PRAKTIJKBOEK ONTSLAG

Transcriptie

1 ARBEIDSOVEREENKOMSTEN PRAKTIJKBOEK ONTSLAG uitgave 2012 Advocatenkantoor Claeys & Engels (bijgewerkt tot 27 februari 2012)

2 Verantwoordelijke uitgever: Hans Suijkerbuijk # 2012 Wolters Kluwer Belgium NV Ragheno Business Park Motstraat 30 B-2800 Mechelen Tel info@kluwer.be ISBN D/2012/2664/355 BP/ONTPRB-YI12001 Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden, op welke wijze ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever.

3 INHOUDSOPGAVE INH Voorwoord Inhoudsopgave III IX DEEL 1 1 Beëindiging van de arbeidsovereenkomst ongeacht de wil van de partijen. Overmacht Overlijden Uitdrukkelijk ontbindend beding 7 Hoofdstuk 1. Overmacht 9 Afdeling 1. Inleiding en situering 9 Afdeling 2. Voorwaarden 9 1. Uitvoering volstrekt onmogelijk 9 2. Uitvoering definitief onmogelijk 9 3. Omstandigheden buiten de wil van de partijen om Niet te voorziene overmacht 10 Afdeling 3. Wijze en ogenblik van de bee indiging van de arbeidsovereenkomst 10 Afdeling 4. Gevallen Gevallen waarbij de overmacht werd aanvaard Definitieve arbeidsongeschiktheid Brand Overheidsdaad Gevallen waarbij de overmacht niet werd aanvaard Faillissement of kennelijk onvermogen Economische moeilijkheden Sluiting van de onderneming wegens toepassing van de wetgeving op de vrijwaring van het leefmilieu Gevangenschap Staking Schorsing of de afzetting uit het ambt 13 Hoofdstuk 2. Overlijden 15 Afdeling 1. Overlijden van de persoon van de werkgever Principe Uitzonderingen Gevallen Vergoeding Tijdstip 16 Afdeling 2. Einde van de juridische persoon Principe Faillissement De activiteit wordt door de curator niet verdergezet De curator zet de activiteit verder De curator draagt de onderneming over Overdracht van de onderneming 17 Afdeling 3. Overlijden van de werknemer Principe Overlijden na de bee indiging van de arbeidsovereenkomst Voor het van kracht worden van de opzegging Tijdens het presteren van de opzegging Na verbreking van de overeenkomst Andere vergoedingen dan de opzeggingsvergoeding 18 Hoofdstuk 3. Ontbindende voorwaarde 19 Afdeling 1. Begrip 19 Afdeling 2. Voorwaarden 19 Afdeling 3. Gevallen 20 Kluwer IX

4 1. Door de wet verboden ontbindende voorwaarden Celibaatsbeding Beding inzake moederschap Bereiken van de pensioenleeftijd wettelijke schorsingsgronden Bijzondere gevallen Overheidsbeslissing Werknemerspaar Rendement van de werknemer Slagen voor een examen Beroepsuitoefeningsvoorwaarden Medisch onderzoek Uittreksel uit het strafregister Faillissement Stopzetting van de activiteiten 22 DEEL 2 23 Beëindiging van de arbeidsovereenkomst bij onderlinge toestemming 27 Hoofdstuk 1. Inleiding en situering 29 Hoofdstuk 2. Modaliteiten 31 Afdeling 1. Modaliteiten betreffende het ogenblik van de bee indiging Principes Beperkingen 31 Afdeling 2. Financie le modaliteiten 31 Hoofdstuk 3. Vormvoorschriften en bewijsmiddelen 33 DEEL 3 35 Beëindiging van de arbeidsovereenkomst van meerdere werknemers.meervoudig ontslag Sluiting van onderneming Collectief ontslag 39 Hoofdstuk 1. Meervoudig ontslag 41 Afdeling 1. Meervoudig ontslag: arbeiders PC voor industriële metaalbewerking (111.01) PC voor buitenmonteerders en metalen gebinten (111.03) PC voor het garagebedrijf (112.00) PSC voor de afhandeling op de luchthaven (140.08) PSC voor de terugwinning van metalen (142.01) PSC voor de elektriciens: installatie en distributie (149.01) PSC voor het koetswerk (149.02) PSC voor edele metalen (149.03) PSC voor de metaalhandel (149.04) 44 Afdeling 2. Meervoudig ontslag: bedienden PC voor de bedienden der metaalfabrikatennijverheid (209.00) PC voor de erkende controleorganismen (219.00) PC voor de bedienden van de non-ferro metalen (224.00) PC voor de bedienden uit de internationale handel, het vervoer en de aanverwante bedrijfstakken (226.00) PSC voor de luchtvaartmaatschappijen (315.02) 45 Hoofdstuk 2. Sluiting van onderneming 47 Afdeling 1. Inleiding en situering 47 Afdeling 2. Onderneming en afdeling met minstens 20 werknemers Onderneming Afdeling Drempel van minstens 20 werknemers 49 Afdeling 3. Sluiting van een onderneming Voorwaarden Overgang van onderneming Tijdstip van de sluiting Gelijkstellingen In geval van verplaatsing van de exploitatiezetel of fusie van de onderneming 51 X Praktijkboek Ontslag 2012

