Uitwerkingsplan Integrale Veiligheid 2015 Gemeente Heerlen

Transcriptie

1 Uitwerkingsplan Integrale Veiligheid Gemeente Heerlen Heerlen, december 2014 Afdeling Integrale Veiligheid - gemeente Heerlen 1

2 Voorwoord Voor u ligt het 3 de Uitwerkingsplan Integrale Veiligheid en wel voor het jaar. Een plan dat gebaseerd is op de Kadernota Integrale Veiligheid Het Uitwerkingsplan is dan ook het laatste plan in de reeks van de huidige Kadernota. Ook dit plan is de concrete vertaalslag van de Kadernota naar de veiligheidspraktijk van alle dag en er wordt voortgeborduurd op de ingezette veiligheidsmaatregelen van eerdere jaren. Zoals u in dit plan kunt lezen is er op onderdelen vooruitgang geboekt, maar, ook dat moet gezegd worden, niet op alle openbare orde en veiligheidsterreinen. Een gezamenlijke inzet van alle veiligheidspartners, van preventie tot repressie tot (na)zorg, blijft een noodzakelijke voorwaarde om onze stad veiliger te maken en de leefbaarheid te vergroten. Dit plan is tot stand gekomen in samenwerking met de gemeentelijke afdelingen/bureaus Welzijn, Buurt Gericht Werken, Projectmanagement, Beheer en Onderhoud, Stadsplanning en Personeel en Organisatie en met de externe partners politie, brandweer, Alcander, Stichting Halt, Mondriaan, Leger des Heils, GGD Zuid-Limburg en NS. In staan wij met z n allen weer voor de uitdaging om aan een veilige stad te werken. Leeswijzer Aangesloten wordt op de hoofdlijnen van de aanpak zoals beschreven in de Kadernota Integrale Veiligheid In hoofdstuk 1, de inleiding, worden om te beginnen enkele uitgangspunten voor beleid geschetst. Deze worden gevolgd door enkele grote ontwikkelingen die in plaatsvinden en die mogelijk van belang zijn voor de veiligheid en leefbaarheid in de stad én wordt er op basis van verschillende bronnen een actualisatie gegeven van het objectief en subjectief veiligheidsbeeld. De inleiding wordt afgesloten met de speerpunten voor. In hoofdstuk 2 tot en met 4 worden de drie prioriteiten (veilige en leefbare buurten, veilig opgroeien en veilig centrum: winkelen en uitgaan) beschreven aan de hand van: - een korte beschrijving van het thema, (zoals verwoord in de Kadernota IV) - de doelstelling voor + streefwaarden voor, (zoals verwoord in de Kadernota IV), - de te ondernemen acties in. In de kadernota zijn de streefwaarden voor bepaald. Daar waar de streefwaarde inmiddels bereikt is of zelfs voorbij geschoten is, is er een nieuwe streefwaarde bepaald die een afgeleide is van de trend die zichtbaar is geworden in de voorafgaande jaren. De betreffende streefwaarden zijn gearceerd. In hoofdstuk 5 worden de acties en maatregelen ten aanzien van de overige strategische thema s, zoals huiselijk geweld, verkeersveiligheid en rampenbestrijding en crisisbeheersing, beschreven aan de hand van dezelfde structuur als bij de drie prioriteiten. In hoofdstuk 6 staan de werkzaamheden van de politie voor benoemd, die vóór 2014 via de lokale politiezorgbrief apart werden aangeboden aan de leden van de raad. Deze maakt ook dit jaar onderdeel uit van dit plan. In hoofdstuk 7 komt de brandweerzorg aan bod. 2

3 Inhoudsopgave Voorwoord 2 Leeswijzer 2 1 Inleiding Algemeen Ontwikkelingen Actualisatie objectief & subjectief veiligheidsbeeld Speerpunten 2 Prioriteit 1: Veilige en leefbare buurten 8 3 Prioriteit 2: Veilig opgroeien 24 4 Prioriteit 3: Veilig centrum: winkelen en uitgaan 31 5 Aanpak overige strategische thema s Bedrijventerreinen Verkeersveiligheid Externe veiligheid Voorbereiding op rampenbestrijding en crisisbeheersing Radicalisering en polarisatie Bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit Ambtelijke en bestuurlijke integriteit Lokale politiezorg Brandweerzorg 49 3

4 Hoofdstuk 1: Inleiding Inleiding Integraal Veiligheidsbeleid Algemeen Op 4 oktober 2011 heeft de gemeenteraad van Heerlen de Kadernota Integrale Veiligheid vastgesteld. Hierin zijn de prioriteiten en overige belangrijke veiligheidsthema s voor het integrale veiligheidsbeleid van Heerlen vastgesteld. In dit Uitwerkingsplan Integrale Veiligheid wordt de aanpak van de vastgestelde prioriteiten en thema`s nader uitgewerkt. Het doel van het Uitwerkingsplan is om in samenwerking met betrokken partners binnen de veiligheidsketen te komen tot: (a) een afname van objectieve onveiligheid door het aanpakken van fysieke en sociale veiligheidsrisico s. (b) een toename van de veiligheidsbeleving door het verbeteren van de leefbaarheid. De input voor dit uitwerkingsplan is verkregen door middel van uitgebreide gesprekken met intern betrokken afdelingen en externe partners over de doelstellingen, prioriteiten en werkzaamheden op het gebied van veiligheid en leefbaarheid in. De inbreng van burgers is verkregen door middel van een vragenlijst over veiligheidsthema`s die is uitgezet onder het internetpanel van de gemeente en door middel van feedback vanuit de buurtorganisaties/kernteams. 1.2 Ontwikkelingen Enkele ontwikkelingen zijn van belang voor dit uitwerkingsplan: - Drie decentralisaties in het sociaal domein Gemeenten worden in verantwoordelijk voor jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. Vanuit de gemeente zal 1 persoon ondersteuning en begeleiding bieden aan mensen die dat nodig hebben. Deze persoon doet dat op basis van 1 plan voor het hele huishouden. Gemeenten zitten het dichtst bij de inwoners en kunnen deze zorg effectiever, met minder bureaucratie en goedkoper leveren. De drie decentralisaties gaan echter gepaard met bezuinigingen en vragen een enorme inzet van de gemeente. Het feit dat jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen anders geregeld gaan worden en er wordt bezuinigd, kan grote gevolgen hebben voor individuen en de maatschappij. Deze gevolgen kunnen zich uiten in verschijnselen die van invloed zijn op de objectieve en subjectieve veiligheid, bijvoorbeeld meer verwarde personen op straat omdat mensen minder snel worden opgenomen in de psychiatrie. - Serious Request In december is Heerlen gast-stad van Het Glazen Huis/ Serious Request. Hiermee krijgt de stad te maken met een zeer bekend evenement met nationale uitstraling waar naar verwachting meer dan bezoekers op af komen. Het jaar staat dan ook in het teken van de voorbereiding van dit evenement waarbij de inzet van zowel de gemeentelijke organisatie en ketenpartners hard nodig is en veiligheid een heel belangrijke rol speelt. 1.3 Actualisatie objectief & subjectief veiligheidsbeeld Het veiligheidsbeeld is opgebouwd uit een objectief deel en een subjectief deel. Het objectieve deel is gebaseerd op politiecijfers over Het subjectieve veiligheidsbeeld is gebaseerd op resultaten van de Parkstadmonitor over 2013 en een vragenlijst over veiligheidsthema`s die is uitgezet onder leden van het internetpanel in augustus

