Advies van de commissie Diversiteit

Transcriptie

1 Brussel, 3 oktober _Advies_evaluatie_platformtekst_3_december_2002 Advies van de commissie Diversiteit Evaluatie van de Gemeenschappelijke platformtekst Evenredige arbeidsdeelname en diversiteit 2010 van 3 december 2002

2 Inhoud Inhoud Inleiding Samenvatting Evoluties in Evolutie in de werkzaamheidsgraad en in de vertegenwoordiging in de werkloosheid Evoluties in de actiedomeinen voor wegen naar werk Bevordering van de startkwalificaties Erkenning van verworven competenties (EVC) Taalverwerving Trajectbegeleiding Instroom Management van diversiteit Verwezenlijkingen van de concrete acties De commissie Diversiteit VESOC-Actieplan Vlaamse overheid VOKA UNIZO VCSPO Boerenbond Werknemersorganisaties (ACV, ABVV, ACLVB) Toeleidingsprojecten Evaluatie en aanbevelingen Evolutie in de werkzaamheidsgraad en in de vertegenwoordiging in de werkloosheid Evoluties in de actiedomeinen voor wegen naar werk Bevordering van de startkwalificaties Erkenning van verworven competenties (EVC) Taalverwerving Trajectbegeleiding Instroom Management van diversiteit Actieplan

3 1. Inleiding Op 25 april 2005 vroeg de Vlaamse minister van Werk aan de SERV om binnen de schoot van de commissie Diversiteit en in nauw overleg en samenwerking met de administratie Werkgelegenheid een evaluatie 2004 te maken van de Gemeenschappelijke platformtekst met betrekking tot Evenredige Arbeidsdeelname en Diversiteit allochtonen. De Vlaamse regering en de Vlaamse sociale partners ondertekenden deze Gemeenschappelijke platformtekst Evenredige arbeidsdeelname en diversiteit 2010 op 3 december Het Forum van Etnisch-Culturele Minderheden, de Unie van Turkse Verenigingen en de Federatie van Marokkaanse Verenigingen onderschreven als vertegenwoordigers van de allochtone gemeenschappen op 19 december 2002 een addendum aan de Gemeenschappelijke platformtekst waarin ze zich scharen achter deze doelstellingen en engagementen. Het streven naar een evenredige arbeidsdeelname van allochtonen in 2010 wordt in de Gemeenschappelijke platformtekst vertaald in volgende drie concrete doelstellingen: een substantiële vermindering van de kloof in de werkzaamheidsgraad; het wegwerken van de oververtegenwoordiging in de werkloosheid; evenredige kans om aangeworven te worden bij de invulling van de vacatures. Ten einde de eerste twee doelstellingen te realiseren werd in de Gemeenschappelijke platformtekst opgenomen dat er ieder jaar een toename noodzakelijk is van tot werknemers van niet-eu nationaliteit. De ondertekenden partijen verbinden zich in de Gemeenschappelijke platformtekst er toe om de vooropgezette doelstellingen te behalen via een mix van maatregelen, waarbij onder meer op de volgende domeinen een volgehouden en versterkt beleid dient te worden gevoerd: bevordering van de startkwalificaties, erkenning van verworven competenties, taalverwerving, trajectbegeleiding, instroom en management van diversiteit. In deze evaluatie van de commissie Diversiteit zijn drie delen te onderscheiden. De tekst vangt aan met een beschrijvend gedeelte. Dit schetst een stand van zaken in verband met de doelstellingen en de domeinen opgenomen in de Gemeenschappelijke platformtekst en is onder meer gebaseerd op de insteek het beleid Evenredige Arbeidsdeelname en Diversiteit van de administratie Werkgelegenheid. Pas in het tweede gedeelte van deze tekst spreekt de commissie Diversiteit een oordeel uit. Dit tweede gedeelte omvat, voor de doelstellingen en de domeinen, een evaluatie van de inspanningen geleverd in het verleden en van de huidige situatie én een reeks aanbevelingen. De weergave van vijf concrete actiepunten, waarvan de commissie Diversiteit de realisatie vraagt in de zeer nabije toekomst, vormt het slot van dit advies. 3

4 2. Samenvatting De Gemeenschappelijke platformtekst Evenredige arbeidsdeelname en diversiteit 2010 van 3 december 2002 bevat drie doelstellingen en zes wegen naar werk. Het eerste deel van dit document omvat een beschrijving van de stand van zaken betreffende zowel de doelen als de evoluties in de wegen naar werk. Hierbij constateert de commissie Diversiteit dat tot op heden noch de kloof in de werkzaamheidsgraad verkleind is noch de oververtegenwoordiging in de werkloosheid verminderd is, integendeel. De kloof in de werkzaamheidsgraad is gestegen tot 28,2% en de (over)vertegenwoordiging in de werkloosheid bedraagt nu 16,38%. Op het vlak van de wegen naar werk, toont een verdeling naar nationaliteit aan dat leerlingen met een nationaliteit van buiten de EU 15 vooral terug te vinden zijn in het Beroepssecundair onderwijs. Wanneer de populatie zou ingedeeld zijn naar etnische afkomst dan is de verwachting dat de oververtegenwoordiging van de allochtonen in de lagere onderwijsniveaus nog uitgesprokener zal zijn. De Erkenning van verworven competenties vormt het tweede domein bij de wegen naar werk. In het kader van het Vlaams Werkgelegenheidsakkoord is op dit domein de voorbereiding voorzien voor 10 titels van beroepsbekwaamheid in 2005 en 15 in Een diversiteitstoets moet er voor zorgen dat de noden van allochtonen in deze worden meegenomen. Ondanks de extra inspanning in het kader van het vorige werkgelegenheidsakkoord, is het aantal werkzoekende dat een taalcursus Nederlands volgde in het kader van een trajectwerking van de VDAB, gedaald in De ontwikkeling van de cursus Nederlands op de werkvloer voor KMO s werd afgerond in het tweede deel van 2004, waarna overgegaan werd tot de disseminatie en de opstart van een vervolgproject. In de trajectwerking, de vierde weg naar werk, zijn allochtonen nog steeds oververtegenwoordigd, zij het in minder mate dan vroeger. De oververtegenwoordiging concentreert zich echter in de module 5, de persoonsgerichte vorming. In de specifieke arbeidsgerichte opleidingen, de modules 4 en 6, zijn de allochtonen zelf eerder ondervertegenwoordigd. Bovendien is de oververtegenwoordiging terug te brengen tot een oververtegenwoordiging van de nieuwkomers. Het realiseren van instroom van werknemers uit de kansengroepen is een belangrijke doelstelling van het Impulsbeleid. In de 202 in 2004 afgesloten diversiteitsplannen die betrekking hebben op allochtonen is een instroomstreefcijfer van 741 allochtonen vooropgesteld. Jobkanaal, het project van Voka, verzamelde in 2004 dan weer vacatures. De bemiddelaars verwezen allochtone werkzoekende door, wat resulteerde in 459 aangenomen personen. In het stimuleren van management van diversiteit, het laatste domein, is een belangrijke taak weggelegd voor de structurele projecten van de sociale partners. Uit het Viona-onderzoek de weg naar evenredige arbeidsdeelname via diversiteitplannen op organisatieniveau bleek dat ook de eerste generatie diversiteitsplannen duidelijk bijdroegen aan het open van de ogen van bedrijfsleiders en werknemers. 4

