Recreatieschap Rottemeren

Transcriptie

1 Najaarsrapportage Recreatieschap Rottemeren Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van Recreatieschap Rottemeren Postbus AH Schiedam Tel Fax Augustus

2 Inhoudsopgave NAJAARSVERSLAG BESTUURLIJKE SAMENVATTING LEESWIJZER GRONDSLAGEN EN KADERS OPBOUW NAJAARSRAPPORTAGE DEELNEMERSBIJDRAGE RICHTLIJNEN INVESTEREN, WAARDEREN EN AFSCHRIJVEN TERREIN BEHEER MODEL PROGRAMMAPLAN PROGRAMMA 1 BESTUURLIJKE AANGELEGENHEDEN Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Wat gaat het kosten? - Samenvatting programma PROGRAMMA 2 BEHEER, ONDERHOUD EN EXPLOITATIE GEBIEDEN Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Wat gaat het kosten? - Samenvatting programma PROGRAMMA 3 ONTWIKKELING Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Wat gaat het kosten? - Samenvatting programma ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN Wat gaat het kosten? - Samenvatting Algemene Dekkingsmiddelen PARAGRAFEN ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICO'S FINANCIERING (TREASURY) GRONDBELEID BEDRIJFSVOERING GEPROGNOSTICEERDE JAARREKENING GEPROGNOSTICEERDE BALANS EN PROGRAMMAREKENING GEPROGNOSTICEERDE BALANS PER 31 DECEMBER GEPROGNOSTICEERDE PROGRAMMAREKENING WAARDERINGSGRONDSLAGEN TOELICHTING OP DE GEPROGNOSTICEERDE BALANS Vaste activa Vlottende activa Vaste passiva Vlottende passiva TOELICHTING OP DE GEPROGNOSTICEERDE PROGRAMMAREKENING Programma 1 Bestuur Programma 2 Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Programma 3 Ontwikkelingen Algemene Dekkingsmiddelen

3 6.6 OVERIGE GEGEVENS Gebeurtenissen na rapportagedatum Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) Conversiestaat Subsidieregister Kredietenregister Bestemming van het resultaat Staat van reserves en voorzieningen Staat van Activa Samenstelling bestuur Deelnemersbijdrage per deelnemer Begrotingswijziging behorende bij najaarsrapportage

4 4

5 Najaarsverslag Recreatieschap Rottemeren 5

6 Bestuurlijke samenvatting In maart hebben de gemeenteraadsvergaderingen plaatsgevonden met als gevolg dat de bestuurlijke samenstelling van het schapsbestuur is gewijzigd. Van de scheidende DB- en AB-leden is na afloop van de AB-vergadering van 27 juni afscheid genomen met een lunch en een excursie. Punt van aandacht bij het nieuwe bestuur is nog de vertegenwoordiging van de gemeente Rotterdam, aangezien de constructie waarbij bestuurders van deelgemeenten deze gemeente vertegenwoordigden in het bestuur, door het opheffen van de deelgemeente per 19 maart jl. niet meer mogelijk is. Van groot belang voor de financiële positie van het schap is het Programma De Rotte verdient het, waarin zaken als verdienopgaaf, bezuinigingen en overdracht van de bagger- en puinstort samen komen. De implementatie van de bezuiningingen is inmiddels in volle gang en leidt tot enige niet onvoorziene onrust bij de recreanten. Hier wordt adequaat met communicatie op gereageerd en bij grote bezwaren, zoals bij het ruiterpad rond de Zevenhuizerplas, wordt met belanghebbende gezocht naar oplossingen en worden maatregelen in afwachting van de resultaten opgeschort. Ten aanzien van de verdienopgave zijn stappen gezet met hertaxaties van bestaande exploitaties en wordt ook gewerkt aan uitbreiding van bestaande exploitaties zoals Artihove en Outdoor Valley. Ook worden nieuwe uitgiftes voorbereid in het Nessebos en bij de Zuideinde 14 te Zevenhuizen. De afronding van de overdracht van de Milieutechnische nazorgvoorzieningen in het Hoge Bergse Bos wordt voorbereid in overleg met de Provincie Zuid-Holland. In dit kader wordt ook de vernieuwing van de leeflaag van Heuvel B voorbereid inclusief een intensief communicatietraject in verband met de hierbij onontkoombare tijdelijke kaalslag in dit deelgebied. Een belangrijke stap voor de verdere commerciele ontwikkeling van de Eendragtspolder is de realiseringsovereenkomst voor de brug naar de Eendragtspolder. Deze moet er toe leiden dat er uiterlijk in augustus 2016 een optimale ontsluiting van dit gebied is gerealiseerd. In het kader van de verdienopdracht zal aan de commerciële ontwikkeling thans prioriteit worden gegeven. Een eerste externe onderzoeksopdracht naar de vermarktbaarheid van het gebied voor middelgrote en grote evenementen is inmiddels uitgezet. In het kader van het schapsthema De Rotte van Oorsprong tot Dam wordt in samenwerking met de Stichting Plezierrivier Rotte gewerkt aan de voorbereiding van Het verhaal van de Rotte, waarbij betrokkenheid van de private sector moeten leiden tot een app die het gebied voor toeristen en recreanten nog toegankelijker en beleefbaarder maakt. Belangrijk effect hiervan is dat het gebied bekender en ook interessanter voor investeerders wordt. Voor de afronding van het Hoekse Park heeft inmiddels aanbesteding plaatsgevonden. De realisering zal naar verwachting binnen tijd en budget kunnen plaatsvinden. In de tweede helft van dit jaar zal zoals zich thans laat aanzien het benodigde budget naar beneden kunnen worden bijgesteld. Een hiertoe leidende rapportage is in voorbereiding. Bij de vaststelling van de begroting 2015 is vanuit de gemeente Rotterdam de vraag gesteld of de ingroeiregeling die in 2011 is geëvalueerd en bijgesteld nog adequaat is. Afgesproken is dat deze in 2015 opnieuw wordt geëvalueerd. Feitelijk gaat het dan over de begroting 2016 waarin de laatste stap van de in 2011 herijkte ingroeiregeling zou moeten worden gezet. De A13-A16 is een issue waarover het bestuur regelmatig wordt geinformeerd. Lopende dit proces worden op basis van een in de vorm van een groeidocument gepresenteerd Ambitiedocument 6

7 voorstellen gedaan over de inpassing van deze snelweg in het Lage Bergse Bos. De afgelopen periode is door G.Z-H met instemming van de bestuurlijk portefeuillehouder namens het Recreatieschap Rottemeren geacteerd in de door Rijkswaterstaat georganiseerde gebiedstafels. De restauratie van het Bleiswijks Verlaat is in voorbereiding. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de diensten van het Ingenieursbureau van de gemeente Rotterdam. Naar verwachting zal in het 4 e kwartaal van de aanbesteding plaats vinden. In het eerste halfjaar van heeft een scherpe toets plaatsgevonden waarbij de feitelijke terreininrichting is vergeleken met kaarten op basis waarvan het Terreinbeheer Model is ingevuld en waarmee wordt voorgecalculeerd. Dit heeft zeer recent als resultaat opgeleverd dat de kosten van terreinbeheer met kunnen dalen. Dit zou kunnen worden gebruikt om de deelnemersbijdrage te verlagen of een aantal bezuinigingen terug te draaien. Om een risico voor de toekomst vermijden wordt een werkwijze voorgesteld waarbij behoedzaam te werk wordt gegaan en de overschotten op termijn toch bij de deelnemers terecht komen. In de begroting is een inkomstenpost geraamd vanuit de Eendragtspolder voor commerciële voorzieningen ter grootte van Deze dient met een ingroei van 25% jaarlijks behaald te worden vanaf Gelet op het feit dat de afgelopen jaren nog niet actief aan deze opgaven kon worden gewerkt in verband met de onzekerheid rondom de realisering en de ontsluiting, is het, zeker in de huidige markt voor onroerend goed, een groot risico om deze inkosten al structureel in te boeken. Daarom wordt het volgende met ingang van het begrotingsjaar 2015 voorgesteld: - de structureel ingeboekte inkomsten uit de commerciele voorzieningen Eendragtspolder vervallen; - een bedrag van , uit de meevaller op Terreinbeheer wordt gebruikt om het gat te dekken. - de verdienopgaaf voor de Eendragtspolder blijft bestaan en wordt toegevoegd aan de integrale verdienopgaaf in het kader van het Programma De Rotte Verdient Het. - jaarlijks wordt in het kader van de Najaarsnota aan het bestuur gerapporteerd in hoeverre de verdienopgaaf van ,-- is ingevuld ten opzichte van de peildatum , waarbij de nieuwe inkomsten, voor zover deze als gevolg van eenduidige bestuursbesluiten niet nodig zijn voor het beheer van nieuwe investeringen, in mindering worden gebracht op de deelnemersbijdragen. Dit besluit werkt door naar de eerste begrotingswijziging voor het jaar volgend op het jaar waarop de Najaarsnota betrekking heeft en op de begroting voor het daaropvolgende jaar. - het uit de meevaller resterende bedrag ad ,-- wordt betrokken bij afweging rondom het Progamma De Rotte Verdient Het en biedt ruimte voor het mogelijk verzachten van enkele bezuinigingen of het dekken van de beheerskosten van nieuwe investeringen. - voor zover deze meevaller al in tot een voordelig resultaat leidt wordt voorgesteld deze na afsluiting van de jaarrekening te betrekken bij de besluitvorming over het balansoverschot in het kader van het programma De Rotte Verdient Het. Nog niet helder is of deze meevaller ook in wordt gehaald. Dit zal blijken bij het opmaken van de Jaarrekening. Evenals voorgaande jaren zijn de belangrijke onderwerpen voor 2015 o.a.: bestuursaangelegenheden, beheer en onderhoud, herinrichting en ontwikkeling van de gebieden en samenwerking en promotie. Wat willen we bereiken? - Vanuit de bestuurlijke aangelegenheden worden het Dagelijks en het Algemeen Bestuur ondersteund door middel van de beleidsstukken die financieel en juridisch zijn getoetst. - De natuur- en recreatiegebieden vallend binnen de gemeenschappelijke regeling zijn onderhouden conform het principe schoon, heel en veilig voor een optimaal gebruik door de bezoekers, waarbij de relatie met alle in het gebied aanwezige en potentiële contractanten zodanig is dat van weerszijden de gemaakte afspraken worden nageleefd. Het bestuur wordt geadviseerd over mogelijke nieuwe ontwikkelingen passend binnen de doelstelling van de gemeenschappelijke regeling ten aanzien van de kosten, haalbaarheid en bijdrage aan het 7

8 realiseren van de doelstellingen. Daarnaast wordt het bestuur geadviseerd over de mogelijkheden ten aanzien van vastgoedbeheer in nieuwe gebieden. Resultaat tot en met juli Uit de onderstaande tabel valt af te lezen aan welke programma s het resultaat kan worden toegeschreven en voor welke bedragen, waarbij is aangegeven of het resultaat een incidenteel (i) of structureel (s) karakter heeft. In alle gevallen geldt dat indien er een structurele doorwerking van toepassing is dit tevens wordt meegenomen in de komende programmabegrotingen alsmede de 1e begrotingswijziging Resultaat tot en met juli naar programma s Programma Resultaat V/N 1 1. Bestuur V 2. Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden N 3. Ontwikkelingen N Algemene dekkingsmiddelen V Totaal * 0 V * Het resultaat is inclusief diverse lasten en baten en reserves. Het voordelige resultaat is als volgt, per programma, opgebouwd: Programma 1: Hogere kosten juridische advisering (i) Hogere rentebaten (i) Programma 2: Hogere kosten belastingen (i) Lagere afschrijvingslasten (s) Geen inkomsten taakstelling Eendragtspolder(i) Hogere exploitatiebaten (i) Hogere SNL subsidie (s) Incidentele last correctie rentebaten vorig jaar (i) 201 Programma 3: Mindere bijdrage vanuit de reserve (afschrijvingen) (i) Algemene dekkingsmiddelen: Hogere bijdrage reserve (Eendragtspolder) (i) Storting reserve (resultaat najaarsrapportage (i) v = voordelig resultaat, n = nadelig resultaat 8

