ONDERZOEKSGERICHT LEREN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ONDERZOEKSGERICHT LEREN"

Transcriptie

1 Serie handleidingen "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen ") ONDERZOEKSGERICHT LEREN Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti

2 Deze publicatie werd gefinancierd door de Europese Commissie. De Commissie aanvaardt geen aansprakelijkheid voor de inhoud van de publicatie. Cover foto: Päivi Mantere ISBN

3 Onderzoek georiënteerde aanpak Deze handleiding is onderdeel van een reeks van gidsen gebaseerd op het actiemodel LbD4All. De serie bestaat uit acht handboeken over de acht dimensies van het model LbD4All. De acht dimensies zijn authenticiteit, onderzoeksaanpak, samenwerking, ervaring en persoonlijke ervaring en creativiteit. De overige drie beslaan projectmatig werken, team evaluatie en e-learning. Het LbD4All model is ontwikkeld op basis van het model "Leren door ontwikkeling" (LBD), die werd ontwikkeld door University of Applied Sciences 'Laurea' in Finland voor het secundair onderwijs. Deze handleidingen en video's zijn gemaakt als onderdeel van het project LeTeEm. Deze handleiding richt zich op een onderzoek georiënteerde aanpak, één van de dimensies van LbD4All. Deze dimensie wordt gedefinieerd in algemene zin en geïllustreerd met een praktijkvoorbeeld. Figuur 1. Het LbD4All model, aangepast voor het voortgezet onderwijs.

4 Beschrijving Een onderzoeksgerichte aanpak verwijst naar de exploitatie van de onderzochte kennis in de activiteiten en in de ontwikkeling van je eigen kennis. Uit te groeien tot een denkend burger vergt discussie vaardigheden en kritisch denken. De samenwerking kan bestaan uit onderzoek, onderwijs, samenwerking activiteiten, ontwikkeling en innovatie taken. Onderzoeksgericht leren vindt plaats met hulp van leerprojecten. De leerlingen zijn verantwoordelijk voor de projectplanning en implementatie met begeleiding door de leraar. In het onderzoek-georiënteerde leren wordt de student aangemoedigd om zich in nieuwe fenomenen verdiepen. In het midden van de componenten onderzoek gericht learning staat gedeelde deskundigheid. De bedoeling is om de leerlingen nieuwe ideeën en gedachten te laten genereren. De hele leergemeenschap is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van kennis in een onderzoeksgericht leerproces. Hoe is het zichtbaar? Redenen Bewijsmateriaal Redenering Wie beïnvloedt het? Leerlingen Problemen / case / oplossingen Coöperatieve organisatie Wie doet wat, wanneer, waar, waarom? Leerlingen Met de hulp van de leerkrachten Nieuwe ICT zal worden gebruikt om het onderzoek oriëntatie te vergemakkelijken Leraren stimuleren leerlingen (helpen de leerlingen te ontwikkelen in onderzoekers) Workshop stijl werken buiten het klaslokaal Verschillende bronnen Diverse gereedschappen Wat levert het op? Onderzoeksgegevens Kennis van hoe om te studeren met een research-georiënteerde aanpak Beredeneerde geproduceerde kennis

5 Figuur 2. Voorbeeld van een praktische uitvoeringsvorm, het maken van zoute drop

6 De deelnemers gebruiken wiskunde, scheikunde en economie in dit project. De partners in het project zijn de huishoudkunde Unie, het Midden- Statistische bureau, laboratoria en snoep fabrieken. In het onderwerp van de wiskunde, de onderwerpen die worden bestudeerd zijn percentageberekening, formules en modificatie metingen. In het onderwerp van de chemie, de onderwerpen te onderzoeken zijn formules en reactie van stoffen. Huishoudkunde gericht op het meten van ingrediënten, bereiden van product en manuele vaardigheden. Het project duurt twee weken, en de leraren plannen vooraf hoe en wanneer om het te lanceren. Het project heeft 15 leerlingen betrokken in de leeftijd tussen 13 en 14. In de voorbereiding fase, de docenten werken nauw samen bij de planning het project. De partners, het werkschema en de inhoud moet het leren eisen te voldoen, en zijn ook gepland door de leraren. Zij contact op met de organisaties en het eens over bepaalde beginselen voor de uitvoering van het project met de leerlingen. Bovendien, de docenten ervoor zorgen dat de organisatorische partners zetten zich in voor het project. Het project begint met een inleiding gehouden door de docenten, waar ze uitleg over de belangrijkste inhoud en doelstellingen van het project. De eerste opdracht voor de leerlingen is om een plan van aanpak te maken. Voor deze doeleinden, werken de leerlingen samen als één team. De leraren moeten de plannen beoordelen. Aan het begin van het project, geven de leraren les over bepaalde fundamentele aandachtspunten voor de proefpersonen chemie en wiskunde, zoals formules en berekeningen. Ook, een gezamenlijke workshop over hoe en waar passende vinden informatie wordt gehouden. Elke leerling zoekt individueel naar informatie over deze aandachtspunten en schrijft een verslag om na te denken over hun bevindingen. Een team van de leerlingen beslist vervolgens, die leerlingen zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van specifieke gebieden van het project. Zeven van de leerlingen nemen de verantwoordelijkheid voor bestuderen van de reactie van stoffen en acht van de leerlingen bestuderen de voorbereiding van zoute drop. Beide teams geven presentatie aan andere leerlingen over hun verantwoordelijkheid gebied om ervoor te zorgen dat alle leerlingen het fundamenteel onderzoek hebben geleerd theorieën succesvol uitvoeren van het project. Tijdens het project, de leerlingen een bezoek aan een snoepfabriek, waar ze hebben een kans om de voorbereiding van zout drop ervaren en het effect van de wijzigingen in de kenmerken van zoute drop. Ook een bezoek aan het Centraal Bureau voor de Statistiek Finland is gemaakt voor de leerlingen een presentatie over horen statistieken en het percentage berekeningen. De vertegenwoordigers van de huishoudkunde Unie werken samen met de leerlingen in laboratoria om de verbinding te tonen scheikunde en huishoudkunde. De laboratoria ook zorgen voor een veilige omgeving voor de leerlingen om te experimenteren met verschillende formules en modificaties. De samenwerking partners werken als sponsors in het project. Het belangrijkste resultaat van het project is zoute drop, dat kan dan worden bemonsterd door de samenwerkingspartners. Bovendien leren agenda's en presentaties aan andere leerlingen, leerlingen betrokken bij het project te maken rapporten en visuele portefeuilles inclusief berekeningen en de voorbereiding fasen van zoute drop om hun leren te ondersteunen. De verantwoordelijkheid van de leerkrachten is ervoor te zorgen dat alle leerlingen leren de basisprincipes van het zoeken en vinden van informatie uit verschillende bronnen. Zij moeten er ook voor zorgen dat de leerlingen leren naar de informatie te zoeken kritisch te overwegen. De leraren hebben de verantwoordelijkheid om de instrumenten en de faciliteiten te bieden die nodig zijn voor het project. De leerlingen krijgen de kans om te leren hoe theoretische berekeningen en formules kunnen worden gebruikt in de praktijk. Zij leren ook om informatie te zoeken en kritisch te analyseren. De leerlingen hebben een kans om te zien hoe die informatie kan worden toegepast op verschillende behoeften. Ze werken met verschillende professionals uit verschillende gebieden, die hen helpt begrijpen het belang van de proefpersonen Het hierboven beschrevene is een voorbeeld dat kan worden aangepast aan verschillende behoeften en inhoud.

