JULI AUGUSTUS. Woensdag 25 juli 2018 Grote Zaal uur. Nationaal Orkest van België Hugh Wolff, dirigent Nicholas Angelich, piano

Transcriptie

1 30 jaar JULI AUGUSTUS Woensdag 25 juli 2018 Grote Zaal uur Nationaal Orkest van België Hugh Wolff, dirigent Nicholas Angelich, piano John Adams 1947 Dr. Atomic Symphony (2007) The Laboratory Panic Trinity Maurice Ravel Pianoconcert voor de linkerhand in D (1931) Lento-Allegro-Tempo primo PAUZE Ludwig van Beethoven Derde symfonie in E, op. 55 Eroica (1803) Allegro con brio Marcia funebre: Adagio assai Scherzo: Allegro vivace Finale: Allegro molto - Poco andante - Presto Veel van onze bezoekers willen optimaal van de muziek genieten door geconcentreerd en in stilte te luisteren. Wij vragen u daarom hinderlijke geluiden, zoals hoesten, zoveel mogelijk te vermijden. Zet uw telefoon op stil en houd er rekening mee dat ook oplichtende schermen de concentratie kunnen verstoren.

2 Toelichting/Biografie/Summary/Concerttip TOELICHTING Voor sommige componisten is muziek een vlucht uit de realiteit, voor andere juist een middel om pijnlijke waarheden te tonen. De Amerikaanse componist John Adams behoort tot de laatste categorie. De opera s die hij samen met theatermaker Peter Sellars schreef, gaan over belangrijke gebeurtenissen uit de recente geschiedenis. In Dr. Atomic is dat de test van de eerste atoombom in De opera waaruit vanavond een aantal instrumentale delen op het programma staat focust op de stress en de twijfels van het team dat de kernproef voorbereidt: ze hebben een bovenmenselijke verantwoordelijkheid en weten dat de toekomst van de wereld in hun handen ligt. Het onderwerp past uitstekend bij Adams componeerstijl: zijn muziek heeft vaak nerveuze of industriële ondertonen en altijd hoor je een solist of instrumentgroep die zich daartegen verzet. Pianoconcert voor de linkerhand Maurice Ravel was daarentegen een typische escapist. Zijn muziek drijft op nostalgie, sprookjessferen en de fascinatie voor andere (muziek)culturen. Daartoe behoorde ook jazz destijds een nieuw fenomeen, in Frankrijk geïntroduceerd door Amerikaanse militairen die aan de Eerste Wereldoorlog hadden deelgenomen. Aan die oorlog kon ook Ravel niet ontsnappen. Van pianist Paul Wittgenstein, die als soldaat zijn rechterarm had verloren, kreeg hij de opdracht een pianoconcert voor de linkerhand te componeren. Het resulteerde in Ravels meest dramatische compositie: de broeierige introductie en het tedere hoofdthema voor piano hebben een emotionele lading die voor de meestal onderkoelde Ravel zeldzaam is. Maar de harde kern van het werk is een jazzy feestje waarin de eenarmige pianist opbokst tegen een bigbandachtige orkestpartij. Beethovens heldhaftige symfonie Ludwig van Beethovens Derde symfonie veroorzaakte in 1805 een sensatie. Tot dan toe waren symfonieën vriendelijke, bijna huiselijke muziekstukken; niemand was voorbereid op dit monumentale werk met zijn grillige afwisseling tussen woeste en lieflijke passages. Dit was muziek waarin je de hele maatschappij weerspiegeld zag. Voor Beethoven was oorlog een deel van de dagelijkse realiteit. In zijn tijd verspreidden de idealen van de Franse Revolutie zich over Europa en werd zijn woonplaats Wenen herhaaldelijk belegerd door Napoleon eenmaal zelfs met zoveel tumult dat Beethoven met kussens over zijn oren in een kelder vluchtte om zijn toch al beschadigde gehoor te beschermen. Beethoven zag Napoleon als een bevrijder die vocht voor een rechtvaardigere wereld; aan hem wilde hij zijn Derde symfonie opdragen. Dat veranderde toen hij vernam dat Napoleon zich tot keizer had laten kronen ( Dus ook híj is een ordinair mens! Ook híj zal de mensenrechten met voeten treden, zijn eigen ambities najagen en een tiran worden! ). De symfonie, aanvankelijk naar Napoleon vernoemd, kreeg de bijnaam Eroica, ofwel de heldhaftige. Waarop die titel precies slaat blijft in het midden: je kunt in de muziek evengoed een zelfportret van de onstuimige, trotse Beethoven horen als een hommage aan Napoleon. Michiel Cleij

