SWF-monitor Juni 2015

Transcriptie

1 SWF-monitor Juni

2 2

3 Inhoud Inleiding 4 Toelichting bij de cijfers 5 Burgers en politiek 6 Oppervlakte 9 Inwoners 11 Fysiek domein 24 Waardering Onroerende zaken en Belastingen 25 Werkgelegenheid 28 Werkgelegenheid per plaats 30 Overlast en (on)veiligheid 32 Veiligheid en regelgeving: De burger als onderdaan 33 Sociale domein 34 Onderwijs, Welzijn en Sport 38 Medewerkers gemeente Súdwest-Fryslân 48 Burgertevredenheidscijfers 51 Havens en bruggen 54 3

4 Inleiding Voor u ligt de 2015-versie van de SWF-monitor. Deze monitor is de opvolger van de versie die we in mei 2014 samenstelden. Met de informatie uit deze monitor kunnen we opnieuw een algemeen basaal maar omvattend beeld schetsen van de gemeente Súdwest-Fryslân. Net als bij de vorige editie van de monitor het geval was, is de inhoud opnieuw samengesteld uit diverse bronnen. Daarbij kan het gaan om gegevens uit onze eigen gemeente, maar ook om externe bronnen, zoals het CBS, de provinsje Fryslan en diverse andere partners waar we mee samenwerken. Net als verleden jaar hebben we naast harde, objectieve informatie, ook weer zachte, subjectieve gegevens opgenomen. Bij subjectieve gegevens gaat het om tevredenheidscijfers die, eveneens op hoofdlijnen, een beeld schetsen van wat onze inwoners van ons vinden en hoe zij onze dienstverlening waarderen. Wij hopen dat we met deze volgende monitor opnieuw een goed beeld hebben kunnen schetsen van onze gemeente. Natuurlijk houden wij ons aanbevolen voor verbeteringen, aanvullingen, uitbreidingen etc. Daarmee kunnen we in 2016 weer een nieuwere versie opleveren. Sneek, juni 2015 Team Informatievoorziening Klaas Abma Wim Roerdink 4

5 Toelichting bij de cijfers De gegevens die in deze monitor worden gepresenteerd zijn afkomstig uit verschillende bronnen. Waar geen bronnen vermeld staan, zijn cijfers afkomstig uit interne bronnen (zoals de bevolkingsadministratie, HR, verkiezingsuitslagen, sociale indexen, ruimtelijke gegevens etc.). Verder is gebruik gemaakt van CBS-gegevens en van de provincie Fryslân. De gegevens over de tevredenheid van onze burgers zijn afkomstig uit de dataset van het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING), zoals vermeld op de website waarstaatjegemeente.nl. 5

6 Burgers en politiek Opkomstpercentage gemeenteraadsverkiezingen SWF 48,80% 57,80% Fryslân 55,80% 57,70% Nederland 54,10% 53,80% Uitslagen gemeenteraadsverkiezingen uitslagen SWF aantal stemmen % zetels aantal stemmen % zetels CDA ,50% ,60% 10 PvdA ,60% ,60% 6 FNP ,00% ,20% 5 VVD ,00% ,80% 3 GroenLinks ,70% ,10% 1 Gemeentebelangen ,70% ,30% 2 D ,50% ,70% 3 ChristenUnie ,40% ,10% 2 Totaal Lokaal ,80% ,60% 2 Verenigd Links ,40% 1 nvt Partij voor de 97 0,30% ,50% 0 Bijstand SP nvt ,70% 3 totaal Bron: verkiezingen.sudwestfryslan.nl 25% 20% 15% Uitslag verkiezingen gemeenteraad SWF 10% 5% 0%

7 Uitslag burgeronderzoek waarstaatjegemeente 2013 In 2013 heeft de gemeente deelgenomen aan het tweejaarlijkse burgeronderzoek waarstaatjegemeente.nl. Bij dit onderzoek wordt de tevredenheid van de burgers gemeten aan de hand van vijf verschillende rollen die een burger aanneemt ten opzichte van de gemeente: als kiezer, als klant, als onderdaan, als partner en als wijkbewoner. De uitkomsten op deze vijf rollen staan in onderstaande tabel. Overzicht burgeroordelen Súdwest- Fryslân Provincie Friesland gemeenten inw. Nederland A. burger als Kiezer 6,0 6,1 5,9 5,9 B. burger als Klant 8,0 8,1 7,7 7,7 C. burger als Onderdaan 6,4 6,5 6,4 6,4 D. burger als Partner 5,7 6,0 5,8 5,8 E. burger als Wijkbewoner 7,2 7,3 7,1 7,1 Elke rol is opgebouwd uit verschillende indicatoren. Die van de rol als kiezer, waarbij het gaat om de politieke en bestuurlijke representatie van de burger, staat hieronder. De overige vier burgerrollen vindt u aan het einde van dit document. Burger als Kiezer De burger als kiezer is de burger die in de lokale politiek wordt vertegenwoordigd en die een bepaalde kwaliteit van politiek en bestuur mag verwacht. Als goede prestaties van de gemeente, waar het de burger als kiezer betreft, wordt het leveren van een positieve bijdrage aan een optimaal werkende democratie en waarmaken van beloften benoemd. Súdwest- Fryslân Provincie Friesland gemeenten inw. Nederland oordeel burger over invloed kiezer 5,6 5,9 5,6 5,6 oordeel burger over vertegenwoordiging door 5,5 5,7 5,4 5,4 gemeenteraad oordeel vertrouwen burgers in B&W 6,5 6,6 6,3 6,4 oordeel burgers waarmaken beloften B&W 5,8 5,9 5,7 5,7 oordeel burgers over goed gemeentebestuur 6,5 6,6 6,2 6,3 7

8 Gemeenten in Fryslan 8

9 Oppervlakte Top 15 Nederlandse gemeenten naar totaal oppervlak, incl. binnen- en buitenwater (ha.) 1 Súdwest-Fryslân Lelystad Terschelling Hollands Kroon Noordoostpolder De Friese Meren Eemsmond Schouwen-Duiveland Texel Dronten Goeree-Overflakkee Harlingen Emmen Midden-Drenthe Vlissingen Bron: CBS Top 15 Nederlandse gemeenten naar oppervlak, incl. binnenwater (o.a. IJsselmeer) maar excl. buitenwater (Waddenzee, Noordzee) (ha.) 1 Súdwest-Fryslân Lelystad Noordoostpolder De Friese Meren Hollands Kroon Dronten Goeree-Overflakkee Emmen Midden-Drenthe Apeldoorn Steenwijkerland Ede Hardenberg Schouwen-Duiveland Coevorden Bron: CBS 9

