkt) Metro Cash & Carry International Holding B.V. Amsterdam-Zuidoost ICN B.V. Duiven MIAG C.V. Amsterdam-Zuidoost Remo Zaandam B.V. Zaandam 5

6 Voor deze ondernemingen worden de volgende pensioenregelingen (PR) uitgevoerd: Pensioenreglement van het SHV parallelfonds, geldig vanaf tot en bestaat uit drie delen: 1. PR voor mannen fulltimers, eindloonregeling; 2. PR voor vrouwen fulltimers (Vrouwen 60 regeling ofwel Regeling 20), eindloonregeling; 3. PR voor parttimers, eindloonregeling. Regeling 30, eindloonregeling geldig van tot Regeling 10, eindloonregeling vanaf Regeling 50, opbouwregeling vanaf Regeling 2001, opbouwregeling vanaf Regeling 2006, opbouwregeling vanaf ANW-hiatenregeling vanaf Excedentpensioenregeling Regeling 40 (tot ) en regeling 80 (vanaf ) Excedent Arbeidsongeschiktheidspensioen vanaf Dit is het 28ste jaarverslag van Metro Pensioenfonds. Het betreft een normaal boekjaar dat loopt van 1 januari 2010 tot en met 31 december

7 Organisatie Bestuur Metro Pensioenfonds staat onder leiding van een bestuur, dat is samengesteld uit (vaste) vertegenwoordigers van de werkgever en (periodiek aftredende) vertegenwoordigers van de werknemers en een (periodiek aftredende ) vertegenwoordiger van de gepensioneerden. Op 31 december 2010 was het bestuur als volgt samengesteld: NAMENS WERKGEVER Functie Naam Dagelijkse functie Vanuit Aftredend Voorzitter H. Langeveld Directeur Personeel & Organisatie Metro Cash & Carry Nederland Vast bestuurslid Algemeen lid W. Griffioen Directeur IS Metro Cash & Carry Nederland Vast bestuurslid Algemeen lid Vacature Vast bestuurslid NAMENS WERKNEMERS Functie Naam Dagelijkse functie Vanuit Aftredend Algemeen lid F.T. Duijst Manager Finance & Accounting Metro Cash & Carry Nederland 2011 Secretaris P. Dijkstra Ambtelijk secretaris GOR Metro Cash & Carry Nederland 2012 Algemeen lid C.W. Ittmann Gepensioneerd Metro Cash & Carry Nederland 2013 De drie vaste bestuursleden zijn benoemd door de directie; twee periodiek aftredende bestuursleden door de Groepsondernemingsraad (GOR). De raad streeft hierbij naar een evenwichtige vertegenwoordiging van de verschillende groepen belanghebbenden. Het derde bestuurslid de heer C.W.Ittmann is met een aanbeveling door de GOR tot 2013 gekozen vanuit de gepensioneerden door de gepensioneerden. De samenstelling van het bestuur is in 2010 tot 1 juli niet gewijzigd. Na 1 juli is er een vacature ontstaan aan werkgeverszijde door de pensionering van de heer J.P.M.van Tartwijk. Het bestuur van Metro Pensioenfonds heeft de dagelijkse uitvoering van de werkzaamheden uitbesteed aan een aantal uitvoeringsorganisaties. Deze werkzaamheden betreffen vermogensbeheer, pensioenadministratie en bestuursondersteuning. Uitgangspunt is dat het 7

8 bestuur - conform de eisen van de Pensioenwet - verantwoordelijk blijft voor de juiste uitvoering van de uitbestede taken. Metro Pensioenfonds heeft geen werknemers in dienst en de bestuursleden worden niet betaald voor deze functie. Het bestuur vergadert minimaal twee keer per jaar en verder zo vaak als de voorzitter of twee andere leden van het bestuur dit wenselijk achten. In 2010 is het bestuur 5 keer bij elkaar gekomen, te weten op 28 januari, 18 maart, 3 juni, 23 september en 9 december Structuur Pensioenfonds Metro Pensioenfonds kent de volgende organisatiestructuur: Bestuur Dagelijks bestuur Financiële commissie Beleggings - commissie Administratie - commissie Vermogensbeheerder vastrentend Beleggings - administrateur Administrateur ExellerateHRO ACS Solutions Vermogensbeheerder Zakelijke waarden Custodian Deelnemersadministratie Financiële ë administratie Uitkeringsadministratie Dagelijks bestuur Het dagelijks bestuur van Metro Pensioenfonds wordt gevormd door de voorzitter, de secretaris en een vertegenwoordiger van de uitvoeringsorganisatie. Alle operationele besluiten worden voorgelegd aan ten minste één medebestuurslid. Het bestuur heeft uitsluitend bevoegdheden die zijn vastgelegd in de statuten en reglementen van Metro Pensioenfonds, overeenkomstig de vastlegging in de actuariële en bedrijfstechnische nota (abtn). 8

9 Bestuurscommissies De werkzaamheden zijn binnen het bestuur verdeeld over drie commissies: de beleggingscommissie, de commissie financiën en de commissie administratie. De commissieleden zijn - met uitzondering van de heren R. Smit (intern pensioenadministrateur) en M. Richrath - allen bestuursleden van Metro Pensioenfonds. De commissies hebben zowel een beleidsvoorbereidende als een beleidsuitvoerende taak. De beleggingscommissie bestaat uit de heren Dijkstra, Griffioen en Richrath (interne deskundige). De heren Duijst en Griffioen vormen samen de commissie financiën, die onder meer het jaarverslag voorbereiden. De heren Van Tartwijk (tot 1 juli) en Ittmann vormen samen met de heer Smit de commissie administratie, die vooral verantwoordelijk zijn voor het toezicht op de correcte uitvoering van de pensioenregeling. Deskundigheid Elk pensioenfondsbestuur moet deskundig zijn op alle 7 door DNB geformuleerde deskundigheidsgebieden. Eind 2007 maakten de pensioenkoepels de deskundigheidseisen meer concreet door een onderverdeling in kennisniveau 1 en 2. Het bestuur van Metro Pensioenfonds bewaakt de deskundigheid van zijn leden door hen minimaal eenmaal per 3 jaar een toets te laten afleggen. Verder besteedt het bestuur minimaal eenmaal per jaar aandacht aan de deskundigheid en eventuele opleiding van het bestuur. In 2009 ondertekenden alle bestuursleden het deskundigheidsplan van Metro Pensioenfonds. In dit plan staat onder andere dat elk nieuw bestuurslid binnen 6 maanden op deskundigheid wordt getoetst, zodat hij/zij binnen 1 jaar voldoende deskundig is. Het bestuur heeft in 2010 een pensioencursus gevolgd, samen met het verantwoordingsorgaan en de interne audit. Verantwoordingsorgaan De samenstelling van het Verantwoordingsorgaan is als volgt: Naam Namens S. Stipdonk Deelnemers F.Repko J.Platteel Werkgever Pensioengerechtigden De belangrijkste taak van het verantwoordingsorgaan is een oordeel geven over het handelen van het bestuur, het uitgevoerde beleid en toekomstige beleidskeuzes. Daarnaast heeft het verantwoordingsorgaan op een aantal gebieden adviesrecht. 9

