Persconferentie van Evelyne Huytebroeck Kantines en duurzame catering 12 juni 2008
|
|
- Adriaan Josephus Smit
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Goedemiddag allemaal, Persconferentie van Evelyne Huytebroeck Kantines en duurzame catering 12 juni 2008 Zoals u weet, verloopt de vierde editie van de Bioweek tot 15 juni in Brussel en in Wallonië. Gedurende deze hele week ontvangen de actoren van de biosector u voor smakelijke wandelingen, biomaaltijden, conferenties, ateliers en proeverijen. Daarom wilde ik u vandaag in deze school uitnodigen om u een project te presenteren dat mij nauw aan het hart ligt : het instellen in de Brusselse catering, dat wil zeggen de kantines van de gemeenten, de privé-bedrijven, de ziekenhuizen, de rusthuizen, en de scholen, van een verbruik van gezonde en ecologische producten die goed zijn voor onze gezondheid en die van onze planeet. In de eerste plaats wil ik mevrouw Bazso, de directrice van de Franstalige afdeling van deze gemeenteschool in Stokkel, bedanken voor haar ontvangst. We hebben ervoor gekozen in deze school af te spreken omdat hier het hele jaar door 15% bioproducten in de maaltijden wordt aangeboden. Tijdens deze Bioweek, bestaan de maaltijden uit 60% bioproducten. Mevrouw Bazso en mevrouw Collard van TCO Services (het cateringbedrijf van deze school) zullen u hierover meer kunnen vertellen. Zoals ik al zei : we zijn hier allemaal bij betrokken omdat voeding een kwart van de ecologische voetafdruk van de Brusselaars vertegenwoordigt. Deze impact is het gevolg van de weinig duurzame keuze inzake voedingsmiddelen, waarbij weinig rekening wordt gehouden met het leefmilieu : we eten teveel vlees, te weinig groente en fruit van eigen bodem, te weinig seizoenfruit, en te weinig bioproducten of producten van de geïntegreerde landbouw. We verkwisten en gooien teveel etenswaren weg en veel te vaak zijn de producten afkomstig van veel te verre landen, wat veel aan carbon kost. Een voorbeeld : op wereldvlak is het verbruik van vlees verantwoordelijk voor 18% van de uitstoten van broeikasgassen, dat is bijna evenveel als het vervoer! Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de directe effecten van de verbruiker op het milieu (vervoer van de boodschappen, bewaring, bereiding, verwijdering van de afvalstoffen) en de indirecte effecten (producten van intensieve landbouw waarbij veel verontreinigende input komt kijken : pesticiden, meststoffen, industriële verwerking, luchtvervoer over lange afstanden, ) Bovendien zijn onze maaltijden nog te vaak onevenwichtig ten opzichte van onze lichamelijke en fysiologische behoeften. Dit gebrek aan evenwicht, dat gekenmerkt wordt door een te groot verbruik van dierlijke vetten en suiker, of nog door allerlei conserveermiddelen en additieven, geeft aanleiding tot een aantal problemen op het gebied van volksgezondheid zoals toenemende zwaarlijvigheid, toenemende gevallen van diabetes, hart- en vaatziekten of nog bepaalde vormen van kanker.
2 In een perspectief van duurzame ontwikkeling, is het dus dringend verlicht en gecoördineerd te handelen zodanig dat onze voeding voor een goede gezondheid zorgt, met respect voor de gezondheid en de duurzaamheid van de planeet en van alle mensen die er wonen. Goed, lekker, eerlijk en gezond eten in Brussel Goed, lekker, eerlijk en gezond eten in Brussel : dat is dus mijn doel! Daarom heb ik al enkele jaren geleden een gecoördineerd en samenhangend programma gelanceerd voor de ontwikkeling van duurzame voeding in Brussel. Mijn wens is alle Brusselaars de kans te geven, welke ook hun leeftijd, levensstijl of oorsprong is, gebruik te maken van voeding die goed is voor hun gezondheid en voor onze planeet! Deze actie die door Leefmilieu Brussel, de Milieu-administratie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, wordt ingesteld, gaat samen met een aantal realisaties. Enkele voorbeelden : Lancering van het Netwerk van de Brusselse actoren voor duurzame voeding op 19 maart 2008, waarbij een vijftigtal deelnemers verzameld zijn; Jaarlijkse steun aan het OIVO voor de ontwikkeling van de opdrachten van het Observatorium voor Duurzaam verbruik, waarmee studies en onderzoeken kunnen worden gevoerd maar ook informatiezittingen voor de bevolking over duurzame voeding; Publicatie en verspreiding van informatie via acties naar het groot publiek en gerichte brochures : 65 tips om lekker, milieuvriendelijk en gezond te eten of nog de kalender van seizoengroenten en fruit; Steun aan het ontstaan van het eerste convivium Slow Food in Brussel : KARIKOL; Uitvoering van onderzoek over de identificatie en de bestrijdingsmiddelen van voedselverspilling van de gezinnen en van de kantines van scholen en bedrijven; Ontwikkeling van testprojecten voor de begeleiding van kantines en collectieve restaurants voor een duurzame voeding in Brussel, met de steun van BIOFORUM. Groene kantines In dit kader leek het van belang een bijzondere aandacht te schenken aan de duizenden collectieve maaltijden die elke dag in Brussel worden opgediend, in crèches, op scholen, in ziekenhuizen, op kantoren, in ateliers of nog in rusthuizen. Voor velen onder ons gaat het hier om de belangrijkste en de meest voedzame maaltijd van de dag. Zeer dikwijls is het ontbijt immers een te snelle en niet voldoende voedzame maaltijd en wordt er s avonds snel en koud gegeten.