5 Gebiedsscan politie 2013 De gebiedsscan van de politie bestaat uit drie categorieën delicten: vermogenscriminaliteit, geweldscriminaliteit en overlast & vernielingen. Vermogenscriminaliteit Binnen de categorie vermogenscriminaliteit zijn er in 2013 ten opzichte van 2012 een aantal belangrijke dalers en een aantal belangrijke stijgers. De belangrijke dalers zijn diefstal van brom-, snor- en fietsen, diefstal/inbraak bij bedrijven en instellingen, diefstal/inbraak bij woning en overige diefstal. De belangrijkste stijgers zijn winkeldiefstal en diefstal uit/vanaf motorvoertuigen. Gemeente Heerlen Diefstal van brom-, snor- en fietsen Diefstal/inbraak bij bedrijven en instellingen Diefstal/inbraak bij woning Winkeldiefstal Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen Overige diefstal Geweldscriminaliteit Het aantal geweldsdelicten in de gemeente Heerlen vertoont een licht dalende tendens. In 2010 vonden nog misdrijven plaats, terwijl in misdrijven plaatsvonden. Door de minister van Veiligheid en Justitie is bepaald dat straatroof en overvallen binnen de geweldscriminaliteit landelijk de hoogste prioriteit hebben. Het aantal straatroven is in 2013 ten opzichte van 2010 licht afgenomen. Ook het aantal overvallen is in 2013 ten opzichte van 2010 licht afgenomen. Ten opzichte van 2012 is de daling echter groter. Het aantal bedreigingen en mishandelingen is van oudsher hoog en redelijk constant in Heerlen. De aantallen zijn in 2013 echter lager dan in De meeste bedreigingen en mishandelingen vinden plaats in het centrum. Mogelijk kan de aanwezigheid van camera`s in het centrum verband houden met het grotere aantal geweld gerelateerde registraties en aangiften. De politie is zoekende naar of en hoe dit inzichtelijk gemaakt kan worden. Gemeente Heerlen Straatroof Overval Bedreiging Mishandeling Overlast en vernielingen In totaal is het aantal overlastmeldingen in 2013 met 7% gedaald ten opzichte van De grootste daling heeft plaatsgevonden bij de meldingen over jeugdoverlast. Er heeft ook, vooral ten opzichte van 2010 en 2011, een daling plaatsgevonden bij het aantal melding van vernieling/zaakoverlast. Het aantal meldingen van verwarde/overspannen personen en drugs-en drankoverlast is daarentegen toegenomen. Gemeente Heerlen Jeugdoverlast Vernieling/zaakoverlast Verwarde/overspannen personen Drugs- en drankoverlast

6 Er dient opgemerkt te worden dat de politie sinds dit jaar een andere telling hanteert bij het verwerken van de cijfers. De cijfers uit voorgaande plannen kunnen daarom hier en daar enigszins afwijken. De cijfers in de tabellen zijn echter wel vergelijkbaar omdat de nieuwe definitie ook is toegepast op voorgaande jaren. De tendensen zijn dus wel zichtbaar. Parkstadmonitor 2013 In de periode september november 2013 hebben bijna Heerlenaren deelgenomen aan het burgeronderzoek. Deze 5000 Heerlenaren zijn een representatieve steekproef van de Heerlense populatie. Ze zijn onder andere bevraagd over veiligheid. Het (on)veiligheidsgevoel van de Heerlenaar is in 2013 nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van In 2013 voelde 41% van de inwoners zich wel eens onveilig in de eigen buurt, tegenover 40% in Op buurtniveau is het gevoel van onveiligheid met name toegenomen in Nieuw Lotbroek, Heerlerheide - Passart, Rennemig - Beersdal, Eikenderveld en Caumerveld - Douve Weien. Het gevoel van onveiligheid is vooral afgenomen in Heksenberg, Zeswegen Nieuw Husken, Molenberg en Heerlerbaan Centrum. Internetpanel 2014 In augustus 2014 hebben bijna 376 leden van het internetpanel van de gemeente Heerlen een vragenlijst ingevuld. Het doel van deze vragenlijst was bepalen welke veiligheidsthema`s er leven onder de inwoners van Heerlen. De respondenten hebben drie vragen beantwoord waarbij ze uit een lijst met thema`s hun persoonlijke top drie moesten samenstellen. De resultaten van dit onderzoek laten zien dat met name drugsoverlast, buurtoverlast, verkeersveiligheid en in iets mindere mate verloedering in de buurt en vernielingen leven onder de burgers. In de tabellen hieronder is te lezen hoeveel procent van de respondenten het betreffende thema heeft genoemd als eerste, tweede of derde keuze. Thema`s waarover het internetpanel het meest tevreden is in de buurt Aanpak drugsoverlast (zowel op straat als in panden, incl. illegale hennepplantages) 21% Aanpak buurtoverlast (bijv. lawaai, zwerfvuil, hondenpoep, fout parkeren) 15% Aanpak verkeersveiligheid 13% Thema`s waarmee het internetpanel de meeste problemen ervaart in de buurt Verloedering in de buurt (zoals hondenpoep, zwerfvuil) 26% Verkeersonveiligheid 17% Vernielingen 12% Thema`s waaraan de gemeente volgens het internetpanel meer aandacht moet besteden in de buurt Aanpak buurtoverlast (bijv. lawaai, zwerfvuil, hondenpoep, fout parkeren) 23% Aanpak verkeersveiligheid 14% Aanpak drugsoverlast (zowel op straat als in panden, incl. illegale hennepplantages) 13% Opvallend is dat aanpak drugsoverlast, aanpak buurtoverlast en aanpak verkeersveiligheid genoemd worden als thema`s waarover het internetpanel het meest tevreden is, maar waaraan de gemeente tegelijkertijd ook meer aandacht moet besteden. Van de respondenten die hebben aangegeven dat ze het meest tevreden zijn over de aanpak van buurtoverlast, vindt 62% dat er meer aandacht dient te worden besteed aan de aanpak van buurtoverlast. Bij drugsoverlast geldt dit voor 39% van de respondenten en bij verkeersveiligheid voor 30% 6

