Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, Blik op oneindig
|
|
- Nienke Claes
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, Blik op oneindig Samenvatting door F woorden 19 juni ,1 6 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar ANW Hoofdstuk 3 Blik op oneindig 3.1 Aarde en maan Van oudsher hadden ontdekkingsreizigers en handelsfirma s behoefte aan een goed systeem om hun plaats op de aardbol te bepalen. Plaatsbepaling Gebaseerd op de dagelijkse draaiing van de aarde Elke plaats op aarde kun je aangeven met behulp van twee coördinaten: lengtegraad, breedtegraad Bepalen lengtegraad lange tijd lastig > op wiebelend schip bepalen wanneer de zon zijn hoogste punt in het zuiden bereikte (middaguur) ; tijdsverschil tussen middaguur Greenwich en jou tijd, lengtegraad bepalen Tijdverschil een uur: 15 lengteraden van de Greenwichmeridiaan Bron 3.2 Aardbol draait om een as, die in het noorden naar de Poolster wijst: de aardas Poolster staat recht boven je hoofd als je precies op de noordpool staat Poolshoogte: de hoogte van de Poolster ; maat voor je positie tussen evenaar en pool Stonehenge (zuiden van Engeland) werd gebouwd om het verloop van de seizoenen bij te houden > soort kalender Bron 3.5 Aarde draait in een jaar om de zon ; door vaste stand van de aardas (rii Poolster) wijzen afwisselend de noord- en zuidpool een beetje naar de zon Keerkring: de breedtegraad waar de zon op de langste dag tijdens het middaguur loodrecht boven het Pagina 1 van 7
2 aardoppervlak staat Schrikkeljaar: een jaar waarin we een extra dag toevoegen (29 februari) ; 1 x per 4 jaar In ongeveer een maand draait de maan om de aarde Schijngestalten: hoe wij de maan zien ; telkens een bepaald deel van de maan verlicht Gravitatiekracht: aantrekkende kracht tussen voorwerpen met massa Ontdekt door Sir Isaac Newton (17 e eeuw) Gravitatiekracht van de zon houd de aarde in zijn baan en andersom Zorgt voor de getijden op aarde Springtij: als zon en maan samenwerken, en het water extra hoog komt en extra diep daalt Doodtij: als zon en maan elkaar tegenwerken Bron 3.9 Stand van de zeespiegel stijgt en daalt ongeveer twee keer per dag Vloed: zeewater wordt aan de kant waar de maan staat een beetje in de richting van de maan getrokken 3.2 Ruimtevaart en onderzoek Vuurpijl: - Verbrandt het kruit met zuurstof tot een heet gasmengsel - Spuit naar beneden waardoor de pijl omhoog gaat Moderne raketten werken volgens hetzelfde principe Pagina 2 van 7
3 Zorgen voor een hoge snelheid die nodig is om aan de gravitatiekracht van de aarde te kunnen ontsnappen 12 april 1961: Yuri Gagarin (Rusland) is de eerste mens die in de ruimte reist Raket: Bemande ruimtevaartuig of onbemande satelliet: lading vervoermiddel Onbemande satelliet: Bestaat uit een doos waarin de apparatuur zit (camera s, meetinstrumenten, zend- en ontvangstinstallatie, communicatieapparatuur) Voorzieningen aan boord om stand te regelen met stuurraketjes Satellieten draaien door gravitatiekracht in een omloopbaan rond de aarde (net als de maan) Zoveel snelheid dat hij voortdurend om de aarde heen valt, ipv erop km hoogte > snelheid van 9 km/s Bemanning is ten opzichte van de shuttle gewichtloos > vrij zweven Jaren 40: Arthur Clark berekende dat een satelliet op km hoogte boven de evenaar precies 24 uur nodig heeft voor één omloop rond de aarde > geostationaire baan Bron 3.13 In een omloopbaan blijft een satelliet zonder wrijving eeuwig vallen Spaceshuttles vliegen in banen tot ongeveer 600 km hoog Banen maken een kleine hoek met de evenaar > baan op 800 km hoogte: de stand tussen de zon en de satelliet verandert niet 1609: Galileo Galileï gebruikte een telescoop > eerste die hem op de hemel richtte Zijn ontdekkingen: De maan was geen lichtgevend kristal, maar een pokdalige rotsbol Er waren veel meer sterren dan men ooit had gedacht Om de planeet Jupiter bleken 4 manen te draaien De planeet Venus vertoonde schijngestalten Gevolg: overal werden grote telescopen gebouwd en sterrenwachten verrezen > kennis over zon, maan, planeten en sterren groeide enorm Pagina 3 van 7
4 Bron 3.15 Nadelen van telescopen op aarde: - De lucht trilt door warme en koude bellen die opstijgen en naar beneden zakken - Het kan bewolkt zijn - Overdag is een telescoop onbruikbaar vanwege het daglicht - Met de groei van de bevolking en de industrialisatie groeide ook het gebruik van kunstlicht; objecten aan de hemel slecht waar te nemen - De atmosfeer werkt als een filter waardoor de meeste straling uit de ruimte wordt tegengehouden De Hubble Space Telescope: de bekendste ruimtetelescoop Draait sinds jaren 90 van de vorige eeuw in een lange baan om de aarde 3.3 Het zonnestelsel Grieken merkten op dat vijf sterren langzaam langs de hemel dwalen > planètes (planeet) Vernoemd naar de goden: Mercurius, Venus, Mars, Jupiter, Saturnus Eeuwen later maakten de ontwikkeling van de telescoop en de gravitatietheorie de ontdekking van andere planeten en de planetoïdenmogelijk Edmund Halley: Merkte op dat sommige kometen met enige regelmaat leken te verschijnen Pagina 4 van 7
