RIETVELD-LYCEUM. les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU. de compononenten. V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar

Transcriptie

1 RIETVELD-LYCEUM les 3. dd. 20 NOVEMBER 2012 HET ZONNESTELSEL NU de compononenten V.s.w. Corona Borealis, Zevenaar

2 de Zon KERNFUSIE: waterstof >> helium. t.g.v. de ZWAARTEKRACHT >> temperatuur inwendig 15 miljoen graden + DRUK van drie miljard atmosfeer. Meer dan 99 % van de oorspronkelijke gasnevel in de zon.!

3 Orionnevel, waarin duizenden nieuwe sterren ontstaan. Minstens vier grote sterren (witte puntjes) Oorzaak samentrekking? de nevels zijn veel ijler dan onze atmosfeer.

4 Een gaswolk verandert naar een platte ronddraaiende schijf. In het midden de al maar groter wordende Zon. Uiteindelijk bezit de Zon 99 % van alle materie. Het Zonnestelsel ontstond 4,5 miljard jaar geleden.

5 De COMPONENTEN WIE??

6 Zon Planeten Kuipergordel van Oortwolk

7 Niet alles werd opgeslokt door zon en de planeten. In de Kuipergordel zitten miljoenen (of meer?) kleine objecten. En als een wolk rond de zon en planeten is er de van Oortwolk met honderden miljarden vuile ijsballen rest materiaal (kometen) doorsnede totale zonnestelsel: 3 tot 4 L.J.

8 Schematische voorstelling WERKELIJKHEID ECHT ROND? ALS NAASTE BUREN ANDERE ZONNESTELSELS A.U. of A.E. = astronomical unit= astronomische eenheid= afstand Aarde-Zon= 8 minuten= 150 miljoen km. ECLIPTICAVLAK= het theoretische vlak waarin zon en de planeten draaien

9 De tweede component de acht in regelmatige banen, om de Zon, draaiende planeten Verdeeld naar 4 Aardse planeten en vier Gasplaneten. de manen, de kleine planeten(planetoide)

10 Zon en Planeten in onderlinge grootte. Onderlinge afstanden niet op schaal. Aarde 1 AE; Mars 1,5 Ae; Jupiter 5 AE; Saturnus 10 AE; Uranus 20 Ae; Neptunus 30AE

11 De Aardse Maan. Zien altijd de zelfde zijde van de maan. Gemiddelde afstand Aarde Maan : km.(= 1,3 sec.) MANEN DRAAIEN ROND OM PLANETEN.

12 Veel manen. In grote vergeleken met Aarde. Mercurius +Venus: geen Aarde : 1. Mars: 2 Jupiter: + 60 Saturnus: ringen Uranus: ringen Neptunus: 13 + ringen Vele verschillen in grootte, oppervlak.etc

13 Astroidengordel tussen Mars en Jupiter. 100 duizenden kleine planeten (planetoiden)

14 IDA, 55 km lang, kale rots met inslagkraters

15 Gaspara,Mathilde en Ida. Onregelmatig gevormde stenen klompen.

16 Astroide Tempel 1. Inslag veroorzaakt door STARDUST(nasa ) in 2006

17 De astroide WILD-2 in 2006 bezocht door STARDUST(nasa).

18 AERO-GEL. Door Stardust verzameld in 2006

19 3e component Een aantal grootste bekende objecten in de Kuipergordel. In grote vergeleken met de Aarde. Enkele hebben een of meer manen (b.v. Pluto 3)

20 4e component Een komeet, Hyakutaka, afkomstig uit de van Oortwolk. Een van de 400 miljard vuile sneeuwballen. Werd door een ander hemellichaam uit zijn baan geduwd. Viel / werd en wordt aangetrokken door de zon. Velen gaan in een ellipsbaan door het zonnenstelsel.

21 De kop van de komeet, bestaand uit ijs (water+co2+co etc.) en brokjes gesteenten,mineralen. Verdamping t.g.v. de naderende zon. + botsingen met de deeltjes van de zon. Vormen een halo rond de kern.

22 De komeet Hale- Bobb, 1997/98 Wit de stofstaart Blauw de gasstaart(plasma-) in het verlengde van lijn zonkomeet.

23 Het ZONNESTELSEL MAAKT DEEL UIT VAN DE MELKWEG -STELSEL. (200 miljard sterren) een ander stelsel: de Sombrero. onder invloed van een ander stelsel de huidige vorm. Aan de randen zijn stofwolken te zien

24 Het zonnestelsel over 10 miljard jaar en langer. Helixnevel het witte puntje in het midden is het restant van de ster. Zeer veel materiaal het heelal ingeslingerd doorsneden zeer vele lichtjaren.

25 In het tweede uur: een aantal planeten en manen, door Bob van Rongen.

26

27

28 Een wolk, in het Melkwegstelsel, waarin nieuwe sterren worden geboren. Bestaand uit gassen, silicaten en metalen, zijnde restanten van oude sterren(-stelsels) RECYCLING(hergebruik)

29 Gelijkertijd onstonden miljarden kleinere en grotere kernen, waarvan een het centrum werd en de grootste: de ZON. Met een achttal grote planeten. (De 4 Aardse en de 4 Gasplaneten)

30

31 Einde van een ster: de zon over 4,5 miljard jaar De brandstof is verbruikt (waterstof),gevolg geen kernfusie meer. Gevolg ster stort in. opnieuw weer grotere druk Zwelt op tot mogelijk de Aarde, vernietigt de planeten. Blaast zich op

32 Een stervende ster(witte punt) Na zich opgeblazen te hebben stoot hij alle gassen de ruimte in.

33 Krabnevel

34 Een sterrenstelsel, gelijkend op ons Melkwegstelsel. doorsnede lichtjaren.(l.j.) Zonnestelsel op L.J. van het midden. In het midden een zwart gat

35 De Paardekopnevel ( B-33) in de Orionnevel doorsnede 3 L.J.