7 Auteurs Kristina Henriksson, hoofddocent Päivi Mantere, hoofddocent Irma Manti, Development Manager, e-learning University of Applied Sciences 'Laurea', Finland

Serie handleidingen. "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen ") ERVARINGSLEREN. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti

Serie handleidingen. LbD4All (Leren door Ontwikkeling voor iedereen ) ERVARINGSLEREN. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Serie handleidingen "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen ") ERVARINGSLEREN Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Deze publicatie werd gefinancierd door de Europese Commissie.

Nadere informatie

Serie handleidingen. "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen ") SAMENWERKING. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti

Serie handleidingen. LbD4All (Leren door Ontwikkeling voor iedereen ) SAMENWERKING. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Serie handleidingen "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen ") SAMENWERKING Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Deze publicatie werd gefinancierd door de Europese Commissie.

Nadere informatie

Serie handleidingen. "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen") AUTHENTICITEIT. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti

Serie handleidingen. LbD4All (Leren door Ontwikkeling voor iedereen) AUTHENTICITEIT. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Serie handleidingen "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen") AUTHENTICITEIT Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Deze publicatie werd gefinancierd door de Europese Commissie.

Nadere informatie

Serie handleidingen. "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen ") Evaluatie. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti

Serie handleidingen. LbD4All (Leren door Ontwikkeling voor iedereen ) Evaluatie. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Serie handleidingen "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen ") Evaluatie Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Deze publicatie werd gefinancierd door de Europese Commissie. De

Nadere informatie

Serie handleidingen. "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen ") E-LEARNING. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti

Serie handleidingen. LbD4All (Leren door Ontwikkeling voor iedereen ) E-LEARNING. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Serie handleidingen "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen ") E-LEARNING Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Deze publicatie werd gefinancierd door de Europese Commissie. De

Nadere informatie

Serie handleidingen. "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen ") PROJECT & TEAM WORK. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti

Serie handleidingen. LbD4All (Leren door Ontwikkeling voor iedereen ) PROJECT & TEAM WORK. Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Serie handleidingen "LbD4All" ("Leren door Ontwikkeling voor iedereen ") PROJECT & TEAM WORK Door Kristina Henriksson, Päivi Mantere & Irma Manti Deze publicatie werd gefinancierd door de Europese Commissie.

Nadere informatie

Checklist kwaliteitsvolle binnenklasdifferentiatie

Checklist kwaliteitsvolle binnenklasdifferentiatie Checklist kwaliteitsvolle binnenklasdifferentiatie Workshop Debbie De Neve Wouter Smets Zomerdriedaagse binnenklasdifferentiatie 5 juli 2017 Doelstelling Deelnemers zullen: inzicht krijgen in de complexiteit

Nadere informatie

LeTeEm - Learners, Teachers and Employers

LeTeEm - Learners, Teachers and Employers Use Case Scenarios De verzameling Use Case Scenarios van beoogt inzicht te geven in strategische ervaringen en het doorgeven van adviezen en. Ze hebben betrekking op een reeks van organisatorische, strategische,

Nadere informatie

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?

Nadere informatie

http://keyconet.eun.org

http://keyconet.eun.org Europees Beleidsnetwerk met betrekking tot Sleutelcompetenties in het onderwijs http://keyconet.eun.org it her Health & Consumers Santé & Consommateurs Over het KeyCoNet project KeyCoNet (2012-14) is een

Nadere informatie

cjcbejbv ejveneke nvknevm m

cjcbejbv ejveneke nvknevm m Welkom! Bij de miniconferentie Formatief toetsen 26 maart 2013 cjcbejbv ejveneke nvknevm m Cees van der Vleuten Universiteit Maastricht Aanleiding voor deze middag Doelen van vanmiddag Kennismaken - ontmoeten

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 9. 5 Planning 83 5.1 Leerdoelen en persoonlijke doelen 84 5.2 Het ontwerpen van het leerproces 87 5.3 Planning in de tijd 89