9 1 Leeswijzer De grondslagen en kaders voor deze naajaarsrapportage worden uiteengezet in hoofdstuk 2. Vervolgens zullen in hoofdstuk 3 per programma de 3 W-vragen aan de orde komen, namelijk Wat willen we bereiken?, Wat gaan we daarvoor doen? en Wat gaat dat kosten?. Hoofdstuk 4 zal daarna ingaan op de volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) verplichte en voor het schap relevante paragrafen, te weten: - Onderhoud kapitaalgoederen - Weerstandsvermogen en risico s - Financiering - Grondbeleid - Bedrijfsvoering De geprognosticeerde exploitatiebegroting met toelichting en balans komen aan bod in hoofdstuk 5, tevens is in hoofdstuk 5 de aanvullende (o.a wettelijke verplichte) informatie opgenomen. 9

10 2 Grondslagen en kaders 2.1 Opbouw najaarsrapportage Op voorliggende najaarsrapportage zijn de bepalingen uit het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) toegepast. De staat van lasten en baten is als volgt opgebouwd: 1. Gewone bedrijfsvoering 2. Kredieten 3. Resultaatbestemming Gewone bedrijfsvoering De gewone bedrijfsvoering bevat de exploitatielasten en baten van de reguliere activiteiten. Dit zijn de jaarlijks min of meer in gelijke vorm en omvang terugkerende activiteiten. Onder diverse lasten en baten zijn de exploitatieposten opgenomen die niet onder de gewone bedrijfsvoering vallen. Kredieten De kredieten hebben betrekking op uitgaven gerelateerd aan activiteiten die zorgen voor veranderingen in de natuur- en recreatiegebieden, zoals investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte. Deze uitgaven worden gedekt vanuit bijdragen derden (subsidies, bijdragen) en/of onttrekkingen aan de algemene of bestemmingsreserves. Resultaatbestemming Dit onderdeel omvat alle mutaties, stortingen en onttrekkingen, in de reserves. 2.2 Deelnemersbijdrage De deelnemersbijdrage is conform de gemeenschappelijke regeling het resultaat van de som der lasten verminderd met de opbrengsten. 2.3 Richtlijnen De deelnemersbijdrage is het resultaat van het totaal aan lasten minus de overige baten. Beleidswijzigingen kunnen positieve of negatieve gevolgen hebben voor de deelnemersbijdrage, afhankelijk van het soort wijziging. Wanneer een batig saldo resulteert zal het beleid ten aanzien van de resultaatbestemming en de deelnemersbijdrage worden gevolgd: - Dotatie aan de voorziening groot onderhoud indien de voorziening nog niet op het vastgestelde niveau is; - Reservering van middelen voor door het bestuur gewenste maar nog niet financieel afgedekte nieuwe investeringen; - Overige door het bestuur gewenste reserveringen; - Extra afschrijvingen van geactiveerde investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte; - Verlaging van de deelnemersbijdrage, mits er geen lopende ingroeiregeling meer is en voorgaande punten niet van toepassing zijn. Aangaande het overschot op de balans is afgesproken dat dit in principe terug zal worden gegeven aan de deelnemers, tenzij de gelden nodig zijn voor nog te inventariseren extra risico s, voor nog niet 10

11 geconcretiseerde ambities uit het schapsplan of voor realisering van de verdienopdracht. De voorbereiding van de besluitvorming hierover vindt plaats in het programma De Rotte verdient het. 2.4 Investeren, waarderen en afschrijven In 2010 heeft het bestuur de Kadernota Investeringen, Waarderingen en Afschrijvingen vastgesteld. Deze Kadernota bevat het beleid ten aanzien van het activeren en afschrijven van investeringen. Voorliggende begroting voldoet aan de beleidslijnen uitgezet in de kadernota en het BBV. Gelijktijdig met deze najaarsrapportage zal uw bestuur een herziene kadernota aangeboden worden. Samengevat worden de volgende uitgangspunten gehanteerd: - Investeringen met economisch nut boven worden geactiveerd. Er wordt jaarlijks lineair afgeschreven op het actief gedurende de levensduur van het actief. - Investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte worden bij voorkeur niet geactiveerd maar komen direct ten laste van het resultaat. In voorkomende gevallen is het Algemeen Bestuur wel bevoegd te besluiten dergelijke investeringen te activeren. Uitgaven in het kader van groot onderhoud worden direct ten laste gebracht van de voorziening Groot Onderhoud en worden niet geactiveerd (mede afhankelijk van voorziening of niet). 2.5 Terrein Beheer Model Voor het beheer en onderhoud van de natuur- en recreatiegebieden wordt het Terrein Beheer Model (TBM) gehanteerd. Dit model is gebaseerd op zogenaamde doeltypen (bijvoorbeeld speel- en ligweide, houten oever of brug) waarvoor een gestandaardiseerde inrichting met daarbij behorende beheer- en normkosten zijn bepaald. De normkosten omvatten een totaal van regulier onderhoud, groot onderhoud en vervangingsonderhoud. Het totaal aan oppervlaktes, stuks en lengte van de aanwezige doeltypes bepaalt daarmee het benodigde budget voor beheer en onderhoud. Voor recreatieschap Rottemeren zijn de volgende basisgegevens gebruikt bij het opstellen van de begroting van. In het Recreatieschap Rottemeren zijn alle huidige beheergebieden opgenomen in TBM met uitzondering van de Eendragtspolder 2 (EDP). Totale oppervlakte van de RM is 960 hectare (excl. EDP 310 ha) De gegevens uit TBM zijn een weergave van de huidige situatie zoals nu buiten aanwezig. De besluitvorming ten aanzien van omvormingen in de gebieden (december 2013) zijn hierin nog niet verwerkt. Rottemeren - Grondpositie 7% Eigendom 2 De EDP wordt momenteel nog toegevoegd in de beheergegevens. Voor de beheerkostenberekeningen (oa Programma II) is 93% Overig de EDP wel meegenomen. 11

12 Ten aanzien van de grondpositie is te zien dat het grootste deel in direct eigendom van het schap is. Een klein deel is in eigendom bij derden (Overig 3 ) 3 Onder de categorie Overig bij de grondpositie vallen eigenaren zoals het Rijk, Waterschap of Hoogheemraadschap, SBB, gemeenten, BBL etc. 12

13 Contracten en inkomsten Het Recreatieschap Rottemeren heeft 156 contracten met derden. Deze contracten variëren van uitgifte van kleine percelen ten behoeve van begrazing langs dijken tot grotere uitgiften ten behoeve van ondernemers binnen het gebied. Het totaal aan inkomsten vanuit de afgesloten contracten bedraagt ,- (relatiedatabase, 2013). 13

14 3 Programmaplan De programmabegroting is opgebouwd uit de volgende onderdelen: - Programma 1 Bestuurlijke aangelegenheden - Programma 2 Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden - Programma 3 Ontwikkeling - Algemene dekkingsmiddelen In de navolgende paragrafen wordt ieder afzonderlijk onderdeel toegelicht. Hierbij zal per programma een toelichting gegeven worden op de 3 W-vragen; Wat willen we bereiken?, Wat gaan we daarvoor doen? en Wat gaat het kosten?. 3.1 Programma 1 Bestuurlijke aangelegenheden Wat willen we bereiken? Vanuit de bestuurlijke aangelegenheden worden het Dagelijks en het Algemeen Bestuur ondersteund door middel van de beleidsstukken Wat gaan we daarvoor doen? De ondersteuning van het Dagelijks en het Algemeen Bestuur vindt plaats door het leveren van de volgende producten: 1. Bestuursproducten 2. Juridische ondersteuning en advisering 3. Financiën Product bestuursproducten Product Toelichting Voorbereiding, verslaglegging en afhandeling van de vergaderingen van het Dagelijks en het Algemeen Bestuur Het Dagelijks Bestuur heeft vergaderd op 27 maart en 12 juni en het Algemeen Bestuur op 27 juni. Organiseren van representatieve en andere bijzondere gelegenheden voor het bestuur Ter gelegenheid van het afscheid van oud-bestuurders en de kennismaking met de nieuwe bestuurders is een lunch en excursie georganiseerd op 27 juni. Vertegenwoordigen van het bestuur dan wel ondersteunen en adviseren van bestuurders naar buiten toe (bijvoorbeeld ambtelijk overleg, bewonersavonden, perscontacten) Vertegenwoordiging bij Gebiedstafels A13-A16 Presentaties inzake realisering Eendragtspolder voor diverse geinteresseerde partijen Afscheidsbijeenkomsten bestuurders 14

15 Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Bestuursproducten Lasten Baten Saldo Toelichting op resultaat: Niet van toepassing 15

16 Product juridische ondersteuning en advisering Product Toelichting Dit product heeft betrekking op de algemene juridische advisering, het toepassen en evalueren van wet- en regelgeving relevant voor de gemeenschappelijke regeling en waar nodig het voorbereiden van specifieke regelgeving ten aanzien van het werkingsgebied van de gemeenschappelijke regeling. Bij deze werkzaamheden wordt het volgende uitgangspunt gehanteerd: regels voor wat er moet en mogelijkheden voor wat er kan. Er is geadviseerd op het gebied van het publiek- en privaatrecht en in het kader van bestuursvoorstellen. Verder heeft monitoring van de ontwikkelingen in wet- en regelgeving plaatsgevonden. Daarnaast is er geadviseerd in het kader van de juridische risicobeheersing. In 2012 is de Wet Markt en Overheid in werking getreden. Deze wet formuleert een aantal gedragsregels om oneerlijke concurrentie door overheden bij het verrichten van marktactiviteiten te voorkomen. Over de toepasselijkheid van deze wet op gemeenschappelijke regelingen bestaat nog onduidelijkheid. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat deze wetgeving niet op gemeenschappelijke regelingen van toepassing is. Om duidelijkheid hierover te verkrijgen is de handhavende instantie, de ACM (Autoriteit Consument & Markt, voorheen NMa), verzocht een standpunt in te nemen. De ACM heeft inmiddels in een reactie aangegeven dat het standpunt wordt gedeeld dat de nieuwe wetgeving niet van toepassing is op gemeenschappelijke regelingen. Mocht er eventueel reparatiewetgeving tot stand komen dan zal dat gevolgen hebben voor bestaande overeenkomsten en toekomstige overeenkomsten. Toekomstige overeenkomsten zullen dan moeten voldoen aan het strikte regiem van de gedragsregels op straffe van nietigheid van de te sluiten overeenkomsten. In de voorgaande verslagperioden is melding gemaakt van het actualiseren van regelingen zoals de gemeenschappelijke regeling, de mandaat- en volmachtregeling en de financiële verordening. In afwachting van de uitkomsten van de ontwikkelingen omtrent opschaling en herindeling wordt het actualiseringproces vooralsnog niet voortgezet. Afhankelijk van nut en noodzaak zal tussentijds op onderdelen worden geactualiseerd indien dat noodzakelijk is door bijvoorbeeld gewijzigde wetgeving. Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Juridische Zaken Lasten N Baten Saldo N Toelichting op resultaat: Dit resultaat wordt veroorzaakt door de afwikkeling van de jachthaven de Eendragt. 16

