ØHZ. NEDERIA Ni7. Aan de voorzitters van GGD-besturen en Veiligheidsregio s

Transcriptie

1 ØHZ NEDERIA Ni7 Aan de voorzitters van GGD-besturen en Veiligheidsregio s Datum: 3 oktober 2014 Kenmerk: MdV Betreft: Internationale steun gevraagd bij ebola bestrijding Geachte voorzitter, Langs deze weg vraag ik aandacht voor de internationale oproep van de World Health Organisation (WHO) en Artsen zonder Grenzen (AzG) voor steun in de strijd tegen ebola. De ebola-uitbraak in Liberia, Sierra Leone en Guinee houdt aan. De epidemie breidt zich sneller uit dan de getroffen landen, de Verenigde Naties en de aanwezige hulporganisaties aankunnen. Meer dan een halfjaar na het begin van de epidemie neemt het aantal besmette en overleden mensen dramatisch toe. Het virus heeft inmiddels het leven gekost aan meer dan 3000 mensen. Meer dan 6500 mensen zijn met het virus besmet. Het zorgsysteem in de getroffen landen is zeer fragiel, behandelcentra kunnen de toestroom aan patiënten niet aan. De WHO heeft op indringende wijze duidelijk gemaakt dat de buitenlandse hulp aan landen waar ebola heerst, enorm moet worden opgeschaald en heeft daarvoor ook een beroep op Nederland gedaan. Bijgaand vindt u die oproep van Artsen zonder Grenzen, die GGD GHOR Nederland en het kabinet van harte ondersteunen. De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) benadrukt dat in haar brief die u eveneens als bijlage aantreft. Vanuit Artsen Zonder Grenzen is het verzoek gekomen om binnen ons netwerk te onderzoeken of wij artsen en verpleegkundigen kennen, die deel willen nemen aan de hulpoperatie in de landen Sierra Leone en Liberia. Het gaat hierbij specifiek om het werken in GGD GHOR Nederland Zwarte Woud SJ Utrecht info@ggdghor.nl

2 NEDERL4 N17 ebola klinieken, voor een minimale periode van vijf weken, ofwel op korte termijn, dan wel in de komende maanden. Gezondheid medewerkers voorop De gezondheid van medewerkers is de eerste prioriteit van Artsen zonder Grenzen. Voor vertrek zorgt Artsen zonder Grenzen voor uitgebreide informatie en training om mensen voor te bereiden op de werkzaamheden. Voor, tijdens en na de uitzending krijgen medewerkers medische en psychologische begeleiding. Voor personen die worden uitgezonden regelt Artsen zonder Grenzen een contract inclusief verzekering en onkostenvergoeding, maar met een beperkt salaris. Ik wil u vragen om geïnteresseerden betaald verlof te verlenen dan wel compensatie aan te bieden tot hun huidige salaris. Wij begrijpen dat er aarzeling is onder artsen en verpleegkundigen, ook door het risico dat men daar loopt. Artsen zonder Grenzen heeft op dit punt echter een uitstekende reputatie als het gaat om aandacht aan de veiligheid van het personeel dat zij inzetten. Een belangrijk onderdeel hierbij is het stellen van strikte eisen aan het profiel van de uit te zenden medewerkers. Dit vindt u terug in de bijgesloten profielen. Er is met name behoefte aan personeel met: ervaring in het uitvoeren van de directe patiëntenzorg en werken onder strikte isolatie met gebruik van persoonlijk beschermingsmateriaal (Personal Protection Equipment, PPE). vaardigheden om onder bovengenoemde omstandigheden verpleegtechnische handelingen te kunnen uitvoeren als inbrengen van intraveneuze (i.v.)-lijn en bloedafna me. Oproep van de WHO Naast artsen en verpleegkundigen, die via Artsen zonder Grenzen uitgezonden kunnen worden, heeft de WHO ook behoefte aan epidemiologen, logistieke medewerkers en materieel. Kunt u aan de vraag die de WHO heeft op het gebied van medewerkers en materieel voldoen? Dit geldt ook voor de vraag of er in uw regio materiele middelen vrijgemaakt kunnen worden zoals bijvoorbeeld geneeskundige combinaties. GGD GHOR Nederland Zwarte Woud S] Utrecht info@ggdghor.nl

3 Repatriëring belangrijk https ://docs. unocha.org/sites/dms/cap/ebola outbreak Sep pdf De specificaties van materieel waaraan behoefte is, is te vinden op de website van UNOCHA: NEDERIA ND GGD GHOR Nederland Zwarte Woud S] Utrecht info@cigdghor.nl 4. Contactgegevens WHO en Artsen zonder Grenzen 2. Oproep Artsen zonder Grenzen 3. Functieprofielen 1. Brief Minister van VWS d.d. 3 oktober 2014 Bij lagen: Voorzitter A.G.M. van de Vondervoort Hoogachtend, Indien u naar aanleiding van deze brief reacties, vragen of opmerkingen heeft, kunt u Ik zou u willen verzoeken deze brief met bijlagen binnen de GGD- en Veiligheidsregio s te Tot slot verspreiden. Mocht er vanuit de GGD en GHOR-organisatie behoefte zijn aan informatiebijeenkomsten voor geïnteresseerden, dan faciliteert GGD GHOR Nederland dit samen met VWS, RIVM en Artsen Zonder Grenzen. uiteraard contact met ons opnemen. Europese commissie en andere Europese landen en de VS. inzetten, te repatriëren mocht dit nodig zijn. Daarbij kan gerekend worden op hulp van de Het kabinet verzekert alles op alles te zullen zetten om mensen die zich hier vrijwillig voor

4 000 01Z103 NEDERIJ4 Ni7 Bijlage 4 Contactgegevens Artsen Zonder Grenzen en WHO Artsen Zonder Grenzen Voor vragen rondom het werken in een epidemie als deze kan contact worden opgenomen met Artsen Zonder Grenzen in Amsterdam; TeI.nr of met Floor de Roos, tel.nr: Zie ook de twee documenten met Frequently Asked Questions en de speciale pagina op website: Geïnteresseerd? Stuur een in het Engels met motivatie, beschikbaarheid en curriculum vitae naar fasttrackrecruitment@amsterdam.msf.org. Vermeld daarbij s.v.p. als onderwerp ebola recruitment. Na een eerste screening op basis van en curriculum vitae worden kandidaten uitgenodigd. WHO The consolidated Ebola Virus Disease Outbreak Overview of Needs and Requirements is available on OCHA s website on the following link: https ://docs. u nocha. org/sites/dms/cap/ebola_outbreak_sep_ pdf Contactgegevens: Cintia Diaz-Herrera, Coordinator External Relations and Resource Mobilization Emergency Risk Management & Humanitarian Response World Health Organization diazherrerac@who.mt T: Mob: GPN: GGD GHOR Nederland Zwarte Woud S] Utrecht info@ggdghor.nl