Inhoud. Inleiding 9. 5 Planning 83 5.1 Leerdoelen en persoonlijke doelen 84 5.2 Het ontwerpen van het leerproces 87 5.3 Planning in de tijd 89 Inhoud Inleiding 9 1 Zelfsturend leren 13 1.1 Zelfsturing 13 1.2 Leren 16 1.3 Leeractiviteiten 19 1.4 Sturingsactiviteiten 22 1.5 Aspecten van zelfsturing 25 1.6 Leerproces vastleggen 30 2 Oriëntatie op

Nadere informatie

Beschrijving van het leertraject. Duurzaam inrichten van Service Management

Beschrijving van het leertraject. Duurzaam inrichten van Service Management Beschrijving van het leertraject Duurzaam inrichten van Service Management INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 2 DIT LEERTRAJECT VOOR SERVICE MANAGERS GAAT VERDER DAN DE BES TAANDE TRAININGEN!... 3 LEREN HOE

Nadere informatie

Bijlage 8.8: Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012)

Bijlage 8.8: Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012) Bijlage 8.8: Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012) Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012) en netwerk-leren (De Laat, 2012) verhogen de kans op succesvol leren in het kader van een

Nadere informatie

AOS docentonderzoek. Rapporteren en presenteren

AOS docentonderzoek. Rapporteren en presenteren Het forum AOS docentonderzoek Rapporteren en presenteren Wanneer is je onderzoek geslaagd? Evalueren en beoordelen Oefening 4 (pagina 316 of 321) Rapporteren en presenteren Verspreiding van resultaten

Nadere informatie

Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand

Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand Reken uit en Leg uit Twee vaardigheden hand in hand Presentatie Alledaags Rekenen Nieuwegein woensdag 21 november 2012 Giel Hanraets en Vincent Jonker deel 0 PROGRAMMA Programma 1. Korte schets van de

Nadere informatie

Oriëntatie: Samen Scholen Beeldende Kunsteducatie. Helma Molenaars en Grada Buren.

Oriëntatie: Samen Scholen Beeldende Kunsteducatie. Helma Molenaars en Grada Buren. Oriëntatie: Het doel van deze lessenserie is: bestaande foto s zoeken met een eigen verhaal erbij. Dan gaan jullie mensen deze fotoserie voorleggen en vragen welk verhaal zij erin zien. Tot slot gaan jullie

Nadere informatie

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR LEERLINGEN EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN CHRISTEL WOLTERINCK C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL CHRISTEL

Nadere informatie

HET IENE2 MODEL CURSUS : TRAIN DE TRAINER

HET IENE2 MODEL CURSUS : TRAIN DE TRAINER HET IENE2 MODEL CURSUS : TRAIN DE TRAINER Dit project werd gefinancierd en ondersteund door de Europese Commissie. Deze publicatie geeft de mening weer van de auteur en de Commissie kan niet verantwoordelijk

Nadere informatie

TRAINING PROGRAMMA VOOR HET LEREN OMGAAN MET HET WORKIT MATERIAAL VOOR (VRIJWILLIGE) DOCENTEN

TRAINING PROGRAMMA VOOR HET LEREN OMGAAN MET HET WORKIT MATERIAAL VOOR (VRIJWILLIGE) DOCENTEN TRAINING PROGRAMMA VOOR HET LEREN OMGAAN MET HET WORKIT MATERIAAL VOOR (VRIJWILLIGE) DOCENTEN INTRODUCTIE Het project WorKit ontwikkelt de Job Language Kit - een hulpmiddel met educatief en informatief

Nadere informatie

ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE

ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE Onderwijs zoals we dat vroeger kenden, bestaat al lang niet meer. Niet dat er toen slecht onderwijs was, maar de huidige maatschappij vraagt meer van de leerlingen

Nadere informatie

WISKUNDE D VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

WISKUNDE D VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0 WISKUNDE D VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2016 V15.7.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de

Nadere informatie

Onderzoek, een kansrijk verhaal voor nieuwe ontdekkingen. Marjolein Dobber Marjolein ten Cate

Onderzoek, een kansrijk verhaal voor nieuwe ontdekkingen. Marjolein Dobber Marjolein ten Cate Onderzoek, een kansrijk verhaal voor nieuwe ontdekkingen Marjolein Dobber Marjolein ten Cate Opzet presentatie - Onderzoek over onderzoekend leren van docenten - Voorbeeld van een onderzoek door Marjolein

Nadere informatie

In havo 4&5 kun je kiezen uit wiskunde A, B of D. Wiskunde C wordt alleen op het VWO aangeboden.

In havo 4&5 kun je kiezen uit wiskunde A, B of D. Wiskunde C wordt alleen op het VWO aangeboden. In havo 4&5 kun je kiezen uit wiskunde A, B of D. Wiskunde C wordt alleen op het VWO aangeboden. Wiskunde is een verplicht vak bij de profielen EM, NG en NT. Als je CM kiest hoef je wiskunde niet verplicht

Nadere informatie

Onderwijsbehoeften: - Korte instructie - Afhankelijk van de resultaten Test jezelf toevoegen Toepassing en Verdieping

Onderwijsbehoeften: - Korte instructie - Afhankelijk van de resultaten Test jezelf toevoegen Toepassing en Verdieping Verdiepend Basisarrange ment Naam leerlingen Groep BBL 1 Wiskunde Leertijd; 5 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen. - 5 keer per week 45 minuten basisdoelen toepassen in verdiepende contexten.

