Beleidsplan openbare verlichting Gemeente Huizen 3 februari 2011

Transcriptie

1 Beleidsplan openbare verlichting Gemeente Huizen 3 februari 2011

2 Inhoudsopgave 1. De aanleiding De probleemstelling Duurzaamheid Veiligheid Lichthinder Leefbaarheid Kosten De doelstelling Duurzaamheid Veiligheid Lichthinder Leefbaarheid Kosten Uitgangspunten Uitwerking Duurzaamheid Energiezuinige lampen LED-techniek Dimtechniek Mast en armatuur Conclusie duurzaamheid Veiligheid Politiekeurmerk veilig wonen Dag en nacht schakeling Lichthinder Sensor verlichting en dynamische markering Dimmen Conclusie lichthinder Leefbaarheid Erf toegangweg Gebied ontsluitingweg Industriewegen De Hoofdroute Het oude dorp Bijzondere locaties Conclusie leefbaarheid Beheer Groot onderhoud Correctief onderhoud Bekabeling Schilderen masten Meldpunt Openbare Ruimte Conclusie beheer Scenario s Scenario 1 Basis-scenario Scenario 2 jaarlijkse 2 % besparing Scenario 3 jaarlijkse 3 % besparing Financiële paragraaf Het huidige budgetoverzicht Benodigde middelen per scenario Voorstel Bijlage Bijlage Bijlage

3 1. De aanleiding De gemeente is verantwoordelijk voor het beheer van de openbare ruimte. De openbare verlichting maakt daar onderdeel van uit. Openbare verlichting draagt bij aan de veiligheid en leefbaarheid in de gemeente. De gemeente heeft de ambitie om voorloper te zijn als het gaat om duurzaamheid. Op 11 februari 2010 is de beleidsvisie openbare verlichting vastgesteld. Met deze beleidsvisie is onder andere besloten om binnen twee jaar een nieuw beleidsplan op te stellen waarin wordt gestreefd naar een energiebesparing van 3% per jaar. Conform de keuzes in eerdere beleidsplannen zet de gemeente dit in versterkte mate voort. Met dit beleidsplan willen we een nieuwe koers voor de openbare verlichting in Huizen voorstellen, namelijk niet verlichten tenzij. We willen over 5 jaar een aantoonbare energiebesparing realiseren en de installatie planmatig verduurzamen. Daar bij stellen we voor om doelgericht te verlichten. Hiermee bedoelen we verlichting weghalen als de sociale en verkeersveiligheid dit toelaat en verlichting bijplaatsen waar dit om de zelfde reden nodig is. Over 5 jaar de gemeente een evaluatie maken en deze meenemen in het volgende beleidsplan. Dit beleidsplan begint met het beschrijven van de probleemstellingen en een aantal doelstellingen. Vervolgens wordt er een aantal uitgangspunten in een schema weergegeven. Met betrekking tot de gewenste energiebesparing wordt er een aantal scenario s voorgesteld met de daarvoor benodigde investering en de uiteindelijke winst. Er zal een keuze gemaakt moeten worden voor één van de drie voorgestelde scenario s. Voor één van deze scenario s (scenario 2) is in het plan de voorkeur aangegeven. In het daarop volgende hoofdstuk wordt de uitwerking van een aantal onderwerpen beschreven wat een aanvulling is op het bestaande beleid. Er wordt ingegaan op de ontwikkeling van duurzaamheid in de openbare verlichting en wat dit voor gemeente Huizen kan betekenen. Er wordt op de veiligheid ingegaan waaronder sociale- en verkeersveiligheid. De veiligheid wordt vaak gemeten aan de hoeveelheid licht, maar teveel licht stoort de natuur en om deze reden is er een hoofdstuk lichthinder aan dit plan toegevoegd. Aangezien er een spanningsveld tussen veiligheid en milieu ontstaat adviseren wij een stelling in het huidige verlichtingsbeleid in te voeren die het Rijk, de provincie en verschillende gemeenten reeds heeft aangenomen. Het gaat om de stelling "Eigenlijk willen we nergens verlichting, tenzij (met name) de verkeersveiligheid een rol speelt of de sociale veiligheid ermee gediend is. In het hoofdstuk lichthinder wordt een aantal gebieden aangewezen die minder verlicht mogen worden en waar de verlichting gehandhaafd moet blijven. Vervolgens wordt er ingegaan op de leefbaarheid met een impressie van de armaturen en het toepassingsgebied voor de antieke masten in het oude dorp. De onderdelen van het beheer worden beschreven en uiteindelijk de financiële paragraaf met het scenario voorstel voor energiebesparing. Door het hele plan heen worden er verschillende voorstellen en conclusies beschreven. 2. De probleemstelling Op meerdere onderdelen zijn er problemen, uitdagingen die we moeten oplossen. Dit zijn: 2.1 Duurzaamheid De openbare verlichting verbruikt veel energie en heeft veel onderhoud nodig. Met het toepassen van duurzame materialen die minder energie verbruiken en minder onderhoud nodig hebben, is hier veel winst te behalen. 2.2 Veiligheid Verschillende bewoners geven locaties aan waar er extra verlichting verlangd wordt. Dit geeft aan dat er nog steeds locaties in Huizen zijn die een gevoel van onveiligheid geven. 4