5 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport > Retouradres Postbus Ei Den Haag Aan de voorzitters GGD besturen en Veiligheidsregio s Directie Publieke Gezondheid Crisisbeheersing en Infectieziekten Bezoekadres Rijnstraat XP Den Haag T F nl Datum 03 OKT Betreft Ebola Kenmerk PG Uw brief Bijlage(n) Geachte heer/mevrouw, De ebola-uitbraak in Liberia, Sierra Leone en Guinee houdt aan. De epidemie breidt zich sneller uit dan de getroffen landen, de Verenigde Naties en de aanwezige hulporganisaties aankunnen. Meer dan een halfjaar na het begin van de epidemie neemt het aantal besmette en overleden mensen dramatisch toe. Het zorgsysteem in de getroffen landen is zeer fragiel, behandelcentra kunnen de toestroom aan patiënten niet aan en dit heeft tot gevolg dat besmettelijke patiënten in de algemene populatie blijven. Correspondentie uitsluitend richten aan het retouradres met vermelding van de datum en het kenmerk van deze brief. Het kabinet heeft 18 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de bestrijding van de Ebola-epidemie. Deze bijdrage gaat naar de Verenigde Naties, het Rode Kruis en Artsen zonder Grenzen. Maar er is meer nodig. Zoals de voorzitter van GGD GHOR Nederland in haar brief aan u schrijft is voor de komende maanden onder meer behoefte aan personeel voor behandelcentra. Daarvoor doen zij en ik een beroep op u. De oproep van Artsen zonder Grenzen wordt door het kabinet van harte ondersteund. Met de voorzitter van uw vereniging wil ik u verzoeken deze oproep en de daarbij behorende functieprofielen onder uw personeel te verspreiden. Een punt van zorg dat mogelijk bij uw personeelsleden leeft, is de vraag of repatriëring geregeld is, wanneer er een mogelijke besmetting heeft plaatsgevonden. Ik wil u namens het kabinet verzekeren dat, mocht het scenario ontstaan waarbij er commercieel, door de verzekeraar, geen geschikte repatriëringmogelijkheid te vinden is, we alles op alles zetten om de Nederlandse hulpverleners veilig terug te krijgen. Daarbij kunnen we niet alleen rekenen op hulp van de Europese Commissie en onze collega s uit andere Europese landen maar werken we ook samen met de VS. Ik heb daarom ook aan de WHO laten weten dat Nederland bereid is hulpverleners (ook niet-nederlanders) die besmet raken, in Nederland op te vangen en te behandelen. Voor dit internationale aanbod is het Calamiteiten Hospitaal in gereedheid gebracht. Het kabinet bekijkt ook andere mogelijkheden om bij te dragen. Pagina 1 van 2

6 Ik ben u bij voorbaat erkentelijk voor de medewerking die u kunt en wilt verlenen aan het leveren van een Nederlandse bijdrage aan de internationale inspanningen om deze epidemie te beteugelen en aan het leveren van medische zorg zowel in ons land als in West Afrika. Mede namens de Minister van Defensie en de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, Directie Publieke Gezondheid Crisisbeheersing en Infectieziekten Kenmerk PG Hoogachtend, de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Pagina 2 van 2

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25 file:///g:/bestuur/agc%20gezondheid/2014/ /3_bijlage%202%20mail%2... pagina 1 van Van: Colinda Mans namens Wim Kleinhuis Verzonden: woensdag 15 oktober :25 Onderwerp: Onderzoek Nationale Ombudsman naar klachtbehandeling GGD Fryslân Bijlagen: Def Rapportage NO pdf Geachte leden van de Agendacommissie Gezondheid, Eind september 2014 heeft de Nationale Ombudsman geoordeeld over een zaak waarbij GGD Fryslân Jeugdgezondheidszorg betrokken is. Het gaat hierbij over een klacht uit december 2013 over de handelswijze van een JGZ-arts. De klacht had betrekking op het delen van informatie uit een kinddossier. Op het verzoek van het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) deelde een jeugdarts deze informatie. De klagers waren van mening dat de jeugdarts geen correcte afweging had gemaakt bij het delen van de informatie en zo niet relevante informatie had gedeeld met het AMK. Met name informatie over de achternaamswijziging van het kind was naar mening van de klagers niet relevant voor het onderzoek. Na ontvangst van de klacht is getracht de klacht te bespreken met de klagers, de regiomanager en de jeugdarts in een gesprek. De klagers hebben hier niet mee ingestemd. De klacht is door hun voorgelegd aan de klachtencommissie van Veiligheidsregio Fryslân. De klachtencommissie heeft in februari 2014 de klacht behandeld door middel van een hoorzitting. Op basis van documenten en wat zij tijdens de hoorzitting hebben gehoord, is een oordeel en advies geformuleerd. De conclusie is dat er bij de bepaling van de gegevens door de jeugdarts geen afstemming is gezocht met een aandachtsfunctionaris Kindermishandeling terwijl dit wel zo is vastgelegd in de Meldcode Kindermishandeling van GGD Fryslân. De VRF deelt deze conclusie en betreurt het ook dat afstemming niet heeft plaatsgevonden. Er is toen direct ingezet op de borging van het protocol voor het delen van informatie met het AMK bij artsen en verpleegkundigen. Dit zorgt ervoor dat bij alle onderzoeksvragen van het AMK afstemming met een aandachtsfunctionaris Kindermishandeling plaatsvindt en niet alleen bij complexe gevallen. De klagers zijn hiervan schriftelijk op de hoogte gebracht. Omdat de klagers zich daarna niet volledig door mij als directeur GGD gehoord voelden, hebben zij zich gericht tot de Nationale Ombudsman. De Nationale Ombudsman heeft vervolgens onderzoek gedaan naar de wijze waarop ik, als directeur GGD, en de klagers contact hadden nadat de klachtencommissie haar oordeel en advies had gegeven.de Ombudsman oordeelt daarover dat dit niet goed is gegaan. De betreffende rapportage is opgenomen als bijlage bij deze . De directie heeft kennisgenomen van de rapportage en heeft inmiddels actie ondernomen voor uitvoering van de aanbeveling welke gericht is op het laten verwijderen van de geleverde gegevens aan het AMK uit het onderzoeksdossier. Omdat de klagers na de uitspraak van de Nationale Ombudsman nog niet tevreden zijn, worden we geadviseerd door een jurist. De klagers hebben een gesprek geweigerd. Ik hoop u hiermee vooreerst voldoende te hebben geïnformeerd. Met vriendelijke groeten, Wim Kleinhuis Algemeen directeur Veiligheidsregio Fryslân Harlingertrekweg 58 Postbus BK LEEUWARDEN directie@vrfryslan.nl Binnen Veiligheidsregio Fryslân werken Brandweer Fryslân en GGD Fryslân aan de brandweerzorg, publieke gezondheidszorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing.

26 VOORTGANGSBERICHT FRIES PROGRAMMA JEUGD, ALCOHOL EN DRUGS November 2014 Inleiding In november 2013 heeft de Bestuurscommissie Gezondheid het Fries programma Jeugd, Alcohol en Drugs vastgesteld. Doel van het programma: tegengaan van alcohol- en drugsgebruik door jongeren en verantwoord alcoholgebruik onder jongeren boven de achttien te bevorderen. Het programma richt zich primair op de omgeving van jongeren en kent verschillende activiteiten binnen de drie belangrijke pijlers van effectief beleid op het gebied van alcohol- en drugsproblematiek: - beleid (grenzen stellen), - handhaving (grenzen bewaken) en - bewustwording (grenzen overdragen). Met dit voortgangsbericht geeft het Platform de Bestuurscommissie inzicht in de voortgang van het programma. Hiermee kan zij de resultaten en geplande (vervolg)activiteiten monitoren. Stand van zaken 'IK DACHT HET NIET!' - een vernieuwende preventieaanpak - Betrokkenheid van ouders - Aansluiten bij de leefwereld en ontwikkeling van pubers: groepsdruk en grenzen - Doen en ervaren in plaats van kennis overdragen Deze elementen zijn effectief bewezen in de aanpak van alcohol- en drugsgebruik onder jongeren. Ze vormden de basis voor de preventieaanpak die het afgelopen jaar binnen het Platform Nuchtere Fries is ontwikkeld door Verslavingszorg Noord Nederland en Theater Smoar. Jongeren, ouders, scholen en gemeenten zijn er enthousiast over, zo blijkt uit de reacties en de opkomst van ouders op ouderavonden, die verdubbelt of verdriedubbelt. De nieuwsbriefspecial die over Ik dacht het niet! is te lezen via de volgende link: Inzet van Ik dacht het niet op Friese scholen in 2014: - Piter Jelles Montessori en Ynsicht, Leeuwarden - Dockinga college, Ferwert - Nijdjip, Grou - De Foorakker, St. Annaparochie - Singelland de Venen, Drachten - De Krijtenburg (VMBO) en De Zeester (basisschool), Vlieland 1