5 Hij vermoedde dat het bij de komeetverschijningen uit 1456, 1531, 1607 en 1682 om de zelfde komeet ging (in 76 jaar om de zon) Voorspelde dat in 1758 de komeet weer zou verschijnen, en dit klopte Komeet heet nu Komeet Halley Kometen: - Enkele kilometers groot - Bestaan uit stof en ijs - In de buurt van de zon verdampt het ijs en vormt het gas een staart De aarde kan soms door de stofbuizen trekken > waarneming: vallende sterren of meteoren Meteoriet: restant van een vuurbol (splinters van planetoïden in de dampkring) Bron 3.21 Eigenschappen planetenstelsel: - Alle planeten en planetoïden draaien dezelfde kant op Pagina 5 van 7
6 - Overal zijn rotsachtige hemellichamen bedekt met inslagkraters - Relatief kleine rotsachtige planeten aan de binnenkant (Mercurius t/m Mars) - Grote gasplaneten aan de buitenkant (Jupiter t/m Neptunus) Dit soort aanwijzingen leidden tot een theorie waarin ons zonnestelsel ontstaan is uit een oerwolk van gas en stof Bron 3.23 Zon en planetenstelsel: 4,5 miljard jaar oud Ontstaan uit een grote oerwolk van gas en stof (draaide langzaam) Bij het inkrimpen onder zijn eigen gravitatiekracht ontstond in het midden een grote gasbol > de zon (ster) In het binnenste van de zon vinden kernreacties plaats > energie vrij > zonnestraling Meer naar buiten: gas en stof draaide dat samentrok in een platte schijf > ontstonden klonters van rotsachtig materiaal > planeten 3.4 Oneindig heelal Sterrenbeelden: bestaan uit patronen van heldere en zwakkere sterren waarin mensen afbeeldingen zagen van goden, dieren en voorwerpen Bijvoorbeeld: - Grote beer > steelpannetje - Cassiopeia - Vissen, Ram, Waterman, Leeuw > dierenriem 17 e eeuw: René Descartes bedacht dat de zon niets bijzonders was, gewoon de dichtsbijstaande ster Christaan Huygens probeerde de afstand tot de helderste echte ster aan de hemel (Sirius) te meten > liet zonnestralen vallen op een scherm met een gaatje erin dat zo klein was dat het lichtpuntje hem even helder leek als Sirius s nachts > berekening fout, wel eerste persoon die ontdekte dat het heelal veel groter is dan allen ons zonnestelsel Bron 3.25 Parallax: de mate waarin nabije sterren een beetje heen en weer schuiven ten opzichte van de verder weg gelegen sterren in de achtergrond Pagina 6 van 7
7 Wordt kleiner als de afstand groter wordt Lichtjaar: de afstand die het licht in één jaar aflegt met de lichtsnelheid ( km/s) De dichtstbijzijnde ster staat ongeveer 4,2 lichtjaar ver weg Met de parallaxmethode: - Afstanden tot maximaal 1000 lichtjaar bepaald - Gebruikt om lichtjaren te berekenen Melkwegstelsel is op heldere, maanloze avonden als een zwak oplichtende band aan de hemel te zien > zon bevindt zich dan in de buitengebieden van de grote platte sterrenschijf met een bult in het midden > meer dan 100 miljard sterren in dit stelsel Februari 1845: Lord Rosse ontdekte dat ver weg in het heelal andere sterrenstelsels liggen M31: Andromeda > meer dan een miljoen lichtjaar ver weg Bron 3.29 In spectra van sterren en sterrenstelsels, kunnen dunne, donkere lijntjes voorkomen: de spectraallijnen Ontstaan als licht door een gaswolk gaat Plaats van de lijntjes hangt af van het soort gas Door het Dopplereffect zijn de spectraallijnen van sterrenstelsels naar de rode kant verschoven Hoe groter de roodverschuiving, des te sneller de sterrenstelsels van ons wegvliegen Pagina 7 van 7
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 2417 woorden 14 jaar geleden 7,7 40 keer beoordeeld Vak ANW H3 Blik op oneindig 3.1 Aarde en maan Hoe bepaal je je plaats op aarde? De hoogte
Nadere informatieSamenvatting door een scholier 1365 woorden 2 juli keer beoordeeld. Hoofdstuk 3: blik op oneindig. 3.1: De aarde en de maan
Samenvatting door een scholier 1365 woorden 2 juli 2017 0 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 3: blik op oneindig 3.1: De aarde en de maan Hoe bepaal je je plaats op aarde? De aarde is rond
Nadere informatieBlik op oneindig Sorry voor de gaten, daar horen plaatjes te zitten. Met google kun je deze makkelijk aanvullen. 3.1
Samenvatting door een scholier 2291 woorden 19 januari 2010 4,6 42 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Blik op oneindig Sorry voor de gaten, daar horen plaatjes te zitten. Met google kun je deze makkelijk
Nadere informatieSamenvatting ANW Blik op oneindig
Samenvatting ANW Blik op oneindig Samenvatting door N. 5636 woorden 27 april 2010 7 15 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Algemene Natuurwetenschappen, PWW, hfst 3, Blik op oneindig 3.1 de aarde en
Nadere informatieBasiscursus Sterrenkunde
Basiscursus Sterrenkunde Les 1 Sterrenwacht Tweelingen te Spijkenisse 24 April 2019 Inhoud van de cursus Inleiding Geschiedenis Afstanden in het heelal Het zonnestelsel Onze zon en andere sterren Sterrenstelsels
Nadere informatieT2b L1 De ruimte of het heelal Katern 1
