Veilig en gezond opgroeien

Transcriptie

1 Veilig en gezond opgroeien Jongerenonderzoek Spijkenisse Harrie Jonkman Reneé van der Zanden Claire Aussems

2 Veilig en gezond opgroeien Jongerenonderzoek Spijkenisse Harrie Jonkman Reneé van der Zanden Claire Aussems Financier: ZonMw Programma Preventie Utrecht, maart 212

3 2

4 Inhoudsopgave Vooraf 5 Samenvatting 7 1 Inleiding Risico en beschermende factorenmodel Leeswijzer 12 2 Onderzoeksverantwoording Onderzoeksopzet Steekproef / Respons 15 3 Achtergrondkenmerken Inleiding Leeftijd Geslacht Schooltype Etniciteit Gezinssituatie Taalachtergrond Opleidingsniveau ouders Werksituatie ouders Samenvatting achtergrondkenmerken 26 4 Probleemgedrag Geweld Jeugddelinquentie Schooluitval Aan seksualiteit gerelateerd probleemgedrag Depressie Samenvatting 33 5 Risico en beschermende factoren: wijken en stadsgemiddelde Inleiding Risicofactoren Beschermende factoren Samenvatting Risico en beschermende factoren 44 3

5 6 Vergelijking van 28 en Inleiding Probleemgedrag in 28 en Risicofactoren in 28 en Beschermende factoren in 28 en Samenvatting verandering over de jaren 55 7 Conclusies per wijk Spijkenisse Conclusie 67 Literatuur 69 Bijlagen: Toelichting risico en beschermende factoren 71 Tabellen ruwe scores Spijkenisse 75 Scores 5 CtCsteden Probleemgedragingen 81 Scores 5 CtCsteden Risicofactoren 93 Scores 5 CtCsteden Beschermende factoren 13 Plattegrond Spijkenisse 111 4

6 VVerwey Jonker Instituut Vooraf Dit jongerenonderzoek maakt deel uit van de preventiestrategie Communities That Care (CtC). 1 1 De preventiestrategie Communities That Care is ontwikkeld door de Social Development Research Group o.l.v. J.D. Hawkins en R. F. Catalano (Seattle, Washington State). De materiaalrechten zijn ondergebracht bij de Substance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHSA). Het programma is in een eerdere fase naar Nederland gehaald en vertaald door het Nederlands Jeugdinstituut. Bij de ontwikkeling en verspreiding zijn verschillende organisaties betrokken (waaronder DSPgroep, Seinpost BV, Nederlands Jeugdininstuut). 5

7 6

8 VVerwey Jonker Instituut Samenvatting Introductie In Spijkenisse wordt sinds 28 met het preventieprogramma Communities that Care gewerkt. In dat jaar is in de wijk begonnen met deze preventiestrategie. Het jongerenonderzoek Veilig en gezond opgroeien in Spijkenisse, 211 maakt deel uit van deze werkwijze. Deze rapportage is het tweede rapport op rij. Het rapport schetst een beeld van de jongeren die in Spijkenisse opgroeien, de problemen waarmee ze te maken hebben (gezondheidsproblemen, gedragingen) en de wijze waarop ze in gezinnen, scholen, met hun vrienden en in buurten opgroeien (risicofactoren, beschermende factoren). Veilig en gezond opgroeien biedt een algemeen beeld van de situatie van de jongeren in Spijkenisse en het vergelijkt de situaties in wijken met elkaar. Het rapport wil niet alleen beschrijven maar tevens handelingsmogelijkheden bieden voor de gemeente en de mensen en professionals in deze wijken. Het onderzoek wil verder een basis bieden voor meerjarige preventief jeugdbeleid in de gemeente Spijkenisse. Data en methodologie In het najaar van 211 ontvingen 4.98 jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 17 jaar een uitnodiging om mee te doen aan het jongerenonderzoek. Jongeren konden via internet aan het onderzoek meedoen. Uiteindelijk konden we voor deze rapportage de data van in totaal 995 crosssectionele en panelrespondenten gebruiken (2,%). Na weging hebben we een representatieve steekproef van 12 tot en met 17 jarige jongeren woonachtig in Spijkenisse. Gebleken is dat er pas betekenisvolle vergelijkingen tussen wijken het stadsgemiddelde gemaakt kunnen worden wanneer wijken 84 jongeren of meer omvatten. In het geval van Spijkenisse moeten daarom de gegevens van verscheidene wijken (,,,,,, de Hoek,,, en ) met voorzichtigheid worden geïnterpreteerd. Het VerweyJonker Instituut en de gemeente Spijkenisse hebben bij het uitzetten van het onderzoek nauw samengewerkt. Na het afronden van de gegevensverzameling hebben de onderzoekers de data ingelezen, en met behulp van SPSS 17 en STATA 11.2 geanalyseerd. Vervolgens hebben de onderzoekers het rapport geschreven. Een eerste concept is naar enkele medewerkers van de gemeente opgestuurd. Op basis van hun opmerkingen is vervolgens de definitieve rapportage opgesteld. Bevindingen De resultaten die in deze paragraaf beschreven staan, moeten bij de wijken,,,,,, de Hoek,,, en met voorzichtigheid benaderd worden. Door een omvang die kleiner is dan 84 respondenten kan er niet met zekerheid aangenomen worden dat het hier om een representatieve afspiegeling van de populatie gaat. 7

9 Achtergronden: De jongeren laten een zeer grote spreiding van schooltypes zien. De belangrijkste schooltypes in Spijkenisse zijn het vmbo (25,9%), de brugklas (19,9%) en het vwo (18,3%). Opmerkelijk is de mate waarin sommige wijken ver boven het stadsgemiddelde uitkomen. Van de jongeren in volgt ruim 1% speciaal onderwijs, 4% zit op het vmbo, terwijl slechts 1% van de jongeren aangeeft op het vwo te zitten. Driekwart van de jongeren in Spijkenisse heeft de Nederlandse nationaliteit. In de is het aandeel jongeren met een Nederlandse nationaliteit het kleinst (53%). Verder is voornamelijk de categorie Overig belangrijk. Bijna 16% van de jongeren wordt hiertoe gerekend, bij de jongeren in is dit zelfs 37%. Een redelijk groot deel (73,7%) van de jongeren groeit op in een tweeoudergezin. In is dit bijna 93% van de jongeren terwijl dit in de slechts 53% van de jongen betreft. Stiefoudergezinnen komen relatief weinig voor. Van alle jongeren in Spijkenisse groeit,9% op in een dergelijk gezin, in het gaat het daarentegen om 6% van de jongeren. Ongeveer 93,3% van de jongeren heeft een Nederlandse taalachtergrond. Gemiddeld groeien 56% van de jongeren op in een gezin waarin beide ouders hoog opgeleid zijn. Een ouder is hoog opgeleid als hij/zij minimaal middelbaar beroepsonderwijs, hoger beroepsonderwijs of universitair onderwijs heeft gevolgd. Ten slotte heeft 72,2% van de jongeren ouders die beiden een baan hebben. Probleemgedrag: Bij alle categorieën van probleemgedragingen zijn redelijk afwijkende scores ten opzichte van het stadsgemiddelde terug te vinden. De wijken laten echter grote verschillen zien in de frequentie en de mate waarin de wijken van het stadsgemiddelde afwijken. De jongeren in Spijkenisse scoren op de vier geweldsitems onder de 1%. Van deze items komt Dreigen het minst voor. Fysieke geweldsitems komen het meest voor. Bij deelname aan een vechtpartij vallen de wijken de Hoek, Vogelzang en op. Wat Jeugddelinquentie betreft, toont Spijkenisse een zeer gevarieerd beeld. Van de groep jongeren heeft 2,2% wel eens iets vernield op straat, 1,5% wel iets gestolen,,7% van de jongeren heeft wel eens gestolen spullen verkocht en 3% van de jongeren is wel eens in aanraking gekomen met de politie. De wijken die het meest opvallen in negatieve zin zijn de wijken en. Zo is in 1% van de jongeren in Contact geweest met de politie, terwijl in ongeveer 7% van de jongeren wel eens iets op straat heeft vernield. In de afgelopen maand heeft 35% van de jongeren in Spijkenisse alcohol gedronken. Ruim 14% heeft sigaretten gerookt. Het gebruik van (soft) drugs komt maar weinig voor. Wat betreft Wiet/ Hasj heeft 3,6% van de jongeren in Spijkenisse dit in de afgelopen maand gebruikt. Wanneer er verder gekeken wordt naar veelvuldig gebruik van alcohol en/of drugs dan vallen de wijken en op. Het domein Schoolverzuim betreft allereerst de mate waarin jongeren Spijbelen. Van alle jongeren in Spijkenisse heeft 2,9% in de afgelopen maand gespijbeld. Het afgelopen jaar is 31% wel eens de klas uit gestuurd. Als we kijken naar probleemgedrag gerelateerd aan seksualiteit, geeft bijna 29% van de jongeren aan Onveilig te hebben gevreeën of dit niet uit te sluiten. De mate waarin deze groep jongeren Condooms heeft gebruikt bij seksueel contact met een onvaste partner is erg wisselend. Het laatste probleemgedrag betreft Depressie. De jongeren uit vertonen de meest gunstige situatie, op alle vier depressieitems scoren zij lager dan het stadsgemiddelde. Het item Er zijn momenten dat ik vind dat ik nergens goed voor ben scoort het hoogst in Spijkenisse. Alleen bij de jongeren uit de Hoek liggen de scores op al deze items boven het gemiddelde. 8

10 Risicofactoren: Gezin: Binnen het domein Gezin zijn weinig opmerkelijke scores waar te nemen. Alleen de Hoek laat een significante hoge score zien bij Problemen met gezinsmanagement. Er zijn enkele positieve scores waar te nemen: Jongeren uit scoren laag op Geschiedenis van probleemgedrag binnen het gezin. Jongeren uit scoren laag op Problemen met gezinsmanagement en op Positieve houding van ouders ten opzichte van Drugs en alcoholgebruik. School: Binnen dit domein zijn geen hoge risicofactoren te vinden. Wel significant lagere risicofactoren: Jongeren uit de Hoek hebben minder problemen met Leerachterstanden en jongeren uit scoren lager bij het item Gebrek aan binding. Kinderen en jongeren: De jongeren uit het hebben vaker te maken met Jeugdbendes. In de Hoek is er in sterkere mate sprake van Vroeg begin van antisociaal gedrag. De items Positieve houding ten aanzien van Alcohol en drugsgebruik en ten aanzien van antisociaal gedrag scoren hoger in het. Jongeren uit de scoren hoog op Omgang met vrienden die antisociaal gedrag vertonen. Er zijn binnen dit domein ook enkele positieve scores. In wordt positief gescoord op Vroeg begin van antisociaal gedrag en op Vroeg begin van alcohol en drugsgebruik, en in wordt positief gescoord op Positieve houding ten aanzien van alcohol en drugsgebruik en Positieve houding ten antisociaal gedrag. Jongeren in, en gaan in mindere mate om met vrienden die alcohol en drugs gebruiken. Jongeren in, en gaan minder om met jongeren die antisociaal gedrag vertonen. Wijk: Bij het item Gebrek aan binding met de wijk laten de Hoek, en een opmerkelijke score zien. Het item Gebrek aan organisatie scoort hoog in De Akker. Hoge mate van doorstroming scoort hoog in en, en Verkrijgbaarheid scoort hoog in en De Akker. Maar ook in positieve zin vallen enkele wijken op:, en scoren positief als het gaat om Gebrek aan binding met de wijk;, en scoren positief als het gaat om Gebrek aan organisatie in de wijk. Andere wijken die positief scoren zijn en als het gaat om Hoge mate van doorstroming. En verder scoren,, en positief bij de items Verkrijgbaarheid van drugs en wapens en op Maatschappelijke normen die antisociaal gedrag bevorderen. Beschermende factoren: Gezin: en laten een betere situatie zien wat betreft de Hechtingssterkte van het gezin; en scoren positief bij Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid en scoort ook positie bij Beloningen voor positieve betrokkenheid. In verhouding tot het stadsgemiddelde staat er minder gunstig voor met betrekking tot Hechtingssterkte gezin. School: De wijk biedt (tegenovergesteld aan ) meer Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid en Beloningen voor positieve betrokkenheid. De wijken en hebben eveneens meer Beloningen voor positieve betrokkenheid. Kinderen en jongeren: Gezonde opvattingen en duidelijke normen zijn in sterkere mate terug te vinden in en. De Sociale vaardigheden scoren hoger bij de jongeren in. In en zijn de Sociale vaardigheden juist minder goed ontwikkeld. Religie/spiritualiteit zijn in sterkere mate aanwezig in de wijken en. In verhouding tot het stadsgemiddelde is deze in de opmerkelijk minder aanwezig. Wijk: Mogelijkheden tot positieve betrokkenheid in de wijk scoren hoger in en. Beloningen voor positieve betrokkenheid zijn sterker aanwezig in en. In de en zijn er minder Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid in de wijk. Beloningen voor positieve betrokkenheid scoort lager in. 9

11 Verandering over de jaren: De veranderingen in de percentages van deelname aan probleemgedragingen en de scores op de Risico en beschermende factoren van het stadsgemiddelde van Spijkenisse en de CtCwijk zijn tussen de jaren 28 en 211 met elkaar vergeleken. De veranderingen zijn aan de hand van ttoetsen met elkaar vergeleken. Door middel van ttoetsen is bepaald of er gesproken kan worden van een significante verandering. Dit houdt in dat er met (95%) zekerheid gesteld kan worden dat het probleemgedrag over de jaren is veranderd. Opmerkelijk weinig van de waargenomen veranderingen zijn significant. Bij de Geweldsgedragingen zien we dat bij het stadsgemiddelde het aandeel jongeren dat Soms of regelmatig een wapen bij zich draagt en Deel heeft genomen aan een vechtpartij ongeveer gehalveerd is. Wel heeft er zich een stijging voorgedaan bij het aandeel jongeren dat in Contact is geweest met de politie, van,3% naar 2,8%. Het gaat tot dusver niet om significante veranderingen in de wijk. Wanneer we naar de veranderingen kijken van het Roken, Drank en drugsgebruik zien we enkel een significante afname van het aandeel jongeren in Spijkenisse dat in de afgelopen maand softdrugs heeft gebruikt. Bij het domein Schooluitval is een sterke significante daling waar te nemen in Spijkenisse en van het aandeel jongeren dat de klas is uitgestuurd. In is dit aandeel gedaald van 41,7% naar 3,4%. Bij de Risicofactoren constateren we significante veranderingen bij de domeinen Gezin, Kinderen en Jongeren en de wijk. Op stadsniveau is de score van het item Conflicten in het gezin significant gestegen. Bij de items Betrokkenheid bij jeugdbende, Vroeg begin probleemgedrag, Vroeg begin gebruik alcohol/drugs, Positieve houding ten opzicht drugsgebruik, Positieve houding ten opzichte van probleemgedrag, Omgang met vrienden die alcohol/drugs gebruik en Omgang met vrienden die probleemgedrag komen we kleine dalingen tegen. Op het domein Wijk nemen we enkel een significante verandering waar in de wijk, de Mate van doorstroming in de wijk is hier gestegen van 3, naar 9,9. Bij de Beschermende factoren komen op alle domeinen significante veranderingen voor, maar voornamelijk op stadsniveau. Zo zien we, in vergelijking met het stadsgemiddelde, significante dalingen bij de items Beloningen voor positieve betrokkenheid bij het gezin en Beloningen voor positieve betrokkenheid bij de school. Significant positieve veranderingen doen zich voor bij de items Gezonde opvattingen en normen, Religie/Spiritualiteit en Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid bij de Wijk. Bij de CtCwijk heeft zich één significante verbetering voorgedaan. Het betreft het item Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid bij de wijk. Bevindingen Bij de Risico en Beschermende Factoren zien we relatief weinig significante veranderingen. De enige wijk die in de periode vergeleken is, is de Wijk. Alleen bij het domein Wijk zien we een negatieve verandering bij de Risicofactor Hogere mate van doorstroming in de wijk. We zien ook een positieve verandering naar meer Mogelijkheden tot positieve betrokkenheid bij de wijk (Beschermende Factor). Als we kijken naar het stadsgemiddelde van Spijkenisse zien we vooral gunstige veranderingen op het Domein Kinderen en Jongeren. Bij de Beschermende factoren zien we op vrijwel alle domeinen positieve veranderingen. We nemen hier opmerkelijke en gunstige veranderingen waar binnen het domein Wijk. Bij de Beschermende factoren zien we de meeste veranderingen terug binnen het domein Kinderen en Jongeren. 1

12 VVerwey Jonker Instituut 1 Inleiding In de Verenigde Staten is in reactie op toenemend probleemgedrag en maatschappelijke uitval onder jongeren de methode Communities that Care (CtC) ontwikkeld. 2 CtC is een wijkgerichte aanpak die probleemgedrag onder jongeren in een vroeg stadium signaleert en aanpakt. Het doel van deze preventiestrategie is het probleemgedrag van jongeren te verminderen, sociale ontwikkeling te versterken en een veilige, constructieve leefomgeving te scheppen. CtC is gebaseerd op een theoretisch en empirisch onderbouwd model, waarin probleemgedrag en maatschappelijke uitval onder jongeren in verband worden gebracht met risico en beschermende factoren. CtC richt zich niet alleen op de jongeren zelf, maar ook op de verschillende omgevingen waarin zij dagelijks opgroeien. CtC is een uitgeschreven werkwijze waarmee steden en wijken hun preventiewerk gericht op gezondheid en gedrag van jongeren kunnen vormgeven binnen gemeenschapsgerichte coalities. Door de gemeenschapsbrede benadering kunnen personen en instellingen uit de directe omgeving van de jongeren (opvoeding, onderwijs, welzijn) bij de aanpak van problemen worden betrokken. Het preventiesysteem gaat als volgt te werk: 1. Allereerst wordt een inventarisatie gemaakt van de problematiek in de stad en de wijken. Dat gebeurt aan de hand van de resultaten van een (internet)enquête die onder een groot aantal jongeren binnen een gemeente is uitgezet. Deze enquête bevat vragen over achtergrondvariabelen als schooltype, gezinssituatie, opleidingsniveau van de ouders en taalachtergrond. Vervolgens komen mogelijke probleemgedragingen van jongeren aan bod, waaronder jeugdcriminaliteit, geweld, problematisch alcohol en drugsgebruik, schooluitval, aan seksualiteit gerelateerd probleemgedrag en depressie. Ten slotte vragen we naar risicofactoren, die bepaald probleemgedrag in de hand kunnen werken, en naar beschermende factoren die jongeren beschermen tegen gevaren in hun omgeving en die het probleemgedrag juist kunnen verminderen. Door de resultaten van de wijken af te zetten tegen het gemeentelijk gemiddelde, wordt duidelijk welke problemen er in welke wijk(en) spelen. 2. Op basis van het onderzoek worden gedifferentieerde en gerichte oplossingen mogelijk. Tot het instrumentarium van CtC behoort een breed scala aan effectieve en veelbelovende interventieprogramma s. Deze programma s gaan maatschappelijk ongewenst gedrag tegen door het reduceren van risicofactoren en het stimuleren van beschermende factoren (Ince, Beumer, Jonkman en Vergeer, 26). De preventieve programma s zijn zowel op stedelijk als op wijkniveau in te zetten. 3. Het preventiesysteem wordt onder begeleiding van gecertificeerde coaches over een langere tijd uitgezet. Daarnaast wordt tegelijkertijd in de stad of de wijk een lokale projectleider aangesteld die extra verantwoorde lijkheid voor de invoering van het programma draagt. Tijdens het proces worden steeds een preventieteam en een stuurgroep gevormd in de omgeving waar de strategie wordt uitgezet. De teams zijn verantwoordelijk voor de analyse, de keuze van het preventieve aanbod en de organisatie en evaluatie van het programma. 2 Hawkins et al., 1992; Hawkins et al., 1995; Hawkins, 1999, Glaser et al., 25, Arthur et al., 27; Hawkins et al.,

13 4. Het is de bedoeling de enquête periodiek (eens in de 3 à 4 jaar) te herhalen, zowel om het effect van de interventieprogramma s te beoordelen en de resultaten van het preventiebeleid te monitoren, als om eventuele nieuwe ontwikkelingen te signaleren. 1.1 Risico en beschermende factorenmodel Het CtCmodel bevat negentien risicofactoren en tien beschermende factoren. De risicofactoren vergroten de kans op diverse probleemgedragingen. De beschermende factoren verminderen de kans op deze probleemgedragingen. Met een jongerenonderzoek in een stad en de bijbehorende wijken worden deze in kaart gebracht. Voor een uitgebreide beschrijving van het oorspronkelijke model verwijzen we naar Wijken gewogen (Jonkman, Boers, Van Dijk en Rietveld, 26). In Spijkenisse hebben we de volgende achtergrondvariabelen, probleemgedragingen en risico en beschermende factoren gemeten: 1.2 Leeswijzer In dit rapport presenteren we de resultaten van ons onderzoek in 211 in de gemeente Spijkenisse. Het is als volgt ingedeeld. Hoofdstuk 2 gaat in op de onderzoeksverantwoording. In hoofdstuk 3, 4, 5 en 6 staan de resultaten van het onderzoek beschreven. In hoofdstuk 3 gaat het om de achtergrondvariabelen en in hoofdstuk 4 komen de probleemgedragingen aan bod. Per wijk worden die afgezet tegen het gemiddelde van Spijkenisse. In hoofdstuk 5 komen de resultaten met betrekking tot de risico en beschermende factoren aan de orde. Wederom maken we per wijk een vergelijking met het stadsgemiddelde. In hoofdstuk 6 vergelijken we de resultaten van dit onderzoek, Veilig opgroeien. Jongerenonderzoek Spijkenisse, met het eerder uitgevoerde onderzoek. Hoofdstuk 7 tot slot bevat de conclusies. 12

14 Domein gezin: Risicofactoren geschiedenis van probleemgedrag in het gezin problemen met gezinsmanagement conflicten in het gezin positieve houding van ouders ten aanzien van alcohol en drugsgebruik positieve houding van ouders ten aanzien van antisociaal gedrag Domein school: leerachterstanden gebrek aan binding Achtergrondvariabelen sekse schooltype gezinssituatie taalachtergrond opleidingsniveau ouders arbeidssituatie ouders leeftijd etniciteit Gemeten beschermende factoren Domein gezin: hechtingssterkte gezin mogelijkheden voor positieve betrokkenheid beloningen voor positieve betrokkenheid Domein school: mogelijkheden voor positieve betrokkenheid beloningen voor positieve betrokkenheid Domein kinderen en jongeren: vervreemding en opstandigheid betrokkenheid bij jeugdbende vroeg begin van antisociaal gedrag vroeg begin van alcohol en drugsgebruik positieve houding ten aanzien van alcohol en drugsgebruik positieve houding ten aanzien van antisociaal gedrag omgang met vrienden die drugs gebruiken omgang met vrienden die antisociaal gedrag vertonen Domein buurt/wijk: gebrek aan binding in de wijk gebrek aan organisatie in de wijk hoge mate van doorstroming in de wijk verkrijgbaarheid van drugs en wapens normen die antisociaal gedrag bevorderen Probleemgedragingen geweld* jeugddelinquentie* roken** alcoholgebruik** drugsgebruik** veelvuldig alcohol en drugsgebruik schoolverzuim aan seksualiteit gerelateerd probleemgedrag depressie* * afgelopen jaar ** afgelopen maand Domein kinderen en jongeren: gezonde opvattingen en duidelijke normen sociale vaardigheden religie Domein buurt/wijk: mogelijkheden voor positieve betrokkenheid beloningen voor positieve betrokkenheid In Bijlage 1 is een uitgebreide omschrijving van de risico en beschermende factoren opgenomen. 13