27 - Liudger Splitting, Drachten - Bogerman, Koudum - De Finne, Aldeboarn - OSG Singeland - Bogerman, Wommels/Sneek - Nordwin, Sneek - Piter Jelles, Kollum - Burgemeester Harmsmaschool, Gorredijk - Sevenwolden (Kingcollege en Vakcollege), Heerenveen Het Platform onderzoekt mogelijkheden om de werking van de interventie of elementen eruit wetenschappelijk te laten onderzoeken. Werkgroep nalevingonderzoek gestart Platform Nuchtere Fries voert in deze programmaperiode twee keer een provinciaal nalevingonderzoek uit en komt met een aanbeveling over de borging van de organisatie hiervan in de toekomst. Bij een nalevingonderzoek wordt een bedrijf of instelling dat alcohol verkoopt, bezocht door een 17-jarige die zich voordoet als klant, zonder dat het personeel op de hoogte is van het onderzoek. De onderzoeksvraag is de mate waarin verstrekkers van alcohol zich houden aan de leeftijdsgrens voor de verkoop van alcohol. Het levert informatie op lokaal niveau op om het toezicht binnen de Drank- en Horecawet efficiënt in te zetten (hotspots) en geeft extra input voor alcoholmatigingsbeleid. Hiervoor is in het Fries programma Jeugd Alcohol en Drugs twee keer begroot. De werkgroep met vertegenwoordigers van negen Friese gemeenten (Smallingerland, Weststellingwerf, Heerenveen, Leeuwarden, de Friese Waddeneilanden en Dantumadiel) die invulling gaat geven aan het Friese nalevingonderzoek en de organisatie van de aanbesteding, is opgestart. Themabijeenkomst over hokken- en ketenbeleid: 4 december Platform Nuchtere Fries organiseert bijeenkomsten over actuele thema's voor Friese beleidsmedewerkers en andere professionals die zich bezighouden met alcohol, drugs en jeugd. Gemeentebeleid over hokken en keten staat op dit moment, zowel in Fryslân als in de rest van het land, volop in de belangstelling. Het platform organiseert daarom op donderdag 4 december 2014 een bijeenkomst over dit thema. Drie gemeenten lichten hun ervaringen en dilemma s toe en het programma sluit af me een debat over het effect van ketenbeleid op de gezondheid van jongeren. Inventarisatie genotmiddelenbeleid scholen Om Friese scholen van passende informatie en advies te voorzien over de mogelijkheden die zij hebben, inventariseert het Platform Nuchtere Fries de stand van zaken met betrekking tot hun genotmiddelenbeleid. Het gaat daarbij om genotmiddelen als thema in het curriculum, regels over gebruik en bezit ervan op school of tijdens activiteiten van school en andere preventieve activiteiten. De resultaten worden eind dit jaar verwacht. 2

28 Invulling contactmoment jeugdgezondheidszorg met adolescenten 14+ In het kader van het begrotingsakkoord 2013 investeert het Ministerie van VWS extra in het bevorderen van een gezonde leefstijl van de jeugd. Dit is onder andere een extra contactmoment van de jeugdgezondheidszorg met adolescenten 14-Plus. Doel ervan is het bevorderen van gezondheid en gezond gedrag van jongeren. Hierdoor wordt hun participatie vergroot en kunnen ze beter deelnemen aan de maatschappij. Het Platform Nuchtere Fries denkt vanuit haar expertise en ervaring mee over de invulling van dit contactmoment. Een van de onderdelen hiervan is de op 1 oktober gelanceerde jongerenwebsite JouwGGD.nl. Intergemeentelijke samenwerking toezicht Drank- en Horecawet Op verzoek zeven Friese gemeenten (Súdwest-Fryslân, Littenseradiel, De Friese Meren, Leeuwarden, Franekeradeel, Heerenveen en Smallingerland) die willen nagaan op welke wijze duurzame samenwerking kan plaatsvinden op het terrein van leeftijdscontroles DHW, heeft het platform de behoefte aan intergemeentelijke samenwerking onder de Friese gemeenten geïnventariseerd. Uit deze inventarisatie (als bijlage bijgevoegd) is naar voren gekomen dat 18 Friese gemeenten een duidelijke meerwaarde zien en interesse hebben in een bepaalde vorm van provinciale samenwerking als het gaat om leeftijdscontroles DHW en de professionalisering van de toezichtfunctie. Naar aanleiding hiervan is besloten het intergemeentelijke overleg tussen de zeven gemeenten en Platform Nuchtere Fries voort te zetten, de gemeentelijke besturen hierbij te betrekken en nader te bepalen op welke wijze de intergemeentelijke samenwerking leeftijdscontroles DHW binnen Fryslân het beste vorm kan worden gegeven. Alcoholbeleid op feesten en evenementen Op evenementen komen jongeren in aanraking met alcohol. Om evenementorganisatoren te ondersteunen bij het opstellen en werken met verantwoord effectief alcoholbeleid, geeft het Platform Nuchtere Fries in samenwerking met enkele evenementorganisatoren een handreiking uit. Het is een lijst van mogelijke maatregelen die een evenementorganisator kan treffen voor, tijdens en na afloop van het evenement. De maatregelen kunnen in overleg met de gemeente als vergunningverlener worden ingezet, rekening houdend met de lokale situatie en het type evenement. Platform Nuchtere Fries stimuleert actief alcoholbeleid op feesten en evenementen. In 2014 stelt zij kosteloos polsbandjes ("zonder polsbandje geen alcohol"), ID-readers (kleine mobiele apparaten waarmee snel leeftijd vast te stellen is aan de hand van een identiteitsbewijs), blaastesten (om bijvoorbeeld te controleren op "indrinken") en/of campagnemateriaal ter beschikking. Hiermee kunnen organisatoren experimenteren met de controle op leeftijd. Geleverde en geplande ondersteuning in 2014: - Club Red, Leeuwarden - WTC colourparty, Leeuwarden - WTC Poiesz klantenfeesten - Koningsdag Beetsterzwaag - Heechspanning - Harlinger Visserijdagen - Skoattermerke 3

29 - Middelseehayride, Stiens - Nix-party Blokhuispoort, Leeuwarden - Evenementen, Achtkarspelen - Tall ships races, Harlingen - PC, Franeker - Feestweek Lemmer - Sneekweek - Freulepartij Wommels - DODO festival, Beetsterzwaag - Simmerjûn, Burgum - Visserijdagen, Harlingen - Dorpsfeest Terwisel - Schuurfeest Siegerswoude - Kerkgemeenschap Twijzelerheide - Flayelfeesten Nieuwehorn - Kroegentocht Heerenveen Peiling koop- en drinkgedrag Friese 16- en 17-jarigen na invoering nieuwe Drank- en Horecawet Veranderen Friese jongeren hun gedrag met de nieuwe regels? Kopen jongeren van 16 en 17 jaar in Fryslân zelf alcoholhoudende dranken, en zo ja waar? Is dit in 2014 veranderd? Waar brengen jongeren hun vrije tijd door en is dat ook veranderd? En hoe zit het met hun vakantiebestemmingen? Is de verkrijgbaarheid van alcohol daarbij van belang? Dit zijn enkele vragen uit de peiling die studenten van de NHL Hogeschool in opdracht van Platform Nuchtere Fries hebben gedaan onder 536 jongeren. De resultaten zijn eind augustus verzonden aan alle Friese gemeenten en eveneens als bijlage bijgevoegd. Workshops voor en door (v)mbo leerlingen Studenten hebben onder begeleiding van het Platform Nuchtere Fries een workshop ontwikkeld die voor en door (v)mbo-leerlingen gegeven kan worden: Lang Leve de Vrijheid. Doel van de workshop: jongeren - met elkaar in interactie door middel van spel, gesprek, discussie, rollenspel - meer inzicht geven in groepsdruk, wat dit met jezelf en met andere jongeren doet en het eigen middelengebruik. Via het leerbedrijf Present Promotions wordt deze workshop dit jaar ongeveer dertig keer uitgevoerd op diverse mbo en vmbo scholen in Friesland. Doorlopende en meer algemene activiteiten: - advisering en ondersteuning gemeenten - monitoren cijfers en trends genotmiddelen - ondersteuning Nix18-campagne Communicatie Gemeenten, partners en andere betrokkenen worden op de hoogte gehouden van ontwikkelingen binnen en buiten het Platform via een digitale nieuwsbrief. Aanmelden voor de nieuwsbrief en meer informatie over het Platform Nuchtere Fries: 4