5 Het tweede luik van Evoluties in geeft een overzicht van de realisaties van de ondertekenende partners. De Gemeenschappelijke platformtekst van 3 december 2002 werd ondertekend door de Vlaamse regering en de Vlaamse sociale partners. Via een addendum van 19 december 2002 onderschreven ook de federaties van allochtone gemeenschappen de opgenomen doelstellingen. Dit gedeelte vangt aan met een summiere beschrijving van de werkzaamheden van de commissie Diversiteit en van de engagementen die zijn opgenomen in het kader van het VESOC-actieplan In de 202 diversiteitsplannen met aandacht voor de kansengroep allochtonen zijn volgende streefcijfers vooropgesteld: 741 instroom, 275 doorstroom en personen in opleiding. De ondertekenende partners hebben elk op hun terrein gewerkt aan evenredige arbeidsdeelname en diversiteit. Zo keurde Vlaamse regering op 24 december 2004 een Besluit betreffende gelijke kansen en diversiteitsbeleid in de Vlaamse overheidsdiensten goed. Het decreet betreffende het openstellen van sommige functies bij de Vlaamse overheid voor niet-eu burgers werd echter niet opnieuw ingediend. Via Jobkanaal werden, zoals reeds gesteld 459 allochtonen aangenomen op de verzamelde vacatures. Vanuit Unizo werd in het najaar van 2004 het project Nederlands op werkvloer voor KMO s gefinaliseerd en werd begonnen met de disseminatie. Ten einde na te kunnen gaan op welke manier de ontwikkelde inhoud en methodiek dient te variëren naar de grootte en de sector, werd het Project NODWII opgestart. Het VCSPO biedt concrete ondersteuning aan organisaties die met diversiteit van start gaan en neemt ook de taak op zich om de sector te sensibiliseren. De Boerenbond ondersteunde in het kader van EDUplus meerdere initiatieven voor de kansengroep allochtonen, zoals het bevorderen van de participatie van allochtonen aan alternerend leren en werken en het dragen van de kosten van cursussen Nederlands tweede taal. Bij de drie werknemersorganisaties zijn diversiteitsconsulenten aan de slag die als taak hebben om, via syndicale actieplannen, vrijgestelden en militanten te sensibiliseren rond evenredige participatie van kansengroepen op de arbeidsmarkt. Samen hebben ACV, ABVV en ACLVB in syndicale acties gerealiseerd waarvan de kleine helft in bedrijven. Het toeleidingsproject van de vier federaties van allochtone gemeenschappen heeft als doelstelling werkzoekende allochtonen door te verwijzen naar de trajectwerking van de VDAB. De focus van het project is gaande weg wat verbreed in die zin dat de toeleiders ook meer en meer ingeschakeld worden om personen in een traject te houden. In het tweede gedeelte van dit advies spreekt de commissie Diversiteit een oordeel uit betreffende de stand van zaken op het vlak van de doelstellingen en de wegen naar werk opgenomen in de Gemeenschappelijke platformtekst van 3 december Wat de doelstellingen betreft, moet de commissie Diversiteit constateren dat de positieve resultaten van de diverse projecten op macroniveau niet resulteren in een vooruitgang. 5

6 Het nettoresultaat, een vergroting van de kloof in de werkzaamheidsgraad en een toename van de oververtegenwoordiging in de werkloosheid, is voor de commissie Diversiteit erg verontrustend. De aangekondigde evaluatie van de diverse facetten van het Impulsbeleid is dan ook meer dan noodzakelijk. De focus moet hierbij liggen op het verder uitwerken van de diversiteitsplannen tot een krachtig instrument en het zoeken naar meer afstemming en kruisbestuiving tussen de diverse projecten. De commissie Diversiteit wenst, naast de acties in de diverse wegen naar werk, alvast ook de volgende zaken aan te kaarten. Ten eerste is het voor de commissie Diversiteit duidelijk dat directe en indirecte discriminatie door werkgevers en werknemers niet kan en het aanpakken van discriminatie op de arbeidsmarkt behoort dan ook tot de taak van iedere partner die de Gemeenschappelijke platformtekst ondertekende. De commissie Diversiteit stelt verder vast dat de Vlaamse overheid, ondanks het Besluit van 24 december 2004, aarzelt om haar voorbeeldrol op te nemen. De commissie Diversiteit is dan ook van mening dat de Vlaamse overheid als werkgever krachtdadiger de kaart van evenredige arbeidsdeelname dient te trekken. Dit kan onder meer door een globaal streefcijfer voor het aanwerven van allochtonen voorop te stellen en door de nationaliteitsvoorwaarde voor het Vlaams openbaar ambt te versoepelen. Ten einde de resultaten van de diversiteitsplannen op macroniveau te voelen, vraagt de commissie Diversiteit de geleverde inspanning op te drijven. Hierbij is het belangrijk nieuwe bedrijven, die nog niet overtuigd zijn, aan te spreken. Verwijzend naar de VESOC-consensus van 2003 en de besluiten van het hogervermeld Viona-onderzoek, vraagt de commissie Diversiteit dat er gestart wordt met de registratie in het kader van de diversiteitsplannen. Wat de bevordering van de startkwalificatie betreft, stelt de commissie Diversiteit vast dat allochtone jongeren in vergelijking met autochtone leerlingen nog steeds het onderwijs verlaten met veel beperktere startkwalificaties. Het werken aan de studiekeuze van allochtone leerlingen, met ruime aandacht voor de rol van de CLB s en het aanpakken van de situatie van jongeren in het deeltijds onderwijs dienen hier de speerpunten te vormen. De commissie Diversiteit hecht veel belang aan de werkzaamheden betreffende de Erkenning van verworven competenties. Allochtonen mogen in dit ontluikend verhaal dan ook zeker de boot niet missen. Daarom is een uitgebouwde diversiteitstoets, met de nodige aandacht voor enerzijds mogelijke barrières in procedures en instrumenten en anderzijds voor de selectie van de titels, noodzakelijk. Ook dient te worden nagegaan hoe een titel van beroepsbekwaamheid kan worden ingezet bij de overheidsdiensten. Op het vlak van taalverwerving pleit de commissie Diversiteit voor het verder uitbouwen van het cursusaanbod NT2. Hierbij dient verdringing van oudkomers en innoverende projecten, ten gevolge van de grotere instroom door de verplichting die geldt voor nieuwkomers, vermeden worden. Verder moet voor de commissie Diversiteit de werking van de Huizen van het Nederlands op punt worden gesteld. 6

