V E R S L A G *******************

Transcriptie

1 V E R S L A G ******************* van de commissievergadering van de gemeente Westerwolde, gehouden op 16 januari 2019 in de raadzaal in Sellingen. Voorzitter: Griffier: Aanwezig, 19 leden Gemeentebelangen: PvdA: CDA: VVD: GroenLinks: Partij voor de Dieren: De wethouders: De burgemeester: Gemeentesecretaris: H. van der Goot P.D. Nap G.H.M. Heijne (fractievoorzitter), R. Koskamp, M. Visscher, J.D. Elinga, J.R. Kruiter-Draadjer, P.F.X. Timmermans J.T.E.M. Molle, S. Melis (fractievoorzitter), H.L. Brouwer, R. van Dam, W. Eilert H.M. Hemmen (fractievoorzitter), H.J. Kuper, W.F. Meendering K.R.P. Buigel, P.L. Dinkla (fractievoorzitter) R.H.J. Kriek, E. Hoomoedt (fractievoorzitter) E.C. van der Horst (fractievoorzitter) H. Brunen, B.A. Huizing, F.J. Luth, W. Potze J.W. Velema A.A. Flikkema 1. Opening De heer Van der Goot, voorzitter, opent de commissievergadering van de gemeente Westerwolde heet iedereen hartelijk welkom. 2. Mededelingen Raadscommissie en College Mevrouw Van der Horst (Partij voor de Dieren): geeft aan dat zij een volgende keer inhoudelijk zal reageren op beantwoording van de ingediende vragen. Er is een mooie duurzaamheidsvisie gemaakt waarbij de bewoners bij betrokken waren. Terugkijkend op het afgelopen jaar constateert mevrouw Van der Horst dat er veel gekapt wordt en dat de redenen hiervan niet bekend zijn. Vragen die hierover zijn gesteld zijn niet naar tevredenheid beantwoord. Er is een bijenconvenant en een bijenmotie aangenomen, maar bomen die bijen aantrekken worden toch gekapt. Er is ook lang geen sprake van herplanting geweest. Het dode hout wordt weggehaald, terwijl dat belangrijk is. Volgens het college is er samenwerking met het IVN en met KNNV, maar bij navraag leerde dat hiervan nauwelijks sprake is geweest. Zij spreekt de wens uit dat er zo snel mogelijk een plan wordt gemaakt om bomen te behouden en te beschermen. Door goed onderhoud worden bomen behoed voor de kap. Er is een half hert gevonden, er zijn konijnen gedumpt en kraaien doodgeschoten. Ook wordt er gestroopt en de regels van de jacht worden niet door iedereen nageleefd. De politie weet niet wat te doen met dierenmishandeling. Met de ontwikkeling van de dierenwelzijnsnota is nog niet gestart. Portefeuillehouder hiervoor is de burgemeester en de Partij voor de Dieren hoopt dat hij hiermee aan de slag gaat. Mevrouw Hemmen (CDA): Bedankt het college voor de beantwoording van de motie uitgaansgelegenheden jongeren Ter Apel van mei Het antwoord is in december ontvangen dat er een tijdelijk onderdak is gevonden en dat het onderzoek nog verder gaat. 1

2 Er zal ook gesproken worden met horecaondernemers en andere ondernemers in het dorp. De fractie is blij dat het college ermee bezig is en hoopt er binnenkort meer informatie komt over de stand van zaken. 3. Vaststellen agenda De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld. 4. Spreekrecht voor burgers over geagendeerde en niet geagendeerde onderwerpen De heer Stuulen (voorzitter handelsvereniging Mercurius, Ter Apel) spreekt over de verplaatsing van de Lidl supermarkt naar de locatie van de voormalige Rabo bank. Er is een koopsomonderzoek geweest en er komt een retail-visie. In 2016 is er een onderzoek geweest over de verplaatsing in opdracht van de provincie Groningen. Hierna is door hetzelfde bedrijf een toetsing verplaatsing van Lidl uitgevoerd in juni Geconcludeerd wordt dat de Lidl supermarkt verplaatst en vergroot wordt. De oppervlakte is 900 vierkante meter en dat zal op de nieuwe