5 4.2. In geval van herstructurering van een onderneming 51 Afdeling 4. Verplichtingen van de werkgever Bijdragebetaling Informatieplicht Procedure van de informatieplicht Sanctie Sluitingsvergoeding Recht op de sluitingsvergoeding Bedrag van de sluitingsvergoeding Termijn waarin de vergoeding moet betaald worden Cumul van de sluitingsvergoeding met andere vergoedingen Verjaring Sluitingsvergoeding en sociale zekerheid Fiscale behandeling van de sluitingsvergoeding 58 Afdeling 5. Waarborg van de door de werkgever verschuldigde betaling van lonen, vergoedingen en bijdragen bij sluiting van onderneming door het Sluitingsfonds Algemeen Tussenkomst van het Sluitingsfonds Sluitingsvergoeding Lonen, vergoedingen en voordelen De overbruggingsvergoeding Tegemoetkoming bij overmacht Bijkomende vergoeding verschuldigd aan sommige beschermde werknemers Aanvullende vergoeding bij werkloosheid met bedrijfstoeslag Tijdelijke werkloosheid Toekenningsprocedure voor de tussenkomst van het Sluitingsfonds Verplichtingen van de werkgever 63 INH Hoofdstuk 3. Collectief ontslag 65 Afdeling 1. Inleiding en situering 65 Afdeling 2. Procedure van inlichting en raadpleging van de werknemersvertegenwoordigers betreffende het collectief ontslag (CAO nr. 24, KB 24 mei 1976 en wet 13 februari 1998) Onderneming en afdeling met minstens 20 werknemers Minimumaantal werknemers Onderneming Afdeling Uitsluitingen Begrip collectief ontslag Definitie Termijn van 60 dagen Ontslagen die betrekking hebben op de persoon van de werknemer Informatie en raadpleging van de werknemersvertegenwoordigers over het voornemen tot collectief ontslag Informatie en raadpleging Kennisgeving van de schriftelijke mededeling betreffende het voornemen tot collectief ontslag Bee indiging van de procedure van informatie en raadpleging Sancties in geval van nietnaleving van de informatieverplichting door de werkgever Kennisgeving van het collectief ontslag Wachttermijn vooraleer tot collectief ontslag over te gaan 76 Afdeling 3. Vergoeding in geval van collectief ontslag (CAO nr. 10) Onderneming met minstens 20 werknemers Minimumaantal werknemers Onderneming Uitsluitingen Begrip collectief ontslag Vergoeding Rechthebbenden Bedrag Periode van toekenning Cumulatie 80 Kluwer XI

6 3.5. Compensatie met de andere voordelen Bijzondere vergoeding en sociale zekerheid Fiscale behandeling van de collectieve ontslagvergoeding 80 DEEL 4 81 Tegen ontslag beschermde werknemers 85 Hoofdstuk 1. Werkzekerheidsbedingen 87 Afdeling 1. Inleiding en situering 87 Afdeling 2. Geldigheid 87 Afdeling 3. Binding In welke mate is de werkgever gebonden? Hoe lang is de werkgever gebonden? 88 Afdeling 4. Waar zijn werkzekerheidsbedingen te vinden? 88 Afdeling 5. Sanctie 91 Hoofdstuk 2. Personeelsafgevaardigde in de ondernemingsraad of in het comite voor preventie en bescherming op het werk en kandidaat voor de sociale verkiezingen 93 Afdeling 1. Inleiding en situering 93 Afdeling 2. Bescherming Principe Bijzondere gevallen Arbeidsovereenkomst met proefbeding Reeds betekende opzeggingstermijn Probleem met de verkiezingen De beschermde werknemer wil akkoord gaan met het ontslag Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 96 Afdeling 3. Onterecht ontslag tijdens de beschermingsperiode 100 Afdeling 4. Ontslag door opzegging wegens economische of technische redenen Het begrip «economische of technische redenen» Geen wettelijke definitie De bijzondere-ontslagregelingswet Paritair orgaan Sluiting van een onderneming of een afdeling ervan Het ontslag van een welbepaalde personeelsgroep Bewijslast Raadpleging van het paritair comite of de Nationale Arbeidsraad Procedure Beslissing Controle Sluiting van de onderneming bij faillissement Beroep tegen de beslissing van het paritair orgaan Tussenkomst van het arbeidsgerecht Sluiting van de gehele onderneming of sluiting van een afdeling van de onderneming Ontslag van een welbepaalde personeelsgroep Beoordeling van de reden door de arbeidsgerechten Bee indiging van de arbeidsovereenkomst 109 Afdeling 5. Ontslag wegens dringende reden Principe Dringende reden Voorafgaande erkenning Voortzetting van de arbeidsrelatie Procedure Voornemen tot ontslag Gevolgen van de uitspraak Voorziening in cassatie Bee indiging van de arbeidsovereenkomst door de beschermde werknemer tijdens de procedure 121 Afdeling 6. Sanctie in geval van een onregelmatig ontslag Gevallen van onregelmatig ontslag Economische of technische redenen 122 XII Praktijkboek Ontslag 2012