15 14

16 VVerwey Jonker Instituut 2 Onderzoeksverantwoording 2.1 Onderzoeksopzet De enquête is van 9 tot en met 23 september 211 en van 14 oktober tot en met 16 november 211 via internet afgenomen. De enquête heeft in totaal dus ruim 6 weken online gestaan. Besloten is om alle jongeren uit Spijkenisse van 12 tot en met 17 jaar per brief te benaderen. In de brief informeerden we de jongeren over het doel van het onderzoek en legden we uit hoe zij konden deelnemen. Om de respons te verhogen maakten de jongeren wanneer zij de vragenlijst compleet invulden kans op verschillende prijzen. Om in te loggen moesten de jongeren gebruikmaken van een persoonlijke inlogcode, die vermeld stond in de brief. Na twee weken is de vragenlijst tijdelijk offline gegaan in verband met het aanpassen van de veiligheid van de vragenlijst (na een interventie van de wethouder van Spijkenisse naar aanleiding van berichtgeving in de media). Na aanpassing van verschillende instellingen is de tweede periode voor het invullen van de vragenlijst van start gegaan. Deze tweede periode is door middel van een extra brief aangekondigd. In deze brief stonden onder andere de nieuwe inloggegevens vermeld. De organisatie van het crosssectionele onderzoek was in handen van de het VerweyJonker Instituut in samenwerking met de gemeente Spijkenisse Steekproef / Respons In Spijkenisse ontvangen 4.98 jongeren een uitnodiging om mee te doen aan het onderzoek. Van deze jongeren hebben er in totaal 1.6 deelgenomen aan het onderzoek. Aan dit aantal zijn 93 zogenaamde panelrespondenten toegevoegd. Dit zijn jongeren die aan een longitudinaal onderzoek van het Verwey Jonker Instituut meedoen en die in een CtCwijk of een controlewijk wonen. Van al deze jongeren hebben 77 jongeren de vragenlijst niet volledig ingevuld. Deze lijsten zijn niet meegenomen in de analyses. Van de 1.22 volledig ingevulde vragenlijsten waren 2 deelnemers te jong of te oud om mee te kunnen doen aan het onderzoek. Verder zijn 7 vragenlijsten buiten beschouwing gelaten in verband met mogelijke fraude. Uiteindelijk beschikten we over een databestand van 995 respondenten, wat neerkomt op een respons van 2,%. 15

17 Tabel 2.1 Verdeling van de respondenten over de wijken Wijk aantal percentage 5 5,2 29 3, 48 5, 74 7,7 45 4,7 16 1, ,1 35 3, ,3 29 3, 67 7, 46 4, ,7 21 2,2 Totaal 96 1, In voorgaande tabel (2.1) ziet u hoe de steekproef over de wijken is verdeeld. Het aantal deelnemers is vergeleken met de aantallen jongeren op populatieniveau. In niet alle wijken is de respons voldoende. In totaal 35 respondenten wonen verdeeld over drie te kleine wijken in Spijkenisse (Vier ambachten, de Elementen en Buitengebied). Deze respondenten zijn niet in de analyses van deze rapportage meegenomen. Uit analyse bleek verder dat de responsaantallen per wijk enigszins af wijken van de verwachte aantallen. De jongens zijn in een aantal wijken enigszins ondervertegenwoordigd. Door deze afwijking is de steekproef geen goede afspiegeling van de populatie jongeren in Spijkenisse. Deze afwijkingen zijn daarom in het verdere onderzoek gecorrigeerd door middel van wegingsfactoren. Door wegingsfactoren toe te passen worden uitkomsten gecorrigeerd: Personen in groepen die ondervertegenwoordigd zijn in de steekproef krijgen een gewicht groter dan 1 toegekend en personen in oververtegenwoordigde groepen krijgen een gewicht kleiner dan 1 toegekend. Hieronder vindt u de verdeling van de jongeren in de wijken op basis van leeftijd en sekse, vóór weging. Een betekenisvolle vergelijking tussen wijken en het stadsgemiddelde kan worden uitgevoerd in wijken die 84 jongeren of meer omvatten (bij een eenzijdige toets omdat we de richting van het effect kennen, bij een effectsize van.25, bij een alpha van.1 en bij een power van.8, en bij een stadsgemiddelde dat meer dan 6x zoveel jongeren omvat). In het geval van Spijkenisse, waar met een relatief groot aantal wijken gewerkt wordt in vergelijking met de andere steden (veertien ten opzichte van vaak 8 à 9 wijken), moeten de resultaten van een merendeel van de wijken (,,,,,, de Hoek,,, en ) met voorzichtigheid worden geïnterpreteerd. 16

18 Tabel 2.2a Verdeling naar leeftijd voor weging (percentages) leeftijd wijk (steekproef) Totaal (steekproef) 14,8 17,7 2, 15, 16,5 16, 1, 8, 27,6 24, 14, 18, 16, 1, 31, 2,8 6,9 6,9 2,7 6,9 1, 1,4 17,6 2,8 12,5 16,7 18,8 1, 13,5 2, 23, 1,8 21,6 13,5 1, 6,7 12,5 26,7 15,6 11,1 2, 1, 25, 14,1 18,8 18,8 12,5 12,5 1, 14,1 11,4 14,8 23, 11,1 23, 1, 2, 16,3 22,9 25,7 2,9 17,1 1, 14,3 13,8 15, 15,6 21,8 17, 1, 24,1 19,4 2,7 17,2 17,2 6,9 1, 11,9 13, 22,4 11,9 19,4 14,9 1, 23,9 21,1 26,1 4,3 19,6 13, 1, 13,8 9,5 2,2 14,7 15,6 14,7 1, 19, 17,7 42,9 4,8 14,3 9,5 1, stadsgemiddelde (populatie) 16,7 16,2 15,2 17, 17,8 17,3 1, Tabel 2.2b Verdeling naar sekse voor weging (percentages) geslacht wijk (steekproef) jongen Meisje Totaal (steekproef) 4,7 59,3 1, 4, 6, 1, 48,3 51,7 1, 43,8 56,2 1, 35,1 64,9 1, 44,4 55,6 1, 31,2 68,8 1, 37, 63, 1, 37,1 62,9 1, 43,5 56,5 1, 48,3 51,7 1, 43,3 56,7 1, 45,7 54,3 1, 41,3 58,7 1, 19, 81, 1, stad (populatie) 51,8 48,2 1, 17

19 18 De verdeling van jongeren naar leeftijd en geslacht in de wijken laat een wisselend beeld zien. De meisjes zijn overwegend oververtegenwoordigd, terwijl de populatie van Spijkenisse juist een kleine oververtegenwoordiging van jongens laat zien. Na weging hebben we een representatieve steekproef van 12 tot en met 17 jarige jongeren woonachtig te Spijkenisse. Hierbij merken we echter op dat het vrijwillige karakter van deelname aan het onderzoek zorgt voor een vertekening van de representativiteit. Er zou namelijk sprake kunnen zijn van een zogenaamd zelfselectieeffect (jongeren met bepaalde achtergronden doen meer mee dan jongeren met andere achtergronden).

20 VVerwey Jonker Instituut 3 Achtergrondkenmerken 3.1 Inleiding In dit hoofdstuk geven we de achtergrondkenmerken van de jongeren weer. De percentages per wijk en het gemiddelde van Spijkenisse (stadsgemiddelde) staan in één tabel of grafiek weergegeven, zodat de resultaten direct onderling vergeleken kunnen worden. In onderstaande paragrafen presenteren we achtereenvolgens de resultaten voor leeftijd, geslacht, schoo l type, etniciteit, gezinssituatie, taalachtergrond, opleidingsniveau en werksituatie ouders. In tegenstelling tot de tabellen die we in het vorige hoofdstuk lieten zien, betreft het in dit hoofdstuk gewogen gegevens. 3.2 Leeftijd Tabel 3.1 Leeftijd (percentages) Leeftijd wijk Totaal (steekproef) 14,8 17,6 19,8 14,9 16,7 16,2 1, 8, 2, 24, 14, 18, 16, 1, 31, 27,6 6,9 6,9 2,7 6,9 1, 9,6 19,2 19,2 11,5 21,2 19,2 1, 13,5 17,6 23, 1,8 21,6 13,5 1, 6,7 2, 26,7 15,6 11,1 2, 1, 25, 12,5 18,8 18,8 12,5 12,5 1, 14,1 14,1 14,8 23, 11,1 23, 1, 2,6 11,8 2,6 26,5 2,9 17,6 1, 14,3 16,3 15, 15,6 21,8 17, 1, 24,1 13,8 2,7 17,2 17,2 6,9 1, 11,9 19,4 22,4 11,9 19,4 14,9 1, 25, 12,5 25, 4,2 18,8 14,6 1, 13,8 21,1 2,2 14,7 15,6 14,7 1, 19, 9,5 42,9 4,8 14,3 9,5 1, 19

21 Tabel 3.1 laat ons een sterk wisselend beeld zien van de leeftijden van de jongeren in de wijken. Voor een deel zullen deze verschillen te wijten zijn aan het kleine aantal respondenten waaruit een groot gedeelte van de wijken bestaat. Uit tabel 3.1 kunnen we echter wel opmaken dat over het algemeen jongeren van 12 en 15 jaar ondervertegenwoordigd en jongeren van 14 jaar oververtegenwoordigd zijn. 3.3 Geslacht Grafiek 3.1 Geslacht (percentages) Geslacht percentage mean of jongen mean of meisje Grafiek 3.1 laat ons de verdeling zien van de steekproef naar geslacht. Het is duidelijk dat er in het merendeel van de wijken sprake is van een oververtegenwoordiging van meisjes. Dit is het duidelijkst te zien in. De wijken en zijn de enige wijken waar meer jongens dan meisjes gemeten zijn. In Spijkenisse is het vmbo het belangrijkste schooltype, het gaat om bijna 26% van de jongeren. Relatief veel jongeren in het, en zitten op het vmbo (32%, 4,6% en 41,4%). Ongeveer 2,5% van de jongeren in Spijkenisse zit nog op het basisonderwijs, dit aandeel is veruit het grootst bij de jongeren in, en (1,3%, 9% en 7%). valt ook op bij de categorie Speciaal onderwijs, het gaat om 1,3% van de jongeren. Andere wijken waar relatief veel jongeren op het speciaal onderwijs zitten zijn (7,2%) en (5%). Een andere redelijk belangrijke onderwijscategorie is de Brugklas. Bijna 2% van de jongeren in Spijkenisse zit in één van de brugklassen. In verschillende wijken ligt dit aandeel boven het stadsgemiddelde. Het gaat onder andere om (27,6%), (27,6%), (28,6%), (29%) en (33,8%). Ruim 15% van de jongeren zit op havo. In is dit aandeel met 21,1% van de jongeren het grootst. Het vwoonderwijs is een belangrijke categorie in de wijken (26,7%), (22,9%), (22,2%) en (2%). Relatief gezien zitten in de minste jongeren op het vwo (3,4%). In Spijkenisse ligt het gemiddeld percentage van jongeren die op het vwo zitten hoger, namelijk op 18,3%. Het mbo is een onderwijscategorie die tevens van redelijk groot belang is in Spijkenisse. Gemiddeld bevindt 12,6% van de jongeren zich op het mbo, in is dat zelfs 18,8% van de jongeren. 2

22 3.4 Schooltype Grafiek 3.2 Schooltype (percentages) Basisonderwijs Speciaal Onderwijs percentage 6 4 percentage Brugklas 2 VMBO 4 4 percentage 3 2 percentage HAVO 1 VWO 2 3 percentage MBO percentage 2 1 HBO Universiteit 2 6 percentage percentage

23 3.5 Etniciteit Tabel 3.2 Etniciteit (percentages) Etniciteit wijk Turks Nederlands Surinaams Antilliaans Marokkaans Indonesisch Overig Totaal 73,2 4,2 3,3 1,9,4 1, 15,9 1, 78, 4,, 4,, 2, 12, 1, 65,5 3,4 3,4 3,4,, 24,1 1, 68,2 1,4 11,5 7,3 3, 1,4 7,2 1, 77, 5,4 1,4 2,7,, 13,5 1, 8,, 2,2,,, 17,8 1, 53, 5,, 5,,, 37, 1, 63,7 5,9 3,7,, 1,5 25,2 1, 61,4 6, 6,,, 3,6 23, 1, 66, 5,4 4,1 2,,7 1,4 2,4 1, 75,9 6,9 1,3,,, 6,9 1, 64,2 7,5 6,, 1,5 1,5 19,4 1, 75,8, 2,7 4,4,, 17, 1, 85,3 3,2,9 1,8,,9 7,8 1, 95,2,,,,, 4,8 1, Tabel 3.2 toont per wijk de verdeling van de jongeren over de verschillende etnische groepen. De meetmethode van het CBS voor het vaststellen van iemands achtergrond is ook hier toegepast. Er is gekeken naar zowel het geboorteland van de jongere als dat van de vader en de moeder. Van de jongeren uit Spijkenisse heeft ruim 73% een Nederlandse achtergrond. Tussen de wijken zijn grote verschillen in de etniciteit van de jongeren te constateren. In de wijk zien we dat ruim 95% van de jongeren een Nederlandse etniciteit heeft. In de heeft slechts 53% van de jongeren een Nederlandse etniciteit, naast 5% Surinaams, 5% Turks en 37% andere etniciteit. In de wijk (68,2% Nederlands), wonen relatief veel jongeren met een Antilliaanse achtergrond (11,5%). Relatief gezien wonen er veel jongeren met een Turkse achtergrond in de wijk. 22

24 3.6 Gezinssituatie Grafiek 3.3 Gezinssituatie (percentages) 1 Twee ouder gezin 5 Een ouder gezin 8 4 Percentage Percentage Stiefouders Uit grafiek 3.3 blijkt dat 73% van de jongeren in Spijkenisse opgroeit met beide ouders. In, en is het aandeel jongeren dat opgroeit in een tweeoudergezin relatief het kleinst. Achtereenvolgens groeit 47%, 4,3% en 36,6% van de jongeren in deze wijken op in een eenoudergezin. Jongeren die opgroeien in een stiefoudergezin komen maar weinig voor. Het stadsgemiddelde laat zien dat,9% van de jongeren in Spijkenisse opgroeit in een dergelijk gezin. In het centrum wijkt het aandeel het meest af van dit gemiddelde, in deze wijk groeit 6% op in een stiefoudergezin. Grafiek 3.4 betreft de taalachtergrond van de jongeren. Deze achtergrond kan Nederlands of anders zijn. In het onderzoek is gevraagd naar de taal die de jongeren thuis en met hun beste vrienden spreken. Wanneer jongeren thuis en met vrienden Nederlands spreken, of wanneer de jongeren thuis Nederlands spreken en met vrienden een andere taal, is de taalachtergrond Nederlands. De redenering is dat de jongere vanaf vroege leeftijd regelmatig Nederlands heeft gesproken. In dezelfde redenering volgt dat wanneer jongeren thuis en met vrienden een andere taal spreken, of thuis een andere taal en met vrienden Nederlands, zij een andere taalachtergrond hebben dan de Nederlandse. Ruim 93% van de jongeren in Spijkenisse heeft een Nederlandse taalachtergrond. Het aandeel jongeren met een buitenlandse taalachtergrond komt het meest voor in de wijken (19%), (17,2%) en (11,5%). Percentage

25 3.7 Taalachtergrond Grafiek 3.4 Taalachtergrond (percentages) Nederlandse taal Buitenlandse taal percentage Opleidingsniveau ouders percentage 1 5 Grafiek 3.5 Opleidingsniveau ouders (percentages) Opleidingsniveau ouders laag Opleidingsniveau ouders hoog percentage mean of oudonb Opleidingsniveau ouders onbekend percentage 4 2

26 Grafiek 3.5 bevat gegevens over het opleidingsniveau van de ouders van de jongeren. Hier is onderscheid gemaakt tussen een laag en een hoog opleidingsniveau. Een ouder is ingedeeld in de categorie hoog opgeleiden als hij/zij ten minste middelbaar beroepsonderwijs, hoger beroepsonderwijs of universiteit heeft gevolgd. Als het gevolgde onderwijs lagere school, lager beroepsonderwijs en/of middelbare school is, valt hij/zij onder de laagopgeleiden. Van gemiddeld 56,2% van de jongeren hebben één of beide ouders een hoog opleidingsniveau. Het hoogst is dit percentage in (71,4%). Het kleinst is de groep hoogopgeleide ouders in de (34%). Hier moet opgemerkt worden dat er veel onduidelijk is over het opleidingsniveau van de ouders; 29% van de jongeren heeft niet aan kunnen geven wat het hoogst voltooide opleidingsniveau is van hun ouders. Bij de jongeren uit de Hoek wist zelfs bijna 47% van de jongeren het opleidingsniveau van een of beide ouders niet aan te geven. 3.9 Arbeidssituatie ouders Grafiek 3.6 Arbeidssituatie ouders (percentages) Beide ouders werken Een van de ouders werkt percentage Geen van de ouders werkt percentage Werksituatie ouders onbekend 4 8 percentage Bovenstaande grafiek toont de arbeidssituatie van de ouders van de jongeren in Spijkenisse. Een ouder wordt werkend genoemd wanneer hij/zij een baan heeft, ongeacht het aantal uren per week. Van de jongeren in Spijkenisse heeft 72,2% twee ouders die werken. Slechts 2,2% van de jongeren heeft ouders die geen van beiden werken. Het grootste verschil bij de categorie beide ouders werken betreft de wijken (waar 81% van de jongeren twee ouders heeft die werken) en (waar 58,6% van de jongeren twee ouders heeft die werken). In de weet 1% van de jongeren niets over de arbeidssituatie van hun ouders. percentage

27 3.1 Samenvatting achtergrondvariabelen Ongeveer één op de vijf jongeren (2%) tussen de 12 en 17 jaar uit Spijkenisse heeft aan het onderzoek deelgenomen. Dit percentage ligt duidelijk lager dan bij de vorige meting in 29 (3%) en dan in de andere steden waar tegelijkertijd het onderzoek is afgenomen (gemiddeld deelnamepercentage van bijna 29%). In het databestand dat we hebben geanalyseerd zijn na weging de 12 en 15jarigen wat ondervertegenwoordigd (14,8%, 14,9%) en de 14 jarigen oververtegenwoordigd. Meer meisjes dan jongens hebben deelgenomen aan het onderzoek (42,8% jongens versus 57,2% meisjes). Gemiddeld zit één op de vier jongeren (25,9%) in Spijkenisse op het vmbo. Andere belangrijke schooltypen zijn de brugklas (19,9%) en het vwo (18,3%). Bijna driekwart van de jongeren in Spijkenisse die aan het onderzoek hebben deelgenomen heeft de Nederlandse etniciteit. Van de etnische groepen is naast de categorie overig (15,9%) de Surinaamse etniciteit de meest voorkomende (4,2%). In de wonen relatief weinig jongeren met een Nederlandse etniciteit (53%). Andere etniciteiten die in deze wijk genoemd worden zijn de Surinaamse, Turkse of een andere etniciteit. In totaal 73,7% van de jongeren in Spijkenisse groeit op in een tweeoudergezin. In de wonen relatief veel jongeren die opgroeien in een éénouder of stiefoudergezin (47%). Het grootste deel van jongeren in Spijkenisse heeft een Nederlandse taalachtergrond (93,3%). In de wijk hebben alle jongeren een Nederlandse taalachtergrond, in de en is dit aandeel het laagst (81,% en 82,8%). Gemiddeld groeit 56% van de jongeren op in een gezin waarin beide ouders hoog opgeleid zijn. Het aandeel van jongeren die opgroeien met twee hoog opgeleide ouders is het grootst in (71,4%). Veruit het kleinst is dit aandeel in de (34%). Bij relatief veel jongeren is het opleidingsniveau van een of beide ouders onbekend (gemiddeld 29%). In de Hoek is dit aandeel het grootst (46,9%). Bij 72,2% van de jongeren hebben beide ouders een baan. 26

28 VVerwey Jonker Instituut 4 Probleemgedrag Ons onderzoek biedt inzicht in verschillende probleemgedragingen die in het leven van jongeren een rol (kunnen) spelen en de leefsituatie in de wijken van de stad negatief kunnen beïnvloeden. Het gaat hier om geweld, jeugddelinquentie, problematisch roken, alcohol en drugsgebruik, schoolverzuim, aan seksualiteit gerelateerd probleemgedrag en depressie. In de eerste twee grafieken staan per wijk de scores van de jongeren die hebben aangegeven zich schuldig te hebben gemaakt aan geweld en jeugddelinquentie. Zoals eerder aangegeven moeten we voorzichtig omgaan met de gegevens van sommige wijken, vanwege een te kleine omvang van de steekproef. De resultaten in de wijken het,,,,,, de Hoek,,, en kunnen een vertekend beeld van de werkelijke situatie weergeven. 4.1 Geweld Grafiek 4.1 Geweld (percentages) Wapens Vechten percentage 4 2 percentage 6 4 Slaan 2 Dreigen 6 3 percentage 4 2 percentage

29 De jongeren in Spijkenisse scoren onder de 1% op alle geweldsitems: Draagt soms of regelmatig een wapen bij zich, Deelgenomen aan een vechtpartij, Heeft iemand in elkaar geslagen en Iemand bedreigt voor geld. Van deze vier items komt Dreigen het minst voor. Enkel een klein percentage van de jongeren in de wijken, en hebben aangegeven iemand bedreigd te hebben omwille van geld. Grafiek 4.1 laat zien dat het geweldsitem Wapens in geen enkele wijk voorkomt. Het soms of regelmatig een wapen bij zich dragen komt relatief het vaakste voor in de wijk (5,9%). Gemiddeld heeft 5,3% van de jongeren wel eens deelgenomen aan een Vechtpartij. In de meeste wijken ligt dit percentage lager. In de wijken,, en liggen deze percentages bijna tweemaal zo hoog (1%, 9,6%, 9% en 9,5%). Het laatste geweldsitem betreft Het slaan en in elkaar slaan van iemand. Van de jongeren uit Spijkenisse geeft 3,7% aan dit wel eens gedaan te hebben. Het hoogste aandeel vinden we terug in (6,2%). 4.2 Jeugddelinquentie Grafiek 4.2 Jeugddelinquentie (percentages) Vernielen Winkeldiefstal percentage 6 4 percentage Diefstal op school 1 Heling 4 4 percentage percentage

30 Politiecontacten 1 percentage De probleemgedragingen wat betreft Jeugddelinquentie komen slechts voor in een deel van de wijken in Spijkenisse. Het item Contact met politie komt het meeste voor (gemiddeld 3,%). De jongeren in hebben de hoogste scores bij de verschillende items. Zo is hier 1,3% in contact geweest met de politie. Van dezelfde groep jongeren heeft 8,9% aangegeven wel eens iets op straat vernield te hebben. Andere wijken die bij verschillende probleemgedragingen onder de noemer van Jeugddelinquentie naar voren komt zijn en. Grafiek 4.3a Alcoholgebruik van jongeren (percentages) Alcohol laatste maand Veel Drinken 4 4 percentage 3 2 percentage Aantal glazen per maand 1 2 Bingedrinking 8 15 aantal percentage

31 Grafiek 4.3a en b betreft het gebruik van alcohol en drugs in de afgelopen maand. Ruim 35% van de jongeren heeft in de afgelopen maand alcohol gedronken. Dit aandeel ligt ruim 1% hoger in de wijken en. De afgelopen maand heeft ongeveer 14% van de jongeren in Spijkenisse sigaretten gerookt. Het hoogst ligt dit percentage in het (2%). Verder heeft 3,6% aangegeven in de afgelopen maand Wiet of Hasj te hebben gebruikt. In is dit aandeel ruim twee maal zo hoog (8,9%). De andere vormen van drugs (XTC, Hard Drugs en overige) worden vrijwel niet gebruikt. Van de totale groep jongeren heeft,2% à,3% drugs gebruikt. Grafiek 4.3b toont de mate waarin de jongeren in Spijkenisse veelvuldig alcohol drinken, roken en drugs gebruiken. Veel drinken komt weinig voor. Het aantal glazen alcohol per maand ligt in Spijkenisse op een gemiddelde van ongeveer 6 glazen. In de Hoek ligt dit gemiddelde op bijna 1 glazen per maand. Bingedrinking komt erg wisselend voor. In Spijkenisse bedraagt het ongeveer 5% van de jongeren, in het en is dit ruim 17%. Grafiek 4.3b Roken onder de jongeren (percentages) Roken laatste maand Meer dan 1 sigaretten 2 1 percentage Grafiek 4.3c Softdrugsgebruik onder de jongeren (percentages) 1 Hasj Marihuana laatste maand percentage Softdrugs 1 of meer keer per week percentage percentage

32 Grafiek 4.3d Drugsgebruik onder de jongeren (percentages) XTC laatste maand Hard drugs laatste maand percentage percentage 4.3 Schooluitval Andere drugs laatste maand percentage 1.5 Grafiek 4.4 Schoolverzuim (percentages) Afgl 4 weken meer dan1x gespijbeld Afgl jr vaker dan 1 maal de klas uitgestuurd 8 4 percentage Spijbelen en de klas uitgestuurd worden zijn items die horen bij Schooluitval. Bijna 3% van de jongeren heeft de afgelopen maand gespijbeld. In en is dit twee keer zoveel. In het afgelopen jaar is 31% van de jongeren in Spijkenisse wel eens de klas uit gestuurd. In het bedraagt dit percentage zelfs 44%. Hiertegenover staat dat in de wijk slechts 23% van de jongeren de klas uit gestuurd is. percentage

