Kritische reflectie op de federale set kwaliteitsindicatoren. G. Demaiter RN, MSc Team Ziekenhuishygiëne Oostende 19 maart 2018

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Kritische reflectie op de federale set kwaliteitsindicatoren. G. Demaiter RN, MSc Team Ziekenhuishygiëne Oostende 19 maart 2018"

Agnes de Vries
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Kritische reflectie op de federale set kwaliteitsindicatoren G. Demaiter RN, MSc Team Ziekenhuishygiëne Oostende 19 maart 2018

2 Set kwaliteitsindicatoren m.b.t. ziekenhuishygiëne? 2

3 Set kwaliteitsindicatoren m.b.t. ziekenhuishygiëne wens van de ziekenhuishygiënisten (FPZH en RPZH) versus betalende verplichting KB 27/01/2015 artikel 5 2 4

4 Heldere doelstelllingen? 2013 tot 2016 Algemeen impact ziekenhuishygiënebeleid evalueren Kwaliteit ziekenhuishygiëne in elk ziekenhuis beoordelen (accountability) -> publiek reporting (niet van resultaatindicatoren) Kwaliteit op lokaal niveau helpen verbeteren 2017 en verder Kwaliteit verbeteren programma s voor preventie zorginfecties in acute zorginstellingen (= helpen in prioritering) Identificatie methodologische verbeterpunten & delen met partners (lees FPZH), verbeteren hulpmiddelen preventie/surveillance Geaggregeerde gegevens (indien relevant) aanbieden aan volksgezondheidsautoriteiten Informatie over organisatie strijd tegen zorginfecties aanbieden aan het grote publiek 5

5 Heldere doelstellingen? 6

6 Wat is bereikt in periode ? Gestegen performante scores voor de indicatorencategorieën organisatie, middelen en actie Strategisch plan zhh is frequenter geïntegreerd in strategisch plan ziekenhuis Meer ziekenhuizen met min. 1 referentieverpl ZHH/afdeling Meer surveillance van infecties op IZ en POWI s Meer lokale procesaudits (HH, centrale lijnen, kunstmatige beademing, urinaire sondes, POWI) Dalende incidentie nosocomiale MRSA infecties Stijgende compliantie van handhygiëne op IZ eenheden Geen significante daling in incidentie CLABSI s in Vlaanderen, wel in België 7

7 Wat is bereikt tot heden? Nationaal rapport 2013 ( Nationaal rapport 2015 ( Nationaal rapport 2016 ( Gedetailleerde rapporten per ziekenhuis 2013, 2015, 2016 (NSIHweb 1) Geen officiële mededeling m.b.t. verzameling 2018 (gegevens 2017) noch wijze waarop data moet overgemaakt worden, wel een LASTENboek verspreid via kanaal van de RPZ 8

8 Benefits for friends? Federale set kwaliteitsindicatoren is niet het middel om beoogde doelen te bereiken Wat gerealiseerd is op het terrein is niet te danken aan de Q set wel aan: - instap ziekenhuisaccrediatie (interne audits/externe audits) - dalende trend nosocomiale incidentie MRSA is reeds ingezet sinds stijgende handhygiënecompliance te wijten aan opeenvolgende federale campagnes handhygiëne 9

9 Benefits for friends? Helpt (semi)publieke rapportering van outcome- of procesindicatoren ons om PCI-kwaliteit te verbeteren? Haustein (T.) et al., Use of benchmarking and public reporting for infection control in four high income countries, Lancet Infect Dis, 2011, vol,11, nr,6, p,

10 Maatschappelijke verantwoording? JA! Vrijwillige ziekenhuisaccreditatie in Vlaanderen betekent anno 2018 dat alle acute ziekenhuizen (az) in een accreditatietraject zitten JCI: 23 (7 nog niet geaccrediteerd) NIAZ: 32 (8 nog geaccrediteerd) Kost van initiële accreditatie bedraagt 0,6% totale operationele kost/jaar (vervolgaccreditatie 0,1%) Bron: prof. dr. D. Vandijck, Q&S en accreditatie duurzaam verankeren, een pragmatische visie, referaat Week van de verpleegkundigen