7 1.2. Dringende reden Impliciet ontslag ingevolge een belangrijke wijziging van essentie le arbeidsvoorwaarden Beschermingsvergoeding Re-integratie Vergoeding 126 Afdeling 7. Beschermingsvergoeding en sociale zekerheid Socialezekerheidsbijdragen Werkloosheid Ziekte- en invaliditeitsuitkeringen Gezinsbijslagen Pensioen 128 Afdeling 8. Fiscale behandeling 128 INH Hoofdstuk 3. Europese ondernemingsraad 129 Afdeling 1. Inleiding en situering 129 Afdeling 2. Bescherming 130 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 130 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming 130 Afdeling 5. Sanctie 130 Afdeling 6. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 131 Afdeling 7. Fiscale behandeling 131 Hoofdstuk 4. Vakbondsafgevaardigde 133 Afdeling 1. Inleiding en situering 133 Afdeling 2. Bescherming Bescherming op basis van de CAO nr Leden van de vakbondsafvaardiging Plaatsvervangende leden Leden van de vakbondsafvaardiging die tevens werknemersafgevaardigde zijn Leden van de vakbondsafvaardiging die belast zijn met de opdrachten van het CPBW Conventionele uitbreiding van de bescherming 134 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 135 Afdeling 4. Beperking aan de bescherming Ontslagprocedure Ontslag wegens dringende reden 137 Afdeling 5. Bewijslast 137 Afdeling 6. Sanctie Onregelmatig ontslag Betaling van een beschermingsvergoeding Omvang van de vergoeding Berekening van de vergoeding Cumulatie met andere vergoedingen 138 Afdeling 7. Beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid Socialezekerheidsbijdragen Werkloosheid Ziekte- en invaliditeitsuitkeringen Gezinsbijslagen Pensioen 138 Afdeling 8. Fiscale behandeling 139 Afdeling 9. Bijzonder geval: een vakbondsafgevaardigde belast met de opdrachten van het comite voor preventie en bescherming op het werk Bescherming Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode Ontslagprocedure Sanctie Reı ntegratie Vergoeding 140 Kluwer XIII

8 4.3. Cumulatie met andere vergoedingen 141 Hoofdstuk 5. Moederschapsbescherming 143 Afdeling 1. Inleiding en situering 143 Afdeling 2. Bescherming Algemeen Proeftijd Impliciet ontslag 143 Afdeling 3. Beschermingsperiode Algemeen Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 144 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan de lichamelijke toestand als gevolg van de zwangerschap of van de bevalling 145 Afdeling 5. Bewijslast 145 Afdeling 6. Sanctie Nietigheid van de opzegging Betekening van een opzeggingstermijn Betaling van een opzeggingsvergoeding Betaling van een bijzondere beschermingsvergoeding Omvang van de vergoeding Berekening van de vergoeding Cumulatie met andere vergoedingen 146 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 147 Afdeling 8. Fiscale behandeling 147 Afdeling 9. Parallel met het vaderschapsverlof 147 Hoofdstuk 6. De vader die de moeder vervangt 149 Afdeling 1. Inleiding en situering 149 Afdeling 2. Bescherming 149 Afdeling 3. Beschermingsperiode 149 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan het vaderschapsverlof 150 Afdeling 5. Bewijslast 150 Afdeling 6. Sanctie Forfaitaire schadevergoeding Berekening Cumulatie met andere vergoedingen 150 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 151 Afdeling 8. Fiscale behandeling 151 Hoofdstuk 7. Borstvoedingspauze 153 Afdeling 1. Inleiding en situering 153 Afdeling 2. Bescherming 153 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 153 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan de fysieke toestand als gevolg van de borstvoeding en/of het afkolven van melk 154 Afdeling 5. Bewijslast 154 Afdeling 6. Sanctie Forfaitaire schadevergoeding Berekening Cumulatie met andere vergoedingen 154 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 154 Afdeling 8. Fiscale behandeling 154 Hoofdstuk 8. Adoptieverlof 155 Afdeling 1. Inleiding en situering 155 XIV Praktijkboek Ontslag 2012

9 Afdeling 2. Bescherming 155 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 155 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan de opname van het adoptieverlof 156 Afdeling 5. Bewijslast 156 Afdeling 6. Sanctie Forfaitaire schadevergoeding Berekening Cumulatie met andere vergoedingen 156 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 156 Afdeling 8. Fiscale behandeling 156 INH Hoofdstuk 9. De onder de wapens geroepen of wederopgeroepen werknemer 157 Afdeling 1. Inleiding en situering 157 Afdeling 2. Bescherming 157 Afdeling 3. Beschermingsperiode 157 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Voldoende reden 158 Afdeling 5. Bewijslast 158 Afdeling 6. Sanctie Nietigheid van de opzegging Betekening van een opzeggingstermijn Betaling van een opzeggingsvergoeding Betaling van een bijzondere beschermingsvergoeding Voorwaarden Bedrag van de beschermingsvergoeding 159 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 159 Afdeling 8. Fiscale behandeling 159 Hoofdstuk 10. Politiek mandataris 161 Afdeling 1. Inleiding en situering 161 Afdeling 2. Bescherming 161 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode De werknemer deelt het voornemen om kandidaat te zijn wel mee, doch is uiteindelijk geen kandidaat De werknemer is kandidaat, doch niet verkozen De werknemer is verkozen 162 Afdeling 4. Beperkingen van de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan de kandidatuur of het politiek mandaat van de werknemer 163 Afdeling 5. Bewijslast 163 Afdeling 6. Sanctie Bijzondere beschermingsvergoeding Berekening van de vergoeding 163 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 163 Afdeling 8. Fiscale behandeling 163 Hoofdstuk 11. Educatief verlof 165 Afdeling 1. Inleiding en situering 165 Afdeling 2. Bescherming 165 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 165 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan de aanvraag tot educatief verlof 166 Afdeling 5. Bewijslast 166 Afdeling 6. Sanctie 166 Kluwer XV