3 BIOGRAFIE SUMMARY juli-aug 2015 Het Nationaal Orkest van België resideert in Brussel. Met de historische Henry Le Boeufzaal in het Paleis voor Schone Kunsten als thuisbasis concerteert het in heel België. Sinds 2017 combineert het orkest systematisch klassieke meesterwerken met modern repertoire. Het orkest stond aan de wieg van de prestigieuze Koningin Elisabethwedstrijd, voor jonge solisten al decennia een springplank naar een internationale carrière. Daarnaast werkt het samen met BOZAR en andere kunstinstellingen in de stad, en organiseert het muzikale happy hours in nachtclubs. Hugh Wolff, geboren in Parijs als zoon van Amerikaanse ouders, was compositieleerling van Olivier Messiaen en studeerde orkestdirectie bij Charles Bruck. Sinds 2017 is hij chefdirigent van het Nationaal Orkest van België. Eerder was hij verbonden aan orkesten in New Jersey en Frankfurt. Tot de solisten met wie hij samenwerkte behoren giganten als Mstislav Rostropovitsj, Yo-Yo Ma en Joshua Bell. Zijn repertoire reikt van Barok tot hedendaagse muziek. Pianist Nicholas Angelich maakte op zijn zevende zijn podiumdebuut met Mozarts Pianoconcert nr. 21. Op zijn dertiende zat hij op het conservatorium van Parijs, waar hij les kreeg van onder anderen Aldo Ciccolini, Yvonne Loriod en Michel Béroff. Nadien won hij diverse prijzen op pianoconcoursen in Amerika, Japan en Italië. Sinds de eeuwwisseling treedt hij met veel succes wereldwijd op. Tot de dirigenten onder wiens baton hij speelde behoren Kurt Masur, Neeme Järvi en Myung-Whun Chung. Naast zijn orkestoptredens en solorecitals is hij een enthousiast kamermusicus. American composer John Adams bases many of his operas on recent historical events. In Doctor Atomic whose orchestral suite is on tonight s programme the focus is on the first test of the atomic bomb in Adam s style of composition is often machine-like and frenetic, dovetailing perfectly with this terrifying subject: how did the anxious technicians manage to cope with their superhuman responsibility? Maurice Ravel wrote his Piano Concerto for the Left Hand for the pianist Paul Wittgenstein, who had lost his right arm during the First World War. In addition to Ravel s usual trademarks mood, wondrous orchestral colours and light-footed elegance you also hear his fondness for jazz. And, what s unusual for Ravel, is the fantastic emotional connection in the moving final cadenza. In Ludwig van Beethoven s era, unrest was an every-day reality; Napoleon had laid siege to Vienna where Beethoven lived numerous times. In Napoleon, Beethoven recognized a hero who could create a new, equitable world order. He was planning to dedicate his Third Symphony to him, but when Napoleon had himself crowned emperor, Beethoven s hero worship soon faded. Perhaps it s best to view this symphony (nicknamed Eroica or Heroic ) as the self-portrait of a proud, troubled composer. Translation: Eileen Stevens

4 EN VERDER... Social media Meer Robeco SummerNights online! Volg Het Concertgebouw op social media en deel uw concertervaring. Participeer en bekijk de mooiste concertfragmenten op Facebook, beluister de mooiste muziek via onze Spotify-playlist, of neem een kijkje achter de schermen via Instagram. SummerNights Live! Geniet nog even na van het concert tijdens Robeco SummerNights Live! Met vanavond in de Spiegelzaal een ontmoeting met dirigent Hugh Wolff en pianist Nicholas Angelich. U bent van harte welkom. Robeco De Robeco SummerNights komen voort uit een unieke samenwerking tussen Robeco en Het Concertgebouw. Allebei kennen we een rijke geschiedenis vol vernieuwing met passie voor kwaliteit en oog voor onze basis. Elk op ons eigen terrein. Met de Robeco SummerNights willen we muzikale traditie op innovatieve wijze voor iedereen toegankelijk maken. Met een programmering die muziek omvat van klassiek tot modern, en van akoestisch tot elektronisch behoren de de Robeco SummerNights al bijna dertig jaar tot de best bezochte festivals van Nederland. Robeco is trotse sponsor van de Robeco SummerNights. ma 20/ uur Grote Zaal Concerttip NJO met Strauss Alpensinfonie, Joseph Moogs Beethoven Een waterval aan noten stroomt over de zaal in Beethovens Keizerconcert, uit de handen van de jonge sterpianist Joseph Moog. Het Nationaal Jeugd Orkest voert Richard Strauss meeslepende Alpensinfonie uit.

5 PLATTEGROND VAN HET CONCERTGEBOUW Begane grond Entree Café T Zuid Achterzaal Grote Zaal Voorzaal Podium Garderobe Summer Restaurant Summer- Nights Live! Noord 1e verdieping Museumfoyer T Solistenfoyer Balkon Zuid Podium Frontbalkon Grote Zaal Kleine Zaal Balkon Noord Podium Dirigentenfoyer

6 "KLASSIEKE MUZIEK VERTELT DE MEEST BETOVERENDE VERHALEN" - NINO GVETADZE, PIANISTE KLASSIEK VOOR IEDEREEN LUISTER VIA DE KABEL CLASSIC FM APP SPONSORED BY ENJOY THE BEST CLASSICAL STREAMING SERVICE Informatiebeveiliging in de ambulancezorg