10 Intern toezicht Het intern toezicht wordt bij Metro Pensioenfonds verzorgd in de vorm van een audit commissie. Deze audit commissie is aangevuld met een externe deskundige, die als voorzitter optreedt. Naam S.v.d.Valk R.Mous N.Mol Namens Intern Intern Extern Compliance officer Metro Pensioenfonds heeft geen compliance officer. Externe dienstverleners Het voeren van de deelnemers-, financiële en uitkeringsadministratie is uitbesteed aan ACS HR Solutions Nederland BV (ACS) te Capelle aan den IJssel. ACS verzorgt voor meerdere pensioenfondsen de administratie, waarbij gebruik wordt gemaakt van een gecertificeerd kwaliteitssysteem overeenkomstig de nieuwe ISO9001:2008 normen. Tweemaal per jaar wordt dit kwaliteitssysteem door een onafhankelijke instelling beoordeeld op het voldoen aan de gestelde normen. Belangrijke kenmerken van het door ACS gebruikte kwaliteitssysteem zijn dat alle verrichte werkzaamheden aantoonbaar gecontroleerd worden en dat er duidelijke functiescheidingen zijn. Periodiek worden interne audits verricht door de Quality Assurance Officer van ACS. De resultaten van de audits worden besproken met het management; indien noodzakelijk worden acties ondernomen om de processen te verbeteren. Het voeren van de beleggingsadministratie is uitbesteed aan KasBank te Amsterdam. KasBank heeft een SAS-70 verklaring overlegd, die wordt afgegeven door een onafhankelijke instantie. Om hiervoor in aanmerking te komen moet een organisatie alle relevante processen - plus maatregelen om die te beheersen - beschreven hebben en moet uit onderzoek blijken dat een organisatie die maatregelen in de praktijk ook effectief toepast. Feitelijk wordt daarmee de administratieve dienstverlening van KasBank gecertificeerd. Towers Watson is de certificerend actuaris van het fonds en voor het bestuur de adviseur over pensioen- en beleggingstechnische onderwerpen. De certificerend actuaris en de adviseur zijn twee verschillende personen. KPMG Accountants N.V. is de accountant van Metro Pensioenfonds. 10

11 BESTUURSVERSLAG Algemeen Jaar van herstel Goed Pensioenfondsbestuur Pensioenbeleid Beleggingsbeleid Financieel beleid Actuariële zaken Risico s Vooruitblik op

12 ALGEMEEN Pensioen volop in het nieuws Het jaar 2010 gaat waarschijnlijk de geschiedenis in als het jaar waarin het pensioenbewustzijn van ongeveer de hele Nederlandse bevolking enorm werd vergroot. Hier was helaas wel veel slecht nieuws voor nodig. Zeker vanaf augustus werden de kolommen van de kranten en de actualiteitenrubrieken op TV gevuld met malaiseberichten over pensioen. De ellende begon natuurlijk met de financiële crisis in 2008, waarvan de pensioenwereld in 2009 juist van hersteld leek te zijn. Leek inderdaad,want het zware weer kwam dubbel zo hard terug. Korten op pensioenen? Voor 14 pensioenfondsen was de situatie op een geven moment zo nijpend dat zij van minister Donner een korting op de (opgebouwde) pensioenen moesten aankondigen. Het eventuele korten op de pensioenen als laatste redmiddel in tijden van crisis was natuurlijk wel bekend. Maar niemand had serieus rekening gehouden met de mogelijkheid dit ooit mee te maken. En nu gebeurde het alsnog. Langer leven Dat had vooral te maken met 2 ontwikkelingen: oudere Nederlanders en een lagere rentestand. Begin 2010 liet het Centraal Bureau voor de Statistiek weten dat de in december 2008 gepubliceerde tweejaarlijkse prognose van de levensverwachting inmiddels door nieuwe inzichten was achterhaald. Een alarmerend bericht: Nederlanders bleken volgens de informatie van het CBS nóg ouder te worden dan we tot 2010 dachten. Voor pensioenfondsen natuurlijk slecht nieuws, omdat zij hierdoor gemiddeld ook langer pensioen moeten uitkeren aan hun deelnemers. Nadat ook het Actuarieel Genootschap ( AG ) met aangepaste overlevingstafels was gekomen, werden pensioenfondsen gedwongen om uiterlijk op 31 december 2010 de hoogte van hun verplichtingen hierop aan te passen. Met als gevolg een dalende dekkingsgraad. 12

13 Lage rente Een tweede negatieve ontwikkeling was een dalende rente, vooral vanaf augustus. Al snel bereikte de rente een (bijna historisch) dieptepunt van 2,6% op 27 augustus. Pensioenfondsen varen wel bij een hoge rentestand; in dat geval mogen zij hun verplichtingen lager inschatten. Bij een dalende rente, gaan verplichtingen dus juist omhoog. Met als gevolg een dalende dekkingsgraad. Beurzen: knap herstel Daar kwam nog eens bij dat de beleggingsbeurzen de eerste maanden van 2010 niet al te best presteerden. Een eventueel toegenomen vermogen kon de toegenomen verplichtingen bij de (meeste) pensioenfondsen dus niet compenseren. Tijdens de tweede helft van 2010 wisten de beurzen zich trouwens knap te herstellen. Hierdoor konden veel pensioenfondsen aan het eind van de rit alsnog een positief beleggingsresultaat noteren. Langzaam beter Die positieve beleggingsresultaten droegen zeker bij aan de stijgende dekkingsgraden tijdens de laatste maanden van Bovendien trok de rente weer wat aan. Hierdoor eindigden veel pensioenfondsen 2010 met een dekkingsgraad die ongeveer even hoog was als aan het begin van het jaar. Alles bij elkaar was 2010 voor de pensioenwereld natuurlijk een enerverend jaar. Niet eerder werden de risico s die we allemaal - pensioenfondsen én deelnemers - lopen zo duidelijk aan het licht gebracht. Een harde les, die als positief effect heeft dat iedereen nu goed wakker is. Voor de sociale partners was dit voldoende aanleiding om tijdens de zomer van 2010 een pensioenakkoord te sluiten, waarin ideeën voor de toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel zijn opgenomen. In het kort: mensen zullen later met pensioen gaan, en meer dan voorheen zelf een aantal risico s dragen. Als het aan het pensioenakkoord ligt, zijn de dagen van onbekommerde zekerheid voorbij. Inmiddels is gebleken dat aan dit akkoord nog wel enkele haken en ogen zitten. Wordt vervolgd. 13

