Uitspraak van de Arbiter Aardbevingsschade van 15 september 2016

Transcriptie

1 uitspraak ARBITER AARDBEVINGSSCHADE Zaaknummer: 16/16 Uitspraak van de Arbiter Aardbevingsschade van 15 september 2016 inzake X, wonende te Groningen, eigenaar van het pand aan de [adres] te Groningen (hierna: de woning), tegen de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid DE NEDERLANDSE AARDOLIE MAATSCHAPPIJ B.V., statutair gevestigd te Den Haag, vertegenwoordigd door Centrum Veilig Wonen (CVW), hierna ook te noemen: de NAM. Het verloop van de procedure Het verloop van de procedure blijkt uit: - het aanmeldingsformulier van de eigenaar van 6 juni 2016 met stukken; - het verslag van de schouw en zitting van 18 augustus Vervolgens is uitspraak bepaald op heden. De feiten In deze procedure wordt uitgegaan van de volgende feiten: De heer X is sinds 2001 eigenaar en bewoner van de in 1976 gebouwde woning aan de [adres] te Groningen, hierna te noemen: de woning. De eigenaar heeft bij het CVW schade gemeld aan de woning door aardbevingen. Op 2 juni 2015 heeft de eerstelijnsexpert H. Veenstra van Dekra Experts (hierna: de eerstelijnsexpert) in opdracht van het CVW de woning onderzocht. In het van dat onderzoek opgemaakte rapport van 24 juni 2015 wordt gesteld dat er 17 schades zijn waargenomen. Het betreft vier A-schades (schade die een direct gevolg is van aardbeving), acht B-schades (reeds aanwezig, maar verergerd door aardbeving) en vijf (de nummers 1, 5, 6, 16 en 17) C- schades (niet door aardbeving veroorzaakt). Voor de erkende (A en B) schades is in het rapport de herstelmethode aangegeven. De herstelkosten zijn in het rapport gecalculeerd op 3.837,39 inclusief BTW. Omdat de eigenaar het niet eens was met de bevindingen van de eerstelijnsexpert, heeft hij een contra-expertise aan de woning laten uitvoeren door M.J. Haas van Herstelbevingschade.nl. (hierna: de contra-expert). In het van de contra-expertise opgemaakte rapport van 25 november 2015 wordt gesteld dat de schades genummerd 1, 6 en 16 als B-schade geclassificeerd kunnen worden. Schade genummerd 5 wordt als C-schade

2 zaaknummer: 16/16 2 geclassificeerd. Schade genummerd 17 wordt in het rapport niet genoemd. Met betrekking tot de schades genummerd 1, 2, 6, 8, 10, 15 en 16 wordt tot een andere herstelmethode geconcludeerd dan door de eerstelijnsexpert is aangegeven. Naar aanleiding van de contra-expertise is door de eerstelijnsexpert een eindrapport d.d. 16 maart 2016 opgesteld. In dat eindrapport wordt ten aanzien van de schades genummerd 2, 8 en 10 de herstelmethode aangepast. Als gevolg daarvan zijn de herstelkosten opnieuw berekend en gecalculeerd op 4.331,07 inclusief BTW. In de door de eerstelijnsexpert (vertegenwoordigd door R. Bolt van Dekra Experts) en de contra-expert opgestelde Akte van Taxatie d.d. 3 maart 2016, is een akkoord bereikt over zowel de schadeclassificaties als de herstelmethodes en de herstelkosten, zoals vermeld in het eindrapport van de eerstelijnsexpert. Ter gelegenheid van de in aanwezigheid van de arbiter gehouden schouw van de woning zijn drie aanvullende schades waargenomen, die in geen van de hierboven genoemde rapporten zijn opgenomen. Het betreft scheurvorming in de zijgevel van de garage en twee binnenwanden van de garage. Het geschil De eigenaar betwist de juistheid van de bevindingen van de eerstelijnsexpert. De schades genummerd 1, 5, 6, 16 en 17 zijn volgens de eigenaar door aardbeving ontstaan dan wel