33 4.4 Aan seksualiteit gerelateerd probleemgedrag Grafiek 4.5 Aan seksualiteit gerelateerd probleemgedrag (percentages) Onveilig Vrijen seks onvaste partner 4 6 percentage Condoom gebruikt percentage Ooit sexueel misbruikt percentage percentage Ooit zwanger geweest Van de jongeren in Spijkenisse geeft 28,2% aan Onveilig te hebben gevreeën of dit niet uit te sluiten. In de gaat het om slechts 15%, terwijl in het 36,5% van de jongeren met deze stelling heeft ingestemd. De indicator Afgelopen maand naar bed geweest met nietvaste partner moet met voorzichtigheid worden geïnterpreteerd. De overgrote meerderheid van de jongeren heeft deze vraag niet hoeven te beantwoorden. Van degenen die deze vraag wel hebben beantwoord geeft bijna een derde aan dat zij naar bed zijn geweest met een onvaste partner. Bijna 21% van deze groep jongeren heeft hierbij een Condoom gebruikt. In heeft 6% een condoom gebruikt, terwijl in,% heeft geantwoord een condoom te hebben gebruikt. percentage

34 4.5 Depressie Op de items behorende bij Depressiviteit scoren de jongeren in de verschillende wijken van Spijkenisse erg wisselend. Bijna 24% van de jongeren zegt Depressief en verdrietig te zijn geweest, in is dit bijna 43%. De jongeren in zijn de enige groep jongeren die op elk van deze items onder het stadsgemiddelde scoren. De overige wijken scoren gelijk aan, of wisselend ten opzichte van het stadsgemiddelde. Het gaat om de items Depressief en verdrietig voelen, Voel me een mislukking, Ik ben nergens goed in en Leven is niet waard. Grafiek 4.6 Depressie (percentages) Depressief en verdrietig voelen Voel me mislukkeling 4 2 percentage Ik ben nergens goed in percentage Leven is niets waard percentage Samenvatting percentage De jongeren in Spijkenisse scoren op de items Draagt soms of regelmatig een wapen bij zich, Deelgenomen aan een vechtpartij, Heeft iemand in elkaar geslagen en Iemand bedreigd voor geld onder de 1%. Van deze vier items komt Dreigen het minst voor. Fysieke geweldsitems zijn daarbij het meest aanwezig. Alleen de jongeren in de wijken, de Akkers en komen bij geen van de items boven het stadsgemiddelde uit. daarentegen komt bij alle items boven het stadsgemiddelde uit. De grootste uitschieter is terug te vinden in de wijken en de Hoek op het item Vechten (1% en 9,6%). 33

35 34 Vijf wijken scoren op de items die vallen onder Jeugddelinquentie lager of gelijk aan het stadsgemiddelde. is de wijk die bij de meeste (vier van de vijf) items boven het stadsgemiddelde scoort, op de voet gevolgd door de wijk. De grootste afwijkingen ten opzichte van het zijn te vinden bij de items Vernieling en Politiecontact. Hier valt vooral de wijk negatief op. Ook de wijken, en tonen opvallende scores. Het derde domein van probleemgedragingen betreft het gebruik van drank en/of drugs en het rookgedrag. Gemiddeld heeft 35% van de jongeren de laatste maand alcohol gedronken, en verder heeft 14,3% van de jongeren gerookt. Het gebruik van softdrugs (hasj, marihuana) komt vrijwel niet voor (3,6%). Enkel in komt het gebruik voor bij bijna 9% van de jongeren. Het gebruik van de diverse vormen van harddrugs is vrijwel verwaarloosbaar, het stadsgemiddelde ligt tussen de,2% en,3%. Als we kijken naar veelvuldig gebruik van alcohol en drugs dan vallen de wijken en op, onder andere als het gaat om de frequentie en de mate van alcoholconsumptie. Ook de jongeren uit de Hoek tonen opvallende scores. Het gemiddeld aantal glazen alcohol per maand bedraagt hier 9,8 glazen. Veelvuldig roken komt het meest in het voor; 1% van de jongeren rookt veel (stadsgemiddelde 2,8%). Het percentage jongeren dat gespijbeld heeft in de afgelopen maand ligt op 2,9%. Verder is 3,8% van de jongeren wel eens de klas uit gestuurd. De wijk valt hier het meest op, bij beide items van schoolverzuim is het aandeel jongeren in deze wijk opvallend groot. In Spijkenisse is de mate van onveilig vrijen in de verschillende wijken redelijk gelijk aan elkaar. Van de totale groep jongeren in Spijkenisse heeft 28,7% positief gescoord op het item Onveilig gevreeën of sluit dit niet uit. In vinden we relatief gezien de grootste groep jongeren die seks hebben gehad met een onvaste partner. valt op doordat dit de enige wijk waar zwangerschap is voorgekomen. Op de verschillende onderdelen van Gevoelens van depressiviteit wordt heel wisselend gescoord. In alle wijken is het aandeel instemmende jongeren het grootste bij de stelling Er zijn momenten dat ik vind dat ik nergens goed voor ben. Opvallend is dat de jongeren in bij de verschillende items steeds het laagste scoren. is een van de wijken die opvallend hoger scoren dan het stadsgemiddelde.

36 VVerwey Jonker Instituut 5 Risico en beschermende factoren: wijken t.o.v. stadsgemiddelde Politici, beleidsmakers en professionals in steden willen niet alleen weten welke problemen er spelen in het leven van jongeren, die een negatieve invloed kunnen hebben op de leefsituatie in de wijken. Zij worden ook geholpen met kennis over de onderliggende factoren. Wij hebben de risico en beschermende factoren onderzocht. Risicofactoren zijn factoren die, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek, de kans op probleemgedrag bij jongeren vergroten. Beschermende factoren zijn factoren die de kans op probleemgedrag juist verkleinen. Iedere risicofactor en beschermende factor wordt aan de hand van enkele vragen vastgesteld. De scores op de verschillende risico en beschermende factoren variëren uiteraard. Hoe hoger de score, hoe sterker de factor in een bepaalde wijk aanwezig is. Gaat het om een risicofactor, dan interpreteren we een hoge score als negatief. De kans op probleemgedrag is door de aanwezigheid van deze factor immers groter. Gaat het echter om een beschermende factor dan is een hoge score juist gunstig, omdat de kans op probleemgedrag in dit geval juist kleiner is. Vaak is het echter lastig om de ruwe scores op deze factoren (bijvoorbeeld van tot 1) te interpreteren. Deze ruwe scores krijgen pas betekenis als we ze vergelijken met de scores op andere gebieden. Daarom presenteren we de scores op de risico en beschermende factoren in dit rapport in zogeheten Zscores. Een Zscore is een gestandaardiseerde statistische meeteenheid die het mogelijk maakt om de resultaten met betrekking tot verschillende risico en beschermende factoren met elkaar te vergelijken, zelfs wanneer de oorspronkelijke schalen (lees: factoren) onderling afwijkende eigenschappen hebben (zoals een afwijkend minimum of maximum of een afwijkend aantal schaalpunten). Dit houdt in dat de gemiddelde score op een bepaalde factor of die nu 65 of 23 is wordt omgerekend naar de waarde. In hoofdstuk 5 is deze nullijn het stedelijk gemiddelde van Spijkenisse. Vervolgens wordt de gemiddelde afwijking van het gemiddelde berekend. De gestandaardiseerde vorm hiervan wordt de standaardafwijking genoemd. Wanneer we een Zscore van 1 hebben, ligt de score één standaardafwijking ( eenmaal de gemiddelde afwijking) van het gemiddelde vandaan. De scores van de afzonderlijke wijken berekenen we vervolgens op dezelfde manier en we zetten deze af op de nullijn. Het berekenen van Zscores houdt ook in dat de gerapporteerde afwijkingen in vrijwel alle gevallen (95%) een waarde hebben tussen de 2, en de + 2,. Afwijkingen van ten minste +,25 of,25 beschouwen we in deze rapportage als opmerkelijk of betekenisvol. We presenteren de resultaten van de risico en beschermende factoren per domein: Gezin, School, Kinderen en jongeren en Wijk. Zoals hierboven vermeld vormt het stadsgemiddelde van Spijkenisse de nullijn in de grafieken van dit hoofdstuk. 35

37 5.1 Inleiding In de paragrafen 5.2 en 5.3 geven we de scores met betrekking tot de verschillende risico en beschermende factoren telkens per wijk weer Risicofactoren Risicofactoren Gezin Risicofactor Geschiedenis van Probleemgedrag Conflicten in het Gezin Risicofactor Problemen met Gezinsmanagement Positieve Houding Ouders tov Drugs en Alcoholgebruik Risicofactor Positieve Houding Ouders tov Antisociaal Gedrag Risicofactor Risicofactor Voor de volledigheid zijn de ruwe scores van zowel de risico als de beschermende factoren weergegeven in Bijlage 1. 36

38 Deze grafieken tonen de scores op de risicofactoren binnen het domein Gezin. De eerste twee grafieken laten enkele opvallende scores zien. Zo scoren jongeren uit lager op Geschiedenis van Probleemgedrag binnen het gezin. Dit betekent dat deze jongeren in mindere mate opgroeien in een gezin waar een verleden is met alcohol of drugsverslaving of crimineel gedrag. Hierdoor is de kans minder groot dat deze jongeren deze gedragingen zullen gaan vertonen. De jongeren uit ervaren minder Problemen met gezinsmanagement (,43) terwijl de jongeren uit de Hoek hier juist meer problemen ervaringen (+,25). Slechte gezinsleiding zorgt ervoor dat er geen duidelijk beeld bestaat van gewenst gedrag (onvoldoende controle, excessieve of inconsequente straffen). Hierdoor lopen kinderen meer risico tot het vertonen van probleemgedrag. De grafiek 5.1c laat zien dat er in Spijkenisse geen verschillen tussen de wijken te zien zijn, wat betreft Conflicten in het gezin (conflicten tussen hoofdverzorgers of tussen hoofdverzorger en kinderen). Grafieken 5.1d en 5.1e laten ons de scores zien op de Risicofactoren Positieve houding van ouders van de jongeren ten aanzien van drugs en alcoholgebruik en Positieve houding van ouders ten opzichte van antisociaal gedrag. Een positieve houding van ouders ten aanzien van drugs en alcoholgebruik en probleemgedrag kan leiden tot een verhoogd risico op het ontstaan van problemen gerelateerd aan deze gedragingen. Vrijwel geen van de wijken heeft een score die sterk genoeg van het stadsgemiddelde afwijkt om bestempeld te worden als een opmerkelijke risicofactor. Alleen de jongeren in de wijk hebben ouders die negatiever dan gemiddeld staan ten opzichte van het gebruik van Alcohol en drugs (,46). Risicofactoren School Leerachterstanden Gebrek aan binding Risicofactor Grafiek 5.2 toont de scores van de jongeren op de items van Risicofactoren op het domein School. Jongeren uit scoren gunstig op Leerachterstanden (.33). Jongeren uit hebben in mindere mate dan gemiddeld te maken met een Gebrek aan binding met de school (,25). Met leerachterstanden bedoelen we slechte schoolresultaten. Door te vragen naar de cijfers en hoe dit in verhouding staat die van de klasgenoten ontstaat er een situatieschets. Slechte resultaten wijzen op een verhoogde kans op drugsgebruik, criminaliteit, geweld, aan seksualiteit gerelateerd probleemgedrag en vroegtijdig schoolverlaten. Een gebrek aan binding met de school kan leiden tot een verhoogd risico op het ontstaan van probleemgedragingen. Risicofactor

39 Risicofactoren Kinderen en Jongeren.2.24 Vervreemding en opstandigheid.4.36 Jeugdbende Risicofactor Vroeg begin van antisociaal gedrag.24 Risicofactor Vroeg begin van alcohol en drugsgebruik Risicofactor Positieve houding tav alcohol en drugsgebruik Risicofactor Positieve houding tav antisociaal gedrag Risicofactor Omgang met vrienden die alcohol en drugs gebruiken Risicofactor Omgang met vrienden die antisociaal gedrag vertonen Risicofactor Risicofactor

40 In geen van de wijken in Spijkenisse komt Vervreemding en opstandigheid in dusdanig sterkere of zwakkere mate dan het stadsgemiddelde voor. De scores variëren tussen,24 en +,24, dit is echter te weinig om te kunnen spreken van opmerkelijke scores. Het gevaar van Vervreemding en opstandigheid is het gaan vertonen van recalcitrant gedrag. Dit kan zich onder andere uiten in het zich niet houden aan regels of in het aannemen van een actief rebellerende houding. Het risico van drugsgebruik, criminaliteit en vroegtijdig schoolverlaten neemt hiermee toe. In onderstaande grafiek 5.3b zien we dat in de negatieve effecten van een Jeugdbende sterker aanwezig zijn dan in de andere wijken en dan gemiddeld voor Spijkenisse (+,36). Deze score is gebaseerd op het aandeel jongeren dat deel uitmaakt van een jeugdbende. Deze gegevens zijn verzameld door aan jongeren te vragen of zij naar eigen inschatting behoren tot een jeugdbende. Het gevaar van dit gedrag is dat de jongeren eerder geneigd zijn af te glijden en probleemgedrag te vertonen. Hoe eerder kinderen antisociaal gedrag vertonen, hoe groter de kans is dat dit gedrag op latere leeftijd wordt voortgezet. Dit geldt ook voor het vroegtijdig beginnen met roken, alcohol en drugs. Hoe eerder kinderen hiermee beginnen, hoe groter de kans dat hun gedrag later chronische vormen zal aannemen. In grafiek 5.3c zien we dat de jongeren in en het meer Vroeg begin van antisociaal gedrag laten zien (+,38 en +,26). Tegelijkertijd hebben de jongeren in de daar juist in sterk mindere mate last van (,32). Jongeren in de hebben eveneens in veel mindere mate te maken met Vroeg Alcohol en Drugs gebruiken (,43). De houding van jongeren ten opzichte van roken, alcohol en drugs alsmede tegenover antisociaal gedrag is erg bepalend voor de mate waarin zij risico lopen probleemgedrag te vertonen. De jongeren uit het van Spijkenisse hebben zowel een meer Positieve houding ten aanzien van alcohol en drugsgebruik als ook ten aanzien van antisociaal gedrag (in beide gevallen +,32). In zien we het tegenovergestelde beeld. In deze wijk hebben de jongeren juist in sterke mate een minder Positieve houding ten aanzien van alcohol en drugsgebruik, en ten aanzien van Antisociaal gedrag (,41 en,57). Als de jongeren omgaan met leeftijdsgenoten die roken, of alcohol of drugs gebruiken ontstaat er een verhoogd risico op het ontstaan van aan alcohol en drugsgerelateerde problemen. Een gelijke tendens gaat op bij jongeren die omgaan met vrienden die antisociaal gedrag vertonen. Hierdoor neemt het risico om antisociaal gedrag te gaan vertonen toe. In Spijkenisse zien we tussen de wijken enkele verschillen wat betreft Omgang met vrienden die Alcohol en drugs gebruiken. Jongeren uit, de en hebben in mindere mate contact met vrienden die alcohol en drugs gebruiken (.28,.3 en.45). Eveneens hebben jongeren in en de ditmaal samen met in mindere mate Omgang met vrienden die antisociaal gedrag vertonen (.29,.32 en.36). De jongeren in de wijk hebben juist significant meer Omgang met jongeren die antisociaal gedrag vertonen (+,41). 39

41 Risicofactoren Wijk.6.49 Gebrek aan binding met de wijk.2.29 Gebrek aan organisatie in de wijk Risicofactor Hoge mate van doorstroming in de wijk Risicofactor Verkrijgbaarheid van drugs en wapens Risicofactor Risicofactor Maatschappelijke normen die antisociaal gedrag bevorderen Jongeren in de Hoek, de Akkers en hebben in verhouding tot het gemiddelde van Spijkenisse meer Gebrek aan binding met de Wijk. Zeker in vergelijking tot de wijken, en waar de jongeren minder Gebrek aan binding met de wijk vertonen. Wijken waar mensen weinig aansluiting hebben bij de wijk vertonen meer problemen met betrekking tot drugs, drugshandel, criminaliteit en geweld. Dit gaat ook op voor wijken waarin de organisatie gebrekkig is. In, en vooral in (,68) wordt minder Gebrek aan organisatie in de wijk ervaren. De jongeren in ervaren een Gebrek aan organisatie in de wijk (+,29). In de wijken,, en wordt in sterkere mate dan in de rest van Spijkenisse een Hoge mate van doorstroming ervaren (.48,.42,.27 en.25). In de wijken Risicofactor

42 en is dit juist niet of minder het geval (.27 en.33). Inwoners van wijken die zich kenmerken door een hoge mate van mobiliteit blijken een groter risico op drugs of misdaadproblemen te lopen. Hoe meer mensen binnen een wijk verhuizen, des te groter is het risico op zowel crimineel gedrag, als ook drugsproblemen binnen de families. Sommige jongeren verweren zich tegen de negatieve effecten van mobiliteit door aanknopingspunten te zoeken binnen nieuwe gemeenschappen; anderen kunnen niet omgaan met de consequenties van frequent verhuizen en hebben daardoor meer kans op problemen. Hoe meer drugs en wapens er in de wijk aanwezig zijn, des te groter is het risico dat drugsgebruik en geweld zich voordoen. In de grafiek die Verkrijgbaarheid van drugs en wapens weergeeft zien we dat de scores in de wijken en de Akkers hoger liggen (.48 en.31). In de wijken (.37), (.47), (.47) en vooral (,72) wordt de Verkrijgbaarheid van Drugs en Wapens significant lager ervaren. Het laatste item behorende bij de Risicofactoren op het domein Wijk betreft de aanwezigheid van Maatschappelijke normen die antisociaal gedrag bevorderen. Jongeren lopen een verhoogd risico op probleemgedragingen als de normen ten aanzien van drugsgebruik, geweld of criminaliteit ontbreken of zelfs alleen al als hier onduidelijkheid over bestaat. In het merendeel van de wijken ligt de score op dit item vrijwel gelijk aan het stadsgemiddelde. Met uitzondering van de wijk, hier ervaren de jongeren dit als relatief gunstig (,28). 5.3 Beschermende factoren In deze paragraaf worden de scores van de wijken in Spijkenisse op beschermende factoren vergeleken. Ook deze scores worden afgezet tegen het stedelijk gemiddelde van Spijkenisse. Hoe hoger de score, hoe sterker de factor in de wijken aanwezig is. Het gaat hier om een beschermende factor. Dus hier is een positieve score gunstig. Beschermende factoren Gezin Hechtingssterkte gezin Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid Beschermende factor Beschermende factor

43 Beschermende factor Beloningen voor positieve betrokkenheid In de wijken en ervaren de jongeren een sterkere Hechtingssterkte binnen het Gezin (+,28 en +,26). Dit is een factor die over het algemeen wordt gezien als een factor die de kans op probleemgedragingen vermindert; hierbij kun je denken aan het samen ondernemen en praten over problemen. In de wijk is deze Hechtingssterkte (,29) minder sterk dan gemiddeld is in Spijkenisse. De wijk laat op alle beschermende factoren binnen het Gezin een gunstige situatie zien. Bij de beschermende factoren Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid en Beloningen voor positieve betrokkenheid ligt de score hoger dan gemiddeld (+,35 en +,4). Mogelijkheden tot en beloningen voor positieve betrokkenheid bij het gezin zijn factoren die meten in hoeverre er mogelijkheden en beloningen zijn voor het vertonen van positief of sociaal wenselijk gedrag. is een wijk die een positievere score heeft dan gemiddeld op het item Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid. Beschermende factoren School Beschermende factor Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid Evenals binnen het gezin, zijn er binnen de School ook beschermende factoren aanwezig, van mogelijkheden tot en beloningen voor positieve betrokkenheid. De factor Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid meet in hoeverre de jongeren de kans hebben om binnen de school positief of sociaal wenselijk gedrag te vertonen, zoals buitenschoolse activiteiten of clubs. De factor Beloningen voor positieve betrokkenheid meet in hoeverre de jongeren beloond worden voor positief gedrag. De wijken en zijn elkaars tegenpolen wat betreft de Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid en Beloningen voor positieve betrokkenheid, beschermende factoren binnen het domein School. laat een sterk positief beeld zien in verhouding tot het stadsgemiddelde terwijl de Mogelijkheden en beloningen voor positieve betrokkenheid bij de school in de veel minder zijn. In (.32) en (.26) zien we eveneens een situatie die veel gunstiger is, met betrekking tot beloningen voor positieve betrokkenheid bij de School. Beschermende factor Beloningen voor positieve betrokkenheid

44 Beschermende factoren Kinderen en jongeren Gezonde opvattingen en duidelijke normen Sociale vaardigheden Beschermende factor Beschermende factor Religie/Spiritualiteit Binnen het domein Kinderen en jongeren constateren we verschillen. Wat de beschermende factor Gezonde opvattingen en duidelijke normen be treft zien we dat de situatie in de wijken en gunstiger is dan in de andere wijken. De jongeren beschikken hier meer over over duidelijke normen over wenselijk gedrag. Geen van de wijken toont ten aanzien van het stadsgemiddelde een opmerkelijke slechtere situatie. Bij de Sociale vaardigheden van kinderen en jongeren zien we gunstige en ongunstige afwijkingen. Jongeren met betere sociale vaardigheden weten beter hoe zij om moeten gaan met nieuwe, vreemde of onaangename situaties. De jongeren in beschikken over betere sociale vaardigheden en hebben zodoende een gunstigere situatie (+,34). Terwijl de jongeren in (,26) en (,33) juist lager scoren op Sociale vaardigheden. In de wijken (+,37) en (+,27) hebben relatief meer jongeren een band met Religie/Spiritualiteit, dit pakt voor deze wijken gunstig uit. In de is juist het tegenovergestelde het geval (,25). Beschermende factor Beschermende factoren Wijk.6.64 Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid Beloningen voor positieve betrokkenheid Beschermende factor Beschermende factor

45 Vier wijken hebben een opmerkelijk afwijkende score ten aanzien van het stadsgemiddelde als we kijken naar de beschermende factor Mogelijkheden tot positieve betrokkenheid bij de wijk. Deze factor meet in hoeverre jongeren de kans hebben om binnen de wijk positief of sociaal wenselijk gedrag te vertonen, zoals het meedoen aan activiteiten of clubs in het buurthuis. De wijken en (+,64 en +,28) bieden meer Mogelijkheden tot positieve betrokkenheid dan gemiddeld. In de en in Groenwoud (,37 en,38) zijn de mogelijkheden hiertoe juist lager. In en laten de jongeren hogere (en dus gunstigere) scores zien op Beloningen voor positieve betrokkenheid. In zijn minder beloningen voor betrokkenheid aanwezig. 5.4 Samenvatting Risico en beschermende factoren Risicofactoren: Gezin: Binnen het domein Gezin zijn weinig opmerkelijke scores waar te nemen. Alleen de Hoek laat een significant hoge score zien bij Problemen met gezinsmanagement. Er zijn wel enkele positieve scores waar te nemen: Jongeren in scoren laag op Geschiedenis van probleemgedrag binnen het gezin. Jongeren in scoren laag op Problemen met gezinsmanagement (.43) en Positieve houding van ouders ten opzichte van Drugs en alcoholgebruik (.46). School: Er zijn binnen dit domein geen hoge risicofactoren gevonden. Wel significant lagere risicofactoren: jongeren in de Hoek hebben minder problemen met Leerachterstanden (.33) en jongeren in hebben minder Gebrek aan binding (.25). De overige wijken bevinden zich allemaal binnen de toegestane range van afwijkingen (,25 t/m +,25). Kinderen en jongeren: De jongeren in het hebben in grotere mate last van Jeugdbendes (.36). In de Hoek is er in sterkere mate sprake van Vroeg begin van antisociaal gedrag (.38). De items Positieve houding ten aanzien van Alcohol en drugsgebruik en ten aanzien van antisociaal gedrag scoren hoger in het (twee keer.32). Jongeren in de scoren hoog op Omgang met vrienden die antisociaal gedrag vertonen (.41). Er zijn binnen dit domein ook enkele positieve scores. scoort positief op Vroeg begin van antisociaal gedrag (.32) en op Vroeg begin van alcohol en drugsgebruik (.43). In zien we een gunstige score op de Positieve houding ten alcohol en drugsgebruik (.41) en de Positieve houding ten antisociaal gedrag (.47). Jongeren in, en gaan in mindere mate om met vrienden die alcohol en drugs gebruiken (.28,.3 en.45). Verder gaan jongeren in, en minder om met jongeren die antisociaal gedrag vertonen (.29,.32 en.36). Wijk: Als we kijken naar het item Gebrek aan binding met de wijk laten de Hoek (.49), (.3) en (.25) opmerkelijke scores zien. Bij Gebrek aan organisatie zien we een hoge score in (.29). De Hoge mate van doorstroming valt op in (.48) en (.42). De score op Verkrijgbaarheid valt op in (.48) en (.31). Maar ook in positieve zin vallen enkele wijken op:, en scoren positief op Gebrek aan binding met de wijk, en, en scoren positief op Gebrek aan organisatie in de wijk. Verder laten en een positieve score op Hoge mate van doorstroming zien. Tenslotte scoren,, en positief op de items Verkrijgbaarheid van drugs en wapens en op Maatschappelijke normen die antisociaal gedrag bevorderen. 44

