M E M O. AAN : De leden van de commissie Algemene Zaken en Control. VAN : Burgemeester. DATUM : 12 april BETREFT : Deregulering

Transcriptie

1 M E M O AAN : De leden van de commissie Algemene Zaken en Control VAN : Burgemeester DATUM : 12 april 2011 BETREFT : Deregulering Samenvatting De rijksoverheid maar ook de lagere overheden hebben deregulering hoog op de politieke agenda geplaatst. Er is een breed besef om ons te bezinnen op bestaande regels en hoe anders daarmee om te gaan. We willen niet langer alleen een regelende gemeente zijn, maar schenken vertrouwen aan het zelfregulerend vermogen van burgers, instellingen en bedrijven. In Asten zijn de afgelopen jaren forse stappen gezet op dereguleringsgebied. Er zijn regels afgeschaft (voorbeeld evenementenvergunning kleinschalig) en vereenvoudigd (procesvereenvoudigingen voor de burger). Daarnaast zijn algemene regels gekomen in plaats van vergunningplicht. Bij het schrappen van regels wordt overigens altijd een zorgvuldige belangenafweging gemaakt waarbij economische en veiligheidsmotieven een rol spelen, maar ook de verhouding van burgers ten opzichte van elkaar. In het kader van het omvangrijke project dienstverlening wordt de regelgeving ook nadrukkelijk getoetst aan service voor onze burgers. Aan de hand van een aantal concrete voorbeelden is duidelijk gemaakt welke stappen we al hebben gezet. Deze zijn te onderscheiden in: Geen vergunningplicht meer. Omzetting in algemene regels. Reductie van het aantal stappen in procedures. Reductie in tijdsbesteding van burgers. Tot slot is er aandacht besteed aan de gevolgen die deregulering heeft voor onze organisatie. Zo is stil gestaan bij het feit dat deregulering in de aanvangsfase zeker niet voor minder werk zorgt. Ook is gesproken over de ontwikkeling van vergunningverlening (controle vooraf) naar handhaving (controle achteraf). Ook heeft het college hier iets gezegd over het belang van goede communicatie met onze burgers wanneer vergunningen of ontheffingen komen te vervallen of voor onbepaalde duur worden verleend. Deregulering betekent immers niet dat er geen regels meer gelden en dat de burger dus onbeperkt zijn gang kan gaan. Tot slot adviseert het college het B&W sjabloon aan te passen in die zin dat voortdurend de vraag wordt gesteld of het wel echt nodig is iets te regelen via regelgeving. Inleiding De ambitie om de regeldruk terug te dringen is ook in Asten hoog op de politieke agenda geplaatst. Met de ambitie van deregulering stelt de politiek ook de rol van de overheid en dus de gemeente binnen de samenleving ter discussie en dat is goed. Lang heeft de overheid gedacht dat ze de samenleving zou kunnen maken. Dat is een van de belangrijke oorzaken van steeds nieuwe regels. Die filosofie van de maakbare

2 -2- samenleving heeft burgers, instellingen en ondernemers beperkt in hun eigen initiatieven. Toch hebben al die regels er niet toe geleid, dat we risico s konden uitsluiten, dat mensen deden wat de overheid wilde. Dat moet nu anders. We moeten ons bezinnen op bestaande regels en anders daarmee omgaan. We moeten meer vertrouwen schenken aan de gemeenschap, de burgers, maatschappelijke instellingen en bedrijven. Niet langer denken in wantrouwen, dat de gemeenschap het niet aankan, maar vertouwen schenken aan het zelfregulerend vermogen van de gemeenschap. Vijf uitgangspunten voor het handhaven of invoeren van regels In het nieuwe denken over regels gaat het college uit van onze gemeenschap waar het goed werken en wonen is. We stellen ons voor wat er zou gebeuren als er geen regels (behalve rijkswetgeving) zou zijn. Gaat het leven dan gewoon door of ontstaan er problemen. We