4 2.3 Lichthinder Openbare verlichting geeft veel strooilicht en zorgt er voor dat Nederland nooit meer donker is. 2.4 Leefbaarheid De lichtmasten en armaturen leveren een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van de openbare ruimte. Een kritische blik naar de huidige materialen en de locaties is nodig. 2.5 Kosten De beschikbare middelen voor de openbare verlichting staan onder druk. De energiekosten zullen naar verwachting stijgen wat bij hetzelfde verbruik meer kosten met zich meebrengt. Kunnen we de bovengenoemde vragen en problemen oplossen binnen de beschikbare budgetten en investeringsruimte? Door de huidige situatie te inventariseren, doelen te benoemen, de problemen te analyseren en scenario s te maken, ontwikkelen we voorstellen. De gemeente maakt gebruik van landelijke richtlijnen en expertise. 3. De doelstelling 3.1 Duurzaamheid De gemeente heeft de ambitie uitgesproken om een voorloper te zijn als het gaat om onze duurzaamheid. De ambitie is om volgens het klimaat programma jaarlijks 3% energiebesparing te realiseren. In de beleidsperiode moet er dus een energiebesparing van minimaal 15 % worden behaald. De gemeente gebruikt 100% groene stroom. De gemeente past materialen toe die duurzaam worden geproduceerd en weer kunnen worden hergebruikt. 3.2 Veiligheid We vergroten de veiligheid, door het oplossen van knelpunten op het gebied van sociale en verkeersveiligheid. 3.3 Lichthinder We gaan de lichtvervuiling en lichthinder in Huizen tegen. Het uitgangspunt is: Niet verlichten tenzij 3.4 Leefbaarheid Het straatmeubilair, zoals lichtmasten, moet passen bij de ruimte (Oude dorp, verkeerswegen en verblijfsgebieden). 3.5 Kosten We lossen de geconstateerde problemen op binnen de beschikbare budgetten met geen of beperkte extra investeringen. 5

5 4. Uitgangspunten Duurzaamheid Veiligheid Lichthinder Leefbaarheid Kosten Nieuwe verlichtingsvoorstellen en structurele vervangingen moeten een reductie van het energieverbruik leveren van minimaal 3% op jaarbasis. Door het gebruik van groene stroom voor de openbare verlichting levert de gemeente een bijdrage aan een duurzame samenleving. Nieuw toe te passen producten (lichtmasten en armaturen) voldoen aan het landelijke criterium voor duurzaam inkopen. In strijdige situaties tussen energiebesparing en veiligheid prevaleert de veiligheid. De kwaliteit van de openbare verlichting installatie voldoet aan de landelijke richtlijnen van de ROVL rekening houdend met de adviezen van het NSvV (Nederlandse Stichting voor Verlichting). De gemeente streeft er naar, samen met overige betrokken instanties voor nieuwbouw projecten, certificaten Veilige Omgeving (Politiekeurmerk) te behalen. De verlichting in Huizen voldoet aan het toetsingskader van het politiekeurmerk veilig wonen Doorgaande looproutes in parken worden wel verlicht. De overige paden in parken worden niet verlicht. De functie van de weg, verkeersfunctie en verblijfsgebieden, is leidend voor de soort openbare verlichting. Overig licht in de openbare ruimte zoals sportveldverlichting, sfeerverlichting en gevelverlichting, valt buiten het kader van dit beleidsplan. We lossen de geconstateerde problemen op binnen de beschikbare budgetten met geen of beperkte extra investeringen. Tussen de doelstellingen en uitgangspunten zit een spanningsveld gezien het bereik van het huidige budget openbare verlichting. In hoofdstuk 5 wordt er een aantal scenario s beschreven waarin het spanningsveld is te zien. 6

