Dinsdag 9 juli 2019 Kleine Zaal uur. Van Baerle Trio Hannes Minnaar, piano Maria Milstein, viool Gideon den Herder, cello

Transcriptie

1 Dinsdag 9 juli 2019 Kleine Zaal uur Van Baerle Trio Hannes Minnaar, piano Maria Milstein, viool Gideon den Herder, cello Joseph Haydn Pianotrio in Es, Hob. XV:30 (1796) Allegro moderato Andante con moto Presto Maurice Ravel Pianotrio in a (1914) Modéré Pantoum: Assez vif Passacaille: Très large Finale: Animé PAUZE Ludwig van Beethoven Pianotrio in Bes, op. 97 Erzherzog ( ) Allegro moderato Scherzo: Allegro Andante cantabile Allegro moderato

2 TOELICHTING Joseph Haydn speelde een belangrijke rol in het ontstaan van het pianotrio. De klavierpartij was destijds zo dominant dat de werken nog vaak als klaviersonates werden gezien. Viool en cello verdubbelen hierbij meer het muzikale materiaal van de piano dan dat zij een eigen, onafhankelijke stem hebben. Het Pianotrio in Es, Hob. XV:30 is een staaltje van Haydns inventiviteit. In het eerste deel etaleert Haydn een ongewoon groot aantal muzikale ideeën en stuurt ze vervolgens in harmonisch onverwachte richtingen. Het tweede deel is een verrassende afwisseling van een statige dans en een geanimeerde conversatie. En wanneer viool en cello in het slotdeel de leiding van de piano overnemen, weten we dat Haydn afscheid heeft genomen van de begeleide klaviersonate. Als een bezetene Maurice Ravel begon in het voorjaar van 1914 aan zijn Pianotrio in a. Het componeren wilde niet erg vlotten, maar dat veranderde toen Frankrijk in augustus bij de Eerste Wereldoorlog betrokken raakte. Ravel liet aan zijn leerling Maurice Delage weten: Ik werk aan het trio met de beslistheid en helderheid van een bezetene. In september had hij zijn Pianotrio af en in oktober sloot hij zich aan bij het Franse leger. In het eerste deel komt Ravels Baskische achtergrond naar voren: het is gebaseerd op de zortziko, een Baskische dansvorm. De titel van het scherzo, Pantoum, is een Maleisische versvorm, waarbij de tweede en vierde regel van een vierregelig couplet de eerste en de derde regel van een volgend couplet worden. Het derde deel is een passacaglia. Voortbouwend op een baslijn van acht maten volgt een climax, waarna de muziek wegsterft. In de onstuimige Finale laat Ravel piano, viool en cello zo klankrijk en gepassioneerd spelen dat je je haast afvraagt of er niet stiekem meer dan drie musici zijn. Groots en nobel Zoals met diverse andere genres, maakte het pianotrio in handen van Ludwig van Beethoven een flinke ontwikkeling door in omvang, complexiteit en emotionele zeggingskracht. Dit culmineerde in het Pianotrio in Bes, op. 97. Het is een van de eerste pianotrio s waarin viool en cello gelijkwaardig zijn aan de piano. Het Pianotrio in Bes was bepaald niet de enige compositie die Beethoven aan zijn beschermheer aartshertog Rudolf opdroeg, maar draagt wel als enige de bijnaam Erzherzog. Die naam past buitengewoon goed: de muziek is groots en nobel, en de compositie zelf is een aristocraat onder de pianotrio s. Het machtige Allegro moderato is gebouwd op brede, weldadige melodieën. Het tweede deel is een lichtvoetig Scherzo, met een vreemde en mysterieus glijdende chromatiek in het Trio-middengedeelte. Het langzame derde deel is een serie vindingrijke variaties op een hymneachtig thema. Zonder pauze volgt dan het slotdeel: een speels, geestig, volksachtig rondo met een wervelend slot. Anneloes Brand ZOMERCONCERTEN.NL

