Uitspraak van de Arbiter Bodembeweging van 14 juni 2018

Transcriptie

1 uitspraak ARBITER BODEMBEWEGING Zaaknummer: 17/0642 Meldingsnummers: [ ] Uitspraak van de Arbiter Bodembeweging van 14 juni 2018 inzake [NAAM], wonende te Zuidbroek, eigenaar van het pand aan de [adres] te Zuidbroek (hierna: het pand), hierna ook te noemen: de eigenaar, tegen de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid DE NEDERLANDSE AARDOLIE MAATSCHAPPIJ B.V., statutair gevestigd te Den Haag, hierna ook te noemen: de NAM. Het verloop van de geschilbeslechtingsprocedure Het verloop van de procedure blijkt uit: - de aanmeldingsformulieren van de eigenaar met stukken; - de ontwerpnotitie van het CVW d.d. 16 januari 2017; - nadere stukken ingediend door de eigenaar; - het verslag van de schouw en zitting van 1 maart Vervolgens is uitspraak bepaald op heden. De feiten In deze procedure wordt uitgegaan van de volgende feiten: De eigenaar, tevens bewoner van het pand, is de eerste eigenaar. Het bouwjaar van het pand is Meldingsnummer [ ] Op 1 oktober 2015 heeft de eigenaar bij de NAM schade aan het pand door aardbevingen gemeld. Op 19 oktober 2015 heeft een schade-expert van BBC Bouwmanagement (hierna: de eerstelijnsexpert) in opdracht van het CVW het pand onderzocht. In het van dat onderzoek opgemaakte rapport van 23 november 2015 worden 8 schadenummers vermeld waarvan de schadenummers1 tot en met 7 als B-schade zijn gekwalificeerd (schade reeds aanwezig voor, maar verergerd ten gevolge van aardbevingen). Schadenummer 8 is in dit rapport als C- schade gekwalificeerd (schade die niet zelfstandig in verband kan worden gebracht met

2 zaaknummer: 17/ aardbevingen). De herstelkosten zijn in dit rapport vastgelegd op incl. BTW. Omdat de eigenaar het niet eens was met de bevindingen van de eerstelijnsexpert, heeft hij door een contra-expert van Tandem BV (hierna: de contra-expert) een contra-expertise aan het pand laten uitvoeren. De contra-expert heeft hierover op 4 maart 2016 gerapporteerd. In dit rapport van de contra-expert zijn de schadenummers 1 tot en met 8 als B schade gekwalificeerd. In een door beide experts ondertekende akte van taxatie van 23 juni 2016 wordt vermeld dat de herstelmethode voor wat betreft schadenummer 7 is gewijzigd. Voorts is er een akkoord bereikt met betrekking tot de kwalificatie en herstelmethodiek van schadenummer 8. In het naar aanleiding van de contra-expertise opgemaakte eindrapport van 26 juli 2016, opgesteld in opdracht van het CVW, wordt vermeld dat alle schadenummers als B-schade zijn gekwalificeerd. De herstelkosten naar aanleiding van het contra overleg zijn vastgesteld op 4.052,55 incl. BTW. De eigenaar heeft, omdat hij het niet eens was met de voorgestelde wijze van herstel, op 16 oktober 2016 een offerte opgevraagd bij het bedrijf Bescon ten behoeve van de wijze en kosten van herstel van de kelder. De kosten van herstel worden door Bescon begroot op ,30 excl. BTW. Het bedrijf Roelofs heeft in opdracht van het CVW op 16 januari 2017 een ontwerpnotitie opgesteld waarin de voorgestelde herstelmethodes van Arcadis, BBC Bouwmanagement en Bescon worden besproken. Hierin wordt door Roelofs geconcludeerd dat het systeem van Bescon de beste methode is om toe te passen. De kosten van herstel wordt door Roelofs begroot op ,00. Op 28 februari 2018 heeft de eigenaar nogmaals een offerte laten opstellen ten behoeve van de kelderafdichting door het bedrijf Kreeft Betonrenovatie & Injectietechnieken BV. Het totaalbedrag wordt door het bedrijf Kreeft vastgesteld op ,00 excl. BTW. Ook heeft de eigenaar een offerte, opgesteld door het bedrijf Klein Drenthe, gevestigd op hetzelfde adres als het pand van eigenaar, op 15 januari 2018, ingediend. Deze