10 Top 15 Nederlandse gemeenten naar oppervlak land, excl. binnen- en buitenwater (ha.) 1 Noordoostpolder Súdwest-Fryslân Hollands Kroon De Friese Meren Midden-Drenthe Apeldoorn Emmen Dronten Ede Hardenberg Coevorden Steenwijkerland Bronckhorst Sluis Westerveld Bron: CBS Samenstelling grondgebied SWF 1% land 39% 6% 54% binnenwater excl. Ijsselmeer Ijsselmeer buitenwater (Waddenzee) 10

11 Inwoners Top 50 Nederlandse gemeenten naar inwonertal 1 Amsterdam Rotterdam s-gravenhage Utrecht Eindhoven Tilburg Groningen Almere Breda Nijmegen Enschede Apeldoorn Haarlem Amersfoort Arnhem Zaanstad Haarlemmermeer s-hertogenbosch Zoetermeer Zwolle Maastricht Leiden Dordrecht Ede Emmen Leeuwarden Alphen aan den Rijn Westland Venlo Delft Deventer Alkmaar Sittard-Geleen Helmond Heerlen Hilversum Amstelveen Oss Súdwest-Fryslân Hengelo

12 41 Purmerend Roosendaal Schiedam Lelystad Leidschendam-Voorburg Spijkenisse Almelo Hoorn Vlaardingen Gouda Bron: CBS Top 5 Noord Nederlandse gemeenten naar inwonertal 1 Groningen Emmen Leeuwarden Súdwest-Fryslân Assen Bron: CBS Top 5 Friese gemeenten naar inwonertal 1 Leeuwarden Súdwest-Fryslân Smallingerland De Friese Meren Heerenveen Bron: CBS 12

13 Bevolking per woonkern / 2011 < Sneek Bolsward ,2% ,2% ,7% Workum Makkum IJlst Koudum Heeg ,0% ,0% ,5% Witmarsum Scharnegoutum Woudsend Arum Oppenhuizen Nijland ,3% ,5% ,7% Nijland 985 Stavoren Hindeloopen Warns Oudega Raerd Hommerts Ysbrechtum Hemelum Blauwhuis ,1% ,9% ,2% Blauwhuis Kimswerd Hemelum 595 Pingjum Parrega Tjerkwerd Exmorra Oosthem ,3% ,2% ,4% 13

14 / Uitwellingerga Gauw Molkwerum Sibrandabuorren Tersoal Lollum Folsgare It Heidenskip Burgwerd ,8% ,8% ,1% Jutrijp Wons Gaastmeer Schettens Ferwoude Goënga Abbega Gaast ,5% ,5% ,6% Tirns Schraard Poppenwier Offingawier Zurich Wolsum Hartwerd Dearsum Idsegahuizum Indijk ,8% ,8% ,4% Dedgum Hichtum Hieslum Koufurderrige Cornwerd Allingawier Westhem Greonterp Ypecolsga Longerhouw ,9% ,9% ,0% 14

15 / Piaam Nijhuizum Loënga Tjalhuizum Idzega Kornwerderzand Sandfirden Smallebrugge Breezanddijk ,3% ,3% ,3% 74 kernen Bron: GBA 15

16 Bevolking naar (type) cluster stedelijke zone cluster kern Bolsward Bolsward kernen Bolsward Nijland Blauwhuis Tjerkwerd Exmorra Burgwerd Abbega Wolsum Hartwerd Dedgum Hichtum Westhem Greonterp Longerhouw kernen Sneek IJlst Oppenhuizen Ysbrechtum Oosthem Uitwellingerga Folsgare Jutrijp Tirns Offingawier Tjalhuizum Sneek Sneek

17 Koudum / Stavoren Koudum Stavoren Warns Hemelum Molkwerum Makkum Makkum Wons Gaast Schraard Idsegahuizum Cornwerd Allingawier Piaam Kornwerderzand Breezanddijk Plattelandsclusters cluster kern Heeg / Heeg Woudsend Woudsend Oudega Hommerts Gaastmeer Indijk Koufurderrige Ypecolsga Idzega Sandfirden Smallebrugge Scharnegoutum Scharnegoutum Raerd Gauw Sibrandabuorren Tersoal Goenga Poppenwier Dearsum Loenga

18 cluster kern Witmarsum / Witmarsum Arum Arum Kimswerd Pingjum Lollum Schettens Zurich Workum / Hindeloopen Workum Hindeloopen Parrega It Heidenskip Ferwoude Hieslum Nijhuizum Bron: GBA Stedelijke zone Sneek Bolsward Kernen Sneek Kernen Bolsward Plattelandsclusters Heeg/Woudsend Koudum / Stavoren Makkum Scharnegoutum Witmarsum/Arum Workum/Hindeloopen 18

19 Bevolkingsopbouw naar leeftijd per cluster per kern kern 0-4 jr 4-12 jr jr jr jr 75 jr + totaal Bolsward Abbega Blauwhuis Burgwerd Dedgum Exmorra Greonterp Hartwerd Hichtum Longerhouw Nijland Tjerkwerd Westhem Wolsum kernen Bolsward Folsgare IJlst Jutrijp Offingawier Oosthem Oppenhuizen Tirns % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 75 jr jr jr jr 4-12 jr 0-4 jr 19

20 kern 0-4 jr 4-12 jr jr jr jr 75 jr + totaal Tjalhuizum Uitwellingerga Ysbrechtum kernen Sneek Sneek Gaastmeer Heeg Hommerts Idzega Indijk Koufurderrige Oudega Sandfirden Smallebrugge Woudsend Ypecolsga Heeg / Woudsend Hemelum Koudum Molkwerum Stavoren Warns Koudum / Stavoren Allingawier Breezanddijk Cornwerd Gaast Idsegahuizum Kornwerderzand Makkum Piaam Schraard Wons Makkum

21 kern 0-4 jr 4-12 jr jr jr jr 75 jr + totaal Dearsum Gauw Goenga Loenga Poppenwier Raerd Scharnegoutum Sibrandabuorren Tersoal Scharnegoutum Arum Kimswerd Lollum Pingjum Schettens Witmarsum Zurich Witmarsum / Arum Ferwoude Hieslum Hindeloopen It Heidenskip Nijhuizum Parrega Workum Workum / Hindeloopen totaal Bron: GBA 21