17 Product financiën Product Toelichting Verzorgen van de financiële administratie van de gemeenschappelijke regeling: tijdige en systematische vastlegging van baten, lasten en in- en uitgaande geldstromen Baten, lasten en in- en uitgaande geldstromen zijn tijdig en systematisch vastgelegd. Bijzonderheden hebben zich niet voorgedaan. Er zijn geen vorderingen uit handen gegeven aan het incassobureau. Structureel uitvoeren van de verbijzonderde interne controle gericht op getrouwheid en rechtmatigheid op financieel gebied, waarbij de nadruk ligt op inkoop en aanbestedingen, het betalingsverkeer en de volledigheid van huur- en erfpachtopbrengsten Als gevolg van verscherpte regels vanuit de toezichthouder op de accountantskantoren worden hogere eisen gesteld aan de interne controle binnen uw schap. Met de accountant worden in het najaar afspraken gemaakt hoe deze interne controle wordt opgezet. Toetsen van alle bestuursvoorstellen ten aanzien van incidentele en/of structurele financiële consequenties Alle bestuursvoorstellen met een financiële impact zijn getoetst. Financiële gevolgen van de beleidsvoornemens en de dekking daarvan zijn opgenomen in de bestuursvoorstellen en zijn indien van toepassing verwerkt in deze najaarsrapportage. Opstellen van de planning & control producten: jaarstukken, begroting 2016 en de voortgangsrapportage 2015 De jaarrekening 2013 en de begroting 2015 zijn vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 27 juni en vervolgens verzonden naar het ministerie van BZK. De accountant heeft een goedkeurende controleverklaring afgegeven over de jaarrekening Dit betreft de rechtmatigheid van de totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties. Begeleiden van de werkzaamheden van de accountant (interim controle, subsidiecontroles indien relevant, jaarrekeningcontrole) De accountant is tijdens haar werkzaamheden voor de interimcontrole 2013 en de jaarrekeningcontrole 2013 begeleid en voorzien van alle door haar gevraagde informatie. Op het vlak van subsidiecontroles zijn geen werkzaamheden verricht. Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Financiën Lasten Baten V Saldo V Toelichting op resultaat: In het 1 ste kwartaal zijn nog rentebaten ontvangen. De verwachting voor het gehele jaar is in de begrotingswijziging opgenomen. 17

18 3.1.3 Wat gaat het kosten? - Samenvatting programma 1 Programma 1. Bestuur Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na Realisatie per Prognose per wijzigingen e begrotingswijziging Lasten Bestuurlijke aangelegenheden N Saldo lasten N Baten Bestuurlijke aangelegenheden V Saldo baten V Saldo gewone bedrijfsvoering V Diverse lasten en baten Diverse lasten Diverse baten Saldo diverse lasten en baten Kredieten Kredieten Kredieten baten (bijdragen derden) Saldo kredieten Saldo voor resultaatbestemming V Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming V Toelichting: Lasten: Dit wordt veroorzaak door de afwikkeling de jachthaven De Eendragt. Baten: In het 1 ste kwartaal zijn nog rentebaten ontvangen. De verwachting voor het gehele jaar is in de begrotingswijziging opgenomen. 18

19 3.2 Programma 2 Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Wat willen we bereiken? De natuur- en recreatiegebieden vallend binnen de gemeenschappelijke regeling zijn onderhouden conform het principe schoon, heel en veilig voor een optimaal gebruik door de bezoekers, waarbij de relatie met alle in het gebied aanwezige en potentiële contractanten zodanig is dat van weerszijden de gemaakte afspraken worden nageleefd Wat gaan we daarvoor doen? Het beheer, onderhoud en de exploitatie van de gebieden wordt gerealiseerd door middel van de volgende producten: 1. Gebiedsbeheer 2. Grondzaken en exploitaties (Economisch beheer) 3. Regelgeving & handhaving 4. Communicatie Product gebiedsbeheer Om de kwaliteit van de recreatieve voorzieningen te handhaven en waar nodig te verbeteren, wordt gebruik gemaakt van de vakdeskundigheid, gebiedskennis en het externe netwerk met bezoekers, exploitanten en medebeheerders zoals gemeenten of waterschappen. Het product gebiedsbeheer bestaat uit een aantal reguliere taken, waaronder inspecties, bijhouden van de beheerdata en meerjarenplanningen, voorbereiden en uitvoeren van (uitbestede) onderhoudswerkzaamheden en de overkoepelende beheertaken. Alle activiteiten zijn gericht op het borgen van een goed kwaliteitsniveau van gebieden en voorzieningen ( schoon, heel en veilig ). Hoewel de reeds lang slepende reorganisatie van GZH zijn weerslag heeft op de beschikbare capaciteit, worden de gebieden op een verantwoord kwaliteitsniveau gehouden. Wil de organisatie dit kwaliteitsniveau blijven kunnen garanderen, dan is het zaak dat de reorganisatie spoedig zijn beslag krijgt. Het recreatieseizoen is dit jaar dankzij het mooie weer al vroeg begonnen. De gebieden zijn druk bezocht en in voorkomende gevallen zijn extra afval- en reinigingsbeurten ingezet. Vooruitlopend op een aangekondigd verbod van de toepassing van het herbicide glyfosaat (merknaam Roundup) op halfverhardingen en een GS voorstel daarover is een versnelde afbouw ingezet. In de beheergebieden is de (reeds minimale toepassing) verder gereduceerd door inzet van alternatieven. Alternatieven zijn veelal minder effectief en kunnen leiden tot een minder verzorgd beeld. Eventuele meerkosten zijn binnen het lopende budget opgevangen. Roundup blijft vooralsnog - op zeer terughoudende wijze toegepast bij de bestrijding van plaagsoorten en stobbebehandeling. Over de voortgang met betrekking tot de implementatie van de ombuigingen waartoe is besloten in het Algemeen Bestuur op 4 december 2013 wordt uw bestuur separaat geadviseerd. Plaagsoorten als Reuzenberenklauw Japanse Duizendknoop en Eikenprocessierups worden tijdens de inspecties goed in de gaten gehouden om zodoende tijdig en indien nodig tot actie over te kunnen gaan. Essentaksterfte is bezig met een snelle opmars in Nederland en wordt op veel plaatsen in de beheergebieden aangetroffen. Essentaksterfte wordt veroorzaakt door de essenschimmel die de 19

20 Gewone es en andere essensoorten aantast. Er is nog geen effectieve, praktisch uit te voeren bestrijdingsmethode voor de essenschimmel. Daarmee krijgt het Nederlandse landschap na iepziekte en kastanjeziekte nu te maken met een nieuwe boomsterftegolf. Bestrijding van watermerkziekte en iepziekte is net als voorgaande jaren een punt van aandacht in de beheergebieden. GZH heeft zich de afgelopen jaren gecertificeerd voor het werken conform Natuurwetgeving. Recent is versie 2 van het Handboek Natuurwetgeving vastgesteld: hierin worden de processen van inrichting tot beheer zodanig vormgegeven dat voldaan kan worden aan de natuurwetgeving. Tevens kan op deze wijze maximaal gebruik worden gemaakt van vrijstellingen op grond van inzet van gedragscodes. Ook aan de uitvoerende partijen worden soortgelijke eisen gesteld. Tot op heden heeft dit incidenten met natuurwetgeving voorkomen. Eendragtspolder Er is zowel een Gebruikersoverleg als een Beheerdersoverleg gehouden met de betrokken partijen. De roeibaan wordt druk gebruikt en de afstemming met de gebruikers verloopt goed. Tot op heden zijn in het beheer en onderhoud geen onverwachte zaken geconstateerd met uitzondering van de oevers van de roeibaan. Omdat de oeverbeplanting nog niet overal goed aangeslagen is, heeft hier een grotere afkalving plaatsgevonden dan wenselijk is. Hier zijn extra maatregelen nodig. Onderwaterplantengroei blijkt beperkt van omvang, mede vanwege de goede waterkwaliteit: 1 maaibeurt lijkt te volstaan. Het concept Beheer- en Monitoringsplan wordt verder ingevuld met de tot nu toe opgedane ervaringen. Monitoring: Het opgestelde monitoringsplan Eendragtspolder is in het voorjaar in concept opgeleverd. Het monitoringplan maakt deel uit van het totale Beheerplan waarin ook het planmatig beheer en onderhoudsplan Eendragtspolder is opgenomen. Het concept monitoringplan zal op korte termijn worden aangepast en in het najaar in werking treden. Vooruitlopend hierop heeft in 2013 de eerste nulmeting plaatsgevonden. In het najaar van zal op dezelfde gemeten locaties opnieuw gemeten worden. Zonnepont t Verlaat heeft deze zomer periode veel last van technische storingen aan de motor en is al een paar keer uit de vaart geweest. Ten aanzien van de renovatie van deze pont worden u separate voorstellen gedaan. Er heeft het afgelopen jaren bij de fietstunnel Cranerborgpad een versnelde afbreuk van tegels plaatsgevonden doordat er vocht achter de tegels is gekomen. Er is een inspectierapport gemaakt, met enkele aanbevelingen hoe de tunnel weer hersteld kan worden. In onderzoek is in hoeverre dit kan worden uitgevoerd. In de Zevenhuizenplas heeft zich dit voorjaar/zomer een extreem explosieve groei van waterplanten voorgedaan. Deze planten konden goed gedijen door de zachte winter en de hoge watertemperatuur in het voorjaar. Met maaiboten zijn de waterplanten verwijderd. 20

21 Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Gebiedsbeheer Lasten N V Baten V Saldo N V Toelichting op resultaat: De begroting voor gebiedsbeheer is aangepast naar de cijfers van de begroting Dit heeft niet geleid tot een begrotingswijziging daar de wijziging budgettair neutraal verloopt. Daarnaast zijn de afschrijvingslasten aangepast naar de te verwachten uitgaven voor. Aan baten is subsidie natuurbeheer ontvangen, dit bedrag was niet in de begroting opgenomen. 21