7 De drie bovenstaande thema`s zijn voorgelegd aan de kernteams 1 met de vraag of de kernteams zich herkennen in de thema`s die door het internetpanel zijn gedefinieerd of dat er nog andere thema`s spelen. Door alle kernteams worden de thema`s herkend. De verloedering van panden, met name na ruiming van een plantage, en parkeeroverlast worden extra benadrukt door de leden. Een thema dat wordt toegevoegd door de kernteams is jeugdoverlast. Bij dit onderzoek moet opgemerkt worden dat het internetpanel geen representatieve weergave van de Heerlense bevolking is, maar bestaat uit burgers die zichzelf hiervoor hebben aangemeld. Bij het interpreteren van de resultaten moet er dan ook rekening mee worden gehouden dat sommige groepen, en waarschijnlijk dus ook sommige thema`s, ondervertegenwoordigd zijn. 1.4 Speerpunten Voor zijn de volgende speerpunten gedefinieerd: - aanpak illegale en criminele drugshandel en hennepplantages noodzaak volgt uit zowel de politiecijfers als de benoeming van het thema door het internetpanel en de kernteams. - aanpak geweld, met name bedreigingen hoewel het aantal bedreigingen volgens de politiecijfers is afgenomen, is extra aandacht nodig vanwege het feit dat het aantal bedreigingen van oudsher hoog is in Heerlen. - aanpak woninginbraken, diefstal en overvallen door de minister van Veiligheid en Justitie is bepaald dat deze delicten landelijke de hoogste prioriteit hebben. - aanpak burenoverlast, verloedering van panden en overlast van mensen met psychische problemen overlast in de buurt en verloedering van panden worden door het internetpanel én de kernteams expliciet genoemd als probleem. De politiecijfers laten een behoorlijke toename zien van overlast van mensen met psychische problemen. - aanpak jeugdoverlast hoewel het aantal meldingen van jeugdoverlast is gedaald in de gemeente Heerlen, blijft het landelijk een actueel thema én wordt het thema benadrukt door de kernteams. Hoewel verkeersveiligheid door het internetpanel wordt benoemd als belangrijk thema en dit door de kernteams wordt onderschreven, is dit voor geen speerpunt. Er zal echter wel degelijk aan worden gewerkt en verkeersveiligheid is dan ook één van de overige strategische thema`s die in dit uitwerkingsplan aan bod komen. Bovenstaande speerpunten worden in de volgende hoofdstukken verder uitgewerkt. 1 Het kernteam bestaat uit vertegenwoordigers van de verschillende buurtorganisaties binnen een stadsdeel. 7

8 Hoofdstuk 2 Prioriteit 1: veilige en leefbare buurten Beschrijving thema/probleemstelling De essentie van de prioriteit veilige en leefbare buurten is het borgen van de sociale en fysieke veiligheid in de buurten en het verbeteren van de objectieve en subjectieve veiligheid. Het gaat daarbij om het voorkomen en aanpakken van overlast, verloedering en criminaliteit en het vasthouden en verbeteren van het veiligheidsgevoel van de buurtbewoners. Onveiligheid in de buurt is nooit volledig uit te bannen, maar het beheersbaar houden ervan is wel mogelijk. Door dat te doen, ontstaat er een stabiele en veilige woonomgeving waarin bewoners zich kunnen ontplooien en ze een positieve binding met de buurt ervaren. Een dergelijke veilige en leefbare buurt heeft tevens een preventieve werking op vormen van overlast en criminaliteit. Doelstelling De gemeente Heerlen wil een klimaat in de buurten dat de inwoners de mogelijkheid biedt tot participatie en ontplooiing. De gemeente en partners stellen zichzelf ten doel de randvoorwaarden voor veiligheid en leefbaarheid in alle buurten in Heerlen te creëren en te borgen, mede door de reeds geboekte resultaten, zoals Operatie Hartslag en de aanpak van Passart, vast te houden en uit te rollen naar alle buurten. Effectindicatoren en de (streef)waarden daarop voor 2011, 2012, 2013 en zijn: Waarde 2011 Waarde 2012 Waarde 2013 Effectindicator Bron Nulmeting (jaar) Streefwaarde m.b.t. sociale kwaliteit Perceptie buurtoverlast (indicatorscore: hoger cijfer = minder positief) Parkstadmonitor 3,2 (2009) 3,3 Niet beschikbaar* 3,1 3,0 Totaal incidenten overlast (per inwoners) Politie 20 (2008) <2008 Perceptie overlast drugs (% respondenten dat aangeeft dat deze overlast vaak voorkomt) Parkstadmonitor 10% (2009) 9% Niet beschikbaar* 10% <2009 m.b.t. fysieke kwaliteit Kwaliteit woonomgeving (rapportcijfer) Parkstadmonitor 7,0 (2009) 6,9 Niet beschikbaar* 6,9 7,5 Verloedering (indicatorscore: hoger cijfer = minder positief) Parkstadmonitor 5,0 (2009) 5,3 Niet beschikbaar* 4,4 <2009 m.b.t. objectieve veiligheid Totaal aantal geregistreerde incidenten (per Politie 252 (2008)

9 inwoners) Geweldsdelicten (per inwoners) Incidenten woninginbraak/diefstal uit woning (per woningen) Politie 26 (2008) Politie 7 (2008) <2008 Slachtofferschap totaal (indicatorscore: hoger cijfer = minder positief) Parkstadmonitor 40 (2009) 38 Niet beschikbaar* m.b.t. subjectieve veiligheid Onveiligheidsgevoel (%) Parkstadmonitor 41 (2009) 40 Niet beschikbaar* Perceptie dreiging (indicatorscore: hoger cijfer = minder positief) Parkstadmonitor 1,5 (2009) 1,5 Niet beschikbaar* 1,6 1,3 * gegevens over 2013 komen 1 ste helft van 2014 beschikbaar, geen cijfers over 2012 beschikbaar. Aanpak Om deze doelstelling te bereiken, wordt er in de buurten ingezet op de volgende punten: - Investeren in de sociale en fysieke kwaliteit van de woonomgeving - Aanpak van drugsgerelateerde overlast - Aanpak High Impact Crime - Aanpak andere geweldsdelicten en criminaliteitsfenomenen - Investeren in toezicht en handhaving - Versterken van de bewonersparticipatie In de rest van dit hoofdstuk is te lezen hoe bovenstaande concreet vorm krijgt in. 2.1 Investeren in de sociale en fysieke kwaliteit van de woonomgeving De sociale en fysieke kwaliteit van de woonomgeving zijn zeer bepalend voor de veiligheid en leefbaarheid in de buurt. Bij de sociale kwaliteit van de woonomgeving gaat het over menselijk handelen in de openbare ruimte. Hierbij kan gedacht worden aan agressief gedrag, vandalisme, verloedering, vernieling, etc. Fysieke kwaliteit van de woonomgeving gaat daarentegen meer over zaken die niet direct te maken hebben met menselijk handelen, zoals de kwaliteit van de wegen, donkere of onoverzichtelijke plekken, veilige gebouwen en een schoon straatbeeld. Om de objectieve en subjectieve veiligheid te borgen en/of te verbeteren, moet er zowel op de sociale kwaliteit als de fysieke kwaliteit van de woonomgeving worden ingezet. De kern van de aanpak van zowel de sociale als de fysieke kwaliteit van de woonomgeving is de aanwezigheid van verschillende teams met verschillende rollen in de buurten: Buurtteams Beheer en Onderhoud In alle buurten van Heerlen is een buurtteam actief onder regie van een stadsdeelcoördinator van de afdeling Beheer & Onderhoud. Het buurtteam bestaat uit interne en externe partners zoals bureau Handhaving, bureau Buurtgericht Werken, politie, buurtorganisatie en woningcorporaties. Ook in blijven de buurtteams in ontwikkeling en is er sprake van maatwerk per wijk. Essentie van het buurtteam blijft dat het een daadkrachtige club is, waarbij het uitgangspunt is 9