Nadere informatie

Beroepsproduct Project Wetenschap en technologie op de basisschool

Beroepsproduct Project Wetenschap en technologie op de basisschool Beroepsproduct Project Wetenschap en technologie op de basisschool In dit beroepsproduct ontwerp je onderwijs op het gebied van Wetenschap en technologie voor de basisschool. Uitgangspunt bij je onderwijsontwerp

Nadere informatie

stimuleert ondernemerschap BRochure HENRY

stimuleert ondernemerschap BRochure HENRY BRochure HENRY 2015/2016 DreamStorm presenteert HENry het train de trainer programma Onderwijs & Ondernemen voor docenten Het Train de Trainer programma Onderwijs & Ondernemen is een 12-uurs E- learning

Nadere informatie

Talentgerichte benadering

Talentgerichte benadering Talentgerichte benadering 4. Strengths-based development (*) Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Hoe creëren we een stimulerend leerklimaat waarin studenten het beste uit zichzelf kunnen halen? Dit was de

Nadere informatie

OPROEP VOOR BIJDRAGE

OPROEP VOOR BIJDRAGE OPROEP VOOR BIJDRAGE 29 mei tot 31 mei 2013 Met groot genoegen nodigen we je uit om een voorstel tot bijdrage in te dienen voor de Onderwijs Research Dagen 2013 (ORD 2013) met als thema Over-Waarderen.

Nadere informatie

Instumenten voor procesevaluatie in geïntegreerd STEMonderwijs. 8 februari 2017 Leen Goovaerts, Mieke De Cock, Wim Dehaene

Instumenten voor procesevaluatie in geïntegreerd STEMonderwijs. 8 februari 2017 Leen Goovaerts, Mieke De Cock, Wim Dehaene Instumenten voor procesevaluatie in geïntegreerd STEMonderwijs 8 februari 2017 Leen Goovaerts, Mieke De Cock, Wim Dehaene Het project STEM@school STEM@school Professional Learning Communities Kenmerken

Nadere informatie

Onderwijs en ICT Beleidsplan

Onderwijs en ICT Beleidsplan Onderwijs en ICT Beleidsplan Periode: 2017 - School: Schoolleider: Proces eigenaar van het ICT beleid: Is er een gedragen teambesluit: Versie: Id Beleidsterrein / onderdeel Mogelijke deelvragen Inhoud

Nadere informatie

27 oktober Terugkomavond SLO-alumni

27 oktober Terugkomavond SLO-alumni 27 oktober 2011 Terugkomavond SLO-alumni SLO Liaison Officer: Mevr. C. Van Liedekerke Coördinator: Dhr. G. Walraevens Medewerkers SLO: Mevr. D. Bulckmans Mevr. T. Casteele Mevr. H. De Groote Dhr. O. Holz

Nadere informatie

Naar een voedingsbeleid op school

Naar een voedingsbeleid op school Naar een voedingsbeleid op school ing Jongeren en evenwichtig eten, het is niet altijd evident. Voor scholen is het een uitdaging om vanuit hun educatieve takenpakket hierbij een handje te helpen. De klaspraktijk

Nadere informatie

PROJECT 2014 FLL WORLD CLASS SM

PROJECT 2014 FLL WORLD CLASS SM PROJECT 2014 FLL WORLD CLASS SM In het FLL World Class SM Project zal jullie team: Een onderwerp kiezen waar jullie enthousiast over zijn of altijd al meer over hebben willen weten. Een innovatieve oplossing

Nadere informatie

Toekomstgericht onderwijs

Toekomstgericht onderwijs Toekomstgericht onderwijs Doelen, werkwijzen en ervaringen van scholen met een innovatief onderwijsconcept Iris Bogaers (Rudolf Steiner College Haarlem) Monique Volman (Universiteit van Amsterdam) ORD,

Nadere informatie

Natural Europe - Natuurlijk Europa

Natural Europe - Natuurlijk Europa Natural Europe - Natuurlijk Europa General Information Summary Natuurlijk Europa zet een aantal softwaretools in die het mogelijk maken voor leerkrachten om innovatieve online trajecten te ontwerpen via

Nadere informatie

Leergang Ambtelijk Secretaris III De invloedrijke OR

Leergang Ambtelijk Secretaris III De invloedrijke OR Leergang Ambtelijk Secretaris III De invloedrijke OR Cursusdag 1 09:30 uur Kennismaking We starten deze module een kennismaking. We inventariseren de verwachtingen van alle deelnemers. U krijgt een toelichting

Nadere informatie

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente)

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente) Vragenlijst formatief toetsen - Leerlingen Deze vragenlijst is ontwikkeld door de Universiteit Twente op basis van bestaande vragenlijsten* en heeft als doel te onderzoeken in welke mate de docenten en

Nadere informatie

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3 (a-b-c) schriftelijk) 2 het begrijpen van figuren, tekeningen,

Nadere informatie

Recensie: Wat wij moeten weten over jongeren en hun digitale wereld

Recensie: Wat wij moeten weten over jongeren en hun digitale wereld reageren bijlagen attenderen printversie Recensie: Wat wij moeten weten over jongeren en hun digitale wereld Datum 01/02/2007 Auteur publicatie Guus Wijngaards, Jos Fransen, Pieter Swager (INHOLLAND) Titel

Nadere informatie

Infomoment van eerste naar tweede graad

Infomoment van eerste naar tweede graad Infomoment van eerste naar tweede graad Een school kiezen O Ik kan me ten volle ontplooien! O Ik voel me goed! O SIVIBU = LEREN LEVEN INSPIREREN Een richting kiezen = antwoord zoeken op de volgende vragen:

Nadere informatie

Professionele Leergemeenschap Schitteren in Samenhang. vrijdag 3 oktober 2014

Professionele Leergemeenschap Schitteren in Samenhang. vrijdag 3 oktober 2014 Professionele Leergemeenschap Schitteren in Samenhang vrijdag 3 oktober 2014 Workshop programma 1. Kader 2. Theorie Professionele Leer Gemeenschap. 3. Voorwaarden Professionele Leer Gemeenschap. 4. De

Nadere informatie

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN CHRISTEL WOLTERINCK C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL CHRISTEL C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL

Nadere informatie

Dossier opdracht 12. Vakproject 2: Vakdidactiek

Dossier opdracht 12. Vakproject 2: Vakdidactiek Dossier opdracht 12 Vakproject 2: Vakdidactiek Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 12 november, 2007 Samenvatting Dit document is onderdeel van mijn

Nadere informatie

De PLG-bril. De drie capaciteiten

De PLG-bril. De drie capaciteiten De PLG-bril De PLG-bril (Verbiest, 2008) kan als hulpmiddel gebruikt worden om na te gaan in hoeverre de leerprocessen op verschillende niveaus met elkaar verbonden zijn en verbonden zijn aan de koers.