22 Product grondzaken en exploitaties (Economisch beheer) De taken die binnen grondzaken en exploitaties worden uitgevoerd zijn: Product Toelichting Uitgifte heeft betrekking op de uitgifte van grond en opstallen door verkoop of door het vestigen van zakelijke rechten zoals erfpacht of opstal. Uitgifte is met name ten behoeve van recreatieve en maatschappelijke functies en voor infrastructurele werken. Hierbij is het kennen en benutten van marktkansen en de professionele inzet van de grondbeleidsinstrumenten van groot belang. Tot deze taak behoren ook de uitgifte van jacht- en visrechten. Evenement Expedition Op 28 juni vond voor de tweede maal het evenement Expedition plaats, dit jaar waren er ca bezoekers. De opbrengst bedroeg met groeipotentie voor de volgende jaren. Sinds het najaar van 2013 voert het schap verkennende gesprekken met de initiatiefnemer van Stadsboerderij De Makke Geit. Deze ondernemer wil op de locatie Nessebos een recreatieve mix van geitenboerderij, horeca, winkel en verblijf realiseren en exploiteren. Eind 2013 hebben Gemeente Zuidplas en Provincie op ambtelijk niveau aangegeven in beginsel planologisch medewerking te willen verlenen aan deze ontwikkeling. Begin september vindt overleg plaats met ondernemer en gemeente over de gedane principetoets. Streven is binnen de planologische ruimte overeensteming te bereiken over de canon voor de locatie en voorwaarden voor het beoogde areaal medebeheer en dit komend najaar u ter besluitvorming aan te bieden. Met de ondernemer van de Kanoshop, onderdeel van de Outdoor Valley holding, zijn verkennende gesprekken gevoerd over nieuwvestiging van dit bedrijfsonderdeel op schapsgronden. Concreet is gesproken over de locaties Hoekse Kade en Zevenhuizerplas. Begin hebben de Gemeente Zuidplas en Provincie Zuid-Holland aangegeven dat dit plan op de locatie Zevenhuizerplas qua schaal en detailhandel planologisch niet mogelijk is. Parallel heeft de ondernemer voor de locatie Hoekse Kade overleg gevoerd met de Gemeente Lansingerland over planologische en stedebouwkundige kaders voor dit plan. Afgelopen voorjaar heeft het College van de Gemeente Lansingerland een positief principebesluit genomen. Partijen streven er naar medio september een standpunt van de Provincie te krijgen, waarna ondernemer en gemeente afspraken kunnen maken over procedure, planning en kosten van planologisch maatwerk. Zodra de publiekrechtelijke kaders helder zijn zal het Recreatieschap de onderhandelingen met de ondernemer over erfpacht doorstarten en de overeenstemming ter besluitvorming aanbieden. Onder portefeuille- en relatiebeheer valt het contractbeheer van bestaande exploitaties (met name erfpacht en verhuur). Belangrijke onderdelen van deze taak zijn het relatiemanagement, de inning van erfpacht en huur, indexering, herziening en beëindiging van contracten alsmede de doorbelasting van heffingen en belastingen. In dit kader wordt gestreefd naar verzakelijking van bestaande contracten met als doel onder andere het vergroten van het verdienvermogen. Daarnaast wordt binnen deze taak de bestaande grond- en vastgoedportefeuille bewaakt, waaronder de aansturing van verzekeringen en 22

23 eigenaar onderhoud voor opstallen. Artihove Afspraken over de herontwikkeling van Artihove zijn bestuurlijk afgerond en definitief gemaakt. Het plan Art of Silence is vooral gericht op meditatie en bezinning. Het nieuwe centrum biedt bedrijven, instellingen en recreanten mogelijkheden om met groepen diverse programma s te volgen zoals meditatie, workshops, creatieve activiteiten en ontspanning. Het woonhuis zal worden verbouwd tot restaurant en bestaande productiehallen worden bestemd en uitgebreid voor het gebruik van een congres-/vergadercentrum, waarbij de nadruk komt te liggen op meditatieve en onthaastende activiteiten. Ook de buitenterreinen en het eiland worden voor dit doel aangepast. Financieel zijn afspraken gemaakt over een extra jaarlijkse canon en een jaarlijkse vergoeding voor het benutten van de openbare parkeerplaats aan de overzijde van de Hoeksekade. Rottekade 218 Op verzoek van de nieuwe eigenaar van een woonpand aan de Rottekade in Bergschenhoek, heeft het schap haar medewerking verleend aan de verkoop van een strook snippergroen met bebouwingsmogelijkheid, nadat de bestaande huurovereenkomst is beëindigd en het terrein ten genoegen van het recreatieschap is opgeleverd. Molenviergang Aan de Stichting tot Instandhouding van de Molenviergang van de Tweemanspolder is een financiële bijdrage toegezegd voor restauratie van drie zomerhuisjes van de Molenviergang. Verpachtingen Met een viertal agrariërs zijn geliberaliseerde pachtovereenkomsten van elk een jaar afgesloten voor het gebruik van grond. Diverse canonherzieningen Een zevental erfpachters is een canonherzieningsmoment aangekondigd. Externe deskundigen geven advies over de actuele grondwaarde van de verschillende erfpachten en aan de hand van taxatierapporten wordt bepaald of aanpassing van de erfpachtcanon in de rede ligt. Verkoop overstroken en laten in de Eendragtspolder c.s. Via de notaris wordt uitvoering gegeven aan het besluit van het schapsbestuur om niet-ingerichte randstroken van de Eendragtspolder terug te verkopen aan de oude eigenaren en om de ondergrond van de diverse laten en defosfateringsinstallatie aan het Hoogheemraadschap te leveren. Met Liander Infra West N.V. is de vestiging van opstalrechten aan de Rottekade en de Slingerkade voor twee transformatorstations geëffectueerd. 23

24 Voor de bestaande hoogspanningsmasten in de Eendragtspolder is het opstalrecht hervestigd voor Tennet TSO. Jachthaven De Eendragt Het dossier is aan een externe jurist ter hand gesteld. De erfpachter van jachthaven De Eendragt is inmiddels gedagvaard omdat diverse afspraken rond financiën, onderhoud en upgrading niet zijn nagekomen. Permanente bewoning recreatiebungalows De Koornmolen Erfpachters van recreatiebungalows met permanente bewoning zijn tot 1 december 2013 in de gelegenheid gesteld om schriftelijk toestemming te vragen om de recreatiebungalow, met akkoordbevinding van een extra erfpachtcanon, tijdelijk permanent te mogen bewonen. Geen van de betreffende erfpachters heeft een schriftelijke toestemming gevraagd c.q. heeft een akkoord gegeven op een extra canon. Daarom is overgegaan tot het opleggen van de contractuele boete. Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Economisch Beheer Lasten N Baten N Saldo N Toelichting op resultaat: De kosten voor belastingen zijn aangepast naar de verwachte uitgaven voor. De te verwachten explotatiebaten zijn hoger. Daarnaast wordt de taakstelling van de inkomsten voor de Eendragtspolder in niet gehaald. Per saldo minder opbrengsten van De niet gehaalde inkomsten voor de Eendragtspolder worden gedekt uit de Egalisatiereserve. 24

25 Product regelgeving & handhaving Regelgeving & handhaving bestaat uit de volgende onderdelen: Product Toelichting De natuur- en recreatiegebieden zijn vrij toegankelijk. Dit betekent niet dat alles altijd mag en kan. Uit het oogpunt van doelstellingen van de gemeenschappelijke regeling en de openbare orde en veiligheid is daarom voor een aantal activiteiten een vergunning, ontheffing of toestemming nodig. De beoordeling en afhandeling van de aanvragen vindt binnen dit product plaats. Binnen het product Toezicht en Handhaving wordt invulling gegeven aan de onderdelen gastheerschap, handhaving en de regierol bij samenwerking. Indien één van deze onderdelen ontbreekt, is er geen sprake meer van het kwalitatief volwaardig product Toezicht en Handhaving. Tijdens de reguliere surveillances wordt inhoud gegeven aan gastheerschap en handhaving, al naar gelang de vraag, de problemen of ervaringen met het gebied. De focus op één van de twee onderdelen bepaalt op welke wijze de route door het gebied wordt gemaakt. De focus op gastheerschap betekent voornamelijk de drukke publiekslocaties opnemen in de route. Als de focus op handhaving ligt, worden bijvoorbeeld locaties waar veelvuldig afval gedumpt wordt of waar (hang)jongeren voor overlast zorgen in de route opgenomen. Naast de reguliere surveillance wordt er met surveillance opdrachten of in projectvorm gewerkt. Dit is bedoeld om, al dan niet in samenwerking met derden, extra aandacht aan een specifiek probleem te geven. Voor de projecten wordt ook invulling gegeven aan de regierol. Samenwerking komt meestal pas tot stand wanneer namens het recreatieschap (probleemeigenaar) inzet wordt geleverd op het maken van afspraken en op het na laten komen hiervan. Een deel van deze inzet gebeurt buiten het gebied in overlegstructuren, maar levert uiteindelijk wel extra handhavingscapaciteit van de partners in het gebied op. Handhaving Tijdens de surveillances in het gebied, al dan niet samen met andere handhavingspartners is invulling gegeven aan het onderdeel handhaving en is aandacht gegeven aan de volgende zaken: Sportvisserij Zowel overdag als in de nachtelijke uren meerdere (karper)vissers gecontroleerd op de naleving van de regelgeving De uitgevoerde controles hebben uitgewezen dat met name de karpervisserij aandacht blijft vragen. Ruiters en aanspanningen Er is gecontroleerd op overlast van ruiters en aanspanningen. Met name de uitwerpselen van paarden op voet- en fietspaden zorgt voor overlast en onveiligheid. Enkele ruiters en aanspanningen aangetroffen. Deze personen geïnformeerd en verwezen naar de ruiterpaden. Controle en/of begeleiding evenementen Onder andere de volgende evenementen begeleid en of gecontroleerd op naleving van de gestelde voorwaarden, welke zijn opgenomen in de toestemming: Roeievenement Willem Alexanderbaan: Aanwijzingen gegeven Mudrun (evenemententerrein): muziekvolume laten reduceren Expedition Festival: ingegrepen bij illegale toegangverschaffing en 25

26 verkeersregulerend opgetreden bij einde evenement.. Vernielingen en afvaldumpingen Alle constateringen van vandalisme of achterlaten van afval zijn net als andere jaren geregistreerd. Met name in het begin van het jaar zijn bij een toiletgebouw enkele vernielingen gepleegd. Projectmatig / surveillanceopdracht Naast de reguliere surveillance is de afgelopen periode ook een aantal zaken, al dan niet in samenwerking met andere handhavingspartners projectmatig en/of met een surveillanceopdracht aangepakt. Eén van de zaken die op deze manier is aangepakt, is geluidsoverlast dagcamping Bleiswijk. Overlast ganzen Begin februari begonnen de overzomerende ganzen met de voorbereidingen van hun nestplaatsen. Door het behandelen van de eieren wordt voorkomen dat zij uitkomen en de populatie groeit. Hiermee wordt getracht de overlast van ganzen en hun uitwerpselen op de ligweide en stranden te verminderen. Gastheerschap In de rol als gastheer hebben de handhavers de afgelopen periode individuele bezoekers dan wel bezoekers in georganiseerd verband geïnformeerd, geadviseerd en begeleid. Ook heeft hulpverlening bij een verwondde mountainbiker plaatsgevonden en is ingegrepen bij een potentieel geval van suicide. Samenwerking De samenwerking met de handhavingspartners en de gemeente gaat goed. Regelmatig vindt overleg plaats en tijdens dit overleg worden trends, actuele problemen en mogelijke oplossingen besproken. Hierbij wordt rekening gehouden met elkaars (on)mogelijkheden en haalbaarheid. Dit heeft geresulteerd in regelmatige contact en betere informatie-uitwisseling. Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Regelgeving & Handhaving Lasten Baten Saldo Toelichting op resultaat: Niet van toepassing 26

