Zondag 7 juli 2019 Grote Zaal uur. Radio Filharmonisch Orkest Kerem Hasan, dirigent Simon Trpčeski, piano

Transcriptie

1 Zondag 7 juli 2019 Grote Zaal uur Radio Filharmonisch Orkest Kerem Hasan, dirigent Simon Trpčeski, piano Carl Maria von Weber Ouverture uit Oberon ( ) Edvard Grieg Pianoconcert in a, op. 16 (1868/ 1907) Allegro molto moderato Adagio Allegro moderato molto e marcato PAUZE Johannes Brahms Tweede symfonie in D, op. 73 (1877) Allegro non troppo Adagio non troppo Allegretto grazioso Allegro con spirito Dit concert wordt door AVROTROS opgenomen voor rechtstreekse uitzending in het Zomeravondconcert op NPO Radio 4 en voor latere uitzending via de European Broadcasting Union.

2 TOELICHTING Bij Carl Maria von Weber hoor je het ontwaken van de Romantiek. Opgegroeid in een theatergezin ontwikkelde hij een componeerstijl die expressiever was dan die van zijn voorgangers: zijn muziek drukt een scala aan emoties en stemmingen uit. Het duidelijkst is dat in zijn opera s. Die gingen gebukt onder knullige libretto s, maar de ouvertures ervan staan nog altijd als een huis. Zijn laatste opera gaat over de elfenkoning Oberon, een middeleeuwse sprookjesfiguur. In de Efteling is hij te zien in de attractie Droomvlucht en zo zou je deze Ouverture ook kunnen omschrijven. Vogelgeluiden, riddermuziek en een vleugje exotiek dragen bij tot een sprookjesachtige sfeer. Noorse trekjes in Griegs Pianoconcert Edvard Grieg schreef slechts één pianoconcert, maar het behoort al sinds de première in 1869 tot de meest geliefde soloconcerten. Toen hij het schreef was hij vijfentwintig; zijn reputatie als nationaal componist van Noorwegen moest hij nog verwerven. De Noorse folklore die zijn latere werken zo n specifiek karakter gaf was hier geen inspiratiebron. Hij had juist zijn studie in Duitsland beëindigd en was daar vooral onder de indruk geraakt van Schumann (wiens Pianoconcert als model diende) en Franz Liszt, die Grieg als een jong genie beschouwde. Toch bespeuren sommige van Griegs landgenoten typisch Noorse trekjes in dit concert. Een Noorse dirigent vergeleek de paukenroffel aan het begin en de vele abrupte wendingen met de ruwe oerkwaliteit van de Noorse natuur en meende dat de fluitmelodie die in het slotdeel klinkt nergens anders in Europa geschreven had kunnen zijn. Brahms lieflijke Tweede symfonie Als negentiende-eeuws componist moest je lef hebben om nog een symfonie te durven schrijven: Beethoven had zó n hoge norm voor dat genre gesteld dat veel jonge componisten zich er amper aan durfden te wagen. Johannes Brahms deed dan ook veertien jaar over zijn eersteling, maar toen had hij de smaak te pakken. De Tweede symfonie ontstond binnen enkele maanden. Het is een opvallend lieflijk werk, zeker voor de vaak wat grommerig klinkende Brahms. Dat verrast des te meer gezien de uitlatingen die Brahms eerder had gedaan. Werkend aan het stuk liet hij weten dat hij met een gedrocht bezig was en aan zijn uitgever schreef hij: De nieuwe symfonie is te melancholiek om uit te houden. Ik heb nog nooit zoiets droevigs geschreven. De partituur moet met een rouwrand worden uitgegeven. Zelfspot natuurlijk, want de Tweede behoort tot de tederste en sprankelendste stukken die hij schreef. Geen wonder: de muziek ontstond tijdens een langdurig zomerverblijf in de Oostenrijkse natuur. De première leverde Brahms het grootste compliment op dat hij zich kon wensen: een recensent hoorde zoveel landelijkheid en natuurgeluiden in deze muziek dat hij het stuk vergeleek met de beroemde Pastorale van Beethoven, Brahms grote idool. Michiel Cleij ZOMERCONCERTEN.NL