locatie 1100 of zelfs 1300 vierkante meter worden. Inmiddels is er sprake van een supermarkt van 1700 vierkante meter. Hij vraagt aan de raad om duidelijkheid over de oppervlakte van de nieuwe supermarkt. Het advies van het onderzoeksbureau was saneren en niet uitbreiden met 500 á 600 vierkante meter. Volgens het onderzoek zal de structuur niet verstoord worden, terwijl het onderzoeksbureau anderhalf jaar eerder nog een sanering adviseert. Het onderzoeksbureau verwacht dat op de locatie die Lidl gaat verlaten weer snel iets anders zal komen en dat de centrumfunctie ervan behouden blijft. De heer Stuulen vraagt zich af hoe. Hij vindt het aannames die niet onderbouwd worden. Hij vindt het een slecht plan om een groot pand van bijna 1000 vierkante meter leeg te laten staan, want er zijn nog geen plannen voor. De huidige eigenaar van het pand wil er nog een supermarkt in vestigen. De heer Stuulen geeft aan dat nog een supermarkt in het dorp dodelijk zal zijn. Hij verwacht dat de Coop en zijn supermarkt er zwaar onder zullen lijden. Een verbetering van het centrum wordt toegejuicht, maar moet wel doordacht zijn. Het verplaatsen en bijna verdubbelen van de oppervlakte van Lidl is ook niet goed voor woonidee Bijl die achter een hoge muur verstopt wordt. Hij vraagt wat er gebeurt met de ingang van het centrum vanaf de nieuwe parkeerplaats. Het pand van Lidl komt meters naar voren en de ingang naar het centrum wordt een smal gangetje. Er is nog niet over nagedacht, want de retail-visie moet nog komen. Er moet niet eerst een besluit over de verplaatsing van Lidl worden genomen. Het is een goed idee om eindelijk het Molenplein aan te pakken en het kost 1,25 miljoen euro. De gemeente heeft er euro voor en de rest wordt betaald door een andere partij, misschien door Lidl. Dit mag volgens de heer Stuulen geen beweegreden voor de gemeente zijn om deze beslissing te nemen. Het verzoek is om eerst de retail-visie te maken voor dat een besluit over de verplaatsing van Lidl wordt genomen. Ook over de bestemming van het lege pand moet worden nagedacht, omdat de gemeente een zorgplicht heeft naar de ondernemers van het dorp toe. Daarom moet er eerst een duidelijke toekomstvisie komen. De heer De Vries spreekt over de visie duurzaamheid. Hij heeft voor de commissie een toelichting op papier dat verspreid wordt. In de vorige vergadering is over het visiedocument gesproken en hij vindt dat er in die vergadering gebrek aan ambitie bleek. De discussie vond hij lauw. Er kan weinig energie worden opgewekt door besparing en kleinschalige activiteiten. Er moet een grote productie van duurzame energie worden gestart. In het buitengebied zijn veel mogelijkheden voor energieproductie en het zou de gemeente geld kunnen opleveren wanneer energie aan derden verkocht wordt.in de Noordoostpolder is een initiatief voor het produceren van duurzame energie. De gemeente is zelf producent van energie geworden. Hij wil dat de gemeente Westerwolde meer initiatief neemt, pro-actiever wordt. Hij stelt voor om contact te zoeken met de Noordoostpolder en wil hierbij behulpzaam zijn. 5. Vaststellen verslag van de commissievergaderingen d.d. 6 december 2018 Zowel inhoudelijk als naar aanleiding van zijn er geen opmerkingen over het verslag. Hiermee is het verslag goedgekeurd. 2