offerte betreft een opgave van eigen werkzaamheden met een totaalbedrag van ,70 incl. BTW. Meldingsnummer [ ] Op 10 januari 2017 heeft de eigenaar wederom bij de NAM schade aan het pand door aardbevingen gemeld. Op 18 januari 2017 heeft een schade-expert van Expertise Bureau Noord in opdracht van het CVW het pand onderzocht. In het van dat onderzoek opgemaakte rapport van 20 juni 2017 worden 4 schadenummers vermeld die door de schade-expert allemaal als C-schade zijn gekwalificeerd. Omdat de eigenaar het niet eens was met de bevindingen van de eerstelijnsexpert, heeft hij door een contra-expert van Vergnes Expertise BV een contra-expertise aan het pand laten uitvoeren. Hierover is op 10 oktober 2017 gerapporteerd. In dit rapport is schadenummer 1 als A-schade gekwalificeerd (schade welke een direct gevolg is van aardbevingen), schadenummers 2 en 3 zijn als B schade gekwalificeerd en schadenummer 4 is niet

3 zaaknummer: 17/ beoordeeld. In het contra-expertiserapport zijn voorts enkele aanvullende schades opgenomen onder schadenummers 5 en 6. Schadenummer 5 is als A-schade gekwalificeerd en schadenummer 6 is als B-schade gekwalificeerd. In een door beide experts ondertekende combi-akte van 8 januari 2018 zijn 6 schadenummers opgenomen. In de combi-akte wordt vermeld dat er geen akkoord is bereikt met betrekking tot de kwalificaties van schadenummers 1 tot en met 3, 5 en 6. Het geschil Met betrekking tot meldingsnummer [ ], schadenummers 1 tot en met 8, is in geschil de wijze van herstel, althans de kosten daarvan. De eigenaar stelt dat de door de NAM voorgestelde herstelmethode onvoldoende toereikend is. Met betrekking tot meldingsnummer [ ] houdt de eigenaar de NAM aansprakelijk voor de in het eerstelijnsrapport geconstateerde schades met schadenummers 1 tot en met 3, de aanvullende schades uit het contra-rapport met schadenummers 5 en 6 en de tijdens de schouw waargenomen schades bestaande uit alle scheuren in de werkkamer (arbiter: schadenummer 7) en een extra scheur in de muur bij de keuken, naast een reeds bestaande scheur (arbiter: schadenummer 8). Schadenummer 4 is niet meegenomen in de beoordeling van de contra-expert en niet in de combi-akte. Schadenummer 4 maakt derhalve geen onderdeel uit van het geschil. De NAM voert verweer, samengevat inhoudende dat, met betrekking tot meldingsnummer [ ] de voorgestelde herstelmethode en de daaraan gekoppelde begroting voldoende toereikend is en met betrekking tot meldingsnummer [ ] dat geen sprake is van door aardbeving(en) veroorzaakte dan wel verergerde schade aan het pand. De beoordeling Gelet op de inhoud van het dossier, alsmede op hetgeen besproken en waargenomen is tijdens de schouw en zitting, overweegt de arbiter als volgt. Meldingsnummer [ ] Calculaties/offertes De eigenaar heeft de juistheid van de calculatie, als vermeld in het eindrapport naar aanleiding van contra-expertise van BBC Bouwmanagement betwist en heeft gesteld dat de calculatie niet afdoende is om de schade(s) te herstellen. De eigenaar heeft daarom het bedrijf Bescon ingeschakeld. De eigenaar vordert in beginsel dat de aanneemsom als vermeld in het rapport van Bescon gevolgd wordt. De arbiter overweegt dat in de notitie/calculatie van het bedrijf Roelofs, ingeschakeld door het CVW, de door Arcadis en BBC voorgeschreven herstelwijzen niet geschikt geacht worden. Dit is anders voor wat betreft de methode van Bescon. Volgens Roelofs is het voorstel van Bescon de beste methode om toe te passen teneinde de schade te herstellen. De arbiter overweegt dat, nu een door het CVW ingeschakeld bedrijf aangeeft dat de door CVW voorgeschreven herstelwijzen niet geschikt zijn, deze herstelwijzen, voorgeschreven door Arcadis en BBC, in redelijkheid niet gevolgd kunnen worden. Dit is anders, aldus de arbiter, voor wat betreft herstel volgens de methode van Bescon. De arbiter is van oordeel dat, gezien het hiervoor overwogene, in redelijkheid de herstelwijze als vermeld in het rapport van Bescon gevolgd kan worden nu vanuit beide partijen dan wel vanuit de door hen ingeschakelde experts, eensluidend en bevestigend wordt geoordeeld over de daarin