6 5 Uitwerking 5.1 Duurzaamheid Openbare verlichting kent vele voordelen. Nadelen zijn echter dat elektra benodigd is voor het laten branden van de lampen en het gegeven dat de materialen aan slijtage onderhevig zijn vanwege het gebruik en de invloed van het weer. Op een bepaald moment is de levensduur van een lichtmast bereikt waardoor deze moet worden vervangen. Om de jaarlijkse beheerlasten van de openbare verlichting zo laag mogelijk te houden, worden energiezuinige lampen toegepast. Dit levert een beperking op van de energieconsumptie. Daarnaast is het van belang de levensduur van een verlichtingsobject zo lang mogelijk te maken Energiezuinige lampen Samenvatting eindrapportage LED-verlichting 2010 SenterNovem. In totaal zijn en worden er nu in Nederland 250 LED pilots uitgevoerd, in 150 gemeenten, betreffende meer dan lichtpunten. De evaluatie is door Agentschap NL gecoördineerd in samenwerking met de VNG. Hoewel de gelijkmatigheid van de nieuwe verlichting en de hoeveelheid strooilicht meestal minder werd, is men doorgaans redelijk tevreden over het lichtniveau en de lichtkleur, er wordt geen afname van de sociale veiligheid ervaren. In vergelijking met de oude situatie ervaart men LED-verlichting vaker als lichte vooruitgang dan als een verslechtering. Hoewel er grote verschillen zijn geconstateerd in de prestaties van verschillende producten bedroeg de potentiële energiebesparing anno 2009 circa 10 à 15 % ten opzichte van de bestaande (veelal compact fluorescentie) installaties. In sommige vervangingsprojecten kunnen anno 2010 met de meest energie-efficiënte en strooilicht arme LED-oplossingen nog hogere besparingspercentages bereikt worden. De kostenreductie door energiebesparing kan echter teniet gedaan worden door de hogere kosten voor het aanpassen van het lichtontwerp en de investeringslasten. Hoewel de LED-technologie steeds verbetert en grootschalige toepassing nabij komt, is het echter zowel qua kosten- als energiebesparing verkeerd beleid om reeds geplande vervangingsprojecten stop te zetten of uit te stellen omwille van het eventueel gaan toepassen van LED-verlichting. Dit is een verkorte versie van de originele samenvatting. Zie bijlage 1 voor de originele samenvatting LED-techniek De gemeente zal in 2011 starten met het uitvoeren van LED-pilots langs het fietspad t Merk en gebied ontsluitingweg Bestevaer. Tot op heden zijn de bevindingen op het gebied van verkeersveiligheid en sociale veiligheid goed in andere gemeenten die de LED verlichting hebben toegepast. Bewoners reageren positief op het (nieuwe) licht. Ten opzichte van de bestaande lampen verbruiken de LED lampen langs gebied ontsluitingwegen 50% en langs erf toegangswegen 30% minder energie. Een groot aantal bestaande lampen moeten eens in de twee jaar vervangen worden. De LED-lampen hebben de garantie en verwachting de komende 20 jaar niet vervangen te hoeven worden. De LED-lampen geven een gebundelde lichtstroom af waardoor het strooilicht in vergelijking tot de bestaande lampen wordt gereduceerd. Hierdoor wordt er minder lichtvervuiling geconstateerd Dimtechniek Er staan met uitzondering van de kruispunten en rotondes ongeveer 950 masten langs de gebied ontsluitingwegen. Het toepassen van de dimtechniek kost ongeveer 150,- per mast. De investeringkosten om alle 950 masten te voorzien van een dimmer zijn ,-. De energiewinst is 30% met betrekking tot de hoofdwegen en op het totale verbruik 5%. De extra jaarlijkse onderhoudskosten bedragen 7.125,- per jaar. De energiewinst bedraagt 5.000,- per jaar. De investering om de gebied ontsluitingwegen van dimmers te voorzien is hoog en de energiewinst is lager dan de onderhoudskosten. Het advies is om de realisatie van de diminstallatie niet toe te passen. 7