3 6. Treasurystatuut De heer Buigel (VVD) geeft aan dat het een goed stuk is zonder verrassingen. De fractie zou graag indien deze er is, een overzicht ontvangen van alle borgstellingen die de gemeente Westerwolde en de voormalige gemeenten Vlagtwedde en Bellingwedde hebben afgegeven in het verleden. Op de vraag van de wethouder Huizing of de fractie een heel breed overzicht wil wordt bevestigend geantwoord door de heer Buigel (VVD). Wethouder Huizing zegt toe dat het overzicht zo snel mogelijk wordt verstrekt. Tweede termijn In tweede termijn wenst niemand het woord te voeren. De voorzitter concludeert dat het treasurystatuut als hamerstuk naar de raadsvergadering gaat. 7. Borging geldlening Acantus De heer Buigel (VVD) vraagt welke informatie het college verzameld en gewogen heeft om tot het positieve advies te komen. Acantus geeft aan dat zij in de gemeente Westerwolde een portefeuille ter waarde van 200 miljoen euro heeft. Er zijn ook schulden en verplichtingen. In de komende jaren zullen grote kosten moeten worden gemaakt voor het verduurzamen van woningen en een te maken inhaalslag, nieuwbouw die bij de woningvraag aansluit en versterkingen in het aardbevingsgebied. Is het college voldoende op de hoogte van alle risico s? Acantus had om een positief besluit voor 31 december 2018 gevraagd en hoe staat dit in relatie met het voorliggende besluit. Is de overdracht al bij de notaris gepasseerd. In andere gemeenten is dit nog niet in de raad geweest of vraagt Acantus alleen aan de gemeente Westerwolde een achtervang. Wat zijn de consequenties als de raad nee zou zeggen. De heer Meendering (CDA) geeft aan dat de fractie ten aanzien van het voorstel enkele bedenkingen heeft. De tijd tussen de ontvangst van de brief op 31 oktober 2018 en het pas in januari 2019 bespreken is vrij lang. Acantus gaat woningen overnemen van een andere groep en uit het kadaster blijkt dat de akte inmiddels gepasseerd is. Acantus heeft voor 38 miljoen euro woningen gekocht, waarvan 66 woningen in Westerwolde. Waarom moet voor het volledige bedrag van de woningen in Westerwolde en de overdrachtsbelasting een achtervang worden gerealiseerd? Zijn de risico s bij Acantus gewijzigd? Heeft de bank nadere eisen gesteld ten aanzien van deze overname? De heer Hoomoedt (GroenLinks) geeft aan dat het percentage van de achtervang wordt verhoogd naar 15%. Volgens GroenLinks zou het logischer zijn dat de 13% procent gewaarborgd blijft en dat het bedrag verhoogd wordt. Waarom wordt er verhoogd naar 15%? De woningen zijn volgens Acantus voor 4,7 miljoen euro gekocht en hiervoor is door Acantus 5 miljoen euro geleend, zonder uitleg wat met de euro wordt gedaan. Het is wel duidelijk dat er kosten aan verbonden zijn, maar het zou goed zijn dat dit werd uitgelegd. De heer Elinga (Gemeentebelangen) geeft aan dat Acantus in de brief van 31 oktober 2018 schrijft dat de financiering begin december rond moest zijn, omdat de overdracht van de woningen op 31 december zou plaatsvinden. Het is inmiddels januari en de vraag is of het geld nog wel nodig is. Waarom is de brief zolang blijven liggen dat deze pas in januari 2019 wordt behandeld. Wat gaat het college besluiten bij de borging van de geldlening voor Acantus? Bij de aanpak is vermeld dat er een keuzemogelijkheid is tussen het sluiten van een nieuwe achtervangovereenkomst en het medeondertekenen van de lening. Als er wordt meegetekend op de lening is de gemeente dan ook volledig aansprakelijk voor het gehele van de lening? Wanneer het college een achtervangovereenkomst gaat sluiten wat is dan de duur van deze garantstelling? Wat is de tegenprestatie van Acantus voor de garantstelling? Er is volgens de fractie in het verleden een lening aan Acantus verstrekt door de voormalige gemeente Vlagtwedde. Is deze er nog en zo ja, wordt er afgelost en heeft deze lening invloed op de garantstelling. Wethouder Huizing geeft aan dat het tijd kost om een brief via de agendacommissie aan de raad aan te bieden. De brief van Acantus is gedateerd 31 oktober 2018 en het was niet mogelijk om de brief voor 1 december in de raad te bespreken. 3