Nadere informatie

Scholingsgids ANBO Academie 2015. Voor actieve vrijwilligers van ANBO

Scholingsgids ANBO Academie 2015. Voor actieve vrijwilligers van ANBO Scholingsgids ANBO Academie 2015 Voor actieve vrijwilligers van ANBO Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 3 2.... 4 3. Aanbod... 5 3.1 Workshop Welkom bij ANBO... 5 3.2 Instructiebijeenkomst Ledenadministrateur...

Nadere informatie

UNIVERSITEIT TWENTE WORKSHOP TWENTS MEESTERSCHAP STUDENT DRIVEN LEARNING OP DE UT

UNIVERSITEIT TWENTE WORKSHOP TWENTS MEESTERSCHAP STUDENT DRIVEN LEARNING OP DE UT UNIVERSITEIT TWENTE WORKSHOP TWENTS MEESTERSCHAP STUDENT DRIVEN LEARNING OP DE UT FRANK VAN DEN BERG & ANNE MULLER CENTRE OF EXPERTISE IN LEARNING AND TEACHING 23 JANUARI 2019 29/1/19 1 STUDENT DRIVEN

Nadere informatie

De Gespecialiseerde Professional

De Gespecialiseerde Professional Top Talent Programma Excellentietraject: Facility Management F-MEX De Gespecialiseerde Professional Academie: HBS Saxion University of Applied Science Auteur: Benedicte de Vries Datum: 13-07-2015 1 Programma:

Nadere informatie

ICT als aanjager van de onderwijstransformatie

ICT als aanjager van de onderwijstransformatie ICT als aanjager van de onderwijstransformatie ICT als aanjager van de onderwijstransformatie Technologische innovatie biedt het onderwijs talloze mogelijkheden. Maar als we die mogelijkheden echt willen

Nadere informatie

Achtergrond:uitgangspunt 11/20/2012. ENW-project Professionaliseringspakket voor ELO s in het secundair onderwijs

Achtergrond:uitgangspunt 11/20/2012. ENW-project Professionaliseringspakket voor ELO s in het secundair onderwijs 1 ENW-project Professionaliseringspakket voor ELO s in het secundair onderwijs Prof. dr. T. Schellens Leen Casier Veerle Lagaert Prof. dr. B. De Wever Prof. dr. M. Valcke 2 ENW-project Professionaliseringspakket

Nadere informatie

Educatief arrangeren rond LOB

Educatief arrangeren rond LOB Educatief arrangeren rond LOB Programma: Voorstellen Groepen indelen en verdelen scholen Het project De planning Introductie LOB Introductie arrangeren Voorstellen Wie ben je? Welk vak studeer je? Waarom

Nadere informatie

Begeleiding van leerlingen

Begeleiding van leerlingen Begeleiding van leerlingen Doel Voorbeelden aanreiken van de wijze waarop begeleiding vorm kan krijgen. Soort instrument Voorbeelden Te gebruiken in de fase Uitvoeren Beoogde activiteit in de school Het

Nadere informatie

Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs. 21/03/2018 Boeverbos

Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs. 21/03/2018 Boeverbos Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs 21/03/2018 Boeverbos 1 Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs Jo Desutter Pedagogisch begeleider STE(A)M 2 Wat is STEM? Aanduiding domein Aanduiding studies

Nadere informatie

DOEL van de WORKSHOP. KIESKEURIG 3 jaar OPDRACHT. Hoe KIESKEURIG bent u geweest bij het kiezen van deze workshop? 13-11-2014

DOEL van de WORKSHOP. KIESKEURIG 3 jaar OPDRACHT. Hoe KIESKEURIG bent u geweest bij het kiezen van deze workshop? 13-11-2014 KIESKEURIG 3 jaar Ondersteuning bij het kiezen van een vervolgopleiding voor middelbare scholieren HAVO en VWO November 2014 Eveline Hartman RSG Wolfsbos Hoogeveen Franca Hiddink Lectoraat rehabilitatie

Nadere informatie

TPACK-NL vragenlijst een toelichting

TPACK-NL vragenlijst een toelichting TPACK-NL vragenlijst een toelichting Petra Fisser & Joke Voogt Universiteit Twente Curriculumontwerp & Onderwijsinnovatie http://www.tpack.nl In dit document is de Nederlandse versie van de TPACK vragenlijst

Nadere informatie

TALENT KAMPIOENEN. www.epathways.eu. e-pathways CPD Handboek. Handboek nr. in serie

TALENT KAMPIOENEN. www.epathways.eu. e-pathways CPD Handboek. Handboek nr. in serie TALENT KAMPIOENEN e-pathways CPD Handboek Handboek nr. 15 in serie www.epathways.eu Wat zijn talentkampioenen? De pool met getalenteerd personeel is waarschijnlijk de grootste hulpbron die elke organisatie

Nadere informatie

Wiskunde en informatica: innovatie en consolidatie Over vragen in het wiskunde- en informaticaonderwijs