7 Voor de commissie Diversiteit is het noodzakelijk dat allochtonen, ook de oudkomers, eveneens goed vertegenwoordigd zijn in modules die het nauwst aanleunen bij de arbeidsmarkt (module 4 en 6). Daarenboven geldt de kwantiteit niet als enige criterium, trajecten dienen ook voldoende kwalitatief te zijn. Dit kan volgens de commissie Diversiteit gerealiseerd worden door de omkadering en caseload van de trajectbegeleider af te stemmen op de specifieke noden van de werkzoekende allochtonen. Uit de praktijk blijkt tenslotte dat de rol van de toeleiders van de federaties van allochtone gemeenschappen een stukje uitgebreid is. De commissie Diversiteit onderschrijft dat zij inderdaad een rol kunnen spelen in het in het traject houden van allochtonen. De effectieve instroom van allochtonen blijft, zoals uit de cijfers blijkt, problematisch. De commissie Diversiteit vraagt dan ook dat de instrumenten die voor handen zijn, ten volle worden benut. Concreet meent de commissie Diversiteit dat bij de diversiteitsplannen meer nadruk mag gelegd worden op acties met betrekking tot instroom. Verder is het belangrijk dat allochtonen meegenomen worden in de maatregelen (zoals IBO, IO en andere) die de instroom in de arbeidsmarkt stimuleren. Bij het laatste domein, management van diversiteit, is een aansturing heel belangrijk. Deze dient te gebeuren via de structurele projecten van de sociale partners en de werking van de eigen organisaties van allochtonen gemeenschappen. Ook de diversiteitstoets bij de modelconvenant, waaraan commissie Diversiteit veel belang hecht, kan in deze een stimulerende rol spelen. Dit advies van de commissie Diversiteit wordt afgesloten met een Actieplan bestaande uit volgende 5 concrete acties. Actie 1: Evaluatie en bijsturing van het Impulsbeleid; Actie 2: Versterken van de voorbeeldfunctie van de Vlaamse overheid; Actie 3: Allochtonen leerlingen vatten bij inspanning het deeltijds onderwijs; Actie 4: Uitwerken van diversiteitstoets bij de Erkenning van verworven competenties; Actie5: Het nemen van maatregelen die de instroom bevorderen. De commissie Diversiteit vraagt op korte termijn de uitvoering van de acties en wenst hieromtrent op geregelde tijdstippen op de hoogte te worden gehouden. 7

8 3. Evoluties in Wat volgt is een beschrijving van de evoluties in de doelstellingen en domeinen opgenomen in de Gemeenschappelijke platformtekst 3 december Na een bespreking van de evolutie in de werkzaamheidsgraad en in de werkloosheid wordt dieper ingegaan op de zes actiedomeinen voor wegen naar werk. Een beschrijving van de verwezenlijkingen gerealiseerd in de concrete acties gepland door de Vlaamse regering, de sociale partners en de organisaties van allochtone personen vormt het slot van dit gedeelte. Gegevens betreffende allochtonen zijn in Vlaanderen nog steeds eerder schaars. Bovendien verschillen de gehanteerde criteria (nationaliteit, etnische afkomst, EU 15, EU 25) van domein tot domein. Aandacht voor dit laatste is cruciaal bij het interpreteren van de aangereikte gegevens Evolutie in de werkzaamheidsgraad en in de vertegenwoordiging in de werkloosheid De Gemeenschappelijke platformtekst van 3 december 2002 stelt, ten einde te komen tot een evenredige arbeidsdeelname van allochtonen tegen 2010, het substantieel verminderen van de kloof in de werkzaamheidsgraad en het wegwerken van de oververtegenwoordiging van allochtonen in de werkloosheid als twee concrete objectieven voorop. Gegevens betreffende de werkzaamheidsgraad in 2004 zijn momenteel nog niet ter beschikking. Voor 2003, het eerste volledige jaar waarin de Gemeenschappelijke platformtekst liep, zijn de gegevens weergegeven in onderstaande tabel. Hierbij valt op dat zowel voor de populatie met de Belgische nationaliteit als voor de groep met een nationaliteit buiten de EU 15 de werkzaamheidsgraad is gedaald. Doordat de daling bij deze laatste groep het grootst was, is de kloof in de werkzaamheidsgraad niet verminderd zoals vooropgesteld maar integendeel gestegen, en dit van 26,7% naar 28,2%. Tabel 1: Werkzaamheidsgraad naar nationaliteit in Vlaanderen (bron WAV) Belg Niet EU 15 Belg Niet EU 15 Totaal 64,2% 37,5% 63,7% 35,5% Man 72,1% 54,2% 71,1% 50,7% Vrouw 56,1% 22,4% 56,0% 21,9% 8

9 Een tweede doelstelling van de platformtekst, is het terugdringen van de oververtegenwoordiging van de allochtonen in de werkloosheid. Wat de werkloosheid in absolute aantallen betreft, toont onderstaande tabel aan dat er in 2004 gemiddeld bij de VDAB een stijging is waar te nemen van het aantal personen etnisch niet-eu 15 die ingeschreven waren als nietwerkende werkzoekende. Deze tendens is ook waar te nemen binnen de groep van personen met een etnische afkomst uit één van de landen van EU 15, maar is ook hier meer uitgesproken voor de groep van etnisch niet-europeanen. Hierdoor is de oververtegenwoordiging van de allochtonen (etnisch niet-eu 15) in de groep van werklozen nog lichtjes gestegen van 16,12% naar 16,38%. Tabel 2: aantal bij de VDAB ingeschreven niet-werkende-werkzoekenden naar etniciteit (Bron VDAB) 2004 Verschil met vorig jaar gemiddeld aantal Absoluut verschil Procentueel verschil Etnisch Europa ,3% Etnisch Europa ,9% Etnisch niet-europeaan ,2% Totaal ,6% In de periode is zowel bij de Belgen als bij de groep van niet-eu 15 de werkloosheidsgraad gestegen. Dit betekent dat het aandeel van de werklozen in de beroepsbevolking hoger ligt dan het jaar voordien. Ook bij deze indicator wordt duidelijk dat de groep van allochtonen het nog moeilijker hebben op de arbeidsmarkt. In 2003 was meer dan 27% van de werknemers met een niet EU 15 nationaliteit werkloos, wat 2% meer is dan het jaar voordien. Tabel 3: Werkloosheidgraad naar nationaliteit in Vlaanderen (bron WAV) Belg Niet EU 15 Belg Niet EU 15 Totaal 4,5% 25,3% 5,3% 27,3% Man 3,9% 22,4% 4,7% 27,3% Vrouw 5,3% 31,1% 6,0% 27,1% Specifiek naar de schoolverlaters, toont het VDAB-onderzoek Fatima of Sil, een wereld van verschil dat allochtone schoolverlaters moeilijker aan de bak komen dan hun autochtone collega s. Van de groep werkzoekende schoolverlaters die zich inschreven bij de VDAB, maakten de etnisch allochtonen iets minder dan 5% uit. Het aandeel van de allochtonen bij de werkzoekende schoolverlaters die na 1 jaar nog werkzoekend zijn (de restcategorie) bedraagt echter 11,5%. Deze cijfers geven aan dat het voor allochtone schoolverlaters moeilijker is om werk te vinden. 9