7 5.1.4 Mast en armatuur Er zijn verschillende keuzes in het toepassen van duurzaam materiaalsoort. Het verduurzamen van de lichtmasten is in ontwikkeling. In 2010 heeft de gemeente Deventer als proef 40 kunststoffen lichtmasten laten plaatsen die 100% recyclebaar zijn en een lange technische levensduur hebben. Deze ontwikkelingen zullen we blijven volgen. De aspecten voor een duurzame lichtmast zijn vooral het energieverbruik bij productie en de technische levensduur. Fabrikanten van staal en aluminium masten voeren een kop aan kop strijd in het verduurzamen van hun product. Aluminiummasten verbruiken bij productie veel energie maar zijn bij voorkeur niet voorzien van een coating. Dit verbetert de mogelijkheid van recycling. Staal verbruikt veel minder energie bij de productie maar heeft een coating waardoor het materiaal minder recyclebaar is. Staal is robuust en kan daardoor duurzamer zijn omdat ze beter bestand zijn tegen kleine aanrijdschades Conclusie duurzaamheid De ontwikkeling van de LED-lamp gaat snel. Voor de openbare verlichting worden LED producten al grootschalig toegepast. De lamp heeft veel voordelen, zowel milieu- als kosten technisch. Er is geen grote afname in het lichtniveau geconstateerd met betrekking tot de sociale veiligheid en de verkeersveiligheid. Wij zullen de LED lamp toepassen bij renovatiewerkzaamheden en het groot onderhoud. De investeringkosten voor het dimmen van de lampen liggen zeer hoog ten opzichte van de opbrengsten. Vanwege deze redenen zullen wij de dimtechniek niet toepassen. De LED lamp is een beter alternatief hiervoor. Doordat de productie van de stalen mast in vergelijking tot de aluminium mast minder energie verbruikt en duurzamer is door zijn sterkte, zullen wij stalen masten blijven toepassen. 5.2 Veiligheid Door goede verlichting voelen bewoners zich veiliger in hun woonomgeving. In Huizen zijn slechts enkele locaties die door de bewoners als sociaal onveilig worden bevonden. Deze locaties zijn in kaart gebracht en worden door het bijplaatsen van verlichting opgelost. Bewoners zijn vaak zeer tevreden zodra het knelpunt door extra verlichting is opgelost. De openbare verlichting in de gemeente Huizen voldoet aan het toetsingskader politiekeurmerk veilig wonen. Dit kader is gebaseerd op adviezen van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde. Maar de veiligheid prevaleert voor lichthinder. Hieronder is een matrix weergegeven met de doelstellingen voor lichthoeveelheid. Openbare ruimten Sociale veiligheid Verkeersveiligheid Leefbaarheid Gebiedsontsluitingswegen Erf toegangswegen Winkelgebieden Industriegebied ++ Buitenwijken + ++ Fiets- en voetpaden ++ + * de verdeling van het aantal plussen geeft de nadruk aan binnen een aandachtsgebied zonder daar een kwaliteit aan te verbinden. De knelpunten die gemeld worden zullen beoordeeld worden en zo mogelijk worden opgelost op basis van de matrix Politiekeurmerk veilig wonen 8