27 Product communicatie Product Toelichting De (potentiële) bezoekers en waar relevant het externe netwerk (zie gebiedsbeheer) worden geïnformeerd over de mogelijkheden, werkzaamheden en veranderingen in de natuur- en recreatiegebieden. De wijze waarop de informatie verstrekt wordt, is afhankelijk van de doelgroep maar zal wel zoveel mogelijk gebaseerd zijn op digitale & sociale media. Om bekendheid van recreatiegebieden te vergroten wordt steeds vaker gebruik gemaakt van digitale communicatiekanalen. De overkoepelende internet-portal heeft een nieuwe naam Heerlijk Buiten, gekregen en heeft een metamorfose ondergaan. Naast recreatieve informatie voor gebruikers en ondernemers, geeft de website een toelichting op de bestuurlijke organisatie. Er is informatie beschikbaar over bestuur, vergaderingen (vergaderstukken), beleid, lopende projecten en ontwikkelingen en over regels op het gebied van toezicht en handhaving. Dit jaar werd voor de overkoepelende Heerlijk Buiten-kanalen een nieuw logo ontwikkeld. Dit logo wordt gebruikt in alle communicatiemiddelen. De internetportal werd dit jaar aangevuld met de bekende Fietserstool. Hiermee is het mogelijk een fietsroute met knooppunten uit te stippelen. Specifieke gebiedsinformatie, persberichten of andere recreatieve informatie worden via Twitter-, YouTube- en/of Facebook kanalen gepubliceerd. Via monitoringssystemen Coosto en Hootsuite gaat G.Z-H na wat anderen over de gebieden online zeggen. Realtime informatie kan worden gebruikt voor de online kanalen van Heerlijk Buiten ter promotie van de gebieden. De Heerlijk Buiten facebookpagina heeft likes en via Twitter pagina meer dan 750 volgers. Op de website Heerlijk Buiten waren in de eerste 6 maanden van het jaar bezoekers. In het voorjaar is een advertentie verschenen in het route.nl blad van Falk. Met deze advertentie zijn alle recreatiegebieden onder de naam Heerlijk Buiten onder de aandacht gebracht. Dit was nodig voor het vergroten van de bekendheid. Het magazine is verspreid via de fiets- en wandelbeurs. Rbuiten, erop uit in de regio Rotterdam Dit jaar is de samenwerking met diverse terreinbeheerders, gemeente Rotterdam en stadsregio Rotterdam voortgezet. Gezamenlijk is in 2013 het initiatief ontwikkeld gebieden, activiteiten en -routes van de natuur en recreatie(gebieden) in regio Rotterdam te promoten. De website is aangevuld met de laatste ontwikkelingen en activiteiten van het recreatieschap. Communicatiebeleid Als onderdeel van het programma "De Rotte verdient het! wordt gewerkt aan een overallcommunicatieplan. Met een overkoepelende communicatieboodschap treedt het recreatieschap naar buiten voor alle onderdelen uit dit programma. Het programma bevat drie pijlers waarvoor per pijler apart communicatie-acties worden beschreven. Over het onderdeel Ombuigingen is een persbericht verspreid, zijn muurkranten gemaakt en opgehangen in het gebied met daarop een toelichting op de bezuinigingsmaatregelen. Het blog rottemerenverandert is bij de start van het recreatieseizoen geactualiseerd. In juli is hieraan de nieuwste veelgestelde vragen lijst toegevoegd. Promotie In maart was er een bijeenkomst in Bleiswijk en Zevenhuizen met aandacht voor de cultuurhistorische elementen in het schapsgebied: schutsluis Bleiswijkse Verlaat en het molenpad Zevenhuizen. 27

28 De veerpont t Verlaat ontving in mei de e passant. De passant is samen met familie feestelijk ontvangen bij de aanmeersteiger aan de Bleiswijkse kant en in het zonnetje gezet op zondag 1 juni. Pers Er is een groot artikel verschenen in het AD n.a.v. een persbericht over de restauratie van de historische schutsluis Bleiswijkse Verlaat Er zijn 8 persberichten verstuurd. Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Communicatie Lasten Baten Saldo Toelichting op resultaat: Niet van toepassing Diverse lasten en baten Product Toelichting Diverse lasten Dit heeft betrekking op o.a. een correctie voorgaand boekjaar met betrekking tot rentebaten. Primitieve 1ste begrotingswijziging wijzigingen wijziging Begroting na Realisatie per Prognose per 2e begrotings- Rekening 2013 Begroting Diverse lasten V Saldo diverse lasten Primitieve 1ste begrotingswijziging wijzigingen wijziging Begroting na Realisatie per Prognose per 2e begrotings- Rekening 2013 Begroting Diverse baten Saldo diverse baten

29 Kredieten Naam krediet Toelichting Restauratie Bleiswijkse Verlaat Op vrijdagmiddag 7 maart hebben DB-lid Henk de Paepe, Dirk Luijendijk, voorzitter van de OVMB en ir. Jouke Post, voorzitter van de Commissie Cultureel Erfgoed van de gemeente Lansingerland, gezamenlijk het door G.Z-H geplaatste informatiebord onthuld. Het project verloopt volgens planning. De onderzoeksfase is afgerond en het project bevindt zich nu in de engineeringsfase waarin het bestek wordt opgesteld. De vergunningen zijn aangevraagd en bevinden zich in de beslisfase. Naar verwachting start de realisatiefase in het vierde kwartaal van en is de sluis eind 2015 in oude glorie hersteld. Naam krediet Totaal Krediet Begroting na wijziging Prognose Realisatie t/m Prognose t/m % lasten t.o.v. totaal krediet Onderhoud/vervanging rioolsysteem Lage en Hoge Bergse Bos % - Dekking uit Investeringsreserve Bleiswijks Verlaat % - Dekking uit Investeringsreserve TOTAAL PROGRAMMA Dekking uit Investeringsreserve Storting en onttrekking reserves Onttrekking reserves programma 2 Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Investeringsreserve Krediet ondergrondse vuilcontainers Krediet Bleiswijks Verlaat Reserve Noordoever Totaal programma

30 3.2.3 Wat gaat het kosten? - Samenvatting programma 2 Programma 2. Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na Realisatie per Prognose per wijzigingen e begrotingswijziging Lasten Inrichting, Beheer en Exploitatie N Communicatie Regelgeving & Handhaving Saldo lasten N N Baten Inrichting, Beheer en Exploitatie N Communicatie Regelgeving en Handhaving Saldo baten N Saldo gewone bedrijfsvoering N N Diverse lasten en baten Diverse lasten N Diverse baten Saldo diverse lasten en baten N Kredieten Kredieten Kredieten baten (bijdragen derden) Saldo kredieten N Saldo voor resultaatbestemming N N Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming V Saldo na resultaatbestemming N N Toelichting: Lasten: De begroting voor gebiedsbeheer is aangepast naar de cijfers van de begroting Dit heeft niet geleid tot een begrotingswijziging daar de wijziging budgettair neutraal verloopt. Daarnaast zijn de kosten voor belastingen en de afschrijvingslasten aangepast naar de verwachte uitgaven voor Baten: De te verwachten explotatiebaten zijn hoger. Daarnaast wordt de taakstelling van de inkomsten voor de Eendragtspolder in niet gehaald. Per saldo minder opbrengsten van De niet gehaalde inkomsten voor de Eendragtspolder worden gedekt uit de Egalisatiereserve. Aan baten is subsidie natuurbeheer ontvangen, dit bedrag was niet in de begroting opgenomen. Diverse lasten: Dit heeft betrekking op o.a. een correctie voorgaand boekjaar met betrekking tot rentebaten. 30

31 3.3 Programma 3 Ontwikkeling Wat willen we bereiken? Het bestuur wordt geadviseerd over mogelijke nieuwe ontwikkelingen passend binnen de doelstelling van de gemeenschappelijke regeling ten aanzien van de kosten, haalbaarheid en bijdrage aan het realiseren van de doelstellingen. Daarnaast wordt het bestuur geadviseerd over de mogelijkheden ten aanzien van vastgoedbeheer in nieuwe gebieden Wat gaan we daarvoor doen? De ontwikkeling van de gebieden wordt gerealiseerd door middel van het producten Planvorming en Gebiedsontwikkeling Product planvorming & gebiedsontwikkeling en marketing & productontwikkeling Product Toelichting Het bestuur wordt inhoudelijk geadviseerd over in te nemen standpunten ten aanzien van initiatieven die de doelstelling van het schap raken. Er wordt inspraak geleverd op structuur-, streek- en bestemmingsplannen en initiatieven van derden. Planadviezen Vragen van gebiedspartners en maatschappelijke partijen zijn beantwoord. Het voorontwerpbestemmingsplan Bleiswijkse Zoom is in juli door de gemeente Lansingerland gepubliceerd. Voorafgaand is namens het schap overleg gevoerd met de gemeente en zijn nieuwe ontwikkelingen aangedragen die zijn opgenomen in het bestemmingsplan. Bij de provincie is een zienswijze ingediend op de concept-zwemwaterlijst om de zwemwaterlocaties aan de Zevenhuizerplas aan te laten sluiten op de daadwerkelijke situatie in het terrein. De provincie heeft dit niet gehonoreerd. Ambtelijk is overleg gevoerd om de de zwemwaterlijst 2015 wel aangepast te krijgen. Dit is van belang omdat de betreffende locatie aan de Noordoever van de Zevenhuizerplas als hondenstrand wordt gebruikt en bovendien is bedoeld voor commerciële uitgifte. Gebiedsontwikkeling betreft de ontwikkeling van nieuwe gebieden, het herontwikkelen van bestaande gebieden en het toevoegen van nieuwe functies aan gebieden. De basis hiervoor kan zowel liggen in een schapsplan als in externe ontwikkelingen, zoals de aanleg van infrastructurele werken en in gewenste initiatieven vanuit de markt. Het bestuur wordt inhoudelijk geadviseerd over kosten, haalbaarheid en gewenste ontwikkelingsrichting van plannen. Gebiedsontwikkeling Voor de inpassing van snelweg A13-A16 in het Lage Bergse Bos is namens het schap intensief bijgedragen aan het gebiedsproces dat wordt getrokken door Rijkswaterstaat. Dit is nader verantwoord onder het daarvoor beschikbaar gestelde krediet in hoofdstuk Op 27 juni heeft het Algemeen Bestuur het Ambtiedocument Lage Bergse Bos 1.1 vastgesteld en is een extra krediet aangevraagd voor extra personele inzet in de tweede helft van en begin De voorbereiding van de bestuursvoorstellen en de (beleidsmatige) afstemming met de regiopartijen valt onder gebiedsontwikkeling. 31

32 Binnen dit programma valt ook de verwerving en het tijdelijk beheer in het kader van vastgoed. Voor nieuwe gebieden wordt via verwerving, erfpacht of huur een positie verkregen. Sprake kan zijn van strategische, anticiperende of reguliere verwerving. Voorafgaand aan de verwerving wordt een haalbaarheidsanalyse gemaakt. Zolang eigendommen (gronden en opstallen) niet uitgegeven zijn, worden deze tijdelijk beheerd via ingebruikgeving of een anti-kraak organisatie. Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Planvorming & Gebiedsontwikkeling Lasten Baten Saldo