30 Inventarisatie intergemeentelijke samenwerking in Fryslân op het terrein van toezicht Drank- en Horecawet Augustus 2014 Inleiding Op verzoek van de gemeenten Súdwest-Fryslân, De Friese Meren, Leeuwarden, Franekeradeel, Heerenveen en Smallingerland heeft het Platform Nuchtere Fries geïnventariseerd in hoeverre de Friese gemeenten behoefte en/of plannen hebben met betrekking tot duurzame onderlinge samenwerking op het terrein van toezicht op de drank- en Horecawet (DHW). De inventarisatie willen de gemeenten gebruiken om te bepalen of en hoe zij vervolgstappen ondernemen om op termijn te komen tot een samenwerking. Een uitwerking van deze telefonische inventarisatieronde vind je in dit document, beginnend met een samenvatting van de resultaten. Dit document is in september 2014 besproken in een ambtelijke bijeenkomst van initiatiefgemeenten en in het Platform Nuchtere Fries. In de telefonische inventarisatieronde vormden de volgende vragen de leidraad: op welke wijze zal de gemeente op hoofdlijnen omgaan met preventie en repressie met betrekking tot alcoholgebruik onder jongeren? Is de DHW-verordening en/of het preventie- en handhavingsplan vastgesteld en wat zijn de hoofdzaken? Wat wordt al gedaan of gaat in de nabije toekomst opgepakt worden (repressief en preventief)? Hoeveel geld is er structureel beschikbaar voor beleidsontwikkeling en uitvoering en hoe is dit budget gelabeld? Wordt er al samengewerkt / samenwerking gezocht / gedacht over samenwerken met andere gemeenten? Zo ja, vanuit welke overwegingen? Indien de gemeente interesse heeft in samenwerking op bijvoorbeeld provinciale schaal, wat zou dan mogelijke passende samenwerkingsscenario s kunnen zijn? Samenvatting resultaten De resultaten van de inventarisatie zijn gebaseerd op (voorlopige) ambtelijke standpunten en plannen. Veel gemeenten zitten op het moment van de inventarisatie in het traject van besluitvorming over preventie- en handhavingsplan, strategie en inrichting van toezicht en handhaving. Achttien gemeenten zien een duidelijke meerwaarde van / hebben interesse in een vorm van provinciale samenwerking als het gaat om het DHW-toezicht. Voor de meeste gemeenten gaat het daarbij om leeftijdsgrenzencontroles en professionalisering van de toezichtfunctie. Drie gemeenten staan wel voor open voor een eventuele samenwerking op termijn. Een gemeente geeft duidelijk aan geen interesse te hebben in een vorm van verdere samenwerking en met twee gemeenten is nog niet gesproken. Overwegingen die het meest genoemd worden om samenwerking te zoeken met andere gemeenten: - Herkenbaarheid van boa s ( ze zien je nu letterlijk aankomen en vreemde ogen dwingen ) - Deze toezichttaak vraagt heel andere expertise dan huidige toezichttaken (delen van expertise etc.) - Creëren van een (efficiënte) flexibele schil (werk buiten kantooruren, drukte, ziekte, evenementen en lastige locaties waarbij bijvoorbeeld het werken in koppels noodzakelijk is) - Problematiek (jeugd en alcohol) heeft een bovengemeentelijk karakter en een gezamenlijke boodschap en werkwijze vergroot het effect. Onderlinge verschillen zijn er met betrekking tot: prioriteitstelling van het thema, sanctiestrategieën (onder andere het wel/niet werken met een bhwb-convenant ) en bepalingen uit de paracommerciële verordening. De volgende samenwerkingsscenario s worden genoemd: - Roulering- / uitruilsysteem / pool (onderling) - Provinciaal inzetbare toezichtcapaciteit vanuit een gemeente aantrekken, opleiden en doorontwikkelen 1

31 Er zijn en/of ontstaan ongeveer acht clusters van gemeenten die samenwerking met elkaar zoeken als het gaat om hun verantwoordelijkheden op basis van de Drank- en Horecawet. Per cluster zijn de reacties van de Friese gemeenten weergegeven. Vlieland, Ameland, Schiermonnikoog en Terschelling De Friese Waddeneilanden werken samen, zowel op het gebied van preventie als ook op het terrein van toezicht/handhaving. Dit ligt voor de hand gezien de bestaande samenwerkingsverbanden tussen de eilanden. De Waddeneilanden hebben op het gebied van horeca wel te maken met eigen specifieke problematiek. De basis van het preventie- en handhavingsplan wordt voor de Waddeneilanden gezamenlijk opgesteld en per eiland zelf ingevuld. Streven is om halverwege dit jaar het plan te kunnen presenteren. Geen van de eilanden heeft eigen boa s of gespecialiseerde DHW-toezichthouders. Handhaving is in 2013 door het jongerenteam van de VWA uitgevoerd in samenwerking met de politie, nadat eerst onder andere is bekeken of Leeuwarden hierin iets kon betekenen. BHBW is voor dit jaar ingehuurd om de handhaving (met name op terrein van de leeftijdscontroles) uit te voeren. Er wordt gewerkt met samenwerkingsconvenanten tussen de BHBW en de ondernemers op de eilanden. Voor wat betreft de horecabedrijven zal de aandacht zich daar vooral richten op de hotspots (bedrijven waar veelvuldig jongeren onder de 18 aanwezig zijn). Daarnaast worden alle andere bedrijven bezocht waar alcohol verkocht wordt zoals supermarkten, cafetaria s etc. Tenslotte staan een aantal controles gepland tijdens evenementen. Overige bedrijven vallen niet onder de methodiek van BHBW maar kunnen wel gecontroleerd worden ( reguliere controles door ingehuurde BOA s). In de convenanten wordt afgesproken dat bij overtredingen geen dwangsom/bestuurlijke boete wordt opgelegd, maar het ingelegde geld door de verstrekker niet aan hem wordt terugbetaald door de gemeente. In de loop van het jaar zal deze aanpak geëvalueerd worden. De gemeenten geloven dat de effectiviteit dat de controles op de leeftijdgrenzen het grootst is wanneer deze uitgevoerd worden door onherkenbare jeugdig ogende BOA s. Vlieland Peter Jan Tijdeman, senior beleidsmedewerker Gemeente Vlieland zal de samenwerking met de andere eilanden dit jaar bekijken en bepalen hoe een en ander in 2015 opgepakt gaat worden. Alle opties zullen daarbij de revue passeren. Samenwerking in Friesland wordt daarbij niet uitgesloten, maar dit is nog niet besproken. Belangrijkste overweging hiervoor is: herkenbaarheid van BOA s (gezien de geïsoleerdheid van een eiland). Voor het jaar 2014 is een budget beschikbaar van voor de handhaving DHW. Hoofdzaken uit huidig beleid / de paracommerciële verordening: _485.html Ameland Carina Smid, juridisch medewerker Gemeente Ameland is zeker geïnteresseerd in intergemeentelijke samenwerking in Friesland. Belangrijkste overweging hiervoor is: herkenbaarheid van BOA s (gezien de geïsoleerdheid van een eiland). Tegelijk hangt het er ook vanaf wat je elkaar kunt bieden (gemeente Ameland heeft geen eigen BOA s) en of beleid/strategie in de uitvoering met elkaar te rijmen is. Gemeente Ameland vindt een focus op controle van leeftijdsgrenzen van belang en wil dit ook stringenter gaan handhaven. Hoofdzaken uit huidig beleid / de paracommerciële verordening: - Schenktijd pc 1 uur voor tot 2 uur na de activiteit - Geen alcohol bij bijeenkomsten van persoonlijke aard - Geen sterke drank bij cafetaria, snackbar, buurthuis, clubhuis en (sport)kantines 2