3 BIOGRAFIE SUMMARY Het Radio Filharmonisch Orkest, opgericht in 1945, speelt bijzonder geprogrammeerde symfonische concerten en concertante opera-uitvoeringen. Markus Stenz is sinds 2012 chef-dirigent en James Gaffigan vaste gastdirigent. Per september 2019 wordt Stenz opgevolgd door Karina Canellakis. Beschermheer van het orkest is Bernard Haitink. De meeste concerten vinden plaats in de series Het Zondagochtend Concert, de NTR ZaterdagMatinee en het AVROTROS Vrijdagconcert, en worden live uitgezonden op NPO Radio 4. In 2017 ontving het orkest samen met het Groot Omroepkoor de Concertgebouw Prijs. Kerem Hasan studeerde piano en orkestdirectie aan het Koninklijk Conservatorium van Schotland. Hij vervolgde zijn studies in Weimar en Zürich. Sinds 2016 wordt hij ondersteund met een stipendium van het Dirigentenforum des Deutschen Musikrates. Ook ontving hij diverse andere beurzen. In 2018 won hij de Aspen Conductor Prize en was hij assistent-dirigent van het Aspen Music Festival. Tevens dirigeerde hij op de Salzburger Festspiele. De Macedonische pianist Simon Trpčeski volgde zijn muziekopleiding in Skopje bij onder meer Boris Romanov. Hij won belangrijke prijzen op concoursen in Londen, Tsjechië en Italië. In 2001 debuteerde hij in de Londens Wigmore Hall. Twee jaar later kreeg hij de Young Artist Award van de Royal Philharmonic Society. Zijn Amerikaanse debuut volgde in 2004 en sindsdien treedt Trpčeski wereldwijd op. In eigen land heeft hij popsterachtig succes. Hij is geliefd om zijn indrukwekkende speeltechniek en innemende persoonlijkheid. Zijn repertoire focust op (laat)romantisch repertoire, maar hij werpt ook licht op Macedonische componisten. Carl Maria von Weber was one of the first genuinely romantic composers. He grew up in a theatrical family and had a particular flair for opera, although of the numerous examples he composed, often only the overture remains. His final opera features Oberon, king of the fairies, in an enchanting overture full of bird song and knightly music. Edvard Grieg completed his one and only Piano Concerto when he was just twenty-five. Expressive and melodious, it was an instant hit. There is, however, no hint of Grieg s beloved Norwegian folklore which would later give him a musical framework. At the time, Grieg had just completed his studies in Germany and was fascinated by Schumann, whose Piano Concerto served as a model. Franz Liszt, another of Grieg s idols, paid him a great compliment by saying that there was genius hiding within him. Johannes Brahms, like many nineteenth century composers, was hesitant about writing a symphony. The symphony genre was still overshadowed by Beethoven s greatness, although Brahms eventually composed four. His music often sounds ill-tempered and dark, but the Symphony No. 2, composed during a summer holiday in Austria, is striking in its gentle brightness. Brahms mistakenly believed he d written unbearably melancholy music and said he d never produced anything so sad. Translation: Eileen Stevens

4 EN VERDER... Online Uw concertbezoek gaat online verder! Deel uw concertervaring op social media. Bekijk concertfragmenten op Facebook, beluister de mooiste muziek via onze Spotify-playlist, of neem een kijkje achter de schermen via Instagram. Tip: op concertgebouw.nl/ontdek gaat er een wereld voor u open. ZomerConcerten Live! Geniet nog even na van het concert tijdens ZomerConcerten Live in de Spiegelzaal! Met vanavond een ontmoeting met dirigent Kerem Hasan en pianist Simon Trpčeski. U bent van harte welkom. BankGiro Loterij Het Concertgebouw en de BankGiro Loterij zijn trots op hun jarenlange samenwerking. Sinds 2000 schenkt de loterij jaarlijks een substantieel bedrag; in 2018 was dat bijna 2 miljoen euro. Dit wordt onder meer besteed aan de verduurzaming van het gebouw. Nieuw vanaf dit jaar zijn de BankGiro Loterij ZomerConcerten: meer dan tachtig concerten in juli augustus, van klassiek en filmmuziek tot pop en jazz. Deelnemers van de BankGiro Loterij krijgen met hun VIP-KAART 50% korting. Kijk op zomerconcerten.nl. Optimaal genieten Veel van onze bezoekers willen optimaal van de muziek genieten door geconcentreerd en in stilte te luisteren. Wij vragen u daarom hinderlijke geluiden, zoals hoesten, zoveel mogelijk te vermijden.zet uw telefoon op stil en houd er rekening mee dat ook oplichtende schermen de concentratie kunnen verstoren. wo 24/ uur Grote Zaal Concerttip Nelson Freire in Beethovens Vierde pianoconcert De Braziliaanse gentleman-pianist Nelson Freire soleert bij het Belgian National Orchestra in Beethovens Vierde pianoconcert. Krachtig en poëtisch. Hugh Wolff leidt Stravinsky s fascinerende De vuurvogel. ZOMERCONCERTEN.NL

5 PLATTEGROND VAN HET CONCERTGEBOUW ZOMERCONCERTEN.NL

6 Ook zo genoten van het concert vanavond? NPO Radio 4 brengt het hele jaar door, iedere avond, de prachtigste concerten, gewoon bij jou thuis. klassiek komt bij je binnen