46 Beschermende factoren: Gezin: en laten een betere situatie zien wat betreft de Hechtingssterkte van het gezin (.28 en.26); en scoren positief op Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid (.35 en.29). scoort ook positief op Beloningen voor positieve betrokkenheid (.4). staat er minder gunstig voor in verhouding tot het stadsgemiddelde als we kijken naar Hechtingssterkte gezin. School: De wijk biedt (tegenovergesteld aan ) meer Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid (.37) en Beloningen voor positieve betrokkenheid (.44). De wijken en scoren eveneens hoger bij Beloningen voor positieve betrokkenheid (.32 en.26). Kinderen en jongeren: Gezonde opvattingen en duidelijke normen zijn in sterkere mate terug te vinden in en (.37 en.26). De Sociale vaardigheden zijn beter bij de jongeren in (.34). In en zijn de Sociale vaardigheden juist minder goed ontwikkeld. Religie/spiritualiteit zijn in sterkere mate aanwezig in de wijken en (.37 en.27). scoort op dit item opmerkelijk lager. Wijk: Mogelijkheden tot positieve betrokkenheid bij de wijk zijn sterker in (.64) en (.28). De Beloningen voor positieve betrokkenheid zijn sterker aanwezig in en (twee keer.39). De en scoren lager wat betreft Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid in de wijk. Beloningen voor positieve betrokkenheid zijn tenslotte minder sterk aanwezig in. 45

47 46

48 VVerwey Jonker Instituut 6 Vergelijking van 28 en Inleiding Het jongerenonderzoek in Spijkenisse waarvan we in dit rapport verslag doen is ook in 28 uitgevoerd. Dezelfde probleemgedragingen, risicofactoren en beschermende factoren zijn onderzocht. Ook zijn de onderzoeken op vergelijkbare wijze verricht. Het jongerenonderzoek stond in 28 aan de basis van het werken met de methode Communities that Care / Veilig opgroeien in de wijk. De gemeente Spijkenisse heeft afgelopen jaren geïnvesteerd in het terugdringen van specifieke risicofactoren. In dit hoofdstuk worden de resultaten van de metingen in de CtCwijk en het stadsgemiddelde in 28 met het huidige onderzoek vergeleken. 6.2 Probleemgedrag in 28 en 211 De verschillende tabellen in deze paragraaf geven weer in welke mate de probleemgedragingen van de jongeren in 28 en 211 verschillen vertonen. De cijfers van 28 en 211 worden met elkaar vergeleken aan de hand van percentages. Voor de vergelijking is een kolom aan de tabel toegevoegd die de significantie weergeeft. Het wel of niet significant zijn toont aan of er gesproken kan worden van een dusdanige afwijking dat er met (95%) zekerheid gesteld kan worden dat het probleemgedrag over de jaren is veranderd (hier het verschil tussen 28 en 211). Hierbij worden verschillende symbolen gebruikt. Indien er een staat weergegeven, dan betekent dit dat het verschil tussen 28 en 211 niet groot genoeg is om met zekerheid te kunnen zeggen dat er een verandering heeft plaatsgevonden. De verschillen in percentages zouden in dat geval toegeschreven kunnen worden aan het toeval. Wanneer er een * of een ** vermeld staat dan kan er gesproken worden van een significante verandering in de periode De verschillende symbolen geven de sterkte van de significantie weer. Een ** staat voor een sterk significant effect. 47

49 Tabel 6.1 Probleemgedrag geweld tussen 28 en 211 vergeleken Geweld in percentages significant neemt wapen mee 3,5 2,1 deelname vechtpartij 1,3 5,3 iemand in elkaar slaan 5,5 3,8 bedreigen,1,3 ** ** * neemt wapen mee 4,6 3, deelname vechtpartij 13,4 6,7 iemand in elkaar slaan 4,2 4,4 bedreigen,,7 Wat betreft geweldsgedragingen zien we in tabel 6.1 dat het aandeel jongeren in Spijkenisse dat Een wapen bij zich draagt, Deel heeft genomen aan een vechtpartij en Iemand in elkaar heeft geslagen (sterk) significant is afgenomen. De grootste afname zien we bij het item Deelname aan een vechtpartij. Binnen de wijk zien we bij de items Neemt wapen mee en Deelname vechtpartij eveneens het aandeel afnemen, echter deze veranderingen zijn niet significant (wat ook samenhangt met het geringe aantal respondenten waar hier gebruik van kon worden gemaakt). Tabel 6.2 Probleemgedrag delinquentie tussen 28 en 211 vergeleken Jeugddelinquentie in percentages significant iets op straat vernield 2,8 2,6 iets uit winkel gestolen 2,9 2,2 iets op school gestolen 2,6 1,5 heling gestolen spullen,4,6 in aanraking met politie,3 2,8 * iets op straat vernield 3,3 3, iets uit winkel gestolen 1,9 3,7 iets op school gestolen 3,2 3,7 heling gestolen spullen,5,7 in aanraking met politie 6,5 3, 48

50 In tabel 6.2 is slechts één significante verandering op het domein Jeugddelinquentie in de periode waar te nemen. Het aandeel jongeren dat In aanraking is geweest met de politie is met bijna 1,5% significant gestegen. De overige veranderingen zijn slechts kleine veranderingen, zowel negatief als positief, en niet significant. Binnen de CtCwijk zien we eveneens dalende en stijgende percentages, echter geen van deze veranderingen over de periode is significant. Tabel 6.3 Probleemgedrag Roken, alcohol en drugsgebruik tussen 28 en 211 vergeleken Problematisch alcohol en drugsgebruik in percentages significant roken (maand) 15,9 14,4 1 sigaretten per dag 2,6 2,7 alcohol (maand) 34,8 35,7 1 keer p/maand alcohol 1,2,7 bingedrinking 6,5 4,7 sofdrugs (maand) 6,3 3,6 ** roken (maand) 18,1 17,8 1 sigaretten per dag 3,2 2,2 alcohol (maand) 36,1 38,5 1 keer p/maand alcohol,5 1,5 bingedrinking 7,9 4,9 sofdrugs (maand) 7,4 3, In tabel 6.3 zien we bijna geen significante veranderingen. Hoewel het merendeel van de percentages gedaald is, is de enige sterk significante daling te zien op stadsniveau bij jongeren die de afgelopen maand softdrugs hebben gebruikt. 49

51 Tabel 6.4 Probleemgedrag Schooluitval tussen 28 en 211 vergeleken Schooluitval in percentages significant 1 keer spijbelen (maand) 4, 3, Minstens 1x uit klas gestuurd (jr.) 37,8 3,8 1 keer spijbelen (maand) 4,2 4,4 Minstens 1x uit klas gestuurd (jr.) 41,7 3,4 Tabel 6.4 laat ons zien dat het aandeel jongeren dat in het afgelopen jaar de klas uit is gestuurd in de periode zowel stadsbreed als ook in is gedaald. ** * Tabel 6.5 Probleemgedrag seksualiteit gerelateerd probleemgedrag tussen 28 en 211 vergeleken seksualiteit gerelateerd probleemgedrag in percentages significant onveilig vrijen 28,7 28, onveilig vrijen 28,7 31,9 Tabel 6.5 laat daarentegen geen veranderingen zien. De percentuele verandering die getoond wordt is in beide gevallen niet significant. Tabel 6.6 Probleemgedrag depressie tussen 28 en 211 vergeleken Depressie in percentages significant leven niks waard 21,3 2,4 nergens goed voor 36,6 39,7 mislukking 13,4 14, depressief en verdrietig 2,5 24,1 ** * leven niks waard 24, 19,3 nergens goed voor 38,4 38,5 mislukking 17,1 17, depressief en verdrietig 2,4 26,7 5

52 Bij Gevoelens van depressie valt op dat in de CtCwijk zich opnieuw geen significante veranderingen hebben voorgedaan. Wanneer we verder kijken naar het stadsgemiddelde van Spijkenisse dan zien we dat het aandeel jongeren dat in 28 en 211 ingestemd heeft met het item Leven niks waard significant is gedaald, terwijl het aandeel jongeren dat heeft ingestemd met het item Mislukking significant is toegenomen. 6.3 Risicofactoren in 28 en 211 De komende tabellen tonen de gemiddelde scores van alle jongeren uit Spijkenisse en de jongeren uit op de verschillende items van de Risicofactoren. De scores lopen van 1 tot en met 1, waarbij geldt hoe lager de score is, des te gunstiger de situatie. Onderstaande tabel (6.7) laat de items zien van het domein Gezin. Als we kijken naar het stadsgemiddelde zien we over de periode voornamelijk een afname van scores, terwijl de scores in in diezelfde periode voornamelijk zijn toegenomen. Het merendeel van deze veranderingen is echter niet significant. De enige significante verandering is de toename van Conflicten in het gezin van 24,8 naar 26,6 bij het stadsgemiddelde. Tabel 6.8 laat ons geen enkele significante verandering zien. Tabel 6.7 Gezin: risicofactoren (score op school 11), 28 & 211 vergeleken Gezin: risicofactoren significant geschiedenis van probl. Gedrag 3,9 4,8 probl. Met gezinsmanagement 24,2 23,9 conflicten in het gezin 24,8 26,6 positieve houding t.o.v. alc/dr. 12, 11,8 positieve houding t.o.v. PG 9,7 8,9 * geschiedenis van probl. Gedrag 5,8 6,2 probl. Met gezinsmanagement 24,1 24,6 conflicten in het gezin 26,9 28,3 positieve houding t.o.v. alc/dr. 11,9 13,7 positieve houding t.o.v. PG 11,3 1,6 51

53 Tabel 6.8 School: risicofactoren (score op schaal 11), 28 & 211 vergeleken School: risicofactoren significant leerachterstanden 32,8 32,2 gebrek aan binding 29,6 29,5 leerachterstanden 34,4 33,9 gebrek aan binding 3,9 31,5 Tabel 6.9 toont de Risicofactoren van het domein Kinderen en jongeren. Opmerkelijk is dat zowel bij het stadsgemiddelde als in de wijk alle scores zijn afgenomen over de periode Dit is een gunstig beeld. Echter, enkel bij het stadsgemiddelde zien we significante veranderingen (alle items behalve bij Vervreemding/opstandigheid). Bij de wijk zijn alle veranderingen te klein om significant te zijn. Tabel 6.9 Kinderen en jongeren: risicofactoren (score op schaal 11), 28 en 211 vergeleken Kinderen en jongeren: risicofactoren significant vervreemding/opstandigheid 34,4 33,3 betrokkenheid jeugdbende 3,6 1,6 vroeg begin probleemgedrag 13,7 12,5 vroeg begin alcohol/drugs 14,3 12,9 positieve houding drugsgebruik 26,6 23,1 positieve houding probleemgedr 23,8 22,3 omgang vrienden alc./drugs 21,9 18,2 omgang vrienden die pg 7,6 5,5 ** * * ** * ** ** vervreemding/opstandigheid 36,3 33,7 betrokkenheid jeugdbende 2,9 1,5 vroeg begin probleemgedrag 13,5 12,3 vroeg begin alcohol/drugs 14,8 13, positieve houding drugsgebruik 28,2 22,8 positieve houding probleemgedr 24,4 24,4 omgang vrienden alc./drugs 23,3 22,7 omgang vrienden die pg 8,2 7,5 52

54 Tabel 6.1 Wijk: risicofactoren (score op schaal 11), 28 en 211 vergeleken Wijk: risicofactoren significant weinig binding 31,1 32,3 gebrek aan organisatie 29, 28,8 hoge mate doorstroming 7,7 9,9 verkrijgbaarheid drugs/wapens 37,1 35,8 maatschappelijke normen 34,7 34,3 weinig binding 33,9 37, gebrek aan organisatie 28,9 31,2 hoge mate doorstroming 3, 9,9 verkrijgbaarheid drugs/wapens 28,7 31,4 maatschappelijke normen 32,9 32, * Binnen het laatste domein van Risicofactoren zien we dat slechts één item significant veranderd is. Binnen is de score op Hoge mate van doorstroming namelijk gestegen van 3, naar 9, Beschermende factoren in 28 en 211 Beschermende factoren hebben zoals in paragraaf 6.3 staat beschreven een scoreopbouw van 1 tot en met 1. Hier is de score 1 de meest ideale situatie. Tabel 6.11 toont de scores op de beschermende factoren die binnen het gezin aanwezig zijn. In Spijkenisse als geheel heeft zich in de periode slechts één significante verandering voorgedaan. De score op het item Beloningen voor positieve betrokkenheid is afgenomen. Binnen de wijk zien we eveneens enkele scores die zijn afgenomen, echter geen van deze gevonden veranderingen is significant. Tabel 6.11 Gezin: beschermende factoren (score op schaal 11), 28 & 211 vergeleken Gezin: beschermende factoren significant hechtingssterkte familie 73,9 72,7 mogelijkheden voor pos. betrok 74, 73, beloningen voor pos. betrok 77,6 75,7 * hechtingssterkte familie 72,4 71,4 mogelijkheden voor pos. betrok 72,9 72, beloningen voor pos. betrok 77,6 77,2 53

55 Tabel 6.12 School: beschermende factoren (score op schaal 11), 28 & 211 vergeleken School: beschermende factoren significant mogelijkheden voor pos. betrok 6,8 6,4 beloningen voor pos. betrok 67,6 66, * mogelijkheden voor pos. betrok 59,2 6,5 beloningen voor pos. betrok 65,9 66, In tabel 6.12 zien we dat zich één significante verandering heeft voorgedaan bij het domein School over de periode De score op Beloningen voor positieve betrokkenheid is op stadsniveau significant gedaald van 67.6 naar 66,. In de wijk zijn de beschermende factoren toegenomen, echter geen van deze veranderingen is significant. Tabel 6.13 laat ons de veranderingen zien bij Kinderen en jongeren. Zo zien we dat in zowel Spijkenisse als geheel als in de scores op de items Gezonde opvattingen en normen en Religie/ Spiritualiteit zijn toegenomen. De veranderingen bij het stadsgemiddelde zijn significant, die in zijn dat niet. Tabel 6.13 Kinderen en jongeren: beschermende factoren (score op schaal 11), 28 & 211 vergeleken Kinderen & jongeren: beschermende factoren significant gezonde opvattingen en normen 62, 63,7 religie 28,1 32, ** ** gezonde opvattingen en normen 61,6 63,5 religie 27,2 32,8 Tabel 6.14 Wijk: beschermende factoren (score op schaal 11), 28 & 211 vergeleken Wijk: beschermende factoren significant mogelijkheden voor pos. betrok 41,2 44,3 beloningen voor pos. betrok 46,4 46,1 ** mogelijkheden voor pos. betrok 36,7 42,8 beloningen voor pos. betrok 46,2 43,5 ** 54

56 Het laatste domein van Beschermende factoren laat een toename zien bij het item Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid. De verandering is significant, zowel bij het als in. 6.5 Samenvatting verandering over de jaren Probleemgedragingen: Over de periode hebben zich in de CtCwijk geen significante verbeteringen of verslechteringen voorgedaan. De procentuele veranderingen zijn te klein om te kunnen spreken van een significante verbetering of verslechtering. Wanneer dezelfde gegevens vergeleken worden op het niveau van het stadsgemiddelde van Spijkenisse, komen er wel enkele significante veranderingen naar voren. Zo zijn drie items van Geweldsgedragingen (Wapen, Vechten en In elkaar slaan) significant afgenomen. Bij Jeugddelinquentie zien we enkel een significante toename van het aandeel jongeren dat in contact is geweest met de politie. Bij Alcohol en drugs is de enkele significante afname te zien bij het aandeel jongeren dat in de afgelopen maand Softdrugs heeft gebruikt. Bij de probleemgedragingen op het gebied van Schoolverzuim zien we een sterk significante afname van het aandeel jongeren dat de klas uit is gestuurd (van 37,8% naar 3,8%). Wat betreft Depressiviteit is het aandeel jongeren dat instemt met het item Leven niks waard afgenomen, terwijl het aandeel jongeren dat instemt met het item Mislukking significant is toegenomen. Risicofactoren: Relatief weinig significante veranderingen hebben zich voorgedaan in de periode bij de Risicofactoren. Op het niveau van het stadsgemiddelde zien we enkel significante veranderingen bij de domeinen Gezin en Kinderen en Jongeren. Bij het domein Gezin is de aanwezigheid van Conflicten binnen het gezin toegenomen. Bij het domein Kinderen en Jongeren zien we dat alle items, behalve Vervreemding/Omstandigheid, in sterkte zijn afgenomen. In de CtCwijk heeft enkel een significante verandering plaatsgevonden bij het domein Wijk. We zien hier een toename van de Mate van doorstroming in de wijk. Beschermende factoren: Veranderingen bij de verschillende Beschermende factoren zijn zowel in Spijkenisse als in aanwezig. Het stadsgemiddelde van Spijkenisse is op alle vier de domeinen op een of meerdere items significant veranderd. Bij het domein van het gezin zien we een kleine afname van de Aanwezigheid van beloningen voor positieve betrokkenheid. Dit is ook het geval bij het domein School. Bij kinderen en jongeren zien we een toename in de mate van aanwezigheid van Gezonde opvattingen en duidelijke normen en Religie/Spiritualiteit. Op het laatste domein Wijk zien we een toename bij de Mogelijkheden voor Positieve betrokkenheid. In de CtCwijk heeft zich in de periode slechts één significante verandering voorgedaan. De mogelijkheden voor positieve betrokkenheid bij de Wijk zijn toegenomen. 55

57 56

58 VVerwey Jonker Instituut 7 Conclusies 7.1 Spijkenisse In dit laatste hoofdstuk vergelijken we de wijken met elkaar en met het gemiddelde van Spijkenisse. Waar mogelijk zal ook een blik geworpen worden op de scores uit de vorige meting. 7.2 In totaal 5,2% van de jongeren uit Spijkenisse die deel hebben genomen aan het onderzoek heeft aangegeven in het woonachtig te zijn. Het gaat om 5 respondenten. Vanwege dit kleine aantal moeten we opmerken dat de resultaten met voorzichtigheid moeten worden behandeld, een over of onderschatting kan snel plaatsvinden. In het zijn de 12jarigen (8%), 15jarigen (14%) en 17 jarigen (16%) na weging nog ondervertegenwoordigd ten opzichte van de andere leeftijdcategorieën. Ook zijn er relatief veel meisjes in de wijk (6%). Veruit de meeste jongeren hebben een Nederlandse etniciteit (78%) en een Nederlandse taalachtergrond (94%). De jongeren zitten opmerkelijk vaker op het vmbo en het mbo. Vaker dan gemiddeld groeien de jongeren op in een stiefouder gezin (6%). Wanneer alle wijken met elkaar worden vergeleken valt op dat de ouders van de jongeren net wat vaker laag zijn opgeleid (22%) en minder vaak allebei werken (7%). De jongeren in het van Spijkenisse hebben op alle probleemgedragingen, behalve Jeugddelinquentie, scores die boven het stadsgemiddelde liggen. Op het domein Geweld hebben relatief erg veel jongeren ervaring met het Deelnemen aan een vechtpartij en het Slaan/het in elkaar slaan van iemand (1% en 6%). Wanneer we kijken of de jongeren roken en de mate waarin de jongeren roken, en alcohol en drugs gebruiken, zien we dat de jongeren in het meer dan gemiddeld voor Spijkenisse alcohol drinken en sigaretten roken. Ook de mate waarin de jongeren roken, alcohol drinken en softdrugs gebruiken is hoger dan gemiddeld. Het aandeel jongeren dat heeft gespijbeld de afgelopen maand ligt lager dan het stadsgemiddelde, het aandeel jongeren dat de Klas uit is gestuurd ligt daarentegen veel hoger (44%). Bij de categorie probleemgedragingen gerelateerd aan seksualiteit zien we dat één op de twee jongeren seks heeft gehad met een onvaste partner. Hier heeft slechts 16,7% aangegeven een condoom te hebben gebruikt. Opmerkelijk hoog ligt het aandeel jongeren dat aangeeft Seksueel misbruikt te zijn (8%). Bij de laatste categorie probleemgedragingen vallen opnieuw de jongeren in het negatief op. Bij drie van de vier items hebben de jongeren in hogere mate dan het stadsgemiddelde ingestemd met de betreffende stellingen. 57

59 Wat betreft de Beschermende en Risico factoren is de wijk maar weinig opgevallen bij de vergelijking met het stadsgemiddelde. Enkel op het terrein van de Risicofactoren wijken enkele scores (zowel negatief als positief) af van het stadsgemiddelde. Op het Domein Kinderen en Jongeren heeft de wijk in vergelijking met het stadsgemiddelde meer te maken met Jeugdbendes, Positieve houding ten aanzien van alcohol en drugsgebruik en Positieve houding ten aanzien van antisociaal gedrag. Wel zien we dat Gebrek aan binding met de wijk minder sterk aanwezig is. 7.3 is een van de kleinste wijken uit de steekproef, slechts 29 jongeren hebben aangegeven in deze wijk te wonen (3%). Deze kleine omvang leidt ertoe dat we de resultaten voor deze wijk met voorzichtigheid dienen te behandelen. Al snel valt op dat de leeftijdscategorieën 1415 jaar en 17 jaar procentueel enorm ondervertegenwoordigd zijn. Hiermee samenhangend bevinden relatief veel jongeren zich in het basisonderwijs (1,3%) en in de brugklas (27,6%). Van de jongeren in de wijk heeft 65,5% de Nederlandse nationaliteit. Verder heeft 82,8% van de jongeren een Nederlandse taalachtergrond. Van relatief veel jongeren werken beide ouders (79,3%). Het aandeel jongeren waarvan de ouders hoog opgeleid zijn, ligt net wat lager dan gemiddeld in Spijkenisse. Wanneer we de probleemgedragingen van de jongeren in de wijk vergelijken met het stadsgemiddelde van Spijkenisse en de andere wijken, valt de wijk weinig op. Bij het merendeel van de verschillende terreinen is de mate waarin de probleemgedragingen voorkomen gelijk aan of lager dan het stadsgemiddelde. Enkel bij de domeinen van probleemgedragingen gerelateerd aan Seksualiteit en aan Schoolverzuim komen de jongeren opmerkelijk naar voren. Zo ligt het aandeel jongeren dat de afgelopen maand gespijbeld heeft iets hoger dan gemiddeld (3,4%). Ongeveer 6% van de jongeren in heeft aangegeven Seks te hebben gehad met een onvaste partner. Van deze groep hebben de jongeren in verhouding tot de andere wijken in veel van deze situaties een condoom gebruikt (6%). In wijken de scores op de verschillende factoren voornamelijk positief af van het stadsgemiddelde. Het betreft de Risico en beschermende factoren bij de domeinen Gezin, Kinderen en jongeren en de Wijk. Binnen het gezin zijn er minder negatieve scores op de factoren Problemen met gezinsmanagement en Positieve houding van ouders ten aanzien van drugs en alcoholgebruik. Bij Hechtingssterkte van het gezin en Mogelijkheden en Beloningen voor positieve betrokkenheid zijn de scores allemaal positiever. Bij het domein Kinderen en Jongeren heeft de wijk minder negatieve scores op de factoren Omgang met vrienden die antisociaal gedrag vertonen en Positieve houding ten aanzien van alcohol en drugsgebruik en ten aanzien van antisociaal gedrag. Eveneens hebben de jongeren in sterkere mate Gezonde opvattingen en duidelijke normen. Binnen het domein Wijk hebben de jongeren in in mindere mate Gebrek aan binding met de wijk en zijn er in sterkere mate Beloningen voor positieve betrokkenheid aanwezig. 58