10 dat knelpunten in de wijk binnen 3 maanden integraal worden opgepakt. In buurten waar dat nodig is, worden knelpunten via Buurt Gericht Werken opgeschaald en zal een hotspotaanpak 2 gevolgd worden. BGW brengt de problematiek in beeld, duidt de problematiek en betrekt de verschillende disciplines bij de aanpak. Sociale wijkteams Afdeling Welzijn Eind 2014 vindt er besluitvorming plaats over hoe de inrichting van het sociaal domein er in uit gaat zien. Sociale wijkteams zullen hier waarschijnlijk onderdeel van gaan uitmaken. Het sociaal wijkteam is er voor mensen of gezinnen die meerdere hulpvragen hebben die vaak met elkaar samenhangen. Alcander is de kartrekker van de werkgroep Voorliggend Veld (bestaande uit: Meander, Sevagram, Alcander, MEE, GGD, Leger des Heils, Bureau Jeugdzorg, Levantogroep, gemeentelijke afdelingen Welzijn en Sociale Zaken, Radar) die het voorstel heeft gemaakt dat eind 2014 voor ligt ter besluitvorming. Sociale wijkteams beschikken over veel kennis van wat er in de wijken gebeurt. Het Veiligheidshuis zal in dan ook gaan samenwerken met de sociale wijkteams om informatie uit te wisselen, om te voorkomen dat zaken op meerdere plekken worden besproken en behandeld en om zaken af te schalen. Eind 2014 wordt er ook vorm gegeven aan de inrichting van Buurtsteun. Buurtsteun moet in plaatsvinden, onder andere via Buurt Gericht Werken, en gaat over het samen met elkaar vorm geven aan initiatieven van en in de buurt die bijdragen aan een vitale (koppeling met het sociale domein) en dus leefbare buurt. Programma herstructurering aanpak Sociale Veiligheid Passart, Hoensbroek en Vrieheide de Stack De in Heerlen (Passart) ontwikkelde integrale Sociale Veiligheidsaanpak voor buurten is een projectmatige (meerjarige) integrale veiligheidsaanpak gebaseerd op de uitgangspunten van Operatie Hartslag. Deze integrale Sociale Veiligheidsaanpak wordt in met partners (verder) uitgerold en uitgevoerd in Hoensbroek (Hoofdstraat west en omgeving) en in Passart/Vrieheide de Stack ( en 2016). Twee buurten met complexe, ernstige problematiek op het vlak van leefbaarheid en veiligheid alsmede herstructurering van de woningvoorraad. Juist binnen deze context is de integrale Sociale Veiligheidsaanpak waardevol, effectief en efficiënt gebleken. De beproefde methode (preventie én repressie) steunt op een partnership van gemeente en private partijen. Structurele partners zijn woningcorporaties Woonpunt en Weller, Politie, Veiligheidshuis Heerlen, Flexteam, Maatschappelijk Werk Alcander, bureau handhaving en bureau bouw- en milieuhandhaving Heerlen. Voor is, mits de aangevraagde subsidie hiertoe bij de provincie aan Heerlen wordt toegekend, ook kennistransfer naar andere Limburgse gemeenten met vergelijkbare problematiek voorzien. De aanpak kan voor gemeenten met vergelijkbare problematiek ook uitkomst bieden. De projectmatige integrale Sociale veiligheidsaanpak wordt uitgevoerd binnen het programma Herstructurering. Verwezen wordt dan ook naar de volgende documentatie: beschrijving werkwijze en privacyconvenanten. Resultaten worden in tweejaarlijkse rapportage vorm aangereikt. Doelstelling: Door integrale samenwerking van netwerkpartners en het leveren van maatwerk binnen de buurtaanpak, wordt de vermindering van criminaliteit en overlast en het ontstaan van een beter leefklimaat bevorderd. Met de aanpak worden de reguliere structuren waarvoor de problematiek te complex van aard is ondersteund. De aanpak en interventies richten zich op de sociaal zwakkere bewoners van gebieden waar sprake is van onthuring, sloop en herinrichting en waar sprake is van complexe sociale veiligheidsproblematiek. 2 Een hotspotaanpak houdt in dat de problematiek die niet binnen de reguliere structuren kan worden aangepakt, in samenspraak met meerdere partners wordt geanalyseerd en aangepakt. 10