Het heelal of de kosmos is de ruimte waarin de zon, de maan en de sterren zich bevinden. Het heelal bestaat uit een oneindig aantal hemellichamen waarvan er steeds nieuwe ontdekt worden. De hemellichamen
Nadere informatie4 Het heelal 6. De zon. De aarde. Jupiter. De maan. Ons zonnestelsel. Mars. Mercurius Venus
Inhoud 4 Het heelal 6 De zon 10 8 De aarde De maan Jupiter 18 12 Ons zonnestelsel 14 15 16 Mars Mercurius Venus 22 Saturnus Verre planeten 24 Satellieten van het zonnestelsel 20 26 Planetoïden 27 Kometen
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 6
Samenvatting ANW Hoofdstuk 6 Samenvatting door een scholier 1776 woorden 4 november 2006 6,4 15 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar H6 Het zonnestelsel H6.1 Dagen, maanden, jaren Rondom de zon in een
Nadere informatieDe ruimte. Thema. Inhoud
Thema De ruimte Inhoud 1. Het heelal 2. Het ontstaan van het heelal en het zonnestelsel 3. Sterren en sterrenstelsels 4. De zon 5. De planeten van ons zonnestelsel 6. De stand van de aarde de maan de zon
Nadere informatieWELKOM! Inleiding Astrofysica College 1 7 september Ignas Snellen
WELKOM! Inleiding Astrofysica College 1 7 september 2015 13.45 15.30 Ignas Snellen Docent: Ignas Snellen Assistenten: Joris Witstok, Charlotte Brand, Niels Ligterink, Mieke Paalvast Doel, Inleiding Astrofysica:
Nadere informatie6.1. Boekverslag door K woorden 22 mei keer beoordeeld
Boekverslag door K. 1555 woorden 22 mei 2002 6.1 301 keer beoordeeld Vak ANW 1. Inleiding Ik doe mijn werkstuk over ons zonnestelsel, omdat het me boeit wat er verder is dan onze aarde. Ook doe ik mijn
Nadere informatieIk doe mijn spreekbeurt over de ruimte omdat ik het een interessant onderwerp vind en ik er graag meer over wilde weten.
Boekverslag door J. 1981 woorden 29 juli 2003 6.3 208 keer beoordeeld Vak Nederlands Ik doe mijn spreekbeurt over de ruimte omdat ik het een interessant onderwerp vind en ik er graag meer over wilde weten.
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 6: het heelal
Samenvatting ANW Hoofdstuk 6: het heelal Samenvatting door A. 929 woorden 29 juni 2014 0 keer beoordeeld Vak ANW P1 Breedtegraad: s Nachts: hoek van poolster met horizon Overdag: hoogste hoek van de zon
Nadere informatieBasiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 1 Mei 2019
Basiscursus Sterrenkunde Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 1 Mei 2019 Deze les Zijn er nog na vorige keer nog vragen? Deze les: Planeten in het zonnestelsel Zonnestelsel - overzicht Mercurius Is de
Nadere informatieHet draait allemaal om de Zon!
Het draait allemaal om de Zon! De zon: een doodgewone ster Henny J.G.L.M. Lamers Sterrenkundig Instituut Universiteit Utrecht lamers@astro.uu.nl astro.uu.nl Een reusachtige gloeiend hete gasbol De zon
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 5 en 3
Samenvatting ANW Hoofdstuk 5 en 3 Samenvatting door R. 2949 woorden 27 januari 2013 7,4 2 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar 5.1 Van probleem tot prototype Van probleem tot ontwerpvoorstel Wat is nou
Nadere informatie5,6. Samenvatting door een scholier 2590 woorden 29 maart keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 2590 woorden 29 maart 2006 5,6 5 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Paragraaf 1.3 Navigatie: - Plaatsbepaling: Navigeren is je plaats bepalen op aarde. Dit is van groot
Nadere informatieONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 5-6
ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 5-6 OPKAMER (12) Dit onderdeel past bij kerndoel 46, 52, 53 en 56. Het bed hier is heel kort. Eise zelf was 1 meter 74. Hoe moest hij dan slapen? Mensen sliepen
Nadere informatieSamenvatting door D woorden 28 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Samenvatting door D. 1387 woorden 28 november 2016 0 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Kosmografie Onderzoeken van heelal basis wetenschap = fysica Hoofdstuk 1: Structuur van het heelal 1.1 Samenstelling
Nadere informatieZon, aarde en maan. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/87197
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 16 december 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/87197 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs
Nadere informatieWerkstuk Natuurkunde Negen planeten
Werkstuk Natuurkunde Negen planeten Werkstuk door een scholier 1608 woorden 3 januari 2005 5,7 93 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Planeten Ontstaan van het zonnestelsel Vlak na een explosie, de Big Bang
Nadere informatieThema 5 Aarde in het heelal
Naut samenvatting groep 6 Mijn Malmberg Thema 5 Aarde in het heelal Samenvatting Van binnen naar buiten De aarde is een grote bol van steen en ijzer. Deze bol heeft verschillende lagen. Binnenin de aarde
Nadere informatiePlaneten. Zweven in vaste banen om een ster heen. In ons zonnestelsel zweven acht planeten rond de zon. Maar wat maakt een planeet nou een planeet?