60 7.4 behoort tot een van de kleinere wijken in dit onderzoek. Slechts 5% van de respondenten heeft aangegeven in deze wijk te wonen. Ook hier dienen de resultaten met voorzichtigheid behandeld te worden. De 12 en 15jarigen zijn in deze wijk ondervertegenwoordigd. Tegelijkertijd is dit een wijk waar relatief gezien veel jongens wonen (62%). Relatief veel jongeren zitten op het speciaal onderwijs (1,3%) en op het vmbo (4,6%). Ongeveer 68% van de jongeren heeft de Nederlandse nationaliteit, en relatief veel jongeren zijn van Antilliaanse afkomst. Verder heeft 88,5% van de jongeren in de wijk een Nederlandse taalachtergrond. De situatie van de ouders van de jongeren is in vergelijking met het stadsgemiddelde net wat minder gunstig. Het aandeel jongeren met ouders die allebei een baan hebben en hoog opgeleid zijn ligt net wat lager. De wijk valt bij de Probleemgedragingen op met relatief grotere groepen die verschillende probleemgedragingen vertonen. Enkel bij Gevoelens van depressiviteit liggen de percentages gelijk aan of lager dan het stadsgemiddelde. Bij probleemgedragingen is het meeste opmerkelijke dat bijna 6% van de jongeren soms of regelmatig een Wapen bij zich draagt. Bij het onderdeel Jeugddelinquentie zien we dat de jongeren opvallend vaak zaken hebben Vernield en in Contact geweest zijn met de politie (8,9% en 1,3%). Ook ligt het aandeel jongeren hoger bij de items Diefstal op school (3%) en Heling (3%). Bij de domeinen met betrekking tot Roken, Alcohol en Drugs zien we dat de jongeren enkel opvallen bij de items met betrekking tot de hoeveelheid alcohol zij drinken. We zien dat 3% van de jongeren vaak drinkt, gemiddeld ligt het aantal glazen alcohol per maand op 7,5 glazen. Verder vertoont 17,9% van de jongeren in vertoont wel eens bingedrinkgedrag. Bij Aan Seksualiteit gerelateerd probleemgedrag zien we dat ruim 36% van de jongeren in deze wijk aangeeft Onveilig te hebben gevreeën of dit niet uit te sluiten, bijna 39% heeft in de afgelopen maanden seks gehad met een onvaste partner. Hierbij heeft ruim 31% een condoom gebruikt. De wijk is de enige wijk waar een kleine groep meisjes zegt zwanger te zijn geweest. De wijk vertoont in verhouding tot het stadsgemiddelde weinig opmerkelijke scores bij de verschillende Risico en beschermende factoren. Bij de Risicofactoren valt enkel bij het domein Wijk op dat er in sterke mate sprake is van een Hoge mate van doorstroming in de wijk. Wanneer we de beschermende factoren binnen de domeinen School en Kinderen en jongeren bekijken zien we binnen elk domein een factor met een meer positieve score in verhouding tot het stadsgemiddelde. Zo zijn er meer Beloningen voor positieve betrokkenheid bij de school en is Religie/Spiritualiteit van groter belang voor de Kinderen en jongeren in deze wijk. 7.5 In totaal 74 jongeren uit de steekproef (7,7%) wonen in de wijk. Er bestaat een oververtegenwoordiging van meisjes en 1314 en 16jarigen. We zien dat 77% van de jongeren de Nederlandse nationaliteit heeft. Bijna 96% heeft een Nederlandse taalachtergrond. Relatief veel jongeren groeien op in een éénoudergezin (4,3%). In verhouding tot de andere wijken hebben relatief veel jongeren ouders met een hoog opleidingsniveau. 59

61 De wijk is wat betreft de mate waarin jongeren probleemgedragingen vertonen een weinig opvallende wijk. Bij enkele probleemgedragingen ligt het percentage wat hoger dan het stadsgemiddelde, maar de grote meerderheid van items laat een percentage lager of vergelijkbaar met het stadsgemiddelde zien. Bij de categorie Geweld ligt het percentage op Bedreiging hoger dan gemiddeld (1,4%). De jongeren stelen relatief gezien wat vaker spullen uit winkels (4,1%). Wat alcohol, sigaretten en drugs betreft zien we enkel dat de jongeren relatief gezien net wat vaker roken (17,6%) dan gemiddeld. Wel is erg opmerkelijk dat het hoogst percentage voor instemming of niet uitsluiten van Onveilig vrijen hier het hoogst is van heel Spijkenisse (36,5%). Bij de overige items liggen de percentages lager. Met uitzondering van het item Ooit seksueel misbruikt (6,4%). Wanneer we bij de Risico en beschermende factoren de verschillende items vergelijken met het stadsgemiddelde, dan valt op dat de scores in deze wijk sterk overeenkomen met het stadsgemiddelde. Met uitzondering van het item Hoge mate van doorstroming in de wijk dat opmerkelijk lager scoort dan het stadsgemiddelde (,27). 7.6 Bijna 5% van de jongeren dat heeft meegewerkt aan het onderzoek woont in de wijk. Dit zijn echter maar 45 respondenten, en daarom moeten de gevonden resultaten met voorzichtigheid behandeld worden. In deze wijk zijn de meisjes (55,6%) en de 13, 14 en 17jarigen oververtegenwoordigd. Van de jongeren heeft 8% de Nederlandse nationaliteit, en 91% een Nederlandse taalachtergrond. Een op de drie jongeren in deze wijk groeit op in een eenoudergezin. De jongeren in de wijk Groenenwoud hebben enkele probleemgedragingen die relatief gezien vaker dan gemiddeld voorkomen. Het gaat om gedragingen gerelateerd aan Geweld, Schoolverzuim, Seksualiteit en Depressiviteit. Wat we zien bij Geweld is dat de jongeren relatief vaak deelgenomen hebben aan een Vechtpartij (6,7%). Bij het domein schoolverzuim zien we dat één op de drie jongeren het afgelopen jaar wel eens de klas uit is gestuurd (gemiddelde 3,8%). Ruim 4% van de jongeren is in het afgelopen jaar naar bed geweest met een onvaste partner. In 4% van deze gevallen is toen een condoom gebruikt. Bij Depressie zien we de wijk het vaakst naar voren komen. Bij de items Depressief en verdrietig, Voel me een Mislukkeling en Leven is niets waard liggen de percentages steeds wat hoger dan het stadsgemiddelde. Het Gebrek aan binding met de wijk is in sterker aanwezig dan gemiddeld in Spijkenisse. Bij de overige items van Risicofactoren heeft de wijk overigens alleen maar scores die we beschouwen als gelijk aan het stadsgemiddelde. Wat de beschermende factoren betreft, komen enkele items in verhouding tot het stadsgemiddelde minder gunstig uit. Zo valt op dat de Hechtingssterkte van het gezin lager is, de Sociale vaardigheden van de kinderen en jongeren minder goed zijn en ook dat de Mogelijkheden tot positieve betrokkenheid bij de wijk lager zijn. 6

62 7.7 Wat betreft de is het zeer lastig om betrouwbare conclusies te trekken, want slechts 16 respondenten zijn ingedeeld in deze wijk (1,7%). De verdeling van de jongeren over de verschillende leeftijdscategorieën is erg ongelijk, zo zijn de meisjes ende 12, 14 en 15jarigen oververtegenwoordigd. Verder bevindt 14% van de jongeren zich op het basis en speciaal onderwijs. Ook de brugklas is een belangrijke onderwijscategorie (29%). Slechts 53% van de jongeren heeft de Nederlandse nationaliteit, en 81% heeft een Nederlandse taalachtergrond. Verder groeit 47% van de jongeren op in een eenoudergezin. We zien dat 38% van de jongeren ouders met een laag opleidingsniveau heeft. De verdeling van de ouders van de jongeren over de arbeidsmarkt is daarentegen wel redelijk gelijk aan het stadsgemiddelde. In de komen maar weinig Probleemgedragingen zodanig voor dat de gedragingen als opmerkelijk kunnen worden bestempeld. Slechts bij vier items (domeinen Geweld, Schoolverzuim en probleemgedragingen gerelateerd aan Seksualiteit) is het aandeel jongeren hoger dan gemiddeld in Spijkenisse. Wat vaker hebben de jongeren Geslagen of Iemand in elkaar geslagen (5%). Ongeveer 38% van de jongeren is Wel eens de klas uit gestuurd. Verder heeft ruim 52% van de totale groep jongeren seks gehad met een onvaste partner, in 26,3% van deze gevallen hebben de jongeren toen een condoom gebruikt. Met betrekking tot Risico en beschermende factoren vallen in enkele zaken op. Zo zijn gunstigere situaties waar te nemen bij de domeinen Kinderen en jongeren, en ook de Wijk wat betreft de Risicofactoren. De scores zijn in verhouding tot het stadsgemiddelde lager bij de items Vroeg begin van antisociaal gedrag, Vroeg begin van alcohol en drugsgebruik en Omgang met vrienden die antisociaal gedrag vertonen. Binnen de wijk scoort de Verkrijgbaarheid van drugs en wapens lager dan gemiddeld in voor Spijkenisse. Minder gunstig zijn de scores op enkele Beschermende factoren op de domeinen School, Kinderen en Jongeren en Wijk. Op het domein School zijn in verhouding tot het stadsgemiddelde de mogelijkheden tot en beloningen voor positieve betrokkenheid lager. Binnen de wijk is de aanwezigheid van Gezonde opvattingen en duidelijke normen hoger maar is de aanwezigheid van Religie/ spiritualiteit lager. Binnen de wijk is de mogelijkheid tot positieve betrokkenheid lager dan gemiddeld. 7.8 is de CtCwijk in Spijkenisse. 14,1% van de jongeren uit de steekproef wonen zijn in deze wijk. Alleen de leeftijdscategorieën 15 en 17jarigen zijn in verhouding tot de andere leeftijdscategorieën oververtegenwoordigd, evenals de meisjes in de wijk. Bijna 64% van de jongeren heeft de Nederlandse nationaliteit. Wat vaker dan gemiddeld groeien de jongeren hier op in een eenoudergezin. Het percentage jongeren dat opgroeit met de Nederlandse taalachtergrond is wat lager dan gemiddeld. Bij de overige achtergrondcategorieën is deze wijk redelijk gelijk aan het stadsgemiddelde van Spijkenisse. behoort tot één van de wijken met hogere scores op probleemgedrag dan het stadsgemiddelde. Bij Geweld liggen de percentages ongeveer tussen een half en twee procent hoger dan het stadsgemiddelde. Bij het domein Jeugddelinquentie scoren beide vormen van diefstal (uit een winkel, 61

63 van school) hoger dan gemiddeld. Bij Roken, Alcohol en Drugs zien we dat het aandeel jongeren dat de afgelopen maand Alcohol heeft gedronken, en het aandeel jongeren dat Gerookt heeft bovengemiddeld ligt. Bij de andere items van het domein ligt het percentage gelijk aan of lager dan het stadsgemiddelde. De wijk is de enige wijk die als we kijken naar de Risico en Beschermende factoren niet afwijkt van het stadsgemiddelde. is de CtCwijk van Spijkenisse. We zullen hier daarom kort de veranderingen over de periode bespreken. Bij Probleemgedragingen zien we slechts één significante verandering. Het aandeel jongeren dat het Afgelopen jaar de klas uit is gestuurd lag in 28 op 37,8%, in 211 bedraagt het nog maar 3,8% van de jongeren. Bij de Risico en Beschermende factoren zien we ook maar weinig significante veranderingen. Het item Hoge mate van doorstroming in de wijk is gestegen van 3, naar 9,9 en Mogelijkheden tot betrokkenheid bij de wijk (beschermende factor) is toegenomen van 36,7 in 28 naar 42,8 in 211, een positieve verandering. 7.9 De wijk de Hoek is een redelijk kleine wijk in de steekproef (3,6% en 35 respondenten). Door dit kleine aantal is het lastig conclusies te trekken, omdat een vertekening al snel plaats kan vinden. De 16jarigen zijn hier zeer sterk ondervertegenwoordigd (2,9%). De verdeling van jongens en meisjes in de Hoek is minder scheef dan het stadsgemiddelde van Spijkenisse. In deze wijk bevinden zich relatief jongeren op het speciaal onderwijs (7,2%). Opvallender is dat bijna 34% van de jongeren in de Brugklas zit. Van de jongeren heeft 61,4% de Nederlandse nationaliteit en 89% van de jongeren heeft een Nederlandse taalachtergrond. Bij slechts 6% van de jongeren werken de beide ouders. is eveneens een wijk waar verscheidene probleemgedragingen in grotere mate dan wel gemiddeld voorkomen onder de jongeren. Op elk domein laat de wijk een of meerdere gedragingen zien die afwijken. Bij het domein Geweld zien we dat een relatief groot (9,6%) deel van de jongeren Deel heeft genomen aan een vechtpartij. Bij probleemgedragingen van Jeugddelinquentie zien we dat de jongeren wat vaker dan gemiddeld in Contact zijn geweest met de politie. Verscheidene probleemgedragingen bij het domein Roken, Alcohol en Drugsgebruik komen boven het stadsgemiddelde uit. In verhouding met de andere wijken in Spijkenisse hebben relatief veel jongeren in de afgelopen maand Hasj/Marihuana gebruikt (6%). Veel drinken is tevens een probleemgedraging die hier relatief veel voorkomt. Zo zien we dat het gemiddeld aantal glazen alcohol dat per maand gedronken wordt op bijna 1 glazen ligt. Hierbij heeft 13,8% van de jongeren aangegeven wel eens veel glazen alcohol op een avond te consumeren (bingedrinking). Behalve veel drinken zien we ook het veel Roken (3%) en vaak blowen (3,6%) terug in de Hoek. Van de totale groep jongeren die in de Hoek woont, heeft 7,3% aangegeven seksueel te zijn misbruikt. Bij gevoelens van depressiviteit hebben de jongeren wat vaker dan gemiddeld ingestemd met de items Voel me een mislukking, Ik ben nergens goed in en Leven is niets waard. In de vergelijking van de scores op de Beschermende en Risicofactoren van de Hoek met het stadsgemiddelde zien we verschillende factoren buiten de toegestane range van afwijking vallen. Zo blijkt dat er in in sterkere mate sprake is van Problemen met Gezinsmanagement, dat de Leerachterstan 62

64 den kleiner zijn, dat jongeren al Vroeg beginnen met het vertonen van probleemgedrag maar dat ze minder omgaan met Vrienden die alcohol en drugs gebruiken. Binnen het domein de Wijk zien we dat het Gebrek aan binding sterker is en dat de Verkrijgbaarheid van drugs en wapens groter is. Wanneer we verder kijken naar de aanwezigheid van diverse Beschermende factoren dan valt op dat er in sterkere mate Beloningen zijn voor betrokkenheid bij het gezin, en dat Religie/Spiritualiteit onder de Kinderen en jongeren sterker aanwezig is. 7.1 is een wijk waar 15,3% van de jongeren aan heeft gegeven te wonen. De jongeren zijn redelijk gelijk verdeeld over de verschillende leeftijdscategorieën. Enkel de 16 en 17jarigen zijn enigszins oververtegenwoordigd. In verhouding tot het stadsgemiddelde hebben relatief weinig jongeren de Ne derlandse nationaliteit (66%), maar heeft wel 93,2% van de jongeren een Nederlandse taalachtergrond. De jongeren in de Akkers laten op de verschillende terreinen van Probleemgedragingen afwijkende scores ten opzichte van het stadsgemiddelde zien. Op de items van de domeinen Geweld, Jeugddelinquentie en Schoolverzuim liggen de percentages gelijk aan of lager dan het stadsgemiddelde. Wanneer we kijken naar het Rook, drinkgedrag en drugsgebruik van de jongeren komt naar voren dat relatief veel jongeren in deze wijk Alcohol hebben gedronken (41,5%). Verder ligt het aandeel jongeren dat gemarkeerd is als Veel roken wat hoger dan gemiddeld. De jongeren in de wijk vallen enkel op bij het item Ooit seksueel misbruikt binnen het domein Probleemgedrag gerelateerd aan seksualiteit. Het percentage ligt hier net boven het stedelijk gemiddelde. Bij het laatste domein van Probleemgedragingen, Depressiviteit, zien we dat de jongeren in op alle items een percentage score welke hoger is dan het percentage van Spijkenisse als geheel. Het verschil tussen het stadsgemiddelde en De Akkers bedraagt echter maximaal 5%. Het grootste is de afwijking bij het item Leven is niets waard (25,2% tegenover stadsgemiddelde 2,%). Bij verreweg de meeste domeinen van de Risico en beschermende factoren zijn er bij de vergelijking van het stadsgemiddelde met geen opmerkelijkheden waar te nemen. Enkel drie Risicofactoren binnen het domein Wijk vallen negatiever uit voor. Zo ligt de Verkrijgbaarheid van Drugs en wapens hoger en is het Gebrek aan binding en aan organisatie sterker in deze wijk Slechts 3% van de respondenten woont in de wijk. Doordat maar 29 respondenten aangegeven hebben hier te wonen, is het erg lastig met zekerheid conclusies te kunnen trekken. In de steekproef zijn 13 en 17jarig redelijk sterk ondervertegenwoordigd. De verdeling van jongens en meisjes is redelijk gelijk, zeker in vergelijking tot het stadsgemiddelde. Bijna 7% van de jongeren bevindt zich op het basisonderwijs en 27,6% in de brugklas. De belangrijkste onderwijscategorie in deze wijk is het vmbo (41.4%). Opmerkelijk weinig jongeren uit deze wijk bevinden zich op het vwo (3,4%). In verhouding wonen er relatief veel jongeren in deze wijk met een Antilliaanse achtergrond. Hiernaast heeft bijna 76% de Nederlandse nationaliteit. Bij nog geen 6% van de jongeren werken beide ouders. 63

65 De jongeren in de wijk vertonen enkele afwijkingen ten opzichte van het stadsgemiddelde als het op Probleemgedragingen neerkomt. Op alle domeinen behalve Geweld liggen enkele percentages boven het stadsgemiddelde. Binnen het domein Jeugddelinquentie is het erg opmerkelijk dat Diefstal niet voorkomt, terwijl het aandeel jongeren dat aangeeft Gestolen spullen te hebben verkocht 3,4% bedraagt. Ook is het aandeel jongeren dat zich schuldig heeft gemaakt aan Vernieling relatief groot, namelijk 6,9%. Binnen het domein Roken, Alcohol en drugsgebruik liggen vrijwel alle percentages onder het percentage van het stadsgemiddelde. Het enige percentage dat boven het stadsgemiddelde uitkomt, is aandeel jongeren dat aan heeft gegeven meer dan 1 sigaretten per dag te roken (3,4%). Wat betreft Schoolverzuim zien we dat een relatief grote groep in de wijk in de afgelopen maand heeft gespijbeld (6,9%). Bij Probleemgedragingen gerelateerd aan seksualiteit zien we een percentage van 5% van de jongeren die aangeven seks met een onvaste partner te hebben gehad. Het item Ik ben nergens goed in van probleemgedragingen onder de noemer van Depressiviteit krijgt relatief veel instemming van de jongeren, namelijk 41,4%. De percentages bij de overige items zijn ongeveer gelijk of lager dan het stadsgemiddelde. Bij de vergelijking van met het stadsgemiddelde van Spijkenisse zien we op vier items van Risicofactoren en op één beschermende factoren een meer gunstige situatie. Het gebrek aan Binding met de school is hier lager, en de jongeren gaan minder om met vrienden die Alcohol en drugsgebruik of antisociaal gedrag vertonen. Op het domein Wijk zien we terug dat de mate van doorstroming hier lager ligt. Wanneer we kijken naar Beschermende factoren dan scoort gunstiger bij het item Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid bij de wijk Van de in totaal 96 respondenten heeft 7% aangegeven in de Wijk te wonen. Dit zijn niet genoeg respondenten om met 95% zekerheid conclusies te kunnen trekken. In de verdeling van de jongeren over de verschillende leeftijdscategorieën zien we dat de 12 en 15jarigen enigszins ondervertegenwoordigd zijn. Bij het item schooltype is de verdeling redelijk gelijk aan het stadsgemiddelde. Het aandeel jongeren met een Nederlandse nationaliteit is in verhouding tot het stadsgemiddelde relatief laag, het gaat om ongeveer 64%. De jongeren in laten een wisselend beeld zien bij de Probleemgedragingen. Bij het Probleemgedrag gerelateerd aan seksualiteit en Gevoelens van depressiviteit zijn de percentages gelijk aan of lager dan het stadsgemiddelde. Bij de overige probleemgedragingen zien we daarentegen verschillende items boven het stadsgemiddelde uitkomen. Zo hebben relatief veel jongeren ervaring met Fysiek geweld (Vechten, In elkaar slaan) en het bij zich dragen van wapens. Als we kijken naar Jeugddelinquentie vallen de percentages hoger uit bij de items Vernieling, Winkeldiefstal en Politiecontact. Bij het Drinkgedrag van de jongeren valt op dat voornamelijk het veelvuldig drinken vaak voorkomt, zowel Veel drinken (1,5%) als Bingedrinking (8,6%). Maar ook het relatief vaak gebruiken van Hasj komt meer voor dan gemiddeld in Spijkenisse, ongeveer 1,5% van de jongeren gebruikt een keer per week of vaker hasj of marihuana. Bij het onderdeel Schoolverzuim zien we dat de jongeren niet vaker dan gemiddeld de Klas uit worden gestuurd, wel zien we dat door relatief veel jongeren is gespijbeld in de afgelopen vier weken (6%). 64

66 De jongeren in gaan in vergelijking met het totaal van Spijkenisse veel om met vrienden die antisociaal gedrag vertonen. Eveneens vertoont deze wijk een hogere mate van doorstroming in de wijk. Verder liggen de diverse scores allemaal binnen de range van,25 en,25 waarmee het beeld zeer gelijk is aan het stadsgemiddelde De wijk is een van de kleinere wijken in dit onderzoek. Het aantal respondenten is te klein om conclusies te kunnen trekken met een betrouwbaarheid van 95%. De 15jarigen in deze wijk zijn in verhouding tot de andere leeftijdscategorieën sterk ondervertegenwoordigd (4,2%). De verdeling van de jongeren over de verschillende onderwijscategorieën is weinig opmerkelijk. Wat wel opvalt, is het aandeel jongeren op het Hogere onderwijs (5,4%). Drie op de vier jongeren in heeft de Nederlandse nationaliteit.van de jongeren in deze wijk zijn er in verhouding tot het stadsgemiddelde relatief veel jongeren die opgroeien in een tweeoudergezin (92,6%). Bij alle domeinen van Probleemgedragingen zien we dat de jongeren in op één of twee items per domein in grotere mate bepaalde probleemgedragingen vertonen. De jongeren hebben relatief vaak Soms of regelmatig een wapen bij zich (3%). Ook zien we dat de jongeren relatief vaak aangeven iemand in elkaar te hebben geslagen (6,2%). Ook hebben de jongeren relatief vaak ervaring met Politiecontacten (5,4%). Wat betreft het gebruik van Alcohol en drugs zien we dat relatief veel jongeren een keer per week of vaker softdrugs gebruiken (1,7%). Wanneer er gekeken wordt naar de mate van Schoolverzuim, vallen de jongeren niet op als het gaat om de mate van spijbelen, wel zijn ze relatief vaak één keer of vaker in het afgelopen jaar de klas uit gestuurd (36,2%). Bij Probleemgedragingen aan seksualiteit valt op dat relatief veel jongeren seks hebben gehad met een onvaste partner, en relatief veel jongeren hebben daarbij een Condoom gebruikt (35%). Bij Gevoelens van depressiviteit valt het percentage (25,6%) op bij het item Depressief en verdrietig voelen. Wanneer vergeleken wordt met het stadsgemiddelde op het gebied van Beschermende en Risicofactoren dan valt de wijk slechts enkele keren opvallend op. Bij Risicofactoren vallen de scores op binnen het domein Wijk. De items Gebrek aan organisatie in de wijk en Verkrijgbaarheid van drugs en wapens vallen in lager uit dan gemiddeld in Spijkenisse. Bij de Beschermende factoren is de situatie in in twee gevallen minder gunstig dan gemiddeld in Spijkenisse. Zo liggen de Sociale vaardigheden (domein Kinderen en jongeren) lager en zijn er minder sterk Beloningen voor positieve betrokkenheid bij de wijk aanwezig De grootste wijk in deze rapportage is de wijk. Hier woont 23% van de jongeren die mee hebben gewerkt aan dit onderzoek. De verdeling van jongens en meisjes in de wijk is sterk ongelijk. De eerste categorie van schooltypes waar de jongeren relatief voorkomen is de havo (21,1%), het vwo volgt hierop met bijna 23%. Ruim 85% van de jongeren heeft de Nederlandse nationaliteit, 99% van de jongeren heeft een Nederlandse taalachtergrond. 65