14 JAAR VAN HERSTEL Was de verwachting dat de koersen op de beurs verder zouden stijgen kwam dit in 2010 toch anders uit. Ook in 2010 hebben we nog te maken gehad met onzekere financiële posities, de financiële crisis was ook in 2010 nog duidelijk voelbaar. Het fonds kwam in augustus onder de 100% dekkingsgraad terecht, namelijk 97,4% dit werd veroorzaakt door de renteschommeling. Daarbij kwam de aanpassing van de sterftetafels in september. De rest van het jaar bleef het Metro Pensioenfonds in een stijgende lijn presteren wat betekende dat we in 2010 geëindigd zijn op 109,4% dekkingsgraad. Dit ligt boven het herstelpad. Op 31 december 2009 was de dekkingsgraad nog 108,2%. Voor Metro Pensioenfonds betekende het economisch herstel onder meer dat onze totale beleggingsportefeuille in 2010 een positief rendement behaalde (10,5%), vooral dankzij de koersstijging van de aandelen. Hierdoor steeg ons vermogen, en kon ook onze dekkingsgraad - de verhouding tussen ons vermogen en onze verplichtingen - weer stijgen. Herstelplan De daling van de dekkingsgraad in augustus door de rente schommelingen en het verwerken van de nieuwe sterftetafels heeft het bestuur er toe gebracht om het herstelplan van 3 jaar aan te passen naar een langetermijnherstelplan van 5 jaar. Dit betekent dat onze dekkingsgraad in 2013 boven de vereiste 104,6% moet uitkomen. Het Metro Pensioenfonds verwacht dit mede gezien de huidige ontwikkeling te kunnen realiseren. Het langetermijnherstelplan is door Metro Pensioenfonds ingediend bij De Nederlandsche Bank ( DNB ). In een dergelijk herstelplan moeten concrete en haalbare maatregelen worden opgenomen die ervoor moeten zorgen dat de dekkingsgraad binnen de daartoe gestelde termijn(en) wordt hersteld. Het korten van pensioenen (eventueel conform het herstelplan) mag hierbij nooit een automatisme zijn. Als laatste redmiddel kan deze maatregel wel worden ingezet. De lagere dekkingsgraden hadden ook gevolgen voor waardeoverdrachten en de afkoop van kleine pensioenen. Het overdragende of ontvangende pensioenfonds mag niet meewerken aan een individuele wettelijke waardeoverdracht als de dekkingsgraad van het overdragende of het ontvangende pensioenfonds lager dan 100% is. Stijgen beide dekkingsgraden weer boven dit minimale niveau, dan kan de waardeoverdracht alsnog plaatsvinden. In augustus 2010 was waardeoverdracht bij het Metro Pensioenfonds niet mogelijk ten gevolge van een dekkingsgraad van 97,4%. 14

15 GOED PENSIOENFONDSBESTUUR Integere bedrijfsvoering Elk Nederlands pensioenfonds moet maatregelen treffen die goed pensioenfondsbestuur waarborgen. Met de invoering van de Pensioenwet (per 1 januari 2007) zijn de STAR-principes voor Pensioenfund Governance (PFG, Goed Pensioenfondsbestuur) wettelijk vastgelegd. Deze 32 principes behandelen de volgende onderdelen: zorgvuldig bestuur, transparantie, openheid en communicatie, deskundigheid en verantwoording en intern toezicht. Het beleid van Metro Pensioenfonds is gericht op een integere bedrijfsvoering. Deze verantwoordelijkheid is vastgelegd in artikel 143 van de Pensioenwet. Dit houdt onder meer in: Adequate administratieve organisatie en interne controle (AO/IC) en risicobeheersing Analyse en beheersing van integriteitrisico s Voorkomen van belangenverstrengeling Duurzame beheersing van (financiële) risico s Iedere 3 jaar een continuïteitsanalyse. Intern toezicht en verantwoordingsorgaan Het bestuur van Metro Pensioenfonds besteedt - conform de Pensioenwet en de daarin opgenomen eisen voor goed pensioenfondsbestuur - veel aandacht aan de opzet en inrichting van de organisatie, inclusief de interne beheersing. Reglementair is vastgelegd hoe het bestuur omgaat met zijn rol en invulling geeft aan begrippen als goed bestuur, verantwoording en intern toezicht. Dit heeft er toe geleid dat zowel het verantwoordingsorgaan als de commissie interne audit hebben deelgenomen aan de deskundigheidscursus van het bestuur. Naast kennisverrijking droeg dit ook bij aan de samenwerking tussen de verschillende organen, Voor met name het verantwoordingsorgaan en de interne audit commissie was er tevens de gelegenheid voor onderlinge afstemming. In 2010 is er een vacature ontstaan binnen het verantwoordingsorgaan, dhr J. Platteel heeft dhr A. Offereins opgevolgd als vertegenwoordiger namens de gepensioneerden. Voor de interne audit is er gezocht naar deskundigheid. Hiervoor is dhr N. Mol van Mol & Pensioenen verzocht om toe te treden tot de commissie interne audit. 15