11 Doelbinding: Door vroegsignalering leveren netwerkpartners in de aanpak een bijdrage aan het tot stand komen van snellere zorg of ondersteuning voor degenen die dat nodig hebben en meer gerichte preventie die uiteindelijk resulteert in minder recidive. Trajecten waarbij de zorg en straf met elkaar worden verbonden worden vastgesteld en bijgesteld. De integrale aanpak wordt volgens vastgestelde werkwijze en privacykaders ingezet als er sprake is van: Overlast. Hiermee wordt gedrag bedoeld zoals het bij herhaling veroorzaken van geluidsoverlast, het dealen van drugs (zowel op straat als ook in of om de directe woonomgeving), buitensporig alcohol gebruik, het aanbrengen van vernielingen in de openbare ruimte en intimidatie en bedreiging. Criminaliteit. Het plegen van strafbare feiten. Maatschappelijke- en psychische teloorgang. Er is sprake van ernstige zelfverwaarlozing of gezondheidsgevaar voor de persoon zelf, maar ook van gevaarlijke situaties voor de omgeving. In veel gevallen is er sprake van een combinatie van overlast, criminaliteit en maatschappelijke-en psychische teloorgang. Achter de Voordeur gesprekken. Dit instrument wordt in ingezet in Hoofdstraat west in Hoensbroek. Privacyconvenanten Aan de aanpak ligt per gebied een privacyconvenant ten grondslag dat tot stand is gekomen met de partners van de gemeente Heerlen. Activiteiten De projectmatige integrale veiligheidsaanpak wordt uitgevoerd, verder ingericht en uitgerold in onder de regie van de gemeente Heerlen. Daarbij is sprake van activiteiten die in samenhang met elkaar worden uitgevoerd. De (integrale) aanpak is afhankelijk van de casus. Alle partijen signaleren en brengen casuïstiek in. Alle noodzakelijke reguliere aanpakken en instrumenten kunnen in de aanpak worden ingezet. Partijen bepalen gezamenlijk binnen de geldende wettelijke kaders en conform doelstelling van de aanpak de gezamenlijke inzet: Flankerend beleid (instructie, teamvorming) Aanpak in de praktijk (operationele fasen) Afhandeling casuïstiek/afsluiting (Permanente) monitoring voortgang, eventuele bijstelling Rapporteren output resultaten (geanonimiseerd), twee jaarlijks Kennisoverdracht (onder voorbehoud toekenning subsidie) Kennistransfer (mits subsidie door de Provincie hiertoe wordt toegekend) De kennistransfer krijgt vorm en inhoud op de volgende wijze: ontwikkeling van het benodigde materiaal (schriftelijke en digitaal) workshops in de vijf regio s in Limburg voor gemeenten en ketenpartners ondersteuning op locatie in die gemeenten die met de aanpak aan de slag gaan inrichting van een helpdeskfunctie voor raad en daad Behalve de werkzaamheden van de verschillende teams en projecten in de buurten, worden er door de gemeente en partners ook nog andere werkzaamheden verricht om de sociale en fysieke kwaliteit van de woonomgeving te verbeteren. Wat de sociale kwaliteit betreft heeft vooral het Veiligheidshuis een belangrijke rol. Zie voor de verschillende aanpakken binnen het Veiligheidshuis 2.4 Aanpak van andere geweldsdelicten en criminaliteitsfenomenen. 11

12 Wat de fysieke kwaliteit betreft zijn de maatregelen voor wat meer verspreid over de partners. De gemeente heeft als doel om inwoners zich thuis te laten voelen in Heerlen. Een schone, hele en veilige openbare ruimte is een belangrijke basisvoorwaarde. Vervuiling heeft echter een negatieve invloed op het straatbeeld van Heerlen. Uit de landelijke Veiligheidsmonitor (2013) blijkt dat dit sterk samenhangt met gevoelens van verloedering en onveiligheid. Daarom heeft de afdeling Beheer en Onderhoud in het kader van het Stedelijk Plan Schoonhouden een grootschalige aanpak uitgewerkt. Het betreft een modulaire aanpak die zich richt op het tegengaan van illegale dumpingen, zwerfafval, hondenpoep én graffiti en vandalisme. Hierbij speelt de gemeente gericht in op de vuile plekken, waarbij zoveel mogelijk activiteiten in coproductie met bewoners, scholen, maatschappelijke organisaties en ondernemers worden opgepakt. Maatregelen Wat Toelichting Wie Wanneer Signaleren van knelpunten in de bereikbaarheid van hulpdiensten in de buurten Uitvoering geven aan Traject Samen op Weg Verdere uitrol van het regionale uitvoeringsbeleid bluswater in de gemeente Heerlen Verder uitrollen en evalueren van het project Samen voor een schoon Heerlen! (Stedelijk Plan Schoonhouden) Naar aanleiding van een brand in 2012 waarbij de hulpdiensten grote moeite hadden om het betreffende pand te bereiken, zijn in 2013 en 2014 een aantal vergelijkbare locaties in kaart gebracht en hebben er fysieke aanpassingen plaatsgevonden. De bereikbaarheid voor hulpdiensten in de buurten vergt een niet aflatende aandacht. De brandweerzorg wordt ingericht op basis van een risicoprofiel en er worden communicatietrajecten gestart richting de burgers, met als doel het verhogen van het brandveiligheidsbewustzijn De brandweer heeft in 2013 in samenwerking met de Veiligheidsregio een bluswaternotitie opgesteld en een daarbij behorend specificatiedeel. Binnen Heerlen is er op basis van het hierboven genoemde specificatiedeel reeds een Quick Scan uitgevoerd omtrent de status van de bluswatervoorzieningen. Acute problemen zijn in 2014 aangepakt Om zoveel mogelijk mensen te bereiken met het project wordt gebruik gemaakt van bekende principes uit het vakgebied van de psychologie en marketing: sociale norm, wederkerigheid, sympathie en fun, commitment en consistentie, handhaving als stok achter de deur Brandweer Brandweer Brandweer Beheer en Onderhoud Zie verder hoofdstuk 7, Lokale Brandweerzorg. 2.2 Aanpak drugsgerelateerde overlast De essentie van dit onderdeel is de aanpak van drugscriminaliteit zoals straathandel, drugspanden, drugsgebruik en overlast, drugsrunners en illegale hennepteelt. Geconstateerd wordt dat de cannabis-problematiek een enorme vlucht heeft genomen in Limburg en zeker in de gemeente Heerlen en de samenleving, zeker op termijn, ernstig kan ondermijnen. Duidelijk is dat een effectieve aanpak van de cannabis-problematiek een aanpak vereist waarin repressie, preventie, nazorg en regulering hand in hand gaan. De gemeente, het RIEC, het OM en de politie zijn daarom in 2014 een pilot gestart. In de pilot hebben de gemeente en de verschillende partners een eigen 12

