FOCUS OP TALENT BAROMETER. Kansengroepen in cijfers

Transcriptie

1 FOCUS OP TALENT BAROMETER Kansengroepen in cijfers

2 Inhoudsopgave 1. Verklarende woordenlijst Samenvatting PERSONEN MET EEN ARBEIDSHANDICAP PERSONEN GEBOREN BUITEN EU LAAGGESCHOOLDEN PLUSSERS pagina 2 van 27

3 1. Verklarende woordenlijst Arbeidsgehandicapte NWWZ: werkzoekende met een erkenning door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap; of is een werkzoekende met een diploma BUSO (Buitengewoon Secundair onderwijs) of BLO (geen studievereiste); of is een werkzoekende die een beperkte tot zeer beperkte arbeidsgeschiktheid heeft. Deelname aan permanente vorming: De opleidingsdeelname wordt gedefinieerd als het aandeel van de bevolking (25 4 jaar) dat in de referentieperiode van vier weken deelnam aan een opleiding, zowel binnen als buiten het reguliere onderwijs. Niet-werkende werkzoekenden (NWWZ): dit is de VDAB-definitie van werkzoekenden, namelijk: nietwerkende werkzoekenden die ingeschreven zijn bij de VDAB, kortweg NWWZ. NWWZ met een migratieachtergrond: niet werkende werkzoekende die een huidige of vorige nationaliteit heeft van buiten de EU-28 (VDAB-definitie). Onderwijsniveau: In de cijfers obv. de EAK worden hier laaggeschoolden gedefinieerd als personen met maximaal een diploma lager onderwijs (of geen diploma), algemeen lager secundair onderwijs of lager technisch, kunst- of beroepssecundair onderwijs. Hogergeschoolden worden gedefinieerd als personen met minstens een diploma hoger secundair onderwijs (met een diploma secundair onderwijs van de derde graad, een bachelorsdiploma en/of een masterdiploma). Herkomst: er wordt een onderscheid gemaakt tussen personen geboren buiten 28 landen van de Europese Unie (2-4) en personen geboren in één van de 28 EU-landen, inclusief België (2-4). PMAH: Personen met een arbeidshandicap. Werkzaamheidsgraad: het aandeel werkenden in de bevolking op arbeidsleeftijd (2-4). Werkloosheidsgraad: het aandeel werkzoekenden in de beroepsbevolking (werkenden + werkzoekenden) op arbeidsleeftijd (15-4). Iemand wordt - in navolging van de ILO definitie - als werkzoekend beschouwd wanneer de persoon niet werkt, onmiddellijk beschikbaar is voor een betrekking en er actief naar zocht gedurende de laatste vier weken met inbegrip van de referentieweek. Methodologische mededeling omtrent de gebruikte gegevens. In 217 werd de Enquête naar de Arbeidskrachten (EAK) grondig hervormd. Zo wordt vanaf 217 met een roterend panel gewerkt, worden verschillende dataverzamelingsmodi gebruikt en werd de weegmethode herzien. Dit zorgt voor een breuk in de resultaten, waardoor de cijfers volgens de oude methode niet meer helemaal vergelijkbaar zijn met deze volgens de nieuwe methode (Steunpunt werk, ). Deze tijdreeksbreuk wordt in de grafieken steeds aangeduid met een rode verticale streep. Meer informatie over de methodologische hervorming van EAK vindt u op de website van Statbel. 2 De cijfers voor 217 zijn berekend op basis van de jaarcijfers in EAK, voor 218 werd de data berekend op basis van de kwartaalcijfers van de 4 kwartalen van dat jaar. 1 Steunpunt Werk (219) Methodologie Vlaanderen in Europa. 2 Statbel. De Enquête naar de Arbeidskrachten (EAK) vanaf Statbel De methodologische verbeteringen in de Enquête naar de Arbeidskrachten (EAK) pagina van 27