22 Resume bevolkingsopbouw naar leeftijd per cluster 0-4 jr 4-12 jr jr jr jr 75 jr + totaal Bolsward 4,2% 9,8% 12,3% 51,9% 11,5% 10,3% kernen Bolsward 4,2% 10,6% 15,2% 53,8% 11,1% 5,1% 3696 kernen Sneek 2,6% 8,8% 14,5% 52,9% 13,6% 7,5% 6599 Sneek 4,2% 9,1% 13,2% 53,5% 11,1% 8,9% Heeg / Woudsend 4,3% 11,0% 13,9% 52,0% 11,9% 6,8% 5633 Koudum / Stavoren 3,6% 9,3% 12,6% 50,5% 14,1% 9,9% 5369 Makkum 3,9% 9,4% 13,3% 52,6% 13,4% 7,4% 4569 Scharnegoutum 3,7% 11,2% 14,3% 55,7% 10,8% 4,2% 3991 Witmarsum / Arum 4,2% 9,5% 13,2% 55,5% 10,7% 7,0% 4776 Workum / Hindeloopen 4,2% 10,2% 11,8% 51,4% 13,7% 8,7% 6470 totaal (2015) 4,0% 9,6% 13,3% 53,0% 11,9% 8,3% totaal (2014) 4,2% 9,7% 13,2% 53,3% 11,6% 8,0% Bron: GBA Bevolkingsopbouw mannen Bevolkingsopbouw vrouwen 30% 30% 25% 25% 20% 20% 15% 10% 5% Súdwest-Fryslân Fryslân Nederland 15% 10% 5% Súdwest-Fryslân Fryslân Nederland 0% 0 t/m t/m t/m t/m t/m en ouder 0% 0 t/m t/m t/m t/m t/m en ouder Bevolkingsopbouw totaal 30% 25% 20% 15% 10% 5% Súdwest-Fryslân Fryslân Nederland 0% 0 t/m t/m t/m t/m t/m en ouder 22

23 Bevolkingsopbouw naar geslacht en leeftijd Súdwest-Fryslân, Fryslân en Nederland (2013, 2014) Súdwest-Fryslân Fryslân Nederland mannen t/m 19 24,64% 24,80% 24,14% 24,40% 23,61% 23,80% 20 t/m 29 10,42% 10,40% 11,57% 11,60% 12,72% 12,60% 30 t/m 39 10,53% 10,80% 11,15% 11,30% 12,11% 12,30% 40 t/m 54 23,03% 23,10% 22,33% 22,60% 22,72% 23,00% 55 t/m 64 13,36% 13,40% 13,48% 13,50% 13,06% 13,10% 65 en ouder 18,02% 17,50% 17,33% 16,70% 15,78% 15,20% totaal mannen vrouwen 0 t/m 19 23,81% 24,10% 23,01% 23,20% 22,11% 22,30% 20 t/m 29 9,17% 9,20% 10,57% 10,60% 12,23% 12,20% 30 t/m 39 10,08% 10,30% 10,66% 10,90% 11,88% 12,00% 40 t/m 54 22,56% 22,60% 21,85% 22,00% 22,10% 22,30% 55 t/m 64 13,34% 13,10% 13,34% 13,30% 12,80% 12,80% 65 en ouder 21,05% 20,70% 20,56% 20,00% 18,88% 18,40% totaal vrouwen totaal 0 t/m 19 24,22% 24,50% 23,58% 23,80% 22,85% 23,10% 20 t/m 29 9,79% 9,80% 11,07% 11,10% 12,47% 12,40% 30 t/m 39 10,31% 10,50% 10,90% 11,10% 11,99% 12,20% 40 t/m 54 22,79% 22,90% 22,09% 22,30% 22,41% 22,60% 55 t/m 64 13,35% 13,20% 13,41% 13,40% 12,93% 12,90% 65 en ouder 19,54% 19,10% 18,95% 18,40% 17,34% 16,80% totaal Bron: CBS Woningen SWF naar eigendom huur 36% koop 64% 23

24 Fysiek domein Ontwikkeling aantal woningen SWF aantal woningen nieuwbouw overige toevoegingen (m.n. functiewijzigingen) sloop overige onttrekking correctie netto toegevoegd Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag/Heerlen Aantal woningen SWF naar eigendom cluster kernen Bolsward koop huur totaal % % 1631 cluster Sneek % % cluster % % 954 Scharnegoutum cluster Workum / % % 3128 Hindeloopen cluster Arum / % % 2220 Witmarsum cluster Bolsward % % 4613 cluster Makkum % % 2099 cluster kernen Sneek % % 3089 cluster Heeg / % % 2853 Woudsend cluster Koudum / Stavoren % % 2757 SWF totaal % %

25 Waardering Onroerende zaken en Belastingen Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ) peildatum peildatum peildatum aantal WOZ-objecten waarvan: woningen niet-woningen totale economische waarde waarvan: woningen niet-woningen gem. waarde woningen SWF idem Nederland WOZ-bezwaren woningen onbekend 2,20% 0,80% niet-woningen onbekend 7,10% 3,80% Belastingen verslagjaar 2010 verslagjaar 2012 verslagjaar 2013 opbrengsten OZB afvalstoffenheffing / rioolreiniging rioolheffingen toeristenbelasting forensenbelasting precario parkeerbelasting onb

26 Ruimtelijke plannen (waaronder bestemmingsplannen, beheersverordeningen, wijzigingsplannen en herzieningen) bestaande plannen plannen in voorontwerp 5 1 plannen in ontwerp 11 8 plannen vastgesteld 1 6 Bron: Team ROEZ Cultureel Erfgoed gemeentelijke monumenten rijksmonumenten rijksbeschermde stads- en dorpsgezichten gemeentelijke beschermde dorpsgezichten 6 6 archeologisch monument 1 1 Bron: Team ROEZ Overzicht beschermde stads- en dorpsgezichten binnen Súdwest-Fryslân beschermd gezicht datum typologie aanwijzing 1 Bolsward 1991 stad 2 Hindeloopen 1972 stad 3 Workum 1986 stad 4 Sneek 1991 stad 5 Sneek /Stationsgebied 2007 stad 6 Kimswerd 1991 terpdorp 7 Cornwerd 1991 terpdorp 8 Kornwerderzand 2007 Afsluitdijk / vestingwerken 9 Makkum 1987 terpdorp 10 Piaam 1977 terpdorp 11 Pingjum 1991 terpdorp 12 Schraard 1991 terpdorp 13 Heeg 1991 dorp 14 Nijland 1991 dorp 15 Woudsend 1980 terpdorp 16 IJlst 1986 stad 17 Poppenwier 1991 dorp Bron: Team ROEZ 26