16 Statuten In 2010 zijn er geen aanpassing in de statuten nodig geweest. Naleving wet- en regelgeving Het bestuur is in 2010 niet bekend met overtredingen van de wet- en regelgeving. Gedragscode De bestuursleden ondertekenen ieder jaar de gedragscode. Dit is ook in 2010 gebeurd. Uitbesteding Het bestuur heeft diverse malen overleg gevoerd met de uitvoeringsorganisatie over de dienstlevering, zoals vastgelegd in de Service Level Agreement (SLA). Communicatie UPO Evenals voorgaande jaren verstuurde Metro Pensioenfonds in 2010 het Uniform Pensioenoverzicht (UPO) naar zijn deelnemers. Het belangrijkste doel van het UPO is deelnemers op een toegankelijke manier meer inzicht in hun opgebouwde pensioen te geven. De UPO s zijn in april 2010 verstuurd. Met de introductie van onze website heeft tevens iedere deelnemer een unieke login gekregen waarmee hij de UPO ook digitaal kan opvragen. Toeslagenmatrix Pensioenfondsen moeten voorgeschreven teksten gebruiken bij het informeren van deelnemers over voorwaardelijke toeslagen (indexatie). Hierbij zijn pensioenfondsen verplicht de tekst van de voorwaardelijkheidsverklaring in zijn geheel over te nemen. 16

17 Voor Metro Pensioenfonds geldt de categorie D1 van de toeslagenmatrix, waarbij als ex-ante maatstaf de prijsindex is genomen voor de inactieven en de algemene loonsverhoging Groothandel in Levensmiddelen voor de actieven. De tekst van de toeslagenmatrix wordt sinds 1 januari 2009 gebruikt in verschillende communicatiemiddelen van Metro Pensioenfonds. Toeslagenlabel Voor 2010 heeft het Metro Pensioenfonds het beeldmerk met muntjes toegepast. Het toeslagenlabel wordt bepaald op basis van een continuïteitsanalyse. Inmiddels gebruikt Metro Pensioenfonds het label in al zijn communicatie met deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden. Dit is het toeslagenlabel van Metro Pensioenfonds Toezicht door de AFM De AFM is verantwoordelijk voor het toezicht op de communicatie van pensioenfondsen richting (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden. 17

18 PENSIOENBELEID Deelnemers krijgen in de Regeling 2006 vanaf hun 65ste standaard een pensioen (uitkeringsovereenkomst). Regeling 2006 is een zogenaamde opbouwregeling (ook wel middelloonregeling genoemd: ieder jaar bouwt een deelnemer 1,75% van zijn pensioengrondslag (jaarsalaris inclusief vakantiegeld minus de franchise) op aan ouderdomspensioen. Daarnaast biedt de pensioenregeling dekking ingeval van overlijden of arbeidsongeschiktheid tijdens het dienstverband bij Metro: Een partnerpensioen dat wordt uitgekeerd na het overlijden van de deelnemer; Een wezenpensioen dat wordt uitgekeerd na het overlijden van de deelnemer; Voortzetting van de pensioenopbouw bij arbeidsongeschiktheid; Aanvulling op de WIA-uitkering boven het wettelijk maximumbedrag. Kenmerken Pensioenregeling Als gevolg van de wet VUT, Prepensioen en Levensloop (VPL) wordt binnen de pensioenregeling onderscheid gemaakt tussen deelnemers geboren vóór 1 januari 1950 (en die in dienst waren vóór 1 januari 2006) en deelnemers die óp of ná deze datum zijn geboren (of ná 1 januari 2006 in dienst zijn getreden). Voor medewerkers geboren op of na 1 januari 1950 dan wel in dienst ná 1 januari 2006, gelden de volgende voorwaarden: Pensioensysteem Pensioenleeftijd Pensioengevend salaris Uitkeringsovereenkomst 65 jaar Bruto jaarsalaris, vermeerderd met 8% vakantietoeslag plus uitbetaald variabel inkomen en vaste werkvenstertoeslag Toeslagverlening Voor actieven: maximaal het percentage van de algemene loonsverhoging conform CAO voor Groothandel in Levensmiddelen Franchise voor 2010 Pensioengrondslag Vakantietoeslag pensioengevend Pensioengevend salaris verminderd met de franchise Ja Opbouwpercentage pensioengrondslag 1,75% Partnerpensioen Eigen bijdrage 70% van ouderdomspensioen 0% over het franchisebedrag, 6,25% over de pensioengrondslag tot de WIA-grens (2010; en 8,4% van het pensioengevend salaris daarboven 18

19 Voor medewerkers geboren vóór 1 januari 1950 én in dienst vóór 1 januari 2006, gelden de volgende voorwaarden: Pensioensysteem Pensioenleeftijd Pensioengevend salaris Toeslagverlening Uitkeringsovereenkomst 62 jaar Bruto jaarsalaris, vermeerderd met 8% vakantietoeslag plus uitbetaald variabel inkomen en vaste werkvenstertoeslag Voor actieven: maximaal het percentage van de algemene loonsverhoging conform CAO voor Groothandel in Levensmiddelen Franchise voor 2010 Pensioengrondslag Vakantietoeslag pensioengevend Pensioengevend salaris verminderd met de franchise Ja Opbouwpercentage pensioengrondslag 1,75% Partnerpensioen Eigen bijdrage 70% van ouderdomspensioen 3,05 % over het franchisebedrag tot de pensioengrondslag. 6,1% over de pensioengrondslag tot de WIA-grens (2010; ) en 9,15% van het pensioengevend salaris daarboven Indexatiebeleid De indexatie van de pensioenen is altijd voorwaardelijk, waarbij wordt gekeken naar de financiële positie van Metro Pensioenfonds. Daarnaast indexeert Metro Pensioenfonds alleen als de lonen volgens de CAO stijgen. Het bestuur van Metro Pensioenfonds neemt het uiteindelijke besluit om wel of niet te indexeren, en met welk percentage. De dekkingsgraad moet minimaal 110% bedragen voor een normale volledige indexatie. Bij indexering neemt Metro Pensioenfonds voor de actieve deelnemers de loonstijging in de CAO voor de Groothandel in Levensmiddelen als maatstaf. Deze stijging bedroeg in 2010 per 1 april 1%. In juli een éénmalige uitkering van een ½ %, maar deze heeft geen invloed op de indexering. Vanwege het herstelplan heeft het bestuur besloten om voor 2010 geen indexatie toe te passen. Voor de indexatie van de ingegane pensioenen en de pensioenen van gewezen deelnemers kijken wij naar de afgeleide consumentenprijsindex (CPI) voor alle huishoudens. Voor 2010 kwam deze uit op 1,46 %. De opgebouwde pensioenaanspraken van de gewezen deelnemers ( slapers ) en de ingegane pensioenen is vanwege het herstelplan voor 2010 geen indexatie toegepast. 19