4 2. Samenvatting In de conceptnota Focus op talent en competenties als sleutel naar een hogere werkzaamheidsgraad in het kader van Evenredige Arbeidsdeelname, die op 22 juli 215 werd goedgekeurd door de Vlaamse regering, wordt een nieuw beleid voor de kansengroepen op de arbeidsmarkt uitgetekend. De conceptnota bevestigt de ambitie om de algemene werkzaamheidsgraad te verhogen en de noodzaak om daarbij élk talent in Vlaanderen te benutten. Het behalen van de PACT-22 doelstellingen (gemiddelde jaarlijkse groei van 1 procentpunt in arbeidsdeelname, wegwerken van de kloven in arbeidsdeelname, uitbannen van discriminatie) blijft hierbij een belangrijk streven. Om de doelstelling van evenredige arbeidsdeelname en de resultaten van het nieuwe beleid te kunnen opvolgen is een goede monitoring van groot belang. Het gaat zowel om de socio-economische situatie van de kansengroepen op Vlaams niveau als om de mate waarin het beleid de kansengroepen bereikt en wat de effecten zijn van het beleid voor deze groepen. Deze Focus Op Talent-barometer geeft een overzicht van de socio-economische positie van kansengroepen aan de hand van de meest recente data. Allereerst wordt nagegaan hoe groot de kansengroepen zijn en welk aandeel zij innemen in de bevolking, hoeveel van hen het onderwijs hebben verlaten met een kwalificatie op zak en welke leeftijdsstructuur ze hebben. Vervolgens wordt vastgesteld welke positie deze groepen innemen op de arbeidsmarkt aan de hand van de werkzaamheidsgraad, het aandeel zelfstandigen en de werkloosheidsgraad. Ten slotte wordt de aandacht gericht op de opleidingsdeelname van de kansengroepen, waaronder ook de deelname van niet-werkende werkzoekenden aan beroepsopleiding bij de VDAB of een van zijn partners. De focus is gericht op 4 kansengroepen, met name de personen met een arbeidshandicap, de personen geboren buiten EU, de laaggeschoolden en de 55-plussers. Vertegenwoordiging kansengroepen naar achtergrondkenmerken 218 PmAH geboren buiten EU Laaggeschoold 55 + Aandeel PMAH (kolom) / 1, 28,8 24,8 Aandeel geboren buiten EU-28 (kolom) 9,4 / 19,8 5,9 Aandeel laaggeschoold (kolom ),1 9,7 / 2, Aandeel 55 + (kolom ) 8,5 15,1 41, / Bron: Statbel EAK (bewerking Dep. WSE) Het is van belang om te onderstrepen dat personen uit kansengroepen tot meerdere groepen tegelijk kunnen behoren. Zo geeft de tabel hierboven aan dat bijna 4 van de personen geboren buiten de EU ook laaggeschoold zijn. Bij de personen met een arbeidshandicap (PMAH) is,1 ook laaggeschoold en zijn 8,5 55 jaar of ouder. Ook bij de laaggeschoolden is een zeer groot aandeel ouder dan 55 (41,). Gezien deze overlap is een vergelijkende analyse tussen de groepen niet zinvol pagina 4 van 27