27 Openbare ruimte wegen rioleringen openbaar groen water kunstwerken gebouwen lengte van de hoofdrijwegen: 1200 km bijna lichtpunten 583 km vrijvervalleiding en 126 km mechanische leiding 550 rioolgemalen straat- en trottoirkolken 13 begraafplaatsen 151 sportvelden (gras, half verhard en kunststof) bomen (straat- en laanbomen; geen bosplantsoen) 650 ha. bermen 880 km sloten 141 km vaarweg 200 km oevers en kaden 560 kunstwerken ca. 180 gebouwen waarvan 35 gebouwen voor gemeentelijke huisvesting Bron: team Ruimtelijk Beheer en Duurzaamheid Parkeren parkeercapaciteit per 1 januari 2015 binnenstad rand totaal Sneek (betaald) Bolsward (waarvan 150 betaald) Workum Hindeloopen Stavoren Makkum Woudsend Heeg Bron: Team ROEZ 27

28 Werkgelegenheid Aantal full-time banen per economische sector in SWF landbouw / visserij industrie / delfstoffenwinning nutsbedrijven bouwnijverheid handel en reparatie vervoer, opslag en communicatie horeca financiële instellingen zakelijke dienstverlening openbaar bestuur en overheid onderwijs gezondheids- en welzijnszorg overige dienstverlening SWF totaal groei groei % -0,13-0,74 0,01 0,92-1,38-1,01 aandeel gemeente in Fryslan % 13,17 13,30 13,27 13,48 13,52 13,56 totaal provincie Bron: fryslan.databank.nl Full-time banen in SWF naar sector

29 Aantal fulltime en parttime banen per cluster FT 2010 PT 2010 FT 2011 PT 2011 FT 2012 PT 2012 FT 2013 PT 2013 FT 2014 PT 2014 Heeg / Woudsend Bolsward dorpen rond Bolsward kernen rond Sneek Koudum / Stavoren Makkum Scharnegoutum Sneek Witmarsum / Arum Workum / Hindeloopen SWF totaal (FT=fulltime; PT=parttime) SWF totaal Workum/Hindeloopen Witmarsum/Arum Sneek Scharnegoutum Makkum Koudum/Stavoren kernen rond Sneek dorpen rond Bolsward Bolsward Heeg/Woudsend Werkgelegenheid per cluster full time 2014 part time

30 Werkgelegenheid per plaats Aantal fulltime en parttime banen per woonplaats FT 2010 PT 2010 FT 2011 PT FT 2012 PT 2012 FT 2013 PT 2013 FT 2014 PT 2014 Sneek Bolsward Makkum Workum Heeg Koudum IJlst Woudsend Witmarsum Stavoren Scharnegoutum Uitwellingerga Arum Warns Hindeloopen Tjerkwerd Hommerts Hemelum It Heidenskip Parrega Pingjum Nijland Blauwhuis Oppenhuizen Raerd Oudega Kimswerd Molkwerum Gaastmeer Greonterp Abbega Lollum Tersoal Burgwerd Wons Exmorra Oosthem Schettens Jutrijp

31 FT 2010 PT 2010 FT 2011 PT 2011 FT 2012 PT 2012 FT 2013 PT 2013 FT 2014 PT 2014 Sibrandabuorren Ferwoude Hartwerd Offingawier Gauw Gaast Tirns Goënga Koufurderrige Ysbrechtum Wolsum Poppenwier Cornwerd Dearsum Allingawier Idsegahuizum Zurich Folsgare Schraard Nijhuizum Hieslum Westhem Indijk Ypecolsga Piaam Loënga Breezanddijk Hichtum Longerhouw Tjalhuizum Idzega Dedgum Sandfirden Smallebrugge Kornwerderzand SWF totaal Bron: fryslan.databank.nl 31

32 Overlast en (on)veiligheid Weergegeven zijn de aantallen meldingen in 2011, 2012, 2013 en sociale overlast (woonoverlast, drugs etc.) fysieke overlast (vernielingen e.d.) diefstallen (uit woningen, van of uit motorvoertuigen, mishandeling, bedreiging etc.) vandalisme / baldadigheid en overlast door jeugd verkeersongevallen dodelijke afloop verkeersongevallen met letsel verkeersongevallen materiële schade brand en brandstichting georganiseerde drugshandel Bron: bronnen: (1) Integrale veiligheidsrapportage SWF 2013, (2) gemeentelijk veiligheidsbeleid SWF

33 Veiligheid en regelgeving: De burger als onderdaan Bij deze rol gaat het om wat de burgers vinden van de veiligheid in de buurten en op straat, om de sociale veiligheid en om de gemeentelijke regelgeving. Súdwest- Fryslân Provincie Friesland Gemeente grootte inw. Nederland % inwoners dat zich vaak onveilig voelt 2,3 3,1 2,3 2,6 in de eigen buurt % inwoners dat vaak onveilige plaatsen 3,1 2,3 2,4 2,6 mijdt in buurt % inwoners dat vaak s avonds of 2,9 4,2 9,1 9,8 s nachts de deur niet open doet % inwoners dat kind(eren) niet 3,8 3,2 3,3 3,0 toestaat om ergens in de buurt naar toe te gaan % inwoners dat zich s avonds in de 3,0 2,1 2,6 3,1 buurt onveilig voelt % inwoners dat zich s avonds alleen 3,0 2,3 2,4 2,6 thuis niet veilig voelt oordeel inwoners over veiligheid in de 7,3 7,2 7,0 7,0 buurt oordeel aandacht gemeente voor 6,3 6,5 6,5 6,5 verbeteren leefbaarheid en veiligheid oordeel informatie over aanpak 5,7 5,9 6,1 6,1 leefbaarheid en veiligheid oordeel burger betrekken buurt bij 5,7 5,7 5,9 5,9 aanpak sociale veiligheid oordeel bereikbaarheid voor 6,7 6,9 6,7 6,7 meldingen en klacht over onveiligheid en overlast oordeel reactie gemeente op 6,2 6,4 6,2 6,2 meldingen en klachten oordeel gemeente doet wat ze zegt bij 5,9 6,0 5,9 5,9 verbetering leefbaarheid en veiligheid oordeel inwoners over leefbaarheid in 7,5 7,5 7,5 7,5 de buurt oordeel burger duidelijkheid regels 6,8 6,9 6,8 6,8 oordeel burger ontbreken regels 6,2 6,1 6,1 6,0 oordeel burger tegenstrijdigheid regels 6,0 6,1 6,1 6,0 oordeel burger controle handhaving regels 6,3 6,3 6,1 6,1 eindscore burger als Onderdaan 6,4 6,5 6,4 6,4 bron: burgeronderzoek waarstaatjegemeente