4 zaaknummer: 17/ voorgestelde herstelwijze. De arbiter overweegt dat daarmee echter niet vaststaat welke kosten gemoeid zijn met herstel nu de genoemde herstelwijze door Bescon ( ,30 excl. BTW) en Roelofs ( ,-) verschillend is begroot. De eigenaar betwist de juistheid van de calculatie van Roelofs en stelt dat deze calculatie niet toereikend is voor schadeherstel. De eigenaar heeft derhalve een andere aannemer, Kreeft betonrenovatie en injectietechnieken BV (hierna: Kreeft), een calculatie laten opmaken. De herstelkosten in deze calculatie zijn begroot op een bedrag van ,00 excl. BTW. De arbiter overweegt dat nu reeds vaststaat dat de methode waarop Bescon en Roelofs hun begroting hebben gebaseerd juist is, en de arbiter niet bekend is op welke methode de calculatie van Kreeft is gebaseerd, de begrotingen, opgesteld door Bescon en Roelofs, als uitgangspunt worden genomen en de calculatie van Kreeft, nu deze onvoldoende is toegelicht dan wel onderbouwd, terzijde wordt gelegd. De arbiter overweegt voorts dat in de offerte van Roelofs niet is aangegeven of het totaalbedrag inclusief dan wel exclusief BTW is. Door de NAM is hieromtrent geen toelichting gegeven, derhalve gaat de arbiter er vanuit dat het bedrag, evenals het bedrag als opgenomen in de calculatie van Bescon exclusief BTW is. Immers is niet gesteld dan wel gebleken dat dit anders zou zijn en indien de arbiter er vanuit zou gaan dat het bedrag inclusief is, zich de situatie zou kunnen voordoen dat het bedrag dat de arbiter aan de hand van genoemde offertes zou vaststellen, onvoldoende is om de schades te (laten) herstellen. De arbiter overweegt dat het onredelijk is om dit nadeel voor rekening van de eigenaar te laten komen. Nu niet concreet begroot kan en hoeft te worden nu het zaakschade betreft wat de kosten van herstel van de schades zijn, omdat twee verschillende begrotingen voor dezelfde schades en dezelfde herstelwerkzaamheden zijn ingediend, begroot de arbiter de kosten van herstel, welke voor rekening van de NAM dient te komen, op de wijze die het meest met de aard ervan in overeenstemming is. Nu die kosten niet nauwkeurig vastgesteld kunnen worden, omdat verschillende begrotingen zijn ingediend stelt de arbiter de kosten vast aan de hand van de twee ingediende begrotingen door deze te middelen en gaat er daarmee vanuit dat hetgeen vastgesteld wordt, voldoende en redelijk geacht kan worden om de schades te (laten) herstellen. Daarmee stelt de arbiter deze kosten naar redelijkheid vast op een bedrag van ( ,30/2) ,15 excl. BTW. Verdeelsleutel en onafhankelijke deskundige De NAM heeft zich ter zitting op het standpunt gesteld dat sprake is van een zogenoemde B-schade en dat aldus een verdeelsleutel gehanteerd zou moeten worden, omdat de NAM niet verantwoordelijk gehouden kan worden voor de gehele schade. De NAM stelt voorts dat de arbiter een derde-deskundige zou moeten inschakelen teneinde vast te stellen welk gedeelte van de schade veroorzaakt is door bevingen. De arbiter overweegt omtrent het verzoek tot het hanteren van een verdeelsleutel dan wel het benoemen van een derdedeskundige het volgende. De NAM heeft reeds verscheidene mogelijkheden gekregen om de schade te onderzoeken. Er heeft zich immers een geheel (voor)traject afgespeeld waarbij onder andere een schade-expert