Voorstel Kennis nemen van het rapport Constateringen zomerseizoen Alcohol en Jeugd 2014 Terschelling.

Transcriptie

1 Gemeenteblad Onderwerp: Constateringen zomerseizoen Alcohol en Jeugd 2014 Jaar/nummer: 2014/ In behandeling bij: College van B&W Voorstel Kennis nemen van het rapport Constateringen zomerseizoen Alcohol en Jeugd 2014 Terschelling. Samenvatting Vanaf 2013 is de nieuwe Drank- en Horecawet (DHW) ingevoerd. Vanaf 2014 is de leeftijdsgrens verhoogd naar 18 jaar. Naar aanleiding hiervan is er eind 2013 in waddenverband een project Alcohol en Jeugd opgestart om te komen tot integraal beleid op dit gebied. Nu de zomer voorbij is, is het van belang de tussenstand op te maken om het beleid voor 2015 goed vorm te geven. In dit kader is er een rapport gemaakt. Dit rapport betreft Terschelling. In een later stadium zal Waddenbreed geëvalueerd worden en waar mogelijk gezamenlijk beleid worden opgesteld voor In het rapport staan enkele aanbevelingen voor het beleid in Het beleidsplan en het uitvoeringsplan kunt u begin 2015 tegemoet zien. Voorlopige conclusies De methode Jong Proef Preventie Methodiek (JPPM) werkt. Het nalevingsgedrag van ondernemers die hieraan deelnemen op Terschelling scoort hoger dan het landelijk gemiddelde: 68 % ten opzichte van 45 %. Ondernemers zijn tevreden met deze vorm van samenwerking en de Terschellinger Ondernemers Vereniging riep in het overleg op tot voortzetting van deze methodiek. De reguliere controles door Buitengewoon opsporingsambtenaren (Boa s) en toezichthouders DHW bij de overige alcoholverstrekkende ondernemers geeft een positief beeld. Er zijn geen overtredingen geconstateerd voor het verstrekken van alcohol aan jongeren < 18 jaar. Uit de bevindingen van de Boa s/toezichthouders DHW blijkt de controle in de openbare ruimten op de campings slecht uitvoerbaar. Controleurs werden opgehouden bij de entree van de camping en campinggasten werden vooraf gewaarschuwd. Een positieve samenwerking tussen politie en BASE security; door intensieve samenwerking werden weinig grote openbare orde problemen gesignaleerd. Er zijn meerdere interventies op het gebied van alcoholpreventie en matiging gericht op de jeugd, zowel in uitvoering als in ontwikkeling. Deze interventies zijn echter alleen gericht op de eilander jeugd. Voorbeelden hiervan zijn de diverse informatie en advies gesprekken met kinderen en ouders in het primair en voorgezet onderwijs (door GGD en politie), deelname aan het vaste project Gezonde school en Genotmiddelen en de aanwezigheid van een

2 2 ambulante hulpverlener van Verslavingszorg Noord Nederland (VNN) op het eiland. De omzet van alcoholhoudende dranken is bij een aantal ondernemers gedaald. Of dit uitsluitend te wijten is aan de nieuwe DHW kunnen ondernemers niet beoordelen. Uit de gegevens van de ambulancezorg en de huisartsen blijkt onvoldoende of er meer of minder alcoholgerelateerde incidenten zijn geweest in vergelijking met vorige jaren (het promillage alcohol of hoeveelheden drugs kunnen of worden niet door de ambulance en huisartsen vastgesteld). Er was geen gerichte alcoholcontrole door de politie op de stranden en in de duinen. Strandtenteigenaren hebben veel alcoholgerelateerde overlast gesignaleerd, zowel overdag maar met name in de avond en nacht. Terschellinger ondernemers vrezen door de DHW een uittocht van jongeren naar het buitenland. Om Terschelling desondanks aantrekkelijk te houden voor jonge toeristen willen ondernemers gezamenlijk met de gemeente werken aan een toeristische visie op jongeren. De beeldvorming van Terschelling als drankvrijhaven voor jongeren lijkt sterk beïnvloed door de Nederlandse media. Door proactief de cijfers van 'drankmisbruik' te verstrekken is deze beeldvorming met feiten gekeerd. De samenwerking in communicatie tussen de politie, Bureau Horeca Bijzondere Wetten (BHBW) en gemeente verliep goed en volgens de vooraf gemaakte afspraak dat alleen de gemeente het aanspreekpunt was voor alle mediavragen rondom DHW. Aanbevelingen Handhaven voor 2015 Jong Proef Preventie Methodiek Reguliere handhaving bij de ondernemers door de toezichthouders/boa s Openheid over handhavingscijfers in communicatie met de media Werkafspraken/samenwerking tussen alle stakeholders Lokale Driehoek Verbeteren voor 2015 Meer ondernemers het convenant JPPM laten ondertekenen Preventieve arrangementen ontwikkelen voor de toeristische jeugd i.s.m. de Nuchtere Fries Monitoring van de alcohol gerelateerde incidenten in samenwerking met huisartsen/ambulance en ziekenhuizen verbeteren. Ontwikkelen van toeristische visie op jongeren in samenwerking met ondernemers Beëindigen in 2015 Regulier toezicht/handhaving op campings met deze intensiteit en op deze wijze. Toelichting Het handhaven van de drank- en horecawet is niet de enige weg naar het behalen van de ambities van de wet in een maatschappij waarin het nog steeds algemeen geaccepteerd lijkt dat jongeren beneden de 18 jaar alcohol mogen drinken. Dit zou een van de belangrijkste conclusies genoemd mogen worden naar aanleiding van de constateringen in het zomerseizoen 2014.