Wiskunde en informatica: innovatie en consolidatie Over vragen in het wiskunde- en informaticaonderwijs Tijdschrift voor Didactiek der β-wetenschappen 22 (2005) nr. 1 & 2 53 Oratie, uitgesproken op 11 maart 2005, bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar Professionalisering in het bijzonder in het onderwijs

Nadere informatie

Meerwaarde voor onderwijs. De Pijlers en de Plus van FLOT

Meerwaarde voor onderwijs. De Pijlers en de Plus van FLOT Meerwaarde voor onderwijs De Pijlers en de Plus van FLOT De vijf Pijlers: Cruciale factoren voor goed leraarschap Wat maakt een leraar tot een goede leraar? Het antwoord op deze vraag is niet objectief

Nadere informatie

Spinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang

Spinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang Spinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang Instrument voor Student Voice SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Verantwoording 2018 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling,

Nadere informatie

Training mobiliteitscoach

Training mobiliteitscoach Training mobiliteitscoach Inleiding Dit project is gefinancierd met steun van de Europese Commissie. Deze publicatie geeft alleen de visie van de auteur weer. De Commissie kan niet verantwoordelijk worden

Nadere informatie

Differentiëren met een groepsplan

Differentiëren met een groepsplan Differentiëren met een groepsplan Dolf Janson 1 verschil maken recht doen aan verschillen afstemmen op verschillen adaptief onderwijs inspelen op onderwijsbehoeften onderwijs passend maken Recht doen aan

Nadere informatie

Media en creativiteit. Trend Research Medmec02-5 les 6

Media en creativiteit. Trend Research Medmec02-5 les 6 Media en creativiteit Trend Research Medmec02-5 les 6 Les week Onderwerpen 1 Inleiding tot de module in les Doorspreken en theorie opdracht 1 Hoorcollege basis principes trends weekoverzicht Voorbereiding

Nadere informatie

De BLOOM School Box. Bouwen aan een nieuwe toekomst voor het milieu

De BLOOM School Box. Bouwen aan een nieuwe toekomst voor het milieu De BLOOM School Box Scenario voor het klaslokaal van de toekoms Vertaald door Scientix: (www.scientix.eu) Dit project maakt deel uit van de BLOOM School Box en bestaat uit een set van vijf scenario's voor

Nadere informatie

Wat moet ik kunnen Eindtermen Duur (min)

Wat moet ik kunnen Eindtermen Duur (min) Seizoen: 2016-2017 Vak: Klas: 3/4 Afdeling: Mavo Herkansingen/inhalen: Tijdens de herkansingen kunnen de SE s van een trimester herkanst en/of ingehaald worden. Echter een ingehaald SE kan niet worden

Nadere informatie

Toelichtingen op de lessenserie

Toelichtingen op de lessenserie Toelichtingen op de lessenserie Inhoud Introductie op ICT vaardigheden... 2 Inleiding... 2 Computervaardigheden... 2 Opdracht 1... 3 Internetvaardigheden... 5 Opdracht 2... 6 Lessenserie informatievaardigheden...

Nadere informatie

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente)

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente) Vragenlijst formatief toetsen - Docent Deze vragenlijst is ontwikkeld door de Universiteit Twente op basis van bestaande vragenlijsten* en heeft als doel te onderzoeken in welke mate de docenten en leerlingen

Nadere informatie

Elektronische leeromgeving en didactiek. Wilfred Rubens http://www.slideshare.net/wrubens

Elektronische leeromgeving en didactiek. Wilfred Rubens http://www.slideshare.net/wrubens Elektronische leeromgeving en didactiek Wilfred Rubens http://www.slideshare.net/wrubens Programma Wat is een ELO? Voorbeelden Didactiek en ELO Voorbeelden leeractiviteiten in een ELO Functionaliteiten

Nadere informatie

Lange cursus beschrijving van de cursus: ITIL basics

Lange cursus beschrijving van de cursus: ITIL basics Lange cursus beschrijving van de cursus: ITIL basics ALGEMEEN Het inrichten van een ICT Beheerorganisatie is een complexe en tijdrovende aangelegenheid. Het resultaat is afhankelijk van veel aspecten.

Nadere informatie

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN. De leerlingen ontwikkelen (binnen het gekende wiskundig instrumentarium) Derde graad kso/tso. Tweede graad kso/tso

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN. De leerlingen ontwikkelen (binnen het gekende wiskundig instrumentarium) Derde graad kso/tso. Tweede graad kso/tso WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3(a-bschriftelijk) eenvoudige 2 het begrijpen (lezen) van figuren, tekeningen,

Nadere informatie

Financiële Educatie aan Jongeren. Thea Hazel-Stals Netty Blijlevens

Financiële Educatie aan Jongeren. Thea Hazel-Stals Netty Blijlevens Financiële Educatie aan Jongeren Thea Hazel-Stals Netty Blijlevens WWJB richt zich op jongeren en hun financiën Stichting Weet Wat Je Besteedt (WWJB) richt zich op het vergroten van de financiële zelfredzaamheid

Nadere informatie

6/25/2019. Academische Opleidingsschool. Waarom docentonderzoek? Docentonderzoek Academische Opleidingsschool

6/25/2019. Academische Opleidingsschool. Waarom docentonderzoek? Docentonderzoek Academische Opleidingsschool Docentonderzoek Academische Opleidingsschool Ik zou meer willen weten over. Ik ben niet zo gelukkig met.. Wat ik graag zou willen verbeteren is Waar ik steeds tegen aanloop is Wat ik eens zou willen uitproberen

Nadere informatie

Wat iedere schoolleider moet weten over de implementatie van een onderwijsinnovatie project