32 - Geen personen onder de 16 jaar toegestaan tussen 1 en 7 - Verbod happy hours Voor het jaar 2014 is een krediet beschikbaar van ,50 voor de handhaving DHW De huidige stand van zaken omtrent preventie is onduidelijk als gevolg van uitval van een collega. Schiermonnikoog Martje Huizing, administratief juridisch medewerker Gemeente Schiermonnikoog staat op dit onderwerp voor minder grote uitdagingen dan de andere drie eilanden. De gemeente is zeker geïnteresseerd in intergemeentelijke samenwerking in Friesland. Belangrijke overwegingen hiervoor zijn: herkenbaarheid van BOA s (gezien de geïsoleerdheid van een eiland) en het wegnemen van de kwetsbaarheid bij het aanstellen van een of twee BOA s (uitval/vakantie en dergelijke). Tegelijk hangt het er ook vanaf wat je elkaar kunt bieden (gemeente Schiermonnikoog heeft geen eigen BOA s) en of beleid en strategie in de uitvoering met elkaar te rijmen is. Gemeente Schiermonnikoog vindt een focus op controle van leeftijdsgrenzen van belang en wil dit ook stringenter gaan handhaven. Hoofdzaken uit huidig beleid / de paracommerciële verordening: - Schenktijd 1 uur voor aanvang en eindigende 1 uur na beëindiging van activiteiten - Geen alcohol bij bijeenkomsten van persoonlijke aard wanneer dit leidt tot oneerlijke mededinging. Terschelling Lieke Hornstra, beleidsmedewerker onderwijs en jeugd Gemeente Terschelling is zeker geïnteresseerd in intergemeentelijke samenwerking in Friesland. Wat je samen kan doen, moet je samen doen en veel jongeren zitten door de week aan de wal. Dongeradeel, Dantumadiel, Kollumerland en Ferwerderadiel Op het gebied van preventie vinden de samenwerkende gemeenten elkaar al omdat zij een gezamenlijke nota gezondheid hebben opgesteld. Hoofdzaken: preventie alcohol- en drugsgebruik door jongeren. Vroeg beginnen om zo de volgende generaties te bereiken. Aansluiten bij wat er al is. Het preventie- en handhavingsplan wordt in deze vier gemeenten gezamenlijk opgepakt onder andere op basis van het format van het Platform Nuchtere Fries. Er ligt een bestuursopdracht om een breed team handhaving te vormen (breder dan de DHW). Hiervoor is de huidige capaciteit onvoldoende. Wie feitelijk de uitvoering gaat doen, staat nog niet vast. Een convenant met verstrekkers wordt overwogen. Dantumadeel Grietje Oldersma, beleidsmedewerker veiligheid Gemeente Dantumadeel vindt het interessant om met name de controle/handhaving op leeftijd gezamenlijk (intergemeentelijk en wellicht ook provinciaal) op te pakken. Belangrijkste overweging: herkenbaarheid van BOA s. Er is een structureel budget van beschikbaar voor de handhaving (DHW). Paracommerciële verordening is vastgesteld en nagenoeg gelijk in de gemeenten Dantumadiel, Dongeradeel en Kollumerland. Hoofdzaken uit de verordening: geen happy hours, paracommerciële inrichtingen onderscheid 3

33 tussen inrichtingen gericht op sportieve en andere activiteiten met een begin en eindtijd voor het schenken, geen prijsacties supermarkten. Dongeradeel Gerdien Tiesinga, senior team Algemene en Juridische Zaken Onder de toezichthouders wordt erg verschillend over de controles op leeftijdsgrenzen gedacht. Sommigen zien dit wel zitten, anderen niet: ze zien je letterlijk aankomen; hoe effectief ben je dan?. Vanuit die gedachte vindt gemeente Dongeradeel een intergemeentelijke / provinciale pool interessant. Dit zou dan wel een grote pool moeten zijn, zodat je die onherkenbaarheid goed kunt waarborgen. Paracommerciële verordening is vastgesteld en nagenoeg gelijk in de gemeenten Dantumadiel, Dongeradeel en Kollumerland. Hoofdzaken uit de verordening: geen happy hours, paracommerciële inrichtingen onderscheid tussen inrichtingen gericht op sportieve en andere activiteiten met een begin en eindtijd voor het schenken, geen prijsacties supermarkten. Andere overwegingen voor gemeente Dongeradeel om breder/provinciaal samen te gaan werken zouden zijn: het gezamenlijk op pad kunnen sturen van BOA s en de ondersteuning van elkaar bij extra drukte zoals grote evenementen. Hoeveel geld er structureel beschikbaar is voor beleidsontwikkeling en uitvoering is nog niet inzichtelijk. Kollumerland Richard Fonk, hoofd team handhaving Paracommerciële verordening is vastgesteld en nagenoeg gelijk in de gemeenten Dantumadiel, Dongeradeel en Kollumerland. Hoofdzaken uit de verordening: geen happy hours, paracommerciële inrichtingen onderscheid tussen inrichtingen gericht op sportieve en andere activiteiten met een begin en eindtijd voor het schenken, geen prijsacties supermarkten. Gemeente Kollumerland vindt het interessant (en voor de hand liggend) om met name de controle/handhaving op leeftijd gezamenlijk (intergemeentelijk en wellicht ook provinciaal) op te pakken. Overwegingen: - herkenbaarheid van BOA s (m.a.w. een grote pool) - deze nieuwe toezichttaak vraagt heel andere kwaliteiten van toezichthouders (werkomgeving, mogelijk vormen van agressie, andere houding nodig); poolvorming kan voor professionalisering zorgen en de mogelijkheid geven om met twee BOA s op pad te gaan bij lastiger evenementen (en ondersteuning bij elkaar met extra drukte). Uitdagingen in de gemeente Kollumerland liggen vooral bij de horeca, supermarkten en de dorpsfeesten en evenementen (waar toch wel een drankculuur bestaat). Verschillende samenwerkingsvormen zouden wat betreft gemeente Kollumerland onderzocht moeten worden: pool waarbij iedere gemeente of samenwerkingsverband fte s/geld inlegt en een coördinator wordt benoemd of boa-pool ondergebracht bij een of meer centrumgemeenten of organisaties zoals de FUMO. Ferwerderadiel Bernd Jager, beleidsmedewerker sector burgerzaken/coördinator bureau bevolking De gemeenten Ferwerderadiel, Dongeradeel, Dantumadiel en Kollumerland maken gezamenlijk één preventie en handhavingsplan, met mogelijk verschillende accenten per gemeente. Dit met oog op intergemeentelijke samenwerking in Noordoost Fryslân of mogelijke gemeentelijke herindeling. Handhaving heeft gemeente Ferwerderadiel echter nog in Middelseeverband georganiseerd. Gemeente Ferwerderadiel wil wel aan slag met een samenwerkingsconvenant met alle verstrekkers (financieel gunstig voor zowel gemeente als verstrekkers; vorm van preventief toezicht met ook een positieve sanctie). E.e.a. is nog in de oriëntatiefase. Op dit moment heeft gemeente Ferwerderadiel nog geen opgeleide BOA. 4

