MVO in de portefeuille van de Compliance Officer

Transcriptie

1 MVO in de portefeuille van de Compliance Officer Prof dr André Nijhof Nyenrode Business Universiteit

2 Finance in Transitie Nyenrode executive programma voor bestuurders van banken, verzekeraars en pensioenfondsen

3 Het programma in drie stappen 1. Wat is de rol van financiële ondernemingen bij MVO? 2. Waarom past dat niet bij de compliance officer? 3. Wat klopt er niet in deze redenering?

4 Deel 1 Wat is de rol van financiële ondernemingen bij MVO?

5 SER Advies (2000) 15 jaar SER-advies voor MVO: De Winst van Waarden Reactie Herman Wijffels ( ): Dank voor dit interessante artikel over 15 jaar Winst van Waarden. Ik kijk er op terug als een van de meest effectvolle adviezen uit mijn periode. Het is in ieder geval het vaakst geraadpleegde advies uit de SER-geschiedenis. Zie:

6 Definitie MVO Twee elementen bepalen of met recht van maatschappelijk verantwoord ondernemen kan worden gesproken: 1. een voldoende gerichtheid van de onderneming op de bijdrage aan de maatschappelijke welvaart op langere termijn; 2. de relatie met de stakeholders (belanghebbenden) respectievelijk de maatschappelijke omgeving. Zie:

7 De rol van financiële ondernemingen bij MVO + Activiteiten organisatie Impact op de maatschappij -

8 Duurzaamheid en The Global Goals

9 De SDGs bieden kansen (annual investment in USD billions) Bron: C-Change, SDG Investing, Spring 2017,

10 En er zijn volop risicos Bron: KPMG 2012

11 Bron: Khan et al. (2015) "Stock Returns (annualised alpha) by Type of Sustainability Performance"

12 Bron: C-Change, SDG Investing, Spring 2017,

13 Waar staan financiële ondernemingen nu met MVO? 1) Totale investeringen meer dan miljard 2) 26% is nu SDG Investment ( miljard) 3) Sterke groei sinds ) In Europa vooral gericht op Negative Screening 5) Rendement hoger bij focus op High Materiality and Low on Immateriality 6) Waardering varieert van -23% tot +71% 7) Mede omdat in veel sectoren de externaliteiten meer dan 50% van de winst omvatten Bron: C-Change, SDG Investing, Spring 2017,

14 Deel 2 Waarom past dat niet bij de compliance officer?

15 Reden 1: Compliance officers richten zich op normen en niet op waarden

16

17 Waarden & normen: Verkeerssituatie Veiligheid in het verkeer Duidelijkheid over wie wanneer voorrang heeft Verkeerslicht bepaalt wie wanneer mag rijden Bij rood licht mogen voertuigen niet doorrijden Bekeur bestuurders die door rood licht rijden Source: The Validity of Values, Nicholas Rescher, 1993

18 Reden 2: Compliance officers richten zich op financiële risico s en niet op meervoudige waardecreatie

19 John Elkington Sustainability PEOPLE PROFIT PLANET Triple P = the triple bottom line

20 Reden 3: Compliance officers denken vanuit eigenbelang en niet vanuit gemeenschappelijke belangen

21 Agency Theory Relatie Principaal (opdrachtgever) met Agent (opdrachtnemer) 1. Agent moet opdracht van Principaal uitvoeren 2. Zowel Principaal als Agent streven eigenbelang na 3. Informatieasymmetrie: Agent heeft veel meer informatie dan Principaal immers voert werk uit en heeft de expertise 1. Moral Hazard: Agent kan beslissingen nemen waarbij het risico voor rekening Principaal is, zonder dat Principaal dit goed kan doorzien Klassieke Managementmethode door Principaal: 1. Aanbesteden om beste deal te verkrijgen 2. Contracten waarin alles wordt vastgelegd 3. Contractmanagement: Principaal moet Agent controleren / aan afspraak houden

22 Stewardship Theory Relatie Principaal (opdrachtgever) met Agent (opdrachtnemer) 1. Agent moet opdracht van Principaal uitvoeren 2. Zowel Principaal als Agent streven eigenbelang na 3. Informatieasymmetrie: Agent heeft veel meer informatie dan Principaal immers voert werk uit en heeft de expertise 1. Moral Hazard: Agent kan beslissingen nemen waarbij het risico voor rekening Principaal is, zonder dat Principaal dit goed kan doorzien Klassieke Managementmethode door Principaal: 1. Aanbesteden om beste deal te verkrijgen 2. Contracten waarin alles wordt vastgelegd 3. Contractmanagement: Principaal moet Agent controleren / aan afspraak houden