3 Het is dus van het grootste belang dat deze middagmaaltijd evenwichtig is wat de voedzame bestanddelen betreft, onze gezondheid op peil houdt en onze ecologische voetafdruk beperkt door de zwakke impact op het leefmilieu. Maar we kunnen niet zomaar beslissen dat iedereen bio moet eten. Het is veel doeltreffender de verschillende actoren op het gebied van catering in Brussel bij elkaar te brengen, ze de nodige instrumenten aan te reiken en ze een aangepaste begeleiding te geven om hun instemming te verkrijgen. Zo verkrijgt men een geleidelijke overtuiging, langzaam maar zeker. Dit proces is nu al aan de gang en wordt met successen bekroond te oordelen naar de participatie van de sector op de eerste informatiedag, en de ondertekening van het handvest duurzame kantines dat op 4 juni werd gepresenteerd door Leefmilieu Brussel in samenwerking met de vereniging BIOFORUM. Testproject Duurzame collectiviteiten in het Brussels Gewest Op 4 juni, werden de verschillende actoren van de Brusselse catering uitgenodigd voor een informatiedag over de effecten en de inzet van collectieve voeding op onze gezondheid en op het leefmilieu. Ze konden actief deelnemen aan een geleidelijke aanpassing van hun werking, hun aanbod en de kwaliteit van de voedingsproducten die ze dagelijks opdienen. Met deze eerste actie kon een honderdtal plaatselijke caterings bijeengebracht worden, zoals Cuisines Bruxelloises, SODEXHO en zijn voornaamste concurrenten, en ook de verantwoordelijken van de kantines van scholen, gemeenten, privébedrijven, ziekenhuizen, crèches of rusthuizen. Een dertigtal hebben het handvest ondertekend waarbij ze beslissen hun praktijken te wijzigen in de zin van duurzame ontwikkeling. Deze inzet heeft te maken met drie thema s : Leefmilieu : voorkeur geven aan waren die met respect voor het leefmilieu worden geproduceerd, met name door de biolandbouw. De impact van het vervoer van de levensmiddelen (leveranciers in de omgeving) verminderen, overtollige verpakking vermijden en ook verkwisting voorkomen. Voorkeur geven aan seizoenproducten en de hoeveelheden vlees verminderen. Gezondheid : rekening houden met de voedingspiramide en met het nationaal programma voor voeding en gezondheid. Kiezen voor kwaliteitsproducten die goed smaken. Solidariteit : voorkeur geven aan producten van eerlijke handel als het om importproducten gaat. Kiezen voor producten waarin een juiste vergoeding is ingebouwd voor de producenten als het om de eigen streek gaat. De ondertekenaars verbinden zich er ook toe de resultaten en de ervaringen met elkaar te delen. Ook zullen zij de gebruikers van de kantine informeren en betrekken bij hun actie en samenwerken met de verwijspersonen van BIOFORUM en bovendien zullen ze meedoen aan de activiteiten van het netwerk en hun démarche op lange termijn uitwerken om er de duurzaamheid van te waarborgen. Als tegenprestatie verbindt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zich tot het volgende, via zijn administratie en de opdrachten toegekend aan BIOFORUM :
4 het verzamelen van de inzet van zoveel mogelijk ondertekenaars tegen eind juni 2008; het oprichten van werkgroepen voor de subsectoren (bedrijf, school, rusthuis, ziekenhuis, ) van september tot december 2008; het geven van informatie op de werkvloer aan iedereen om de inspanningen te bepalen die gedaan moeten worden voor een beduidende en duurzame verbetering, met de steun van een specialist in voedingsleer, Nicolas Guggenbühl, en een chef kok met ervaring, Philippe Renard van Ethias, maar ook het verzamelen van tips en recepten die iedereen al toepast; het opstellen van een tabel van de ideale hoeveelheden voor fruit, groenten, vlees, volgens de fysiologische en lichamelijke behoeften van de verschillende publieken en personen die in kantines worden bediend (kinderen, tieners, volwassenen, bejaarden, ); het ontwikkelen van een gegevensbestand over de plaatselijke leveranciers van verse producten van goede kwaliteit; het opstellen van een methodologische gids en van goede praktijken voor elke subsector. Tot op heden, tellen we 45 inschrijvingen, waaronder 3 gecentraliseerde keukens (SODEXHO, TCO en de Cuisines Bruxelloises ) die elk voor een groot aantal kantines zorgen. Aan het einde van deze testfase, over een jaar, zullen er dus tot maaltijden per dag worden opgediend die duurzaam zullen zijn. Gezond eten hoeft niet duur te zijn Rekening houdend met de kwaliteit en het belang van deze gerichte begeleiding die aangepast is aan de werkelijkheid op de werkvloer van elke partner in de verschillende subsectoren, en met de gunstige ontvangst en de massale participatie van laatstgenoemden, staat het nu al vast dat dit initiatief een succes aan het worden is. Over enkele maanden zou de milieukwaliteit en de kwaliteit van volksgezondheid verbeterd moeten worden door het serveren van duizenden maaltijden in Brussel. Zoals Philippe Renard, de biokok van Ethias het stelt, en hij kan het weten want hij verwerkt 82% bioproducten in zijn keuken : Koken is het werk van de kok. Er is dus een ware groene revolutie aan de gang in de catering in Brussel, waarbij elke kok die zijn vak met liefde uitoefent wordt uitgenodigd om zijn plaats weer in te nemen en geen gebruik meer te maken van dood, steriel of in poedervorm aangeboden voedsel. Bovendien is gezonde, verse voeding niet duurder dan industrieel voedsel. Het bewijs daarvan is dat Philippe Renard, die dagelijks 400 maaltijden opdient voor een prijs die al vijf jaar onveranderd is gebleven, het bezoek aan zijn bedrijfsrestaurant met 3 heeft vermenigvuldigd. Een volledige maaltijd klaarmaken, die evenwichtig en bio is voor 3 of 3,5 euro is volkomen realistisch : men kan immers het gewicht van het vlees (bio) verminderen en meer seizoenfruit en -groenten gebruiken, die goedkoper zijn.