33 Grote projecten Naam krediet Toelichting Eendragtspolder - Eind 2013 is geconstateerd dat niet alle restpunten in de periode van de onderhoudstermijn naar behoren zijn uitgevoerd. Het eerste kwartaal van is regelmatig overlegd om tot een oplossing van de afronding de laatste openstaande punten te komen. In april is hierover overeenstemming bereikt. - In het eerste kwartaal is de Europese POP subsidie en zijn de provinciale subsidies voor de fietspaden op de Middelweg en Slingerkade vastgesteld. Het verzoek tot vaststelling van de EFRO subsidie voor de roeibaan is in april ingediend. De prestatieverklaring ter vaststelling van de Rijksbijdrage regionaal groen is eind juni ingediend. - Dit jaar staat in het teken van de finale afronding en financiële oplevering van het project Eendragtspolder waarbij de volgende zaken in gang zijn gezet: o Afrekening van afspraken uit het Opdrachtgevers- Opdrachtnemeroverleg en het Bestuurlijk Overleg waaronder de grondverwerving en niet E&C kosten; o Overleg met de belastingdienst om de definitieve kosten van de niet compensabele BTW vast te stellen; o Opstellen en opleveren van het financieel eindverslag o Ten behoeve van de eindafrekening met de projectpartners uit laten voeren van een accountantscontrole. Hoekse Park Fase II, aanleg recreatieve verbindingen In het kader van de aanleg van recreatieve verbindingen in het Hoekse Park west wordt een fietspad, wandelpad en ruiterpad aangelegd. Daarnaast wordt een kanoroute in het gebied gerealiseerd. Alle gronden voor de realisatie van de recreatieve verbinding zijn verworven. Enige wat nog resteert is het sluiten van de overeenkomst van het recht van overpad met het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard.Verwacht wordt dat deze overeenkomst in het 4 e kwartaal van zal worden gesloten. De geraamde kosten voor de grondverwerving vallen lager uit vanwege het feit dat het er geen onteigening hoeft plaats te vinden. De vergunningen voor de realisatie van de recreatieve verbindingen zijn aangevraagd en ontvangen. Het bestek voor de realisatie van de recreatieve verbinding is eind juni aanbesteed, bij de aanbesteding is gebleken dat de uitvoeringskosten een aanzienlijk voordeel ten opzichte van de raming hebben. De projectkostenraming wordt in het 3 e kwartaal bijgesteld en is reeds in onderstaande prognose verwerkt. Er wordt in het 3 e kwartaal met de realisatie van de recreatieve verbinding gestart. 33

34 Kooilaan Op basis van het in 2013 vastgestelde inrichtingsplan zijn de contractdocumenten voor het engineering en constuctcontract (E&C contract) opgesteld. De aanbesteding van het contract is eind mei positief verlopen, naast een lagere dan geraamde aanneemsom heeft de uiteindelijke opdrachtnemer voor de uitvoering van het E&C contract een verrassend ontwerp voor de herinrichting van het deelgebied Kooilaan aangeboden. Voorafgaand aan de feitelijke herinrichtingswerkzaamheden zal door de opdrachtnemer het Definitief Ontwerp verder worden uitgewerkt en de benodigde vergunningen worden aangevraagd. In oktober zal met uitvoeringswerkzaamheden worden gestart. Uw bestuur wordt per kwartaal via de voortgangsrapportage geïnformeerd over de voortgang van het project. Wat heeft het gekost Prognose en dekking 1) Op het krediet Hoekse Park West (vervangen duiker door brug) uit de investeringsreserve zijn in 2013 kosten geboekt. Omdat het huidige projectbudget volstaat, worden deze kosten omgeboekt naar het projectbudget. Hiermee komt het krediet te vervallen en zal het beslag op de Investeringsreserve komen te vervallen. Dit zal bij het opmaken van de jaarrekening worden hersteld. 2) De projectkostenraming is door de financiële meevaller als gevolg van de gunstige aanbestedingen en lagere kosten voor grondverwerving bijgesteld. In totaal komt de raming van het gehele project lager uit. Dit is ca 20% van de oorsponkelijke projectkostenraming. Voorgesteld wordt de bijdragen vanuit het schap, gemeente Lansingerland en Stadsregio Rotterdam met 20% te verlagen waarbij nog een bedrag van als onvoorzien wordt gereserveerd. Door deze verlaging nu al kenbaar te maken, worden alle partijen in staat gesteld deze middelen voor een andere doeleinden in te zetten. 3) De afgelopen periode is over het project Hoekse Park inclusief fase I gerapporteerd en verantwoord Deze fase is reeds in 2009 opgeleverd en volledig afgerekend.het resterende budget is overgeheveld naar fase II. Vanaf 2015 zal gerapporteerd worden conform de voortgangsrapportage project Hoekse Park en Kooilaan. 34

35 Naam krediet Totaal Krediet Begroting na wijziging Prognose Realisatie t/m Prognose t/m % lasten t.o.v. totaal krediet Eendragtspolder bijdrage Rottemeren % - Dekking uit Investeringsreserve Uitgaven totaal project Eendragtspolder % - Dekking bijdragen derden Extra garantstelling Eendragtspolder % - Dekking uit Investeringsreserve Eendragtspolder (realisatieovereenkomst) % - Dekking binnen exploitatie Hoekse Park I % - Dekking bijdragen derden Hoekse Park West I (vervangen duiker door brug) % - Dekking uit Investeringsreserve Hoekse Park II (realisatieovereenkomst) % - Dekking binnen exploitatie Hoekse Park II % - Dekking bijdragen derden Terrein Eendragtspolder % - Dekking uit Investeringsreserve Totaal kredieten Dekking uit Algemene reserve - Dekking uit Investeringsreserve Dekking binnen exploitatie Dekking uit Bijdragen derden

36 Kredieten Naam krediet Ontwikkeling snelweg A13/A16 Toelichting Het schap heeft de gebiedstafels Lage Bergse Bos met omwonenden en belanghebbenden mede voorbereid en bijgewoond op 10 en 31 maart. In april en mei zijn de vragen en suggesties uit het eparticipatieproces namens het schap bekeken en voorzien van commentaar. Rijkswaterstaat heeft de resultaten in nauwe afstemming met, en met input van het schap en de regiopartijen verwerkt in het rapport Samenhangend Beeld van de snelweg en het rapport Participatie inpassing A13/A16; opbrengsten en adviezen gebiedstafels en eparticipatie (10 juli ). Het in december 2013 door het bestuur vastgestelde Ambitiedocument Lage Bergse Bos 1.0 is op basis van de uitkomsten van het gebiedsproces aangepast. De suggesties en ideeën zijn vertaald naar een vlekkenplan in het Ambitiedocement 1.1. Om de inzet van extra personeel op dit dossier tot begin 2015 te dekken is samen met het Ambitieplan 1.1 een kredietvoorstel voorbereid en voorgelegd aan het bestuur. Het schap is in overleg met Rijkswaterstaat voor vergoeding van de extra personeelskosten voor 2013 en eerste helft. Ook wordt daarbij een vergoeding voor de inzet van extra personeel tot begin 2015 meegenomen. Met de gemeente Lansingerland is ambtelijk overleg gevoerd om alternatieve locaties voor de manege in het Lage Bergse Bos te definiëren. Met rijkswaterstaat is in overleg voorbereidend overleg gevoerd over uit te voeren onderzoeken in het veld (archeologie en bodem) en de aankoop van gronden in het Lage Bergse Bos. Herinrichtingswerken bestaande gebieden Upgrade Convenant verlengde molengangenpad Verhaal de Rotte Consultatie bezuinigingen Verdienopgave bestaande gebieden Omvormingsbudget beheer en onderhoud Dit jaar is langs de Rotte weer een deel van het vrijliggend voetpad aangelegd. Het voorstel is om samen met groot onderhoud aan het fietspad een laatste traject van het vrijliggend voetpad uit te voeren. Afhankelijk van de exacte kosten worden eventuele nieuwe voorstellen voor het restbudget separaat aan het bestuur aangeboden. In samenwerking met Provincie Zuid-Holland, gemeente Zuidplas en Gemeente Lansingerland is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden. Samen met de Stichting Rotte Plezierrivier is gewerkt aan de voorbereiding van het verhaal van de Rotte. Beoogd wordt om in samenwerking met het bedrijfsleven en andere maatschappelijke partijen tot een gedragen resultaat in de vorm van een app te komen. Hier wordt separaat over gerapporteerd. Hier wordt separaat over gerapporteerd. Hier wordt separaat over gerapporteerd. 36

37 De Rotte verdient t Bleiswijkse Fles inrichting Tussenbult Compensatiewerken ZHP Hier wordt separaat over gerapporteerd. Dit project is gereed. Ìn overleg met diverse gebruikersgroepen is het ontwerp tot stand gekomen. De werkzaamheden vinden dit najaar plaats. De zuid-westelijke oevers waren niet bestand tegen golfoverslag en waren ernstig afgekalfd. In de periode mei-juli is 1300 meter harde oeververdediging aangebracht in de vorm van schanskorven. Met de werkzaamheden is ook het wandelpad vernieuwd en zijn er op 4 locatie s hondenwaterplaatsen gemaakt. Het werk is in juli opgeleverd. Van het krediet ( ) is benut. In het kader van de bezuinigingen is er voor gekozen om de voorzieningen (o.a. toiletgebouw en een speelplek) vanuit het project compensatiewerken Zevenhuizerplas niet aan te brengen. Deze versoberde scope heeft ca bespaard. Vanwege aanbestedingsvoordeel is nog ca extra bespaard. Een fietsstallingsgelegenheid wordt nog aangelegd. Daarna kan het krediet afgesloten worden. 37

38 Naam krediet Totaal Krediet Begroting na wijziging Prognose Realisatie t/m Prognose t/m % lasten t.o.v. totaal krediet Inrichting Tussenbult % - Dekking uit Investeringsreserve Upgrade Convenant verlengde Molenpad % - Dekking uit Investeringsreserve Herinrichtingswerken bestaande gebieden % - Dekking uit Investeringsreserve Beeldverhaal "de Rotte van Oorsprong tot Dam" % - Dekking uit Investeringsreserve Compensatiewerken Zevenhuizerplas (incl voorbereiding) % - Dekking uit Investeringsreserve Consultatie bezuinigingen % - Dekking uit Investeringsreserve Verdienopgave bestaande gebieden % - Dekking uit Algemene reserve Omvormingsbudget bezuinigingen beheer en onderhoud % - Dekking uit Algemene reserve Ontwikkeling snelweg A13/A % - Dekking uit Investeringsreserve/later bijdragen derden De Rotte verdient het % - Dekking uit Investeringsreserve Bleiswijkse Fles % - Dekking uit Investeringsreserve Realisatieovereenkomst Brug over de Ringvaart % - Dekking uit Investeringsreserve TOTAAL PROGRAMMA Dekking uit Algemene reserve Dekking uit Investeringsreserve Dekking uit Bijdragen derden Storting en onttrekking reserves Storting reserves programma 3 Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Investeringsreserve Totaal programma Onttrekking reserves programma 3 Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Herinrichtings bestaande gebieden Voorstel convenant BZN Boerderij Zuideinde N Beeldverhaal V Herziening parkeerbeleid Consultatie bezuinigingen V Verhoging regulier onderhoud EP Ontwikkeling snelweg A13/A V Compensatiewerken ZHP (incl voorber.) Extra garantstelling Eendragtspolder Inrichting tussenbult Upgrade verlengde molengangenpad V Bleiswijkse Fles V Beheer Eendragtspolder Realisatieovk. Brug over de Ringvaart V Totaal programma