13 positie en taken binnen de afzonderlijke pijlers van een succesvolle aanpak van de cannabisproblematiek. De pilot met de afzonderlijke pijlers en de concrete maatregelen voor worden hieronder uitgewerkt. 1. Strafrechtelijk ruimen van hennepplantages Van juli 2014 tot februari loopt er in de gemeente Heerlen, in nauwe samenwerking met het OM en de politie, een pilot strafrechtelijk ruimen van hennepplantages. In tegenstelling tot de werkwijze bij ruimingen van hennepkwekerijen tot dusverre, ligt de focus nu niet meer op het louter vergaren van strafvorderlijk relevante informatie ten behoeve van opsporing en vervolging, hetgeen vaak een moeizaam traject bleek. De ambitie is thans om zoveel mogelijk illegale hennepkwekerijen op te ruimen, waarbij door een verbeterde informatievergaring en -deling tussen de partners waar mogelijk ook de achter de hennepteelt schuilgaande georganiseerde criminaliteit wordt aangepakt. Het risico om gepakt te worden voor de particulier en de eventuele daarachter schuilgaande criminele organisatie wordt daardoor groter. Hoe sneller er wordt geruimd, des te minder interessant het kweken uiteindelijk wordt. De bewaking van het totale proces is belangrijk. Het gaat namelijk niet alleen om het ruimen, maar ook om nazorg aan diegenen die niet alleen dader zijn, maar ook slachtoffer. In tegenstelling tot het werkproces bij ruimingen tot dusverre worden de adressen waar kwekerijen zijn aangetroffen na een bepaalde tijd opnieuw bezocht. De taak van de gemeente voor wat het ruimen betreft wordt afgebouwd; de uitvoeringstaak van de gemeente zal een andere invulling krijgen. De focus wordt verlegd van ruimen naar nacontrole en nazorg. Daarnaast blijft de gemeente een rol vervullen waar het gaat om het verstrekken van informatie en het sluiten van panden op grond van 13B Opiumwet. Verder blijft de gemeente bij ruimingen ondersteuning bieden en blijft beperkte gemeentelijke capaciteit nodig om spoedruimingen op initiatief van de burgemeester op grond van gevaarzetting te verrichten. De ervaren knel- dan wel verbeterpunten worden gedurende de pilot verzameld en zullen de basis vormen voor constante bijstelling en verdere uitrol van het project: na Heerlen in Venlo en daarna in heel Limburg. 2. Sneller berechten van telers Wanneer het dossier door de politie wordt aangeleverd bij het OM, zorgt het OM binnen drie maanden voor berechting. 3. Aanpakken van criminele wereld achter plantages met behulp van het RIEC 3 In RIEC verband wordt via een integrale aanpak de georganiseerde criminaliteit die zich verschuilt achter de illegale hennepteelt aangepakt. Het RIEC verzamelt en veredelt alle signalen en andere informatie die betrekking hebben op de illegale hennepteelt. Op basis van de door het RIEC verzamelde en veredelde informatie initieert de politie acties richting de aanpak van de georganiseerde criminaliteit rondom hennepteelt. 4. Organiseren van nacontroles Bij het nieuwe strafrechtelijk ruimen van hennepplantages gaat het niet alleen om het ruimen, maar vooral ook om nacontrole en nazorg. Momenteel wordt nader onderzocht wat nacontrole voor een meerwaarde heeft en welke mogelijkheden er zijn voor het organiseren van de nacontroles. Bij voortzetting en/of uitrol van de pilot zal hierover beleid geschreven moeten worden. 5. Preventie van drugsgebruik onder jongeren Het gaat hierbij vooral om het bewust maken van jongeren van de risico`s van drugsgebruik. Dit 3 Het RIEC, het Regionaal Informatie- en Expertise Centrum, ondersteunt het openbaar bestuur bij het aanpakken van de georganiseerde criminaliteit. 13

14 punt wordt verder uitgewerkt in hoofdstuk 3.3: jeugd, alcohol en drugs. 6. Nazorg Bij het organiseren van nazorg gaat het om de vraag hoe de gemeente telers een alternatief perspectief kan bieden om niet opnieuw te vervallen in criminele activiteiten. Er kan hierbij gedacht worden aan maatschappelijke zorg. Tijdens de Cannabis Pilot zal onderzocht worden op welke wijze invulling geven kan worden aan het nazorgtraject. Daarna zullen de plannen voor het beoogde beleid nader uitgewerkt worden. Deze worden in geïmplementeerd. 7. Regulering wietteelt Op 12 maart 2013 heeft de raad een motie aangenomen waarin het college werd opgedragen te onderzoeken of de gemeente Heerlen een pilot inzake regulering hennepteelt kan opzetten om de veiligheid en leefbaarheid in de wijken van Heerlen te vergroten. De gemeente Heerlen onderzoekt, gesteund door de acht Limburgse coffee shop gemeenten, door middel van het opstellen van een business-case hoe op een financieel en juridisch verantwoorde en veilige manier hennep geteeld kan worden om hiermee de coffeeshops op een veilige en zakelijke manier te kunnen bevoorraden. In worden de plannen met betrekking tot de regulering gecontroleerde wietteelt naar verwachting in praktijk gebracht. Samenvattend gelden voor de volgende maatregelen en verantwoordelijkheden: Maatregelen Wat Wie Wanneer Pilot strafrechtelijk ruimen van hennepplantages Evaluatie pilot en besluiten over voortzetting en uitrol Politie + OM + Flexteam Bij voortzetting opdracht geven tot ruimingen Politie Sneller berechten van telers Verkorte procedures en afdoening ter plaatse OM + Politie Aanpakken van criminele wereld achter plantages met behulp van het RIEC Verzamelen en veredelen van informatie rondom illegale hennepteelt Initiëren van acties richting de aanpak van de georganiseerde criminaliteit rondom hennepteelt Organiseren van nacontroles Bij voortzetting van de pilot beleid maken over het organiseren van nacontroles Preventie van drugsgebruik onder jongeren RIEC Politie Politie + OM + Afdeling IV Zie hoofdstuk 3.3: jeugd, alcohol en drugs Afdeling Welzijn Nazorg Uitwerken van plannen voor beoogd beleid rondom het nazorgtraject en besluitvorming plus start toepassing Regulering wietteelt Daadwerkelijke start business-case regulering wietteelt Beleid Aanpassen handhavingsbeleid na wetswijziging. Voorbereidingshandelingen t.b.v. hennepteelt worden strafbaar. Vergunningen Smart-Head en Growshops intrekken en handhavingsprotocol opstellen. Afdeling Sociale Zaken en Werkgelegenheid + Afdeling IV Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering) Eind 2014/ Afdeling IV (Flexteam) 14

15 2.3 Aanpak High Impact Crime 4 Binnen de geweldscriminaliteit hebben overvallen, straatroven en woninginbraken landelijk de hoogste prioriteit. Het offensief tegen deze criminaliteit is in 2012 gestart en door deze extra aandacht vanuit verschillende partijen is de verwachting dat de pakkans wordt vergroot, het ophelderingspercentage stijgt en de kans dat de dader wordt veroordeeld toeneemt. Deze zogenaamde High Impact Crime (HIC) heeft een grote impact op slachtoffers. Er moet dan ook naast een repressieve en preventieve aanpak van deze delicten, sprake zijn van intensieve aandacht voor slachtoffers en goede nazorg. Maatregelen Wat Toelichting Wie Wanneer Repressietaken bij HIC Ontwikkelen + uitproberen van een nieuwe vorm persoonsgerichte aanpak gericht op HIC Inzet van burgernet bij overvallen en straatroven Informeren van Slachtofferhulp Nederland na een overval Contact opnemen met slachtoffers HIC in het kader van nazorg + informeren burgemeester Contact opnemen met slachtoffers HIC in het kader van nazorg Burgers informeren over maatregelen ter voorkoming van woninginbraak Het opsporen, aanhouden en voorleiden van verdachten Aanpak wordt samen met politie en justitie ontwikkeld Het snel informeren van burgers over een overval of straatroof levert extra ogen en oren op waardoor sneller en gerichter patrouilles kunnen worden aangestuurd. Burgernet wordt zo gebruikt om de heterdaadkracht te vergroten en sneller te kunnen overgaan tot aanhouden. Elk slachtoffer van een overval wordt ondersteund door Slachtofferhulp Nederland. Maatregelen worden afgestemd met de politie. Binnen 14 dagen na de aangifte wordt er contact opgenomen met het slachtoffer om informatie omtrent het onderzoek te delen. De burgemeester wordt door de politie geïnformeerd over de overval Politie Veiligheidshuis Politie Politie Politie Burgemeester Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering) Voorafgaand aan de vakantieperiode, donkere dagen 4 High Impact Crime (HIC) zijn delicten met een grote impact op het slachtoffer, diens directe omgeving en het veiligheidsgevoel in de maatschappij. Onder HIC vallen overvallen, straatroof, geweld en woninginbraken. 15