4 Hierover is Acantus geïnformeerd en er is gekozen om het op de eerst mogelijke datum aan de raad aan te bieden zodat de raad de gelegenheid heeft om er over te spreken. Acantus heeft aangegeven dat de overdracht van de woningen heeft plaatsgevonden op 31 december, omdat een andere manier van financieren was gevonden. Het voordeel van het borgstelsel zoals dit voor de sociale woningbouwcorporaties bestaat, is dat door de waarborg een voordelige lening kan worden afgesloten om het aantal woningen uit te breiden en om investeringen te doen. Het waarborgfonds sociale woningbouw vormt de eerste borging voor de lening op het moment dat een corporatie een lening niet meer kan aflossen of de rente niet meer kan betalen. In dit stelsel is opgenomen dat wanneer een corporatie de lening niet meer kan betalen er via dit waarborgfonds eerst gekeken wordt naar alle andere corporaties in Nederland. Mocht binnen dit grote fonds geen mogelijkheden meer bestaan om de lening te betalen dan zal de achtervang in het uiterste geval worden aangesproken. Het risico voor de gemeente van die borgstelling voor het waarborgfonds sociale woningbouw is een theoretisch risico. Er is in het verleden nog nooit een beroep gedaan door het waarborgfonds op de achtervang van de gemeenten. Het risico is dus zeer klein tot nihil. De reden om als gemeente achtervang te zijn voor een woningcorporatie is dat het om sociale woningbouw gaat, wat belangrijk is voor de inwoners van de gemeente. Het is mooi dat het woningbezit van Mooiland in de gemeente Westerwolde overgaat naar Acantus zodat wanneer er afspraken gemaakt gaan worden over bijvoorbeeld verduurzaming van woningen de gemeente slechts met een corporatie te maken heeft. Het bedrag van de achtervang is 5 miljoen euro, omdat dit het aankoopbedrag is van de woningen in de gemeente Westerwolde. De gemeente is achtervang voor het volledige bedrag, omdat Acantus voor de aankoop van de woningen een lening van 5 miljoen euro moet aangaan. Voor dit bedrag is ook een borging bij het waarborgfonds gevraagd en de gemeente geeft een borgstelling van 5 miljoen euro als achtervang. Het bedrag van 4,7 miljoen euro is de WOZ-waarde van de woningen en die is niet altijd gelijk aan de verkoopwaarde. De achtervang is 13 % van de totale WOZ-waarde van het totale pakket woningen van Acantus in de gemeente. Er zijn in het verleden verschillende leningen door Acantus aangegaan. De WOZ-waarde fluctueert door de jaren heen, maar de leningen blijven staan. Het percentage is niet statisch, het is geen vast getal en het heeft te maken met de hoogte van de lening waarde die aangevraagd wordt voor nieuwbouw of aankoop. Doordat de achtervang wordt verhoogd met 5 miljoen euro en de WOZ waarde wordt verhoogd met 4,7 miljoen euro resulteert dit in een achtervang van 15 procent. Er wordt een nieuwe achtervangovereenkomst gesloten. Deze overeenkomst wordt met het waarborgfonds sociale woningbouw aangegaan. Wanneer de gemeente niet zou instemmen met deze achtervang dan is het voor Acantus duurder om het geld te lenen en dat is ook niet goed voor het woningbestand, de verduurzaming en de huurders. Dit is de reden waarom deze achtervangovereenkomst zou moeten worden aangegaan. Het risico