10 1. Bijzondere beschermingsvergoeding Berekening van de vergoeding 166 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 166 Afdeling 8. Fiscale behandeling 166 Hoofdstuk 12. De werknemer die opmerkingen heeft gemaakt bij de wijziging van het arbeidsreglement 167 Afdeling 1. Inleiding en situering 167 Afdeling 2. Bescherming 167 Afdeling 3. Beschermingsperiode 167 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan het inschrijven van de opmerkingen 168 Afdeling 5. Bewijslast 168 Afdeling 6. Sanctie Bijzondere beschermingsvergoeding Berekening van de vergoeding 168 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 168 Afdeling 8. Fiscale behandeling 168 Hoofdstuk 13. Invoering van nieuwe technologiee n 169 Afdeling 1. Inleiding en situering 169 Afdeling 2. Bescherming 169 Afdeling 3. Beschermingsperiode 170 Afdeling 4. Beperking aan de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan de invoering van de betrokken nieuwe technologie 170 Afdeling 5. Bewijslast 170 Afdeling 6. Sanctie Bijzondere beschermingsvergoeding Berekening van de vergoeding Cumulatie van deze vergoeding met andere vergoedingen 171 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 171 Afdeling 8. Fiscale behandeling 171 Hoofdstuk 14. Werknemer die verzoekt een einde te maken aan zijn tewerkstelling met nachtprestaties om terug te keren naar een regime met dagprestaties 173 Afdeling 1. Inleiding en situering 173 Afdeling 2. Bescherming 173 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 173 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan het verzoek om een einde te stellen aan de tewerkstelling in een nachtregime 174 Afdeling 5. Bewijslast 174 Afdeling 6. Sanctie Bijzondere beschermingsvergoeding Berekening van de vergoeding 174 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 174 Afdeling 8. Fiscale behandeling 175 Hoofdstuk 15. Tijdskrediet, loopbaanvermindering en vermindering van prestaties tot een halftijdse betrekking 177 Afdeling 1. Inleiding en situering Algemeen Recht op voltijds tijdskrediet Recht op tijdskrediet met vermindering van de arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking Recht op 1/5-loopbaanvermindering Loopbaanvermindering voor werknemers van 50 jaar en ouder Gemeenschappelijke procedure tot aanvraag 179 Afdeling 2. Bescherming 179 XVI Praktijkboek Ontslag 2012

11 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 180 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan het tijdskrediet of de vermindering van de arbeidsprestaties 180 Afdeling 5. Terugkeer in dezelfde of een gelijkwaardige functie 180 Afdeling 6. Bewijslast 181 Afdeling 7. Sanctie Volledige schorsing Beschermingsvergoeding Berekening Vermindering van de arbeidsprestaties Vergoeding Berekening Cumulatie met andere vergoedingen 182 Afdeling 8. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 182 Afdeling 9. Fiscale behandeling 182 INH Hoofdstuk 16. Loopbaanonderbreking 183 Afdeling 1. Inleiding en situering 183 Afdeling 2. Bescherming 183 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 183 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Voldoende reden 184 Afdeling 5. Bewijslast 184 Afdeling 6. Sanctie Bijzondere beschermingsvergoeding Berekening van de vergoeding Cumulatie met andere vergoedingen 184 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 184 Afdeling 8. Fiscale behandeling 185 Hoofdstuk 17. Recht op deeltijdse arbeid na uitputting van het recht op loopbaanonderbreking 187 Afdeling 1. Inleiding en situering 187 Afdeling 2. Bescherming 187 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 187 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Voldoende reden 188 Afdeling 5. Bewijslast 188 Afdeling 6. Sanctie Bijzondere beschermingsvergoeding Berekening van de vergoeding Cumulatie met andere vergoedingen 188 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 188 Afdeling 8. Fiscale behandeling 189 Hoofdstuk 18. Loopbaanonderbreking voor palliatieve verzorging en loopbaanonderbreking met het oog op bijstand of verzorging van een zwaar ziek gezins- of familielid 191 Afdeling 1. Beroepsloopbaanonderbreking voor palliatieve verzorging 191 Afdeling 2. Loopbaanonderbreking met het oog op bijstand of verzorging van een zwaar ziek gezins- of familielid 191 Hoofdstuk 19. Ouderschapsverlof 193 Afdeling 1. Inleiding en situering 193 Afdeling 2. Bescherming 193 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode 193 Kluwer XVII