16 en feestdagen Voortzetting deelname aan Werkgroep HIC Gemeenten Heerlen, Kerkrade, Maastricht en Sittard-Geleen werken samen met politie, OM en georganiseerd bedrijfsleven aan het succesvol terugdringen van overvallen, woninginbraken en straatroven in Zuid-Limburg Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering) Uitvoering geven aan project Donkere Dagen Offensief Het project is erop gericht om woninginbraken, overvallen en straatroven tijdens de zogenaamde donkere dagen te voorkomen. Er wordt onder andere extra gesurveilleerd en er worden extra acties ondernomen Politie, tussen oktober en april Aanpakken van kopen en verkopen gestolen goederen via de website stopheling.nl Burgers kunnen op deze website serienummers invoeren en krijgen meteen een melding of een product gestolen is Politie + OM Week van de Veiligheid Ook tijdens de Week van de Veiligheid wordt preventie, onder andere bij HIC, extra onder de aandacht gebracht Afdeling IV (beleid en bedrijfsvoering) Oktober Zie verder hoofdstuk 6, Lokale Politiezorg. 2.4 Aanpak andere geweldsdelicten en criminaliteitsfenomenen Behalve met High Impact Crime, heeft de gemeente Heerlen ook te maken met andere geweldsdelicten en criminaliteitsfenomenen. Een fenomeen dat de afgelopen jaren in beeld is gekomen zijn de criminele activiteiten van rondtrekkende groepen mensen. Zij houden zich bezig met de verkoop van nep (gouden) sieraden, zakkenrollerij tijdens festivals of evenementen, woninginbraak, etc. Omdat deze groep geen vaste woon- of verblijfplaats heeft is het moeilijk hier vat op te krijgen. Maatregelen Wat Toelichting Wie Wanneer Verzamelen van informatie over mobiel banditisme Door doelgroep in kaart te brengen en omvang van de problematiek te bepalen kan er bij voorkomende gevallen adequaat en gerichter worden gehandeld. Politie Zie verder hoofdstuk 6, Lokale Politiezorg. Al langere tijd wordt in Limburg, aangevoerd door de gemeente Maastricht, gewerkt aan de bestuurlijke aanpak Outlaw Motorcycle Gangs. Na een aantal recente incidenten (o.a. oprichting 16

17 eerste chapter Bandidos in Nederland, twee aanslagen op woonhuis Bandidos-voorman in Echt, Hells Angels op St. Joep Markt Sittard, mogelijke patch-over-party Bandidos in Geleen en incidenten in Heerhugowaard en Alkmaar) en de dreiging van meer incidenten en openlijke uitingen van OMG s is besloten de bestuurlijke aanpak van OMG s in versneld tempo op te pakken. Maatregelen Wat Toelichting Wie Wanneer Intensivering aanpak Outlaw Motorcycle Gangs (OMG`s) Intensivering aanpak 1% motorclubs door middel van integrale aanpak Politie + Flexteam Een klein percentage van de bevolking heeft een groot aandeel in de door burgers ervaren onveiligheid. Een deel van deze personen die zich schuldig maken aan criminaliteit en het veroorzaken van overlast blijkt het ongewenste gedrag te vertonen als gevolg van meervoudige complexe problematiek. Een persoonsgerichte aanpak die aan bepaalde kwaliteitscriteria voldoet blijkt in veel gevallen in staat te zijn om een gewenste en duurzame gedragsverandering te realiseren of de problematiek beheersbaar te maken. Binnen het Veiligheidshuis Heerlen (in wordt een fusie voorzien met het Veiligheidshuis Kerkrade tot het Veiligheidshuis Parkstad) zijn er verschillende persoons- of systeemgerichte aanpakken: veelplegeraanpak, aanpak huiselijk geweld, aanpak jeugd/jeugdgroepen, nazorg aan ex-gedetineerden, de BIJ [1] -aanpak en de zogenaamde Integrale Aanpak voor de aller zwaarste gevallen waarbij het Veiligheidshuis tijdelijk de regie over de casus pakt en indien nodig doorzettingsmacht organiseert. Een nieuwe aanpak onder constructie is de TopX-High Impact Crime. De basis van deze aanpak is een door de politie opgestelde lijst van daders die delicten plegen met een hoge impact op de samenleving, aangevuld met notoire overlastveroorzakers en personen die om andersoortige redenen in deze aanpak meegenomen zouden moeten worden. Onder regie van de gemeente wordt samen met het OM en de politie een definitieve selectie (een top-x) gemaakt van de personen die er het meeste toe doen en waarmee aan de slag wordt gegaan. Uitgangspunt hierbij is dat personen van wie het gedrag voortkomt uit meervoudige problematiek door het Veiligheidshuis zullen worden aangepakt en personen waarbij dit niet het geval is door politie en OM worden aangepakt. Het betreft in eerste instantie een pilot voor de eerste helft van. Maatregelen Wat Toelichting Wie Wanneer Voortzetten uitvoering Veelplegeraanpak, Huiselijk Geweld aanpak, aanpak jeugd/jeugdgroepen, nazorg aan ex-gedetineerden, BIJ-aanpak en Integrale Aanpak Experimenteren met en verder ontwikkelen van de TopX-High Impact Crime aanpak Veiligheidshuis (39 partners) Veiligheidshuis + OM + politie Een bijzondere categorie van geweldsdelicten wordt gevormd door huiselijk geweld. Voorgaande jaren maakte huiselijk geweld onderdeel uit van de overige strategische thema`s in het uitwerkingsplan. Vanwege de importantie van dit thema, maakt het dit jaar onderdeel uit van de [1] BIJ = Bestuurlijke Informatievoorziening Justitiabelen. Deze informatievoorziening zorgt ervoor dat de burgemeester tijdig geïnformeerd wordt over de aanstaande terugkeer van (ex-) gedetineerden die zware gewelds- en/of zedendelicten hebben gepleegd en TBSers. Op basis daarvan kan een beoordeling worden gemaakt van het risico op verstoring van de openbare orde als gevolg van de terugkeer en kunnen maatregelen worden getroffen om deze te voorkomen of te verkleinen. Dit dient ter bescherming van de belangen van de samenleving (de gemeente, wijk of buurt waarin de ex-gedetineerde terugkeert), de belangen van het eventuele slachtoffer, en ter voorkoming van problemen voor de ex-gedetineerde zelf. 17