67 Bij slechts vier items van de Probleemgedragingen ligt het percentage van de jongeren in boven het percentage van het stadsgemiddelde. Zo hebben we opgemerkt dat de jongeren relatief vaak Soms of regelmatig wapens bij zich dragen (2,8%). Ook hebben redelijk veel jongeren wel eens iets gestolen op school (2,3%). Binnen probleemgedragingen gerelateerd aan Roken, drank en drugsgebruik en schooluitval zijn er geen percentages die boven het stadsgemiddelde uitkomen. Bij Probleemgedragingen gerelateerd aan Seksualiteit zien we dat ongeveer 35% van de jongeren Seks heeft gehad met een onvaste partner. Binnen het domein Depressiviteit ligt het percentage op bijna 4% als we kijken naar jongeren die hebben ingestemd met het item Ik ben nergens goed in. Wanneer we kijken naar de scores van op de Beschermende en de Risicofactoren in verhouding tot het stadsgemiddelde van Spijkenisse, dan kan geconcludeerd worden dat bij de overgrote meerderheid van de scores overeenkomt met het stadsgemiddelde. Er zijn meer mogelijkheden voor positieve betrokkenheid in de Wijk en daarnaast is het gebrek aan binding met de wijk lager dan gemiddeld is een erg kleine wijk, slechts 21 jongeren hebben aangegeven hier te wonen (2,2%). Deze kleine omvang leidt ertoe dat we de resultaten met voorzichtigheid dienen te behandelen. De jongeren in zijn door het kleine aantal jongeren in deze wijk erg wisselend en ongelijk verdeeld over de verschillende leeftijdscategorieën. De verdeling van jongens en meisjes is erg ongelijk (19% jongens en 81% meisjes). Van de jongeren bevindt bijna 29% zich in de brugklas. Ongeveer 95% van de jongeren in deze wijk heeft de Nederlandse nationaliteit, 1% van de jongeren heeft geantwoord een Nederlandse taalachtergrond te hebben. Op verschillende items bij alle domeinen laten de jongeren in hogere percentages zien dan het stadsgemiddelde. Bij het domein Geweld hebben de jongeren relatief veel ervaring met Fysiek geweld. Zo heeft 9,5% van de jongeren in de wijk deelgenomen aan een Vechtpartij en heeft bijna 5% van de jongeren wel eens Iemand in elkaar geslagen. Bij het Domein Jeugddelinquentie zien we dat relatief veel jongeren wel eens iets Vernield hebben en iets uit een Winkel hebben gestolen (in beide gevallen bijna 5% van de jongeren). Bij probleemgedragingen gerelateerd aan het gebruik van alcohol, drugs en het roken zien we dat relatief veel jongeren in de afgelopen maand Alcohol hebben gedronken (43%). Ook hebben relatief veel jongeren aangegeven meer dan 1 sigaretten per dag te roken (4,8%). Bij het onderdeel Schoolverzuim scoren de jongeren een relatief hoog percentage bij het onderdeel Spijbelen. Bijna 5% van de jongeren heeft in de afgelopen maand gespijbeld. De items Seks met een onvaste partner en daarbij aansluitend het gebruik van een condoom en zwangerschap zijn niet van toepassing op de jongeren uit. Wel zien we dat een iets hoger percentage instemt met de stelling Heb onveilig gevreeën of sluit dit niet uit (28,6%). Eveneens ligt het percentage jongeren dat aangeeft seksueel te zijn misbruikt net boven het stadsgemiddelde met 4,8%. Op de items Voel me een mislukking en Depressief en verdrietig voelen liggen de percentages boven het stadsgemiddelde. In het bijzonder het laatstgenoemde item scoort hoog, bijna 43% van de jongeren heeft met deze stelling ingestemd. 66

68 De wijk toont zich bij verschillende onderdelen van de Risicofactoren en Beschermende factoren afwijkend van het stadsgemiddelde. Wat de Risicofactoren binnen het domein Gezin betreft, komt de factor Geschiedenis van Probleemgedrag hier minder sterk voor. Eveneens zijn er vier Risicofactoren binnen het domein Wijk minder sterk aanwezig (Gebrek aan binding met de Wijk, Gebrek aan organisatie in de wijk, Verkrijgbaarheid van drugs en wapens en Maatschappelijke normen die antisociaal gedrag bevorderen). Wanneer we met het stadsgemiddelde vergelijken aangaande de Beschermende factoren, dan zien we dat op enkele items de situatie in gunstiger is. Zo scoort de Hechtingssterkte van het gezin hoger. Verder zijn er binnen de School meer Mogelijkheden tot positieve betrokkenheid en zijn er meer Beloningen voor positieve betrokkenheid. Op het domein Kinderen en jongeren zien we dat de jongeren in meer Sociale Vaardigheden laten zien en binnen het domein Wijk komt naar voren dat de wijk in sterkere mate Beloningen voor positieve betrokkenheid aanreikt Conclusie Op verschillende onderdelen van de Probleemgedragingen is de situatie in Spijkenisse in 211 positief veranderd ten opzichte van 28. In het bijzonder de situatie wat betreft Geweld is positief veranderd. Bij de vergelijking van de afzonderlijke wijken met het stadsgemiddelde komen enkele wijken opvallend vaak naar voren. Dit zijn onder andere de wijken, de Hoek, en. Op vrijwel alle domeinen laten deze wijken een of meerdere afwijkende scores zien. Gebieden van Probleemgedragingen die de meest opmerkelijke percentages vertonen zijn Probleemgedragingen gerelateerd aan Seksualiteit, en Geweld en Jeugddelinquentie. Er hebben zich relatief weinig significante veranderingen voorgedaan bij de Risico en Beschermende Factoren. De enige wijk die hier in de periode vergeleken is, is de Wijk. Enkel bij het domein wijk zien we een negatieve verandering naar Hogere mate van doorstroming in de wijk. Maar we constateren wel een positieve verandering naar meer Mogelijkheden tot positieve betrokkenheid bij de wijk. Bij het stadsgemiddelde van Spijkenisse zien we vooral gunstige veranderingen terug bij het Domein Kinderen en Jongeren. Als we kijken naar de Beschermende factoren zien we bij vrijwel alle domeinen enkele positieve veranderingen terug. Bij de afzonderlijke wijken zijn er voornamelijk opmerkelijke en gunstige veranderingen waar te nemen bij het domein van de Wijk. Bij de Beschermende factoren zien we de meeste veranderingen bij het domein van Kinderen en Jongeren. 67

69 68

70 VVerwey Jonker Instituut Literatuur Arthur, M. W., Briney, J. S., Hawkins, J. D., Abbott, R. D., BrookeWeiss, B. L., & Catalano, R. F. (27). Measuring risk and protection in communities using the communities that care youth survey. Evaluation and Program Planning, 3, Glaser, R. R., Van Horn, M. L., Arthur, M. W., Hawkins, J. D., & Catalano, R. F. (25). Measurement properties of the communities that care youth survey across demographic groups. Journal of Quantitative Criminology, 21(1), Hawkins, J. D. (1995). Preventing serious, violent and chronic juvenile offending: A review of selected strategies in childhood, adolescence and the community. In J. C. Howell, & B. Krisberg (Eds.), Serious, violent and chronic juvenile offenders: A sourcebook (pp ). Thousand Oaks: Sage. Hawkins, J. D., & Catalano, R. F. (1992). Communities that care: Action for drug abuse prevention. San Fransico: JosseyBas Publishers. Hawkins, J. D., Catalano, R. F., Arthur, M. W., Egam, E., Brown, E. C., Abbott, R. D., et al. (28). Testing communities that care: The rationale, design and behavioral baseline equivalence of the community youth development study. Journal of Prevention Science, Jonkman, H., Boers, R., Dijk, B. v., & Rietveld, M. (26). Wijken gewogen. gedrag van jongeren in kaart gebracht. Utrecht/Amsterdam: NIZW/SWP. 69

71 7

72 VVerwey Jonker Instituut Bijlage 1 Toelichting risico en beschermende factoren B 1.1 Risicofactoren Domein gezin FR1 Geschiedenis van probleemgedrag in het gezin Als kinderen opgroeien in een gezin met een verleden van alcohol of drugsverslaving is de kans groter dat zij deze later zelf ook zullen ontwikkelen. Ditzelfde geldt voor kinderen die opgroeien in een gezin met een verleden van crimineel gedrag. FR2 Problemen met gezinsmanagement Slechte gezinsleiding betekent dat er geen duidelijk beeld bestaat van gewenst gedrag, dat ouders hun kinderen onvoldoende in de gaten houden en begeleiden en dat ouders excessieve of inconsequente straffen opleggen. Als kinderen opgroeien in een gezin dat slecht geleid wordt, lopen ze meer risico op het ontstaan van probleemgedrag. FR3 Conflicten in het gezin Voortdurende en grote conflicten tussen hoofdverzorgers onderling of tussen hoofdverzorgers en kinderen vergroten de kans op de ontwikkeling van probleemgedrag bij kinderen die opgroeien in dergelijke gezinnen. Gebleken is dat conflicten tussen familieleden van grotere invloed zijn op het ontstaan van probleemgedrag dan de gezinsstructuur. FR4 Positieve houding van ouders ten aanzien van alcohol en drugsgebruik Een positieve houding van ouders met betrekking tot alcohol en drugsgebruik kan bij kinderen leiden tot een verhoogd risico op het ontstaan van aan alcohol en drugsgerelateerde problemen. FR5 Positieve houding van ouders ten aanzien van antisociaal gedrag Ditzelfde geldt voor een positieve houding van ouders met betrekking tot antisociale gedragingen als diefstal, vernielingen en agressie. Wanneer de ouders positief tegenover deze gedragingen staan, zullen de kinderen eerder geneigd zijn deze gedragingen te vertonen. 71

73 Domein school SR1 Leerachterstanden Slechte schoolresultaten vanaf de laatste jaren van de basisschool wijzen op een verhoogde kans op drugsgebruik, criminaliteit, geweld, aan seksualiteit gerelateerd probleemgedrag en vroegtijdig schoolverlaten. Vandaar dat aan de jongeren wordt gevraagd wat voor cijfers zij op school halen en of zij vinden dat ze betere schoolresultaten behalen dan hun klasgenoten. SR2 Gebrek aan motivatie Kinderen met een lage schoolmotivatie hebben vaak de betrokkenheid met de school verloren. Hierdoor lopen zij een verhoogd risico op het ontstaan van probleemgedragingen. Domein kinderen en jongeren IR1 Vervreemding en opstandigheid Kinderen die het gevoel hebben dat zij buiten de maatschappij vallen kunnen recalcitrant gedrag gaan vertonen. Dit kan zich onder andere uiten in het zich niet houden aan regels of in het aannemen van een actief rebellerende houding tegenover de maatschappij. Deze kinderen lopen een verhoogd risico op drugsgebruik, criminaliteit en vroegtijdige schoolverlating. IR2 Betrokkenheid bij jeugdbende Jongeren die betrokken zijn bij een jeugdbende, zijn eerder geneigd af te glijden en probleemgedrag te vertonen. IR3 Vroeg begin van antisociaal gedrag Hoe eerder kinderen antisociaal gedrag vertonen, hoe groter de kans dat dit gedrag op latere leeftijd wordt voortgezet. IR4 Vroeg begin van alcohol en drugsgebruik Ditzelfde geldt voor het vroegtijdig beginnen met roken, alcohol en drugs. Hoe eerder kinderen hiermee beginnen, hoe groter de kans dat hun gedrag later chronische vormen zal aannemen. IR5 Positieve houding ten aanzien van alcohol en drugsgebruik Op de basisschool zijn jongeren vaak tegen het gebruik van sigaretten, alcohol en drugs en kunnen zij zich vaak moeilijk voorstellen waarom mensen dergelijke middelen toch gebruiken. Op de middelbare school leren zij anderen kennen die deze middelen wel gebruiken en ontstaat er een grotere tolerantie. Daardoor lopen zij ook meer risico. IR6 Positieve houding ten aanzien van antisociaal gedrag Ditzelfde geldt voor de houding die kinderen hebben ten aanzien van antisociale gedragingen. IR7 Omgang met vrienden die alcohol en drugs gebruiken Kinderen die omgaan met leeftijdsgenoten die sigaretten roken, alcohol drinken of drugs gebruiken, lopen een verhoogd risico zelf te gaan gebruiken. 72

74 IR8 Omgang met vrienden die probleemgedrag vertonen Jongeren die omgaan met leeftijdsgenoten die probleemgedrag vertonen (zelfs jongeren uit evenwichtige gezinnen), lopen zelf veel meer risico deze problemen te vertonen. Domein buurt/wijk CR1 Gebrek aan binding met de wijk Buurten waar mensen weinig aansluiting hebben bij de buurt vertonen meer problemen met betrekking tot drugs, drugshandel, criminaliteit en geweld. Deze situatie doet zich niet alleen voor in arme wijken; ook beter gesitueerde buurten kampen met deze problemen. CR2 Gebrek aan organisatie met de wijk Ditzelfde geldt voor buurten waarin de organisatie gebrekkig is. CR3 Hoge mate van doorstroming in de wijk Inwoners van wijken die zich kenmerken door een hoge mate van mobiliteit blijken een groter risico op drugs of misdaadproblemen te lopen. Hoe meer mensen binnen een wijk verhuizen, des te groter het risico op zowel crimineel gedrag, als drugsproblemen binnen families. Sommige jongeren verweren zich tegen de negatieve effecten van mobiliteit door aanknopingspunten te zoeken binnen nieuwe gemeenschappen; anderen kunnen niet omgaan met de consequenties van frequente verhuizingen en hebben daardoor meer kans op problemen. CR4 Verkrijgbaarheid van drugs en wapens Hoe meer drugs er beschikbaar zijn in een wijk, des te groter het risico dat drugsgebruik zich binnen de wijk zal voordoen en dus ook dat jongeren drugs zullen gebruiken. Ook is in een groot aantal onderzoeken een verband aangetoond tussen verkrijgbaarheid van vuurwapens en geweld. CR5 Maatschappelijke normen die antisociaal gedrag bevorderen Jongeren lopen een verhoogd risico op probleemgedragingen als de normen ten aanzien van drugsgebruik, geweld of criminaliteit ontbreken of zelfs alleen al als hier onduidelijkheid over bestaat. B 1.2 Beschermende factoren Domein gezin FP1 Hechtingssterkte gezin De hechtingssterkte van het gezin wordt over het algemeen gezien als een factor die de kans op probleemgedragingen vermindert; hierbij kan men denken aan samen dingen ondernemen en het praten over problemen. FP2 Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid Deze factor meet in hoeverre jongeren de kans hebben binnen het gezin om positief of sociaal wenselijk gedrag te vertonen. 73

75 FP3 Beloningen voor positieve betrokkenheid Deze factor meet in hoeverre jongeren beloond worden het vertonen van positief of sociaal wenselijk gedrag binnen het gezin. Domein school SP1 Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid Deze factor meet in hoeverre jongeren de kans hebben binnen de school om positief of sociaal wenselijk gedrag te vertonen, zoals buitenschoolse activiteiten of clubs. SP2 Beloningen voor positieve betrokkenheid Deze factor meet in hoeverre jongeren beloond worden voor positief gedrag door hun omgeving, in dit geval binnen de school. Domein kinderen en jongeren IP1 Gezonde opvattingen en duidelijke normen Deze factor meet of de jongere beschikt over duidelijke normen over wenselijk gedrag. IP2 Sociale vaardigheden Jongeren met betere sociale vaardigheden weten beter hoe zij om moeten gaan met nieuwe, vreemde of onaangename situaties. IP3 Religie/spiritualiteit Deze factor meet de mate van religieuze betrokkenheid van de jongere. Domein buurt/wijk CP1 Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid Deze factor meet in hoeverre jongeren de kans hebben om binnen hun buurt positief of sociaal wenselijk gedrag te vertonen, zoals meedoen aan activiteiten of clubs in het buurthuis. CP2 Beloningen voor positieve betrokkenheid Deze factor meet in hoeverre jongeren beloond worden voor positief gedrag door hun omgeving, in dit geval in de buurt. 74

76 VVerwey Jonker Instituut Bijlage 2 Tabellen ruwe scores Spijkenisse B2 Tabellen verschilscores tussen 28 en 211 betreffende de risicofactoren (schaal tot 1) Tabel B2.1 Gezin Verschil score (in verhouding tot 28) Risicofactoren Gezin Wijk geschiedenis van probleemgedrag in het gezin problemen met gezinsmanagement conflicten in het gezin positieve houding van ouders t.a.v. alcohol en drugsgebruik positieve houding van ouders t.a.v. probleemgedrag +,8,2 +1,7,2,9 2,4 1,7 +2,6 1,6 +,7 1,7 5,6 +1,5 13,5 7,9,4 +1,7 +,1 +3,2 +6,9 +,3 +1,4 1,4 +3,1 +1,6 +2,9 4,4 +3, 1,7 4,1 +5,3 6,3 6,2 3,4 2,1 +,4 +,5 +1,4 +1,8,7 +1,5 +7,3 +1,9 +,4 +,9 +4,1 1,1 +4,1 +2,6 2,3 vriesland,3 1,6 1,1 1,2 +1,3 +,6,6 +3,1 5,8 1,2,5 +,8 +1,8 +1,5 +,2 +,1 +,4 +1,5,9 2,2, 1,7,,7 +1,5 75

77 Tabel B2.2 School Verschil score (in verhouding tot 28) Risicofactoren School Wijk leerachterstanden gebrek aan binding: lage schoolmotivatie,7,1 4,3 +,2 2,6,5 +4,1 +2,1,9 1,1 +4,3 +1,9 +,4 7,5,6 +,6 7,7 +3,3,6,3 vriesland,3 2,6,4 2,9,9 +1, 1, +, +,3 +2,8 Tabel B2.3 Kinderen en jongeren Verschil score (in verhouding tot 28) Wijk Risicofactoren Kinderen en Jongeren vervreemding en opstandigheid betrokkenheid bij jeugdbende vroeg begin van het probleemgedrag vroeg begin van alcohol/ drugsgebruik positieve houding drugsgebruik houding die probleemgedrag bevordert omgang met vrienden die drugs/ alcohol gebruiken omgang met vrienden die probleemgedrag vertonen 1,1 2, 1,1 1,5 3,5 1,5 3,7 2,2 +2,9 +4, +4,3 +1,4 +5,7 +4,3 +1,3 1,3 2,8,6,2 7,8 17,1 11,3 15,5 5,9 +4,3 8,3 +2,6 3,7 1,8 +2,,6 1,7 +3,7 2,9 3,2,9 2,8,8 4,6 3,3 1,8 5,4 6,9 5,2 6,4 1,9 1,2 +,7 2,5 15,1 8,1 7,9 1,8 +1,7 1, 7,1 2,7 1,4 1,2 1,8 5,4,,6,4 3,4 5,8 +3,1 +1,7 1,1 +2,3 7,1 2, 2,6 3,3 2,8,2 2,7 2,8 2,8 2,3 vriesland +1,1, +2,,6 7,5,6 11,1 4,4 2,5 +2,, 2,8 4,4 3,6,4 3,4 +2,7, +1,1 2,7 3,4 3, 5,5 3,3 2, 2,2 1,5 1, 2,7 2,1 5,1 4,1 3,1 2,7,3 2,4 6,6 +1,4 5,2 +1,9 76

78 Tabel B2.4 Wijk Verschil score (in verhouding tot 28) Risicofactoren Wijk Wijk weinig binding met de wijk gebrek aan organisatie in de wijk hoge mate van doorstroming in de wijk verkrijgbaarheid van drugs en wapens maatschappelijke normen die probleemgedrag bevorderen +1,3,3 +2,1 1,2,3 +1, 6,7 5, 18,1 4,9 1,5 2,6 +22,2 +1,3 1,4 +2,7 1,6 +13,2 +4,8 +2,8,8,4 12,7 +12,7 +1,3 +8,1 4,5 +,8 +5,3 +,9 +3,7 1,8 +17,2 14,6 +8,8 +3,1 +2,3 +6,9 +2,7,9 +7,3 4,5,2 +11,5 +2,1 +,2 3,6 +3,6 6,7 2, vriesland +1,7,9 3,3 11,8 1,3 +2,9 1,4 1,5 11, 4,7,7 +1,5 +,8 4,2 +3, 1,4 +1,5 +,7 +1,3 +,7 1,3 +1,8 2,4 +8,4 +5,5 77

79 B2 Tabellen verschilscores tussen 28 en 211 betreffende de beschermende factoren (schaal tot 1) Tabel B2.5 Gezin Verschil score (in verhouding tot 28) Wijk Beschermende factoren gezin hechtingssterkte gezin mogelijkheden voor positieve betrokkenheid beloningen voor positieve betrokkenheid 1,2 1, 1,9 +1,9 +,7,8,3 +4, +6,6 3,4 +1,4 +,6 +,9 1,1 3,6 4,6 +4,2 +3,2 +2,5 +1,5 +2,4,9,9,4 6,5,4 6,4 2, 3,3 3,3 vriesland +,3 +2,5,4 +1,4, 1,6 +1,7 1,2 5,4 2,7 2,9 2,6 +5,5 +2,1 4, Tabel B2.6 School Verschil score (in verhouding tot 28) Wijk Beschermende factoren School mogelijkheden voor positieve betrokkenheid beloningen voor positieve betrokkenheid,3 1,5 +3,6 1,2 +1,2 +,2 +,5 +1,, 2,9 3,6 5,4 5, 8, +1,3 +,1 2,9,7 1,2 3,5 vriesland +1,6 +3,1 +,3 +,2 2,7 1,3,8 2,4 +4, 2,9 78

80 Tabel B2.7 Kinderen en jongeren Verschil score (in verhouding tot 28) Wijk Beschermende factoren Kinderen en Jongeren gezonde opvattingen en duidelijke normen sociale vaardigheden religie +1,7 X +3,6 2,8 X +5,4 +8,2 X +,8 3,7 X 4,5 2,4 X 5, +4,2 X +5,2 +9,7 X 11,1 +1,9 X +5,6 +,9 X +8, +2,5 X +3,3 vriesland +3,4 X +3, +3,1 X +1,4 +,4 X +9,7 +2,2 X +2,1 +3,4 X +9, Tabel B2.8 Wijk Verschil score (in verhouding tot 28) Wijk Beschermende factoren Wijk mogelijkheden voor conventionele betrokkenheid beloningen voor conventionele betrokkenheid +3,,3 +3,6 +3,9 +13,7 +4,6 5,8 4,8 +1,7 1,1,2 +3,3 1,7 +7, +6, 2,8 +6,2,3 +1,4 1,2 vriesland +4,3,6 +,9 +3, +1,1 6,4 +4,1 +,5 +5,2 1,4 79

81 8

82 VVerwey Jonker Instituut Bijlage 3 Scores 5 CtCsteden probleemgedragingen Tabel B3.1 Probleemgedragingen Geweld Probleemgedraging Geweld in 211 In percentages CtCSteden / en wijken Wapens Vechten Slaan Dreigen Capelle aan den IJssel 1,5 6,5 3,1,1 Capelle West,9 5, 1,5, Middelwatering west 3,1 3,1,, Middelwatering Oost 2,3 7,6 7,,6 Oostgaarde Zuid, 4,8 1,4, Oostgaarde Noord 1,8 1,9 5,5, Hoekenbuurt, 2,6 7,7, Schollevaar Zuid 1, 9,1 3,9, Schollevaar Noord,5 6,7 3,3, 3,8 9,2 3,1, Gouda 1,9 4,5 1,8, Binnenstad 1,3 5,1 2,5, Kort Akkeren 1,8 4,2 1,8, Bloemendaal,8 4,7,4, Plaswijck 2,6 6, 2,4, Gouda Noord 3,4 3,4 1,1, Kort Haarlem 2,2 6,1 4,5, Goverwelle 1,3 3,1 1,3, Stolwijkersluis & W., 4,8 2,4, Nieuwe Park, 2,9,, Achterwillens 3,8 3, 1,1, Oost 1,4 6,8 2,7, Middelburg 2,1 5,2 2,,1 Arnemuiden 3,9 3,4,8, Binnenstad,9 4,3,9, 81