verergerd. Hetzelfde geldt voor de aanvullende schades in en aan de garage. Ook stelt de eigenaar dat de vastgestelde herstelmethode bij schade genummerd 2 onvoldoende is. De eigenaar houdt de NAM aansprakelijk voor deze schade en vordert vergoeding en/of herstel van de schade. De NAM heeft verweer gevoerd, inhoudende -kort gezegd- dat de in geschil zijnde schades niet door aardbeving(en) zijn veroorzaakt. Op de stellingen van partijen zal hieronder zo nodig nader worden ingegaan. De beoordeling Gelet op de stukken in het dossier, alsmede op hetgeen is besproken en waargenomen tijdens de schouw en de daaropvolgende zitting, overweegt de arbiter als volgt. De omvang van het geschil Het geschil heeft betrekking op de schades genummerd 1, 5, 6, 16 en 17 en op de herstelmethode van schade genummerd 2. De aansprakelijkheid van de NAM voor de overige 12 schades en de hoogte van de herstelkosten daarvan, één en ander zoals vermeld in het eindrapport d.d. 16 maart 2016 van de eerstelijnsexpert, staan tussen partijen vast en zijn daarom geen onderwerp van geschil. De arbiter zal ook de ter gelegenheid van de schouw waargenomen drie aanvullende schades bij de beoordeling van het geschil betrekken. Het bewijsvermoeden Het is een feit van algemene bekendheid dat aardbevingen door gaswinning in Groningen schade aan gebouwen veroorzaken. De NAM is als exploitant van mijnbouw in Groningen aansprakelijk voor het risico van deze schade. Omdat het vaak moeilijk is vast te stellen of

3 zaaknummer: 16/16 3 schade al dan niet door een aardbeving is veroorzaakt, kan het onder omstandigheden gerechtvaardigd zijn om, indien er sprake is van schade die naar haar aard door een aardbeving veroorzaakt zou kunnen zijn, een bewijsvermoeden te hanteren. Aldus dat in dat geval de schade wordt vermoed door een aardbeving te zijn veroorzaakt, behoudens de mogelijkheid dat de NAM aannemelijk maakt dat de schade een andere oorzaak heeft. De arbiter vindt in de omstandigheid dat zich in Groningen een groot aantal aardbevingen heeft voorgedaan en er nog steeds aardbevingen plaatsvinden, terwijl er sprake is van een groot aantal schadegevallen in Groningen, die vaak gelijksoortig zijn en waarbij van een groot aantal is vastgesteld en door de NAM is erkend dat zij door aardbeving(en) zijn veroorzaakt, aanleiding om bij de beoordeling van de aan hem voorgelegde schades, in afwijking van de in de wet neergelegde hoofdregel wie stelt, bewijst, uit te gaan van het bewijsvermoeden zoals hiervoor bedoeld. Ter onderbouwing van dit bewijsvermoeden kan in de onderhavige zaak bovendien nog gelden dat van de 17 door de eigenaar geleden schades er 12 door de NAM zijn erkend als zijnde door aardbeving veroorzaakt en/of verergerd (A- en B-schades). En ook dat voldoende aannemelijk is geworden dat bij een aantal overburen van de eigenaar aardbevingsschade is vastgesteld en door de NAM is erkend. Weliswaar is dit laatste ter gelegenheid van de gehouden zitting niet erkend door de vertegenwoordiger van het CVW, maar het is ook niet, althans niet voldoende weersproken. Vervolgens dient de vraag te worden beantwoord of de betreffende schade die aan de woning van de eigenaar is waargenomen naar haar aard door een aardbeving zou kunnen zijn veroorzaakt. Van scheuren in muren en dergelijke is het -zoals eerder overwogen- niet eenvoudig vast te stellen waardoor zij zijn veroorzaakt. Daarom geldt in het algemeen voor dergelijke scheuren dat zij naar hun