5 Voeding wordt duurder, gedeeltelijk vanwege de stijging van de energieprijs. Er zijn nog andere redenen die deze prijsverhoging verklaren : - De toename van de wereldvraag aan rijst en koren, vooral vanwege ontluikende landen; - De ontwikkeling van monocultuur ten nadele van de teelt van voedingsgewassen; - Het speculeren van de investeerders (pensioenfondsen) op de voedingsmiddelen, gelet op de just-in-time markten De voorkeur geven aan voeding die minder impact heeft op het leefmilieu, dat is dus kiezen voor voedingsmiddelen waarvoor minder energie moet worden gebruikt, en die dus goedkoper zijn : plaatselijke producten, seizoenproducten, minder bewerkte producten, minder vlees eten Ook met de inbreng van bio, is voeding die gekocht wordt met in gedachten de principes van leefmilieu en gezondheid dus niet duurder! Het is dus voordeliger bio te kopen in korte circuits dan in de supermarkt. Een aantal acties zijn al op gang gebracht om duurzame voeding in de hand te werken. Het is immers een prioriteit voor het Brussels Gewest, gelet op het belang van de planetaire impact, meer bepaald op de klimaatopwarming : In 2006 zijn we gestart met de bewustmaking van de gezinnen voor verspilling van voedsel. We breiden deze acties uit naar alle publieken : restauranthouders, HORECA, kantines, scholen, We bestuderen acties met de sector van de grote distributie en houden rekening met hun wens om testacties met ons te ontwikkelen inzake ecologische etiketten. We starten acties met scholen en bedrijven waar kantines zijn. Ik geef nu het woord aan Mélanie Demonceau van Bioforum. Zij zal u details geven over het project van duurzame kantines. Daarna komen mevrouw Bazso, de directrice van deze school en mevrouw Collard, van het cateringbedrijf, aan het woord. Dank voor uw aandacht! Evelyne Huytebroeck, Brusselse minister van Leefmilieu
PROGRAMMA DUURZAME KANTINES
PROGRAMMA DUURZAME KANTINES Grootkeukens op weg naar duurzame voeding in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Sinds 2011 heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een actieprogramma rond duurzame voeding.
Nadere informatieOO: Het aanbod van duurzame voeding in de Horeca/ refters vergroten. (en de verspilling verminderen)
OO: Het aanbod van duurzame voeding in de Horeca/ refters vergroten 1. Uitdagingen (en de verspilling verminderen) - Ongeveer 40% van de maaltijden wordt buitenshuis gegeten, ofwel in de refter van een
Nadere informatiePROGRAMMA «DUURZAME KANTINES»
PROGRAMMA «DUURZAME KANTINES» Op weg naar duurzame grootkeukens in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 73.14 miljoen... dat is het aantal maaltijden dat jaarlijks opgediend wordt in de grootkeukens van
Nadere informatieDEPARTEMENT DUURZAME CONSUMPTIE & ECOGERAG jva@ibgebim.be
Voorstelling van het gewestelijke actieprogramma voor duurzame voeding (projectoproepen, lopende partnerschappen Joëlle VAN BAMBEKE DEPARTEMENT DUURZAME CONSUMPTIE & ECOGERAG jva@ibgebim.be 1. CONTEXT
Nadere informatieHOE KAN DUURZAME CATERING DE DUURZAME POLITIEK VAN EEN ONDERNEMING ONDERSTEUNEN?
HOE KAN DUURZAME CATERING DE DUURZAME POLITIEK VAN EEN ONDERNEMING ONDERSTEUNEN? Ellen Dessart Sodexo Belgium INHOUD o Wat is een duurzaam voedingsaanbod? o Hoe omschakelen van een gewoon naar een duurzaam
Nadere informatiePersconferentie 21 september 2010 Promotiecampagne voor plaatselijk geteelde seizoensgroenten en -fruit
Persconferentie 21 september 2010 Promotiecampagne voor plaatselijk geteelde seizoensgroenten en -fruit Toespraak van Evelyne Huytebroeck, Brussels minister van Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing
Nadere informatieBELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA ZWAARLIJVIGHEID. Blaine Stiger - FOTOLIA DUIDELIJKE ANTWOORDEN
BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA ZWAARLIJVIGHEID Blaine Stiger - FOTOLIA DUIDELIJKE ANTWOORDEN Globaal Cardiovasculair Risico Sommige gedragingen in ons dagelijks leven vergroten de kans dat we vroeg of laat
Nadere informatieGezond en duurzaam eten Een inspiratiefolder voor mbo-docenten
Gezond en duurzaam eten Een inspiratiefolder voor mbo-docenten Aan de slag met gezond en duurzaam eten in het MBO De school is dé plek om jongeren bewust te maken van gezond en duurzaam eten. Gezonde
Nadere informatieStapsgewijze introductie van bioproducten in de «institutionele catering»
Stapsgewijze introductie van bioproducten in de «institutionele catering» Een project van i.s.m. Bioforum Wallonië en professionele experts, met financiële steun van de ALT (Vlaamse Gemeenschap) en de
Nadere informatieStudienamiddag: Duurzaamheid in de Grootkeuken
Studienamiddag: Duurzaamheid in de Grootkeuken Impact consumptiegedrag Hefbomen naar verandering Aankoopbeleid van voedingssector verduurzamen Actieve gedragsverandering van BE consument Verduurzamen
Nadere informatieik deel daar wordt iedereen beter van eten
daar wordt iedereen beter van eten 1 Achtergrond 2 Onderzoek en Reflectie 3 Acties 4 Activiteiten in het Schooljaar ikdeel.be Een project van Met de steun van De Vlaamse overheid kan niet verantwoordelijk
Nadere informatieHet koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap.
Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap. EET PALEO 3 Inhoudsopgave Inleiding 6 Mijn Paleo verhaal 8 De 7 stappen in het kort 12 Stap 1 Richt je op de praktijk 14
Nadere informatieValeriaan PERSDOSSIER. Brussel. 20, 21 & 22/4/2012 Tour & Taxis ORGANISATIE. valeriaan-brussel.be
Valeriaan Brussel 20, 21 & 22/4/2012 Tour & Taxis PERSDOSSIER ORGANISATIE valeriaan-brussel.be Bio, daar ga je voor! Nature & Progrès en Velt nodigen je graag uit voor de tweede editie van de beurs Valeriaan
Nadere informatieJong & Duurzaam. Klimaat Dieet
Jong & Duurzaam Klimaat Dieet Wie zijn wij en waarom zijn we hier? Wij zijn Wij zijn Werkgroep Jong & Duurzaam Eefke Wij zijn De jongerenvertegenwoordigers Wij zijn 1. 2. 3. 4. Klimaat dieet Duurzame Kleding
Nadere informatieStel je gezond weekmenu samen
Stel je gezond weekmenu samen Leer je maaltijden op een gezonde manier plannen Lotte De Clercq Auteur: Lotte De Clercq Coverontwerp: Lotte De Clercq ISBN: 978-94-6342-735-7 Uitgeverij mijnbestseller.nl
Nadere informatiePERCEPTIE, KENNIS EN GEWOONTES VAN DE BRUSSELAAR INZAKE DUURZAME VOEDING
PERCEPTIE, KENNIS EN GEWOONTES VAN DE BRUSSELAAR INZAKE DUURZAME VOEDING Op basis van de talrijke peilingen tussen 2003 en 2014 kan Leefmilieu Brussel tendensen en evoluties op het vlak van duurzame voeding
Nadere informatieGezond en duurzaam voedsel. Een folder ter inspiratie voor mbo-docenten
Gezond en duurzaam voedsel Een folder ter inspiratie voor mbo-docenten Aan de slag met gezond en duurzaam voedsel in het mbo Werken aan gezondheid op school loont. Het draagt bij aan betere schoolprestaties,
Nadere informatieSTRATEGIE GOOD FOOD NAAR EEN DUURZAAM VOEDINGSSYSTEEM IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST. Partnerschap met de gemeenten en OCMW
STRATEGIE GOOD FOOD NAAR EEN DUURZAAM VOEDINGSSYSTEEM IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST Partnerschap met de gemeenten en OCMW 18/02/2019 1 ACTIELIJN 1 : VERHOGING VAN DE DUURZAME LOKALE VOEDSELPRODUCTIE
Nadere informatieCSC-CAT1201 - BIJLAGE 3 Milieukundige specificaties van de markt
CSC-CAT1201 - BIJLAGE 3 Milieukundige specificaties van de markt De Koninklijke Muntschouwburg draagt aandacht voor het milieu en voor sociale aspecten hoog in het vaandel. Dit engagement wordt op een
Nadere informatieSamenvatting. Indicatoren voor ecologische effecten hangen sterk met elkaar samen
Samenvatting Er bestaan al jaren de zogeheten Richtlijnen voor goede voeding, die beschrijven wat een gezonde voeding inhoudt. Maar in hoeverre is een gezonde voeding ook duurzaam? Daarover gaat dit advies.
Nadere informatieDuurzaamheidk. Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014
Duurzaamheidk mpas Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014 Het Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van een milieu-,
Nadere informatieTips& Tricks HOE KOOP JE ÉCHT DUURZAAM IN?
Tips& Tricks HOE KOOP JE ÉCHT DUURZAAM IN? Op zoek naar een nieuwe cateraar? En je vindt duurzaamheid belangrijk? Vergeet niet de juiste balans te vinden tussen duurzame, gezonde en gewenste voeding. Alleen
Nadere informatieGezonde voeding. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De betekenis van eten voor mensen. Gezonde voeding
Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over gezonde voeding. Nu vraag je je misschien af wat dit met de horeca te maken heeft. Gasten komen toch naar een horecabedrijf om lekker te eten en toch niet
Nadere informatieEerste Earth friendly menu voor stedelijke onderwijsinstellingen en kinderopvanginitiatieven
Eerste Earth friendly menu voor stedelijke onderwijsinstellingen en kinderopvanginitiatieven Op 11 mei 2017 serveert de Stad Gent zijn eerste 'Earth friendly schoolmaaltijd'. Zo zet het stadsbestuur weer
Nadere informatieIn een notendop. 1 De Visie van het Netwerk Stadslandbouw Antwerpen. Het Netwerk stadslandbouw Antwerpen is
1 De Visie van het Netwerk Stadslandbouw Antwerpen In een notendop Het Netwerk stadslandbouw Antwerpen is Een netwerk van lokale boeren en andere betrokken partners Een aanspreekpunt voor Stadslandbouw
Nadere informatieFAVV ENQUÊTE: DE MENING VAN DE CONSUMENTEN
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen FAVV ENQUÊTE: DE MENING VAN DE CONSUMENTEN BEDANKT DAT U WILT DEELNEMEN AAN ONZE ENQUÊTE. WIJ VRAGEN U SLECHTS ENKELE MINUTEN VAN UW TIJD. UW
Nadere informatieDe voedingsdriehoek. Wat en hoe?
De voedingsdriehoek Wat en hoe? Wat haal je uit de posters Vind je gezonde voeding belangrijk? Ben je op de hoogte van wat gezonde voeding wel en niet is? Vind je van jezelf dat je gezond eet? Gaat gezond
Nadere informatieVoedselverspilling in huis
Voedselverspilling in huis 13 november 2014 Karin Bemelmans Missie Het Voedingscentrum informeert consumenten over en stimuleert hen tot een gezonde en meer duurzame voedselkeuze 1942 2014 Rapport Gezondheidsraad,
Nadere informatieDe voedselketenles LES 1 VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt?
VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt? 1 Hoe denk je dat de aardbeienjam op jouw boterham terecht is gekomen? Wat is er allemaal nodig om die aardbeienjam op jouw boterham
Nadere informatieZ O U T : TOP? ZOUT : STOP!
ZOUT : STOP! ZOUT : TOP? Zout, wat is dat nu eigenlijk? In feite is het zout dat we in onze voeding gebruiken natriumchloride of NaCl. Het element dat in deze formule voor problemen zorgt, is het natrium.
Nadere informatieEten we duurzaam? Pistes om groen te eten.
Vergroening van de overheidsaankopen in het Brussels Gewest: Raphaël Dugailliez Expert, consultant en lesgever 18 november 2010 Actiris Séance d information Eten we duurzaam? Pistes om groen te eten. Milieucriteria
Nadere informatieVerminderen van voedselverspilling
Verminderen van voedselverspilling Hilke Bos-Brouwers Velt studiedag (Brussel,B) 23 November 2013 Onze missie: Wetenschap met impact Verkennen van de mogelijkheden van de natuur,... Het verbeteren van
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 5. Een collage maken 6
Inhoud Voorwoord 5 Een collage maken 6 1 Gezond en veilig voedsel maken en bewaren 11 1.1 Eten koken en bewaren 11 1.2 Schoon en veilig werken in de keuken 16 1.3 Machines in de keuken 21 1.4 Langer houdbaar
Nadere informatieBESTEK Controle inzake de duurzaamheidscriteria van de catering van collectiviteiten
BESTEK Controle inzake de duurzaamheidscriteria van de catering van collectiviteiten INLEIDENDE OPMERKING TOT HET BESTEK Dit lastenboek heeft als doel de aanbestedende overheid de mogelijkheid te geven
Nadere informatieInfofiche 1. Melk kan je drinken, maar ook eten. Doelstellingen. De leerlingen weten wat zuivelproducten zijn.
Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen weten wat zuivelproducten zijn. De leerlingen kunnen peilen naar de kennis over melk en melkproducten en het melkverbruik. Melk is gezond. Het behoort in de actieve
Nadere informatieSmakelijke, gevarieerde en evenwichtige maaltijden. Een complete, soepele en zorgzame leveringsdienst.
Smakelijke, gevarieerde en evenwichtige maaltijden. Een complete, soepele en zorgzame leveringsdienst. KWALITEITSMAALTIJDEN GELEVERD AAN HUIS Delis ke is een leveringsdienst van kwaliteitsmaaltijden, georganiseerd
Nadere informatieduurzaam eten November 2010 Kim Paulussen Marcel Temminghoff
Voeding in 2020 Gezond en duurzaam eten November 2010 Kim Paulussen Marcel Temminghoff 1 Inleiding 2 Resultaten 3 Samenvatting 1 Inleiding Achtergrond en opzet onderzoek Aanleiding: het Voedingscentrum
Nadere informatieEnkele tips om op kamp voedselnarigheden te vermijden. Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
BEDERF JE KAMP NIET! Enkele tips om op kamp voedselnarigheden te vermijden Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen BEDERF JE KAMP NIET! HONGER... HONGER... Een vaak gehoord woord wanneer
Nadere informatieDe eerste stappen naar een gezond gewicht
De eerste stappen naar een gezond gewicht Sylvia van Willigen Online Gewichtsconsulente en Life Coach Als je dit leest, heb je de eerste stap al gezet. Gefeliciteerd! Nu gaan we verder elke week een stapje.
Nadere informatieHoofdstuk. Gezonde voeding.
Hoofdstuk 6 Gezonde voeding 1 Vijf reden opsommen waarom we voedsel nodig hebben 2 Vijf fouten in onze voedingsgewoonten opsommen 3 Een voorbeeld geven om het gebruik van groenten en fruit te bevorderen
Nadere informatieGezonde recepten avondeten. Gezonde recepten avondeten
Gezonde recepten Gezonde recepten Vraag jij je ook wel eens af wat gezonde recepten zijn en wat nu gezond is en wat niet? Er zijn zoveel geluiden in voedingsland, dat je soms de weg kwijt kunt raken. Wat
Nadere informatieKleinschalige voedselinitiatieven in Nederland. Almanak
Kleinschalige voedselinitiatieven in Nederland Almanak Almanak kleinschalige initiatieven Van en voor iedereen die zich sterk maakt voor duurzaam voedsel Dit is een dummy met een paar pagina s van de
Nadere informatiePersconferentie «Ecobouw stimuleren» 8 februari 2007 Toespraak van Evelyne Huytebroeck
Persconferentie «Ecobouw stimuleren» 8 februari 2007 Toespraak van Evelyne Huytebroeck De potentiële verbetering van de energie- en milieuprestaties van gebouwen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is
Nadere informatiePROJECTOPROEP 2017 BESTEMD VOOR VERENIGINGEN ACTIEF IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST VOOR DE REALISATIE VAN DUURZAME GOOD FOOD PROJECTEN
PROJECTOPROEP 2017 BESTEMD VOOR VERENIGINGEN ACTIEF IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST VOOR DE REALISATIE VAN DUURZAME GOOD FOOD PROJECTEN MODALITEITEN 1 1. Algemeen kader van de oproep De impact van
Nadere informatieNieuwe Energiepremies 2007. «Om onze energierekening te verlichten en het klimaat te beschermen!»
PERSCONFERENTIE 17 JANUARI 2007 Evelyne Huytebroeck Brusselse Minister van Leefmilieu en Energie Nieuwe Energiepremies 2007 «Om onze energierekening te verlichten en het klimaat te beschermen!» 1 Context
Nadere informatieHoe word je 100? (en willen we dat eigenlijk wel?)