voor de gemeente is zeer gering. Acantus hoeft geen tegenprestatie te leveren voor de borgstelling door de gemeente. Op de lening die door de gemeente Vlagtwedde aan Acantus is verstrekt van ongeveer euro wordt niet afgelost, er wordt wel rente over betaald. Deze lening heeft geen effect op de achtervang. Met betrekking tot de borgstelling van andere gemeenten zegt de wethouder dat van de 38 miljoen euro de gemeente Westerwolde voor 5 miljoen euro achtervang is en dat de andere gemeenten voor de resterende 33 miljoen euro iets moeten doen. De wijze waarop dit gebeurt is de wethouder niet bekend. De 5 miljoen euro is door Acantus op een andere, duurdere manier gedaan. Acantus wil de lening graag op zo kort mogelijke termijn omzetten naar een lening met gunstiger voorwaarden. Dit wordt mogelijk door de borging door het waarborgfonds. Tweede termijn De heer Elinga (Gemeentebelangen) vraagt of bij het mee ondertekenen van de lening de gemeente volledig aansprakelijk is en wat de duur van de garantstelling is. De heer Hoomoedt (GroenLinks) geeft aan dat de uitleg over de WOZ-waarde en de bijkomende kosten duidelijk is, maar dat dit van te voren uit de brieven van Acantus of van de gemeente duidelijk had moeten blijken. Ten aanzien van het beperkte risico merkt de heer Hoomoedt op dat dit alleen het geval is indien de waarde van het corporatie bezit groter is dan de uitstaande achtervang. Hij vraagt of de wethouder op de hoogte is van de waarde van het corporatiebezit. 4

5 De heer Meendering (CDA) geeft aan dat er aan de woningen niets verandert, maar dat er alleen een andere eigenaar komt. Het voordeel van de nieuwe eigenaar is dat er wellicht gemakkelijker afspraken zijn te maken over de woningen in Westerwolde, omdat Acantus de enige woningcorporatie in de gemeente is. Door de verschuiving van sociale huurwoningen van de ene naar de andere partij wordt aan de gemeente gevraagd om als achtervang op te treden. Hij spreekt de hoop uit dat in de toekomst niet blijkt dat het geen goed besluit is geweest. De heer Buigel (VVD) geeft aan dat zijn fractie het toch een risico vindt. Er is ook een verduurzamingsopgave. Acantus heeft aangegeven dat het verduurzamen per woning minimaal euro kost. De WOZ-waarde stijgt niet evenveel als de investeringen en dit betekent dat woningen onder water kunnen komen te staan. De fractie vindt het risico groter dan dat de wethouder deze inschat. Wethouder Huizing geeft aan dat wanneer de gemeente de lening medeondertekent er ook volledige aansprakelijkheid is. Daarom wordt niet gekozen voor medeondertekening, maar voor een borgstelling. Het risico ligt voornamelijk bij het waarborgfonds. De redenen waarom de gemeente een heel gering risico loopt, staan precies uitgelegd in een document van het waarborgfonds sociale woningbouw. De wethouder zegt toe een exemplaar van dit document toe te sturen. Wanneer er toch aanspraak gemaakt wordt op het WSW dan verdeelt het waarborgfonds deze leningen over de rijksoverheid voor de helft en de gemeenten gezamenlijk ook voor de helft. Na verloop van tijd betaalt WSW het geld terug uit de opbrengst van het onderpand van de corporaties. De duur van de borgstelling is gelijk aan de duur van de lening. De wethouder weet deze looptijd niet uit zijn hoofd en zal het nakijken. De voorzitter concludeert dat dit agendapunt als hamerstuk naar de raad gaat. 8. Sluiting De voorzitter dankt de aanwezigen voor hun inbreng en sluit de vergadering. Vastgesteld in de commissievergadering van 27 februari 2019 raadsgriffier ` voorzitter 5