8 De openbare verlichting in de gemeente Huizen voldoet aan het toetsingskader politiekeurmerk veilig wonen. Dit kader is gebaseerd op adviezen van de NSvV (Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde). Met de ambitie om wijkgewijs het keurmerk te behalen zal er op het gebied van openbare verlichting geen grote ingreep hoeven plaatsvinden om te voldoen aan het toetsingskader van het keurmerk Dag en nacht schakeling Het in- en uitschakelen van de verlichting is uiteraard geheel afhankelijk van het daglichtniveau. Buiten het volledig in- en uitschakelen kennen we ook nog de gedeeltelijke schakeling van de verlichting. De sociale veiligheid en de leefbaarheid bij duisternis is er uiteraard het meest bij gebaat dat de verlichting de hele nacht op volle sterkte blijft branden. Men kan zich echter afvragen of de kosten hiervan opwegen tegen de baten. Het is algemeen gebruikelijk/aanvaard de verlichting gedurende de nachtelijke uren gedeeltelijk te doven. Bij armaturen waarin twee lampen zitten is dit eenvoudig te realiseren door één lamp uit te doen. De verdeling van de verlichting blijft dan goed. Bij éénlampsarmaturen is dit uiteraard niet mogelijk. De lamp brand of brand niet; dimmen is bij ons huidige verlichtingsinstallatie niet mogelijk. Dit zou wel kunnen maar dan moeten schakelkasten worden omgebouwd en de voedingsnetten in beheer van de gemeente zijn. De kosten hiervan zijn erg hoog en de terugverdientijd zal zeer lang zijn. Hieronder staan de schakeltijden aangegeven die op het moment van toepassing zijn: De OV staat binnen de bebouwde kom om en om geschakeld als avond en nachtbrander. AAN : ca 15 minuten na zonsondergang en om uur UIT : uur (in het weekend 4:00) en 15 minuten voor zonsopgang De nachtverlichting blijft de hele nacht branden. Buiten de bebouwde kom geldt ook de avond/nachtschakeling, dit betekent: AAN : ca 15 minuten na zonsondergang en om uur UIT : uur en ca 15 minuten voor zonsopgang Met betrekking tot vandalisme zijn in bepaalde wijken de nachtbranders omgezet naar avondbranders zodat alle verlichting ook s nachts aanblijft. Op het moment is het nog niet mogelijk om de avond en nachtbranders flexibel om te schakelen. De technieken om dit eenvoudig om te schakelen zijn in ontwikkeling. Het streven is om hier in de toekomst gebruik van te maken. Dan is het mogelijk om in tijden van bijvoorbeeld vandalisme, eenvoudig alle verlichting s nachts te laten branden en visa versa. 5.3 Lichthinder Duisternis is belangrijk voor mensen, dieren en planten. Teveel verlichting kan hinder of overlast veroorzaken en het bioritme verstoren. Daarnaast leidt lichthinder o.a. tot veranderingen in trek- en broedgedrag en in het zoeken naar voedsel. Een goed voorbeeld is de verstoring van aanvliegroutes van vleermuizen. Om lichthinder tot een minimum te beperken is het in de eerste plaats noodzakelijk de hoeveelheid verlichting terug te brengen en in de tweede plaats de hinder van noodzakelijke verlichting te reduceren. In de afweging is dus van belang in hoeverre licht noodzakelijk is, welke alternatieven beschikbaar zijn en met welke technieken de lichthinder te beperken is. Met uitzondering van speciale locaties reduceren de nieuwe voorgestelde armaturen voor erf toegangswegen en gebied ontsluitingwegen de verspreiding van strooilicht. Naar aanleiding van de beleidsvisie is er een meldpunt lichthinder ingesteld. Hier zijn in totaal 16 reacties op gekomen. Er zijn reacties geweest over teveel bedrijfsverlichting en sportveld verlichting. In tegenstelling tot het lichthinder gaat de meerderheid van deze reacties over onverlichte paden, deze zijn in het Meldpunt Openbare Ruimte systeem 9

9 opgenomen en worden behandeld. Het is duidelijk dat vooral de geconcentreerde lichtbundels zoals bedrijf en sportveld verlichting veel lichthinder geven. Desalniettemin is de hoeveelheid van lichtmasten in huizen een lichtbron waar nauwkeurig naar gekeken moet worden en in te perken waar dit kan. Maar de veiligheid prevaleert vòòr lichthinder Sensor verlichting en dynamische markering Onder sensor verlichting verstaan we openbare verlichting dat kan worden gekoppeld aan een bewegingsdetector, zodat lampen alleen gaan branden wanneer dat nodig is. In Delft wordt bijvoorbeeld gebruik gemaakt van 'slimme' fietspaden in het recreatiegebied Kerkpolder. Het systeem registreert wanneer een fietser of wandelaar het gebied benadert en voert het lichtniveau vervolgens langzaam op (om dieren niet af te schrikken). Als de bezoeker het park binnengaat zijn de lampen al aan en na het verlaten gaan ze weer uit. Dat bespaart energie, geeft nachtdieren rust en voorkomt lichthinder. Onder dynamische markering verstaan we lichtpunten die boven, naast of in de weg het wegverloop aanduiden. Het lichtniveau kan lager zijn dan de norm voor wegverlichting aangeeft Dimmen In het hoofdstuk duurzaamheid is al grotendeels ingegaan op het dimmen van de openbare verlichting. Milieu- en kostentechnisch levert het toepassen van de dimtechniek geen voordelen op. Het strooilicht wordt door de dimtechniek verminderd. Echter wordt het strooilicht nog minder bij het toepassen van het voorgestelde alternatief LED verlichting Conclusie lichthinder Om lichthinder tegen te gaan hebben wij de gemeente opgedeeld in stedelijk gebied, buitengebied en natuurgebied. Per gebied zijn maatregelen aangeven om de lichthinder zoveel als mogelijk te reduceren. Zie hieronder de maatregelen per gebied. Stedelijk gebied Planmatig LED verlichting toepassen De verlichting langs parkfietspaden door parken zoals het Bad Vilbelpark voorzien van sensor LED verlichting. Buitengebied Planmatig LED verlichting toepassen Lichtmasten verwijderen waar het toepassen van dynamische markering mogelijk is. Natuurgebied: Belangrijke routes alleen voorzien van dynamische markering. Zie bijlage 2 voor de maatregelenkaart lichthinder. 10

