Tekstboek Duikploegleider

Transcriptie

1 Tekstboek Duikploegleider

2 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopiëren, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het IFV. e druk, 0; e oplage, februari 0 Instituut Fysieke Veiligheid ISBN Instituut Fysieke Veiligheid Postbus HA Arnhem Telefoon info@ifv.nl

3 Inhoud Voorwoord Oriëntatie op de functie van duikploegleider Brandweerduiken en taken van de duikploeg Samenstelling van de brandweerduikploeg De taak van de duikploegleider Natuurkunde voor de duikploegleider Druk De Wet van Boyle De Wet van Dalton De Wet van Archimedes Toepassing van de Wet van Archimedes Luchtverbruik en duiktijd op verschillende diepten Luchtverbruik Berekenen van de duiktijd Licht en geluid Herkenning en behandeling van duikziekten Primaire duikziekten Onderdrukbarotrauma Overdrukbarotrauma Frequentie en belang van de primaire duikziekten Secundaire duikziekten Aandoeningen gerelateerd aan het duiken Ziekten als gevolg van oefenen in het zwembad Infectieziekten naar aanleiding van duiken in open water Ziekten veroorzaakt door verontreinigd water Herkenning duikziekten Onderkoeling en verdrinking Onderkoeling Eerste hulp bij onderkoeling en verdrinking Algemene aspecten eerste hulp Toedienen van zuurstof Beademing en reanimatie De AED Relevante wetgeving voor de duikploegleider Wet veiligheidsregio's Besluit veiligheidsregio's Besluit personeel veiligheidsregio's

4 Inhoud Arbowet Doel van de arbowetgeving Het voeren van een arbobeleid Voorlichting en instructie over werkzaamheden, risico's en veiligheidsmaatregelen Risico-inventarisatie en -evaluatie Het inventariseren en evalueren van risico s Taak Risico Analyse Arbeidscatalogus werken onder overdruk De Werkinstructie Bestrijding waterongevallen door de brandweer Logboek en overige registraties Veilig werken en arbo-aspecten De taak van de duikploegleider Leiding en coördinatie Organisatie op de inzetplaats De veiligheidsketen Pro-actie Preventie Preparatie Repressie Nazorg Veiligheid en gezondheid Arbeidsgezondheidskundige onderzoeken Veiligheids- en gezondheidsplan Opleiden en oefenen Opleiding en examinering Oefenen Kwaliteitszorg Materiaalbeheer Ongevalsmelding en onderzoek Operationeel optreden door de duikploegleider Het leidinggeven aan de duikploeg Voorbereiding van een inzet Taak Risico Analyse (TRA) TRA voor reddingsinzetten Checklist voor TRA reddingsinzetten Aanvulling TRA voor oefeningen Bereikbaarheidskaart Informatie op de bereikbaarheidskaart Het maken van een bereikbaarheidskaart Het gebruik van bereikbaarheidskaarten Tactiek van het brandweerduiken Inzet van de duikploeg

5 Inhoud Uitrukfase Aankomst op de plaats van het ongeval en te water gaan Maatregelen op de wal voor en tijdens de inzet van de reddingsduiker Binnenvaartpolitiereglement (BPR) Redding en/of zoekactie Verzorging van het slachtoffer Nazorg Scenariokennis Methoden voor zoek- en bergingsacties Directe methode Halve cirkelmethode Zigzagmethode Zoekmethode voor oppervlakteslachtoffers Zoekmethoden bij zoekacties in specifieke omstandigheden Werkinstructie brandweerduiken Indeling van de werkinstructie Organisatie, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Samenstelling en taakverdeling duikploeg Veiligheidsbeleid Duikfuncties en daaraan te stellen eisen Procedures Materiaal en onderhoud Registratie Duikziekten en EHBDO Bijlagen Procedures en noodprocedures Opschalingsprocedure Inzetprocedures Inzetprocedure algemeen Inzetprocedure stroomduiken Inzetprocedure ijsduiken Noodprocedure Noodprocedure repressieve situatie Aanpassingen van de noodprocedure aan afwijkende omstandigheden Procedures voor het redden van oppervlakteslachtoffers Uitrusting en onderhoud De duikuitrusting Ondersteunende materialen Onderhoud

6 Inhoud Nazorg De duikploeg en stress Emotioneel schokkende gebeurtenissen Gevolgen van een schokkende gebeurtenis Verwerking van een schokkende gebeurtenis Posttraumatische stressstoornis (PTSS) Opvang en begeleiding binnen het korps Het bedrijfsopvangteam (BOT) Bijlagen Advies inventarislijst waterongevallenvoertuig Duikziekten en eerste hulp Intakeformulier duikongevallen (A0-lijst) Voorbeeld van een incidentmeldingsformulier Afzetting in verband met scheepvaart Voorbeeld bereikbaarheidskaart Hand- en lijnsignalen Onderhoudsschema duikmateriaal Voorbeeldprocedure oppervlakteredding Index Evaluatieformulier

7 Voor u ligt het tekstboek dat hoort bij de opleiding tot duikploegleider. Dit lesboek bevat de verplichte theorie voor deze opleiding. De opleiding tot duikploegleider bevat naast theorie ook praktijkonderdelen en leren op de werkplek. Uw kennis en vaardigheden worden zowel tijdens als na afloop van de opleiding getoetst in verschillende proeven van bekwaamheid. Om deze leergang te kunnen volgen moet u minimaal over een vmbo werk- en denkniveau te beschikken en daarnaast minimaal vier jaar ervaring hebben als brandweerduiker. De minimumleeftijd om in aanmerking te komen voor de functie van duikploegleider is jaar. In dit lesboek wordt aandacht besteed aan de verschillende aspecten van de functie duikploegleider. Zo wordt er aandacht besteed aan natuurkunde, duikmedische kennis, wet- en regelgeving, veilig werken en (nood)procedures. Dit tekstboek bestaat uit een aantal hoofdstukken. Hoofdstuk behandelt de functie en taken van de duikploegleider. Vervolgens worden in hoofdstuk de natuurkundige principes en toepassingen daarvan beschreven. In hoofdstuk wordt aandacht besteed aan de duikmedische kennis. Daarna gaat het boek verder metdewet-enregelgevinginhoofdstuk,veiligwerkenenarboaspecten in hoofdstuk, operationeel optreden hoofdstuk, de werkinstructie in hoofdstuk, procedures in hoofdstuk 8, materiaal en onderhoud in hoofdstuk 9 en tenslotte de nazorg in hoofdstuk 0. In de bijlagen is een aantal aanvullende teksten, formulieren en instructies opgenomen. Hier wordt in de hoofdstukken naar verwezen. Direct na de inleiding van elk hoofdstuk vindt u de doelstellingen van het betreffende hoofdstuk. Deze kunt u gebruiken om te controleren of u de leerstof na het bestuderen van het hoofdstuk goed kent. Om elk hoofdstuk nog eens globaal te bestuderen, kunt u de samenvatting aan het einde van het hoofdstuk raadplegen. Kijk op onze website ( voor de meest recente wijzigingen (erratum) in de les- en leerstof. Overal waar 'hij' staat, kan ook 'zij' worden gelezen. 9

8 0