20 Ontwikkelingen deelnemersbestand In bijgaand overzicht is de ontwikkeling van het deelnemersbestand in aantallen weergegeven. In de kolom Percentage VPV staat de procentuele verhouding van de groep deelnemers in de VPV. Per 31 december 2010 Per 31 december 2009 Aantal verzekerden Bedrag VPV in Percentage VPV Aantal verzekerden Bedrag VPV in Percentage VPV Actieven % % Gewezen deelnemers % % Gepensioneerden % % Subtotaal % % Voorziening invaliditeit* Totale VPV Aandeel herverzekeraar in VPV (4) (4) Totale VPV eigen rekening * De voorziening invaliditeit dient als buffer voor eventuele toekomstige schades. Metro Pensioenfonds draagt zelf het risico van het excedent arbeidsongeschiktheidspensioen en het risico van premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid. Voor dit risico wordt een invaliditeitsvoorziening aangehouden. Een deel van het arbeidsongeschiktheidsrisico is herverzekerd, namelijk het risico van premievrijstelling voor het Anw-hiaatpensioen. 20

21 BELEGGINGSBELEID Het belegd vermogen van Metro Pensioenfonds is in 2010 gestegen naar 277 miljoen euro, een stijging van 34 miljoen euro ten opzichte van de stand eind Deze stijging in belegd vermogen is te danken aan de gestegen waarde van vastrentende waarden (door een gedaalde rente) en het zich voortzettende herstel op de aandelenmarkten. De performance van de totale beleggingsportefeuille kwam over geheel 2010 uit op 10,5% in vergelijking tot een benchmarkperformance van 11,4%; de bij de benchmark achterblijvende performance valt te verklaren door de niet in de benchmark opgenomen (en in liquidatie zijnde) posities in hedgefondsen en losse credits, plus een underperformance op het passief beheerde swapfonds in verband met een herstructurering binnen dit fonds. Performance beleggingen 2010 Categorie Portefeuille Benchmark Aandelen (exclusief valutahedge) 20,7% 20,1% Vastrentende waarden 7,9% 8,5% Onroerend Goed 3,4% 3,5% Gehele portefeuille (inclusief valutahedge) 10,5% 11,4% Over de langere periode werd op jaarbasis een underperformance van 0,6% behaald. Het pensioenfonds heeft maatregelen genomen om afwijkingen van de benchmark te verminderen door de overstap naar passief vermogensbeheer voor de portefeuille vastrentende waarden. Vastrentende waarden De vastrentende waarden portefeuille bestaat uit twee passief beheerde fondsbeleggingen bij Vanguard plus enkele minder liquide credits die resteren na de transitie van Aberdeen naar Vanguard. Met de portefeuilles bij Vanguard wordt enerzijds invulling gegeven aan de portefeuille vastrentende waarden en anderzijds heeft de portefeuille een functie als beperking van het renterisico met de verplichtingen. Het resultaat is een minder volatiele dekkingsgraad. De portefeuilles bij Vanguard worden beheerd middels passief beheer, wat inhoudt dat getracht wordt met de portefeuille een performance te behalen welke zo dicht mogelijk bij de performance van de benchmark ligt. 21

22 De belegging bij Vanguard in het fonds met langlopende staatsobligaties kent een minimale kredietwaardigheid van AA- en heeft de grootste posities in Italië, Duitsland en Frankrijk. Het fonds behaalde over 2010 een performance conform de benchmark, zoals verwacht mag worden van een passief beheerd fonds. Het fonds liet een performance zien van 4,3%. De belegging in het swapfonds bij Vanguard bestaat grosso modo uit een cashfonds plus swaps (swaps hebben bij afsluiting geen waarde). Het fonds behaalde een rendement van 19,8% als gevolg van de zeer hoge rentegevoeligheid van het fonds en de dalende rente. De performance lag lager dan de performance van de benchmark wegens een herstructurering van de swapposities gedurende Verwacht mag worden, dat door de herstructurering van het fonds de performances in de komende perioden dichter bij de benchmarkperformance zal liggen. Aandelen De performance op de aandelenportefeuille was door het zich voortzettende herstel op de financiële markten in absolute zin weer zeer positief. De portefeuilleperformance bleef met een performance van 20,7% voor op de benchmarkperformance van 20,1%. Het beleggingsproces van Fidelity voegt waarde toe als markten zich richten op ontwikkelingen in de omzet/winstmarges van ondernemingen. De afgelopen jaren had de portefeuille het moeilijker doordat de aandelenmarkten zich tijdens de crisis meer themagericht gedroegen en zich juist minder richtten op fundamentele zaken als winstgroei. De performances van de portefeuille en de benchmark zijn exclusief resultaten op de (50%) valutahedge van de aandelenbeleggingen in de US-dollar, het Britse pond en de Japanse yen. De valutahedge leverde over 2010 een negatieve bijdrage op van ongeveer 3,7% op het niveau van de aandelenportefeuille. Overige categorieën De portefeuille met hedgefondsen is sinds de kredietcrisis in liquidatie. Over 2010 is hierdoor ongeveer 2,0 miljoen euro uitbetaald. Inclusief de in 2009 ontvangen bedragen is nu ongeveer 6,4 miljoen euro teruggestort aan de beleggers in het fonds. Het is onduidelijk wanneer het resterend vermogen zal vrijkomen. De portefeuille niet-beursgenoteerd onroerend goed herstelde voorzichtig van de kredietcrisis. Alle onderliggende fondsen (woningen, kantoren, winkels en bedrijfsruimten) lieten een positieve performance zien. Wel vonden overal verdere afwaarderingen plaats, met uitzondering van het sectorfonds voor winkels. De performance kwam uit op 3,4% versus een benchmarkperformance van 3,5%. De doelstelling is in alle 4 de beschikbare sectoren voor 25% te beleggen. 22