Wat iedere schoolleider moet weten over de implementatie van een onderwijsinnovatie project Wat iedere schoolleider moet weten over de implementatie van een onderwijsinnovatie project Jelle Jolles, Marleen van Tetering, Mathilde van Gerwen & Bianca Koomen Tetering, Gerwen, Koomen, Jolles. Workshop

Nadere informatie

Werkbladen Workshop zelfonderzoek project Hybride Leeromgevingen in het Beroepsonderwijs (14 Oktober 2010)

Werkbladen Workshop zelfonderzoek project Hybride Leeromgevingen in het Beroepsonderwijs (14 Oktober 2010) Werkbladen Workshop zelfonderzoek project Hybride Leeromgevingen in het Beroepsonderwijs (14 Oktober 010) Ilya Zitter & Aimée Hoeve Versie 5 oktober 010 Vooraf Vertrekpunt voor de monitor & audit van de

Nadere informatie

Inhoud: Schoolplan 2015-2019. Verantwoording. Motto, missie, visie, overtuigingen. Doelen. Samenvatting strategisch beleid van de vereniging

Inhoud: Schoolplan 2015-2019. Verantwoording. Motto, missie, visie, overtuigingen. Doelen. Samenvatting strategisch beleid van de vereniging Schoolplan 2015-2019 Inhoud: Verantwoording Motto, missie, visie, overtuigingen Doelen Samenvatting strategisch beleid van de vereniging 21 e eeuwse vaardigheden Schematische weergave van de vier komende

Nadere informatie

Hoe begeleidt u uw leerlingen in hun studiekeuze? Prof. Gert de Cooman Onderwijsdirecteur FEA

Hoe begeleidt u uw leerlingen in hun studiekeuze? Prof. Gert de Cooman Onderwijsdirecteur FEA Hoe begeleidt u uw leerlingen in hun studiekeuze? Prof. Gert de Cooman Onderwijsdirecteur FEA DE OPLEIDINGEN DRIE GROTE RICHTINGEN BURGERLIJK INGENIEUR BURGERLIJK INGENIEUR-ARCHITECT INDUSTRIEEL INGENIEUR

Nadere informatie

Professionalisering van docenten. Gerda Geerdink Studiedag Facta 24 maart 2015 Amersfoort

Professionalisering van docenten. Gerda Geerdink Studiedag Facta 24 maart 2015 Amersfoort Professionalisering van docenten Gerda Geerdink Studiedag Facta 24 maart 2015 Amersfoort Opbouw presentatie Welke docenten hebben we nodig? Professionalisering binnen de HAN Resultaten onderzoek naar vier

Nadere informatie

Enquête noden van de scholen. Eerste verwerking

Enquête noden van de scholen. Eerste verwerking Enquête noden van de scholen Eerste verwerking Verwerking van formulieren ingediend op 27/9/16 46 enquêtes werden ingediend/verwerkt Achtergrond mooi verspreid over de 4 componenten van STEM Man/vrouw

Nadere informatie

Certificering pabo-studenten voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs Door: Bestuur OGO-Academie januari 2016

Certificering pabo-studenten voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs Door: Bestuur OGO-Academie januari 2016 Certificering pabo-studenten voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs Door: Bestuur OGO-Academie januari 2016 Inleiding De certificering wordt door de OGO-Academie uitgevoerd. De pabo s zijn verantwoordelijk

Nadere informatie

Onderzoeksopdracht Crossmedialab. Titel Blended Learning & Crossmedia

Onderzoeksopdracht Crossmedialab. Titel Blended Learning & Crossmedia Onderzoeksopdracht Crossmedialab Titel Blended Learning & Crossmedia Probleemomgeving De Faculteit Communicatie & Journalistiek (FCJ) van de Hogeschool Utrecht (HU) profileert zich als een instituut waar

Nadere informatie

13 H11 Logische schakelingen. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/46165

13 H11 Logische schakelingen. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/46165 Auteur Its Academy Laatst gewijzigd Licentie Webadres 29 november 2014 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/46165 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Nieuwe serie Workshops! met het Co-Creatie-Wiel. Succesvol innoveren. Drie workshops Najaar 2018

Nieuwe serie Workshops! met het Co-Creatie-Wiel. Succesvol innoveren. Drie workshops Najaar 2018 Nieuwe serie Workshops! Succesvol innoveren met het Co-Creatie-Wiel Drie workshops Najaar 2018 Met de ontwerper van het Co-Creatie-Wiel dr. Corry Ehlen 2 Succesvol innoveren! Een hele uitdaging! In de

Nadere informatie

Oriëntatiejaar Life Sciences

Oriëntatiejaar Life Sciences Oriëntatiejaar Life Sciences Oriëntatiejaar Life Sciences Joan Wellink (studieadviseur) Voor wie is het oriëntatiejaar? Wat is het oriëntatiejaar? Wat heb je nodig? Hoe en wat studeer je? Wat kun je er

Nadere informatie

management & organisatie

management & organisatie Voorlichting management & organisatie vernieuwde tweede fase HAVO/VWO Een nieuw vak in de bovenbouw Ter voorbereiding is een deel van de stof bij het vak economie in de derde klas HAVO /VWO opgenomen.

Nadere informatie

Onderzoeksvaardigheden de chemie

Onderzoeksvaardigheden de chemie Onderzoeksvaardigheden in de chemie Woudschoten Chemie Conferentie 4 november 2016 Meie van Laar en Lisanne Bronzwaer Vanmiddag... maakt u kennis met een activiteit met als doel het (stereotype) beeld

Nadere informatie

Voorbereiding op de studiekeuzecheck 1. Lees aandachtig het meegezonden artikel. 2. Maak hiervan een samenvatting van 10 regels. 3.