10 5.4 Leefbaarheid In deze paragraaf gaan we in op de keuze van de masten en armaturen. Waar passen we welke materialen toe? (Oude Dorp, ontsluitingswegen, verblijfsgebieden, Hoofdroute ) Erf toegangweg De erf toegangswegen zijn voornamelijk verblijfsgebieden. In deze gebieden staan over het algemeen 3,5 meter masten met een kegelvormig paaltop armatuur. Deze mastlengte en armatuursoort blijven in het kader van de uniformiteit gehandhaafd. Met betrekking tot de toekomst is het mogelijk om de lamp in deze armatuur te vervangen voor een LED-module. Zie hiernaast de afbeelding waar het armatuur aan moet voldoen Gebied ontsluitingweg De gebied ontsluitingswegen zijn de wegen die het verblijfsgebied bereikbaar maken. Langs deze wegen staan voornamelijk 9 meter masten met een opschuif armatuur. Deze mastlengte en armatuursoort blijven in het kader van de uniformiteit gehandhaafd. Als de mastlengte van 9 meter niet toepasbaar is vanwege bijvoorbeeld boomkruinen die het licht verstoren kan worden afgeweken naar een mastlengte van 7 meter. Zie hiernaast de afbeeldingen waar het armatuur aan moet voldoen. De tweede afbeelding betreft een LED armatuur. Het is de bedoeling om het LED armatuur in de toekomst veelvuldig toe te passen Industriewegen De industriewegen zijn de wegen die zich voor een groot gedeelte binnen de wijk t Plaveen bevinden. Langs deze wegen staan voornamelijk 7 meter masten met een opschuif armatuur. Deze mastlengte en armatuursoort blijven in het kader van de uniformiteit gehandhaafd. Zie hiernaast de afbeeldingen waar het armatuur aan moet voldoen. De tweede afbeelding betreft een LED armatuur. Het is de bedoeling om het LED armatuur in de toekomst veelvuldig toe te passen De Hoofdroute Deze Hoofdroute is een onderdeel van de oost-west-as en begint vanaf het Oude Raadhuisplein naar het winkelgebied de Oostermeent en via de Westkade richting het noorden om vervolgens zijn weg te splitsen naar het winkelgebied Holleblok en langs de Zomerkade richting het hotel Newport. Langs deze route staan blauwe gekleurde lichtmasten met een lengte van 3,5 meter. De masten hebben een paaltop armatuur. Zie hiernaast een afbeelding waar het armatuur aan moet voldoen. 11

11 Het oude dorp Door de stichting behoud het oude dorp is in 1998 het plan geopperd het oude dorp te voorzien van antieke lichtmasten. Deze zijn door de jaren heen planmatig geplaatst. De reacties waren alom positief. In 2006 is er een voorstel gedaan om het bestemmingsplan voor antieke masten uit te breiden. Echter is het gebied met karakteristieke bouwwijze groter dan was voorgesteld. Bewoners doen regelmatig verzoeken tot plaatsing van deze antieke verlichting in andere delen van het dorp. De cultuurhistorische waardekaart van de provincie Noord- Holland geeft de bebouwing aan van vóór het jaar Deze kaart geeft de motivatie en onderbouwing voor het vaststellen van een nieuwe grens met betrekking tot de antieke lichtmasten. Hieronder ziet u de cultuurhistorische waardekaart. Zie hiernaast een afbeelding waar het armatuur aan moet voldoen. Als afgeleide van deze kaart is een gebied aangegeven voor het plaatsen van de antieke lichtmasten. De grens is bepaalt door middel van gebouwen die rond het jaar 1900 gebouwd zijn. De wegen die aan het gebied antieke masten worden toegevoegd zijn de Noorderweg, Botterstraat, Hulweg, Beemsterboerstraat, Kerkstraat en het Oude Raadhuisplein Bijzondere locaties Er zijn in de gemeente bijzondere locaties waarbij een ander soort verlichting is geplaatst. Langs bijvoorbeeld de Gooimeer promenade, het Plein 2000, het Nautisch kwartier en in tunnels zijn op uitzondering van de uniformiteit andere lichtmastlengtes en armaturen toegepast Conclusie leefbaarheid Het bestemmingsgebied voor de antieke lichtmasten planmatig uitbreiden op basis van de cultuurhistorische waardekaart van de provincie Noord-Holland. 12