39 3.3.3 Wat gaat het kosten? - Samenvatting programma 3 Programma 3. Ontwikkelingen Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na Realisatie per Prognose per wijzigingen e begrotingswijziging Lasten Planvorming & Gebiedsontwikkeling Saldo lasten Baten Planvorming & Gebiedsontwikkeling Saldo baten Saldo gewone bedrijfsvoering Diverse lasten en baten Diverse lasten Diverse baten Saldo diverse lasten en baten Kredieten Kredieten N Kredieten baten (bijdragen derden) N Saldo kredieten N N Saldo voor resultaatbestemming N N Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves V Saldo resultaatbestemming V V Saldo na resultaatbestemming V N Toelichting: Kredieten Voor de kredietlasten zijn de aangepaste jaarschijven opgenomen. De dekking van de kredietlasten is de Investeringsreserve of bijdragen derden. In de 1 ste begrotingswijziging is voor het krediet ontwikkeling A13/A16 een bedrag opgenomen als bijdragen derden. Dit krediet wordt echter eerst gedekt vanuit de Investeringsreserve, de begrotingswijziging is teruggedraaid. Resultaatbestemming: Voor de kredietlasten zijn de aangepaste jaarschijven opgenomen. De dekking van de kredietlasten is de Investeringsreserve of bijdragen derden. Daarnaast is een lagere bijdrage nodig vanuit de Investeringsreserve van met betrekking tot de bijdrage voor de boerderij Zuideinde. 39

40 3.4 Algemene dekkingsmiddelen De deelnemersbijdrage Verdeling deelnemersbijdrage Aandeel in nadelig exploitatiesaldo Percentage Provincie Zuid Holland % Gemeente Rotterdam % Gemeente Lansingerland % Gemeente Zuidplas % TOTAAL Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Overige structurele baten en lasten Lasten Baten Saldo Storting en onttrekking reserves Storting reserves Algemene Dekkingsmiddelen Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Reserve infopanelen Algemene Reserve N Reserve erfpacht en precario Investeringsreserve Investeringsreserve (overheveling) N Overheveling res. Recr onderzoek Overheveling res. Infopanelen Totaal Algemene Dekkingsmiddelen Onttrekking reserves Algemene Dekkingsmiddelen Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na wijzigingen Realisatie per Prognose per e begrotingswijziging Reserve erfpacht en precario Reserve egalisatiereserve V Algemene Reserve V Opheffen reserve infopanelen Opheffen reserve recreantenonderzoek Totaal Algemene Dekkingsmiddelen V Conform het AB besluit van 6 juni 2013 zal de reserve afkoop erfpacht en precario volledig vrijvallen in ten gunste van de algemene reserve en daarmee deze reserve per 31 december op te heffen. 40

41 3.4.2 Wat gaat het kosten? - Samenvatting Algemene Dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Rekening 2013 Primitieve Begroting 1ste begrotingswijziging Begroting na Realisatie per Prognose per wijzigingen e begrotingswijziging Lasten Overige structurele baten & lasten Saldo lasten Baten Overige structurele baten & lasten Deelnemersbijdrage Saldo baten Saldo gewone bedrijfsvoering Diverse lasten en baten Diverse lasten Diverse baten Saldo diverse lasten en baten Kredieten Kredieten Kredieten baten (bijdragen derden) Saldo kredieten Saldo voor resultaatbestemming Resultaatbestemming Storting reserves N Onttrekking reserves V Saldo resultaatbestemming V Saldo na resultaatbestemming V Toelichting: Resultaatbestemming: Storting reserves: Conform bestuursbesluit jaarrekening 2013 wordt overgeheveld van de Algemene Reserve naar de Investeringsreserve. Daarnaast is het resultaat van de najaarsrapportage toegevoegd aan de Algemene Reserve. Onttrekking reserves: Conform bestuursbesluit jaarrekening 2013 wordt overgeheveld van de Algemene Reserve naar de Investeringsreserve. Daarnaast wordt de taakstelling van de inkomsten voor de Eendragtspolder in niet gehaald. Per saldo minder opbrengsten van De niet gehaalde inkomsten voor de Eendragtspolder worden gedekt uit de Egalisatiereserve. 41

42 4 Paragrafen 4.1 Onderhoud kapitaalgoederen Het duurzaam in stand houden van de kapitaalgoederen wordt gerealiseerd door het toepassen van het Terrein Beheer Model (TBM). Voor alle groot onderhoudswerkzaamheden wordt op basis van het TBM jaarlijks gespaard via een dotatie aan de Voorziening Groot Onderhoud. Deze dotatie is gebaseerd op een duurzame instandhouding van alle elementen in het gebied waarbij de werkzaamheden gepland worden via meerjarenplanningen. Door het regelmatig uitvoeren van technische inspecties wordt bekeken of de ingeschatte levensduur of cyclus nog klopt en wordt waar nodig de planning aangepast. Zo zijn in de afgelopen periode specifiek de planningen voor de kunstwerken (bruggen & steigers) tegen het licht gehouden. Door optimalisering in werkzaamheden en planning zijn verbeteringen aangebracht; dit heeft op diverse onderdelen tot aanpassingen geleid die over het gemiddelde een daling van de benodigde dotatie aan de voorziening tot gevolg hebben. Mede op basis van hiervoor genoemde aanpassingen in de planningen wordt er een nieuwe meerjarenprognose gemaakt voor de onttrekkingen aan de Voorziening. Voor de Rottemeren is deze nieuwe prognose echter op dit moment nog niet te geven in verband met de ombuigingsacties die in uitvoering zijn. 42

43 4.2 Weerstandsvermogen en risico's Het weerstandsvermogen weerspiegelt de mate waarin het schap in staat is middelen vrij te maken om de risico s die zich in de praktijk voordoen op te vangen zonder dat dit betekent dat het beleid veranderd / ingekrompen moet worden. Het vermogen om het beleid door te zetten, is afhankelijk van de omvang van de weerstandscapaciteit. Onder weerstandscapaciteit wordt verstaan: het geheel aan beschikbare en vrij aanwendbare financiële middelen om mogelijke resterende risico s met financiële gevolgen op te kunnen vangen. Met resterende risico s worden bedoeld: de risico s die onvoldoende in control zijn of kunnen worden gehouden door stuur- en beheersmaatregelen en/of waarvoor (nog) geen specifieke voorzieningen zijn of kunnen worden getroffen. Met vrij aanwendbare financiële middelen wordt bedoeld alle reserves waar nog geen (toekomstige) beslagen op liggen. Waarderingscijfer Ratio weerstandsvermogen Betekenis A > 2,0 Uitstekend B 1,4 < x < 2,0 Ruim voldoende C 1,0 < x < 1,4 Voldoende D 0,8 < x < 1,0 Matig E 0,6 < x < 0,8 Onvoldoende F < 0,6 Ruim onvoldoende Het benodigde weerstandsvermogen op basis van de risico-inventarisatie is De beschikbare weerstandscapaciteit komt uit op , hetgeen resulteert in een ratio van 3,3, een waarderingscijfer A en dat betekent dat het weerstandsvermogen uitstekend is. De weerstandscapaciteit is als volgt berekend Vrije deel Algemene Reserve: Bedrag onvoorzien (x 4) Totaal

44 Met de Jaarrekening 2013 zijn alle lopende risico s tegen het licht gehouden en opgeschoond. In onderstaande tabel is een actualisatie van de aanwezige risico s benoemd waarbij is aangegeven wat de kans op voordoen is, of de financiële impact structureel of incidenteel is en wat de inschatting van de financiële impact is. Opgemerkt wordt dat in het project De Rotte Verdient Het nog een zoektocht naar nog niet voorziene risico s plaats vindt. Dit is nog niet in het onderstaande overzicht verwerkt. Risico Aard van het risico Financiële impact Kans van optreden Impact (uitgaande van vier jaar) 1. Ingroeiregeling Structureel p.m. Midden p.m. 2. Koersrisico Structureel Laag Provinciale subsidieregeling Natuurbeheer Incidenteel vervallen Laag vervallen 4. Puin- en baggerstort Incidenteel p.m. Laag p.m. 5. Milieuverontreinigingen Incidenteel vervallen Hoog vervallen 6. Schade aan eigendommen Incidenteel vervallen Midden vervallen 7. Projecten Structureel vervallen Midden vervallen 8. Locatie asfaltfabriek Incidenteel Laag Inkoop- en aanbesteding Incidenteel vervallen Laag vervallen 10. Baggeren watergangen Incidenteel Laag Jachthaven de Eendragt Incidenteel Laag Claim Rottebanbrug Incidenteel Midden Niet-gekwantificeerde risico's Totaal Ingroeiregeling Voor de gebieden Hoekse Park, Bleiswijkse Fles en het Verlengde molengangenpad geldt dat deze gebieden in beheer komen respectievelijk al in beheer zijn. De onderhoudslasten zijn alleen geactualiseerd qua prijspeil. Ten aanzien van Eendragtspolder geldt dat de onderhoudslasten voor de polder inclusief de roeibaan zijn conform het Terrein Beheer Model zijn verwerkt. Zoals in het plan is aangegeven, wordt er vanuit gegaan dat 25% van de onderhoudslasten wordt gefinancierd door commerciële opbrengsten vanuit het gebied. Het risico bestaat dat de commerciële opbrengsten niet dan wel later worden gerealiseerd. Voor de realisatie is een ingroeiscenario van 25%, 50%, 75% en 100% opgesteld. Het gebied Rottezoom zal niet worden gerealiseerd. In de herziene ingroeiregeling, vastgesteld op 17 november 2011, is het bedrag voor het in beheer nemen van de Rottezoom daarom verwijderd. 2. Koersrisico Het schap heeft de beleggingen afgestemd op het meerjareninvesteringsplan. De kern van de portefeuille zijn obligaties met een lange looptijd, er is geen voornemen of noodzaak deze op korte termijn te verkopen. Bij calamiteiten (gedwongen verkoop van de beleggingen) loopt het schap koersrisico. Dit kan bijvoorbeeld aan de orde zijn wanneer de egalisatiereserve deelnemersbijdragen of de reserve erfpacht en precario moeten worden aangesproken om bijvoorbeeld calamiteiten te financieren. Het schap heeft een lange tijdshorizon. Afhankelijk van de tijdshorizon van de portefeuille loopt het schap koersrisico. Gezien de recente economische ontwikkelingen en genoemde risico's wordt een percentage van 25% van de boekwaarde ( 3,9 miljoen) van de portefeuille, als onderdeel van het weerstandsvermogen, opgenomen. Voor het schap betekent dit dat het koersrisico geraamd 44