34 Op dit moment is er vanuit gemeente Ferwerderadiel geen behoefte om op provinciale schaal samenwerking te zoeken als het gaat om de DHW-toezichttaak. Enerzijds omdat het nu niet aan de orde is, anderzijds ook omdat provinciale samenwerkingsverbanden wat hen betreft lang niet altijd (financieel) gunstig blijken te zijn. Gemeente Ferwerderadiel sluit een bredere samenwerking in de toekomst niet uit. Dit jaar is er voor DHW-toezicht/handhaving beschikbaar. Gemeente Ferwerderadiel heeft drie keer nalevingsonderzoeken uitgevoerd (met mystery jongeren van bhbw). De resultaten laten positieve lijn zien: van 8% naar 50%, naar vorig jaar 66%. Opvallend bij de laatste cijfers was dat 100% van de sportkantines zich hield aan de wettelijke leeftijdsgrens, terwijl dit percentage gezakt was bij de horeca. Een ander kwetsbaar punt bleken de supermarkten. In de gemeente zijn geen hokken en keten bekend (wel jeugdsozen in dorpshuizen en in sporthal). Preventief is gemeente Ferwerderadiel actief met: dgsg, educatief theater, scholing voor leerkrachten, subsidie van IVA s voor jeugdsozen en sportverenigingen, training 1 e lijnfunctionarissen, voorschriften in evenementenbeleid, alcoholadviesgesprek in groep 7. Dit is ook terug te zien in de gebruikcijfers van zowel alcohol als drugs. Paracommerciële verordening moet nog vastgesteld worden door de raad. Er zijn wel bijeenkomsten geweest met verstrekkers. Zoals het nu lijkt, verandert er met de nieuwe verordening niet veel: - Schenktijden 1,5 na wedstrijden/trainingen - Instellingen moeten deze tijden doorgeven en zijn gebonden aan een maximum aantal uren per week - Op zaterdag geldt een eindtijd van 19u. Leeuwarden, Leeuwarderadeel Leeuwarden Anne van Marrum, afdelingshoofd stadstoezicht Anne Schurer, juridisch beleidsadviseur Gemeente Leeuwarden beschikt binnen de eenheid Stadstoezicht over 32 integraal handhavers die verdeeld in vier groepen zeven dagen per week overdag, s avonds en op stapavonden ook s nachts breed worden ingezet. Deze handhavers hebben taken op het terrein van veiligheid en leefbaarheid in de openbare ruimte. Negen van hen zijn opgeleid en bevoegd DHW toezichthouders en voeren ook taken uit op dit werkterrein als onderdeel van hun brede takenpakket. Handhavers werken in koppel en zijn voorzien van een uitstekende uitrusting en instrumenten om de verschillende werkzaamheden zelfstandig en zo veilig mogelijk te kunnen doen. Dit jaar zijn de gemeenten Leeuwarden en Súdwest Fryslân een samenwerking gestart gericht op uitwisseling van handhavers tijdens piekmomenten, kennis- en kwaliteitsverbetering en leren van elkaar. De intentie is om ook de DHW-taken in elkaars grondgebied maar mogelijk ook in de regio gezamenlijk op te pakken. Daarnaast pakt Stadstoezicht Leeuwarden in 2014 DHW toezichttaken op voor de gemeenten Franekeradeel en Leeuwarderadeel. Gemeente Leeuwarden ziet meerwaarde in regionale samenwerking. Als sprake is van een samenwerkingsvorm die aansluit bij de werkwijzen en organisatie die zij door de jaren heen heeft kunnen ontwikkelen, is zij bereid hierin een trekkersrol op zich te nemen. De schaalgrootte van Stadstoezicht Leeuwarden biedt ook een goede basis om de gewenste kwaliteit en capaciteit op te bouwen en effectief in te zetten. Samenwerkingsvormen, zoals gekozen in de regio Fris Valley (samenwerkende gemeenten doen een deel van hun DHW-toezicht capaciteit -in fte of in -in een gezamenlijke pool en jaarlijks wordt bepaald welke zaken door de pool worden opgepakt) liggen voor gemeente Leeuwarden minder voor de hand. Deze vorm hebben geen meerwaarde t.o.v. de huidige schaal, werkwijzen en organisatie van Stadstoezicht. Hoofdzaken uit handhavingarrangement, preventie- en handhavingplan, paracommerciële verordening: - Controle sportverenigingen, wijkgebouwen en dorpshuizen; - Controle drankverstrekking 18minners. 5

35 Leeuwarderadeel Gerrit de Vries, beleidsmedewerker publiekszaken Met oog op herindeling per 2018 zal gemeente Leeuwarderadeel geen eigen BOA s aannemen. Toezichtcapaciteit wordt ingehuurd bij gemeente Leeuwarden, voor met name de controle op leeftijdsgrenzen. Het vergunningenbestand is op dit moment op orde en de paracommerciële verordening is vastgesteld. Het preventie- en handhavingsplan moet nu worden uitgewerkt. Gedachte is nu om niet te gaan werken met bestuurlijke boetes (ook gezien de administratieve rompslomp), maar te handhaven via de bestuursrechtelijke weg (bestuursdwang en dwangsom). Uitgangspunten/speerpunten van het beleid zijn nog niet besproken/bepaald. De uitdagingen daar waar het gaat om jeugd en alcohol liggen op het terrein van de evenementen en enkele cafés waar geregeld jeugd komt. Hoofzaken uit de paracommerciële verordening: - schenktijden alcohol door sportverenigingen e.d. een uur voor tot twee uur na een activiteit vallende binnen de eigen statutaire doelstelling; ma. t/m vr. tussen en uur; za. en zo. tussen en uur; - schenktijden alcohol door dorpshuizen e.d.: een uur voor tot een uur na activiteiten binnen de eigen statutaire doelstellingen; maximum eindtijd uur; - schenktijden overigen: een uur voor tot een uur na activiteiten binnen de eigen statutaire doelstelling; tussen en uur; - geen verstrekking van alcohol bij bijeenkomsten van persoonlijke aard en gebruik door derden; in uitzonderingsgevallen incidenteel ontheffing mogelijk. Gemeente Leeuwarderadeel heeft zelf geen direct belang bij een duurzame vorm van samenwerking. Wanneer gemeente Leeuwarden hierin meegaat, heeft dit vanzelfsprekend gevolgen voor gemeente Leeuwarderadeel. Het vormen van een pool van deskundigen waarin goed onderling wordt samengewerkt is natuurlijk altijd positief. Het punt van de herkenbaarheid van boa s in een kleine gemeente speelt daarbij ook een rol. Het Bildt, Franekeradeel en Menameradiel (Westergo) Franekeradeel Floor Levering, beleidsmedewerker Juridische Zaken en Openbare orde en Veiligheid Gemeente Franekeradeel ziet zeker meerwaarde van regionale samenwerking m.b.t. het DHW-toezicht. Verschillende vormen zijn daarbij denkbaar. Belangrijkste overwegingen: herkenbaarheid BOA, slim inzetten van beperkte financiële middelen (0,5 fte beschikbaar; 1 is geen ) en kwaliteit ( BOA is wel het visitekaartje van de gemeente ). Gemeente Franekeradeel zal dit jaar gebruik maken van de BOA s van Leeuwarden. Na herindeling zal de organisatie van toezicht/handhaving er in de toekomst er mogelijk weer anders uitzien. Grootste uitdagingen liggen er op het gebied van de naleving van de leeftijdsgrens en de schenktijden (in de paracommerciële instellingen). Dit zijn ook de speerpunten uit het huidige handhavingsprogramma (met combinatiecontroles onder de horeca). Dit programma zal dit jaar ingedikt moeten worden, gezien hogere kosten voor de uitvoering van toezicht. Hoofdzaken uit huidig beleid / de paracommerciële verordening: - Vaste schenktijden - Dorpshuizen hebben bredere schenktijden dan sportkantines omdat daar ook veel jeugd komt. Gemeente Franekeradeel zou wel willen werken met een horecaconvenant, maar dan moet de horeca daar collectief achter staan en dat is nu niet het geval. 6