23 Strategische en tactische asset allocatie Ultimo 2010 was de beleggingsportefeuille onder de normweging in vastrentende waarden en boven de normweging in aandelen. De reden voor deze afwijkingen van de normwegingen waren sterk positieve rendementen op de aandelenmarkten en een sterk stijgende rente (negatief voor de marktwaarde van vastrentende waarden) in het laatste kwartaal van het jaar. De portefeuille onroerend goed is relatief illiquide, waardoor er slechts beperkt transacties worden uitgevoerd ter rebalancing naar het normgewicht van deze categorie. Wegens de matching van de rentegevoeligheid van de beleggingen en verplichtingen, voert Kas Bank geen automatische rebalancing meer uit tussen de verschillende categorieën. Het pensioenfonds voert alleen rebalancing van de portefeuille uit indien de verschillende categorieën of de rentematch zich buiten de vooraf gestelde bandbreedten bewegen, of indien het bestuur het wenselijk acht specifieke onder- of overwegingen te beperken. Ultimo december 2010 was de verdeling naar beleggingscategorieën als volgt: Belegd vermogen ultimo 2010 Categorie (%) Minimum Norm Maximum Ultimo 2009 (%) Vastrentende waarden 51,1% 45,0% 55,0% 65,0% 54,0% Aandelen 36,9% 25,0% 35,0% 45,0% 35,6% Onroerend goed 9,0% - 10,0% - 7,6% Hedgefondsen 0,4% 0,0% 0,0% - 1,3% Liquiditeiten 2,6% 0,0% 0,0% 10,0% 1,4% Totaal 100% 100% 100% 23

24 Beheerders Onze beleggingsportefeuille is ondergebracht bij verschillende vermogensbeheerders. De onderstaande tabel geeft een overzicht. Portefeuille Aandelen Obligaties Hedge Funds Onroerend goed Beheerder Fidelity Institutional Asset Management Vanguard Deutsche Asset Management Altera Vastgoed Beleggingsjaar 2010 In 2010 herstelde de wereldeconomie verder van de grote economische crisis uit 2008/2009. De kwartaalcijfers van bedrijven lieten positieve ontwikkelingen zien naar aanleiding van flinke bezuinigingen, kostenbesparende maatregelen en groeiende consumptie. Het economische herstel werd in 2010 verder geholpen door stimuleringsmaatregelen van overheden wereldwijd. Daarnaast hielden centrale banken hun rentes op lage niveaus en continueerden in het hanteren van een zeer ruim monetair beleid. De Federal Reserve (Fed) hield de rente op een niveau van tussen de 0,00% en 0,25% om het fragiele herstel van de Amerikaanse economie te ondersteunen. Het afbetalen en oversluiten van leningen, voor zowel bedrijven als consumenten, uitte zich in lagere economische groei en hogere werkloosheid. In de Verenigde Staten stabiliseerden de daling in huizenprijzen en het niveau van de werkloosheid gedurende De eurozone had in 2010 te maken met de staatsschuldencrisis. Verschillende landen werden geconfronteerd met bezorgdheid over de hoogte van hun staatsschuld. Dit gold voornamelijk voor Griekenland en Ierland en in mindere mate voor Portugal en Spanje. Dit leverde additionele spanningen op waardoor de euro verzwakte en een dieptepunt bereikte in juni. Inspanningen van de Europese Unie (in samenwerking met de ECB) en het vaststellen van een noodfonds zorgden er voor dat de schuldencrisis voorlopig werd bezweerd. Het was gedurende 2010 evident dat fiscale onevenwichtigheden in de ontwikkelde wereld zouden functioneren als een rem op de wereldwijde economische groei en waardering van financiële instrumenten. Hiervan bleken China en andere ontwikkelende landen minder last van te hebben. China toonde een groei van meer dan 8% van het Bruto Binnenlands Product (BBP) op jaarbasis waarbij grondstof georiënteerde economieën mee wisten te liften. Deze groei ging gelijkertijd gepaard met politieke druk vanuit de Verenigde Staten om de Chinese munt op te waarderen. 24

25 Aandelenmarkten werden gedurende het jaar sterk beïnvloed door het vertrouwen van de belegger in de het herstel van de economie. Hierdoor vertoonde aandelenmarkten een onstuimig patroon. De categorieën aandelen opkomende markten, high yield obligaties en obligaties opkomende markten behaalden over 2010 sterk positieve rendementen. Gedurende het jaar gedroeg de swaprente zich erg volatiel. De eerste drie kwartalen daalde de rente naar een zeer laag niveau, waarna er aan het einde van het jaar een stijging van de rente plaatsvond. Risicobeheer Metro Pensioenfonds voert een actief risicobeheerbeleid. Tijdens het verslagjaar zijn de meest urgente risico s binnen ons pensioenfonds geïdentificeerd en besproken. De belangrijkste risico s zijn: marktrisico, renterisico, valutarisico, kredietrisico, liquidititeitsrisico en kasstroomrisico. De door Metro Pensioenfonds toegepaste risicobeperkende maatregelen zijn divers. De markt-, rente- en valutarisico s worden beperkt door diversificatie van de beleggingsportefeuille. In verband met het valutarisico worden de drie belangrijkste valuta s (yen, dollar en pond) voor 50% met behulp van valutatermijntransacties afgedekt. Het renterisico op de balans van het pensioenfonds ontstaat doordat de portefeuille vastrentende waarden en de pensioenverplichtingen in ongelijke mate veranderen als gevolg van een daling in marktrente. Maatstaf voor het meten van rentegevoeligheid is de duration. De duration is de gewogen gemiddelde resterende looptijd in jaren van de kasstromen. Het beleid van het fonds is gericht op het verkleinen van de duration-mismatch, door gebruik te maken van langlopende staatsobligaties en renteswaps. De strategie van Metro Pensioenfonds is erop gericht het renterisico versus de verplichtingen voor 70% af te dekken. Ultimo 2010 lag het werkelijke rentehedge percentage met 62% beneden dit strategisch normpercentage, maar bleef hiermee wel binnen de gestelde bandbreedte. In het tweede kwartaal van 2011 zal een rebalancing van de rentehedge plaatsvinden. Een renteswap ruilt een te ontvangen vaste lange rente (vergelijkbaar met de kasstroom van een langlopende obligatie) tegen een te betalen variabele korte rente (bijvoorbeeld Euribor). Aan de ene kant verkleint dit de duration-mismatch, maar aan de andere kant wordt het fonds nu afhankelijk van de ontwikkeling van de korte rente. Het liquiditeitsrisico is het risico dat een pensioenfonds niet de mogelijkheid heeft om de financiële middelen te verkrijgen die nodig zijn om aan bepaalde verplichtingen te voldoen. Dit risico speelt vooral bij beleggingen in incourante beleggingscategorieën zoals hedge funds en onroerend goed. Metro Pensioenfonds beperkt dit risico door voornamelijk te beleggen in liquide beleggingscategorieën. 25