willen niet langer alleen maar de regelende gemeente zijn, maar schenken vertrouwen aan het zelfregulerende vermogen van onze burgers. Dat heeft een aantal belangrijke gevolgen: 1. we voeren alleen regels in en handhaven bestaande regels als zich een probleem kan voordoen en 2. dat probleem ten dienste van het algemeen belang van de gemeenschap komt en 3. vast staat dat er geen andere oplossingen mogelijk zijn en 4. we er ook op zullen toezien dat de in te voeren regels worden nageleefd en 5. we bij overtreding van die regels handhavend optreden om het doel te bereiken. Algemene regels in plaats van vergunningen Op dereguleringsgebied zijn er in Asten al forse stappen gezet. Er zijn regels afgeschaft, vereenvoudigd maar er zijn ook andere instrumenten geïntroduceerd. Denk hierbij aan de algemene regels. Dit zijn regels die voor iedereen gelden, waaraan de partijen in de gemeenschap hun handelen zelf kunnen toetsen en kunnen bepalen of het handelen is toegestaan. Als we toezicht vooraf wensen te behouden op dat handelen voegen we een meldingsplicht toe. Alleen als er sprake is van risico s voor het algemeen belang, tegenstrijdige belangen en er een noodzaak is tot het stellen van voorschriften in individuele gevallen verlangen we een vergunning. Kanttekening hierbij is overigens dat veel regelgeving landelijk of provinciaal wordt bepaald. Toetsing van de bestaande regels en vergunningen We toetsen al onze regels op bovenstaande uitgangspunten. Dit heeft geleid tot afschaffing van regels, maar ook tot vereenvoudiging van regelgeving, het introduceren van andere instrumenten zoals de algemene regels, maar ook het treffen van maatregelen die de dienstverlening van de gemeente nog meer vergroten (voorbeeld versimpeling van werkprocessen). Kortom het gaat om allerlei maatregelen, die recht doen aan de eigen verantwoordelijkheid van mensen en het schenken van vertrouwen aan elkaar. Veel goede zaken hebben we op dit vlak al verricht, waarover later meer, maar we zijn er nog niet. Als we in Asten regels schrappen willen we voorkomen dat daarna gehandeld wordt op basis van willekeur. We zullen daarom bij het afschaffen van regels voorzichtig zijn: daar waar sterk staat tegenover zwak daar waar economie staat tegenover veiligheid en daar waar de vrijheid van de een ten koste dreigt te gaan van de vrijheid van de ander.

3 -3- Landelijke tendens versus situatie in Asten Ook het kabinet en de VNG hebben aangegeven haast te willen maken om de regeldruk bij overheidsinstellingen terug te dringen en de kwaliteit van dienstverlening te verbeteren. De gemeente Asten heeft in 2008 het adviesbureau SIRA consulting een dereguleringsadvies op laten stellen. Dit heeft geleid tot een maatregelenplan, dat nog klaargestoomd moest worden voor implementatie in de praktijk. Om een goed implementatierapport te krijgen hebben wij twee HBO stagiaires gevraagd een implementatieplan op te stellen. Dit is gebeurd en begin 2010 overhandigd aan het MT. SIRA heeft in totaal 45 door de gemeente zelf geselecteerde producten onderzocht. De HBO stagiaires hebben hier met alle procesbeheerders gesproken over dereguleringsmogelijkheden. Dit betrof zowel producten voor particulieren als voor bedrijven. Het is goed te melden dat we in Asten bij het toetsen van bestaande regelgeving zoveel mogelijk aansluiting zoeken bij de modelverordeningen van de VNG. Het is eigenlijk zo dat de modelverordeningen altijd het uitgangspunt zijn bij de toetsing van bestaande regelgeving. Wel kan er, omwille van lokale omstandigheden worden afgeweken. In het SIRA rapport zijn de aanbevelingen ter vereenvoudiging van procedures genoemd. Het college wil de hoofdlijnen van het rapport plus de uitwerking nalopen en aangeven wat we zoal in Asten hebben gerealiseerd. De opsomming is niet uitputtend, maar geeft een goed beeld van de wijze waarop in Asten met deregulering om wordt gegaan. Het is nog goed te vermelden dat we over de bedrijfsmatige producten ook in gesprek zijn gegaan met de leden van de Ondernemers Vereniging Asten (OVA). 