10 Dat dit niet enkel met te lage scholingsgraad te maken heeft, valt af te leiden uit het feit dat binnen alle studieniveaus de restcategorie voor de allochtonen groter is dan voor de etnisch EU werklozen Evoluties in de actiedomeinen voor wegen naar werk De Gemeenschappelijke platformtekst bevat een zestal wegen naar werk. In wat volgt wordt een overzicht gegeven van de cijfermatige evoluties en de kwalitatieve stappen die vooruit of achteruit werden gezet tijdens Bevordering van de startkwalificaties Belangrijke indicator voor de startkwalificaties waarmee een persoon op de arbeidsmarkt komt, is het studieniveau waarmee de persoon afstudeert. Uit onderstaande tabel blijkt dat in de tweede en derde graad van het secundaire onderwijs, de leerlingen met een nationaliteit van buiten de EU-15 duidelijk meer in het beroepsonderwijs terecht komen. Relatief gezien is het aandeel van de BSO-leerlingen in deze groep twee keer groter dan in groep met EU-15 nationaliteit. Tabel 4: relatieve verdeling van de leerlingen naar nationaliteit over de verschillende onderwijsniveaus (gegevens Onderwijs). ASO KSO TSO BSO Totaal EU 15 39,5% 2,0% 32,0% 26,6% 100,0% Buiten EU 15 22,2% 1,3% 21,0% 55,5% 100,0% Andere 22,2% 2,2% 17,8% 57,8% 100,0% 230 Totaal 39,1% ,9% ,7% ,3% ,0% Deze trend wordt bevestigd door de samenstellingen van de leerlingen in het deeltijds onderwijs. Bij deze leerlingen heeft 11% een nationaliteit van buiten de EU-15; in de tweede en derde graad ASO is dit 1,3%, in het TSO 1,5% en in het BSO 4,5%. Merk op dat bij onderwijs enkel monitoring kan gebeuren op basis van het criterium nationaliteit. Wanneer de populatie zou ingedeeld worden naar etnische afkomst dan is de verwachting dat de oververtegenwoordiging van allochtonen in stelsels als het deeltijds onderwijs nog veel uitgesprokener is. Het verschil in startkwalificaties tussen autochtonen en allochtonen komt ook tot uiting in hoger vermeld VDAB onderzoek naar allochtone schoolverlaters. Hieruit blijkt dat binnen de groep van allochtone schoolverlaters 1 ingeschreven bij de VDAB 42,4% laaggeschoold en 8,8% hooggeschoold is. 1 Definitie van allochtonen zoals opgenomen in het door de VDAB ontwikkeld herkenningsprogramma. 10

11 In vergelijking met de etnisch EU groep binnen de populatie van werkzoekende schoolverlaters (16,1% laaggeschoold en 39,6% hooggeschoold), zijn de startkwalificaties van allochtone jongeren duidelijke veel beperkter (VDAB, 2004). Hetzelfde onderzoek toont aan dat allochtone jongeren, binnen een specifieke studieniveau bovendien meer dan gemiddeld een opleiding volgen waarbij het percentage schoolverlaters dat na 1 jaar werkloos is, het hoogst is. In het kader van het decreet betreffende gelijke onderwijskansen wordt extra ondersteuningsuren voorzien voor leerlingen in het basisonderwijs en eerste graad secundair onderwijs die scoren op één of meerdere gelijke kansenindicatoren. Eén van de indicatoren is de taal die gebruikt wordt voor de gangbare communicatie in het gezin is niet Nederlands. Deze indicator is enkel van tel in combinatie met één van de vier andere. In het schooljaar waren er leerlingen die scoorden op de taalindicator, waarvan er erkend werden als GOK-leerlingen. De overgrote meerderheid van deze leerlingen (38.893) zitten in het basisonderwijs Erkenning van verworven competenties (EVC) Eind 2004 is het decreet op de titels van beroepsbekwaamheid gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Voor de concrete inwerkingtreding is er nog een uitvoeringsbesluit nodig. Het decreet opent een recht voor elke burger op het laten erkennen van zijn of haar competenties met een titel van beroepsbekwaamheid. Het is van geen belang of die competenties nu zijn verworven via een opleiding of via werkervaring of via maatschappelijke activiteiten. Alle competenties komen in aanmerking. Ze moeten echter wel passen in een beroepsstandaard. Dat is een lijst van kerncompetenties die men moet bezitten om een bepaald beroep goed uit te kunnen oefenen. De bedoeling van de titels is dat ze het makkelijker maken voor iemand om werk te vinden, of ander werk te gaan doen. De titels zouden het ook eenvoudiger moeten maken om een verkorte opleiding te gaan volgen. Elk jaar zal een lijst bekend gemaakt worden van beroepen waarvoor die titels worden uitgereikt. Die lijst wordt door de sociale partners opgesteld en door de Vlaamse regering vastgelegd. De titels van beroepsbekwaamheid zullen door de administratie werkgelegenheid worden uitgereikt aan iedereen die met succes een beoordelingsprocedure heeft doorlopen. De beoordeling zal gebeuren door daarvoor speciaal erkende centra. Het Vlaams Werkgelegenheidsakkoord voorziet voor 2005 de voorbereiding van 10 titels en voor 2006 de voorbereiding van 15 bijkomende titels. 11