Hoe word je 100? (en willen we dat eigenlijk wel?) Gezond zijn levert dus niet alleen meer Als voorbeeld vergelijken we twee jaren op, vijftigjarigen zonder en met diabetes maar ook veel betere en vitalere
Nadere informatieDe markt voor eerlijke handel in België 2006
De markt voor eerlijke handel in België 26 Samenvatting studie uitgevoerd in opdracht van BTC-CTB September 27 1. Inleiding De groeiende belangstelling van de Belgische consument voor eerlijke handel is
Nadere informatieFiguur 1: Mogelijke veranderingen dagelijks eetpatroon
CONSUMENTENPLATFORM Ons voedsel over 10 OPINIEONDERZOEK In september 2003 heeft het onderzoeksbureau Survey@ te Zoetermeer onder 600 Nederlanders een representatieve steekproef gehouden. De vragen in het
Nadere informatieGood Food in de kantine Diensten, hulpmiddelen en begeleiding voor duurzamere maaltijden op school en in de crèche
Good Food in de kantine Diensten, hulpmiddelen en begeleiding voor duurzamere maaltijden op school en in de crèche 1 OP HET MENU MEER GOOD FOOD IN DE KANTINE! De Good Food -strategie is in 2016 gelanceerd
Nadere informatietasting Maak kennis met onze nieuwe lentegerechten
tasting Maak kennis met onze nieuwe lentegerechten nieuwe lentegerechten Inleiding Een primeur! Onze eerste editie van het online Flavors magazine. We nemen je mee het voorjaar in met volop nieuwe gerechten.
Nadere informatieHet recept voor de huisgemaakte g e r e c h t e n. bij Châteauform
Het recept voor de huisgemaakte g e r e c h t e n bij Châteauform De huisgemaakte gerechten bij Châteauform'... Châteauform' bestaat al 16 jaar - de tijd vliegt! Als er een gebied is waar de tijd beter
Nadere informatieDUURZAME VOEDING TIJDENS EVENEMENTEN
CONTEXT De milieu-, sociale en economische impact van voeding vertegenwoordigt een niet te verwaarlozen (in sommige gevallen zelfs overheersende) post. De industriële landbouw verbruikt bijna 60% van het
Nadere informatieBetaalbaar bio in 6 stappen
Betaalbaar bio in 6 stappen Biologisch eten duur? Veel mensen denken dat biologisch eten niet in hun budget past. Ik heb dat ook heel lang gedacht. Tot ik ontdekte dat je door anders boodschappen te doen
Nadere informatieHoe laat de consument zich beïnvloeden door de verschillende eetgewoontes?
Opdracht door een scholier 2196 woorden 25 april 2002 5 61 keer beoordeeld Vak Biologie Hoe laat de consument zich beïnvloeden door de verschillende eetgewoontes? Sint Nicolaas Lyceum Amsterdam 24-04-2002
Nadere informatieVia DEnken en DOen naar REsultaatgericht ONdernemen
Via DEnken en DOen naar REsultaatgericht ONdernemen Gezond eten; Lekker belangrijk!? Verpleging GGZ Academisch ziekenhuis Verzorging Categoraal ziekenhuis Gehandicaptenzorg Algemeen ziekenhuis Vergrijzing
Nadere informatieGoedkoper en gewoner
TEKST ELSE MEIJER, FERRY PLOEG PRIJSPEILING BIOLOGISCHE PRODUCTEN Goedkoper en gewoner 26 CONSUMENTENGIDS APRIL 2019 Biologische producten waren lange tijd vooral iets voor (milieu)bewuste consumenten
Nadere informatieGOOD FOOD STRATEGIE naar een duurzaam voedingssysteem in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Brussel LUST netwerkmoment 6 maart 2018
GOOD FOOD STRATEGIE naar een duurzaam voedingssysteem in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Brussel LUST netwerkmoment 6 maart 2018 1 STRATEGIE GOOD FOOD ENKELE VASTSTELLINGEN Voeding is meer dan enkel
Nadere informatieOpdrachten bij cahier Foodtopia Het voedsel van de toekomst
Opdrachten bij cahier Foodtopia Het voedsel van de toekomst BEWAREN EN BEHOUDEN Wij vinden het heel normaal dat de supermarkt vol eten ligt. Vandaag, morgen, volgende week en daarna. Dat is mogelijk doordat
Nadere informatieDeze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes. Lekker. en gezond eten met diabetes
Deze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes Lekker en gezond eten met diabetes 3 Gezond eten heeft zin Met diabetes heb je extra veel plezier van gezond eten: je zit lekkerder in je
Nadere informatieKids kookboek tips. 5x Kids kookboek tips
Kids kookboek tips Maart en het zou een beetje lente moeten worden, maar zo voelt het toch nog niet, wat is het koud! Gelukkig de lente staat deze maand niet centraal op de blog, maar de kinderen wel,
Nadere informatieBijlage 2 Technische bepalingen over de voedingsgerelateerde inhoud van de concessie van RESTO BEL
1 Bijlage 2 Technische bepalingen over de voedingsgerelateerde inhoud van de concessie van RESTO BEL Via de concessie van RESTO BEL wenst Leefmilieu Brussel een smakelijke, gezonde en gevarieerde voeding
Nadere informatiehergebruiken milieu-impact papier
Groene evenementen De meeste Europese steden organiseren en hosten grootschalige evenementen. Honderden tot duizenden bezoekers stromen samen en genereren een aanzienlijke sociale en milieu-impact. De
Nadere informatieToolkit doelgerichte communicatie Bedrijven/Industrie
Groene handelszaken Wanneer mensen thuiskomen met hun boodschappen staan ze vaak versteld van de hoeveelheid verpakkingen die ze bij hebben: wikkels, plastic zakjes, piepschuim schaaltjes enz. Deze verpakkingen
Nadere informatieSuperfoods voor meer energie
Superfoods voor meer energie Je bent nu al lekker op weg om een gezonde levensstijl te creëren. Je voelt al meer energie nu je aan het afvallen bent. We zijn ervan overtuigd dat het belangrijk is om continue
Nadere informatieNederlanders en duurzaam voedsel: bijlage
Nederlanders en duurzaam voedsel: bijlage De vragenlijst De enquête is digitaal afgenomen. De rode tekst betreft programmeeraanwijzingen. Intro. De vragen gaan over voeding. Het gaat hierbij om producten
Nadere informatieWe zullen wentelteefjes maken!