Planeten Zweven in vaste banen om een ster heen In ons zonnestelsel zweven acht planeten rond de zon. Maar wat maakt een planeet nou een planeet? Een planeet: zweeft in een baan rond een ster; is zwaar
Nadere informatieSpreekbeurt Aardrijkskunde Zonnestelsel
Spreekbeurt Aardrijkskunde Zonnestelsel Spreekbeurt door een scholier 2417 woorden 16 december 2006 6,7 138 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het zonnestelsel Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over het
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 7 + zonnestelsel en heelal
Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 7 + zonnestelsel en heelal Samenvatting door C. 1741 woorden 24 juni 2016 1,4 1 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Nu voor straks Natuurkunde H7 + Zonnestelsel en
Nadere informatie6,3. Samenvatting door een scholier 1822 woorden 21 juni keer beoordeeld. paragraaf 1.3
Samenvatting door een scholier 1822 woorden 21 juni 2005 6,3 8 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar paragraaf 1.3 Je kunt m.b.v. de volgende methodes je plaats bepalen: 1 Kompas: Voordelen: - Korte afstanden
Nadere informatieWerkstuk Nederlands De Ruimte werkstuk
Werkstuk Nederlands De Ruimte werkstuk Werkstuk door Denise 1472 woorden 24 maart 2019 0 keer beoordeeld Vak Nederlands Het zonnestelsel Inhoudsopgave Inleiding Onderzoeksvraag Het ontstaan Planeten De
Nadere informatieWat waren de sterren? Gaatjes in het hemelgewelf waardoor het hemelse vuur scheen? Kwade demonen die s nachts naar de mensen keken?
Wereldbeeld, geschiedenis. Stel je voor dat je als oude Griek probeert te begrijpen hoe de wereld er uit ziet. Daarbij moeten dus ook zon, maan, sterren, seizoenen, e.d. verklaard worden. Zou het uitmaken
Nadere informatieBasiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 8 Mei 2019
Basiscursus Sterrenkunde Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 8 Mei 2019 Deze les Zijn er nog vragen n.a.v. de vorige les? Deze les: Ontstaan zonnestelsel De Zon Ons zonnestelsel binnen het sterrenstelsel
Nadere informatie1) Mercurius. 2) Zoek informatie over vallende sterren. Muurkrant opdracht in 2-tallen
1) Mercurius 2) Zoek informatie over vallende sterren. 1) De Zon. 1 Wat is de zon voor iets? 2 Hoe komt hij aan zijn naam? 3 Waar staat hij in het zonnestelsel? 4 Wat is de afstand tot de aarde? 5 Wat
Nadere informatieMercurius Op bijna 58 miljoen kilometer afstand van de Zon staat Mercurius. Met de Zon vergeleken is het maar een kruimeltje. Hij staat op 57 miljoen
Mercurius Op bijna 58 miljoen kilometer afstand van de Zon staat Mercurius. Met de Zon vergeleken is het maar een kruimeltje. Hij staat op 57 miljoen kilometer van de Zon en het is er dus gloeiendheet,
Nadere informatieinhoud 1. Inleiding 2. Wat is een planeet 3. Soorten planeten 4. Het ontstaan van planeten 5. De planeten 1.Mercurius 2. Venus 3. De Aarde 4.
Planeten inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een planeet 4 3. Soorten planeten 5 4. Het ontstaan van planeten 6 5. De planeten 7 1.Mercurius 8 2. Venus 9 3. De Aarde 10 4. Mars 11 5. Jupiter 12 6. Saturnus
Nadere informatieWerkstuk ANW Zonnestelsel
Werkstuk ANW Zonnestelsel Werkstuk door een scholier 2012 woorden 16 mei 2004 5,8 188 keer beoordeeld Vak ANW Het zonnestelsel Het zonnestelsel waar wij in leven, bestaat uit de zon met daarom heen cirkelende
Nadere informatieCursus Inleiding in de Sterrenkunde
Cursus Inleiding in de Sterrenkunde Sterrenbeelden naamgeving ca. 3000 v Chr. (Kreta) 48 klassieke sterrenbeelden, w.o. Dierenriem nu 88 officieel (door I.A.U.) met blote oog ca. 6000 sterren sternamen:
Nadere informatieProjectboekje ruimte Oudste kleuters
Projectboekje ruimte Oudste kleuters 2016-2017 De zon (tekening: Lily Louise) De zon is eigenlijk een hele grote ster Het is er heel erg heet De zon is heel erg groot Alle planeten en sterren die rond
Nadere informatieWaarom zijn er seizoenen?
Waarom zijn er seizoenen? Waarom zijn er seizoen? Vorig weekeinde was het ineens zover. Volop zomer op zaterdag met ruim 24 graden en een zonnetje, de dag erna was het herfst met 15 graden en gemiezer.
Nadere informatieInleiding. Ik heb hiervoor gekozen omdat ik het heel interessant vind en ik had een onderwerp nodig.
Het heelal Inleiding Ik heb hiervoor gekozen omdat ik het heel interessant vind en ik had een onderwerp nodig. Hoofdstukken Hoofdstuk 1 Het Heelal. blz. 3 Hoofdstuk 2 Het Zonnestelsel. blz. 4 Hoofdstuk
Nadere informatieNaam: Janette de Graaf. Groep: 7. Datum:Februari Het heelal.