12 Volgende tien beroepen werden voor 2005 geselecteerd: Begeleider buitenschoolse kinderopvang, Wever, Torenkraanbestuurder, Brood- en banketbakker, Industrieel schilder, Call center operator, Autobuschauffeur, Autocarchauffeur, Kapper, Kapper-salonbeheerder. De diversiteitstoets, voorzien voor iedere maatregel van het Vlaams Werkgelegenheidsakkoord, bestaat in deze enerzijds uit het vermijden van impliciete barrières in nog op te zetten procedures en houdt anderzijds in dat bij de selectie van de beroepen ook rekening wordt gehouden met het perspectief van de allochtonen Taalverwerving Er zijn in Vlaanderen meerdere actoren die lessen Nederlands Tweede Taal aanbieden. De belangrijkste zijn de Centra voor Volwassen Onderwijs, de Centra voor Basiseducatie, de VDAB en de vier erkende universitaire opleidingscentra (KU Brussel, KU Leuven, Universiteit Antwerpen en Universiteit Gent). Anderstalige werkzoekenden die het Nederlands onvoldoende onder de knie hebben, kunnen indien zij slagen voor een basistest binnen de VDAB in het kader van hun trajectbegeleiding een cursus Nederlands volgen. Onder dit gedeelte van opleidingsmodule 5 Persoonsgerichte vorming vallen onder meer Nederlands op de opleidingsvloer, Werkstages met taalondersteuning en het pakket Vacant. Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal cursisten in de diverse cursussen Nederlands voor werkzoekenden georganiseerd door de VDAB. In het Vlaams Werkgelegenheidakkoord werden extra middelen voorzien voor de organisatie van cursussen NT2. Deze extra middelen zorgden, in vergelijking met 2002, voor een duidelijke stijging van het aantal werkzoekende dat een cursus NT2 volgde. Voor 2003 werden deze extra VESOC-middelen bovendien gecombineerd met een éénmalige specifieke dotatie, reeds door de voogdijminister toegekend in Hierdoor waren er, ondanks een duidelijke VESOC-inspanning voor beide jaren, in 2003 meer middelen ter beschikking dan in Het voorbije jaar werd dan ook een daling met ongeveer 500 cursisten genoteerd. Uit tabel 5 valt af te leiden dat deze daling zich vooral laat gevoelen in de opleiding voor technische beroepen (Vacant), administratieve beroepen (De lift) en de basiscursus. Het aantal opleidingen Nederlands op de opleidingsvloer steeg dan weer. 12

13 Tabel 5: Aantal werkzoekenden dat in 2002, 2003 en 2004 bij de VDAB in het kader van trajectwerking een taalcursus Nederlands volgde Nederlands voor anderstaligen voor technische beroepen 'Vacant' Nederlands voor anderstaligen voor administratieve beroepen 'De lift' Nederlands voor anderstaligen : basiscursus Nederlands om te solliciteren voor anderstaligen Nederlands op de opleidingsvloer Vakspecifieke cursus NT2 (inclusief voor verpleegkundigen en opvoeders Beginnerscursus Nederlands voor anderstaligen (les met computer) Nederlands voor anderstaligen beroepen in de social profit 'Duizendpoot' Polyvalent talent: NT2 als voorbereiding po. Verzorgende of log.assitent Werkstages met taalondersteuning Uitbestede opleidingen Nederlands voor anderstaligen Totaal Ook anderstalige werknemers kunnen bij de VDAB terecht voor een taalopleiding Nederlands. De cursus Nederlands op de werkvloer (NODW) is een praktisch, tijd- en bedrijfsgericht taalpakket, aangepast en op maat gesneden van een bedrijf of sector. Door de taallessen te verstrekken op de werkvloer worden collega s en ploegbazen nauw betrokken bij het opleidingsgebeuren. In 2004 werden er opleidingen Nederlands voor anderstalige werknemers georganiseerd. In vergelijking met 2003, toen er opleiding waren, is dat een stijging met meer dan opleidingen. Verder kan men ook terecht bij de Centra voor Volwassen onderwijs, de Centra voor Basiseducatie, de VDAB en de vier erkende universitaire opleidingscentra (KU Brussel, KU Leuven, Universiteit Antwerpen en Universiteit Gent) voor een opleiding Nederlands tweede taal. In het Onderwijs voor Sociale Promotie, ook gekend als de centra voor Volwassen onderwijs, volgende personen een cursus Nederlands tweede taal in de periode 1 februari januari Bekeken naar nationaliteit, hadden cursisten een nationaliteit EU-15, waarvan de Belgische. Meer dan 70% van de cursisten (29.604) had een nationaliteit van buiten de EU-15. Ook de centra voor Basiseducatie bieden cursussen Nederlands voor anderstaligen. In de periode volgende personen een dergelijke cursus. Hiervan hadden er een nationaliteit van buiten de EU. Op verscheidene manieren worden door Vlaamse regering en de sociale partners inspanningen geleverd om het volgen van taallessen Nederlands tweede taal te stimuleren en mogelijk te maken: 2 Gegevens voor referentieperiode 1 februari januari 2005 pas in september beschikbaar 13

14 Het UNIZO Servicepunt KMO & Diversiteit heeft in samenwerking met de KU Leuven, de VDAB en de Vlaamse Gemeenschap, op basis van een test in pilootbedrijven, in het tweede deel van 2004 de ontwikkeling van de cursus Nederlands op de Werkvloer voor KMO s afgerond. Begin november 2004 werd aangevangen met de bekendmaking en disseminatie van de cursus NODW voor KMO s. Eind 2004 startte het Servicepunt KMO & Diversiteit ook met een vervolgproject Nederlands op de Werkvloer II. Hierbij zal onder meer worden nagegaan op welke manier belangrijke factoren zoals de omgeving van de anderstalige, de grootte van het bedrijf en de sector van tewerkstelling een rol spelen bij het slagen van NODW Opleidingen vormen een belangrijke pijler in de diversiteitsplannen die werden afgesloten in het kader van het VESOC-actieplan 2004 Evenredige arbeidsdeelname en diversiteit. Hoeveel van de vooropgestelde opleidingen betrekking hebben op een opleiding Nederlands, is momenteel nog niet duidelijk. Toch kan gesteld worden dat het werken rond het verwerven van de Nederlandse taal een belangrijke invalshoek is in deze opleidingen. Het uitvoeringsbesluit van 30 januari 2004 (op decreet betreffende het Vlaamse inburgeringsbeleid van 28 februari 2003) maakt dat van 1 april 2004 af meerderjarige nieuwkomers van buiten de EU-15 verplicht zijn een inburgeringstraject te volgen. Op deze verplichting zijn wel meerdere uitzondering voorzien. Zijn onder meer vrijgesteld van het verplicht inburgeringstraject: onderdanen van de Europese Economische Ruimte, hun echtgenoot en hun kinderen tot 21 jaar. Het inburgeringstraject omvat een vormingsprogramma en individuele begeleiding (trajectbegeleiding) van de nieuwkomer. Het vormingsprogramma kan bestaan uit drie onderdelen: Nederlandse als tweede taal (NT2), maatschappelijke oriëntatie en loopbaanoriëntatie. In de Huizen van het Nederlands dient de persoon een test Nederlands af te leggen en op basis van deze test wordt hij doorverwezen naar een passend cursusaanbod Nederlands als Tweede taal. Voor personen met een loopbaanoriëntatie volgt na het inburgeringstraject een warme overdracht naar de trajectbegeleiding van de VDAB. Ook oudkomers vormen een specifieke doelgroep binnen de VDAB. Onder oudkomers wordt verstaan de legaal in België verblijvende niet-nederlandstalige meerderjarige burgers met een socio-culturele herkomst teruggaand op een staat die geen lid is van de Europese Unie. Bijkomende voorwaarde is dat deze personen ten eerste niet behoren tot de doelgroep van het Vlaams Inburgeringsdecreet en ten tweede overeenkomstig de geldende wetgeving kunnen genieten van het recht op arbeid in België. Oudkomers die zich voor de eerste maal melden op de arbeidsmarkt komen in aanmerking voor een inwerkingstraject (zie 4.2.4), inclusief dus taallessen Nederlands. 14