11 Maatschappelijke verantwoording? JA! Een az in Vlaanderen investeert gemiddeld euro voor het behalen van een accreditatielabel. Uitgedrukt per bed is dit gemiddeld 3125 euro. Kost is afhankelijk van de organisatie grootte. Vlaamse ziekenhuissector heeft in zijn geheel 90 miljoen euro geïnvesteerd in accreditatie, tot heden volledig gedragen door de ziekenhuizen! Ondanks de soms moeilijke financiële situatie (MAHA analyse) blijft men inzetten op kwaliteit en zeer duidelijk verantwoordelijkheid opnemen Bron: Ally (A.), Accreditatie in ziekenhuizen vanuit financieel oogpunt, niet-gepubliceerde masterproef, Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen, Ugent, , 12

12 Maatschappelijke verantwoording? JA! Externe toetsing van internationaal aanvaarde normensets door peers op de werkvloer = het huis op orde (frequentie: om de 3 of 4 jaar) JCI standards for hospitals 6th edition: 77 meetpunten (handhygiëne ISPG 5 & PCI) 6 meetpunten (COP 3 & SQE 8.2/SQE 8.2.1) NIAZ Qmentum International (KZi3.1): 105 * meetpunten (infectiepreventie-bestrijding) 117 * meetpunten (reiniging & sterilisatie van herbruikbare medische instrumenten en materialen) * 11 specifieke meetpunten m.b.t. opwerking endoscopische apparaten 13

13 Maatschappelijke verantwoording? JA! Werkt accreditatie i.f.v. kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid? Heel moeilijk wetenschappelijk te onderzoeken en te onderbouwen! Devkaran (S.), O-Farell (P.), The impact of hospital accreditation on quality measures: an interrupted time series analysis, BMC Halt Services Research, 2015, 15:137, 14

14 JCI/Qmentum scope maakt een federale Q- indicatorenset, deels gebaseerd op het Franse ICALIN2 ontwikkeld door het HAS (Haute Autorité de Santé), overbodig! 15

15 Maatschappelijke verantwoording? JA! 16

16 Wordt de patiënt er beter van? Niet met de verplichte registratie van kwaliteitsindicatoren voor ziekenhuishygiëne Niet met de huidige bestaande public reporting tools ( Deels wel met ziekenhuisaccreditatie Deels met gerichte overheidsinitiatieven waarbij op het terrein themagerichte evicence based eisenkaders worden afgetoetst 17

17 Wordt de patiënt er beter van? Endoscopie: no sweat no glory Nederland 2 decennia aandacht door Inspectie Gezondheidszorg voor kwaliteitsborging van reiniging/desinfectie van flexibele scopen in Nederlandse ziekenhuizen SFERD als landelijke veldnorm staat niet ter discussie sterke themagerichte inspecties van IGN Sterke focus van het NIAZ op opwerking van endoscopische apparaten Vlaanderen Voorlopig eisenkader van de Vlaamse overheid m.b.t. desinfectie van flexibele endoscopen met lumen (eind 2014) HGR richtlijn (nu in revisie) 2010 Vlaams eisenkader als veldnorm staat ter discussie (nu in aanpassing) Bevraging werkveld gevolgd door 12 plaatsbezoeken (2016): beleidsrapport desinfectie van flexibele endoscopen met lumen wordt gepubliceerd in juli 2017 IGZ rapporten: April 2000, Reinigen en desinfectie van scopen: te flexibel. Juni 2004, Follow-up onderzoek scopendesinfectie: kwaliteit van reiniging en desinfectie van scopen nog onvoldoende verbeterd. Juli 2008, Kwaliteit van reiniging en desinfectie van flexibele endoscopen: reprise. Sept 2010, Veel verbeterd rondom proces scopen, laatste verbeterslag nodig. 18