34 Sociale domein Inwoners, huishoudens, minima en werkloosheid per cluster bevolkingsgegevens Gemeente Súdwest-Fryslân cluster Heeg / Woudsend cluster kernen Sneek cluster Scharnegoutum cluster Bolsward aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % aantal inwoners totaal aantal huishoudens gemiddelde leeftijd 41,61 40,25 43,1 39,56 42,03 minima tot 105 % minima % ,2% 73 3,2% 107 3,9% 56 3,6% 354 7,8% 826 2,2% 20 0,9% 43 1,6% 13 0,8% 102 2,2% totaal aantal werkzoekenden ,2% 162 6,6% 213 7,4% 129 5,9% ,4% cluster kernen Bolsward cluster Arum / Witmarsum cluster Koudum / Stavoren cluster Makkum cluster Workum / Hindeloopen cluster Sneek aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % , ,88 42,11 42,68 41, ,6% 87 4,3% 106 4,7% 90 4,5% 165 5,9% ,5% 21 1,5% 39 1,9% 36 1,6% 35 1,8% 51 1,8% 466 3,1% 95 4,0% 202 9,2% 214 9,6% 184 9,1% 206 7,5% ,0% Minima tot 105% en 110% houdt in: huishoudens met een inkomen tot 105% of tussen 105% en 110% van het wettelijk sociaal minimum. 34

35 Gebruik van inkomensvoorzieningen door huishoudens participatie hh met bijstandsuitkering hh met sociale werkvoorziening hh met schuldhulpverlening hh met inkomensvoorziening Gemeente Súdwest-Fryslân cluster Heeg / Woudsend cluster kernen Sneek cluster Scharnegoutum cluster Bolsward aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % ,2% 71 3,1% 95 3,4% 48 3,1% 304 6,7% 578 1,6% 21 0,9% 33 1,2% 14 0,9% 82 1,8% 586 1,6% 19 0,8% 16 0,6% 7 0,4% 85 1,9% ,2% 71 3,1% 108 3,9% 47 3,0% 342 7,5% cluster kernen Bolsward cluster Arum / Witmarsum cluster Koudum / Stavoren cluster Makkum cluster Workum / Hindeloopen cluster Sneek aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % 33 2,3% 77 3,8% 90 4,0% 79 4,0% 146 5,2% ,9% 10 0,7% 27 1,3% 35 1,5% 25 1,3% 23 0,8% 308 2,1% 12 0,8% 20 1,0% 27 1,2% 17 0,9% 28 1,0% 355 2,4% 40 2,8% 91 4,4% 109 4,8% 90 4,5% 160 5,7% ,5% Gebruik van WMO-voorzieningen door huishoudens WMO hh met 1 of meer WMOvoorzieningen aantal verstrekte WMO-voorzieningen waarvan huishoudelijke hulp Gemeente Súdwest-Fryslân cluster Heeg / Woudsend cluster kernen Sneek cluster Scharnegoutum cluster Bolsward aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % ,8% 166 7,2% 194 7,0% 66 4,2% ,8% ,8% ,9% ,4% 38 37,3% ,6% cluster kernen Bolsward cluster Arum / Witmarsum cluster Koudum / Stavoren cluster Makkum cluster Workum / Hindeloopen cluster Sneek aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % 94 6,5% 202 9,9% ,7% 188 9,5% ,5% ,6% ,1% ,6% ,0% 93 27,2% ,9% ,2% 35

36 Gebruik van AWBZ-voorzieningen door personen vanaf 18 jaar AWBZ volwassenen unieke gebruikers persoonlijke verzorging begeleiding individueel begeleiding groep Gemeente Súdwest-Fryslân cluster Heeg / Woudsend cluster kernen Sneek cluster Scharnegoutum cluster Bolsward aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % ,8% 39 0,9% 63 1,2% 19 0,6% 153 1,9% 115 0,2% 4 0,1% 12 0,2% 2 0,1% 14 0,2% 822 1,2% 27 0,6% 51 1,0% 13 0,4% 113 1,4% 507 0,8% 19 0,4% 27 0,5% 7 0,2% 62 0,8% cluster kernen Bolsward cluster Arum / Witmarsum cluster Koudum / Stavoren cluster Makkum cluster Workum / Hindeloopen cluster Sneek aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % 15 0,5% 64 1,7% 51 1,2% 38 1,1% 106 2,1% 630 2,4% 0 0,0% 6 0,2% 6 0,1% 4 0,1% 11 0,2% 56 0,2% 11 0,4% 44 1,2% 42 1,0% 25 0,7% 56 1,1% 440 1,7% 4 0,1% 27 0,7% 18 0,4% 18 0,5% 52 1,0% 273 1,1% Gebruik van AWBZ-voorzieningen door personen tot 18 jaar AWBZ jeugd unieke gebruikers persoonlijke verzorging begeleiding individueel begeleiding groep Gemeente Súdwest-Fryslân cluster Heeg / Woudsend cluster kernen Sneek cluster Scharnegoutum cluster Bolsward aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % 299 1,6% 9 0,6% 8 0,6% 13 1,3% 43 1,9% 83 0,4% 3 0,2% 1 0,1% 0 0,0% 14 0,6% 173 0,9% 1 0,1% 5 0,4% 5 0,5% 22 1,0% 122 0,7% 3 0,2% 1 0,1% 8 0,8% 18 0,8% cluster kernen Bolsward cluster Arum / Witmarsum cluster Koudum / Stavoren cluster Makkum cluster Workum / Hindeloopen cluster Sneek aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % 9 1,0% 21 2,0% 11 1,0% 20 2,0% 14 1,0% 151 2,1% 4 0,4% 6 0,6% 4 0,4% 6 0,6% 5 0,4% 40 0,6% 5 0,5% 16 1,5% 8 0,7% 13 1,3% 10 0,7% 88 1,2% 4 0,4% 11 1,0% 7 0,6% 6 0,6% 4 0,3% 60 0,8% 36