15 3.2.4 Trajectbegeleiding Het uitvoeren van een diversiteitstoets van de trajectwerking van de VDAB is opgenomen in de beleidsnota van de Vlaamse Minister van Werk. Dit betekent onder meer het duidelijk in kaart brengen van de mate waarin de kansengroepen bereikt worden door de trajectwerking van de VDAB. In 2004 volgde 17,6% van de NWWZ allochtonen een traject. Er is dus sprake van een systematisch oververtegenwoordiging, vermits de allochtonen een aandeel hadden van 13,8% in de totale groep van personen die minsten één dag ingeschreven was als NWWZ 3. Uit het rapport van de Vlaamse administratie blijkt echter dat deze oververtegenwoordiging de laatste jaren afneemt. In 2001 bedroeg deze nog 4,4 procentpunten, in 2004 was dit gezakt tot 3,8 procentpunten. Wat het volgen van een opleiding in het kader van de trajectwerking betreft, geeft onderstaande tabel aan dat etnisch Europeanen EU 15 vooral de beroepspecifieke opleidingen (module 4) en de opleidingen en begeleidingen op de werkvloer (module 6) volgen. Bij de etnisch allochtonen neemt module 5, de persoonsgericht vorming, de belangrijkste plaats in. Bij de groep van etnisch andere niet-eu, volgt zelfs meer dan 65% een opleiding uit module 5. Opvallend is verder dat binnen de groep van etnisch allochtonen, het volgen van een opleiding op de werkvloer veel minder voorkomt dan bij de groep van etnisch Europeanen. Tabel 6: verdeling van de werkzoekenden die 2004 bij de VDAB een opleiding volgde in het kader van trajectwerking naar etnische afkomst en module (Bron: VDAB) Totaal pers Module 3 Module 4 Module 5 Module 6 Etnisch Europeanen EU ,6% 53,6% 13,4% 47,0% Etnisch Europeanen nieuwe EU ,7% 39,7% 54,5% 34,8% Etnisch Maghrebijnen en Turken ,9% 36,2% 39,3% 36,4% Etnisch Andere niet-eu ,5% 39,4% 65,0% 29,4% Totaal ,6% 53,6% 13,4% 47,0% De oververtegenwoordiging van de etnisch allochtonen in de trajectwerking beperkt zich dus in hoofdzaak tot een oververtegenwoordiging in de persoonsgerichte vorming en nog meer specifiek in de taalopleiding. In de specifiek arbeidsmarktgerichte opleidingen, de modules 4 en 6, zijn de allochtonen zelf eerder ondervertegenwoordigd met een aandeel van twee maal 13%. Wanneer de groep van allochtone werkzoekende van nader bij wordt bekeken, dan blijkt verder dat vooral de anderstalige nieuwkomers oververtegenwoordigd zijn in de trajectwerking. 3 Hierbij wordt dus het aandeel in het cumulatief aantal NWWZ gebruikt. Dit aandeel ligt dus een stukje lager, dan het aandeel in het gemiddeld aantal NWWZ voor 2004 dat gebruikt wordt in punt

16 Zij maken 6,3% van de trajectpopulatie uit in 2004 tegenover 2,5% van de totale groep van werkzoekende. De allochtone oudkomers zijn dan weer ondervertegenwoordigd in de trajectwerking. Deze vaststelling strookt met de analyse betreffende de modules waarin de oververtegenwoordiging van de allochtone werkzoekende is waar te nemen. Hoewel de uitstroom uit de werkloosheid geen effectieve parameter is naar werk, het is het complement van de personen die na de trajectwerking nog steeds in de werkloosheid zitten, is het toch een indicator waar het nodige belang wordt aangehecht. Het gemiddeld uitstroompercentage bedroeg 58% in Het rapport van de administratie Werkgelegenheid geeft aan dat het uitstroompercentage voor allochtone werkzoekende een pak lager ligt dan voor autochtone Belgen (59,9%). Bij de allochtone is het uitstroom percentage gemiddeld 48,8%, met een dieptepunt voor de personen van Maghrebijnse of Turkse afkomst. Deze laatste groep heeft een uitstroompercentage van 43,3.%. Dit alles betekent dat de groep van allochtonen na het volgen van een traject proportioneel duidelijk vaker in de werkloosheid blijft hangen dan hun autochtone collega s werkzoekenden. De jobcoaches van de VDAB zorgen voor de overgang van de trajectbegeleiding naar een job door de persoon te ondersteunen bij het solliciteren en te begeleiden gedurende de eerste 6 maand in de nieuwe job. Het doel van de jobcoaches is dus het bevorderen van de integratie in het bedrijf. De allochtone werkzoekenden vormen één van drie doelgroepen waarop jobcoaching zich richt. In 2004 had de VDAB een team van 26 jobcoaches. Zij hebben in 2004 een 435 begeleidingen opgestart, waarvan er 225 betrekking hadden op allochtonen. Vier federaties van allochtone gemeenschappen (ACLI-Vlaanderen, Federatie van Marokkaanse Verenigingen, Turkse Unie van België en Unie van Turkse Verenigingen) startten in 2000 met een toeleidingsproject. Twee ervan zijn actief in Antwerpen, de andere twee hebben de provincie Limburg als werkterrein. De vier federaties krijgen, vanuit de Vlaamse administratie werkgelegenheid, elk subsidies voor één voltijdse toeleider. De doelgroep van de toeleiders zijn werkzoekende allochtonen die nog niet in een trajectbegeleiding van de VDAB zitten. Het doel is om deze personen, onder meer via persoonlijke gesprekken waarin de werking van de VDAB en de bijhorende mogelijkheden worden uitgelegd, te overtuigen zich aan te melden bij de VDAB. Algemeen gesteld, komt dit dus neer op het bevorderen van de instroom van allochtonen in de trajecten van de VDAB. Dit betekent ook dat het in c niet de opdracht is van de toeleiders om zelfstandig een job of een opleiding te zoeken voor een allochtone werkloze. In 2004 werden er 156 doorverwezen naar de VDAB. De werking van de toeleidingsprojecten van de allochtone zelforganisaties wordt ondersteund en gecoördineerd vanuit het Work-up project. 16