Naam: Janette de Graaf. Groep: 7. Datum:Februari 2017. Het heelal. Inhoudsopgaven. Hoofdstuk 1. Ons zonnestelsel. Blz 3 Hoofdstuk 2. De zon. Blz 4-5 Hoofdstuk 3. De maan. Blz 6 Hoofdstuk 4. Planeten. Blz
Nadere informatieHoofdstuk 8 Hemelmechanica. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal
Hoofdstuk 8 Hemelmechanica Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal 8.1 Gravitatie Geocentrisch wereldbeeld - Aarde middelpunt van heelal - Sterren bewegen om de aarde Heliocentrisch wereldbeeld
Nadere informatieLeerkrachten handleiding werkboekje sterrenwacht Halley
Leerkrachten handleiding werkboekje sterrenwacht Halley Doel Kinderen van groep 7 bereiden zich voor op een bezoek aan sterrenwacht Halley in Heesch. Resultaat De voorkennis van de leerlingen is geactiveerd.
Nadere informatieLeraar: H. Desmet, W.Van Dyck Handtekening: Pedagogisch begeleider: G. Tibau
Schooljaar: 2010/2011 Tri-/semester: 2 Score 107 Max. Naam:... Nr.:... Studierichting: TSO Klas:... Graad: 3 Leerjaar: 1 Dag en datum: dinsdag 16 juni 2011 Leraar: H. Desmet, W.Van Dyck Handtekening: Pedagogisch
Nadere informatiePraktische opdracht ANW Planeten
Praktische opdracht ANW Planeten Praktische-opdracht door een scholier 1867 woorden 7 juni 2004 7,5 58 keer beoordeeld Vak ANW Hoofdstuk 1: HOE ONTSTAAN PLANETEN? Het woord planeet komt van het Griekse
Nadere informatie1. Het Heelal. De aarde lijkt groot, maar onze planeet is niet meer dan een stip in een onmetelijke ruimte.
De aarde 1. Het Heelal De aarde lijkt groot, maar onze planeet is niet meer dan een stip in een onmetelijke ruimte. De oerknal Wetenschappers denken dat er meer dan 15 miljoen jaar geleden een enorme ontploffing
Nadere informatieWat weten we van ASTRONOMIE? Dr. Jonathan F. Henry
Wat weten we van ASTRONOMIE? Dr. Jonathan F. Henry Wat weten we van ASTRONOMIE? Wetenschappelijk jeugdboek 1 Geactualiseerde eerste druk: 2008 Vertaling: stichting De Oude Wereld www.oude-wereld.nl Distributie:
Nadere informatieAntwoorden ANW Blok 4 Heelal
Antwoorden ANW Blok 4 Heelal Antwoorden door een scholier 2235 woorden 20 maart 2007 5,9 9 keer beoordeeld Vak Methode ANW Scala Hoofdstuk 1 1) Bewegingen in ons zonnestelsel a. Lees de inleiding. Noem
Nadere informatieWerkblad. Ons zonnestelsel. Naam Ruimte-ontdekkingsreiziger. Zon en planeten Missie opdracht 1: Streep door wat niet goed is.
pagina 1 Met Space Expo de ruimte in is een werkblad bestemd voor leerlingen uit de bovenbouw van het basisonderwijs en brugklassers. Door middel van vraag en opdracht verwerven de leerlingen zelfstandig
Nadere informatiePrak%sche Sterrenkunde
Prak%sche Sterrenkunde Welkom! Docent: Ignas Snellen Assistent: Steven Cuylle, Edwin van der Helm Vandaag: - Wat is prak%sche Sterrenkunde? - Hemelmechanika 1) Beweging van de Aarde om haar as en om de
Nadere informatieSterrenstof. OnzeWereld, Ons Heelal
Sterrenstof OnzeWereld, Ons Heelal Mesopotamie: bestudering van de bewegingen aan het firmament vooral voor astrologie. Veel van de kennis, ook over bedekkingen (waaronder maans- en zonsverduisteringen)
Nadere informatieOntdek de planeten van ons zonnestelsel. In 90 minuten door het helal. Tijdens een wandeling tussen Ehrenfriedensdorf en Drebach
Ontdek de planeten van ons zonnestelsel In 90 minuten door het helal Tijdens een wandeling tussen Ehrenfriedensdorf en Drebach Zonnestelsel Sonnensystem Het zonnestelsel bestaat uit de Zon en de hemellichamen
Nadere informatieONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 3-4
ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 3-4 OPKAMER (12) Dit onderdeel past bij kerndoel 46. Gebruik deze foto om te bespreken dat de zon een ster is, net als alle andere sterren. De zon is heel dichtbij.
Nadere informatie1. De zon 3 2. De plaats van de zon 4 3. De geboorte van de zon 5 4. Kernfusie 6 5. Zonnevlekken 7 6. Zonnevlammen 8 7. De kracht van de zon 9 8.