in opdracht van de NAM onderzoek heeft verricht. Met toepassing van het bewijsvermoeden (art. 6:177a BW) geldt dat het aan de NAM is om aan te tonen dat de schade niet is ontstaan door bevingen. Het is aldus om de NAM aan te tonen dat niet de gehele schade is veroorzaakt door aardbevingen maar door, bijvoorbeeld, een fout in de constructie van de kelder zelf. Dat heeft de NAM niet gedaan. Dat de NAM daar geen gebruik van heeft gemaakt, betekent niet dat, tijdens de procedure bij de arbiter, alsnog een deskundige ingeschakeld zou moeten worden omdat de NAM heeft nagelaten dat zelf te doen. De arbiter is van oordeel dat de NAM voldoende gelegenheid is geboden om nader

5 zaaknummer: 17/ onderzoek voorafgaand aan de behandeling van de zaak uit te voeren. De arbiter gaat dan ook voorbij aan het verzoek tot benoeming van een derde-deskundige. Voor wat betreft de stelling, dat de NAM slechts aansprakelijk is voor een gedeelte aangezien het om een B- kwalificatie van de schade gaat, overweegt de arbiter dat dit het geval is indien vaststaat tussen partijen, onderbouwd door middel van verklaringen van de eigenaar dan wel van de contra-expert, dat de schade reeds aanwezig was en er aldus slechts sprake is van een mogelijke verergering van de schade. Voor gedeeltelijke aansprakelijkheid is slechts plaats indien de arbiter overtuigd is van het feit, op grond van de aan hem voorgelegde stukken en informatie, dat er slechts sprake is van een verergering van reeds aanwezige schade, die veroorzaakt is door andere oorzaken dan bevingen als gevolg van gaswinning. De arbiter is van oordeel dat dat hier niet het geval is. De arbiter komt met betrekking tot meldingsnummer [ ] tot de slotsom dat de herstelkosten, die voor rekening van de NAM komen, bestaan uit een bedrag van ,15 excl. BTW. De arbiter overweegt dat de eigenaar, indien gewenst, ook ervoor kan kiezen de NAM het herstel uit te laten voeren. In die situatie is het door de arbiter vastgestelde bedrag derhalve niet leidend maar het herstel van de schades als vermeld in het onderliggende rapport volgens de door Bescon en Roelofs voorgestelde herstelwijze, in opdracht van de NAM. Offerte eigen werkzaamheden De door eigenaar opgestelde en ingebrachte offerte met betrekking tot eigen werkzaamheden is niet dan wel onvoldoende door de eigenaar toegelicht. Het is de arbiter dan ook niet bekend waar of op welke schadenummers de genoemde posten betrekking hebben. Niet is komen vast te staan, zowel op grond van de stukken als op grond van de schouw en zitting, dat reeds werkzaamheden zijn verricht die betrekking hebben op de in het geding zijnde schades en wat die kosten daarvan zouden zijn. De arbiter is dan ook van oordeel, nu de (inhoud van de) offerte onvoldoende onderbouwd is, deze offerte terzijde dient te worden geschoven. De arbiter wijst derhalve de vordering van eigenaar met betrekking tot eigen werkzaamheden ten bedrage van ,70 af. Meldingsnummer [ ] Gelet op de stukken in het dossier, alsmede op hetgeen is besproken en waargenomen, overweegt de arbiter met betrekking tot het geschil omtrent meldingsnummer [ ] als volgt. Onder het geschil in deze uitspraak is reeds bepaald dat het geschil in deze zaak betrekking heeft op de schades zoals vermeld in het eerstelijnsrapport (schadenummers 1 tot en met 3) en schades zoals vermeld in het contra-rapport (schadenummers 5 en 6) en de twee ter schouw toegevoegde schadenummers 7 en 8 nu de NAM ter schouw en zitting heeft aangegeven dat schadenummers 7 en 8 vergelijkbare schades betreffen en daarom meegenomen kunnen worden in onderhavige procedure. Het bewijsvermoeden Bij fysieke schade aan gebouwen en werken, die naar haar aard redelijkerwijs schade door beweging van de bodem als gevolg van de exploitatie van een mijnbouwwerk ten behoeve van het winnen van gas uit het Groningenveld zou kunnen zijn, wordt in gevolge het thans geldende artikel 6:177a lid 1 BW vermoed dat die schade veroorzaakt is door de exploitatie van dat mijnbouwwerk. De arbiter hanteert dit bewijsvermoeden in elk geval voor de provincie Groningen omdat in art. 6:177a BW is opgenomen dat het dient te gaan om schade als gevolg van gaswinning uit

