Instructeur Tekstboek

Transcriptie

1 Instructeur Tekstboek

2 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopiëren, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Instituut Fysieke Veiligheid. e druk, e oplage, februari 06 Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) ISBN Instituut Fysieke Veiligheid Postbus HA Arnhem T E info@ifv.nl

3 Inhoud Voorwoord 9 A Functie- en competentiegericht onderwijs Functie- en competentiegericht onderwijs Functiegericht opleiden Competentiegericht opleiden Competentie Eerder verworven competenties Functie- en competentiegericht brandweeronderwijssysteem Uitgangspunten brandweeronderwijssysteem Werkend leren Kwaliteitsinstrumenten bij functie- en competentiegerichte opleiden Rollen en verantwoordelijkheden binnen de vakbekwaamheidsorganisatie Onderwijsdeelnemer Docent Instructeur Werkgever Leerwerkplekbegeleider Trajectbegeleider Het brandweeropleidingsinstituut Wat is leren? Informatieverwerkingsmodel Leven-lang-lerencyclus B Lesvoorbereiding en lesopbouw Model didactische analyse Leerdoelen Beginsituatie Onderwijsleersituatie Toetsing en evaluatie Lesvoorbereiding De voorbereiding Het lesplan Controle van organisatorische zaken Leren reflecteren Leerdoelen Leerdoelen

4 Inhoud Leerstijlen Leercyclus van Kolb Concreet ervaren (voelen) Waarnemen en overdenken (kijken, nadenken en luisteren) Abstracte begripsvorming (denken) Actief experimenteren (doen) Leerstijlen Dromer Denker Beslisser Doener Leerstijlen en het verzorgen van onderwijs Kenmerken van het leren door volwassenen Werkvormen Didactische werkvormen Interactieve werkvormen Informatieaanbiedende werkvormen Opdrachtbegeleidende werkvormen Opdrachtdelegerende werkvormen Werkvormen in het leerproces Relatie tussen leerdoelen en werkvormen Algemene instructiemodel Vaardigheidstraining De fasen om vaardigheden aan te leren Samenwerkend leren Stemgebruik C Stimuleren, motiveren en groepsdynamica Motiveren en stimuleren Motiveren en stimuleren van de groep Mobiliseren Omgaan met weerstanden Rol en positie van de instructeur in een opleidingsgroep De groep bij elkaar houden De deelnemers bij de les betrekken Basisbehoeften van deelnemers in groepen Omgaan met de basisbehoeften van deelnemers Beïnvloeden van gedrag Welk gedrag wordt door uw gedrag opgeroepen?

5 Inhoud... Hoe kunt u het gedrag van anderen beïnvloeden? Begeleiden Verschil tussen begeleiden en coachen Rol instructeur als begeleider van een groep Begeleidingsgesprek met een deelnemer Begeleiden van groepssamenwerking Feedback geven en ontvangen Gesprekstechnieken D Toetsen en beoordelen Toetsen en beoordelen in competentiegericht onderwijs De proeve van bekwaamheid Kenmerken van competentiegericht toetsen Formatief en summatief toetsen en beoordelen Beroepshouding als beoordelaar Valkuilen bij het beoordelen Kwaliteitseisen aan beoordelaars Evalueren Doel van evalueren Functies van evalueren Didactische aanpak Evalueren van een les Plan van aanpak evalueren Maatregelen ter verbetering Bijlagen Materiaal ten behoeve van technische hulpverlening () Groepsklimaat Checklist feedback geven en ontvangen Observatiechecklisten Evaluatieformulier Index

6 8

7 Dit tekstboek maakt deel uit van de lesmethode die hoort bij de leergang voor de functie instructeur. Met deze lesmethode wordt u opgeleid tot beginnend beroepsbeoefenaar voor de functie instructeur. U verwerft deze kwalificatie nadat u de proeve van bekwaamheid met goed gevolg heeft afgelegd. Met behulp van deze lesmethode wordt u goed op de proeve voorbereid. De lesmethode Instructeur bestaat uit de volgende onderwijsmiddelen: dit tekstboek Instructeur - Werkboek (voor deelnemers) Instructeur - Handleiding voor leerwerkplekbegeleiders Instructeur - Handleiding voor docenten een uitvoeringsadvies. Deze lesmethode is gebaseerd op het kwalificatieprofiel Instructeur, zoals dat in het Besluit kwaliteit brandweerpersoneel is vastgesteld. U kunt dit kwalificatieprofiel downloaden op de site Deze site is ook te bereiken via Kies op de homepagina van Infopunt Veiligheid in de rubriek Dossiers het dossier Kwaliteit brandweerpersoneel. Het kwalificatieprofiel Instructeur is door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) opgenomen in het kwalificatiedossier Instructeur. Dit tekstboek ondersteunt u bij het volgen van het onderwijs tijdens de leergang Instructeur. Kijk op onze website ( voor de meest recente wijzigingen (erratum) in de les- en leerstof. Als u nog opmerkingen hebt die u met ons wilt delen, dan kunt u contact met ons opnemen. Het IFV bedankt u alvast hartelijk voor uw reactie. ) Wij wensen u veel succes en leerplezier toe! ) Overal waar 'hij' staat, kunt u ook 'zij' lezen. 9