12 2. Einde van de beschermingsperiode 194 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Voldoende reden 194 Afdeling 5. Bewijslast 194 Afdeling 6. Sanctie Bijzondere beschermingsvergoeding Berekening van de vergoeding Cumulatie met andere vergoedingen 195 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 195 Afdeling 8. Fiscale behandeling 195 Hoofdstuk 20. Preventieadviseur 197 Afdeling 1. Inleiding en situering 197 Afdeling 2. Bescherming 197 Afdeling 3. Beperkingen aan de bescherming Geen procedure Procedure Bescherming tegen ontslag Bescherming van preventieadviseur tegen verwijdering uit zijn functie Vervanging van de preventieadviseur van een externe dienst 202 Afdeling 4. Sanctie In geval van bee indiging van de arbeidsovereenkomst Schending van de procedure Vergoeding In geval van verwijdering uit de functie Schending van de procedure Vergoeding 204 Afdeling 5. Cumulatie met andere vergoedingen 204 Afdeling 6. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 204 Afdeling 7. Fiscale behandeling 204 Hoofdstuk 21. Vertrouwenspersoon die de preventieadviseur bijstaat inzake geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk 205 Afdeling 1. Inleiding en situering 205 Afdeling 2. Bescherming 205 Afdeling 3. Beschermingsperiode 205 Afdeling 4. Sanctie 205 Hoofdstuk 22. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst van de milieucoo rdinator Vlaanderen 207 Afdeling 1. Inleiding en situering 207 Afdeling 2. Bescherming van de milieucoo rdinatorwerknemer 207 Afdeling 3. Beschermingsperiode 208 Afdeling 4. Sanctie 208 Afdeling 5. Geldigheid van de bescherming 208 Hoofdstuk 23. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst van de ophaler en vervoerder van gevaarlijke afvalstoffen Wallonie 209 Afdeling 1. Inleiding en situering 209 Afdeling 2. Bescherming 209 Afdeling 3. Beschermingsperiode 210 Afdeling 4. Sanctie 210 Afdeling 5. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 210 Afdeling 6. Fiscale behandeling 210 Afdeling 7. Nietigheid van de bescherming 210 Hoofdstuk 24. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst van een adviserend geneesheer bij het ziekenfonds 211 Afdeling 1. Inleiding en situering 211 Afdeling 2. Bescherming 211 Afdeling 3. Ontslag door de adviserend geneesheer 212 Hoofdstuk 25. Indiener van een klacht of rechtsvordering wegens de niet-naleving van de evenredige participatie op de arbeidsmarkt Vlaanderen 213 XVIII Praktijkboek Ontslag 2012

13 Afdeling 1. Inleiding en situering 213 Afdeling 2. Bescherming 213 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 213 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan de klacht of de rechtsvordering 214 Afdeling 5. Bewijslast 214 Afdeling 6. Sanctie Re-integratie Forfaitaire schadevergoeding Omvang Berekening Cumulatie met andere vergoedingen 215 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 215 Afdeling 8. Fiscale behandeling 215 INH Hoofdstuk 26. Indiener van een klacht of rechtsvordering inzake gelijke behandeling van mannen en vrouwen 217 Afdeling 1. Inleiding en situering 217 Afdeling 2. Bescherming 217 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 218 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan de klacht of de rechtsvordering 218 Afdeling 5. Bewijslast 218 Afdeling 6. Sanctie Re-integratie Forfaitaire schadevergoeding Omvang Berekening Cumulatie met andere vergoedingen 219 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 219 Afdeling 8. Fiscale behandeling 219 Hoofdstuk 27. De werknemer die een klacht heeft ingediend, een getuigenverklaring heeft afgelegd of een rechtsvordering heeft ingesteld betreffende geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk 221 Afdeling 1. Inleiding en situering 221 Afdeling 2. Bescherming 222 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode Kennisgeving van de ontslagbescherming 222 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan de klacht, getuigenverklaring of rechtsvordering 223 Afdeling 5. Bewijslast 223 Afdeling 6. Sanctie Re-integratie Forfaitaire schadevergoeding Omvang Berekening Samenvoeging met andere vergoedingen 224 Afdeling 7. Misbruik van de klachtenprocedure 224 Afdeling 8. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 224 Afdeling 9. Fiscale behandeling 225 Hoofdstuk 28. Ontslagbescherming in het kader van de Antidiscriminatiewetten 227 Afdeling 1. Inleiding en situering 227 Afdeling 2. Bescherming 227 Kluwer XIX

14 Afdeling 3. Beschermingsperiode Begin van de beschermingsperiode Einde van de beschermingsperiode 228 Afdeling 4. Beperkingen aan de bescherming Dringende reden Redenen vreemd aan de klacht, getuigenverklaring of rechtsvordering 228 Afdeling 5. Bewijslast 228 Afdeling 6. Sanctie Re-integratie Vergoeding Omvang Berekening 229 Afdeling 7. De beschermingsvergoeding en de sociale zekerheid 230 Afdeling 8. Fiscale behandeling 230 DEEL Beëindiging van de arbeidsovereenkomst wegens dringende reden 235 Hoofdstuk 1. Begrip en situering 237 Afdeling 1. Algemeen 237 Afdeling 2. Dringende reden in hoofde van de werknemer 238 Afdeling 3. Dringende reden in hoofde van de werkgever 238 Hoofdstuk 2. Beoordeling van de dringende reden 239 Afdeling 1. Principes Beoordeling door de werkgever Beoordeling door de werknemer Beoordeling door de rechter 242 Afdeling 2. Bepaling in het arbeidsreglement of in de arbeidsovereenkomst 243 Afdeling 3. Gevallen 244 Hoofdstuk 3. Bewijs van de dringende reden 245 Afdeling 1. Bewijsmiddelen 245 Afdeling 2. Bekentenis van de werknemer al dan niet in aanwezigheid van de vakbondsafgevaardigde Bekentenis Bijstand van een vakbondsafgevaardigde 248 Hoofdstuk 4. Vormvoorwaarden 249 Afdeling 1. Algemeen 249 Afdeling 2. Betekening van het ontslag Termijn van drie werkdagen Aanvang van de termijn van drie werkdagen Berekening van de termijn Feiten die langer dan drie werkdagen bekend zijn Voortdurende en/of herhaalde tekortkoming Vroegere feiten Periodes van schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst Bewijs van de naleving van de termijn van drie werkdagen Samenwerking moet onmiddellijk worden stopgezet Vorm van de betekening van het ontslag Ontslag door de bevoegde persoon Sanctie 259 Afdeling 3. Kennisgeving van de dringende reden Termijn van drie werkdagen In hoofde van de werknemer In hoofde van de werkgever Vorm Taal In hoofde van de werknemer In hoofde van de werkgever Inhoud In hoofde van de werknemer In hoofde van de werkgever 264 XX Praktijkboek Ontslag 2012

