Regio Noord Groningen: preventieve aanpak

Transcriptie

1 Jaarverslag RMC Noord Groningen Regio Noord Groningen: preventieve aanpak Na jaren van daling is er de laatste jaren sprake van een lichte stijging van het aantal voortijdig schoolverlaters. Landelijk gezien zat dit aantal afgelopen jaar net boven de Ook in de RMC-regio Noord Groningen is niet langer sprake van een dalend aantal schoolverlaters. Na een periode van stabilisering is het licht gestegen ten opzichte van het schooljaar Het afgelopen schooljaar telde de regio met 139 VSV ers uiteindelijk drie schoolverlaters meer dan het jaar ervoor. Het percentage schoolverlaters voor komt uit op 1,69%, tegen 1,61% in het jaar ervoor. Daarmee scoort onze regio nog altijd beter dan het landelijk gemiddelde. Positief is verder dat het percentage voortijdig schoolverlaters in het MBO voor het eerst onder de 4% uitkomt. Mogelijk is dit het resultaat van de intensieve samenwerking en de extra aandacht voor preventie bijvoorbeeld in de vorm van de RMC+ functie. Met de meeste jongeren gaat het goed. Zij doorlopen zonder al te veel problemen hun schooltijd. Er blijft echter een groep die de nodige moeite heeft zich staande te houden in onze complexe samenleving. Zij kampen met psychische en sociale problemen en stoppen daardoor voortijdig met hun opleiding. Ook zijn er veel jongeren die het lastig vinden de juiste studiekeuze te maken. Vaak ervaren ze druk om snel te kiezen. Met hun preventieve aanpak doen RMC, onderwijs en gemeente er alles aan om vroegtijdig in te spelen op signalen dat het niet goed gaat met jongeren. Zo kan een jongere die een verkeerde keus heeft gemaakt vaak al halverwege het jaar switchen naar een andere opleiding die beter aansluit bij de intrinsieke motivatie van de jongere. Jongeren die om andere redenen vastlopen, kunnen rekenen op tijdige ondersteuning. Het afgelopen jaar was het tweede jaar sinds het RMC Jongeren in een Kwetsbare Positie er als doelgroep bijkreeg. De aanpak voor deze groep heeft verder vorm gekregen. Van de jongeren zelf bestaat een goed beeld door de halfjaarlijkse monitoring. Het Voortgezet Onderwijs heeft de laatste twee jaar een stijging laten zien. Met name de ISK afdeling (Internationale Schakel Klas) van het Eemsdeltacollege steeg als gevolg van de (tijdelijke) sluiting van het AZC. Daarnaast heeft het grote aantal thuiszitters in het onderwijs ook een negatieve invloed op het VSV-cijfer. De thuiszittersproblematiek heeft zowel landelijk als regionaal de nodige aandacht. RMC Resultaten in cijfers Uitval voorkomen Sturen op aanwezigheid Jongeren in een kwetsbare positie Ook oud VSV ers in beeld Samenwerking werkpleinen Door samenwerking kunnen we zo goed mogelijk aansluiten bij de behoefte van de jongere Elles Nijmeijer, jongerencoach van het werkplein Fivelingo