37 Gebruik van jeugdzorg door kinderen en jongeren tot 18 jaar jeugdzorg gebruikers jeugdzorg ambulante begeleiding Gemeente Súdwest-Fryslân cluster Heeg / Woudsend cluster kernen Sneek cluster Scharnegoutum cluster Bolsward aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % 337 1,5% 19 1,4% 24 1,8% 4 0,4% 35 1,6% cluster kernen Bolsward cluster Arum / Witmarsum cluster Koudum / Stavoren cluster Makkum cluster Workum / Hindeloopen cluster Sneek aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % 1 0,1% 15 1,4% 15 1,4% 13 1,3% 12 0,9% 199 2,8%

38 Onderwijs, Welzijn en Sport Onderwijs schoojaar scholen leerlingen waarvan uit SWF basisscholen voortgezet onderwijs (VMBO, MBO, Havo, VWO) praktijkonderwijs speciaal basisonderwijs (voortgezet) speciaal onderwijs totaal aantal gewichtenleerlingen 4-12 jaar op basischool Bron: DUO Leerlingenvervoer aantal leerlingen, waarvan taxi openbaar vervoer eigen vervoer fiets fiets / taxi 3 8 fiets / openbaar vervoer taxi / openbaar vervoer 6 Bron: administratie SWF 38

39 Gezondheidszorg verslavingszorg aantal personen verslavingszorg harddrugs alcohol cannabis rest middelen gokken onbekend totaal Bron: Verslavingszorg Noord Nederland Inkomen gemiddeld besteedbaar inkomen personen particulier besteedbaar huishoudinkomen 2011 SWF Fryslân NL Bron: CBS/Regionaal inkomensonderzoek 39

40 Sport aantal sportaccomodaties 35 gymnastieklokalen (1 per 2405 inwoners) 30 kaatsvelden (1 per 2806 inwoners) 24 ijsbanen (1 per 3508 inwoners) 21 voetbalcomplexen (1 per 4009 inwoners) 17 jeu de boulesbanen (1 per 4952 inwoners) 16 tenniscomplexen (1 per 5261 inwoners) 8 sportzalen (1 per inwoners) 7 maneges (1 per inwoners) 7 sporthallen (1 per inwoners) 4 zwembaden (1 per inwoners) 2 fierljepaccommodaties (1 per inwoners) 2 korfbalaccommodaties (1 per inwoners) 2 skeeleraccommodaties (1 per inwoners) 1 atletiekaccommodatie 1 hockeyaccommodatie 1 honk- en softbalaccommodatie 1 roei- en kano-accommodatie 1 schietaccommodatie 1 openbare tennisbaan 1 wieleraccommodatie aantal sportverenigingen ongeveer 400 Bron: Beleidsnota Sport en Bewegen

41 Basisvoorzieningen en belangenbehartiging in de steden en dorpen dorp / stad inwoneraantal basisvoorzieningen belangenbehartiging Abbega 237 geen basisschool dorpsbelang geen winkels dorpshuis soc.-cult. verenigingen Allingawier 80 geen basisschool dorpsbelang geen winkels museaal dorp: Aldfaers Erf Arum 1091 basisschool: 2 dorpsbelang peuterschool: 1 winkels: 1 café / dorpshuis diverse sport- en cultuurverenigingen Blauwhuis 601 basisschool: 1 dorpsbelang peuterschool: 1 winkels: 2 dorpshuis / sportzaal diverse sport- en cultuurverenigingen Bolsward basisschool: 4 7 wijkverenigingen peuterschool: 2 en 1 stadsbelang voortgezet onderwijs: div. niveaus. diverse winkels diverse sport- en cultuurverenigingen Breezanddijk 4 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang camping Burgwerd 318 geen basisschool dorpsbelang geen winkels dorpshuis diverse sport- en soc.-cult. verenigingen Cornwerd 83 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang dorpshuis kaatsvereniging Dearsum 129 diverse sport- en cultuurverenigingen dorpsbelang Dedgum 94 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang Exmorra 449 basisschool dorpsbelang dorpshuis winkels: 1 kaatsvereniging 41

42 dorp / stad inwoneraantal basisvoorzieningen belangenbehartiging Ferwoude 248 basisschool dorpsbelang dorpshuis geen winkels Folsgare 339 basisschool dorpsbelang (samen met Tjalhuizum) geen winkels dorpshuis diverse sport- & soc.-cult. verenigingen Gaast 208 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang wel een dorpshuis Gaastmeer 284 basisschool: 1 dorpsbelang winkel dorpshuis diverse sport- & soc.-cult. verenigingen Gauw 378 basisschool: 1 dorpsbelang peuterschool: 1 geen winkels dorpshuis diverse sport & cultuurverenigingen Goënga 247 dorpshuis dorpsbelang diverse sport- en cultuurverenigingen Greonterp 69 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang Hartwerd 131 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang wel een dorpshuis kaatsvereniging soc.-cult. verenigingen Heeg 2266 basisschool: 2 plaatselijk belang peuterschool MFC verzorgingstehuis winkels/horeca diverse sport- en cultuurverenigingen Hemelum 595 basisschool dorpsbelang peuterschool winkel dorpshuis diverse sport en cultuurverenigingen 42

43 dorp / stad inwoneraantal basisvoorzieningen belangenbehartiging Hichtum 87 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang wel een dorpshuis diverse sportverenigingen Hieslum 85 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang (samen met Parrega) Hindeloopen 891 basisschool: 1 plaatselijk belang peuterspeelzaal winkels diverse sport en cultuurverenigingen Hommerts 630 basisschool: 1 dorpsbelang (samen met Jutrijp) MFC diverse sport en cultuurverenigingen Idsegahuizum 110 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang wel een dorpshuis Idzega 26 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang (samen met Oudega) IJlst 3095 basisschool: 2 stadsbelang winkels/horeca MFC diverse sport en cultuurverenigingen Indijk 108 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang (samen met Woudsend, Smallebrugge, Ypecolsga en Koufurderrige) It Heidenskip 332 basisschool: 1 tot dorpsbelang dorpshuis sportverenigingen Jutrijp 295 zie Hommerts dorpsbelang (samen met Hommerts) Kimswerd 598 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang MFC met kleinschalige kinderopvang en peuterspeelzaal diverse sport en cultuurverenigingen Kornwerderzand 24 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang Koudum 2645 basisschool: 2 dorpsbelang voortgezet onderwijs peuterspeelzaal kinderopvang MFC diverse winkels diverse sport en cultuurverengingen 43