12 5.5 Beheer Groot onderhoud In de begroting wordt uitgegaan van technische levensduur van de materialen, 40 jaar voor een stalen mast en 20 jaar voor een armatuur. Door de oude masten en armaturen te inspecteren verwachten we dat de levensduur wordt verlengd. De lampen worden alleen vervangen als ze stuk zijn Correctief onderhoud In voorgaande jaren werd er middels groepsremplace lampen van de zelfde soort in één keer vervangen na 10% uitval. Dit bevordert de kwaliteit van de verlichtingsinstallatie. Wij stellen voor om de lampen alleen correctief bij uitval te vervangen. Hierdoor wordt de werkelijke levensduur van de lamp ten opzichte van de technische levensduur gehandhaafd. Dit scheelt wat meer in de onderhoudskosten en geeft meer budgetruimte aangezien de werkelijke levensduur langer is dan de technische levensduur. Deze ruimte wordt gebruikt voor het toepassen van energiezuinige LED lampen waarbij geen groepsremplace van toepassing is Bekabeling Vanaf het jaar 1973 zijn er kabels gelegd in eigendom van de gemeente Huizen. De bekabeling gaat ongeveer 80 jaar mee. De eerste vervanging van deze kabels zal daarom pas vanaf 2053 plaatsvinden. Het is van belang om middelen te reserveren voor het planmatig vervangen van de bekabeling. Hiervoor zal in het volgende beleidsplan een voorstel gedaan worden Schilderen masten De 400 masten langs de gebied ontsluitingwegen worden geschilderd om hun technische levensduur te verlengen. De 257 antieke masten in het oude dorp en de 611 masten langs de hoofdroute worden om esthetische redenen geschilderd Meldpunt Openbare Ruimte Storingen en schades van de openbare verlichting kunnen gemeld worden bij het Meldpunt Openbare Ruimte. De melder kan via internet volgen wanneer zijn melding in behandeling wordt genomen. De meldingen worden doorgegeven naar de behandelaar. De behandelaar beoordeelt de omvang van de storing of schade. Vervolgens wordt de melding doorgegeven aan de desbetreffende aannemer. Om de twee weken worden de kleine storingen en schades door de aannemer opgelost. Bij grote storingen en schades wordt er direct gehandeld en zal de storing opgelost worden Conclusie beheer Lampen worden vervangen als zij stuk zijn (correctief) en niet preventief (groepsremplace). Masten inspecteren die ouder zijn dan de technische levensduur van 40 jaar. De verwachting is dat de levensduur van 80% van de masten na inspectie opgerekt kan worden naar 50 jaar. 13