2 RMC De RMC Regio Noord Groningen bestaat uit de gemeenten Delfzijl, Appingedam, Loppersum, Bedum, De Marne, Winsum en Eemsmond; de laatste vier vormen inmiddels de nieuwe gemeente Het Hogeland. RMC staat voor Regionaal Meld- en Coördinatiepunt voortijdig schoolverlaten. Met het Waddenmodel zet de regio maximaal in op het behalen van een startkwalificatie. De nauwe samenwerking tussen RMC, onderwijs en leerplicht staat hierin centraal. Zit een startkwalificatie er ondanks alle inspanningen niet in, dan komt werken als goede tweede optie in beeld. Hierover zijn goede afspraken gemaakt met de werkpleinen. De goede samenwerking in het Waddenmodel is ook de basis voor de aanpak voor Jongeren in een Kwetsbare Positie. Dit is sinds vorig jaar een nieuwe doelgroep voor het RMC. Resultaten in cijfers Bij meer dan 16 uur verzuim per vier weken melden scholen de leerling bij de gemeente via de DUO. Vorig jaar waren dat er 123 en nu 118. De RMC trajectbegeleider nam met alle leerlingen contact op. Ze bekijken samen wat er aan de hand is en wat er gedaan moet worden om van de opleiding een succes te maken. Soms volstaat één telefoongesprek. Maar vaak zijn meerdere gesprekken nodig om het contact met school te herstellen en de opleiding te vervolgen. DE MARNE, BEDUM, WINSUM 27 EEMSMOND 23 LOPPERSUM 5 APPINGE- DAM 24 DELFZIJL 39 In totaal zijn 118 preventieve verzuimmeldingen in behandeling genomen. Van de leerlingen die voortijdig het onderwijs verlaten krijgt het RMC wekelijks meldingen via de DUO. Afgelopen jaar ging het om 217 meldingen. Van hen gingen in ieder geval 87 terug naar school en haalden twee alsnog een startkwalificatie. Daarmee was de inzet van het RMC effectiever dan in het jaar ervoor. Definitie: VSV ers zijn jongeren van 12 tot 23 jaar die zonder startkwalificatie het onderwijs verlaten. Een startkwalificatie is een havo of vwo diploma of minimaal een mbo-2 diploma. Het VSV-percentage staat voor het aantal VSV ers als percentage van het aantal onderwijsdeelnemers die aan het begin van het schooljaar ingeschreven staan. Aantal VSV in de RMC Regio Noord Groningen In traject Terug naar Start- 23 jaar In traject Terug naar Start- 23 jaar genomen School kwalificatie of Diploma genomen School kwalificatie of Diploma DUO gehaald Niveau 1 en DUO gehaald Niveau 1 en Gemeente meldingen 12 uur werk meldingen 12 uur werk Appingedam Bedum De Marne Delfzijl Eemsmond Loppersum Winsum Totaal

3 Uitval voorkomen Net als voorgaande jaren blijft preventie een belangrijk onderdeel van het werk van het RMC. Het RMC+ is een van de instrumenten die daarbij wordt ingezet. Trajectbegeleiders uit vier RMC-regio s zijn hiervoor wekelijks in alle MBO-scholen te vinden. Zodra er sprake is van verzuim, gaat de RMC-trajectbegeleider in gesprek met de jongere. Voor de gehele provincie Groningen gaat het om zo n 1000 gesprekken per schooljaar. Het is een aanpak die werkt. De laatste jaren neemt het aantal preventiegesprekken namelijk toe en het aantal uitschrijvingen af. De praktijk laat zien dat het verzuim na een preventiegesprek stopt of in ieder geval afneemt. De RMC-trajectbegeleider is onderdeel van het Begeleidings Advies Team. Hierdoor is het mogelijk snel te schakelen naar diverse vormen van ondersteuning of hulpverlening. Alle MBO-scholen werken volgens het principe van De School als wijk. Dit betekent dat schoolmaatschappelijk werkers of jeugdwerkers regelmatig in de school te vinden zijn. Leerlingen die tegen problemen aanlopen kunnen snel bij deze hulpverleners terecht. Belangrijk, want uit de preventiegesprekken komen diverse problemen naar voren die niet met school te maken hebben maar vooral in de privésfeer liggen. Bart de Haan van de opleiding Maritime and Energy van het Noorderpoort College in Delfzijl is positief over de samenwerking met het RMC. Op maandag krijgt Nanno van het RMC het lijstje met verzuim. Nog dezelfde dag gaan de brieven de deur uit met een uitnodiging voor een preventiegesprek op donderdag. In dat gesprek wordt het verzuim met de student besproken. Vaak zijn ze zich niet bewust van de onderwijsovereenkomst die ze hebben ondertekend. Daarin staat dat ze gewoon aanwezig moeten zijn. En als er wat aan de hand is, moeten ze zich af melden. In veel gevallen is één gesprek voldoende om goede afspraken te maken en het verzuim te laten stoppen. Maar het komt ook voor dat het verzuim met motivatie heeft te maken. Bijvoorbeeld als de student een verkeerde studiekeuze heeft gemaakt. Samen met het RMC kan hij zich dan op een andere opleiding oriënteren. Bart de Haan van de opleiding Maritime and Energy van het Noorderpoort College in Delfzijl is positief over de samenwerking met het RMC Op maandag krijgt Nanno van het RMC het lijstje met verzuim. Nog dezelfde dag gaan de brieven de deur uit met een uitnodiging voor een preventiegesprek op donderdag.