83 Probleemgedraging Geweld in 211 In percentages CtCSteden / en wijken Wapens Vechten Slaan Dreigen Dauwendaele 1,2 6,8 2,5,6 Mortière, 3,4,, Griffioen 3,9 3,9 3,9, Nieuw en Sint joostland, 6,1 6,1, Veersepoort/Klarenbeek 1,2 2,5,6, Nieuw Middelburg 4,3 8,7 13,, Stromenwijk/ t Zand 2,4 5,6,, Sint Laurens 4,8 2,4,, Middelburg Zuid 2,2 8,1 3,6, Spijkenisse 2,2 5,3 3,7,4 2, 1, 6,,, 3,4 3,4, 5,9 5,8 1,4 3, 1,4 4,1 1,4 1,4 2,2 6,7 2,2,, 5, 5,, 3, 6,7 4,4,7, 9,6 3,6,,7 4,1 3,4,,, 3,4, 3, 9, 4,5, 4,4 4,4 6,2, 2,8 3,2 3,7,, 9,5 4,8, Zwijndrecht,8 4,4 2,5,3 Walburg, 4,6 3,6, 1,9 5,6 5,6, Noord 1,2 4,9 2,5 1,2 Heer Oudelands Ambacht,5 4,6,5,5 Kort Ambacht,9 5,7 4,7, Nederhoven 1,3,,8, Heerjansdam, 5,3,, 82

84 Tabel B3.2 Probleemgedragingen Jeugddelinquentie CtCSteden / en wijken Probleemgedraging Jeugddelinquentie in 211 in percentages vernieling diefstal uit winkel diefstal van school heling contact met politie Capelle aan den IJssel 2,3 1,6,5 2,2 2,3 1,8 1,8,3 2, 1,8 Capelle West 2,3 3,1,, 2,3 Middelwatering west 1,3 2,3,6 2,9 1,3 Middelwatering Oost 1,7,8, 2,5 1,7 Oostgaarde Zuid 1,8 1,8, 5,5 1,8 Oostgaarde Noord,,, 2,6, Hoekenbuurt 4,6 1,6 1, 2,3 4,6 Schollevaar Zuid 3,3 1,,5 1,9 3,3 Schollevaar Noord,9,5 1,3 1,7,9 2,3 1,6,5 2,2 2,3 Gouda 2,3 1,3 1,2,2 1,8 Binnenstad 3,8 1,3 3,8, 3,8 Kort Akkeren 1,2 1,2,6,6,6 Bloemendaal 2,7 1,9 1,7, 1,1 Plaswijck 2, 1,7 1,3,4 2,4 Gouda Noord 3,4, 1,1, 2,3 Kort Haarlem 2,8 1,1 1,7,6 2,8 Goverwelle 2,4 1,6,9, 1,3 Stolwijkersluis & W.,,,,, Nieuwe Park, 2,9,, 2,9 Achterwillens,7,7 1,1, 1,1 Oost 4,1,,, 4,1 Middelburg 3,5 2,1 2,,3 2,2 Arnemuiden 2,1 3,2 1,3, 1,9 Binnenstad 1,7 1,7 4,3,,9 Dauwendaele 4,3 2,5 3,1,6 1,2 Mortière,,,,, Griffioen 7,8, 2,, 2, Nieuw en Sint joostland 8,,, 6,1 6,1 Veersepoort/Klarenbeek 3,1 1,2 2,5, 1,2 Nieuw Middelburg 8,7 13,,, 8,7 Stromenwijk/ t Zand 2,4 1,6,8,8 1,6 83

85 CtCSteden / en wijken Probleemgedraging Jeugddelinquentie in 211 in percentages vernieling diefstal uit winkel diefstal van school heling contact met politie Sint Laurens 2,4 2,4 4,8,, Middelburg Zuid 4,1 2,3 1,4, 4,3 Spijkenisse 2,8 2,2 1,5,7 3, 2,,,, 2,, 3,4,, 3,4 8,9, 3, 3, 1,3 1,4 4,1 1,4 1,4 1,4, 2,2 2,2, 2,2,,,,, 3, 3,7 3,7,7 3,,,,, 3,6 1,4 2,,7,7 1,4 6,9,, 3,4, 6, 4,5,, 6,,,,, 5,4 3,2 1,8 2,3,5 2,8 4,8 4,8,,, Zwijndrecht 2,,7 1,3,1 2, Walburg 2,1,7,, 3,1 3,7,,, 1,9 Noord 1,2 1,2 4,9,, Heer Oudelands Ambacht 1,4,,, 3,5 Kort Ambacht 2,8,9 3,8,9 2,8 Nederhoven 3, 1,6,,,8 Heerjansdam,,,,, 84

86 Tabel B3.3 Probleemgedragingen Roken, Alcohol en drugsgebruik Probleemgedraging Roken, alcohol & drugsgebruik in 211 in percentages CtCSteden / en wijken Rookt nu Drinkt nu Hasj nu Xtc nu H. drugs nu A. drugs nu Rookt veel Drinkt vaak Glazen Hasjvaak Binge drink Capelle aan den IJssel 1,4 3,6 2,7,1,3,5 1,7,6 6,42,5 3,6 Capelle West 9,4 3,4 2,,,,,6,6 5,83, 2,3 Middelwatering west 7, 26,4,8,,, 2,3, 6,59,8 3,3 Middelwatering Oost 13,1 25,6 1,,,, 3,3,6 6,86, 6,2 Oostgaarde Zuid 5,1 27,2,6,,, 1,7, 5,7, 3,2 Oostgaarde Noord 7,3 25,5,,, 1,8 1,8, 4,79,, Hoekenbuurt 7,7 12,8,,, 2,6 2,6, 3,,, Schollevaar Zuid 13,1 37,5 6,9,4,8 1,9 1,6, 7,58 1,7 3,9 Schollevaar Noord 11,4 31,9 4,3,5,5, 1,9 1, 5,84 1, 3,8 15,8 39,6 3,8,,8, 2,1 3,4 6,56,5 6,7 Gouda 11,3 31,6 2,4,2,2,5 1,9 1,2 7,26,4 4,7 Binnenstad 16,5 41,8 5,1,,, 2,5 2,5 8,15 1,3 4,5 Kort Akkeren 12,1 23,6 1,2,,, 3,6, 5,97, 7,8 Bloemendaal 11,4 38,4,9,,, 1,5,9 7,35, 3,9 Plaswijck 11,4 31,2 4,8,4 1,,9 2,1 2,3 8,1 1,7 6,3 Gouda Noord 5,7 24,1 2,3,, 1,1 1,1 2,3 8,48, 8,6 Kort Haarlem 12,3 27,9 2,8,, 1,1 2,2 2,8 7,2, 5,1 Goverwelle 12,2 36,4 2,4,2,2, 1,1,9 7,4,2 2,6 Stolwijkersluis & W. 8,7 6,3,,,,,, 5,85, 9,5 Nieuwe Park 17,6 29,4,,,,,, 7,7,, Achterwillens 9,8 28,6 1,1 1,1, 1,1 1,5, 5,84, 6,2 Oost 5,4 18,9 1,4,, 1,4 2,7, 6,36,, Middelburg 12,8 34,1 4,1,,,2,8,9 6,88,7 3,6 Arnemuiden 11,2 33,2 1,3,,,,8, 6,32,8 1,1 Binnenstad 8,6 37,9 6,,,, 1,7 1,7 5,86,9 3,2 Dauwendaele 14,9 32,3 5,,,,,6, 5,96, 2,4 Mortière 5,2 25,9,,,, 3,4, 6,86, 9, Griffioen 11,8 27,5 2,,,,,, 1,71 2, 3,6 Nieuw en Sint joostland 8, 14, 6,1,,,, 6,1 1,39 6,1 14,4 Veersepoort/Klarenbeek 1,5 35,8 4,3,,,6, 1,2 6,26,6 3,7 85

87 Probleemgedraging Roken, alcohol & drugsgebruik in 211 in percentages CtCSteden / en wijken Rookt nu Drinkt nu Hasj nu Xtc nu H. drugs nu A. drugs nu Rookt veel Drinkt vaak Glazen Hasjvaak Binge drink Nieuw Middelburg 17,4 34,8 4,3,,, 4,3, 3,88,, Stromenwijk/ t Zand 1,4 24, 3,2,,,8,, 7,4 1,6 5,9 Sint Laurens 14,3 47,6,,,, 2,4 2,4 8,85, 4,3 Middelburg Zuid 18,9 41,5 6,2,,,,5 1,4 7,47, 3,5 Spijkenisse 14,3 35,7 3,6,2,2,3 2,8,8 6,7 1,1 5, 2, 36, 4,, 2,, 1, 4, 8,83 2, 17,9 13,8 31, 6,9,,, 3,4, 5,89,, 13,1 29,,,,, 3, 3, 7,49, 17,2 17,6 31,1 4,1,, 1,4 1,4, 4,26 1,4, 15,6 35,6 8,9,,, 2,2, 5,, 4,3, 24,,,,,,, 4,4,, 17,8 38,5 3,,7,7 1,5 2,2 1,5 5,42 1,5 4,9 13,3 26,6 6,,,, 3,6, 9,83 3,6 13,8 18,4 41,5 4,1,,, 3,4,7 6,33 1,4 3,2 13,8 27,6 3,4,,, 3,4, 5,13,, 7,5 35,8 3,,,, 1,5 1,5 6,83 1,5 8,6 6,2 34,8 4,4,,, 1,7, 5,46 1,7 4,5 12,4 36,7 3,2,5,, 1,8, 5,84,9 1,6 14,3 42,9,,,, 4,8, 6,, 11,1 Zwijndrecht 8,6 25,9 1,3,,, 1,5,1 5,85, 2,3 Walburg 4,8 26,7,7,,,,8, 4,75, 1,5 9,3 22,2 1,9,,, 1,9, 4,42,, Noord 9,9 24,7 1,2,,, 2,5, 7,9, 13,3 Heer Oudelands Ambacht 11,3 2, 2,1,,, 2,1, 6,73,, Kort Ambacht 11,3 31,1 1,9,,, 1,9,9 5,24, 3,9 Nederhoven 9, 4,9 1,1,,, 1,1, 6,39,, Heerjansdam 2,6 13,2,,,,,, 4,,, 86

88 Tabel B3.4 Probleemgedragingen Schoolverzuim CtCSteden / en wijken Capelle aan den IJssel Probleemgedraging Schoolverzuim in 211 in percentages In de laatste maand gespijbeld Afgelopen jaar minst 1 keer de klas uit gestuurd 3,5 35,1 Capelle West 1,5 33,3 Middelwatering west 1,6 42,6 Middelwatering Oost 4,3 35,5 Oostgaarde Zuid 3,7 26,6 Oostgaarde Noord 1,8 34,5 Hoekenbuurt 2,6 3,8 Schollevaar Zuid 7,6 38,3 Schollevaar Noord 1,4 33,3 3,5 36,7 Gouda 1,8 37,4 Binnenstad 1,3 39,2 Kort Akkeren 2,4 39,4 Bloemendaal 2,9 42,9 Plaswijck,9 38,1 Gouda Noord 2,3 34,5 Kort Haarlem 2,8 41,3 Goverwelle 1,8 31,3 Stolwijkersluis & W., 16,7 Nieuwe Park 2,9 44,1 Achterwillens,7 35,4 Oost, 44,6 Middelburg 1,7 35,7 Arnemuiden 2,1 34,2 Binnenstad,9 37,1 Dauwendaele 1,9 45,3 Mortière 1,7 24,1 Griffioen 3,9 39,2 Nieuw en Sint joostland, 4,1 Veersepoort/Klarenbeek 1,2 35,2 Nieuw Middelburg, 43,5 Stromenwijk/ t Zand 2,4 31,2 87

89 CtCSteden / en wijken Probleemgedraging Schoolverzuim in 211 in percentages In de laatste maand gespijbeld Afgelopen jaar minst 1 keer de klas uit gestuurd Sint Laurens, 31, Middelburg Zuid 1,7 33, Spijkenisse 2,9 3,8 2, 44, 3,4 31, 4,2 23,2 2,7 28,4 2,2 33,3, 38, 4,4 3,4 2,4 34,9 2, 25,2 6,9 31, 6, 31,3 1,7 36,2 1,4 31,7 4,8 28,6 Zwijndrecht 2,3 3,3 Walburg 1,5 1,8,, Noord 13,3 3,7 Heer Oudelands Ambacht,,5 Kort Ambacht 3,9 3,8 Nederhoven,,8 Heerjansdam,, 88

90 Tabel B3.5 Probleemgedragingen gerelateerd aan Seksualiteit CtCSteden / en wijken Capelle aan den IJssel Probleemgedragingen gerelateerd aan seksualiteit in 211 in percentages Onveilige seks Seks onvaste partner Condoom gebruikt Misbruikt Zwanger 25,6 34,1 24,7 2,2 4,5 Capelle West 22,8 34,4 15,6,3, Middelwatering west 23,3 2, 6,7 2,3, Middelwatering Oost 21,3 44,1 36,6 1,3 7,1 Oostgaarde Zuid 24,9 33,3 28,1 3,4 6,7 Oostgaarde Noord 29,1 12,5 12,5 5,5, Hoekenbuurt 2,5 4, 4,,, Schollevaar Zuid 32,3 35,7 35,7 2,9 8, Schollevaar Noord 27,1 36,7 23,3 2,4, 27,4 37,8 19,7 5,3 12,3 Gouda 24,6 35,1 19,6 2,3 2,7 Binnenstad 25,3 38,5 3,8, 9,1 Kort Akkeren 23,6 41,2 29,4 1,8 1, Bloemendaal 22,4 29,1 15,5 2,6, Plaswijck 27,8 39,9 24,1 4, 3,6 Gouda Noord 23, 6, 2, 2,3, Kort Haarlem 26,8 46,7 2, 1,7, Goverwelle 23,1 25, 12,5 1,8, Stolwijkersluis & W. 35,3,, 2,4, Nieuwe Park 23,5,,, Achterwillens 28,3 21,8, 1,9, Oost 18,9 5, 33,3 4,1, Middelburg 26,6 35,4 22,3 2,1, Arnemuiden 16,7 14,7 14,7 1,3, Binnenstad 29,3 4, 2,,, Dauwendaele 34,8 31,3 18,8 3,7, Mortière 12,1 54,6 54,6,, Griffioen 37,3 42,9 14,3 3,9, Nieuw en Sint joostland 38,2 57, 57,,, Veersepoort/Klarenbeek 28,4 3,4 26,1 2,5, Nieuw Middelburg 13, 25,, 4,3, Stromenwijk/ t Zand 23,2 33,3 13,3 2,4, Sint Laurens 19, 25,,,, Middelburg Zuid 28, 4,4 24, 2,5, 89

91 CtCSteden / en wijken Spijkenisse Probleemgedragingen gerelateerd aan seksualiteit in 211 in percentages Onveilige seks Seks onvaste partner Condoom gebruikt Misbruikt Zwanger 28,2 32,6 2,9 4,3,6 24, 5, 16,7 8,, 24,1 6, 6,,, 27,7 38,8 31,3 5,6 2, 36,5 25, 18,8 5,4, 31,1 4, 4, 2,2, 15, 52,6 26,3 5,, 31,9 3, 16,7 5,2, 27,6 31,1 18,5 7,3, 27,2 21,4 17,9 6,1, 34,5 5,,,, 26,9 16,7 16,7 1,5, 24,9 43,4 35, 1,7, 26,1 35, 17,5 3,2, 28,6,, 4,8, Zwijndrecht 26,9 17,4 1,6 1,2 2,4 Walburg 34,9 28,3 28,3,, 24,1,, 1,9, Noord 12,3 12,5, 1,2, Heer Oudelands Ambacht 27,2 32, 18,1,8, Kort Ambacht 34, 2, 13,3 3,8 11,1 Nederhoven 21,1,, 1,1, Heerjansdam 31,6,,,, 9

92 Tabel B3.5 Probleemgedragingen Depressiviteit Probleemgedraging Depressiviteit in 211 in percentages CtCSteden / en wijken Waard Goed Mislukking Depressief Capelle aan den IJssel 16,4 34,8 1,1 19,3 16,1 35,4 11,4 17,5 Capelle West 14,7 31, 7, 17,1 Middelwatering west 25,1 38,1 12,9 22,2 Middelwatering Oost 11,2 32,2 1,8 2,9 Oostgaarde Zuid 2, 38,2 12,7 25,5 Oostgaarde Noord 25,6 38,5 7,7 33,3 Hoekenbuurt 13,3 36,4 6,4 17,2 Schollevaar Zuid 17,6 37,6 14,8 19,5 Schollevaar Noord 14,8 29, 1,8 17, 16,4 34,8 1,1 19,3 Gouda 15,9 33,6 11,3 16,1 Binnenstad 21,5 41,8 13,9 13,9 Kort Akkeren 12,1 26,1 11,5 13,9 Bloemendaal 15,9 32,4 8,5 17,6 Plaswijck 18,4 37,3 13,3 19,4 Gouda Noord 18,4 33,3 6,9 13,8 Kort Haarlem 16,2 36,9 9,5 14, Goverwelle 14,4 33,8 11,6 14, Stolwijkersluis & W. 12,3 43,3 7,1 9,9 Nieuwe Park 17,6 47,1 14,7 2,6 Achterwillens 12,4 24,4 1,5 16,6 Oost 2,3 36,5 14,9 21,6 Middelburg 14,7 35, 9,1 15,2 Arnemuiden 13,4 38,9 11, 16,8 Binnenstad 18,1 28,4 1,3 14,7 Dauwendaele 16,8 33,5 9,9 18, Mortière 8,6 26, 1,7 5,2 Griffioen 15,7 47,1 7,8 23,5 Nieuw en Sint joostland 15,9 49,9 3,9 9,9 Veersepoort/Klarenbeek 13,6 3,9 5,6 11,7 Nieuw Middelburg 26,1 43,5 13, 21,7 Stromenwijk/ t Zand 14,4 38,4 12, 15,2 Sint Laurens 19, 52,4 11,9 19, Middelburg Zuid 12,2 3,7 8,8 14,2 91

93 Probleemgedraging Depressiviteit in 211 in percentages CtCSteden / en wijken Waard Goed Mislukking Depressief Spijkenisse 2, 39, 13,7 23,7 16, 46, 18, 3, 17,2 34,5 1,3 24,1 8,4 19,8 4,2 17,2 23, 44,6 9,5 24,3 24,4 37,8 15,6 28,9 15, 39, 1, 2, 19,3 38,5 17, 26,7 26,6 48,4 15,7 12,2 25,2 4,8 16,3 27,2 17,2 41,4 13,8 17,2 19,4 38,8 1,4 19,4 16,7 33,5 12,3 25,6 2,2 39,9 13,8 2,2 14,3 33,3 14,3 42,9 Zwijndrecht 11,7 32,5 12, 15,4 Walburg 7,4 39,6 7,1 16,8 11,1 33,3 9,3 9,3 Noord 12,3 27,2 11,1 14,8 Heer Oudelands Ambacht 1,8 29,6 23, 2,2 Kort Ambacht 18,9 42,5 15,1 19,8 Nederhoven 13,7 27, 5,9 13,3 Heerjansdam 7,9 23,7 5,3 5,3 92

94 VVerwey Jonker Instituut Bijlage 4 Scores 5 CtCsteden Risicofactoren Tabel B4.1 Risicofactoren Gezin Risicofactoren domein Gezin scores op schaal 11 FR1 Geschiedenis van probleemgedrag in het gezin FR2 Problemen met gezinsmanagement FR3 Conflicten in het gezin FR4 Positieve houding van ouders tav alcohol /drugsgebruik FR5 Positieve houding van ouders tav antisociaal gedrag. CtCSteden / en wijken FR1 FR2 FR3 FR4 FR5 Capelle aan den IJssel 3,9 23,9 23,6 9,4 8,2 1,3 22,6 22,6 8,6 7,3 Capelle West 4,3 24, 23,8 1, 8,9 Middelwatering west 6,7 22,6 25,8 8,5 8,7 Middelwatering Oost 3,5 24,7 22,1 6,9 6, Oostgaarde Zuid 4,6 24,8 19, 7,8 6,8 Oostgaarde Noord 3,4 2,6 24, 6,4 6,2 Hoekenbuurt 5,2 26,1 24,8 12, 1,4 Schollevaar Zuid 3,9 23,5 26, 9,5 9,1 Schollevaar Noord 4,3 24,6 23,7 11,4 8,1 3,9 23,9 23,6 9,4 8,2 Gouda 2,2 25,4 24,1 1,1 7,7 Binnenstad 2,4 3,3 27,7 13,1 7,5 Kort Akkeren 3,5 2, 2,2 8,4 7,9 Bloemendaal 2,1 28, 25,6 1,9 6,7 Plaswijck 3,3 26,2 24,1 1,4 9,2 Gouda Noord 1,3 27,3 25,4 9,2 7,8 Kort Haarlem 3,2 25,6 23, 1,8 8,7 Goverwelle,9 25,7 24,3 1,6 7,3 Stolwijkersluis & W., 28,1 23,4 11,6 3,2 Nieuwe Park 1,5 3,2 23,6 1, 5,5 Achterwillens 1,8 24, 25,9 9,9 7,6 Oost 2,2 22,4 23,9 6, 5,9 93

95 Risicofactoren domein Gezin scores op schaal 11 FR1 Geschiedenis van probleemgedrag in het gezin FR2 Problemen met gezinsmanagement FR3 Conflicten in het gezin FR4 Positieve houding van ouders tav alcohol /drugsgebruik FR5 Positieve houding van ouders tav antisociaal gedrag. CtCSteden / en wijken FR1 FR2 FR3 FR4 FR5 Middelburg 2,4 25,9 23,5 1,3 7,2 Arnemuiden 1,9 24,2 22,5 8, 6,1 Binnenstad 2,5 26, 22,1 8,7 5,4 Dauwendaele 2,6 25,7 25,7 11,6 1,6 Mortière,9 24,1 19,5 8,7 4,4 Griffioen 2,6 28, 27,2 11,9 8, Nieuw en Sint joostland 1,7 25,4 19,1 7,9 6,8 Veersepoort/Klarenbeek 1,4 26,1 23, 9,3 5,2 Nieuw Middelburg 6,5 24,1 25,4 14,3 8,1 Stromenwijk/ t Zand 2, 25,6 21,1 6,6 6, Sint Laurens,8 31,4 27,2 14,3 6,8 Middelburg Zuid 3,5 26,3 24,4 13,4 8,9 Spijkenisse 4,7 23,9 26,5 11,8 8,9 2,3 22,5 27,7 11,2 1,3 4,5 17,5 24,7 3,9 6,3 3,8 2,4 22,3 1,2 11, 5,3 25,7 23,8 14,4 1,1 6,7 24,6 25,7 12,5 1, 6,8 23,9 28,9 9,5 7,8 6,2 24,6 28,3 13,7 1,6 7,5 27,8 29,9 1,8 9, 8,4 23,4 29,9 14,3 9,1 3,5 2,7 21,6 11, 11,2 3,1 23,1 26,1 8,7 8, 2,2 26,8 24,5 12,6 7,2 2,5 24,6 25,8 1,6 6,8, 24, 23,6 12,7 1,5 Zwijndrecht 2,3 24, 24,3 8,7 7,5 Walburg 2,8 24,1 24, 6,8 7,5 5, 24,3 25,3 8,8 9,4 94

96 Risicofactoren domein Gezin scores op schaal 11 FR1 Geschiedenis van probleemgedrag in het gezin FR2 Problemen met gezinsmanagement FR3 Conflicten in het gezin FR4 Positieve houding van ouders tav alcohol /drugsgebruik FR5 Positieve houding van ouders tav antisociaal gedrag. CtCSteden / en wijken FR1 FR2 FR3 FR4 FR5 Noord 1,7 21,8 22,4 7,5 7,1 Heer Oudelands Ambacht 1,7 25,1 26,1 11, 8,2 Kort Ambacht 3,1 25,6 24,5 8,2 7,3 Nederhoven 1,3 23,9 26,2 1,8 4,7 Heerjansdam,7 22,7 19,7 6,8 8,9 Tabel B4.2 Risicofactoren School Risicofactoren domein School scores op schaal 11 SR1 Leerachterstanden SR2 Gebrek aan motivatie CtCSteden / en wijken SR1 sr2 Capelle aan den IJssel 28,7 28,5 Capelle West 28,6 28,7 Middelwatering west 26,9 26,9 Middelwatering Oost 28,4 27, Oostgaarde Zuid 28, 28,8 Oostgaarde Noord 29,3 27,3 Hoekenbuurt 27,9 24,8 Schollevaar Zuid 3,1 3,1 Schollevaar Noord 28,4 29,2 28,8 29,7 Gouda 29,9 29,2 Binnenstad 29,6 31,7 Kort Akkeren 31,7 26,7 Bloemendaal 29,2 3,3 Plaswijck 28,1 3,5 Gouda Noord 31,7 31,5 Kort Haarlem 29,9 28,1 Goverwelle 31,3 29,5 Stolwijkersluis & W. 27,9 27,8 Nieuwe Park 28,7 33,9 95