Voorbereiding op de studiekeuzecheck 1. Lees aandachtig het meegezonden artikel. 2. Maak hiervan een samenvatting van 10 regels. 3. Welkom Voorbereiding op de studiekeuzecheck 1. Lees aandachtig het meegezonden artikel. 2. Maak hiervan een samenvatting van 10 regels. 3. Onderstreep de woorden waarvan je de betekenis niet weet en zoek

Nadere informatie

Het evaluerend vermogen in secundaire scholen. Jef C. Verhoeven (KU Leuven) Geert Devos (UG) Peter Van Petegem (UA) 21/4/2001 Evaluerend vermogen 1

Het evaluerend vermogen in secundaire scholen. Jef C. Verhoeven (KU Leuven) Geert Devos (UG) Peter Van Petegem (UA) 21/4/2001 Evaluerend vermogen 1 Het evaluerend vermogen in secundaire scholen Jef C. Verhoeven (KU Leuven) Geert Devos (UG) Peter Van Petegem (UA) 21/4/2001 Evaluerend vermogen 1 1. Evaluatie: begrippen - Van testcultuur naar assessment

Nadere informatie

Vooruitgang geboekt op ambities sectorakkoord

Vooruitgang geboekt op ambities sectorakkoord 1 DECEMBER 2016 Vooruitgang geboekt op ambities sectorakkoord Ruim twee jaar na het afsluiten van het sectorakkoord vo zijn er positieve resultaten bereikt en is er veel vooruitgang geboekt op de thema's

Nadere informatie

Kernspinresonantie (NMR)

Kernspinresonantie (NMR) Kernspinresonantie (NMR NMR) Keuzeopdracht scheikunde voor 6 vwo Een verrijkende opdracht over koolstofchemie en analysetechnieken Voorkennis: Koolstofchemie Benodigde tijd: 8 SLU Junior College Utrecht

Nadere informatie

Bachelor of Business Administration (MER opleiding)

Bachelor of Business Administration (MER opleiding) Bachelor of Business Administration (MER opleiding) voor decentrale overheden Het Onderwijs De Bachelor of Business Administration voor decentrale overheden (Management, Economie & Recht, MER) wordt aangeboden

Nadere informatie

RECORDING BOX BESCHRIJVING. Wat is het? Voor wie is het? Hoe werkt het?

RECORDING BOX BESCHRIJVING. Wat is het? Voor wie is het? Hoe werkt het? BESCHRIJVING RECORDING BOX Wat is het? De Recording Box maakt opnames van lessen en kan deze vervolgens direct online zetten. Met behulp van opname-apparatuur kan de leerkracht zowel zichzelf als de informatie

Nadere informatie

Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning

Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning Helder &Wijzer Mijn opdrachten In een kort, blended programma In het kort Voor wie docenten/trainers die blended opdrachten willen leren ontwerpen en ontwikkelen

Nadere informatie

Locatie Buitenbaan Je doet ertoe!

Locatie Buitenbaan Je doet ertoe! JENAPLAN Locatie Buitenbaan Je doet ertoe! BUITENGEWOON JENA een andere, succesvolle aanpak In Heerenveen kunnen leerlingen sinds 1997 in de onderbouw van Jenaplan-onderwijs volgen in heterogene klassen:

Nadere informatie

Onderwijs met ict - studenten lerarenopleiding Bijlage: Tabellen

Onderwijs met ict - studenten lerarenopleiding Bijlage: Tabellen Onderwijs met ict - studenten lerarenopleiding Bijlage: Tabellen 1 Repons en achtergrondkenmerken van studenten 2 2 Gebruik van ict door studenten 4 3 Competentie op ict-gebied 5 4 Opvattingen over leerlingen

Nadere informatie

Lesmateriaal en leermiddelen voor het stimuleren van (neuro)cognitieve vaardigheden

Lesmateriaal en leermiddelen voor het stimuleren van (neuro)cognitieve vaardigheden Lesmateriaal en leermiddelen voor het stimuleren van (neuro)cognitieve vaardigheden Jelle Jolles, Marleen van Tetering, Mathilde van Gerwen & Bianca Koomen Tetering, Gerwen, Koomen, Jolles. Workshop voor

Nadere informatie

Handleiding sectoronderzoek V4 2014-2015

Handleiding sectoronderzoek V4 2014-2015 Handleiding sectoronderzoek V4 2014-2015 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Het kompas 3 2.1 Aanleiding 3 2.2 Betekenis 3 2.3 Doelen 3 2.4 Definitie van sectoronderzoek gereed 4 2.5 Waarde 4 2.6 Kompas 5

Nadere informatie

Citizen science Waterkwaliteit en de aansluiting bij het onderwijs. Reina Kuiper - SME Advies

Citizen science Waterkwaliteit en de aansluiting bij het onderwijs. Reina Kuiper - SME Advies Citizen science Waterkwaliteit en de aansluiting bij het onderwijs Reina Kuiper - SME Advies Inhoud Onderwijsontwikkeling Relevante vakken Kerndoelen Begrippen en concepten Waarde voor het onderwijs Onderwijsontwikkeling

Nadere informatie

Autonomie Ik kan veel zelf

Autonomie Ik kan veel zelf Competentie Ik kan veel Autonomie Ik kan veel zelf Relatie Ik wil samenwerken Leiding geven aan je eigen leven Plezier in leren Gezien worden Programma AVONDSTART Journaal Planning Bijzonderheden 1 WORKSHOP

Nadere informatie

Scholingsaanbod najaar 2013. voor actieve vrijwilligers van ANBO

Scholingsaanbod najaar 2013. voor actieve vrijwilligers van ANBO Scholingsaanbod najaar 2013 voor actieve vrijwilligers van ANBO Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 3 2.... 4 3. Aanbod... 5 3.1 Workshop Webmaster... 5 3.2 Workshop Beleidsbeïnvloeding Wmo... 6 3.3 Workshop

Nadere informatie