44 dorp / stad inwoneraantal basisvoorzieningen belangenbehartiging Koufurderrige 83 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang (samen met Woudsend, Smallebrugge, Indijk en Ypecolsga) Loënga 36 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang (samen met Scharnegoutum) Lollum 340 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang wel een dorpshuis sportverenigingen Longerhouw 51 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang (samen met Schettens) sportverenigingen Makkum basisschool: 3 plaatselijk belang peuterspeelzaal kinderopvang winkels multifunctioneel centrum diverse sport en soc.-cult.verenigingen Molkwerum 367 basisschool dorpsbelang dorpskamer peuterspeelgroep Nijhuizum 41 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang Nijland 985 basisschool: 1 dorpsbelang geen winkels multifunctioneel centrum diverse sport en soc.-/cult. verenigingen Offingawier 162 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang wel een dorpshuis Oosthem 427 basisschool: 1 (tot 2015) dorpsbelang dorpshuis bakker Oppenhuizen basisschool: 1 dorpsbelang MFC winkels diverse sport- en cultuurverenigingen Oudega 719 basisschool: 1 dorpsbelang (samen met Idzega en Sandfirden) peuteropvang winkels multifunctioneel centrum diverse sport en soc.-cult.verenigingen 44

45 dorp / stad inwoneraantal basisvoorzieningen belangenbehartiging Parrega 480 basisschool: 1 dorpsbelang (samen met Hieslum) peuterschool MFC diverse sport en cultuurverenigingen Piaam 47 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang Pingjum 570 basisschool dorpsbelang peuterspeelzaal dorpshuis diverse sport- en soc.-cult. verenigingen Poppenwier 170 diverse sport- en cultuurverenigingen dorpsbelang dorpshuis Raerd 644 basisschool dorpsbelang peuterschool dorpshuis diverse sport- en cultuurverenigingen Sandfirden 24 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang (samen met Oudega en Idzega) Scharnegoutum basisschool: 1 dorpsbelang (samen met Loënga) winkel dorpshuis diverse sport en cultuurverenigingen Schettens 278 basisschool: 1 dorpsbelang (samen met Longerhouw) geen winkels diverse cultuurverenigingen Schraard 178 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang dorpshuis Sibrandabuorren 363 basisschool dorpsbelang peuterschool diverse sport- en cultuurverenigingen Smallebrugge 18 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang (samen met Woudsend, Indijk, Ypecolsga en Koufurderrige) 45

46 dorp / stad inwoneraantal basisvoorzieningen belangenbehartiging Sneek basisscholen: meerdere geen stadsbelang peuterscholen 8 wijkverenigingen, 4 wijkbelangen en 3 wijkpanels voortgezet onderwijs Een aantal wijken heeft geen wijkvereniging. winkels diverse sport en cultuurverenigingen diverse wijkgebouwen Stavoren 951 basisscholen: 1 Stavers Belang peuterspeelzaal winkels MFC diverse sport en cultuurverenigingen Tersoal 352 basisschool dorpsbelang peuterschool dorpshuis diverse sport- en cultuurverenigingen Tirns 187 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang wel een dorpshuis diverse sport- en soc.cult. verenigingen Tjalhuizum 27 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang (samen met Folsgare) Tjerkwerd 463 basisschool: 1 dorpsbelang peuterspeelzaal: 1 dorpshuis geen winkels sportvereniging Uitwellingerga 378 basisschool: 1 dorpsbelang MFC winkels diverse sport en cultuurverenigingen Warns 811 basisschool: 2 dorpsbelang peuterschool: 1 dorpshuis diverse sport en cultuurverenigingen Westhem 72 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang 46

47 dorp / stad inwoneraantal basisvoorzieningen belangenbehartiging Witmarsum basisschool: 2 dorpsbelang peuterspeelzaal kinderopvang café / dorpshuis winkel diverse sport- en soc-cult. verenigingen Wolsum 139 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang wel dorpshuis sport- en soc-cult. verenigingen Wons 287 basisschool: 1 dorpsbelang dorpshuis geen winkels diverse sport en cultuurverenigingen Workum basisschool: meerdere plaatselijk belang winkels gemeenschapshuis diverse sport en cultuurverenigingen Woudsend basisschool: 2 dorpsbelang (samen met Smallebrugge, Indijk, Ypecolsga en Koufurderrige) peuterschool MFC winkels/horeca diverse sport en cultuurverenigingen Ypecolsga 68 geen voorzieningen in het dorp dorpsbelang (samen met Woudsend, Smallebrugge, Indyk en Koufurderrige) Ysbrechtum 612 basisschool: 1 dorpsbelang MFC winkel diverse sport- en cultuurverenigingen Zurich 161 geen voorzieningen in het dorp plaatselijk belang wel een dorpshuis 47

48 Medewerkers gemeente Súdwest-Fryslân (mei 2015) Aantal medewerkers per leeftijdsklasse man vrouw totaal voltijd deeltijd voltijd deeltijd < t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m > totaal Gemiddelde leeftijd van de medewerkers gemiddelde leeftijd mannen gemiddelde leeftijd vrouwen gemiddelde leeftijd totaal Súdwest-Fryslân gemeenten Nederland beroepsbevolking ,8 48,6 45,3 45,8 46,7 47,3 46,9 47,5 41,4 41,7 Medewerkers gemeente SWF naar leeftijd Medewerkers gemeente SWF naar geslacht < t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m 61 t/m > 65 vrouwen 45% mannen 55% 48

49 Bezetting per team aantal mws 2014 aantal fte s 2014 gem. uren M V totaal M V totaal Griffie ,17 6,17 6,7 31,73 overig personeel ,1 2 7,1 8,1 31,95 Concerncontrol ,67 9,57 12,24 12,9 29,38 Directie ,1 36 Dienstverlening Belastingen ,89 4,94 14,83 14,1 31,4 Burgerzaken ,81 22,81 23,5 29,33 Centrale dienstverlening ,28 10,94 14,22 10,0 26,94 Communicatie ,81 10,81 12,4 29,94 Facilitair ,31 11,12 19,43 20,3 18,41 Financiën ,83 13,52 27,35 27,9 29,84 Human Resource ,94 9, ,7 29,14 ICT ,69 3,34 27,03 26,0 33,55 Informatievoorziening ,72 8,94 31,66 32,7 34,54 Juridische en Veiligheidszaken ,17 19,17 18,4 30,01 Vergunningen ,27 13,79 27,06 26,9 30,44 Ruimte Bedr. Bureau, Techniek en ,16 6,31 28,47 29,2 34,16 Ondersteuning Beheer en Onderhoud groen ,39 3,43 58,82 58,8 34,71 Bruggen, havens en recreatie ,4 5, ,2 20,9 Handhaving Publiek Domein ,67 5,28 17,95 18,3 32,31 Openbare Werken , ,38 29,4 35,26 Reiniging , ,85 33,2 33,85 Ruimtelijke beheer en Duurzaamheid ,59 5,78 31,37 31,2 33,22 49