De zon inhoud 1. De zon 3 2. De plaats van de zon 4 3. De geboorte van de zon 5 4. Kernfusie 6 5. Zonnevlekken 7 6. Zonnevlammen 8 7. De kracht van de zon 9 8. Een zonsverduistering 10 9. Avondrood 11
Nadere informatie6,6. Samenvatting door een scholier 2214 woorden 28 maart keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 2214 woorden 28 maart 2004 6,6 30 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar ANW 1.3 Hulpmiddelen voor plaatsbepaling: kompas, coördinaten van de geografische lengte en breedte,
Nadere informatieKOMETEN! wat zijn het? waar komen kometen vandaan? en waar gaan ze naar toe? Henny Lamers Universiteit van Amsterdam h.j.g.l.m.lamers@uu.
KOMETEN! wat zijn het? waar komen kometen vandaan? en waar gaan ze naar toe? Henny Lamers Universiteit van Amsterdam h.j.g.l.m.lamers@uu.nl ESERO 8 oct 2014 Komeet Hartley 2010 r Komeet ISON 2013 Komeet
Nadere informatieAfstanden in de sterrenkunde
Afstanden in de sterrenkunde Inleiding. In de sterrenkunde bestaat een fundamenteel probleem; we kunnen misschien wel heel precies waarnemen waar een object aan de hemel staat, maar hoe kunnen we achterhalen
Nadere informatieRIETVELD-LYCEUM. les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU. de compononenten. V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar
RIETVELD-LYCEUM les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU de compononenten V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar de Zon KERNFUSIE: waterstof >> helium. t.g.v. de ZWAARTEKRACHT >> temperatuur inwendig
Nadere informatieTest je kennis! De heelalquiz
Test je kennis! heelalquiz Introductie les 3 Planeten, sterren, manen, de oerknal. Het zijn termen die leerlingen vast wel eens voorbij hebben horen komen. Maar wat weten de leerlingen eigenlijk al van
Nadere informatieHOE VIND JE EXOPLANETEN?
LESBRIEF GEEF STERRENKUNDE DE RUIMTE! ZOEKTOCHT EXOPLANETEN Deze NOVAlab-oefening gaat over een van de manieren om planeten buiten ons zonnestelsel op te sporen. De oefening is geschikt voor de bovenbouw
Nadere informatieHet eetbare zonnestelsel groep 5-7
Het eetbare zonnestelsel groep 5-7 Hoe groot is de aarde? En hoe groot is de zon in vergelijking met de aarde? Welke planeet staat het dichtst bij de zon en welke het verst weg? Deze les leren de leerlingen
Nadere informatieBasiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 22 Mei 2019
Basiscursus Sterrenkunde Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 22 Mei 2019 Inhoud van de les Zijn er nog vragen n.a.v. de vorige les? Deze les: Komeet Wirtanen Sterrenhemel waarnemen Telescopen Komeet Wirtanen
Nadere informatieBegripsvragen: Cirkelbeweging
Handboek natuurkundedidactiek Hoofdstuk 4: Leerstofdomeinen 4.2 Domeinspecifieke leerstofopbouw 4.2.1 Mechanica Begripsvragen: Cirkelbeweging 1 Meerkeuzevragen 1 [H/V] Een auto neemt een bocht met een
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 7 en 9
Samenvatting ANW Hoofdstuk 7 en 9 Samenvatting door een scholier 1069 woorden 1 oktober 2003 4,3 13 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 7 plaatje A à deel dat steeds door de zon wordt verlicht
Nadere informatie7,8. paragraaf 2.1. paragraaf 2.2. Samenvatting door een scholier 2060 woorden 7 januari keer beoordeeld. Hoofdstuk 2
Samenvatting door een scholier 2060 woorden 7 januari 2005 7,8 14 keer beoordeeld Vak ANW Hoofdstuk 2 paragraaf 2.1 de bevolkingsgroei in Nederland neemt af, en gaat misschien zelfs straks om in bevolkingsafname.
Nadere informatieBasiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 15 Mei 2019
Basiscursus Sterrenkunde Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 15 Mei 2019 Inhoud van de les Zijn er nog vragen n.a.v. de vorige les? Deze les: Opbouw sterrenstelsels Soorten stelsels Groepen stelsels Melkwegstelsel
Nadere informatieAuditieve oefeningen bij het thema: de ruimte
Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Boek van de week: 1; Ik wil de maan 2; De ruimte 3; Papa pak je de maan voor mij 4; Aarde, zon en sterren Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen:
Nadere informatie100 miljard sterrenstelsels... ons zonnestelsel Planeten bij andere sterren. In een spiraal-arm van de Melkweg. De zon is maar een gewone ster...
ons zonnestelsel Planeten bij andere sterren Binnenplaneten: relatief klein, rotsachtig hoge dichtheid (Mercurius, Venus, Aarde, Mars) Buitenplaneten: gasreuzen - lage dichtheid (Jupiter, Saturnus, Uranus,
Nadere informatieDetermineren van gesteente
Aarde Paragraaf 1 en atlasvaardigheden Determineren van gesteente Als je een gesteente bestudeert en daarna vaststelt wat de naam van het gesteente is, dan ben je aan het determineren. Je kunt gesteenten
Nadere informatie6,7. Werkstuk door een scholier 1875 woorden 10 april keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 1875 woorden 10 april 2002 6,7 70 keer beoordeeld Vak ANW Het zonnestelsel Ons zonnestelsel bestaat uit de zon met een aantal planeten, die in bijna cirkelvormige banen om de
Nadere informatieHoe meten we STERAFSTANDEN?