Bijna dagelijks wordt er in een gezin brood gekocht. Soms is het brood van de vorige dag nog niet helemaal opgegeten maar al wel een beetje uitgedroogd. Wat kun je zoal doen met uitgedroogde broodsneden?...
Nadere informatieVOOR EEN DUURZAME VOEDING IN HET BRUSSELSHOOFDSTEDELIJK GEWEST
VOOR EEN DUURZAME VOEDING IN HET BRUSSELSHOOFDSTEDELIJK GEWEST Catherine Rousseau, Kabinet van Evelyne Huytebroeck, Minister van Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing van het Brussels Hoofdstedelijk
Nadere informaties t u d i e Perceptie van GGO s Perceptie van GGO s Juli 2011
s t u d i e Perceptie van GGO s Perceptie van GGO s Juli 2011 Inhoud 1. Doelstellingen 2. Methodologie 3. Voedselaankoop en genetisch gemodificeerde organismen (GGO s) 4. Het informeren van de consumenten
Nadere informatieProgramma Fruit, groenten en melkproducten op school Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Programma Fruit, groenten en melkproducten op school Brussels Hoofdstedelijk Gewest 18 september 2017 Contact: Dienst landbouw - landbouw@gob.brussels www.fruit-school.brussels 1 Op het menu! 1. Nieuw
Nadere informatieAanmelden vooreen cursus Ik meld me aan voor een (wijk)activiteit, bijvoorbeeld een cursus, feest of bijeenkomst.
DOCENTENHANDLEIDING Les 13 Gezondheidsbevordering gezond afvallen Taal en inburgering Deze les behandelt onderdelen van taalverwerving en woordenschat rondom het thema gezondheid - afvallen. De les heeft
Nadere informatie28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2.
Voeding en leefstijl bij en na kanker Malu van Geel Inhoud 1. Voeding van vroeger tot nu 2. Voeding en kanker 3. Aanbevelingen 4. Veel gestelde vragen 1. Voeding van vroeger tot nu 1 Hippocrates Laat voeding
Nadere informatieDenk mee: lokaal, ecologisch en fair eten van de boer naar je bord
Denk mee: lokaal, ecologisch en fair eten van de boer naar je bord De zaak van de grond Groeiende beweging voor toegang tot grond voor bioboeren Publieke gronden voor lokale voedselstrategieen Wijnegem
Nadere informatieZA6647. Flash Eurobarometer 425 (Food Waste and Date Marking) Country Questionnaire Belgium (Flemish)
ZA667 Flash Eurobarometer (Food Waste and Date Marking) Country Questionnaire Belgium (Flemish) FL - Attitudes towards food wasteben D Hoe oud bent u? (SCHRIJF OP - INDIEN "GEWEIGERD" CODE '99') D Geslacht
Nadere informatiePedagogische ACTIVITEITEN
Pedagogische ACTIVITEITEN WAAR KOMEN ONS FRUIT EN ONZE GROENTEN VANDAAN? REIS OM DE WERELD ONDER VRIENDEN Doe een onderzoek naar de herkomst van onze producten en stel uw ideale menu samen: het moet tegelijk
Nadere informatieFederaal Agentschap voor de Veiligheid. van de Voedselketen
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Lieve Busschots Directeur Communicatie FAVV 23/11/2013 1 VEILIG VOEDSEL UW ZORG ONZE
Nadere informatieVOEDSELVERSPILLING 1-METING
VOEDSELVERSPILLING -METING Marcel Temminghoff en Niek Damen November GfK Voedselverspilling -meting November Inhoudsopgave. Achtergrond en doelstelling. Resultaten. Samenvatting en conclusies. Onderzoeksverantwoording.
Nadere informatieTHEMA VOEDING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo
Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo gezondheid groei De begrippen eten, drinken, snoep, honger, trek, dorst (correct) Uitleggen dat er eten om gezond van te groeien of om te snoepen
Nadere informatieGezond eten moet dat?
51 K e n n I s m a k e n Gezond eten moet dat? Uit allerlei studies en enquêtes in verband met gezondheid en voeding blijkt dat het aantal zwaarlijvige jongeren toeneemt. Kinderen eten te vaak frieten,
Nadere informatieOver Smaak. Willen we datgene veranderen wat we willen veranderen, dan moet het hele systeem van producent tot consument op de schop.
Over Smaak Willen we datgene veranderen wat we willen veranderen, dan moet het hele systeem van producent tot consument op de schop. Frank van Oirschot Oprichter online supermarkt Smaak Wat is het? Smaak
Nadere informatieECHT ETEN JONATHAN KARPATHIOS
ECHT ETEN JONATHAN KARPATHIOS kok boer vader ondernemer IK BEN VADER, KOK, BOER EN ONDERNEMER. Het verhaal dat ik vandaag ga vertellen: Ik ben, kok, boer en ondernemer. JEUGD KEUZES, KEUZES, KEUZES. ACHTERGROND:
Nadere informatieVeiligheid & Hygiëne Veilig eten met je kind
Veiligheid & Hygiëne Veilig eten met je kind Zijn groente en fruit nog wel gezond ondanks alle bestrijdingsmiddelen? Op nederlands groente en fruit valt het het gelukkig nog mee. Daar moet wel bij vermeld
Nadere informatieBonus Rapport : Gemakkelijker en gezonder koken
Bonus Rapport : Gemakkelijker en gezonder koken 7 tips om koken gemakkelijk en gezond te maken Katjaa Callens Denk aub eventjes aan het milieu voor je dit hele Eboek afprint. Welkom! Met ons drukke, gehaaste
Nadere informatieHoe kan je leven toevoegen aan de jaren?