26 FINANCIEEL BELEID De financiële positie van Metro pensioenfonds ontwikkelde zich in 2010 als volgt: Pensioenvermogen (in euro's) Technische voorzieningen (in euro's) Dekkingsgraad Stand per 1 januari ,2% Wijziging RTS Beleggingsresultaten Premiebijdragen Uitkeringen (9.685) (9.999) Overige (852) (331) Wijziging grondslagen Stand per 31 december ,4% De verbetering van de dekkingsgraad is voornamelijk het gevolg van het positieve premieresultaat. De effecten van de beleggingsopbrengsten en de wijziging van de markrente samen hebben nauwelijks impact gehad op de dekkingsgraad. Door het beleggingsresultaat nam het vermogen van Metro Pensioenfonds toe,en door de dalende marktrente, namen de technische voorzieningen in dezelfde mate toe.. Het saldo van baten en lasten over de afgelopen jaren kan als volgt worden geanalyseerd: Premieresultaat (in euro's) Interestresultaat (in euro's) Overig resultaat (in euro's) (2.818) (7.806) 0 Saldo Metro Pensioenfonds kent een voorwaardelijk toeslagenbeleid voor gepensioneerden en gewezen deelnemers, overeenkomstig categorie D1 van de toeslagenmatrix. Als ex-ante maatstaf wordt de prijsindex genomen. Voor de opgebouwde aanspraken van de actieve deelnemers geldt een voorwaardelijk toeslagbeleid, overeenkomstig categorie D1 van de toeslagenmatrix. Als ex-ante maatstaf wordt de algemene loonsverhoging zoals afgesproken in de CAO voor de Groothandel in Levensmiddelen genomen. 26

27 Ontwikkeling eigen vermogen Ons eigen vermogen is in 2010 toegenomen tot euro, een stijging van euro ten opzichte van een jaar eerder. Per 31 december 2010 voldoet Metro Pensioenfonds niet aan de wettelijke normen voor het vereiste eigen vermogen. Ontwikkeling reserves Onze certificerend actuaris heeft in het verslagjaar wederom een toereikendheids- en vermogenstoets uitgevoerd. Met deze door DNB verplichtgestelde toets kunnen we beoordelen of onze vermogenspositie toereikend is voor het veiligstellen van de opgebouwde pensioenrechten. De reserves ontwikkelden zich als volgt: Ontwikkeling reserves (x 1.000) Beginstand / Toevoeging uit resultaat Eindstand Ontwikkeling financiële positie De dekkingsgraad heeft zich de afgelopen jaren als volgt ontwikkeld: * 2006 Dekkingsgraad (per 31 december) 109,4% 108,2% 96,4% 136,7% 125,5% * In 2007 is de dekkingsgraad voor het eerst vastgesteld op basis van FTK en dus niet vergelijkbaar met eerdere percentages. De voor Metro Pensioenfonds vereiste dekkingsgraad - op grond van de solvabiliteitseisen volgens de Pensioenwet - bedraagt 117,0%. Ultimo 2010 is dus sprake van een reservetekort. De dekkingsgraad is in 2010 met 1,2%-punt gestegen 27

28 Herstelplan In de bestuursvergadering van 30 maart 2009 heeft het bestuur het korte- en langetermijnherstelplan vastgesteld op basis van de financiële situatie op 31 december Het herstelplan is vervolgens bij DNB ingediend. Het herstelplan is opgesteld met inachtneming van de door DNB voorgeschreven uitgangspunten. Nadrukkelijk merken wij op dat het herstelplan een benadering van de werkelijkheid is; dat is inherent aan de modelmatige aanpak. Dit betekent dat de werkelijke ontwikkeling van de dekkingsgraad - in positieve of negatieve zin - kan afwijken van het verwachte herstelpad. Hierdoor herstelt de financiële positie van Metro Pensioenfonds zich sneller of langzamer dan voorzien. Nadat de dekkingsgraad van Metro pensioenfonds per 1 april kwartalen boven het Minimum Vereist Eigen Vermogen was, daalde de dekkingsgraad een maand later weer onder het Minimum Vereist Eigen Vermogen. Het herstel bleek niet robuust genoeg te zijn geweest, waardoor het oorspronkelijke kortetermijnherstelplan weer van kracht werd. In 3 e kwartaal van 2010 daalde de markrente zodanig, dan gevreesd werd dat de pensioenaanspraken en rechten gekort zou moeten worden. Daarop is aan DNB gevraagd of het mogelijk was om de hersteltermijn te verlengen van 3 naar 5 jaar. De belangrijkste uitkomsten zijn: In de periode is de verwachting dat de dekkingsgraad lager is dan 110%, waardoor er geen sprake kan zijn van toeslagverlening; per 1 januari 1012 is er mogelijk een gedeeltelijke toeslagverlening; Pas vanaf 1 januari 2013 wordt verwacht dat de dekkingsgraad boven de 110% uitkomt, waardoor weer de mogelijkheid van een volledige indexatie bestaat; De premiebijdrage blijft ongewijzigd; Metro Pensioenfonds streeft ernaar het strategisch beleggingsbeleid zo snel mogelijk volledig te implementeren. Op de lange termijn voldoet Metro Pensioenfonds binnen 15 jaar aan de wettelijke eis wat betreft het vereiste eigen vermogen. Het herstelplan is geheel conform het financieel beleid zoals opgenomen in de abtn. Er waren geen aanvullende maatregelen nodig om het herstel op korte- en langetermijn te realiseren. De dekkingsgraad ultimo 2010 bedraagt 109,4% 28

29 ACTUARIËLE ZAKEN Actuariële analyse De actuariële analyse van het saldo van baten en lasten kan als volgt worden weergegeven: Premieresultaat Premiebijdragen Pensioenopbouw -/ / Onttrekking uit VPV voor pensioenuitvoeringskosten Pensioenuitvoeringskosten -/ / Totaal Premieresultaat Intrestresultaat Beleggingsresultaten Rentetoevoeging VPV -/ / Indexering en overige toeslagen -/ / Wijziging marktrente -/ Totaal Intrestresultaat Overig resultaat Resultaat op waardeoverdrachten (saldo overdracht van rechten) -/ Resultaat op kanssystemen (overige wijzigingen) Wijziging overige actuariële uitgangspunten -/ / Overige baten Resultaat herverzekering 34 -/- 28 Overige lasten 0 -/-248 Totaal overig resultaat -/ / Totaal saldo van baten en lasten Uitkomsten van de solvabiliteitstoets Er is sprake van een niet-toereikende solvabiliteit. 29