aard door een aardbeving zouden kunnen zijn veroorzaakt. Niet gebleken is dat dit niet ook geldt voor de waargenomen scheuren in en aan de woning van de eigenaar. Dit betreft zowel de vijf schades waarover tussen de eigenaar en de NAM geen overeenstemming is bereikt, als ook de ter gelegenheid van de schouw waargenomen drie aanvullende schades aan en in de garage. Omdat het bereik van een aardbeving eindig is, dient, om het bewijsvermoeden in bovenbedoelde zin te kunnen hanteren, ook voldoende aannemelijk te zijn dat op de locatie waar de schade zich voordoet, schade aan een gebouw door een aardbeving kán zijn veroorzaakt. In dit verband is van belang dat door de NAM is erkend dat 12 van de 17 waargenomen schades door aardbeving zijn veroorzaakt en/of verergerd. Gelet hierop acht de arbiter het voldoende aannemelijk dat de schade aan de woning én garage van de eigenaar door een aardbeving kán zijn veroorzaakt. Hieraan doet niet af dat door de eerstelijnsexpert ter gelegenheid van de schouw en de zitting in afwijking van het in het eindrapport van 16 maart 2016 ingenomen standpunt, is verklaard dat er geen aardbeving is geweest die, gelet op de kracht ervan en op de afstand van het epicentrum tot de woning, schade aan de woning kán hebben veroorzaakt. Daarbij is niet zonder betekenis dat de oorspronkelijke eerstelijnsexpert zich bij de schouw en de zitting heeft laten vertegenwoordigen door een andere expert die de woning niet eerder had geïnspecteerd. Dit geldt overigens ook voor de contra-expert, die zich eveneens door een ander liet vertegenwoordigen. De arbiter overweegt dat deze gang van zaken -hoe onvermijdelijk die soms ook kan zijn- niet bijdraagt aan het debat over de schade en de mogelijke oorzaken ervan. Dat daar verschillend over gedacht kan worden -ook door experts- is inmiddels wel gebleken. Teneinde het debat niet oeverloos te laten worden, is het goed om vast te houden aan de vastgelegde procedure afspraken. Die houden onder meer in dat de door de NAM benoemde eerstelijnsdeskundige

4 zaaknummer: 16/16 4 zijn bevindingen vastlegt in een rapport en eventueel in een nader rapport naar aanleiding van de bevindingen van de contra-expert. In beginsel moet het daarbij blijven. Van omstandigheden die rechtvaardigen om hiervan af te wijken is in deze procedure niet gebleken. Dat ook de bij de schouw en zitting aanwezige contra-expert ten aanzien van een aantal schades is afgeweken van hetgeen door zijn voorganger als contra-expert met de eerstelijnsexpert is overeengekomen, is voor de proceshouding van de eigenaar van minder betekenis. Immers, de eigenaar heeft zich op geen enkele wijze akkoord verklaard met het tussen de eerstelijnsexpert en de contra-expert overeengekomen akkoord. Ook is gesteld noch gebleken dat de contra-expert mandaat van de eigenaar heeft gehad om dat akkoord te bereiken. De oorzaak van de schade Uit hetgeen hiervoor is overwogen volgt dat bij de beoordeling van de schade aan de woning van de eigenaar er van uitgegaan moet worden dat deze door een aardbeving is veroorzaakt. Dit zou anders kunnen zijn indien het bestaan van één of meer andere mogelijke oorzaken van de in het geding zijnde schades voldoende aannemelijk is. De arbiter overweegt dat dit niet het geval is. Door de eerstelijnsexpert is in zijn rapport van 24 juni 2015 met betrekking tot de door hem als C-schade aangemerkte vijf schades (genummerd 1, 5, 6, 16 en 17) slechts volstaan met de vermelding