4 Sturen op aanwezigheid De opleiding Sport en Bewegen van het Alfa-college kiest bij de preventieve aanpak sinds een paar jaar voor een benadering die uitgaat van de aanwezigheid van leerlingen. Dit start met een goede registratie van aanwezigheid. Alle betrokkenen krijgen hiervan een goede terugkoppeling. Onder andere in de vorm van een ludiek beloningssysteem voor de leerlingen. Dit maakt hen al vanaf het begin van hun opleiding bewust van het belang om aanwezig te zijn, zegt Lilian Eigenraam van het Alfa-college. Aanwezigheid komt stelselmatig terug in de bespreking van leerlingen. Minder aanwezig is vaak een teken van minder motivatie. We kunnen hier snel actie op ondernemen in de vorm van een gesprek over hoe nu verder. In de hogere leerjaren is het lastiger om de aanwezigheid goed te volgen. Veel leerlingen doen immers stages of volgen lessen buiten de school. Toch blijven we aanwezigheid aan de orde stellen in de leerlingbespreking en de statusbepaling, gaat Lilian verder. Zo komt aanwezigheid elke tien weken aan de orde. Dit als aanvulling op andere signalen. De aandacht voor aanwezigheid werkt. We zien dat het extra accent dat we er in het eerste jaar op leggen, doorwerkt in het vervolg van de opleiding. Jongeren in een kwetsbare positie Sinds vorig jaar volgt het RMC jongeren uit het praktijkonderwijs, speciaal onderwijs, de entreeopleiding en de meer praktische onderdelen van het VMBO. Dit gebeurt om de risico s op uitval te beperken en zo nodig passende begeleiding te bieden aan deze Jongeren in een Kwetsbare Positie. We hebben deze groep steeds beter in beeld, aldus RMC-trajectbegeleider Lieset van Dijk. Op het moment dat het eind van de opleiding in zicht komt, is het belangrijk dat de ouders, de school en eventueel andere betrokkenen goed samenwerken om de overgang zo vloeiend mogelijk te laten verlopen. Daarvoor zijn er eigenlijk drie uitstroomprofielen: een vervolgopleiding, werk of dagbesteding. School, jongere en ouders stellen dit persoonlijke profiel gezamenlijk op. Dat werkt goed. Uit de cijfers blijkt dat ongeveer de helft van deze ruim 500 jongeren die het RMC volgt verder gaat met een opleiding. Een kleine 15% is aan het werk. We volgen de jongeren van hun 12e tot hun 23ste. Ieder half jaar kijken we hoe het er voor staat en wie bijvoorbeeld alsnog een startkwalificatie heeft gehaald. Zo houden we ons overzicht actueel en kunnen we bepalen of er extra acties nodig zijn. Voor jongeren uit het Voortgezet Speciaal Onderwijs en het Praktijkonderwijs voor wie werken of dagbesteding de beste optie is, zijn er de routes Arbeid en Dagbesteding. Door alle betrokken partijen ruim voor de laatste schooldag bij elkaar te brengen, kunnen de jongeren rekenen op de juiste begeleiding naar werk of dagbesteding. Op die manier hoeft niemand op de bank terecht te komen. De opleiding Sport en Bewegen van het Alfa-college kiest bij de preventieve aanpak sinds een paar jaar voor een benadering die uitgaat van de aanwezigheid van leerlingen. Dit start met een goede registratie van aanwezigheid. We kunnen hier snel actie op ondernemen Lilian Eigenraam van het Alfa-college We volgen de jongeren in een kwetsbare positie van hun 12e tot hun 23ste. Ieder half jaar kijken we hoe het er voor staat en wie bijvoorbeeld alsnog een startkwalificatie heeft gehaald. Zo houden we ons overzicht actueel en kunnen we bepalen of er extra acties nodig zijn. RMC-trajectbegeleider Lieset van Dijk