Hoe meten we STERAFSTANDEN? (soorten sterren en afstanden) Frits de Mul Jan. 2017 www.demul.net/frits 1 Hoe meten we STERAFSTANDEN? (soorten sterren en afstanden) 1. Afstandsmaten in het heelal 2. Soorten
Nadere informatiePresentatie bij de cursusbrochure Sterrenkunde voor Jongeren
JongerenWerkGroep voor Sterrenkunde Presentatie bij de cursusbrochure Sterrenkunde voor Jongeren 1 Inhoud Wat is de JWG Sterren en dwaalsterren Alles draait! De zon en de maan Het zonnestelsel Buiten het
Nadere informatieVerslag Module 3: Heelal
Verslag Module 3: Heelal Door: Max van Mulken, Martijn Hendrickx, Camiel Koopmans & Bram Thomassen. Leraar: Dhr. Neiss Module: Heelal Datum: 04-11-2014 2 Inhoud Inleiding Pag. 3 Theoretisch Kader:...Pag.
Nadere informatie1 Inleiding. Worden de maanden langer of korter?
1 Inleiding Worden de maanden langer of korter? In 1695 had de Engelse astronoom Halley berekend dat in de loop van de laatste 800 jaar (vóór 1695) de maanden korter waren geworden. In zijn tijd zou een
Nadere informatieWerkstuk ANW Planeten
Werkstuk ANW Planeten Werkstuk door een scholier 3006 woorden 18 april 2005 5,6 39 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Voor het vak Algemene Natuurwetenschappen (ANW) moesten wij een les geven aan de klas.
Nadere informatieSamenvatting ANW Zonnestelsel en heelal
Samenvatting ANW Zonnestelsel en heelal Samenvatting door een scholier 2056 woorden 15 mei 2011 4,6 4 keer beoordeeld Vak ANW Zon Een ster die licht uitzendt doordat er in het binnenste van de zon kernfusie
Nadere informatie5.6. Boekverslag door K woorden 22 december keer beoordeeld
Boekverslag door K. 1768 woorden 22 december 2011 5.6 56 keer beoordeeld Vak NLT 1. De straal van de aarde is 637800000 cm. Als deze afneemt tot 0.5 cm, dan is deze in verhouding 0.5/637800000 keer de
Nadere informatieGasplaneten, ijsdwergen en vuile sneeuwballen. Cursus inleiding sterrenkunde
Gasplaneten, ijsdwergen en vuile sneeuwballen Cursus inleiding sterrenkunde Lesrooster gewijzigd Onderwerpen van vanavond Ontdekkingen in ons zonnestelsel Telescoop Ruimtevaart Pluto Gasreuzen & ringen
Nadere informatieWoordenlijst - Aarde
Woordenlijst - Aarde de aardbeving het schudden van de grond de aardbol de planeet aarde de atlas het boek met landkaarten de atmosfeer de luchtlaag om de aarde de bliksem de elektrische ontlading tijdens
Nadere informatieAuditieve oefeningen bij het thema: de ruimte
Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Boek van de week: 1; Een hapje maan 2; De ruimte 3; Papa pak je de maan voor mij 4; Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen: Wat staat er op
Nadere informatieVAN STEELPAN NAAR LEEUW
ROUTE 1 VAN STEELPAN NAAR LEEUW SPRING VAN DE STEELPAN NAAR ZEVEN PATRONEN AAN DE STERREN HEMEL, WAARONDER POLARIS (DE NOORDELIJKE POOLSTER). SPOT ONDERWEG TWEE STERRENSTELSELS. DE LENTEHEMEL IS HET BESTE
Nadere informatieSatellieten worden vanaf de aarde met raketten naar de juiste hoogte in een baan om de aarde gebracht.
Rond onze aarde draaien heel veel satellieten. Die noemen we ook wel eens kunstmanen. Net zoals een maan draaien ze in een vaste baan om een planeet, vandaar kunstmaan. Satellieten worden vanaf de aarde
Nadere informatieDie aantrekkingskracht noemt men ook de zwaartekracht.
Als we iets uit onze hand loslaten, valt het steeds op de grond. Als we springen, komen we vanzelf weer op de grond terecht. Voorwerpen en lichamen worden als het ware naar de aarde toegetrokken. Die aantrekkingskracht
Nadere informatieWELKOM! Inleiding Astrofysica College 1 12 september
WELKOM! Inleiding Astrofysica College 1 12 september 2016 15.45 17.30 Ignas Snellen Docent: Ignas Snellen Assistenten: Charlotte Brand, Mieke Paalvast, Alex Pietrow, Erik Osinga, Dominique Petit, Jessamy
Nadere informatieHet Heelal. N.G. Schultheiss
1 Het Heelal N.G. Schultheiss 1 Inleiding Deze module volgt op de module De hemel. Deze module wordt vervolgd met de module Meten met een Telescoop. Uiteindelijk kun je met de opgedane kennis een telescoop
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 6, 7 en 8
Samenvatting ANW Hoofdstuk 6, 7 en 8 Samenvatting door een scholier 2463 woorden 7 april 2003 7,4 32 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 6 het zonnestelsel : Paragraaf 6.1: De eerste kalenders
Nadere informatie3,9. Samenvatting door een scholier 738 woorden 25 juni keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 738 woorden 25 juni 2004 3,9 14 keer beoordeeld Vak ANW 4.1.1 Wegwijs in tijd en ruimte -Vraagstuk: vorm van de aarde. Waarnemen aan de hand v/d schaduw -De zon -> komt op
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 9.1 De hemel Wanneer s nachts naar een onbewolkte hemel wordt gekeken is het eerste wat opvalt de vele fonkelende sterren. Met wat geluk kan ook de melkweg worden gezien als een
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 5 en 6
Samenvatting ANW Hoofdstuk 5 en 6 Samenvatting door een scholier 1571 woorden 22 maart 2002 8 91 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar ANW Hoofdstuk 5 en 6 + Compendium 8 en 9 Hfd 5 Over bevolking 5.1
Nadere informatieBig Bang ontstaan van het heelal
Big Bang ontstaan van het heelal Alfred Driessen Amsterdam A.Driessen@utwente.nl 910-heelal.ppt slide 1 datum: 2 oktober 2009 A. Driessen@utwente.nl ESO's Very Large Telescope (VLT) 910-heelal.ppt slide
Nadere informatieOpdracht ANW Leerdoelen h10 en h11
Opdracht ANW Leerdoelen h10 en h11 Opdracht door V. 2378 woorden 29 juni 2011 3,5 2 keer beoordeeld Vak Methode ANW Scala Leerdoelen 10 1. Kunt uitleggen hoe wetenschappers bewezen dat de aarde rond was
Nadere informatieDe mens verovert de ruimte!