17 3.2.5 Instroom Het realiseren van instroom van werknemers uit de kansengroepen is een belangrijke doelstelling van het Impulsbeleid in het algemeen en de diversiteitsplannen in het bijzonder. In de in 2004 afgesloten plannen zijn per kansengroep streefcijfers opgenomen en dit zowel op het vlak van de instroom, de doorstroom als het organiseren van opleidingen. Voor de allochtonen zijn de 217 afgesloten diversiteitsplannen en de 27 beste praktijken goed voor een vooropgestelde instroom van 741 allochtone werknemers. Het project Jobkanaal stimuleert de instroom van kansengroepen door als wervingskanaal een brug te slaan tussen werkgevers en werkzoekenden uit de kansengroepen. In het kalenderjaar 2004 ontving Jobkanaal vacatures. De bemiddelaars waarmee Jobkanaal samenwerkt verwezen allochtone werkzoekende door naar deze vacatures. Uiteindelijk werden hiervan 459 personen aangenomen. Zowel vanuit de federale overheid als vanuit de Vlaamse overheid worden er maatregelen genomen om de aansluiting onderwijs arbeidsmarkt te verbeteren en de instroom van groepen die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt te bevorderen. Een voorbeeld hiervan is de Individuele beroepsopleiding (IBO) waarbij een werkzoekende binnen het bedrijf voor 1 tot 6 maanden een opleiding kunnen krijgen en de werkgever enkel een opleidingsvergoeding dient te betalen. Na de opleiding wordt de persoon in principe aangeworven met een contract voor onbepaalde duur. Uit analyses van de IBO s in 2004, blijkt dat er 10,8% werden ingevuld door allochtonen, wat in vergelijking met de totale populatie van de NWWZ een ondervertegenwoordiging was. Van alle IBO s opgestart in de periode januari - april 2005 hebben 13,2% ervan betrekking op etnisch niet EU 15 personen, wat betekent dat de ondervertegenwoordiging ten opzicht van het aandeel in de groep die minstens één dag ingeschreven was als NWWZ in 2004, zogoed als weggewerkt is Management van diversiteit Uit het Viona-onderzoek De weg naar evenredige arbeidsdeelname via diversiteitsplannen op organisatieniveau (Lamberts e.a. 2005) blijkt dat de vroegere positieve actieplannen en de huidige diversiteitsplannen duidelijk bijdragen aan het open van de ogen van bedrijfsleiders en werknemers. De acties die gevoerd worden in het kader van een diversiteitsplan hebben volgens de onderzoekers een positieve invloed gehad op de houding van het management en van de werknemers ten opzichte van allochtonen. In het stimuleren van management van diversiteit is ook een belangrijke taak weggelegd voor de structurele projecten van de sociale partners. 17

18 Zo hebben de diversiteitsconsulenten van de vakbond de taak om zowel bij werknemers in bedrijven (met en zonder diversiteitsplan) als de eigen vakbondskernen en kaders te werken aan het bevorderen van de gedachte van evenredige arbeidsdeelname en diversiteit. Jobkanaal, het project van Voka, rekent het expliciet tot zijn taak om bedrijfleiders te informeren en sensibiliseren betreffende evenredige arbeidsdeelname in het algemeen en de werking van het project in het bijzonder. Het Servicepunt KMO & Diversiteit neemt dezelfde taak op zich voor zijn doelgroep. De brochure reizen in Diversiteitsland, in 2004 uitgebracht door de administratie Werkgelegenheid, geeft een overzicht van de diverse actoren en projecten in verband met diversiteit. Ze is gericht naar alle spelers in het veld en heeft als doel de idee van management van diversiteit verder ingang te doen vinden Verwezenlijkingen van de concrete acties In opvolging van onder meer de Gemeenschappelijke platformtekst van 3 december 2002 en het Werkgelegenheidsakkoord werd in 2004 verder gewerkt aan heel wat initiatieven rond evenredige arbeidsdeelname en diversiteit. Deze initiatieven beperken zich niet alleen tot de doelgroep van de Gemeenschappelijke platformtekst van 3 december 2002, de allochtonen, maar richten zich tevens naar andere kansengroepen. Onderstaande bespreking geeft dan ook veeleer een globaal overzicht. Waar specifieke gegevens over allochtonen beschikbaar en relevant zijn, worden deze weergegeven De commissie Diversiteit De commissie Diversiteit heeft tot doel om de vertegenwoordigers van de kansengroepen te betrekking bij de beleidsadvisering op het domein van evenredige arbeidsdeelname en diversiteit. Na de oprichting eind 2003, was 2004 dus het eerste volle werkingsjaar van de commissie Diversiteit. De commissie Diversiteit formuleerde op vraag van de Vlaamse regering meerdere adviezen. Betreffende de kansengroep allochtonen hadden die onder meer betrekking op het registreren in het kader van de diversiteitsplannen, het uitvoeringsbesluit betreffende evenredige arbeidsdeelname en diversiteit bij de Vlaamse overheidsdiensten en het Positieveactieplan Op 19 mei 2004 maakte de commissie Diversiteit een advies over aan de toenmalige minister van werkgelegenheid waarin een evaluatie werd gemaakt van het eerste werkingsjaar van de Gemeenschappelijke platformtekst van 3 december

19 De commissie Diversiteit formuleer niet enkel adviezen, ze fungeert ook als overlegorgaan. Zo boog de werkgroep allochtonen van de commissie Diversiteit zich in het najaar 2004 over de toeleiding van allochtonen naar de VDAB en ging de nieuwe Vlaamse minister van Werk op 10 november 2004 betreffende zijn beleidsdoelstellingen in overleg met de kansengroepen op een samenkomst van de Commissie Diversiteit VESOC-Actieplan 2004 In 2004 werden er in het kader van het VESOC-actieplan Evenredige arbeidsdeelname en diversiteit 202 diversiteitsplannen met aandacht voor de kansengroep allochtonen afgesloten. Dit zijn 50 diversiteitsplannen minder dan het jaar voordien. Dit is ondermeer te verklaren door het feit dat er in vergelijking met 2003 een kleiner budget voor het afsluiten van diversiteitsplannen ter beschikking was. Het globale beschikbare bedrag voor het stimulerend beleid van de Vlaamse overheid was in 2004 op het zelfde niveau als 2003, maar in 2003 waren de structurele projecten nog in de opstartfase en namen ze een beperkter deel van de subsidie in beslag. Onderstaande tabel geeft de streefcijfers weer zoals ze zijn opgenomen in de diversiteitsplannen en beste praktijken afgesloten in het kader van het Vesoc-actieplan Uit deze cijfers blijkt onder andere dat allochtonen en vrouwen de kansengroepen zijn die het meest uitgebreid aan bod komen. In vergelijking met de streefcijfers voor 2003 zien we dat voor de kansengroep allochtonen de streefcijfers in 2004 een stukje minder ambitieus zijn dan het jaar voorheen. Toen werd de instroom van en een doorstroom van 642 allochtone werknemers vooropgesteld. Ook was het de bedoeling om voor allochtone werknemers een opleiding te organiseren. De lagere streefcijfers zijn deels te verklaren door het beperktere aantal plannen en het opnemen van een bijkomende doelgroep, zijnde de laaggeschoolden. Tabel 7: Streefcijfers voor de diversiteitsplannen en beste praktijken die werden afgesloten in 2004 instroom Doorstroom Opleiding allochtonen ouderen personen met handicap vrouwen laaggeschoolden Totaal