1. Geen vergunningplicht meer of omzetting in algemene regels Ontheffing straatartiest Hiervoor geldt geen vergunningplicht meer en zelfs geen algemene regel. Innemen gemeentegrond (terrassen en uitstallingen) (2:10 APV). Denk hierbij ook aan het plaatsen van reclameborden of containers. De gedachte hierachter is dat een vergunning vaak overbodig is omdat er geen sprake is van overlast of aantasting van leefbaarheid. Optochtvergunning (2:24 APV) Optochten vallen onder de werking van de evenementenvergunning. Zijn er minder dan 100 deelnemers dan gelden algemene regels met een meldingsplicht (2:25 lid 2 APV). Sloopvergunning (art jo Bouwverordening gemeente Asten). Wanneer er bij het slopen minder dan 10 m3 sloopafval vrijkomt en geen asbest aanwezig is, hoeft er geen sloopvergunning te worden aangevraagd en zelfs geen sloopmelding te worden gepleegd. Evenementenvergunning (art. 2:25 APV). Voor kleinschalige evenementen is geen vergunning meer vereist. Denk hierbij aan straatfeesten, fietstochten en barbecuefeesten. Voorwaarde is wel dat het aantal bezoekers niet groter is dan 100. Er geldt een meldingsplicht. Kapvergunning (art. 4:11 APV). Het is in principe verboden bomen te kappen (lid 1); op dit verbod bestaan echter veel uitzonderingen (lid 2). 2. Reduceer het aantal stappen in de procedure Vervallen indienen bewijs van vakbekwaamheid bij standplaatsvergunning In het verleden werd dit door de gemeente gevraagd bij de aanvraag van een standplaatsvergunning. Met het afschaffen van de Vestigingswet Bedrijven in 2007 bood dit geen toegevoegde waarde meer. Op dit moment vragen we de aanvrager van een standplaatsvergunning alleen nog om een recent uittreksel van de Kamer van Koophandel. Vervallen indienen plattegrondschetsen en hoogtedoorsnedeschets bij sloopvergunning en aanlegvergunning De gemeente heeft zelf voldoende inzicht in specifieke situaties; vandaar dat dit niet langer wordt geëist.

4 -4- Vervallen indiening van plattegrond van lokaliteiten en terras bij aanvraag exploitatievergunning horeca Bij de aanvraag van een Drank- en Horecavergunning is het voor natte horeca verplicht een plattegrond bij te voegen. Dit kan dus bij de aanvraag van de exploitatievergunning achterwege blijven; het zou dubbel op zijn. Niet opvragen kopie legitimatiebewijs voor diverse produkten In het verleden is de kopie vaak opgevraagd in het kader van dossiervorming. Nu wij aangesloten zijn op de Gemeentelijke Basis Administratie (GBA) en het Basis Registratie Systeem (BRS) wordt per product bekeken in hoeverre separaat opvragen nog nodig is. Vervallen indienen kadastrale gegevens bij sloopvergunning, welstand vooradvies en aansluiten gemeenteriool De gemeente beschikt zelf over kadaster online en het Geo Informatie Systeem (GIS). Aan Kadaster online zijn wel kosten verbonden. Commissie Bezwaar en Beroep werkt voor Asten en Someren. Burgers van beide gemeenten kunnen in Asten of Someren worden opgeroepen. Dit is gemakkelijker voor burgers omdat er in elk geval één keer per twee weken vergaderd wordt in een van beide gemeenten. In 2009 is de procedure aanmerkelijk verkort, waardoor vertragingen tot het verleden behoren en termijnen altijd worden gehaald. 