6 zaaknummer: 17/ het Groningenveld en thans niet vaststaat hoe ver de effecten van gaswinningsactiviteiten uit het Groningenveld reiken. De arbiter wijst in dit verband op het gegeven dat de NAM in het verleden aan een groot aantal eigenaren van woningen in de gehele provincie Groningen vergoedingen van schade als gevolg van aardbevingen heeft toegekend. Een meer beperkte afbakening, zonder dat daar voldoende harde criteria voor bestaan, doet willekeurig aan en kan er toe leiden dat het wettelijk bewijsvermoeden geen toepassing zou vinden, hetgeen de arbiter zonder een deugdelijke onderbouwing onredelijk voorkomt. De aardbevingen in Groningen veroorzaken veel voorkomende en vaak gelijksoortige schade, zoals scheuren in het metselwerk en de afwerkingen van gevels, binnenwanden en plafonds van woningen. In onderhavige situatie gaat het onder meer om scheurvorming. Het staat vast dat zich een groot aantal soortgelijke schadegevallen voordoet in het gebied waar zich bodembeweging voordoet als gevolg van gaswinning. Daarnaast heeft de NAM in het hiervoor besproken rapport (met betrekking tot meldingsnummer [ ]) verschillende schades als aardbevingsschades (B-schades) aangemerkt waarmee de NAM erkent dat aan het pand schade is ontstaan dan wel verergerd als gevolg van bevingen. Gelet op deze omstandigheid, het feit dat de schade aan het pand (schadenummers 1 tot en met 3, 5 tot en met 8) bestaat uit scheurvorming en het feit dat de schade is ontstaan in de provincie Groningen, is de arbiter van oordeel dat de schades, bestaande uit scheurvorming schade betreft die redelijkerwijs het gevolg van mijnbouwwerkzaamheden ten behoeve van het winnen van gas uit het Groningenveld zou kunnen zijn. Het is aan de NAM om tegen dit bewijsvermoeden tegenbewijs te leveren. De NAM dient in het kader van het door haar te leveren tegenbewijs aannemelijk te maken dat de schade niet valt terug te voeren op aardbeving(en) die door gaswinning is/zijn veroorzaakt. Gelet op de bedoeling van de wetgever bij de totstandkoming van deze wet, worden zware eisen gesteld aan de weerlegging van het bewijsvermoeden, zodanig dat het bewijsvermoeden eerst dan is weerlegd wanneer de arbiter op grond van de op dat moment voorhanden zijnde stukken tot de overtuiging komt dat die andere oorzaak of oorzaken de schade heeft veroorzaakt. De arbiter beoordeelt aan de hand van het schaderapport, die in opdracht van het CVW/de NAM is opgemaakt, de overige in het geding zijnde stukken en hetgeen ter schouw en zitting aan de orde is gesteld. Onderbouwing van de schades In het eerstelijnsrapport van Expertise Bureau Noord zijn met betrekking tot schadenummers 1, 2 en 3 meerdere foto s opgenomen waarbij steeds een omschrijving van de schade, locatie, afmetingen en materialen wordt weergegeven. Op pagina 25 van het rapport wordt een algemene uitzetting omtrent gebouwkenmerken weergegeven en een schadebeeld. Vermeld wordt: Op grond van bovenstaande kan geconcludeerd worden dat mogelijk schade kan ontstaan ten gevolge van: 1. Verschillen in autonome zetting (zie ook punt 1 bij gebouwkenmerken). 