18 Wordt de patiënt er beter van? Themagericht toezicht infectiepreventie Nederland Toetsingskader Infectiepreventie TIP3 (2016) vertrekkend vanuit BRMO problematiek Algemene voorzorgen, schoonmaak/reiniging/desinfectie; bijzondere voorzorgen, MRSA/BRMO risico inventarisatie en maatregelen, antibioticabeleid, kwaliteitssysteem IGZ rapport: Mei 2016, infectiepreventie in ziekenhuizen kan echt nog beter, Vlaanderen Hygiëne items werden gëincludeerd in respectievelijk eisenkader chirurgisch zorgtraject (2013) en internistisch zorgtraject (2015). Basisvereisten handhygiëne, infrastructuur wastafels, HH procedure, scheiding rein/onrein, bedpanspoeler op elke afdeling, voldoende isolatiekamers met sas op IZ, infrastructuur rubruimten OK, correcte uitvoering van de chirurgische handontsmetting, preop ontharing met clipper en wegwerpkop, toegangsbeperking & naleving kledijvoorschriften op OK en CSA, dragen van mondneusmasker op OK, opereren met gesloten deuren, hanteren SSCL Ontwikkeling van eisenkader zorginfecties (ontwikkeling gestart in 2017: landing op???? 19

19 Wordt de zorgverlener er beter van? Terwijl energie gestopt wordt in een vernieuwd project kwaliteitsindicatoren ziekenhuishygiëne worden de ziekenhuizen onvoldoende ondersteund om te voldoen aan internationale accreditatienormen (analyse verzamelde data) Waar blijven de nationale feedbackrapporten??? Nationale resultaten 7 de campagne handhygiëne ( ) Surveillance bloedstroominfecties (gegevens 2017) Surveillance van antibioticaresistente bacteriën in Belgische ziekenhuizen (MRSA, VRE, ESBL+, CPE+, MR-A.baumannii, P. Aeruginosa) (gegevens ) KB 27/01/2015 artikel

20 Wordt de zorgverlener er beter van? (zinloze) administratielast en regeldruk ten koste van werkplezier, fierheid en vertrouwen Charles de Montesquieu: useless laws weaken the necessary laws 21

21 Wordt de zorgverlener er beter van? 22

22 Stop fragmentatie van kwaliteitsbevorderende initiatieven in de zorg 23

23 Referenties Lambert (M.), Kwaliteitsindicatoren voor ziekenhuishygiëne in acute ziekenhuizen: jaarrapport data 2015, september Duysburgh (E.) et al., Kwaliteitsindicatoren voor ziekenhuishygiëne in acute ziekenhuizen: jaarrapport data 2016, november Infectiepreventie en bestrijding, normen NIAZ Qmentum International KZi 3.1, Reiniging en sterilisatie van herbruikbare medische instrumenten en materialen, normen NIAZ Qmentum International KZi 3.1,2017. Joint Commission International Accreditation Standard for hospitals, 6th edition, Inspectie voor de Gezondheidszorg, Gesteriliseerde medische hulpmiddelen in algemene en academische ziekenhuizen, een overzicht van 10 jaar inspectiebezoeken. Rijswijk, december Inspectie voor de Gezondheidszorg, Reiniging en desinfectie van scopen te flexibel. April Follow-up onderzoek scopendesinfectie; Kwaliteit van reiniging en desinfectie van scopen nog onvoldoende verbeterd. Juni Beleidsrapport desinfectie van flexibele endoscopen met lumen, Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Zorginspectie, juli Inspectie voor de Gezondheidszorg, Infectiepreventie in ziekenhuizen kan echt nog beter, Utrecht, mei Eisenkader chirurgisch zorgtraject: Eisenkader internistisch zorgtraject: Guidelines on core components of infection prevention and control programmes at the national and acute health care level, WHO, 2016, 90pp. Ally (A.), Accreditatie in ziekenhuizen vanuit financieel oogpunt: literatuurstudie en empirisch onderzoek naar de kostprijs van accreditatie in Vlaamse ziekenhuizen, Masterproef Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Ugent, Devkaran (S.), O-Farell (P.), The impact of hospital accreditation on quality measures: an interrupted time series analysis, BMC Halt Services Research, 2015, 15:

Vergelijkbare documenten

Het internistisch zorgtraject als onderdeel van het nieuw toezichtmodel Het toezichtmodel

Het internistisch zorgtraject als onderdeel van het nieuw toezichtmodel Inleiding Het toezichtmodel 1 Inspectie Accreditatie Interne / externe audits Toetsing van de zorg in de algemene ziekenhuizen Certificering