15 Afdeling 4. Bewijs In hoofde van de werknemer In hoofde van de werkgever 264 Afdeling 5. Sanctie In hoofde van de werknemer In hoofde van de werkgever 265 Afdeling 6. Ingebrekestelling door de werkgever 265 INH Hoofdstuk 5. Keuze tussen ontslag wegens dringende reden of zelf gegeven ontslag 267 Hoofdstuk 6. Dringende reden en beschermde werknemers 269 Hoofdstuk 7. Gevallen 271 Afdeling 1. Afwezigheid op het werk Te laat komen en/of te vroeg weggaan Tekenen van insubordinatie Tekenen van oneerlijkheid Verlaten van de arbeidspost Niet komen werken (afwezigheid) Korte afwezigheid Langdurige afwezigheid Arbeidsongeschiktheid Principe Werknemer weigert of verzuimt zich aan de medische controle te onderwerpen Werknemer oefent een andere activiteit uit tijdens de periode van arbeidsongeschiktheid 275 Afdeling 2. Beschadigingen van goederen van de werkgever 276 Afdeling 3. Concurrentie en nevenactiviteit 276 Afdeling 4. Diefstal Ontvreemden van goederen Verrichten van verboden afprijzing Omwisselen van promotiebons in baar geld Aanwenden van andermans voordeelkaart Toestaan dat bijna vervallen producten door ondergeschikten worden meegenomen Gebruiken van een telefoon, fax, computer en dergelijke van de werkgever voor prive doeleinden 281 Afdeling 5. Dronkenschap drugs Dronkenschap Wat te verstaan onder het begrip dronkenschap? Dronkenschap: tijdens of buiten de arbeidsuren? Dronkenschap: een fout? Probleem: vaststelling en bewijs van de dronkenschap Drugs 288 Afdeling 6. Feiten uit het prive leven 288 Afdeling 7. Handtastelijkheden ongewenst seksueel gedrag Handtastelijkheden Ongewenst seksueel gedrag 290 Afdeling 8. Insubordinatie werkweigering Principes Voorwaarden Persoon die het bevel geeft Inhoud van het bevel Praktijkgevallen Niet-opvolgen van bevelen Weigering van eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden Arbeidstijdregelingen Wijzigingen bij bedrijfsreorganisatie Vakantie Begeleidende omstandigheden Veiligheid Strijdigheden met de wet Slotbemerkingen 299 Afdeling 9. Kritiek en beledigingen Uiten van kritiek 299 Kluwer XXI

16 2. Beledigingen tegenover de werkgever 300 Afdeling 10. Misbruik van de bedrijfswagen 301 Afdeling 11. Misbruik van telecommunicatie en informatica Controlerecht van de werkgever versus het recht op privacy van de werknemer Bewijsprobleem Voorbeelden van onregelmatig gebruik van computer en van telefoon Oneerlijk gedrag Ongeoorloofde toegang tot vertrouwelijke documenten Beschadiging van het materiaal van de onderneming Gebruik van de computer voor prive doeleinden Het internet Telefoon 307 Afdeling 12. Oneerlijkheid en vervalsing 307 Afdeling 13. Onvoldoende rendement onbekwaamheid passiviteit 310 Afdeling 14. Precontractuele fout 310 Afdeling 15. Strafrechtelijke inbreuken Strafrechtelijke vervolgingen Feiten die aan de basis liggen van de strafrechtelijke vervolging staan vast Feiten staan niet vast Voorlopige hechtenis Feit van de voorlopige hechtenis Afwezigheid ten gevolge van voorlopige hechtenis Strafrechtelijke veroordeling Strafrechtelijke veroordeling zelf Afwezigheid ten gevolge van een strafrechtelijke veroordeling Buitenvervolgingstelling en vrijspraak Feiten uit het privéleven Termijn voor de mededeling van het ontslag wegens dringende reden Besluit 317 Afdeling 16. Staking 317 Afdeling 17. Dringende reden in hoofde van de werkgever 317 Hoofdstuk 8. Gevolgen 319 Afdeling 1. Ontslag wegens dringende reden door de werkgever Gerechtvaardigde verbreking Geen verbrekingsvergoeding Schadeloosstelling Niet-gerechtvaardigde verbreking Verbrekingsvergoeding Outplacement Schadeloosstelling Vergoeding wegens rechtsmisbruik of willekeurig ontslag 320 Afdeling 2. Ontslag wegens dringende reden door de werknemer Gerechtvaardigde verbreking Geen verbrekingsvergoeding Schadeloosstelling Niet-gerechtvaardigde verbreking De verbrekingsvergoeding Andere vergoedingen 321 Hoofdstuk 9. Eindafrekening Sociale zekerheid Sociale documenten 323 Afdeling 1. Eindafrekening 323 Afdeling 2. Sociale zekerheid Bijdrage tot de sociale zekerheid Werkloosheid Ziekte- en invaliditeitsverzekering Gezinsbijslagen Vakantie en vakantiegeld Pensioenen 324 Afdeling 3. Sociale documenten 325 Hoofdstuk 10. Modellen 327 Afdeling 1. Brief van ontslag door de werkgever wegens dringende reden te verzenden binnen 3 werkdagen na de kennisneming van de dringende reden 327 XXII Praktijkboek Ontslag 2012