36 Op dit moment wordt in de gemeente gesignaleerd dat jongeren o.a. op straat overlast veroorzaken als gevolg van het niet meer toelaten van 18-minners in de horeca. Het Bildt Nynke Kooiker, beleidsmedewerker jeugdbeleid en Gerben Haisma, medewerker milieu Gemeente Het Bildt heeft nog niet goed inzichtelijk waar de uitdagingen ( hotspots ) liggen in de gemeente. Er zullen wel speerpunten gekozen moeten worden, ook gezien de beperkte (financiële) middelen. Tegelijkertijd zijn de gebruikcijfers in de gemeente relatief hoog en stelt de gemeente dat blijvende inzet nodig is (ook preventief!) De gemeente ziet zeker iets in samenwerking met andere gemeenten en/of op provinciale schaal. Belangrijkste overwegingen: beperkte eigen capaciteit, herkenbaarheid van de BOA, kwaliteit (samen opleiden etc.). Er wordt vanuit de gemeente nog niet een BOA opgeleid. Er wordt wel samen met de gemeentes Menameradiel en Franekeradeel gekeken of er gezamenlijk opgetrokken kan worden in de handhaving, gezien de toekomstige herindeling. De paracommerciële verordening is vorige week vastgesteld. Hoofdpunten: - Vaste schenktijden - Alleen dorpshuizen 12 keer per jaar mogelijkheid tot het houden van bijeenkomsten van persoonlijke aard - Verbod op schenken van sterke drank in paracommerciële horeca Nu gaat gemeente Het Bildt aan de slag met het preventie- en handhavingsplan. Jaarlijks is structureel beschikbaar voor toezicht en handhaving. Voor preventie is nog geen budget. Menameradiel Pieter Helmus Voor dit jaar is nog onduidelijk op welke wijze de gemeente toezicht zal organiseren. Gezien de toekomstige herindeling wordt samen met de andere Westergo-gemeenten toezicht/handhaving in de toekomst georganiseerd. Samenwerking, eventueel ook provinciaal, in de uitvoering van het toezicht ligt voor de hand. Harlingen Alexandra van Brummen, beleidsmedewerker a.i. Gemeente Harlingen heeft interesse in een vorm van intergemeentelijke/provinciale samenwerking, met name daar waar het gaat om de controle op leeftijdsgrenzen (->mogelijkheid van onopvallend observeren mogelijk maken). Harlingen is een compact stadje met veel horeca, waar iedere eigen BOA binnen de kortste keren bekend is. Het toezicht moet nog opgestart worden. Inmiddels is er 1 BOA opgeleid. Mogelijk binnenkort een tweede. Er is structureel beschikbaar voor het Drank- en Horecatoezicht. Hieruit wordt momenteel 400 uur voor beide BOA s gefinancierd. In een eventuele samenwerking heeft Harlingen dus BOA-capaciteit in te brengen. Vooralsnog wordt vanuit de gemeente geen samenwerking gezocht met andere Friese gemeenten. Het preventie- en handhavingsplan is vastgesteld, waarin een voorlopige toezichtstrategie is opgenomen met basiscontroles en controle op leeftijdsgrenzen. Uitgangspunt is eerst in gesprek (daarna waarschuwing en bij volgende overtreding pas doorpakken). E.e.a. wel afhankelijk van het type overtreding (bij schenken aan jongeren wordt direct doorgepakt). Harlingen gaat eerst aan de slag met het vergunningenbestand, daarna met de controle op leeftijdsgrenzen. 7

37 Súdwest Fryslân en Littenseradiel Súdwest Fryslân Wendy Hutterd Dit jaar zijn de gemeenten Súdwest Fryslân en Leeuwarden een samenwerking gestart gericht op uitwisseling van handhavers tijdens piekmomenten, kennis- en kwaliteitsverbetering en leren van elkaar. De intentie is ook om de DHW-taken in elkaars grondgebied maar mogelijk ook in de regio gezamenlijk op te pakken. Súdwest Fryslân heeft vier eigen BOA s. Dit jaar wordt voornamelijk ingezet op reguliere controles (vergunningen) en minder op leeftijdscontroles. De gemeente ziet meerwaarde in regionale samenwerking. Wel vindt zij van belang dat het een samenwerkingsvorm is die aansluit bij de werkwijzen en organisatie die zij inmiddels heeft ontwikkeld. De ontwikkeling van het preventie- en handhavingsplan vindt plaats onder begeleiding van het CCV, waarvoor de gemeente een van de vier landelijke pilotgemeenten is. Littenseradiel Frank Stadhouders, beleidsadviseur Welzijn & Zorg en Jan Bouwmeester, juridisch beleidsmedewerker Met oog op herindeling per 2018 zal gemeente Littenseradiel geen eigen BOA s meer aannemen. Er is een samenwerkingsovereenkomst gesloten met Súdwest tot 2018 m.b.t. het DHW-toezicht. Gemeente Littenseradiel huurt toezichthouders in van gemeente Súdwest Fryslân voor met name de controle van naleving schenktijden en leeftijdsgrenzen. Daarbij wil gemeente Littenseradiel instrument van de bestuurlijke boete inzetten. Handhavingsplan moet nog uitgewerkt worden. Gemeente Littenseradiel heeft zelf dan ook geen direct belang bij duurzame vorm van samenwerking. Wanneer gemeente Súdwest Fryslân hierin mee gaat, heeft dit vanzelfsprekend gevolgen voor gemeente Littenseradiel. Het vormen van een pool van deskundigen en onderlinge samenwerking is natuurlijk altijd positief. Het preventie- en handhavingsplan moet nog worden opgesteld. Dit gebeurt vanzelfsprekend in samenspraak met Súdwest Fryslân. De Friese Meren De Friese Meren Marieke Nieuwenhuis, beleidsmedewerker maatschappelijke ontwikkeling en Bernardus Hoogland, beleidsmedewerker handhaving Gemeente De Friese Meren heeft algemene doelen en uitgangspunten vastgesteld als het gaan om alcoholmatiging in het preventie- en handhavingsplan. Al eerder is o.b.v. nalevingsonderzoek gesteld dat het naleefgedrag (leeftijdsgrens) omhoog moet onder alle verstrekkers (horeca, evenementen(!), paracommercie, sportkantines). In het Handhavinguitvoeringsprogramma 2014/2015 is, wat betreft de leeftijdscontroles DHW, het volgende aangegeven: Het terugdringen van de verkoop van alcoholhoudende dranken aan jongeren onder de 18 jaar. De (horeca)ondernemers, jongeren en besturen van paracommerciële horeca-inrichtingen meer bewust maken van de van toepassing zijnde Drank- en horecawet en hiermee het naleefgedrag van deze wet verhogen. Gemeente De Friese Meren beschikt over 4 toezichthouders Apv & BW. Eén van deze drie toezichthouders is tevens toezichthouder en Boa DHW. In 2013 zijn steekproefsgewijs bij een aantal evenementen, horecagelegenheden en paracommerciële horecagelegenheden leeftijdscontroles uitgevoerd. Tijdens deze controles is niet vastgesteld dat alcoholhoudende dranken is verstrekt aan jongeren onder de 16 jaar. Voor 2014 en 2015 staan jaarlijks 25 leeftijdscontroles bij slijterijen, supermarkten, evenementen en (para)commerciële horeca-inrichtingen ingepland. Het uitgangspunt van deze controles is in eerste instantie 8