scheurvorming niet beving gerelateerd. Met betrekking tot de drie aanvullende schades is ter gelegenheid van de schouw en de zitting door de daarbij namens het CVW aanwezige expert gesteld dat het C-schades zijn. Voor zover daarmee bedoeld is te zeggen dat er op de betreffende locatie geen sprake kán zijn van aardbevingsschade, overweegt de arbiter dat hij, gelet op hetgeen hiervoor is overwogen, dat standpunt niet volgt. Met betrekking tot de drie aanvullende schades heeft de ter gelegenheid van de schouw aanwezige eerstelijnsexpert opgemerkt dat deze schades niet vers zijn. De arbiter overweegt hieromtrent dat niet duidelijk is geworden wanneer deze schades zijn ontstaan, zodat het enkele feit dat deze schades mogelijk niet vers zijn niet afdoet aan de mogelijkheid dat ze door een aardbeving zijn veroorzaakt. De aansprakelijkheid Gelet op al hetgeen hiervoor is overwogen komt de arbiter tot de slotsom dat er van uitgegaan dient te worden dat de schades genummerd 1, 5, 6, 16 en 17, alsmede de drie aanvullende schades, door een aardbeving zijn veroorzaakt en dat de NAM aansprakelijk is voor vergoeding c.q. herstel van die schades. De herstelmethode Met betrekking tot het herstel van schade genummerd 2 overweegt de arbiter het volgende. Schadenummer 2 is als A-schade erkend en betreft getrapte scheurvorming boven het bovenste raam in de achtergevel. In het rapport van de eerstelijnsexpert is aangegeven dat deze schade hersteld moet worden d.m.v. uitkappen en voegen (0,70 m1). In het rapport van de contra-expert is aan de voorgestelde herstelmethode toegevoegd: Epoxy verlijming HAS toepassen. In het eindrapport van de eerstelijnsexpert staat met betrekking tot de herstelmethode: 1 st. 1m 1 rvs spiraalvormige lintvoegbewapening toepassen. Ter gelegenheid van de schouw en de zitting is door de op verzoek van de eigenaar aanwezige aannemer gezegd: De hele hoek tussen de ramen zal eruit moeten. Bovendien zal de rollaag vervangen moeten worden door een latei om de constructie te verstevigen. De eigenaar heeft aangegeven er vanuit te gaan dat gescheurde stenen vervangen worden. De arbiter overweegt dat niet is gebleken dat de herstelmethode zoals die in het eindrapport van de eerstelijnsdeskundige is beschreven en in de Akte van Taxatie voor akkoord is

5 zaaknummer: 16/16 5 ondertekend niet voldoet. Voor zover door de eigenaar een andere herstelmethode is verzocht, wordt dat verzoek afgewezen. De herstelkosten Tussen partijen is nog geen overeenstemming bereikt over de kosten van herstel van de schade, dan wel over de hoogte van de schadevergoeding voor zover het de schades genummerd 1, 5, 6, 16, 17 en de drie aanvullende schades betreft. Het in deze procedure gevoerde debat is daar ook niet over gegaan. Partijen dienen nader in overleg te gaan over de afwikkeling van de schade. Ingeval partijen daarbij niet tot overeenstemming kunnen komen, kunnen zij zich ter zake opnieuw tot de arbiter wenden. De beslissing De arbiter: - stelt vast dat de NAM aansprakelijk is voor vergoeding c.q. herstel van de in deze procedure geconstateerde schades aan de woning, genummerd 1, 5, 6, 16 en 17; - stelt vast dat de NAM aansprakelijk is voor de vergoeding c.q. herstel van de drie aanvullende schades aan en in de garage, als genoemd in het verslag van de schouw en de zitting; - wijst af het meer of anders gevorderde. Aldus beslist door mr. P. Schulting, Arbiter Aardbevingsschade op 15 september 2016 secretaris arbiter