20 3.3.3 Vlaamse overheid De Vlaamse regering heeft op 12 december 2003 het ontwerp van decreet betreffende het openstellen van sommige functies bij de Vlaamse overheid voor niet-eu burgers definitief goedgekeurd en machtigde de minister van Ambtenarenzaken om het ontwerpdecreet en de bijhorende memorie van toelichting in te dienen bij het Vlaams parlement. Op 20 april 2004 leidde de toenmalige minister het ontwerp van decreet in bij de bevoegde commissie van het Vlaams parlement, maar daar werd het voor het einde van de legislatuur niet ten gronde besproken. De decreten voorgelegd aan het Vlaams Parlement tijdens een vorige legislatuur komen automatisch te vervallen bij aanvang van de nieuwe beleidsperiode. Het decreet dient dus opnieuw ingediend te worden in het Vlaams Parlement. Dit is tot op heden niet gebeurd. Op 24 december 2004 werd het besluit houdende maatregelen ter bevordering en ondersteuning van het gelijke kansen- en diversiteitsbeleid in sommige diensten van de Vlaams overheid goedgekeurd. Hiermee geeft de Vlaamse regering uitvoering aan het decreet houdende evenredige deelname aan de arbeidsmarkt van 8 mei De allochtonen vormen (naast de personen met een handicap, de mannen en vrouwen, de ervaren werknemers en de kortgeschoolden) één van de kansengroepen van het besluit. Het is de bedoeling dat er per beleidsdomein de bevoegde minister een streefcijfer vaststelt voor iedere kansengroep. Via een stappenplan tot realisatie van de vooropgestelde streefcijfers en een jaarlijkse evaluatie van de bereikte resultaten moet er gekomen worden tot een betere aanwezigheid van de kansengroepen in het personeelsbestand van de Vlaamse overheid. Het uitvoeringsbesluit van 24 december 2004 stelt verder dat elk beleidsdomein een jaarlijks voortgangsrapport en actieplan voor het gelijkekansen- en diversiteitsbeleid dient te bezorgen aan de opdrachthouder voor emancipatiezaken. Dit plan dient minstens een analyse van en actiepunten voor volgende kansengroepen te bevatten: mannen/vrouwen, personen van allochtone afkomst en personen met een handicap. Aandacht en maatregelen voor kortgeschoolden en ervaren werknemers zijn in 2005 nog niet verplicht, maar kunnen uiteraard ook al opgenomen worden. Het nieuwe plan verschilt in een aantal opzichten met de vroegere positieve-actieplannen: Er dienen acties voor minstens drie kansengroepen opgenomen te worden. Om de gedragenheid van het diversiteitsbeleid te vergroten, wordt gevraagd het plan op te maken in samenwerking met verschillende mensen uit de entiteit (bijvoorbeeld een werkgroep diversiteit). Het plan kan dus niet door één persoon uitgeschreven en uitgevoerd worden. Er wordt gevraagd een analyse te maken van het personeelsbestand en het personeelsbeleid en op basis daarvan acties te ondernemen. 20

21 De dienst Emancipatiezaken van de Vlaamse administratie stelt sinds enkele jaren een Positieve-actieplan op waarin de speerpunten van het beleid zijn opgenomen. Voor 2004 en 2005 betreft dit onder andere het project Test de test (onderzoek naar effecten in wervingtesten voor allochtonen en personen met een handicap), het implementeren van een vrijwilliger registratie van de allochtonen en personen met een handicap en het verder uitwerken van de netwerken voor beide kansengroepen. In het kader van de sectorconvenant (afgesloten in juni 2004) zullen de lokale besturen, via de sectorconsulenten toegekend aan VVSG, werken aan diversiteit. Wat betreft de toeleiding naar de arbeidsmarkt zal bijzondere aandacht gaan naar het creëren van een kader waarbinnen de statutaire tewerkstelling van allochtonen mogelijk wordt. De sector lokale besturen zal PWA werknemers begeleiden naar een job in de dienstensector en een vijftal pilootprojecten opzetten rond buitenschoolse kinderopvang met het oog op flexibele opvangmogelijkheden bij de tewerkstelling van kansengroepen. De sector zal 25 diversiteitsprojecten of plannen initiëren en nagaan waar bijsturingen nodig zijn in de Gemeenschappelijke krachtlijnen voor een samenhangend personeelsbeleid in lokale en regionale besturen. Verder zullen de sectorconsulenten meewerken aan het luik werkgelegenheid binnen het lokaal minderhedenbeleid en aan de optimalisering van het draaiboek diversiteit voor lokale besturen. Ook een pilootproject rond allochtonen bij de politie en in de sportsector én een seminarie over leeftijdbewust personeelsbeleid zijn voorzien. Er wordt verder een peter-en-meter toolbox (vormingsmodule basisvaardigheden) ontwikkeld en tien pilootprojecten opgestart m.b.t. het onthaal van nieuwe werknemers. Tenslotte zal er een sensibiliseringscampagne uitgewerkt worden voor de ondertekening van een non-discriminatiecode naar analogie met het akkoord tussen Vlaamse sociale partners en de ziekenhuizen in de lokale sector VOKA Jobkanaal is een alternatief en gratis wervingskanaal dat een brug slaat tussen werkgevers en gemotiveerde, bekwame en onmiddellijk inzetbare werkkrachten uit kansengroepen: allochtonen, 45-plussers en arbeidsgehandicapten. Jobkanaal werd in 2003 door Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen opgericht in samenwerking met de Vlaamse overheid en Gent, Stad in Werking. Daarnaast zijn de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB), Federgon, het Steunpunt Lokale Netwerken (SLN), de Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG) en de Arbeidstrajectbegeleiding (ATB) protocolpartners die zich engageren binnen Jobkanaal voor de toeleiding van werkzoekenden. Als structurele actie wil Jobkanaal de zoek- en wervingskanalen tussen doelgroepen en werkgevers beter op elkaar afstemmen. Om dit te kunnen realiseren zijn er in Vlaanderen elke dag elf projectverantwoordelijken op de baan. Tien projectverantwoordelijken zijn verbonden aan de acht Voka Kamers van Koophandel. 21