Voor meer informatie over deze studie en over het thema voeding en gezondheid: surf naar www.voedingsinfo.org Hoe kan je leven toevoegen aan de jaren?...door de gezonde keuze gemakkelijk te maken! Ver.
Nadere informatieGenieten. van lekker eten
Genieten van lekker eten Food Connect Passie voor eten Een maaltijd die met liefde is gekookt, dat is elke dag weer een cadeautje. Aan onze maaltijden proef je dat ze met aandacht zijn bereid. We kiezen
Nadere informatieStad Gent biedt lekkere, gezonde en duurzame schoolmaaltijden aan vanaf 2017
Stad Gent biedt lekkere, gezonde en duurzame schoolmaaltijden aan vanaf 2017 De Stad Gent heeft een nieuwe partner voor het leveren van lekkere, gezonde en duurzame schoolmaaltijden. Zo zet het stadsbestuur
Nadere informatieGewichtstoename bij behandeling van kanker
Gewichtstoename bij behandeling van kanker Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent tijdens uw behandelingen tegen kanker ongewenst in gewicht aangekomen. In deze
Nadere informatieeel multifunctionele bedrijven verkopen hun
Vers voedsel Als je tussenhandel kunt voorkomen, blijft er meer voor de boer over. Dat is een argument voor korte ketens. Die vormen ook een antwoord op de toenemende vraag naar vers en ambachtelijke
Nadere informatieet broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces
H 2 et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces Bij het ontstaan van de aarde, 4,6 miljard jaren geleden, was er geen atmosfeer. Enkele miljoenen jaren waren nodig voor de
Nadere informatieRAADGEVEND COMITE VAN 25 april 2017 VERDELING van de HEFFINGKOSTEN TUSSEN SECTOREN
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen RAADGEVEND COMITE VAN 25 april 2017 VERDELING van de HEFFINGKOSTEN TUSSEN SECTOREN Jacques MOES 1 TOELEVERING AAN DE LANDBOUW - AGROFOURNITURE
Nadere informatieUw markt is er klaar voor. En u?
Uw markt is er klaar voor. En u? Een verpakking vol kansen Ready2Cook is uw kans om verse en gezonde kanten-klaarmaaltijden te verzorgen voor moderne consumenten, die ze na aankoop direct thuis in de oven
Nadere informatieSlakkenkorrels: niet zonder risico!
Slakkenkorrels: niet zonder risico! Praktische tips voor een correct gebruik en opslag, zonder risico voor uw huisdieren Hoe slakkenkorrels veilig gebruiken en opslaan? Iedereen met een tuin heeft het
Nadere informatieFAIR TRADE IN EEN NOTENDOP
FAIR TRADE IN EEN NOTENDOP BTC / Dieter Telemans WAT IS FAIR TRADE? Fair trade (eerlijke handel) is een handelssysteem dat benadeelde producenten, voornamelijk uit het Zuiden, de kans geeft op duurzame
Nadere informatiePEDAGOGISCHE LEERMIDDELEN
PEDAGOGISCHE LEERMIDDELEN Sinds vele jaren ontwikkelt Leefmilieu Brussel pedagogisch materiaal ten dienste van het onderwijzend personeel. Hiermee kunnen zij het thema 'leefmilieu' in hun lessen integreren
Nadere informatieGezond en duurzaam voedsel. Een folder ter inspiratie voor docenten in het voortgezet onderwijs
Gezond en duurzaam voedsel Een folder ter inspiratie voor docenten in het voortgezet onderwijs Aan de slag met gezond en duurzaam voedsel in het voortgezet onderwijs Werken aan gezondheid op jouw school
Nadere informatieEerste hulp bij PCOSklachten
Eerste hulp bij PCOSklachten WIE BEN IK? Ik ben Anita en ik woon in Amersfoort. In 2010 stopte ik met de pil om erachter te komen of mijn cyclus op gang zou komen. Op dat moment was ik 28 jaar. Mijn nicht
Nadere informatiePubliekssamenvatting nota Duurzaam voedsel, 25 september 2009, ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Publiekssamenvatting nota Duurzaam voedsel 25 september 2009 Populaire versie van de nota Duurzaam voedsel van het ministerie van LNV. Het verduurzamen van consumptie en productie van voedsel lukt alleen
Nadere informatieCholesterol. Alles wat je ooit wilde weten
Cholesterol Alles wat je ooit wilde weten Waar komt cholesterol vandaan? Het overgrote deel van de cholesterol in ons lichaam maakt ons lichaam zélf aan. Eén derde nemen we op via onze voeding. Cholesterol
Nadere informatieDE EERLIJKE KEUKEN VAN BAUKE MULDER
DE EERLIJKE KEUKEN VAN BAUKE MULDER Eerlijk koken, waarbij het product qua smaak en textuur zo puur mogelijk op het bord komt, Een huiselijke en ongedwongen sfeer, gecombineerd met een voortreffelijke
Nadere informatieBELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA HOGE BLOEDDRUK. psamtik@fotolia DUIDELIJKE ANTWOORDEN
BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA HOGE BLOEDDRUK psamtik@fotolia DUIDELIJKE ANTWOORDEN Globaal Cardiovasculair Risico Sommige gedragingen in ons dagelijks leven vergroten de kans dat we vroeg of laat problemen
Nadere informatieI. Technische bepalingen
I. Technische bepalingen 1. Algemeen kader van de oproep De effecten van voeding op het milieu en gezondheid zijn zeer belangrijk. Leefmilieu Brussel wenst deze impact te verkleinen door te werken met
Nadere informatie