5 Overzichtstabel kernindicatoren , EAK PmAH Geboren buiten EU Laaggeschoold Aantal personen (2-4) x Aandeel in de bevolking (2-4) 15,4 15, 8,9 9, 19,5 18,1 22,9 2,2 diploma hoger sec. onderwijs,9,9,9, / / 5,4 8, Werkzaamheidsgraad 4, 45,8 5, 1,2 51,5 52,1 49,5 52,5 Werkloosheidsgraad (15-4) 7,4 5,5 12,4 9,8 8,,9 4,5, Aandeel zelfstandigen 4,8 5, 5,5, 5,2 5, 8, 8, Deelname aan permanente vorming 4 5, 8,2 9,5 2,9 2,8 4,1 4,8 Bron: Statbel EAK Overzichtstabel kernindicatoren , VDAB PmAH Geboren buiten EU Laaggeschoold Aantal NWWZ in de totale populatie NWWZ 15, 17, 28, 28,7 4, 4, 19, 21,1 beroepsopleiding georganiseerd door 19,2 21, 28,2 1,8 4,5 45, 2,8,8 VDAB of derden IBO 1,4 1,9 17,8 19, 29,9 1,8 1,7 1,9 Bron: VDAB arvastat (bewerking Dep. WSE) Anno 218 bedraagt de werkzaamheidsgraad bij 2-4 jarigen in Vlaanderen 74,. Dat is een sterke stijging ten opzichte de jaren voordien. Aan het huidige groeitempo komt de vooropgestelde Europese doelstelling van 7 in 22 in het vizier. Ook groepen met een achterstandspositie op de arbeidsmarkt boekten de voorbije jaren vooruitgang. Bij 55-plussers was die vooruitgang het meest uitgesproken. Maar ook personen geboren buiten de EU28 (1,2) en mensen met een arbeidshandicap (45,8) laten beduidend hogere arbeidsdeelnames optekenen dan in 21. Personen met een arbeidshandicap (PMAH) kenden in 218 een werkzaamheidsgraad van 45,8. Ook het aandeel PMAH die actief werk zoekt en als zodanig ingeschreven staat bij de VDAB (NWWZ) is na een daling tot 1 in 212 terug gestegen tot 17 in 218. Overeenkomstig wijzen de cijfers op een sterke positieve evolutie met betrekking tot het volgen van een beroepsopleiding en de IBO s ingevuld door personen met een arbeidshandicap. Zo steeg het aandeel PMAH die een beroepsopleiding volgden met maar liefst 11 procentpunt tussen 21 en 218, van 1,2 tot 21. Ook het aandeel IBO s ingevuld door PMAH steeg na een stagnatie rond 7 in de jaren voor 214 naar 1,4 in 217. Ook bij personen geboren buiten de EU was er vooruitgang. Hun werkzaamheidsgraad bedraagt intussen 1,2, en deze groep vertoont een sterk toenemend aandeel in de bevolking op beroepsactieve leeftijd (van 5,9 in 21 tot 9, in 218). Ook de werkloosheid daalt voor mensen geboren buiten de EU. Er blijft een aanzienlijke kloof in de arbeidsdeelname en werkloosheidsgraad pagina 5 van 27

6 tussen mensen geboren in België en mensen geboren buiten de EU, al is deze de laatste twee jaar fel geslonken. In de deelname aan opleidingen zien we een positieve tendens. De werkzaamheidsgraad bij laaggeschoolden bleef tussen 21 en 218 eerder stabiel. In 218 liggen de cijfers voor deze groep met 52,1 ruim onder de algemene Vlaamse werkzaamheidsgraad van 74,. De groep van laaggeschoolden overlapt sterk met de andere doelgroepen, waardoor vele laaggeschoolden verschillende kansengroepkenmerken combineren. De werkloosheidsgraad ligt met,9 in 218 ook hoger bij deze groep dan gemiddeld. Laaggeschoolden zijn verder met 4, in 218 bij uitstek oververtegenwoordigd bij de niet werkende werkzoekenden (NWWZ), zeker in het licht van hun aandeel in de totale bevolking (18,1). Met 4, is dat aandeel NWWZ echter gedaald van 5,5 in 21. De VDAB zet sterk in op deze groep met haar opleidingsmaatregelen; de laagopgeleiden zijn sterk vertegenwoordigd binnen de gevolgde beroepsopleidingen en ook de IBO s worden voor een groot deel door hen ingevuld. Het aandeel laagopgeleide NWWZ in een beroepsopleiding is sterk toegenomen, tot 45 in 218. De werkzaamheidsgraad voor de 55-plussers bedraagt voor het eerst meer dan 5 (de doelstelling voor 22). Die toename is vooral het gevolg van een hogere arbeidsdeelname bij de 55--jarigen, die tussen 21 en 218 met meer dan 1 procentpunten toenam van 2,2 naar 72,. De werkzaamheidsgraad van deze groep evenaart dus bijna het Vlaams gemiddelde. Bij -plussers bedraagt de werkzaamheidsgraad echter slechts 29,. De deelname aan opleiding van 55-plussers blijft betrekkelijk laag, net als hun aandeel binnen IBO. We zien hier de laatste jaren wel een stijging pagina van 27