97 Risicofactoren domein School scores op schaal 11 SR1 Leerachterstanden SR2 Gebrek aan motivatie CtCSteden / en wijken SR1 sr2 Achterwillens 28,7 28,3 Oost 28,6 25,9 Middelburg 3,1 29,8 Arnemuiden 29,4 29,5 Binnenstad 27,3 3,1 Dauwendaele 31,3 3,6 Mortière 29,8 28,9 Griffioen 34,2 32,4 Nieuw en Sint joostland 29,3 29,5 Veersepoort/Klarenbeek 3,5 29,9 Nieuw Middelburg 27,5 27,2 Stromenwijk/ t Zand 3,1 27,2 Sint Laurens 3,3 34,4 Middelburg Zuid 3,5 29,7 Spijkenisse 32, 29,5 27,5 28,5 28,5 28,7 31,2 27,1 33,6 28,9 33,5 31,4 36, 25,7 33,9 31,5 25,8 27,2 32, 3,5 3,9 25,4 32,3 28,1 29, 29,6 32,9 29,6 35,3 3,5 Zwijndrecht 31,8 29,3 Walburg 3,7 29,2 96

98 Risicofactoren domein School scores op schaal 11 SR1 Leerachterstanden SR2 Gebrek aan motivatie CtCSteden / en wijken SR1 sr2 31,2 27,8 Noord 3,6 25,7 Heer Oudelands Ambacht 31,8 29,4 Kort Ambacht 33,7 31,6 Nederhoven 35,6 32,2 Heerjansdam 28,2 28,8 Tabel B4.3 Risicofactoren Jongeren en Kinderen Risicofactoren domein Jongeren en Kinderen scores op schaal 11 IR1 Vervreemding en opstandigheid IR2 Betrokkenheid bij jeugdbende IR3 Vroeg begin van antisociaal gedrag IR4 Vroeg begin Alcohol en drugsgebruik IR5 Positieve houding tav alcohol/drugs IR6 Positieve houding tav antisociaal gedrag IR7 Omgang met vrienden die alcohol en drugs gebruiken IR8 Omgang met vrienden probleemgedrag vertonen CtCSteden / en wijken IR1 IR2 IR3 IR4 IR5 IR6 IR7 IR8 Capelle aan den IJssel 33,7,7 12,1 1,7 21, 21,6 15, 5,2 31,4,3 11,4 1,2 2,2 21,9 14,7 4, Capelle West 34,9, 12,5 9,2 18,9 2,8 1,1 4,6 Middelwatering west 32,9,6 11,6 8,9 17,9 21,2 12,7 5,9 Middelwatering Oost 33,5 1,7 11,4 9, 18,5 18,4 13,5 4,8 Oostgaarde Zuid 35,6 1,8 13,1 11,3 15,8 19,7 9,4 4,2 Oostgaarde Noord 36,4, 7,7 6,1 16,4 15,8 9,3 4,6 Hoekenbuurt 35, 1, 13,1 13,2 26,1 24,6 2,5 6,5 Schollevaar Zuid 35,7,5 12,1 11,6 2,9 21,1 15,5 5,7 Schollevaar Noord 34,7,9 13,8 13,5 25,3 22,7 18,8 6,1 33,7,7 12,1 1,7 21, 21,6 15, 5,2 Gouda 32,4,5 13,1 1, 21,9 21, 15,4 4,7 Binnenstad 33,, 13,5 12,9 28,3 21,1 21,8 6,8 Kort Akkeren 31,4,6 13,8 9,1 17,6 17,8 12,6 3,9 Bloemendaal 33,6, 13,5 1,7 22,9 22,6 17,5 5,3 Plaswijck 32,7 1,1 13,3 9,7 23, 21,7 16,5 5,5 Gouda Noord 3,3, 11,1 9,2 2,8 2,5 13,7 4,4 Kort Haarlem 32,1 1,1 14, 9,8 22,6 22,7 15,2 5,4 Goverwelle 31,3,2 11,5 1,5 22,8 21,5 15,8 4, 97

99 Risicofactoren domein Jongeren en Kinderen scores op schaal 11 IR1 Vervreemding en opstandigheid IR2 Betrokkenheid bij jeugdbende IR3 Vroeg begin van antisociaal gedrag IR4 Vroeg begin Alcohol en drugsgebruik IR5 Positieve houding tav alcohol/drugs IR6 Positieve houding tav antisociaal gedrag IR7 Omgang met vrienden die alcohol en drugs gebruiken IR8 Omgang met vrienden probleemgedrag vertonen CtCSteden / en wijken IR1 IR2 IR3 IR4 IR5 IR6 IR7 IR8 Stolwijkersluis & W. 25,4, 11,4 12, 26,1 2,5 19,2 3, Nieuwe Park 33, 2,9 14,7 13,8 21,9 22,1 15,4 7,1 Achterwillens 34,6, 13,7 9,8 22,3 2,2 14,9 4,2 Oost 36,1 1,4 16,2 7,4 15,7 18,6 9, 4, Middelburg 32,4,5 12,3 1,9 21,8 21,3 16,5 4,5 Arnemuiden 33, 1,1 1,7 1,4 16,4 21,1 14, 3,5 Binnenstad 3,,9 11,9 1,8 19,9 17,7 17,1 4,1 Dauwendaele 33,7, 14,8 11,6 24, 24,7 15, 3,8 Mortière 27,5, 8,8 7,4 17,2 17,4 12,2 3,5 Griffioen 33,6, 13,2 13,9 25,9 24,2 19,9 6, Nieuw en Sint joostland 3,2, 12,4 9,3 19,5 21, 9, 4,8 Veersepoort/Klarenbeek 3,8, 1,8 8,9 22,2 2,9 16,5 4, Nieuw Middelburg 37,3, 13,7 12,8 26,2 23,2 19,4 7,2 Stromenwijk/ t Zand 31,4 2,4 12,6 8,7 16,4 19,2 13,4 3,9 Sint Laurens 38,8, 12, 13, 28,1 24,6 18,1 6,9 Middelburg Zuid 33,4, 12,9 12,8 25,8 21,7 2,8 5,7 Spijkenisse 33,4 1,5 12,6 12,8 23,1 22,3 18,1 5,5 34,1 6, 16,5 14,8 3,4 27,5 23,1 4,9 35,7 3,4 12,5 1,4 13,9 13,2 14,8 2,1 33,8, 15, 12, 2,1 2,1 17, 5, 37,8 1,4 1,7 12,9 24,5 23,5 17,7 4,7 34,5, 1, 12,3 25,3 23,1 21,3 7,9 33,8, 7,7 6,5 22,3 23,5 11,6 1,7 33,7 1,5 12,3 13, 22,8 24,4 22,7 7,7 28,8 2,4 18,4 13,3 2,5 24,3 12, 5, 31,9,7 12,3 14,4 22,8 21,9 18,1 5,4 36,1, 15,4 12, 19,3 22,9 8,4 2,5 98

100 Risicofactoren domein Jongeren en Kinderen scores op schaal 11 IR1 Vervreemding en opstandigheid IR2 Betrokkenheid bij jeugdbende IR3 Vroeg begin van antisociaal gedrag IR4 Vroeg begin Alcohol en drugsgebruik IR5 Positieve houding tav alcohol/drugs IR6 Positieve houding tav antisociaal gedrag IR7 Omgang met vrienden die alcohol en drugs gebruiken IR8 Omgang met vrienden probleemgedrag vertonen CtCSteden / en wijken IR1 IR2 IR3 IR4 IR5 IR6 IR7 IR8 33,8 4,5 15, 12, 23,5 21,8 2,6 9,7 35,, 14,1 11,2 24,5 2,1 14,3 3,9 31,9 1,4 1,7 12,7 23,4 21,6 17,5 4,3 3,9, 12,2 13,9 22,3 23,1 15,5 5,6 Zwijndrecht 32,8 1,4 11, 1,3 21, 22,3 14,4 4, Walburg 34,3 1, 12,5 7,9 2,5 21,8 11,2 3,9 33,2 1,9 11,1 11, 21, 23,6 13,1 3,5 Noord 29,1 1,2 1,1 8,3 18,7 21,8 12,6 5,1 Heer Oudelands Ambacht 31,5 3, 12,1 1,1 22,5 21,2 18,1 4,3 Kort Ambacht 31,5 1,9 12,7 11, 18,2 22,5 16,7 5,1 Nederhoven 38,, 7,3 17,2 23,8 22,3 16,8 2,8 Heerjansdam 32,7, 9,1 7,2 22,4 24,6 9,4 2,1 Tabel B4.4 Risicofactoren Wijk Risicofactoren domein Wijk scores op schaal 11 CR1 Gebrek aan binding met de wijk CR2 Gebrek aan organisatie in de wijk CR3 Hoge mate van doorstroming in de wijk CR4 Verkrijgbaarheid van drugs en wapens CR5 Maatschappelijke normen die antisociaal gedrag bevorderen CtCSteden / en wijken CR1 CR2 CR3 CR4 CR5 Capelle aan den IJssel 29,7 27,5 8,3 28,3 32,1 Capelle West 23,2 25,8 7,3 22,3 31,3 Middelwatering west 34, 24,9 3,1 32,3 3,5 Middelwatering Oost 34,2 28,9 12,7 35,9 33,7 Oostgaarde Zuid 26,6 24,9 7,5 24,7 32,5 Oostgaarde Noord 33,8 25,3 14,6 19,9 3, Hoekenbuurt 32,7 3,5 7,1 33, 39,8 99

101 Risicofactoren domein Wijk scores op schaal 11 CR1 Gebrek aan binding met de wijk CR2 Gebrek aan organisatie in de wijk CR3 Hoge mate van doorstroming in de wijk CR4 Verkrijgbaarheid van drugs en wapens CR5 Maatschappelijke normen die antisociaal gedrag bevorderen CtCSteden / en wijken CR1 CR2 CR3 CR4 CR5 Schollevaar Zuid 29,5 29,7 6,8 3,9 32,4 Schollevaar Noord 32, 31,8 11,7 34,5 33,4 37,4 29,6 9,1 28,7 31, Gouda 32,1 27, 8, 28,7 33,1 Binnenstad 28, 27,5 19,1 3,5 29,9 Kort Akkeren 34,8 36,6 1,3 4,5 36,4 Bloemendaal 26,2 18,4 9,2 16,9 29,4 Plaswijck 28,9 21,8 5,5 25,6 32,2 Gouda Noord 29,9 23,2 5,9 18,8 31,9 Kort Haarlem 31,4 26, 1,3 29, 29,9 Goverwelle 34,3 29,3 5,9 31,1 33,7 Stolwijkersluis & W. 22,8 16,6 8,1 12,3 32,1 Nieuwe Park 3,4 21,2 21,1 13,8 32,4 Achterwillens 38,7 27,6 4,9 3,4 34,3 Oost 39,4 37,7 8,9 39,7 41,7 Middelburg 27,6 22,1 8,3 27,4 33,3 Arnemuiden 2,5 15,2 1,3 26,2 32,1 Binnenstad 21,6 17,7 15,4 23,6 3,6 Dauwendaele 35, 36,7 1,9 45,8 39,5 Mortière 25,4 12,1 13,8 24,7 3,7 Griffioen 26,3 2,6 2,6 16,4 31,9 Nieuw en Sint joostland 3,7 15, 16,5 18,3 27,5 Veersepoort/Klarenbeek 27,1 17,3 7,4 17,4 3,8 Nieuw Middelburg 32, 27,1 14,3 47,3 35,4 Stromenwijk/ t Zand 31, 24,1 3,8 2,5 34,3 Sint Laurens 3,7 21,5 5,3 27,7 35,1 Middelburg Zuid 27,9 23,9 8, 3,5 33,6 Spijkenisse 32,4 28,7 9,8 35,8 34,4 1

102 Risicofactoren domein Wijk scores op schaal 11 CR1 Gebrek aan binding met de wijk CR2 Gebrek aan organisatie in de wijk CR3 Hoge mate van doorstroming in de wijk CR4 Verkrijgbaarheid van drugs en wapens CR5 Maatschappelijke normen die antisociaal gedrag bevorderen CtCSteden / en wijken CR1 CR2 CR3 CR4 CR5 33,9 23,4 7, 32,1 31, 23,1 26,2 22,2 23,6 31,5 35,7 27,9 24,1 43,8 33,4 3,1 25,7 1,7 36, 32,3 38,6 3,8 8,8 35,8 38,6 37, 31,8 17,2 19,9 37,5 37, 31,2 9,9 31,4 32, 44,7 31,3 12,7 51,8 38,4 39,8 34, 12,4 46,2 36,8 34,2 31,6, 29,3 34,9 32,2 3,3 17,9 42,1 32, 3, 23,5 11,1 2,2 36, 23,1 26,8 5,8 33,1 35,4 23, 16,3 14,3 11,9 29,3 Zwijndrecht 3,6 23, 6,8 26,8 34,3 Walburg 27,5 24,6 6,2 23,5 31,6 31,2 23,6 5,6 23,9 34,4 Noord 32,1 23,6 3,7 21, 3, Heer Oudelands Ambacht 27,3 22,5 2,3 31,7 35,1 Kort Ambacht 35,7 27,9 8,7 27,9 35,3 Nederhoven 43,3 2,4 7,7 27,2 41,5 Heerjansdam 15,1 15, 25, 26,9 32,1 11

103 12

104 VVerwey Jonker Instituut Bijlage 5 Scores 5 CtCsteden Beschermende Factoren Tabel B5.1 Beschermende factoren Gezin Beschermende factoren domein Gezin scores op schaal 11 FP1 Hechtingssterkte gezin FP2 Mogelijkheden tot positieve betrokkenheid FP3 Beloningen voor positieve betrokkenheid CtCSteden / en wijken FP1 FP2 FP3 Capelle aan den IJssel 75,8 75,3 78,6 Capelle West 78,6 77, 81, Middelwatering west 73,8 74,6 74,8 Middelwatering Oost 71,9 72,7 77,1 Oostgaarde Zuid 76,6 77, 78,4 Oostgaarde Noord 74,4 74,4 77,6 Hoekenbuurt 74,1 75,9 78,4 Schollevaar Zuid 77, 75,1 78,8 Schollevaar Noord 72,3 73,9 77,7 74,7 74,3 78,2 Gouda 75,6 75,5 78,5 Binnenstad 72,7 71,1 74,7 Kort Akkeren 76,4 78, 79, Bloemendaal 74,9 74,5 77,9 Plaswijck 74,7 75,4 78,8 Gouda Noord 74,8 72,7 77, Kort Haarlem 76,9 76,9 79, Goverwelle 75,6 75,5 78, Stolwijkersluis & W. 78,1 77,1 83,9 Nieuwe Park 72,7 72,5 76,2 Achterwillens 77,9 76,3 81,9 Oost 76, 74,8 78,7 13

105 Beschermende factoren domein Gezin scores op schaal 11 FP1 Hechtingssterkte gezin FP2 Mogelijkheden tot positieve betrokkenheid FP3 Beloningen voor positieve betrokkenheid CtCSteden / en wijken FP1 FP2 FP3 Middelburg 75,2 74,9 77,2 Arnemuiden 76,7 75,9 77,3 Binnenstad 78,7 78,8 81,3 Dauwendaele 73, 72,7 77,3 Mortière 8,6 77, 79,5 Griffioen 7,1 73,5 7,8 Nieuw en Sint joostland 73,9 75,7 75,2 Veersepoort/Klarenbeek 77,9 76,7 77,7 Nieuw Middelburg 7,4 7,9 72,8 Stromenwijk/ t Zand 75,3 73,8 75,4 Sint Laurens 71,6 71,4 73,1 Middelburg Zuid 73,4 74,1 77,9 Spijkenisse 72,7 73, 75,7 75,3 74,8 78,4 77,6 79,5 84,3 73,7 75,3 8,6 72,9 71,2 73,1 67,2 73,5 73,7 71,4 69, 72,3 71,4 72, 77,2 72, 74,7 74,8 69,1 7,5 73,1 75,1 78,4 76,1 75,9 74,2 77, 75,1 72,7 73,1 73,4 72,6 75,9 77,9 75,2 71,8 Zwijndrecht 76,7 75,3 78,2 Walburg 81,4 78,4 77,6 72,1 71,2 74, Noord 77, 75, 8,8 14

106 Beschermende factoren domein Gezin scores op schaal 11 FP1 Hechtingssterkte gezin FP2 Mogelijkheden tot positieve betrokkenheid FP3 Beloningen voor positieve betrokkenheid CtCSteden / en wijken FP1 FP2 FP3 Heer Oudelands Ambacht 76,6 76, 78,8 Kort Ambacht 73,8 71,9 75,9 Nederhoven 76,2 74,6 8,1 Heerjansdam 76,9 78,6 79,4 Tabel B5.2 Beschermende factoren School Beschermende factoren domein School scores op schaal 11 SP1 Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid SP2 Beloningen voor positieve betrokkenheid CtCSteden / en wijken SP1 SP2 Capelle aan den IJssel 61,8 7, Capelle West 63,3 7,2 Middelwatering west 61,6 71,2 Middelwatering Oost 6,3 7,3 Oostgaarde Zuid 62,7 7,5 Oostgaarde Noord 6,7 69,5 Hoekenbuurt 59,5 71,2 Schollevaar Zuid 6,4 69,5 Schollevaar Noord 6,1 68, 63,4 69,2 Gouda 61,8 69,1 Binnenstad 63,9 69,5 Kort Akkeren 6,2 7,3 Bloemendaal 63,6 68,5 Plaswijck 61,1 69,1 Gouda Noord 62,3 69, Kort Haarlem 64, 7,5 Goverwelle 61,3 67,7 Stolwijkersluis & W. 73, 7,4 Nieuwe Park 6,2 65,7 Achterwillens 6,7 69,6 Oost 6,4 71,3 15

107 Beschermende factoren domein School scores op schaal 11 SP1 Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid SP2 Beloningen voor positieve betrokkenheid CtCSteden / en wijken SP1 SP2 Middelburg 62,2 68,8 Arnemuiden 61,6 68,1 Binnenstad 63,6 72,1 Dauwendaele 58,9 68, Mortière 6,8 68,8 Griffioen 57,2 67,5 Nieuw en Sint joostland 64, 72,5 Veersepoort/Klarenbeek 63,7 67,4 Nieuw Middelburg 63,8 71,8 Stromenwijk/ t Zand 63,9 7,9 Sint Laurens 63, 64,2 Middelburg Zuid 62,8 68,3 Spijkenisse 6,5 66,1 64, 67, 61, 68,3 6,6 7,4 61,2 65,9 57,1 62,6 54,1 6,9 6,5 66, 58,1 71,3 57,9 63,3 62,6 68,3 61,7 68,4 61,2 65,7 61, 65,2 66,8 73,4 Zwijndrecht 62,9 68, Walburg 66,6 7,8 57, 64,4 Noord 65,2 69,5 Heer Oudelands Ambacht 6,8 67,8 16

108 Beschermende factoren domein School scores op schaal 11 SP1 Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid SP2 Beloningen voor positieve betrokkenheid CtCSteden / en wijken SP1 SP2 Kort Ambacht 59,6 65,3 Nederhoven 65,8 68,2 Heerjansdam 63,9 68,6 Tabel B5.3 Beschermende factoren Jongeren en Kinderen Beschermende factoren domein Jongeren en Kinderen scores op schaal 11 IP1 Gezonde opvattingen en duidelijke normen IP2 Sociale vaardigheden IP3 Religie/Spiritualiteit CtCSteden / en wijken IP1 IP2 IP3 Capelle aan den IJssel 65,1 74,8 43,4 Capelle West 64,4 75,8 37, Middelwatering west 65,6 76,8 47,5 Middelwatering Oost 66,1 73,7 5,1 Oostgaarde Zuid 66,4 75,1 41,6 Oostgaarde Noord 65,7 76,1 5,7 Hoekenbuurt 73,3 74, 61,2 Schollevaar Zuid 62, 73,7 41,7 Schollevaar Noord 65,2 74,7 4, 66,9 73,4 45,2 Gouda 65,2 74,4 39,8 Binnenstad 62,6 73,6 31,8 Kort Akkeren 67,6 75,5 39,1 Bloemendaal 62,6 74,3 41,1 Plaswijck 64,5 74,4 37,5 Gouda Noord 63,6 75, 39,6 Kort Haarlem 66,9 74,3 41,3 Goverwelle 65, 73,6 38,9 Stolwijkersluis & W. 61,9 71,4 2, Nieuwe Park 63,4 74,9 44,9 Achterwillens 68,4 74,5 4,6 Oost 66,3 75,1 52,9 Middelburg 65, 75,4 38,9 Arnemuiden 65, 77,6 54,5 17

109 Beschermende factoren domein Jongeren en Kinderen scores op schaal 11 IP1 Gezonde opvattingen en duidelijke normen IP2 Sociale vaardigheden IP3 Religie/Spiritualiteit CtCSteden / en wijken IP1 IP2 IP3 Binnenstad 66,7 74,4 28,2 Dauwendaele 63,9 73,7 38,2 Mortière 67,1 79,7 24,6 Griffioen 64,2 72,3 32,4 Nieuw en Sint joostland 64,5 74,3 43,6 Veersepoort/Klarenbeek 64,8 77,4 38,4 Nieuw Middelburg 66,6 74,6 43,2 Stromenwijk/ t Zand 66,8 76,4 43,4 Sint Laurens 59,6 77,4 38,5 Middelburg Zuid 64,7 73,5 35,4 Spijkenisse 63,7 74,4 31,7 6,2 72,5 37, 69,3 73,8 29,6 65,8 77,2 39,6 6,4 76,8 3,4 61,8 69,9 3,9 67,8 76,2 24,4 63,5 74,3 32,8 64,7 73,6 42,8 65,6 74,5 34, 65,8 74,4 31,9 65,3 75,4 35,6 62,4 7,8 31,1 63, 74,4 24,9 62,4 79,1 33, Zwijndrecht 64,9 74,6 4,5 Walburg 66,8 76,5 52,5 62,4 73,6 33,1 Noord 66,2 76,2 48,7 Heer Oudelands Ambacht 62,5 74,1 37,9 Kort Ambacht 65,8 73,2 46,3 Nederhoven 64,7 73,9 25,4 Heerjansdam 65,3 73,4 29,6 18

110 Tabel B5.4 Beschermende factoren Wijk Beschermende factoren domein Wijk scores op schaal 11 CP1 Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid CP2 Beloningen voor positieve betrokkenheid CtCSteden / en wijken CP1 CP2 Capelle aan den IJssel 49,5 49,6 Capelle West 52,4 52,3 Middelwatering west 46,4 48,7 Middelwatering Oost 48,1 5,2 Oostgaarde Zuid 47,3 49,4 Oostgaarde Noord 46,1 46,2 Hoekenbuurt 56,9 48, Schollevaar Zuid 48,6 47,9 Schollevaar Noord 47,7 49,8 5,3 48,4 Gouda 48,8 49,4 Binnenstad 48,7 53,1 Kort Akkeren 49,7 48,8 Bloemendaal 52,7 52,7 Plaswijck 47,3 48,3 Gouda Noord 51,6 53,5 Kort Haarlem 47,7 49,6 Goverwelle 49,1 48,3 Stolwijkersluis & W. 49,6 52,6 Nieuwe Park 41,9 49,9 Achterwillens 45,3 5,2 Oost 47,7 44, Middelburg 5,2 49,2 Arnemuiden 58,5 53,1 Binnenstad 48,1 49,5 Dauwendaele 46,9 45,3 Mortière 47,4 49,7 Griffioen 51,9 46,2 Nieuw en Sint joostland 43,4 54,5 Veersepoort/Klarenbeek 53,9 5,5 Nieuw Middelburg 52,6 44,5 19

111 Beschermende factoren domein Wijk scores op schaal 11 CP1 Mogelijkheden voor positieve betrokkenheid CP2 Beloningen voor positieve betrokkenheid CtCSteden / en wijken CP1 CP2 Stromenwijk/ t Zand 47,4 5, Sint Laurens 47,2 47,9 Middelburg Zuid 48,1 48,2 Spijkenisse 44,3 46,1 45,3 47,6 58,9 55, 41,7 48,2 45,2 46,7 35,6 45,1 35,8 49,3 42,8 43,5 39,8 48,9 39,7 4,9 42,2 42,9 43,1 49, 41,4 4,4 5,6 48,7 45,7 55, Zwijndrecht 45,5 48,4 Walburg 5,3 51,4 38,6 4,9 Noord 45,4 49,9 Heer Oudelands Ambacht 49,3 51,2 Kort Ambacht 39,8 44,1 Nederhoven 37,4 41,5 Heerjansdam 55,9 57,9 11

112 VVerwey Jonker Instituut Bijlage 6 Plattegrond Spijkenisse 111