13 6 Scenario s Er zijn drie scenario s uitgewerkt. De meeste uitgangspunten zijn verwerkt in de scenario s. De scenario s verschillen echter van ambitie voor energiebesparing en kosten. Zie voor een uitgebreide scenario toelichting bijlage 3. Het advies voor welk scenario te kiezen wordt in de financiële paragraaf beschreven. 6.1 Scenario 1 Basis-scenario Het basis-scenario is eigenlijk de verbeterde huidige werkwijze. Op basis van inspecties, technische staat wordt de technische levensduur van lichtmasten en armaturen verlengd en planmatig vervangen. De planningen die op basis van dit beheersysteem worden opgesteld bepalen het planmatig groot onderhoud. Dit scenario levert na 5 jaar een energiebesparing op van 1,5%. De vervanging ten behoeve van groot onderhoud worden verlengd door middel van inspecties en klein onderhoud. De vervanging van de lampen voor LED armaturen ( ) wordt binnen het huidig budget gerealiseerd. 6.2 Scenario 2 jaarlijkse 2 % besparing Op basis van de inventarisatie van de huidige installatie en de mogelijkheden tot energiebesparing, maken we een planning van het vervangen, verwijderen van lampen en armaturen. Hiermee wordt gedurende de investering gemiddeld jaarlijks 2% energie bespaart. Dit sluit aan op het landelijke klimaatprogramma om in % energiebesparing te realiseren. Dit scenario levert na 5 jaar een energiebesparing op van 10%. Verspreid over een periode van 5 jaar is hiervoor is een totale extra investering nodig van De terugverdientijd bedraagt 17 jaar. De verwachting is dat de aanschafkosten voor de LED verlichting zullen dalen en de terugverdientijd verkort. De ontwikkeling van de energiekosten is onzeker, in dit plan wordt het tarief van 2011 gehanteerd voor de berekeningen voor de komende 5 jaar. 6.3 Scenario 3 jaarlijkse 3 % besparing Als we alle (reële) besparingsmogelijkheden inventariseren, en die in een vijfjarige planning plaatsen, wat bereiken we dan en hoeveel gaat dat kosten. De armaturen worden versneld voorzien van de energiezuinige LED-lampen. Hiermee wordt gedurende de investering gemiddeld jaarlijks 3% energie bespaard. Zoveel als verantwoord is, worden lichtmasten in buitengebied verwijderd en vervangen door dynamische markering. Dit scenario levert na 5 jaar een energiebesparing op van 15%. Verspreid over een periode van 5 jaar is hiervoor een totale investering nodig van De terugverdientijd bedraagt 21 jaar. Aangezien er op korte termijn nog geen onderhoud en energiewinst gemaakt wordt, geven wij een negatief advies voor dit scenario. De verwachting is dat de aanschaf kosten voor de LED verlichting zullen dalen en de terugverdientijd verkort. De ontwikkeling van de energiekosten is onzeker. In dit plan wordt het tarief van 2011 gehanteerd voor de berekeningen voor de komende 5 jaar. 14

14 7 Financiële paragraaf 7.1 Het huidige budgetoverzicht Kostenplaats Elektra Schilderen Correctief onderhoud Schades openbare verlichting Groot onderhoud Overig Totaal budget Benodigde middelen per scenario Scenario 1 kan met het huidige budget volstaan. De permanente onderhoud- en energiewinst na 5 jaar (volledige investering) bedraagt per jaar. De totale onderhoud- en energiewinst na 20 jaar bedraagt Scenario 2 kan niet met het huidige budget volstaan. Voor de periode van is een aanvulling van respectievelijk , , , , nodig. De permanente onderhoud- en energiewinst na 5 jaar (volledige investering) bedraagt per jaar. De totale onderhoud- en energiewinst na 20 jaar bedraagt Scenario 3 kan niet met het huidige budget volstaan. Voor de periode van is een aanvulling van respectievelijk , , , , nodig. De permanente onderhoud- en energiewinst na 5 jaar (volledige investering) bedraagt per jaar. De investering wordt niet binnen 20 jaar terugverdiend, er is dus op korte termijn geen onderhoud- en energiewinst. 7.3 Voorstel Wij stellen voor om conform scenario 2 te gaan werken. Dit scenario staat in lijn met het landelijke Klimaatakkoord Gemeenten en Rijk waarin wordt aangegeven om in % energiewinst te realiseren. Ten opzichte van scenario 3 is de terugverdientijd te overzien en een verantwoordelijke start en investering voor verduurzaming. De jaarlijkse onderhoud- en energiewinst bedraagt na Aangezien er in de periode geen dekking is voor de jaarlijkse investering van respectievelijk , , , , binnen het regulier onderhoudsbudget, stellen wij voor deze investering ten laste te brengen van het jaarlijkse begrotingsresultaat. Scenario 2 Kostenplaats Elektra Schilderen Correctief onderhoud Schades openbare verlichting Groot onderhoud Overig Totaal budget

15 Bijlage 1 Samenvatting eindrapportage LED-verlichting 2010 SenterNovem 16

16 Bijlage 2 Maatregelenkaart lichthinder 17

17 Bijlage 3 Uitgewerkt overzicht van de voorgestelde scenario s 18