Een nieuwe kijk op straalpijpvoering

Transcriptie

1 Een nieuwe kijk op straalpijpvoering

2 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopiëren, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid Nibra. e druk, e oplage, oktober 009 Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid Nibra ISBN Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid Nibra Postbus HA Arnhem T 0 00 E info@nifv.nl

3 Inhoud Het RSTV-model Het model: rook, stroming, temperatuur en vlammen Het lezen van rook Het lezen van stroming Het lezen van temperatuur Het lezen van vlammen RSTV-model, mengverhouding en brandkromme Water en blustactieken Eigenschappen van water Koelvermogen Soortelijke massa Kook- en smeltpunt Elektrische geleidbaarheid Blustactieken bij een binnenbrand Indirecte blussing Directe blussing Brandgaskoeling Brandgaskoeling Koeling en stoomvorming De werking van waternevel Voordelen van brandgaskoeling Brandgaskoeling in verschillende situaties Defensieve en offensieve brandgaskoeling Basisprincipes van brandgaskoeling Basisprincipes De nevelkegel De spuithoek Pulseren Debiet Druk Kenmerken Standaardsituatie Eisen aan straalpijpen ten behoeve van brandgaskoeling Eisen aan de blusploeg Effectieve straalpijpvoeringstechnieken

4 Inhoud Kort pulseren Lang pulseren Tekenen Schilderen Een veilige en effectieve binnenaanval De deurprocedure De temperatuurcheck Een stappenplan voor een veilige en effectieve binnenaanval Index 80

5 Als iets tot de basisvaardigheden van brandweermensen behoort, dan is het wel straalpijpvoering. Een goede beheersing en correcte toepassing van de straalpijp is onmisbaar voor een veilige en effectieve binnenaanval. Die binnenaanval staat de laatste jaren volop in de belangstelling. En terecht, gelet op de grote risico's ervan; de binnenaanval maakt regelmatig slachtoffers onder brandweerlieden. De veiligheid en effectiviteit van de binnenaanval vormt daarom de belangrijkste aanleiding voor deze publicatie. Zoals u bij lezing zult merken, vormt dit ook de rode draad door de publicatie. De publicatie'' is een product van het NIFV-project 'Brandontwikkeling en blustactiek'. In dit project zijn de internationale inzichten rond brandverloop en brandbestrijding op hun waarde voor de Nederlandse praktijk getoetst en vertaald naar diverse publicaties en (bij)scholingsactiviteiten, waaronder de workshop 'Een nieuwe kijk op brandbestrijding' en het zelfstudiepakket 'Brandverloop'. Deze publicatie is een vervolg hierop. In deze publicatie staat de blustactiek brandgaskoeling centraal. Deze blustactiek is gericht op het koelen van brandbare brandgassen, die als gevolg van de brandontwikkeling en de uitgassing van materialen in een brandend gebouw ontstaan. Diverse internationale onderzoeken tonen aan dat veel risico's van de binnenaanval, zoals flashover en backdraft, nauw samenhangen met de opeenhoping en verplaatsing van deze brandgassen tijdens de brandontwikkeling. Een binnenbrand kan alleen veilig en effectief worden geblust, als eerst deze brandgassen worden gekoeld. Een juiste toepassing van brandgaskoeling betekent dat de straalpijp als een belangrijk, zo niet het belangrijkste, persoonlijke beschermingsmiddel tijdens de binnenaanval wordt gebruikt. Om brandgaskoeling en andere blustactieken correct te hanteren, is inzicht in de brandontwikkeling en de risico's daarvan een eerste vereiste. Daarom behandelt het eerste hoofdstuk het zogenoemde RSTV-model. Dit model maakt het mogelijk om het stadiumenderisico'svaneenbrandmetbehulpvansignalenvan rook (R), stroming (S), temperatuur (T) en vlammen (V) adequaat in te schatten. In hoofdstuk worden verschillende blustactieken toegelicht, in het licht van de bluseigenschappen van water. In de hoofdstukken t/m wordt dieper ingegaan op brandgaskoeling, inclusief de bij deze blustactiek horende straalpijpvoeringstechnieken. Hoofdstuk beschrijft hoe een veilige en effectieve binnenaanval kan plaatsvinden. In dit hoofstuk wordt een nieuwe deurprocedure toegelicht. Bij deze deurprocedure wordt gebruikgemaakt van brandgaskoeling.

6 De nieuwe inzichten rond de binnenaanval die in deze publicatie worden behandeld, worden vanaf 008 ook verwerkt in de nieuwe leergangen manschap A en bevelvoerder. Daarom is deze publicatie een aanrader voor instructeurs brandbestrijding, die lesgeven in deze functiegerichte leergangen. Maar ook voor oefenleiders en instructeurs van bijscholingscursussen biedt deze publicatie belangrijke handvatten. Daarnaast is deze publicatie geschikt voor bevelvoerders en Officieren van Dienst. De Brandweeracademie gebruikt deze publicatie als bron en/of leermiddel in opleidingen, bijscholingen en oefeningen op het gebied van brandbestrijding. De Brandweeracademie bedankt Edward Huizer van het onderzoeks- en trainingsbureau Fire Protection Services (FPS) en diverse medewerkers van het brandweerkorps van Doetinchem, waaronder een voltallige brandweerploeg, voor hun grote bijdrage aan het project 'Brandontwikkeling en blustactiek'. Dankzij hun medewerking konden diverse straalpijpvoeringstechnieken in de praktijk worden getest en beoefend. De Brandweeracademie vertrouwt erop dat deze publicatie een waardevolle bijdrage levert aan de opleiding en training van brandweerpersoneel.