7 X 1.. PERSONEN MET EEN ARBEIDSHANDICAP Aantal en aandeel personen met AH in de totale bevolking (2-4 jaar) 1,1 1,5 1, 14, ,7 14, ,4 15, , 15, 12, 9,,,, Aandeel personen met minstens een diploma HSO (2-4 jaar) met AH zonder AH ,7 78,9 8,1 8,7 81,5 81,9 82,8 84, ,2 5,1 55, 57,, 59,7,9, Verdeling van de bevolking volgens leeftijdsklasse (2-4), 218 1,8 11,5 11,2 11, 11,5 5,,5 8,4 8, 12, 1,4 11,5 11,8 22,4 1,5 1, , met AH zonder AH pagina 7 van 27

8 9 8 Werkzaamheidsgraad (2-4 jaar) met AH zonder AH 7,8 7,7 7,8 7,7 7,9 77,4 78, 8, , 8,7 4,4 42,7 4,1 41, 4, 45, Verschil in werkzaamheid tussen personen zonder AH en personen met AH, in ppt. 42 8,2 8, 8 4,4 4,,8,4 5, 4, ILO-werkloosheidsgraad (15-4 jaar) 1 met AH zonder AH ,5 8,4 9,8 9,7 8,8 8, 7,4 5,5 4, 4, 4,5 4,4 4,7 4,5 4,1, pagina 8 van 27

9 ppt. -4-5,9 Verschil in werkloosheidsgraad tussen personen met AH en personen zonder AH, in ppt. -4,4-5,4-5, -4,2 -,7 -, -2, Aantal en aandeel NWWZ met arbeidshandicap 17, 15, 14, 14, 14,5 1, 1,2 1,5 1, , , 1, 14, 12, 1, 8,, 4, 2,, Bron: VDAB (bewerking Dep. WSE) 15 Aandeel zelfstandigen (2-4 jaar) met AH zonder AH 12 1, ,7 11,1 11,7 11,2 1,9 1,5 9,9, 4,1 5,2 4,7 4,8 4,8 5, pagina 9 van 27

10 ppt. 9 Verschil in aandeel zelfstandigen tussen personen met en zonder AH (2-4 jaar), in ppt , 7,4 7, 7, 5,4 5,9,1 5, Deelname aan permanente vorming (25-4 jaar) met AH zonder AH 9 7,5,9 7,1 7, 7,1 7,5 8,5 7, 4,7 4,8 4,5 4,7 5,1 5, 5,7 5, Aantal en aandeel NWWZ met AH die een beroepssopleiding hebben gevolgd georganiseerd door de VDAB of derden , ,1 1,9 11, , ,2 17, , , pagina 1 van 27

11 Aantal en aandeel IBO's ingevuld door personen met AH 2. 1,4 1, ,8,8,,8 7, , , Bron: VDAB (bewerking Dep. WSE) pagina 11 van 27

12 X PERSONEN GEBOREN BUITEN EU Aantal en aandeel personen geboren buiten EU in de totale bevolking (2-4 jaar) 8,9 9, 8, 7,8 7, 7, 7,4, , Aandeel personen met een diploma HSO geboren buiten EU geboren in EU 85 75,4 7, 7,9 78,4 79,2 8,2 8,7 82,4 84, ,8 5,7 55,7 54,9 5, 5, 5,4,9, Verdeling van de bevolking volgens leeftijdsklasse, 218 (2-4) 2 geboren buiten EU geboren in EU ,1, 1,8 1, 15, 1, 14, 14,8 1,8 1, 1,1 11,5 12,7 12,7 1,4 8,7 11,4, pagina 12 van 27