17 Afdeling 2. Brief voor de betekening van de dringende reden door de werkgever binnen 3 werkdagen na de betekening van het ontslag 327 Afdeling 3. Gelijktijdige ontslagaanzegging en betekening van de dringende reden binnen 3 werkdagen na kennisneming van de dringende reden 327 INH DEEL Beëindiging van de arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd, van de arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk en van de vervangingsovereenkomst 335 Hoofdstuk 1. Arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijdarbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd 337 Afdeling 1. Inleiding en situering Definitie Voorwaarden Grondvoorwaarden Vormvoorwaarden Sanctie bij niet-naleving van de voorwaarden Geen opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd zonder onderbreking toe te schrijven aan de werknemer Algemene regel Uitzonderingen 339 Afdeling 2. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd De overeenkomst neemt automatisch een einde op het voorziene tijdstip of na het verstrijken van de voorziene duur De overeenkomst mag niet vroeger worden bee indigd dan op het voorziene tijdstip Principe Sanctie Uitzonderingen 341 Hoofdstuk 2. Arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk 343 Afdeling 1. Begrip Inleiding en situering Voorwaarden Grondvoorwaarden Vormvoorwaarden Sanctie bij niet-naleving van de voorwaarden Geen opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor een duidelijk omschreven werk zonder onderbreking toe te schrijven aan de werknemer 344 Afdeling 2. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk De overeenkomst neemt automatisch een einde bij de voltooiing van het overeengekomen werk De overeenkomst mag niet eenzijdig worden bee indigd vo o r de voltooiing van het overeengekomen werk Uitzonderingen Proefbeding Arbeidsongeschiktheid Andere uitzonderingen 345 Hoofdstuk 3. Vervangingsovereenkomst 347 Afdeling 1. Inleiding en situering Definitie Onderscheid Voorwaarden Grondvoorwaarden Vormvoorwaarden Sanctie bij niet-naleving van de voorwaarden 348 Afdeling 2. Bee indiging van de vervangingsovereenkomst Vervangingsovereenkomst voor een bepaalde tijd (of voor een duidelijk omschreven werk) Vervangingsovereenkomst voor onbepaalde tijd Bee indiging bij de terugkeer van de vervangen werknemer Bee indiging zonder terugkeer van de vervangen werknemer Proefbeding Algemene bee indigingswijzen 350 Kluwer XXIII

18 Hoofdstuk 4. Modellen 353 Afdeling 1. Bevestiging bee indiging arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd 353 Afdeling 2. Bevestiging bee indiging arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk 353 Afdeling 3. Bevestiging bee indiging vervangingsovereenkomst 353 DEEL Beëindiging van de arbeidsovereenkomst vóór de indiensttreding 359 Hoofdstuk 1. Inleiding en situering 361 Hoofdstuk 2. Prestatie van een opzeggingstermijn betaling van een opzeggingsvergoeding 363 Afdeling 1. De arbeidsovereenkomst bevat geen proefbeding Ontslag met betekening van een opzeggingstermijn Principe: het kan! Duur van de te betekenen opzeggingstermijn Bee indiging met betaling van een opzeggingsvergoeding Begroting van de opzeggingsvergoeding Berekening van de opzeggingsvergoeding Bruto- of nettovergoeding? 364 Afdeling 2. De arbeidsovereenkomst bevat een proefbeding Ontslag met betekening van een opzeggingstermijn Principe: het kan onder bepaalde voorwaarden Duur van de opzeggingstermijn Bee indiging met betaling van een opzeggingsvergoeding 365 Hoofdstuk 3. Bijkomende schadevergoeding? Misbruik van ontslagrecht? 367 Hoofdstuk 4. Afwezigheid van aanvangsdatum in de arbeidsovereenkomst 369 DEEL Beëindiging van de arbeidsovereenkomst met proefbeding 375 Hoofdstuk 1. Inleiding en situering 377 Hoofdstuk 2. In aanmerking komende arbeidsovereenkomsten 379 Hoofdstuk 3. Geldigheidsvoorwaarden 381 Afdeling 1. Vormvereisten Individueel geschrift Inhoud van het geschrift Tijdstip schriftelijke vaststelling van de proeftijd 381 Afdeling 2. Duur Algemeen Arbeiders Bedienden Handelsvertegenwoordigers Dienstboden Studenten Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst Arbeiders Bedienden Dienstboden Studenten 385 Hoofdstuk 4. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de proeftijd 387 Afdeling 1. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst van een arbeider Bee indiging tijdens de eerste 7 dagen van de proeftijd Bee indiging na de eerste 7 dagen proeftijd Bee indiging bij schorsing van de proeftijd Voortzetting van de arbeidsovereenkomst na de bee indiging van de proeftijd Ontslag wegens dringende reden en eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden Willekeurig ontslag Beschermde werknemers 389 XXIV Praktijkboek Ontslag 2012