3. Reduceer de tijdsbesteding voor burgers Plaatsing van aanvraagformulieren op de gemeentelijke website Teneinde sneller en klantgerichter te kunnen werken worden er steeds meer aanvraagformulieren op de website geplaatst. Steeds meer producten digitaal aanvragen Inmiddels kunnen er vijf producten digitaal worden aangevraagd. In 2011 zullen hier forse stappen in gezet moeten worden. Vereenvoudiging van aanvraagformulieren Er wordt, ook met het oog op de digitalisering, kritisch gekeken naar de begrijpelijkheid van formulieren voor onze burgers. Daar waar het simpeler en sneller kan doen we dat ook. Foto s in plaats van tekeningen bij een sloopvergunning Nu is het vaak nog zo dat er zowel tekeningen als foto s worden ingediend. Dit is omslachtig en nergens voor nodig. Als de situatie niet al te complex is wordt met foto s volstaan. Verkorten aanvraagtijd In het kader van de nieuwe wijze van dienstverlening met een gewijzigd distributieconcept voor onze producten worden op dit moment al onze processen onder de loep genomen. Er wordt kritisch gekeken naar alle afzonderlijke stappen die in onze processen zitten. Stappen die overbodig zijn worden geschrapt en daar waar het simpeler kan doen we dat ook. Plaats ontbrekende informatie op de gemeentelijke website Op de website staat onze productencatalogus met een uitleg voor de burger van al onze producten en diensten. Hier vindt de burger ook informatie over voorwaarden, kosten en de aanvraag.

5 -5- Doorontwikkeling van de organisatie na de dereguleringsslag Deregulering en administratieve lastenvermindering voor de burger levert voor de ambtelijke organisatie even veel zo niet meer werk op. Zo zal de feitelijke situatie bij bijvoorbeeld een melding moeten worden gecontroleerd, hetgeen meer uren voor handhaving betekent. Deze uren worden niet langer gedekt door legesinkomsten voor het in behandeling nemen van een vergunningaanvraag. In die gevallen, waarin geen vergunning meer wordt verleend maar een algemene regel van toepassing is betekent dit een verschuiving van vergunningverlening (controle vooraf) naar handhaving (controle achteraf). Hetzelfde geldt voor de vergunningen die voor onbepaalde duur worden verleend. Het jaarlijkse controlemoment vervalt en zal op een ander moment moeten plaatsvinden. Bovenstaande heeft tot gevolg dat meer ingezet wordt op handhaving. Dit is uiteraard al meegenomen in het jaarlijks vast te stellen prioriteitenprogramma handhaving. Goede communicatie met de burger/ondernemer is van belang wanneer vergunningen of ontheffingen komen te vervallen of voor onbepaalde duur worden verleend. Deregulering betekent niet, dat er geen regels meer gelden en de burger zijn gang kan gaan. Deze zijn er wel en dienen te worden nageleefd. Het blijft de verantwoordelijkheid van de gemeente om de openbare orde en veiligheid in het publieke domein te borgen voor elke burger, die daar gebruik van maakt. Er wordt van de burger verwacht dat hij zich bewust is van zijn verantwoordelijkheden ook zonder dat daarvoor een beschikking wordt verstrekt. Een belangrijke vraag in deze fase van doorontwikkeling is hoe we ervoor zorgen dat Raad, College en ambtelijke organisatie de rem zet op het regelen. De regelzucht is niet zomaar verdwenen; vaak zit deze ook ingebakken in bepaalde werkwijzen. Het college stelt voor om in het B&W sjabloon voortaan een kritische vraag op te nemen. Zijn regels wel echt nodig Vallen ze niet al onder bestaande regels. Deze vragen zouden we dan altijd aan Raad en College kunnen voorleggen als ze iets nieuws willen. De gemeente Helmond heeft deze methodiek inmiddels succesvol ingevoerd en toegepast. College van B&W Burgemeester Namens deze, Afdeling Publiekzaken Erik Bodewitz