18 prioriteit Veilige en leefbare buurten onder de kop aanpak andere geweldsdelicten en criminaliteitsfenomenen. Beschrijving thema/probleemstelling Onveiligheid kan zich in de openbare ruimte voordoen, maar ook binnenshuis in de relationele sfeer. Het gaat daarbij om geestelijk en/of fysiek geweld tussen partners, jegens of van kinderen en andere familieleden en jegens of van huisgenoten. Huiselijk geweld kan op korte en lange termijn grote gevolgen hebben voor slachtoffers en getuigen. Doelstelling Het vroegtijdig signaleren en aanpakken van huiselijk geweld en in het bijzonder het verkleinen van de kans op herhaling. Effectindicatoren en de (streef)waarden daarop voor 2011, 2012, 2013 en zijn: Effectindicator Bron (2009) Waarde 2011 Waarde 2012 Waarde 2013 Nulmeting Streefwaarde Aantal incidenten huiselijk geweld Politie <2009 Aantal huisverboden Politie <2009 Aantal aangehouden verdachten huiselijk geweld Politie >2009 Aanpak De gemeente heeft, samen met een aantal ketenpartners, een belangrijke rol in de voorkoming en aanpak van huiselijk geweld. In 2014 is er veel gebeurd op het gebied van huiselijk geweld. Zo heeft 2014 in het teken gestaan van de vorming van Veilig Thuis (AMHK); de samenvoeging van het Advies en Meldpunt Kindermishandeling en het Steunpunt Huiselijk Geweld. De GGD Zuid- Limburg heeft van de 18 Zuid-Limburgse gemeenten de opdracht gekregen te onderzoeken of Veilig Thuis ondergebracht kan worden bij de GGD Zuid-Limburg. Veilig Thuis dient een aantal wettelijke taken uit te voeren: - Fungeren als herkenbaar en toegankelijk meldpunt voor gevallen of vermoedens van geweld in afhankelijkheidsrelaties. - Geven van advies en informatie aan melders en burgers. - Naar aanleiding van een melding onderzoek doen om te bepalen of er sprake is van (een van de vormen van) geweld in een afhankelijkheidsrelatie. - Het inschakelen van passende hulpverlening. - Het zo nodig in kennis stellen van politie of Raad voor de Kinderbescherming. Indien een verzoek tot onderzoek bij de Raad wordt ingediend, wordt het college van B&W daarvan in kennis gesteld. - Het terug rapporteren aan de melder van datgene wat met de melding is gebeurd. Veilig Thuis voert ook een aantal niet wettelijke taken uit: - Voorlichting en deskundigheidsbevordering (bijvoorbeeld DAK trainingen en trainingen aanpak ouderenmishandeling) - Registratie en monitoring 18

19 Ook is er in 2014 door de Zuid-Limburgse gemeenten en betrokken ketenpartners geschreven aan een regiovisie Veilig Thuis voor Zuid-Limburg op geweld in afhankelijkheidsrelaties. Deze regiovisie is operationeel per 1 januari. Bovenstaande leidt in tot een aantal maatregelen en acties vanuit verschillende partijen. Maatregelen Wat Toelichting Wie Wanneer In werking treden van Veilig Thuis (AMHK) Inhoudelijk vorm geven van Veilig Thuis (doorontwikkeling) Concrete uitwerking van een regiovisie Veilig Thuis voor Zuid-Limburg op geweld in afhankelijkheidsrelaties Coördinatie van het beheer van Aware Uitvoering van Aware Opvolging van Aware meldingen Het uitvoeren van de crisisdienst, screening en casemanagement voor de Wet tijdelijk huisverbod Het uitvoeren van algemene psychosociale hulpverlening ten behoeve van alle betrokkenen van huiselijk geweld Het horen van betrokkenen bij een huisverbod en het geven van advies aan de burgemeester over al dan niet verlenging Versterkte dagelijkse triage Aware is het mobiele alarmeringssysteem voor door huiselijk geweld bedreigde vrouwen en mannen Er wordt dagelijks beoordeeld welke cases zeer zorgelijk zijn en snel moeten worden opgepakt en welke worden besproken in het reguliere zorg-casus overleg Veilig Thuis (AMHK) Zuid-Limburgse gemeenten (afdeling welzijn + afdeling IV) + ketenpartners Zuid-Limburgse gemeenten (afdeling welzijn + afdeling IV) + ketenpartners GGD Zuid-Limburg Alcander + Blijf van mijn Lijf Huis Heerlen Politie Alcander Alcander Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering ) Veiligheidshuis Het verzorgen van de Wanneer alle (preventieve) Afdeling Welzijn 19

20 opvang van slachtoffers van huiselijk geweld maatregelen niet hebben geholpen, wordt er over gegaan tot opvang, onder andere door Blijf van m`n Lijf. Verder lopen er in een aantal projecten door die eerdere jaren zijn gestart: - Implementatie Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Per 1 juli 2013 is de Wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling van kracht geworden. Organisaties binnen de sectoren onderwijs, gezondheidzorg, kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning, jeugdzorg en justitie dienen een eigen meldcode/stappenplan te hebben waarin wordt aangegeven hoe om te gaan met signalen van huiselijk geweld (inclusief ouderenmishandeling) en kindermishandeling. Daarnaast dienen al die medewerkers geschoold te worden op dit thema. - Aandachtsfunctionarissen Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Vele organisaties krijgen te maken met signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling. De aandachtsfunctionarissen binnen de organisaties zijn bedoeld als een hulpmiddel om dit onder de aandacht te brengen en medewerkers te helpen bij het herkennen van signalen en handelen bij signalen. - Ouderenmishandeling De strijd tegen ouderenmishandeling is in 2011 ingezet en heeft door het project aanpak ouderenmishandeling Parkstad dat gestart is in juli 2013 een extra impuls gekregen. Binnen het project is aandacht voor vroegsignalering van ouderenmishandeling in al zijn vormen. Het project loopt door tot juli en daarna dient de aanpak geborgd te zijn. In het kader van deze projecten worden in een aantal acties ondernomen. Maatregelen Wat Toelichting Wie Wanneer Implementatie Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Stand van zaken implementatie inventariseren + waar nodig ondersteuningen bieden Uitgebreide rapportage met de stand van zaken met betrekking tot de betreffende wet voor álle organisaties Aandachtsfunctionarissen Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Netwerkbijeenkomst kindermishandeling Parkstad + netwerkbijeenkomst acute zorg Parkstad Ouderenmishandeling Tijdens een netwerkbijeenkomst kunnen aandachtsfunctionarissen met elkaar sparren over wat ze tegenkomen, wordt er casuïstiek behandeld en worden er goede voorbeelden getoond Veilig Thuis (AMHK) GGD Zuid-Limburg GGD Zuid-Limburg Tot 1 juli Impuls geven aan de reeds GGD Zuid-Limburg Tweede helft Eind 2014/begin 20