19 7.1. Clausules van vastheid van betrekking Vakbondsafgevaardigde Werknemersafgevaardigde bij de ondernemingsraad of bij het comite voor preventie en bescherming op het werk Zwangere werkneemster Andere categoriee n van beschermde werknemers Bijzonder geval: arbeider met bediendestatuut Bee indiging van de arbeidsovereenkomst vo ór de indiensttreding 390 Afdeling 2. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst van een bediende Opzeggingstermijn Grond- en vormvoorwaarden Aanvang Schorsing van de opzeggingstermijn Gevolgen van een nietige opzegging Afwezigheidsdagen Tegenopzegging door de bediende Duur en einde van de opzeggingstermijn Opzegging tijdens de eerste maand van de proeftijd Opzeggingsvergoeding Keuze tussen opzeggingstermijn en opzeggingsvergoeding Grond- en vormvoorwaarden Uitwerking Vergoeding Bee indiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de eerste maand van de proeftijd Ontslag wegens dringende reden eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden Beschermde werknemers Clausules van vastheid van betrekking De vakbondsafgevaardigde Werknemersafgevaardigde bij de ondernemingsraad of bij het comite voor preventie en bescherming op het werk De zwangere werkneemster Andere categoriee n van beschermde werknemers Bee indiging van de arbeidsovereenkomst vo ór de indiensttreding 394 Afdeling 3. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst van een handelsvertegenwoordiger Uitwinningsvergoeding Saldo commissieloon 395 Afdeling 4. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst van een student 395 INH Hoofdstuk 5. Modellen 397 Afdeling 1. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de proefperiode met een opzeggingstermijn (bediende) 397 Afdeling 2. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de proefperiode met opzeggingsvergoeding (bediende) 397 Afdeling 3. Onmiddellijke bee indiging na eerste 7 dagen (arbeider) 398 DEEL Beëindiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst 403 Hoofdstuk 1. Inleiding en situering 405 Hoofdstuk 2. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst tijdens de schorsing 407 Afdeling 1. Kan de arbeidsovereenkomst worden bee indigd? 407 Afdeling 2. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst met een opzeggingstermijn De uitvoering van de opzeggingstermijn wordt geschorst tijdens bepaalde schorsingsperiodes wanneer de opzegging uitgaat van de werkgever Principe Specifieke schorsingsgronden 408 Afdeling 3. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst met betaling van een opzeggingsvergoeding Principe Schorsing wegens ziekte of ongeval: enkele bijzonderheden Principes Afwijkende regeling voor bedienden 417 Kluwer XXV

20 2.3. Afwijkende regeling voor arbeiders Afwijkende regeling voor studenten Berekening van de opzeggingsvergoeding bij gedeeltelijke schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst 420 DEEL Beëindiging van de arbeidsovereenkomst voor tewerkstelling van studenten 427 Hoofdstuk 1. Begrip studentenovereenkomst 429 Afdeling 1. Inleiding en situering 429 Afdeling 2. Studenten die in aanmerking komen 429 Afdeling 3. Uitgesloten categoriee n van studenten 429 Afdeling 4. Soorten studentenovereenkomsten 429 Afdeling 5. Vermoeden 430 Hoofdstuk 2. Formaliteiten 431 Afdeling 1. Schriftelijke overeenkomst bij aanvang van de tewerkstelling 431 Afdeling 2. Inhoud van de overeenkomst 431 Afdeling 3. Dimona-aangifte 431 Afdeling 4. Sanctie bij ontstentenis van een geschrift of niet-conform geschrift of geen Dimona-aangifte 432 Hoofdstuk 3. Bee indiging van de studentenovereenkomst 433 Afdeling 1. Voorafgaande opmerking: arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd 433 Afdeling 2. Bee indiging van de studentenovereenkomst met een opzeggingstermijn Grondvoorwaarden Vormvoorwaarden Uitwerking van de opzegging Aanvang Schorsing van de opzeggingstermijn Geen recht op afwezigheidsdagen Duur van de opzeggingstermijn 434 Afdeling 3. Bee indiging van de studentenovereenkomst met een opzeggingsvergoeding Algemeen Opzeggingsvergoeding 435 Afdeling 4. Opzegging tijdens de proefperiode Vereiste van een schriftelijke proefperiode Duur Bee indiging tijdens de proefperiode 436 Afdeling 5. Bee indiging van de arbeidsovereenkomst vo o r de indiensttreding 436 Afdeling 6. Ontslag wegens dringende reden 437 Afdeling 7. Daden van de werkgever gelijk te stellen met de verbreking 437 DEEL Beëindiging van de startbaanovereenkomst 443 Hoofdstuk 1. De startbaanovereenkomst 445 Afdeling 1. Inleiding en situering 445 Afdeling 2. Vormen van de startbaanovereenkomst 445 Hoofdstuk 2. Bee indiging van de startbaanovereenkomst 447 Afdeling 1. Principe 447 Afdeling 2. Vroegtijdig bee indigen Principe Uitzondering Bijzonderheid: mogelijkheid om afwezig te blijven 447 DEEL Beëindiging van de arbeidsovereenkomst van een oudere werknemer Outplacement Werkloosheid met bedrijfstoeslag (voorheen Brugpensioen ) Pensioen 453 Hoofdstuk 1. Outplacement 455 XXVI Praktijkboek Ontslag 2012