13 8 Werkzaamheidsgraad (2-4 jaar) geboren buiten EU geboren in EU 7, 7,2 7,1 7,2 7,4 7,5 7,8 74, 7, 7 1,2 5 5,4 5, 51,8 54,9 5, 5,7 5, 5, Verschil in werkzaamheid tussen personen geboren in EU en geboren buiten EU, in ppt ,9 2,2 21, 18, 2,2 19,7 2,9 18, , ILO-werkloosheidsgraad (15-4 jaar) geboren buiten EU geboren in EU ,7 15, 17,4 1, 15, 1, 1, 12,4 9,8 5 4,,4,5 4,2 4,2 4,5 4,,7 2, pagina 1 van 27

14 - -8 Verschil in werkloosheid tussen personen geboren in België en personen geboren buiten EU, in ppt. -8, -, ,5-11,7-1,9-11,8-11,4-11, -12, Aantal en aandeel NWWZ met een migratieachtergrond 28, 28,7 2,9 25, 25, 25,2 25,5 24, 22, * NWWZ met een migratieachtergrond: werkzoekende die een huidige of vorige nationaliteit heeft van buiten de EU-28. Bron: VDAB (bewerking Dep. WSE) pagina 14 van 27

15 Aandeel zelfstandigen (2-4 jaar) 15 geboren buiten EU geboren in EU 12 1, 1, 1, 11, 1, 11, 1, 1, 1, 9,1,1 5,4,9 5,9,1, 5,5, Verschil in aandeel zelfstandigen tussen personen geboren in EU en personen geboren buiten EU (2-4 jaar), in ppt. 5 ppt. 4 4,5 4,2 4,9 4,1 4,7 4,9 4, 4,8 4, Deelname aan permanente vorming (25-4 jaar) geboren buiten EU geboren in EU ,1 1,1,9,7 9,2 9,2 9,5 9, 7,4,,4,9,7,9 8,7 8,2 9,5 8, pagina 15 van 27

16 Aantal en aandeel NWWZ met migratieachtergrond in beroepsopleiding georganiseerd door de VDAB of derden 7.5 1, ,7 24,8 24, , 24, 25, , Aantal en aandeel IBO's ingevuld door allochtonen ,9 15, 15,2 1,1 12,5 1,5 14,1 17,8 19, Bron: VDAB (bewerking Dep. WSE) pagina 1 van 27

17 X LAAGGESCHOOLDEN Aantal en aandeel laaggeschoolden (2-4 jaar) , ,9 24, , , ,7 21, , , Verdeling van de bevolking volgens leeftijdsklasse (218) hogergeschoold lagergeschoold 24 22,1 18, ,1 12 1,7 5, 11,5 11, 11,8 11,2 7,8 8,,8,5 12, 12,1 9,9 1,8 8, Noot: Verdeling van scholingsgraad naar leeftijdsklasse; 22,1 van de laaggeschoolden bevinden zich in de leeftijdscategorie 4 jaar tov. 8,5 van de hogergeschoolden pagina 17 van 27

18 9 8 Werkzaamheidsgraad (2-4 jaar) lagergeschoold hogergeschoold 78,7 78, 78, 77,9 77,8 77,8 77,9 78,2 79, 7 5 5, 52, 51,7 52, 51,8 5, 5,4 51,5 52, Verschil in werkzaamheid tussen lagergeschoolden en hogergeschoolden, in ppt , 2,4 2,2 25,9 2, 27,2 27,5 2,7 27, ILO-werkloosheidsgraad (15-4 jaar) , 8, 8,4 lagergeschoold 8,9 9,2 hogergeschoold 1, 9,7 8, 8,9 4 4,1,,7 4, 4,2 4,2,9,7 2, pagina 18 van 27

19 -2 Verschil in werkloosheid tussen lagergeschoolden en hogergeschoolden, in ppt ,5-5,4-4,7-4, -5, -,1-5,8-4,9-4, Aantal en aandeel laageschoolde NWWZ 5,5 5,1 49, 47,1 45,7 45, 4,5 4, 4, Bron: VDAB (bewerking Dep. WSE) 15 Aandeel zelfstandigen (2-4 jaar) lagergeschoold hogergeschoold 12 11,5 11,4 11, 11,9 11,5 11,7 11,4 11, 1,7 9,9, 5,9,5,1,7 5,9 5,2 5, pagina 19 van 27