3 3 In september 2014 kwamen alle partijen bijeen die in het voorgaande vakantieseizoen met de gemeente samenwerkten in de handhaving van de DHW. Een wet die leidde tot een ingrijpende verandering in het horecabeleid op Terschelling. Niet alleen omdat de leeftijdsgrens voor de verkoop van alcoholhoudende dranken aan jongeren was vastgesteld op 18 jaar; belangrijker nog was de nieuwe wettelijke taak van de gemeente om de DHW te handhaven. Het leidde tot nieuwe vormen van handhaving die de gemeente Terschelling opstelde in samenwerking met ondernemers, BHBW en politie. Deze vorm van handhaving werkt, is gebleken. Terschelling kende een rustig zomerseizoen, met weinig opvallende incidenten. Niet meer in elk geval dan in andere jaren. Handhaving is niet de belangrijkste opgave. Het lijkt de maatschappelijke opvatting dat het drinken van alcohol onder jongeren beneden de 18 jaar kennelijk normaal gevonden wordt, wat maakt dat de ambities van de DHW maar zeer beperkt verwezenlijkt kunnen worden. Dat bleek ook op Terschelling. Bij ouders die met ondernemers in discussie gingen over het schenken van een biertje aan hun kinderen jonger dan 18. En ouders die zelf hun kinderen bevoorraadden met alcohol op campings. Jongeren zelf die wegen weten te vinden om de regels te omzeilen; door sterke drank in frisdrankflessen te verstoppen, een ruilhandel te beginnen in leeftijdsarmbandjes en identiteitsbewijzen, en oudere jongeren vragen alcohol te leveren op campings. De gemeente Terschelling is van mening dat voor het verwezenlijken van de ambities van de DHW een andere maatschappelijke discussie nodig is dan de vraag of de nieuwe drankwet wel of niet werkt. De medewerkers van BHBW en de politie erkennen het hoge alcoholgebruik onder jongeren. Dat werd vooral zichtbaar op de private plekken op campings. Daar hield de gemeentelijke verantwoordelijkheid op en werd dan ook in grote getale alcohol gedronken. Voor een daadwerkelijke verwezenlijking van de ambities van de DHW is daarom méér nodig dan handhaving alleen. De gemeente Terschelling pleit om die reden voor een maatschappelijk debat over het alcoholgebruik van jongeren; iets dat het eiland Terschelling overstijgt. Het debat zou moeten gaan over de ouderlijke verantwoordelijkheid en de verantwoordelijkheid van de jongere zelf. Historie Begin 2013 hebben verschillende werkgroepen in het samenwerkingsverband Waddeneilanden zich bezig gehouden met de nieuwe DHW en het volksgezondheidsaspect om te komen tot gemeentelijk beleid op deze gebieden. Daarnaast is het terugdringen van overmatig alcoholgebruik onder jongeren al jaren een speerpunt in onze sluitende aanpak 0-19 jaar. In 2013 is er het volgende vastgesteld en/of uitgevoerd: De notitie alcohol- en drugsbeleid Friese Waddeneilanden (juli 2013 vastgesteld). Deze is tot stand gekomen in overleg en in samenwerking met GGD Fryslân, Verslavingszorg Noord Nederland en de ambtenaren volksgezondheid van de Friese Waddeneilanden. Deze notitie is primair gericht op de eilander bevolking. Verbeterpunten om overlast als gevolg van het gebruik van alcohol en drugs door toeristen te beperken is in deze notitie niet meegenomen. De nota Gezondheidsbeleid Friese Waddeneilanden (december 2013 vastgesteld). Hierin is de jeugd als belangrijke doelgroep genoemd als het gaat om preventie van gezondheidsproblemen. Diverse activiteiten op dit gebied