Gerwin De Decker Astronowat? Geschiedenis van de astronomie Heel lang geleden al dachten mensen na over de beweging van de hemellichamen. Ze gebruikten die om wat op aarde gebeurde te verklaren of om voorspellingen
Nadere informatieASTRO NA UTopia. deel 1 Ons zonnestelsel, een kleine stip in het heelal. Naam : Schooljaar : Groep :
deel 1 Naam : Schooljaar : Groep : ONS ZONNESTELSEL, EEN KLEINE STIP IN HET HEELAL HEELAL HET ONTSTAAN VAN HET HEELAL Het heelal is enorm groot. Het omvat alles: de aarde, de zon, de maan, de planeten,
Nadere informatieTen noorden van de evenaar ligt het noordelijk halfrond. Ten zuiden daarvan het zuidelijk halfrond.
Rekenen aan de aarde Introductie Bij het vak aardrijkskunde wordt de aarde bestudeerd. De aarde is een bol. Om te bepalen waar je je op deze bol bevindt zijn denkbeeldige lijnen over de aarde getrokken,
Nadere informatieRuud Visser Postdoc, Sterrewacht Leiden
Ruud Visser Postdoc, Sterrewacht Leiden 30 oktober 2009 Sterrewacht Leiden Astrochemiegroep Prof. Ewine van Dishoeck Prof. Harold Linnartz Dr. Michiel Hogerheijde 5 postdocs 12 promovendi (aio s) Stervorming
Nadere informatieWerkstuk Natuurkunde Heelal
Werkstuk Natuurkunde Heelal Werkstuk door een scholier 3031 woorden 15 jaar geleden 6,3 115 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Hoofdstuk 1 Het begin. Het begon met een Oerknal Alles is begonnen met een grote
Nadere informatiedag en nacht Vragen behorende bij de clip dag en nacht op
RUIMTE Naam: dag en nacht Vragen behorende bij de clip dag en nacht op www.schooltvbeeldbank.nl 1. Planeten Uit hoeveel planeten bestaat ons zonnestelsel? De aarde en dan nog.. planeten. (vul aantal in)
Nadere informatieHoe meten we STERAFSTANDEN?
Hoe meten we STERAFSTANDEN? Frits de Mul voor Cosmos Sterrenwacht nov 2013 Na start loopt presentatie automatisch door 1 Hoe meten we STERAFSTANDEN? 1. Afstandsmaten in het heelal 2. Soorten sterren 3.
Nadere informatieGEEF STERRENKUNDE DE RUIMTE! SPECTROSCOPISCH ONDERZOEK VAN STERLICHT INTRODUCTIE
LESBRIEF GEEF STERRENKUNDE DE RUIMTE! Deze NOVAlab-oefening gaat over spectroscopisch onderzoek van sterlicht. Het is een vervolg op de lesbrief Onderzoek de Zon. De oefening is bedoeld voor de bovenbouw
Nadere informatieZeemanschap - de getijden. Om de werking van de getijden goed te verstaan kijken we even naar de hemel...
Een vleugje sterrenkunde als inleiding Om de werking van de getijden goed te verstaan kijken we even naar de hemel... Gezien vanaf de Aarde draaien alle hemellichamen in één dag van oost naar west. Als
Nadere informatieVEROVER DE RUIMTE. webversie
VEROVER DE RUIMTE 5 Doelen Eindtermen en leerplandoelen Materiaal Groeperingsvorm Soort spel Speldoel box 3 Verover de ruimte 3 1 De kinderen kunnen zich houden aan de vooraf opgestelde tijdspanne. 2
Nadere informatieSamenvatting ANW H 6 Het zonnestelsel en H 7 Leven op aarde
Samenvatting ANW H 6 Het zonnestelsel en H 7 Leven op aarde Samenvatting door een scholier 2505 woorden 15 mei 2002 7,6 124 keer beoordeeld Vak ANW Hoofdstuk 6 Het zonnestelsel 1 Dagen, maanden, jaren
Nadere informatieInleiding Astrofysica college 5
Inleiding Astrofysica college 5 Methoden Afstanden tot de dichtstbijzijnde sterren zijn >100,000x groter dan tot planeten in ons zonnestelsel Stralen zelf nauwlijks licht uit à miljoenen/miljarden keren
Nadere informatie