20 ppt. Verschil in aandeel zelfstandigen tussen lager- en hogergeschoolden (2-4 jaar), in ppt ,4 5,4 5,4 5,4 5, 5,5 5,8 5,7 4 4, Deelname aan permanente vorming (25-4 jaar) lagergeschoold hogergeschoold 12 1,2 1,1 9 8,9 8,7 8,1 8,1 8, 7,9 8,4,1,1 2,7 2,9, 2,9 2,7 2,9 2, pagina 2 van 27

21 Aantal en aandeel laageschoolde NWWZ in beroepsopleiding georganiseerd door de VDAB of derden,, 5,9 5,8 4,1 41,8 4,2 4,5 45, Aantal en aandeel IBO's ingevuld door lagergeschoolden. 4.5,8 5, 4,8 2, ,4,, 29, , Bron: VDAB (bewerking Dep. WSE) pagina 21 van 27

22 X PLUSSERS Aantal en aandeel 55-plussers (2-4 jaar) 2,9 21,1 21, 21,5 21,9 22, 22, 22,9 2, , 18, 12,,, 1 85 Aandeel van de bevolking met minstens een diploma HSO 55-4 jaar 2-54 jaar 79, 8,2 8, 81, 82,5 8, 8, 85, 8, ,5 5, 5, 59,1 59,5 1, 1,7 5,4 8, pagina 22 van 27

23 85 75 Werkzaamheidsgraad 55-4 jaar 2-54 jaar 81,1 8, 79,9 79,8 79,7 79,5 79,5 8, 81, ,2 8,9 4,5 42,9 44, 45, 4,7 49,5 52, Verschil in werkzaamheid tussen 55+ en 2-54-jarigen, in ppt. ppt ,9 41,7 9,4,9 5,4,9 2,8,4 28, ILO-werkloosheidsgraad jaar jaar ,1 4, 4,1,4 4,5, 5,1 5,1 5,2 5,1 4,2,8,, 4,4 4,5,5, In het pact 22 wordt de leeftijdskloof berekend door het verschil te nemen in werkzaamheidsgraad pagina 2 van 27

24 Verschil in ILO-werkloosheid tussen 55+ en 2-54-jarigen, in ppt. 4,, 2, 1, 1,1,7 1,5 1,2 1,8 1, 1,8,2,5, Aantal en aandeel NWWZ , ,9 1,4 1, , ,1 19, 17, 18, , 2, 1, 12, 8, 4, , Bron: VDAB (bewerking Dep. WSE) pagina 24 van 27

25 ppt. Aandeel zelfstandigen jaar 2-54 jaar 12 1,8 1,5 1,4 11,1 1, 11, 1, 1, 1,1 9 8,4 8,4 8,2 8,9 9,1 9, 8,9 8, 8, Verschil in aandeel zelfstandigen tussen 2-54-jarigen en 55-4-jarigen, in ppt ,4 2,1 2,2 2,2 1,5 1,7 1,7 2, 1, Deelname aan permanente vorming 55-4 jaar jaar 12 1, 9 8,1 8,,9,9 7,5 7, 8,2,5,9,7 7, 8,2 7, 4, 4, 4,1 4, pagina 25 van 27

26 1. Aantal en aandeel NWWZ 55+ in beroepsopleiding georganiseerd door de VDAB of derden,8 4,,5 2,8, 5 1,8 1, ,1 2, ,2 1, , ,5 2, 1,5 1,, , Aantal en aandeel IBO's ingevuld door 55-plussers 4 1,7 1,9 2 2,7,7,8,9 1,1 1,1 1, Bron: VDAB (bewerking Dep. WSE) pagina 2 van 27

27 Colofon Samenstelling Vlaamse overheid Departement Werk en Sociale Economie Koning Albert II-laan 5 bus 2 1 Brussel lindsay.jacobs@wse.vlaanderen.be Verantwoordelijke uitgever Dirk Vanderpoorten Secretaris-generaal Uitgave April 219 depotnummer XXXXX pagina 27 van 27