3 BIOGRAFIE SUMMARY Het Van Baerle Trio werd in 2004 opgericht door pianist Hannes Minnaar, violiste Maria Milstein en cellist Gideon den Herder. De naam van het trio ontleenden ze aan de plek waar hun muzikale wortels liggen: de Van Baerlestraat, waar het Conservatorium van Amsterdam destijds was gevestigd. In 2011 wonnen de musici het Vriendenkrans Concours in Het Concertgebouw en in 2012 ontvingen zij de Kersjesprijs. Het trio vestigde zijn internationale reputatie met het winnen van het kamermuziekconcours in Lyon in 2011 en het ARD-Musikwettbewerb in München in Het drietal speelt geregeld in Het Concertgebouw. Hannes Minnaar studeerde piano bij Jan Wijn aan het Conservatorium van Amsterdam, waar hij in 2009 met hoogste onderscheiding afstudeerde. Hij was prijswinnaar van het Concours de Genève en de Koningin Elisabethwedstrijd in Brussel. Minnaar soleerde bij diverse orkesten en gaf recitals door heel Europa, alsook in Azië en het Midden-Oosten. Hij ontving in 2016 de Nederlandse Muziekprijs. Maria Milstein werd geboren in Moskou, maar groeide op in Frankrijk. Zij studeerde bij Ilya Grubert in Amsterdam, David Takeno in Londen en Augustin Dumay in Brussel. Milstein won prijzen op internationale concoursen en mocht in 2018 de Nederlandse Muziekprijs in ontvangst nemen. Gideon den Herder studeerde cello bij Monique Bartels in Amsterdam en Clemens Hagen in Salzburg, waar hij zijn masterdiploma met hoogste onderscheiding behaalde. Hij voltooide zijn opleiding bij Thomas Grossenbacher in Zürich en werd in 2003 uitgeroepen tot Jong Muziektalent van het Jaar. Den Herder is sinds 2014 aanvoerder van de cello s in het Residentie Orkest. Joseph Haydn played a crucial role in the development of the piano trio. In his day, the piano part was so dominant that the pieces were often seen as mere piano sonatas the violin and cello didn t have a unique, individual voice and simply doubled the piano s musical material. The Piano Trio in E flat major, Hob. XV:30, showcases a sampling of Haydn s ingenuity, displaying an unusually large number of musical ideas and harmonic surprises. Maurice Ravel started work on his Piano Trio in A minor in the spring of Progress was slow, however, until August, when France entered the First World War. Ravel then told his student Maurice Delage, I m working on the trio with all the determination and clarity of a fanatic. He finished his Piano Trio in September and in October, he joined the French army as a lorry driver. Ludwig van Beethoven s Piano Trio in B flat major, op. 97 was one of the first trios in which both the violin and the cello are equal partners with the piano. Beethoven dedicated the work to his patron Archduke Rudolf hence the nickname, the Archduke. The name fits like a glove because the music is grand and noble and the composition itself is one of the aristocrats of the piano trio genre. Translation: Eileen Stevens

4 EN VERDER... Online Uw concertbezoek gaat online verder! Deel uw concertervaring op social media. Bekijk concertfragmenten op Facebook, beluister de mooiste muziek via onze Spotify-playlist, of neem een kijkje achter de schermen via Instagram. Tip: op concertgebouw.nl/ontdek gaat er een wereld voor u open. BankGiro Loterij Het Concertgebouw en de BankGiro Loterij zijn trots op hun jarenlange samenwerking. Sinds 2000 schenkt de loterij jaarlijks een substantieel bedrag; in 2018 was dat bijna 2 miljoen euro. Dit wordt onder meer besteed aan de verduurzaming van het gebouw. Nieuw vanaf dit jaar zijn de BankGiro Loterij ZomerConcerten: meer dan tachtig concerten in juli augustus, van klassiek en filmmuziek tot pop en jazz. Deelnemers van de BankGiro Loterij krijgen met hun VIP-KAART 50% korting. Kijk op zomerconcerten.nl. Optimaal genieten Veel van onze bezoekers willen optimaal van de muziek genieten door geconcentreerd en in stilte te luisteren. Wij vragen u daarom hinderlijke geluiden, zoals hoesten, zoveel mogelijk te vermijden.zet uw telefoon op stil en houd er rekening mee dat ook oplichtende schermen de concentratie kunnen verstoren. ma 26/ uur Kleine Zaal Concerttip Hamlet Pianotrio met Schubert Intiem en behaaglijk: Schuberts Notturno in Es. Het Hamlet Pianotrio combineert dit innige muziekstuk met het dramatische Tweede pianotrio. Mozarts contrastrijke Pianotrio in C zit vol uitdagende een-tweetjes tussen de instrumenten. ZOMERCONCERTEN.NL

5 PLATTEGROND VAN HET CONCERTGEBOUW ZOMERCONCERTEN.NL

6 KLASSIEK VOOR IEDEREEN LUISTER VIA DE KABEL CLASSIC FM APP PARTNER VAN ENJOY THE BEAUTY OF CLASSICAL MUSIC