38 om te inventariseren en daarmee een beeld te krijgen van het verstrekken van alcoholhoudende drank onder de 18 jaar in gemeente De Friese Meren. Echter wanneer bij bepaalde gelegenheden blijkt dat regelmatig alcoholhoudende drank wordt verstrekt aan jongeren onder de 18 jaar, zal hier op gepaste wijze actie tegen worden ondernomen. Belangrijkste overwegingen om samen te willen werken: - Herkenbaarheid eigen BOA - Flexibele capaciteit beschikbaar krijgen voor weekeind, avonden, evenementen. Eigen BOA heeft overdag genoeg werk, maar daarbuiten geen uren. Daarvoor zou een flexibele schil interessant zijn. Structureel is er geen geld gereserveerd voor beleidsontwikkeling en uitvoering (controle op leeftijdsgrenzen). De kosten en de inzet moeten met de bestaande middelen worden gedaan. Heerenveen Wim Paauw, afdelingshoofd handhaving Het Preventie- en handhavingsplan is deze zomer vastgesteld. Het is de bedoeling, dat naast de voor toezicht in 2014 en 2015 ook extra middelen voor preventie beschikbaar worden gesteld. In 2014 gaat een extern ingehuurde partij op naleving van de leeftijdsgrens controleren in de horeca, sportkantines, supermarkten en slijterijen. In het laatste kwartaal van 2015 zal wederom een jong Proef onderzoek worden uitgevoerd. Op basis van de uitkomsten van dit onderzoek kan na twee jaar het effect van de gemeentelijke inspanningen (i.c. preventie en toezicht) op het naleefgedrag worden gemeten c.q. de vervolgaanpak bepaald worden. De gemeente zou graag zien dat er een gezamenlijke pool van BOA s komt. Belangrijkste overwegingen: - Herkenbaarheid eigen BOA - Flexibele capaciteit / body creëren - Problematiek stopt niet bij gemeentegrenzen - Afstemming beleid Wat de gemeente Heerenveen betreft zou deze pool: - opgezet moeten worden voor en door afdelingen handhaving - bij voorkeur moeten gaan draaien met gesloten beurzen en anders met marktconforme tarieven - moeten werken volgens een van te voren af te spreken roulatiesysteem (beperkte coördinatie nodig) Hoofdzaken uit de verordening / beleid: - In het kader van de nieuwe Drank- en Horecawet heeft het college van B&W op 12 februari 2013 besloten tot een combinatie van preventie en repressieve handhaving, waarbij de repressieve handhaving beperkt wordt tot leeftijdscontroles en handhavend optreden in de openbare ruimte (artikel 45 DHW) alleen bij overlastgevende situaties. Verder is besloten om de bestuurlijke boete niet in te voeren; - De gemeenteraad heeft een verordening paracommercie vastgesteld, welke gebaseerd is op het vigerende beleid. Bij de volgende herziening van de APV zal mogelijk meer verruiming komen voor bijeenkomsten van persoonlijke aard in MFC s, dorps/wijkgebouwen, kerkelijk instellingen e.d. Dit zal pas gebeuren na een zorgvuldige raadpleging van de horeca en de paracommerciële inrichtingen. Smallingerland Marco Verkade, beleidsmedewerker Integrale Veiligheid & Horeca Gemeente Smallingerland is op dit moment druk met het neerzetten van zowel beleid (verordening, P&H-plan) als uitvoering. Dat maakt ook dat samenwerking nu niet direct aan de orde is. Wel ziet de gemeente de meerwaarde van een eventuele samenwerking. Belangrijkste overwegingen: - Uitwisseling expertise - Verschillende gezichten - Terugvallen op capaciteit, ziekte 9

39 - Vreemde ogen dwingen Samenwerking moet groeien (als ook de afstemming in beleid). Aanbeveling voor eventuele vervolgstappen op basis van deze inventarisatie zou dan ook zijn om constructies vooral niet dicht te timmeren. Gemeente Smallingerland heeft 1 fte op jaarbasis beschikbaar t.b.v. DHW-taken. Er zijn vier BOA s opgeleid en aangewezen. Uitgangspunt van het handhavingarrangement van de gemeente is: heeft een ondernemer het goed voor elkaar, dan niet onnodig extra controleren (belonen); zo niet, dan ook aanpakken. Ooststellingwerf, Weststellingwerf en Opsterland Ooststellingwerf Hillie Schaap, beleidsmedewerker jeugd en veiligheid Ooststellingwerf is bezig om gezamenlijk met Weststellingwerf en Opsterland één breed handhavingsteam in te richten (opererend vanuit Beetsterzwaag). Hier ligt op dit moment de focus. Daarmee blijven andere plannen iets langer liggen. Een van de uitdagingen in dit proces is het feit dat verordeningen niet met elkaar overeen komen en de gemeenten preventie ook niet gezamenlijk oppakken. Ooststellingwerf kent geen bruisende horeca of grote evenementen. Controle op leeftijdsgrenzen in de horeca heeft dan ook geen hoge prioriteit (er worden geen structurele controles ingepland). Wel leidt de gemeente 1 DHW-BOA op. Aantal beschikbare uren per jaar is nog onbekend. Er wordt één team toezicht en handhaving samengesteld in OWO-verband. De gemeente ziet voordelen in ook een samenwerking op grotere (bijv. Friese) schaal. Overwegingen: - capaciteit bij incidenten/ eenmalige acties / etc. - delen van kennis en ervaring (professionaliseren) Hoofdzaken uit de verordening / beleid op dit gebied: - geen bijeenkomsten van persoonlijke aard - schenktijden sportkantines tot 2 uur na de wedstrijd - schenktijden dorpshuizen tot 12 uur en in het weekeind tot 1 uur - verbod op happy hours en prijsacties in de horeca Weststellingwerf Marjolein Vogel, beleidsmedewerker Openbare orde en Veiligheid Preventie- en handhavingsplan vastgesteld. Gesprek heeft nog niet plaatsgevonden Opsterland Marye Klazema Ontwikkeling preventie- en handhavingsplan gestart Gesprek heeft nog niet plaatsgevonden Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel Henrik Veenstra, medewerker Samenleving Uitgangspunt voor aanpak van zowel gemeente Achtkarspelen als Tytsjerksteradiel is eigen verantwoordelijkheid van alle betrokkenen en wederzijds vertrouwen. De gemeente wil hier uitvoering aan geven middels een samenwerkingsconvenant met de verstrekkers. Van de horeca wordt verwacht dat zij zich houden aan de leeftijdsgrens, hun personeel opleiden (Barcode trainen) en actief communiceren rondom 18+. Toezegging van beide gemeenten is dat zij minder controleren en ondersteuning bieden bij communicatie, feesten, e.d. Op dit moment vindt er een lobby plaats voor dit convenant. Horeca die geen gebruik maakt van het convenant worden vaker bezocht. Dit beleid staat nog in de kinderschoenen. 10

40 Gemeente Achtkarspelen heeft sinds begin vorig jaar een opgeleide BOA, die op pad gaat. Er is - met oog op de ambtelijke fusie - een gezamenlijke taakverdeling gemaakt met de BOA van Tytsjerksteradiel. Alcoholmatiging is ondergebracht in de gezamenlijke afdeling Veiligheid. Er wordt op dit moment niet actief gezocht naar andere vormen van samenwerking. Wanneer er op termijn provinciale / bovengemeentelijk initiatieven (poules o.i.d.) zijn, staan de gemeenten hier wel voor open, maar de gemeente hecht aan de uitgangsgedachte van haar aanpak. Het preventie- en handhavingsplan is vastgesteld. 11

41 Peiling: Koop- en drinkgedrag van Friese 16- en 17-jarigen na invoering van de nieuwe Drank- en Horecawet