30 Algemeen De VPV is berekend als contante waarde van de opgebouwde pensioenaanspraken voor de per 31 december 2010 actieve deelnemers en de contante waarde van de toegekende aanspraken van de gewezen en gepensioneerde deelnemers. De toename van de VPV bedraagt euro. Per 31 december 2010 bedraagt de VPV eigen rekening euro. Ontwikkeling VPV eigen rekening In 2010 is de VPV eigen rekening toegenomen van euro tot De volgende tabel geeft een specificatie van deze toename naar oorzaken. Voorziening pensioenverplichtingen eigen rekening (x 1.000) VPV eigen rekening primo boekjaar Intresttoevoeging Actuariële jaarlast Financiering indexatie Saldo waardeoverdrachten 273 (118) Vrijval i.v.m. uitkeringen en afkopen (9.996) (9.940) Toename in verband met technische grondslagen en mutaties (661) Aanpassing rekenrente (11.084) Reservering gestegen levensverwachting Toename boekjaar VPV eigen rekening ultimo boekjaar

31 RISICO S Metro Pensioenfonds voert een actief risicobeheerbeleid. Tijdens het verslagjaar zijn de meest urgente risico s binnen ons pensioenfonds geïdentificeerd en besproken. Een van de belangrijkste risico s is de mismatch tussen verplichtingen en beleggingen. Dit risico ontstaat doordat de ontwikkelingen van de verplichtingen en beleggingen worden beïnvloed door verschillende uiteenlopende factoren. Het mismatchrisico behoort tot de risico s met betrekking tot de pensioenverplichtingen. Daarnaast onderscheiden we nog operationele risico s en risico s ten aanzien van beleggingen. In de jaarrekening (vanaf pagina 39) is een meer gedetailleerde (kwantitatieve) toelichting opgenomen. Risico s met betrekking tot de verplichtingen De waardering van de pensioenvoorziening is gebaseerd op een berekening van benodigd kapitaal in de toekomst. Dit toekomstige bedrag wordt vertaald naar de huidige waarde door gebruik te maken van huidige renteniveaus. Dat leidt tot een renterisico en een zogeheten actuarieel risico. Een daling van het renteniveau leidt tot een stijging van de waarde van de pensioenverplichtingen. Een belangrijke risicomaatstaf hierbij is de duration, ofwel de rentegevoeligheid van de verplichtingen. In de vorige paragraaf is dit al beschreven. Risico's ten aanzien van de beleggingen De beleggingen worden waar mogelijk gewaardeerd op actuele marktwaarde. Dit betekent dat de waardering van de beleggingen afhankelijk is van bewegingen op financiële markten. Dat betekent dat wij risico s lopen met de prijs van zakelijke waarden, de valutakoersen, de rente, de uitstaande kredieten en onze liquiditeit. In onze strategische allocatie is 35% toegewezen aan aandelen. Ontwikkelingen op de aandelenmarkt oefenen dus een directe invloed uit op de waardering van onze zakelijke waarden portefeuille. Dit risico wordt ook wel prijsrisico genoemd. Operationele risico s De operationele risico s zijn het risico van onder andere een onjuiste afwikkeling van transacties, fouten in de verwerking van gegevens, het verloren gaan van informatie, het opstellen van onjuiste rapportages en fraude. Metro Pensioenfonds beheerst deze risico s door het stellen van kwaliteitseisen aan de eigen organisatie en de andere organisaties die bij de uitvoering zijn betrokken. Afspraken met externe organisaties worden periodiek geëvalueerd, en waar nodig bijgesteld. Dit is ook conform de beleidsregel uitbesteding van DNB. 31

32 Actuariële risico s De TV voor risico van het pensioenfonds zijn bepaald met overlevingskansen op basis van de prognosetafel , zoals op 30 augustus 2010 gepubliceerd door het Actuarieel Genootschap. Deze tafels zijn toegepast met de Towers Watson ervaringssterfte. Met de voorzienbare trend van de levensverwachting is rekening gehouden door het toepassen van de prognosetafel. Bij de nieuwe Prognosetafel is overgegaan van een vaste leeftijdscorrectie (-2 voor mannen en -1 voor vrouwen), naar leeftijdsafhankelijke correcties, omdat vaste leeftijdscorrecties minder goed aansluiten bij de nieuwe prognosetafel vanwege het kortetermijneffect in deze tafel. Bij de prognose heeft het AG namelijk onderscheid gemaakt tussen de verwachte sterfte op de korte termijn en de verwachte sterfte op de lange termijn. Op basis van de gegevens van een groot aantal fondsen, waaronder het Metro Pensioenfonds, is afgeleid wat de ervaringssterfte bij een gemiddeld fonds is geweest. Dit heeft geresulteerd in de Towers Watson 2010 (leeftijdsafhankelijke) ervaringssterfte. Vanwege het aantal fondsen en de hoeveelheid data die is betrokken in het onderzoek, zijn wij van mening dat met deze ervaringssterfte een goede schatter is van de verwachte sterfte in een gemiddeld Nederlands pensioenfonds. Vervolgens heeft het fonds onderzocht of de uitkomsten van het onderzoek ook representatief zijn voor het Metro pensioenfonds. Uit die vergelijking is gebleken dat er geen statistisch significante afwijkingen zijn met de TW ervaringssterfte 2010 Overige relevante actuariële risico s zijn het overlijdens- en het arbeidsongeschiktheidsrisico. Renterisico Metro Pensioenfonds is gevoelig voor wijzigingen in de marktrente, omdat de duration van de beleggingen en de verplichtingen niet gelijk zijn. Bij de bepaling van het beleggingsbeleid weegt het bestuur zorgvuldig de voordelen (meer zekerheid) en de nadelen (minder rendement) van het meer of minder in lijn brengen van de duration. Hierbij wordt ook gekeken naar alternatieve strategieën. Metro Pensioenfonds streeft ernaar om op termijn 70% van het renterisico af te dekken. ALM-studie Voor Metro Pensioenfonds houdt de beleggingscommissie zich bezig met het asset liabilty management, oftewel het in overeenstemming brengen van beleggingen en verplichtingen. Hiertoe wordt een ALM-studie verricht: eens in de drie jaar of bij een bijzondere gebeurtenis, zoals de introductie van een nieuw reglement, wijziging van toezichtsbeleid en/of wijziging van het beleggingsbeleid. In 2008 is een dergelijke studie voor het laatst verricht. 32