4 4 zijn uitgezet, zoals opvoedingsondersteuning middels Triple P en de lesmethode gezonde school en genotmiddelen. Daarnaast participeren de Friese Waddeneilanden in De Nuchtere Fries, een provinciaal platform dat zich bezighoudt met de aanpak van alcohol- en drugsgebruik onder de Friese jeugd. Het platform is een samenwerking tussen de Friese gemeenten, GGD Fryslân, Verslavingszorg Noord Nederland, Politie Fryslân, Koninklijke Horeca Nederland en Provincie Fryslân. Verordening afdeling 8 a APV, bijzondere bepalingen over horecabedrijven als bedoeld in de Drank- en Horecawet (vastgesteld in december 2013). De gewijzigde Drank- en Horecawet verplicht gemeenten bij verordening regels te stellen ter voorkoming van oneerlijke mededinging waaraan paracommerciële rechtspersonen (sportverenigingen, dorpshuizen etc.) zich hebben te houden bij verstrekking van alcoholische dranken. Deze regels zijn niet nieuw. Samenwerking met de gemeente Leeuwarden in 2013 voor wat betreft het toezicht op de naleving van de DHW door ondernemers. Uitvoering van de Sluitende Aanpak 0-19 jaar waarbij de activiteiten gericht zijn op het terugdringen van alcoholgebruik onder jongeren, zoals voorlichting aan kind en ouders en diverse lesmethoden. Juridische gevolgen/fatale termijnen/handhaving Zoals bekend is het een wettelijke taak van de gemeente om te zorgen voor: Handhaving en toezicht van de DHW Openbare orde en veiligheid Volksgezondheidsbeleid Deze taken worden uitgevoerd, geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. Financiële/personele/organisatorische gevolgen De raad heeft voor de toezicht en handhaving op het gebied van de DHW gereserveerd in De gemeente zit op dit moment binnen haar budget. De kosten verbonden aan de samenwerking met BHBW kan als volgt worden verdeeld en opgemaakt naar aanleiding van de offerte. De bedragen genoemd zijn exclusief btw.

5 5 Convenant, JPPM methode 31 deelnemers Reguliere controle ondernemers, 32 controles tot op heden Reguliere controle campings openbare ruimten, 26 controles Leeftijdgrenzenteam, ingezet bij evenement Oerol 4 reguliere controles ondernemers voorjaarsvakantie, aparte offerte 23 september evaluatiebijeenkomst van uur 3 gesprekken toezichthouder tezamen met ambtenaar met convenantpartner n.a.v. dubbel geslaagde aankoop 26 horeca X supermarkt/slijterij X x paracommercie X 0 32 controles met gemiddeld 1½ toezichthouder gerekend met 1,25 uur per controle (inclusief administratie) voor een uurtarief van 72,50 per toezichthouder 26 controles met 3 toezichthouders gerekend met 1,25 uur per controle (inclusief administratie) voor een uurtarief van 72,50 per toezichthouder Oerol bezocht in bloktijd uur, vast tarief volgens offerte BHBW/ verblijfskosten 4 uur X 1 personen á 72,50 per uur 4 uur X 1 á 90 Uurtarief toezichthouder 72,50 X 3 (1 uur per gesprek) , , ,5 Bootkosten 37 retour (X 2) á Totaal Hierbij moet vermeld worden dat er dit jaar nog enkele reguliere controles gaan plaatsvinden. Dit betekent dat er nog kosten bijkomen. Daarnaast restitueert de gemeente niet alle bedragen aan de convenantpartners i.v.m. de geslaagde aankopen. Dit betekent dat er middelen terugvloeien naar de gemeente.

6 6 De ambtelijke kosten worden hier niet vermeld en worden geacht binnen de bestaande formatie plaatst te vinden. Communicatie/interactiviteit Met alle externe partners is momenteel gesproken en de benodigde cijfers zijn opgevraagd. De uitkomst hiervan is het rapport. De staatssecretaris zal worden geïnformeerd over de constateringen. Advies van de raadscommissie Conclusies en aanbevelingen betrekken bij verdere beleidsvoorstellen in Ter inzage liggende stukken Rapport Constateringen zomerseizoen Alcohol en Jeugd 2014 Terschelling Datum behandeling in B&W + ondertekening Terschelling, 4 november 2014 Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Terschelling, H. de Jong, J.H. Bats, secretaris burgemeester