2. Opgelegde vervorming als gevolg van thermische werking (zie ook punt 2 bij gebouwkenmerken). De arbiter overweegt dat het hem niet bepaald overtuigend overkomt dat de schade-expert conclusies verbindt aan algemene gebouwkenmerken waaruit geenszins blijkt dat deze kenmerken zijn toegespitst op onderhavig pand. Voorts worden op pagina 26 van het rapport verschillende schadeoorzaken vermeld. Met betrekking tot schadenummer 1 heeft de schade-expert gerapporteerd dat de verticale scheur in het metselwerk is ontstaan als gevolg van het uitzetten en krimpen van het metselwerk, zogenaamde thermische werking. Volgens de schade-expert ontstaat spanning wanneer het gevelvlak opwarmt en uitzet. Wanneer er dan geen dilataties zijn aangebracht

7 zaaknummer: 17/ kan het metselwerk niet uitzetten met een scheur, natuurlijke dilatatie ten gevolg, aldus de schade-expert. Voor wat betreft schadenummers 2 en 3 komt de schade-expert tot de conclusie dat de schade is ontstaan door ongelijke zetting van de fundering. Doordat er in de hoek waar beide muren bij elkaar komen meer gewicht op de fundering rust zal de fundering onder de muur hier meer zetten dan onder de rest van de muur. Het metselwerk kan deze zetting niet volgen met scheuren als gevolg, aldus de schade-expert. Met betrekking tot schadenummers 5, 6, 7 en 8 heeft de NAM geen expertise-rapport opgemaakt en ook geen andere (schriftelijke) toelichting gegeven. De arbiter overweegt dat zonder toelichting niet blijkt dat de schade is ontstaan door de door de schade-expert aangewezen oorzaken. De NAM heeft behalve de gegeven aanduiding verder niet aangetoond dat de schade is veroorzaakt door thermische werking of door ongelijke zetting in de fundering. Daarnaast stelt NAM dat geen dilataties zijn aangebracht, maar geeft hier geen toelichting, onderbouwing (foto s o.i.d.) of berekeningen voor. Ook indien inderdaad geen dilataties aangebracht zouden zijn, sprake zou zijn van thermische werking of ongelijke zetting, valt niet uit te sluiten dat de schade aan het pand is ontstaan als gevolg van een beving of door een veelvoud van bevingen, die ondanks het mogelijk feit dat sprake zou zijn van zetting of werking, de scheurvorming dan wel het proces van zetting wat tot die scheurvorming kan hebben geleid, kan hebben doen ontstaan dan wel verergeren. Ter zitting heeft de NAM aangegeven dat de scheuren in het metselwerk aan de buitenkant van de woning veel voorkomende scheuren zijn, die overal in Nederland kunnen voorkomen en dat de NAM juist zou hebben verwacht dat in de knooppunten en openingen zich schade als gevolg van bevingen zou openbaren. Daarnaast stelt de NAM ter zitting dat geen van de aardbevingen krachtig genoeg is geweest om energie af te geven om schades aan het pand te veroorzaken. De arbiter overweegt hieromtrent het volgende. De door de NAM ter zitting ingenomen stellingen en de onzekerheid hieromtrent - worden nu juist met het bewijsvermoeden van art. 6:177a BW weggenomen. Immers blijkt uit de Memorie van Toelichting (MvT) bij laatstgenoemd artikel dat rekening is gehouden met het feit dat het kan gaan om schades die zich elders in Nederland ook voordoen, maar een ingreep in de procespositie in deze situaties is gerechtvaardigd en met het bewijsvermoeden, waarvan de arbiter reeds heeft geoordeeld dat deze toepassing vindt, gaan stellingen als geen van de aardbevingen is voldoende krachtig aldus niet meer op. De arbiter is van oordeel dat de NAM niet verder komt dan het opperen van mogelijke schadeoorzaken. Dit laat echter de mogelijkheid van aardbeving(en) als schadeoorzaak onverlet. De arbiter acht dan ook ten aanzien van de in het geschil zijnde schadenummers van meldingsnummer [ ] niet ontzenuwd en derhalve de NAM aansprakelijk voor deze schade (schadenummers 1, 2, 3, 5, 6, 7 en 8). Herstelkosten meldingsnummer [ ] Met betrekking tot het herstel van