5 Ook oud VSV ers in beeld Ook de oud VSV ers worden tweemaal per jaar gemonitord. Het gaat hier om de groep jongeren die tussen 2011 en 2016 zijn gemeld als voortijdig schoolverlater. Er wordt dan gekeken wat de jongere op dat moment aan het doen is en dit wordt in kaart gebracht in een monitor. Het RMC volgt hen tot hun 23ste. Uit de meest recente monitor bleek dat 17% van de jongeren toch weer naar school is gegaan of alsnog een startkwalificatie heeft gehaald. Een deel is aan het werk, maar blijft kwetsbaar omdat de jongeren hun opleiding niet hebben afgemaakt. Het is belangrijk deze groep te blijven volgen, licht trajectbegeleider Joost Giesen toe. In de praktijk merken we dat jongeren na verloop van tijd weer hun opleiding willen oppakken. Als het RMC ze dan benadert, kan dit net even de stok achter de deur zijn om toch die stap weer te zetten, soms met wat extra ondersteuning. En dat kunnen wij dan voor hen regelen. Ook de oud VSV ers worden tweemaal per jaar gemonitord. Als het RMC ze dan benadert, kan dit net even de stok achter de deur zijn om toch die stap weer te zetten, soms met wat extra ondersteuning. RMC-trajectbegeleider Joost Giesen Samenwerking werkplein De Werkpleinen zijn een belangrijke samenwerkingspartner in het Waddenmodel. Als jongeren zich voor een uitkering melden bij het Werkplein, neemt de jongerencoach altijd contact op met het RMC. De kans is namelijk groot dat zij de achtergrond van zo n jongeren al goed kennen, aldus Elles Nijmeijer, jongerencoach van het werkplein Fivelingo. Dan bespreken we gezamenlijk hoe we zo n jongere het beste kunnen begeleiden richting school, werk of dagbesteding. Voordeel van de samenwerking met het RMC is dat wij beide diverse projecten kunnen inzetten. Daardoor kunnen we zo goed mogelijk aansluiten bij de behoefte van de jongere. We merken dat jongeren met diverse problemen te kampen hebben. Variërend van schulden tot sociaal isolement. Met gemeente en onderwijs zitten we om de week om tafel bij het jongerenoverleg. Daar bespreken we de diverse ontwikkelingen van de jongeren en maken we afspraken over de acties die we in gang zetten. Voordeel van de samenwerking met het RMC is dat wij beide diverse projecten kunnen inzetten. Daardoor kunnen we zo goed mogelijk aansluiten bij de behoefte van de jongere. Elles Nijmeijer, jongerencoach van het werkplein Fivelingo

6 Onze contactgegevens Team trajectbegeleiders Wethouders van Onderwijs in de regio Noord Groningen De volgende wethouders zijn/waren verantwoordelijk voor onderwijs en/of RMC: Nanno Bijlholt Lieset van Dijk Kim Wierema RMC Coördinator Joost Giesen Erika Kleiker Jan Veenstra Menne van Dijk Mariette de Visser Harmannus Blok Jan Oolders Hans Ronde Lea van der Tuin Colofon Dit jaarverslag is een uitgave van de gemeenten: Bedum, De Marne, Winsum, Delfzijl, Eemsmond, Appingedam en Loppersum. Teksten: Maarten Ton Ontwerp: Nynke Visser, Designdays Redactie: Gemeente Delfzijl Maart 2019 Harald Bouman Be Schollema