23 Werken op basis van vertrouwen E erlijk B etrouwbaar I nteger T ransparant O pen

24 -24- Stewardship: Wat is de essentie? Stewardship theory assumes that management should put the longterm best interest of a group ahead of the individual s self-interest People Planet Profit Prosperity

25 Deel 3 - Wat klopt er niet in deze redenering? Compliance Officers Vereist voor MVO Gerichtheid Normen Waarden Doel Basis relaties Financiële risico s beheersen Agency (wantrouwen) Meervoudige waardecreatie creëren Stewardship (vertrouwen)

26 Kan dit ook in de praktijk?

27 De wereld van Compliance Eigenbelang Overlevings relaties Wantrouwen (Agency) Stel duidelijke normen en targets vast (Norms) Meet gedrag en resultaten (Monitor) Pas betekenisvolle sancties en beloningen toe (Sanction) De wereld van Engagement Collectief belang Symbiotische relaties Gefundeerd vertrouwen (Stewardship) Creëer verbinding op basis van een gemeenschappelijk set van waarden (Purpose) Delegeer en geef ruimte om te groeien en al hun talenten in te zetten (Wholeness) Creëer transparantie om achteraf verantwoording te vragen over gedrag (Autonomy) De wereld van Goed doen Andermans belang Altruïstische relaties Blind Vertrouwen (Volunteerism) Ga uit van wat voor een ander belangrijk is Doe iets maar richt je aandacht vooral op andere zaken Accepteer dat het onzeker is wat het resultaat zal zijn

28 CASUS In de thuiszorg is al jarenlang een negatieve spiraal gaande: budgetten staan onder druk, medewerkers raken gedemotiveerd en cliënten zijn ontevreden. Wat verklaart dit? Hoe wordt de thuiszorg aangestuurd?

29 Eigenbelang Wantrouwen Stel duidelijke normen en targets vast (Norms) Meet gedrag en resultaten (Monitor) Pas betekenisvolle sancties en beloningen toe (Sanction)

30 CASUS VERVOLG Er zijn duurzaamheidsthema`s die wel op de agenda staan, maar die kunnen niet binnen de huidige marktdynamiek worden opgepakt. Bijvoorbeeld bejaarden die lichamelijk weinig klachten hebben, maar wel vereenzamen. Wat verklaart dit? Hoe gaan we met die thema s om?

31 Eigenbelang Gemeenschappelijk belang Andermans belang Wantrouwen Gefundeerd Vertrouwen Blind Vertrouwen Stel duidelijke normen en targets vast (Norms) Meet gedrag en resultaten (Monitor) Pas betekenisvolle sancties en beloningen toe (Sanction) Creëer verbinding op basis van een gemeenschappelijke set van waarden (Purpose) Delegeer en geef ruimte om te groeien en alle talenten in te zetten (Wholeness) Creëer transparantie om achteraf verantwoording te vragen over gedrag (Autonomy) Ga uit van wat we hebben besproken (Dialogue) Verwacht dat anderen dit een goede invulling geven (Let Go) Accepteer dat het onzeker is wat de uitkomst zal zijn (Accept)

32 CASUS VERVOLG In diezelfde thuiszorg sector heeft Buurtzorg als nieuwkomer in 10 jaar tijd inmiddels meer dan 50% marktaandeel en is in 2014 en 2015 verkozen tot Beste werkgever met meer dan 1000 medewerkers. Wat verklaart dit? Hoe wordt Buurtzorg aangestuurd?

33 Eigenbelang Gemeenschappelijk belang Andermans belang Wantrouwen Gefundeerd Vertrouwen Blind Vertrouwen Stel duidelijke normen en targets vast (Norms) Meet gedrag en resultaten (Monitor) Pas betekenisvolle sancties en beloningen toe (Sanction) Creëer verbinding op basis van een gemeenschappelijke set van waarden (Purpose) Delegeer en geef ruimte om te groeien en alle talenten in te zetten (Wholeness) Creëer transparantie om achteraf verantwoording te vragen over gedrag (Autonomy) Ga uit van wat we hebben besproken (Dialogue) Verwacht dat anderen dit een goede invulling geven (Let Go) Accepteer dat het onzeker is wat de uitkomst zal zijn (Accept)

34

35 André Nijhof Dr. ir. André Nijhof Professor Sustainable Business and Stewardship Tel: (0) Mobile: (0) Nyenrode Business University Center for Entrepreneurship, Governance and Stewardship Postbus AC Breukelen