de schades van meldingsnummers [ ] zijn in het geheel geen calculaties door partijen ingediend. De arbiter overweegt dat het in beginsel aan de eigenaar is om aan te tonen waar de schade dan wel kosten van herstel uit bestaat nu het de eigenaar is die een en ander vordert. De arbiter zal, nu hij geen zicht heeft op de kosten, bepalen dat Bedrijfsburo JBG in opdracht van NAM een calculatie opmaakt en daarbij de rapporten waarin de schades zijn opgenomen (schadenummers 1, 2 en 3 het eerstelijnsrapport en schadenummers 5 en 6 het contra-rapport) als uitgangspunt neemt. Nu schadenummers 7 en 8 in het geheel niet gerapporteerd zijn, wordt het bedrag dat Bedrijfsburo JBG voor schadenummers 5 en 6 vaststelt, eveneens als uitgangspunt genomen voor schadenummers 7 en 8. Immers heeft de NAM ter schouw en zitting gesteld dat schadenummers 7 en 8 soortgelijke schades betreffen, wat door eigenaar niet is weersproken. Dat betekent dus dat

8 zaaknummer: 17/ het totaal herstelbedrag voor schadenummers 5 en 6 twee keer opgenomen zal worden in de begroting. Zoals de arbiter reeds heeft overwogen, gaat het immers om een abstracte schadebegroting daar meer concrete cijfers ontbreken. Slotsom De arbiter is van oordeel dat met betrekking tot herstel van de schades met betrekking tot meldingsnummer [ ] geen verdeelsleutel toegepast dient te worden en dat de NAM voor het geheel aansprakelijk is. De arbiter heeft de schade vastgesteld op een bedrag van ,15 excl. BTW. Indien de eigenaar dat wenst, kan de eigenaar kiezen voor herstel van de schades i.p.v. uitbetaling. Indien de eigenaar bij de NAM aangeeft dat de schades hersteld dienen te worden, wordt het herstel uitgevoerd in opdracht van de NAM conform de in deze uitspraak voorgeschreven herstelwijze en is niet gekoppeld aan het in deze uitspraak vastgestelde bedrag. Met betrekking tot meldingsnummer [ ] is de arbiter van oordeel dat de NAM aansprakelijk is voor schadenummers 1, 2, 3, 5, 6, 7 en 8. De kosten van herstel worden vastgesteld door Bedrijfsburo JBG in opdracht van de NAM aan de hand van het eerstelijnsrapport voor wat betreft schadenummers 1, 2 en 3 en aan de hand van het contra-rapport voor wat betreft schadenummers 5 en 6. Schadenummers 7 en 8 worden nu deze schades niet zijn gerapporteerd vastgesteld gelijk aan schadenummers 5 en 6. Ook voor wat betreft dit meldingsnummer is het aan de eigenaar om te kiezen voor uitbetaling door NAM van het schadebedrag vastgesteld door Bedrijfsburo JBG of voor herstel van de schades in opdracht van de NAM onafhankelijk van het vastgestelde herstelbedrag. De beslissing De arbiter: - stelt vast dat de NAM volledig aansprakelijk is voor vergoeding c.q. herstel van de schades als vermeld onder meldingsnummer [ ]; - stelt de herstelkosten voor de schades m.b.t. meldingsnummer [ ] op een bedrag van ,15 excl. BTW vast. - stelt vast dat de NAM volledig aansprakelijk is voor herstel van de in deze procedure geconstateerde schades aan het pand, meldingsnummer [ ], genummerd 1, 2, 3, 5, 6, 7 en 8. - stelt vast dat de vergoeding voor voorgenoemde schade, dat wil zeggen schadenummers 1, 2, 3, 5 en 6 vastgesteld wordt door Bedrijfsburo JBG aan de hand van de rapportages (eerstelijns- en contrarapport) en dat schadenummers 7 en 8 gelijk aan schadenummers 5 en 6 worden vastgesteld. - stelt vast dat eigenaar in plaats van vergoeding van voorgenoemde bedragen ook kan kiezen voor herstel van de schades in opdracht van de NAM. - wijst af het meer of anders gevorderde. Aldus beslist door mr. H. Th. Bouma, Arbiter Bodembeweging op 14 juni 2018, bijgestaan

9 zaaknummer: 17/ door mr. M.C. Gozoglu, secretaris. Bij afwezigheid van de arbiter ondertekend door mr. P. Schulting. secretaris arbiter