50 Ruimtelijke Ontwikkeling en Economische Zaken Stads- Dorps- en Bedrijfscontacten aantal mws 2014 aantal fte s 2014 gem. uren M V totaal M V totaal ,92 14,36 31,28 32,7 31, ,89 5,44 11,33 11,3 33,99 T&H Omgeving ,72 5,64 18,36 18,3 33,05 Sociaal Maatschappelijk Cultuur en Sport ,28 6,64 10,92 28,08 Beschikken ,15 19,24 36,39 29,11 Beleid Sociaal Domein ,11 21,15 27,26 28,04 Administratie & beheer SD ,39 13,5 24,89 32 Gebiedsteam Sneek Noord ,42 3,42 20,52 Gebiedsteam Rondom Sneek ,19 1,19 14,28 Gebiedsteam Sneek Zuid ,5 3,76 5,26 27,05 Gebiedsteam IJsselmeerkust ,5 2,38 2,88 20,74 Gebiedsteam Bolsward ,39 3,39 24,41 Gebiedsteam Littenseradiel ,11 1,11 9,99 flexpool ,17 9,18 20,35 21,0 30,53 Staf ,78 4,78 5,3 34,42 totaal ,77 265,8 680,5 686,1 30,25 50

51 Burgertevredenheidscijfers Dienstverlening: De burger als Klant In hun hoedanigheid van klant gaat het om de tevredenheid van de burgers over de loketservice en de informatieverstrekking. Gemiddeld oordeel van de burger als Klant Súdwest- Fryslân Provincie Friesland Gemeente grootte inw. Nederland openingstijden gemeentehuis 7,5 8 7,3 7,3 wachttijd loket 8,5 8,6 8 8 vriendelijkheid medewerker 8,6 9 8,4 8,4 verzorgdheid medewerker 8,4 8,7 8,3 8,3 duidelijkheid informatie 8,3 8,7 8,2 8,2 deskundigheid medewerker 8,5 8,8 8,3 8,3 inleving medewerker 8,3 8,7 8,2 8,1 doorlooptijd 8,3 8,6 8 8 bereikbaarheid gemeentehuis 7,8 8,4 7,9 7,9 parkeergelegenheid 7,2 8,2 7,3 7,4 overzichtelijkheid 7,7 8,3 7,9 7,9 bewegwijzering 7,6 7,9 7,7 7,7 wachtruimte 7,7 8,2 7,9 7,9 privacy 7,2 7,5 7,6 7,6 prijs 6,7 6,3 6,1 6,2 oordeel burgers duidelijkheid informatie oordeel burgers toegankelijkheid informatie oordeel burgers gemeentelijke informatie via kranten oordeel burgers informatie website 7,0 7,2 7,1 7,1 7,2 7,3 7,2 7,2 7,4 7,6 7,4 7,3 7,0 7,2 7,1 7,1 eindscore burger als Klant 8 8,1 7,7 7,7 51

52 Participatie: De burger als Partner In deze rol gaat het om de tevredenheid van de burgers over de wijze waarop zij betrokken worden bij de totstandkoming en de uitvoering van het gemeentelijke beleid en de gemeentelijke plannen. Gemiddeld oordeel van de burger als Partner oordeel betrekken burger bij totstandkoming plannen oordeel interesse gemeente in mening burgers oordeel voldoende inspraakmogelijkheden plannen oordeel betrekken burger bij uitvoering plannen oordeel burgers hebben voldoende invloed op wat gemeente doet Súdwest Friesland Provincie Friesland Gemeente grootte inw. Nederland 5,7 6 5,7 5,8 6,2 6,3 6,1 6,2 5,9 6, ,6 5,9 5,6 5,6 5,3 5,6 5,3 5,3 eindscore burger als Partner 5,7 6 5,8 5,8 52

53 De kwaliteit van de woon- en leefomgeving: de burger als Wijkbewoner Bij deze rol gaat het om de directe woon- en leefomgeving van de burgers. Wat vinden zijn van het onderhoud, van de voorzieningen, de bereikbaarheid, van het openbaar vervoer enz. Gemiddeld oordeel van de burger als Wijkbewoner Súdwest- Fryslân Provincie Friesland Gemeente grootte inw. Nederland oordeel burger directe 7,5 7,6 7,6 7,5 woonomgeving oordeel inwoners over 7,5 7,5 7,5 7,5 leefbaarheid in de buurt oordeel burger winkels in buurt 8 8 8,1 8 oordeel burger speelmogelijkheden 7 7 6,9 6,9 oordeel burger straatverlichting 7,6 7,5 7,6 7,5 oordeel burger basisonderwijs 7,9 8,2 8 8 oordeel burger wegen, paden en 6,3 6,7 6,7 6,7 pleintjes oordeel burger voorzieningen 5,4 5,4 5,4 5,3 voor jongeren oordeel burger interview buurt 7 7,2 6,8 6,7 oordeel burger onderhoud 6,7 6,9 6,8 6,8 groenvoorziening in de buurt oordeel burger afvalinzameling 8 8 7,8 7,7 oordeel burger bereikbaarheid 8 8,1 7,8 7,9 buurt met auto oordeel burger parkeermogelijkheden 6,9 7,2 6,7 6,7 in buurt oordeel burger openbaar vervoer 6,4 6,6 6,9 6,9 in buurt oordeel burger parkeermogelijkheden 7 7,4 6,6 6,6 in gemeente oordeel burger openbaar vervoer 6,4 6,8 6,8 6,8 in gemeente oordeel burger onderhoud 6,6 6,9 6,9 6,9 wegen en fietspaden oordeel burger verkeersveiligheid 6,8 7 6,8 6,8 gemeente oordeel burger verkeersveiligheid buurt 6,6 6,7 6,6 6,6 eindscore burger als Wijkbewoner 7,2 7,3 7,1 7,1 53

54 Havens en bruggen Ontvangen havengelden maand Bolsward Koudum, Workum e.o. Makkum Sneek Stavoren ontvangen havengelden 54