45 kan worden op een bedrag van Aangezien het een laag risico betreft, wordt in de berekening van het weerstandsvermogen 20% van , zijnde meegenomen. 4. Puin- en baggerstort In het kader van de Leemtewet is de provincie Zuid-Holland verantwoordelijk voor de baggerstort die bovenop de puinstort is aangebracht. Daar toekomstig integraal beheer van beide storten noodzakelijk is, wordt gezocht naar een oplossing om de milieutechnische zorg van zowel de puinstort als de baggerstort over te dragen aan de provincie Zuid-Holland. Voor het afkopen van de toekomstige lasten van het deel puinstort is een voorziening gevormd. In deze voorziening is bovendien rekening gehouden met de kosten voor het overdraagbaar maken van de puinstort aan de provincie. Daarnaast is een voorziening gevormd voor het dekken van de lasten van de nazorg van de baggerstort, zijnde de kosten voor het overdraagbaar maken van de baggerstort aan de provincie en de afkoopsom die betaald dient te worden aan de provincie. Op 4 december 2013 heeft besluitvorming plaatsgevonden in het Algemeen Bestuur over de overdracht van bagger- en puinstort en over het overdraagbaar maken van deze storten. Inmiddels is aan de Provincie Zuid-Holland verzocht het milieutechnisch beheer van beide storten over te nemen. In de eerste helft van wordt hierover een besluit verwacht. Dan wordt ook duidelijk in hoeverre de financiële voorzieningen toereikend. Grootste risico hierbij was dat nog niet vast staat of het doelvermogen voor eeuwige instandhouding van de puinstort kan worden ondergebracht in het Fonds Nazorg van de Provincie Zuid-Holland. Dit heeft zich inmiddels opgelost door een positief bericht hireomtrent. 7. Projecten Projecten zoals Eendragtspolder, Bleiswijkse Zoom Noord en Hoekse Park zijn inmiddels volledig in beheer genomen door het recreatieschap. Bij oplevering en overdracht zijn restpunten waar mogelijk benoemd en opgelost, zodat er geen onverwachte zaken in de beheerkosten optreden. Voor het beheer van de Eendragtspolder zijn mogelijke risico s ondervangen door een monitoringsplan en een budget voor ontwikkelingsbeheer. Wel is nu al duidelijke dat een langdurig verhoogd peil voor wedstrijden tot een grote schade kan leiden aan beplanting en oevers. Het streven is dit risico in overleg met het hoogheemraadschap te beperken. Een resterend risico voor Eendragtspolder betreft de realisatie van de commerciële voorzieningen. Hierover wordt in deze nota onder Bestuurlijke samenvatting en in het belegvel een voorstel gedaan. 8. Locatie asfaltfabriek De locatie van de voormalige asfaltfabriek aan de Terbregse Rechter Rottekade bij het Lage Bergse Bos is aangewezen als saneringslocatie. De saneringsplicht voor deze locatie is in 2007 verlopen maar sanering heeft nog niet plaatsgevonden. Het schap heeft de gronden in eigendom overgedragen gekregen ver nadat de vervuiling is ontstaan en is schuldloos eigenaar. Het schap is daarnaast volgens de Wet bodembescherming niet aansprakelijk voor deze historische bodemverontreiniging die voor het peiljaar 1975 heeft gevonden. Het huidige recreatieve gebruik ondervindt geen nadelige invloed van de verontreiniging. Inmiddels is duidelijk geworden dat bijna de complete verontreiniging op het voorlopige tracé van snelweg A13/A16 ligt. De sanering zal naar verwachting onderdeel uitmaken van de aanleg van de snelweg. In de onderhandelingen met Rijkswaterstaat zal dit onderwerp verder worden uitgewerkt. 10. Baggeren Watergangen Nieuw als risico is opgenomen Baggeren Watergangen. Er is een baggerplan opgesteld. Conform het baggerplan zullen in 2016 alle watergangen geschoond zijn. Er is geen rekening gehouden met een eventuele verontreiniging, dus mogelijk leidt dit tot extra kosten voor het afvoeren van vervuild slib. Als 45

46 indicatie van de kosten bij optreden van dit risico wordt 50% van de uitvoeringskosten voor baggerwerk opgevoerd. 11. Jachthaven De Eendragt De eigenaar van de jachthaven De Eendragt heeft tegen het schap een claim ingediend (de hoogte van de claim is ). Ten aanzien van deze claim wordt het risico voor het schap ingeschat als laag risico en zal worden opgenomen als laag risico (20%). 12. Claim Rottebanbrug Claim van exploitant ( ,-) van rondvaartboot i.v.m. versmalling van de Rottebanbrug. Naar verwachting gaat de exploitant naar de rechter. Ten aanzien van deze claim wordt het risico voor het schap ingeschat als midden risico (50%) 13. Niet-gekwantificeerde risico's Voor de niet-gekwantificeerde risico's wordt uitgegaan van 2% van de structurele inkomsten. Het rijk stelt voor de gemeenten die vallen onder het artikel 12-regime, de minimale buffer van de algemene reserve ook op 2% van de som van de structurele inkomsten. Dit bedrag ( ) is daarmee het minimaal gewenste / benodigde weerstandsvermogen voor niet gekwantificeerde risico's. 46

47 4.3 Financiering (treasury) In de wet FIDO (financiering decentrale overheden) wordt de kasgeldlimiet en de renterisiconorm genoemd. Aan beide normen wordt voldaan. Kasgeldlimiet Tot het kasgeld behoren alle vlottende schulden < 1 jaar, de contante gelden in kas, de uitstaande gelden < 1 jaar en de tegoeden / schulden rekening-courant. Doel van de kasgeldlimiet is het beperken van de renterisico s op de korte schuld. De korte schuld is bedoeld voor de lopende uitgaven en zodoende is de limiet gekoppeld aan het begrotingstotaal. De kasgeldlimiet is vastgesteld op 8,2% (zie artikel 3 en 4 van de wet Fido en de Uitvoeringsregeling financiering decentrale overheden) van het totaal van de jaarbegroting bij aanvang van het jaar. Renterisiconorm De renterisiconorm stelt een limiet aan het renterisico over de lange termijn financiering. Het renterisico is het geldbedrag aan leningen dat in een bepaald jaar aan renteherziening en herfinanciering onderhevig is. Het renterisico mag maximaal 20% van het begrotingstotaal per 1 januari van het betreffende jaar bedragen. De renterisiconorm benadrukt het belang van een goede spreiding van de leningenportefeuille en de renterisico's. Renteontwikkeling De rentebaten zijn naar aanleiding van het verplicht schatkistbankieren bijgesteld naar nihil. Schatkistbankieren In het begrotingsakkoord is bepaald dat alle decentrale overheden in 2013 gaan schatkistbankieren. Het schatkistbankieren is gebaseerd op het principe van zero-balancing. Zero-balancing betekent het dagelijks overboeken van het saldo boven een vastgesteld drempelbedrag van minimaal en maximaal 2,5 miljoen op een bankrekening ten gunste van de rekening-courant die een decentrale overheid heeft bij de schatkist dan wel het aanvullen van een bankrekening ten laste van de rekeningcourant die een decentrale overheid heeft bij de schatkist. Zero-balancing leidt ertoe dat het saldo op de laatstgenoemd bankrekening aan het einde van de dag altijd nul is. Vanaf het moment van invoering is het niet meer toegestaan als decentrale overheid (tijdelijk) overtollige gelden te beleggen. Alle (tijdelijk) overtollige middelen worden in het schatkistbankieren opgenomen. De bestaande beleggingen blijven tot het einde van de huidige looptijd of tot het moment van vrijvallen gecontinueerd. Het verplicht schatkistbankieren geldt ook voor gemeenschappelijke regelingen. Op 13 december is de wet verplicht schatkistbankieren gepubliceerd in het staatsblad. Hiermee is op 14 december het schatkistbankieren ingegaan. Ten behoeve van dit verplichte schatkistbankieren zijn rekeningen geopend om de rekeningcourant overeenkomst tussen de Staat en de gemeenschappelijke regeling gestalte te geven. Nota Treasurybeleid Eens per 4 jaar vind een heroverweging plaats van het Treasurybeleid. Dit heeft voor het laatst plaatsgevonden in Mede gelet op de nieuwe wetgeving omtrent het schatkistbankieren wordt de herziene nota Treasurybeleid aan het bestuur aangeboden. 47

48 4.4 Grondbeleid Grond en grondposities Per 1 november 2013 viel er onder het beheergebied van het recreatieschap Rottemeren ha grond, met 188 exploitaties. De verhouding in grondpositie was als volgt: Grondpositie Rottemeren ha Eigendom 93 % Erfpacht 0 % Overig 7 % In de jaarrekening 2013 is voor gronden en terreinen een boekwaarde opgenomen van ,-- (stand per 31 december 2013). Exploitaties Het schap voert de ingezette professionaliseringsslag verder door in het beheer van de exploitatiecontracten. Belangrijke invalshoek bij de ingezette professionalisering is een zakelijke en marktconforme benadering. Daarbij is ingezet op tijdige indexering en gebruikmaking van de contractuele herzieningsmomenten. Bij zowel de herziening als de (eerste) uitgifte van gronden wordt ter bepaling van de erfpachtcanon of de huurprijs uitgegaan van een marktconform rendement over de grondwaarde. Om deze grondwaarde te bepalen wordt gebruik gemaakt van externe taxaties, tenzij sprake is van een weinig complexe situatie waarin op relatief eenvoudige wijze tot overeenstemming kan worden gekomen. Over het algemeen wordt het te hanteren rendementspercentage gebaseerd op de rente die op staatsleningen wordt verkregen, verhoogd met een toeslag voor risico s en beheer. Het schap hanteert een percentage van 5. De huidige ongunstige economische conjunctuur is merkbaar bij het genereren van inkomsten uit lopende en nieuwe exploitaties. Nieuwe exploitaties komen lastiger van de grond. Het betalingsgedrag van bestaande exploitanten vraagt aandacht. Waar nodig en verantwoord worden met exploitanten afspraken gemaakt over betalingsregelingen waarbij behoud van inkomsten voor het schap uitgangspunt is maar waarbij in betalingsmomenten aansluiting wordt gezocht bij de cashflow van de exploitant. Ontwikkelingen De commerciële ontwikkeling van de Eendragtspolder is niet alleen nodig om het gebied in aansluiting op de roeibaan op de kaart te zetten maar ook ter gedeeltelijke dekking van de kosten van beheer en onderhoud van het gebied. Deze kosten werden in 2012 geraamd op per jaar; waarbij als ambitie is geformuleerd om 25% hiervan te dekken uit inkomsten van gronduitgifte. De beoogde commerciële ontwikkeling is vertraagd. Belangrijke oorzaken hiervoor zijn dat het huidige planologische regime in begrenzingen en mogelijkheden niet aansluit op de beoogde commerciële ontwikkeling, het tot voor kort ontbreken van zekerheden ten aanzien van ontsluiting en nutsvoorzieningen en tenslotte het huidige economische klimaat. Op dit project is met voorrang inzet nodig om in de komende jaren inkomsten te kunnen realiseren. Ook in het eerste halfjaar van kon echter weinig voortgang worden geboekt in dit project. Dezelfde constatering geldt ten aanzien van de beoogde uitgifte van het perceel Zuideinde 14. In het kader van de door het bestuur geformuleerde verdienopdracht vindt in de tweede helft van een analyse plaats van de grondpositie van het schap. Deze analyse moet leiden tot een goed beeld van de nog resterende uitgiftemogelijkheden met een inschatting van haalbaarheid en opbrengstpotentie. 48

49 Gebouwd vastgoed Het schap Rottemeren is eigenaar van de volgende objecten: Adres Functie Rottekade 2, Zevenhuizen Woning Rottekade 21 en 21A, Zevenhuizen Woning Strandweg 17, Zevenhuizen Woning Strandweg 17A, Zevenhuizen Steunpunt GZH Rottebandreef 56, Bergschenhoek Woning Rottebandreef 60, Bergschenhoek Woning Wollefoppenweg 16A, Zevenhuizen Bedrijfsruimte Hoeksekade 133, Bergschenhoek Woning Hoeksekade 164, Bergschenhoek Bedrijfsruimte Molenviergang 2, Zevenhuizen Woning Zuideinde 14, Zevenhuizen Woning en bedrijfsruimte Bergweg-Zuid 163A, Bergschenhoek Woning Kooilaan 8, Bergschenhoek Regiokantoor GZH In het kader van de verdienopdracht is een analyse van deze objecten uitgevoerd. Met gebruikers / huurders van enkele objecten vindt overleg plaats waarbij de mogelijkheden tot verkoop worden afgetast; overeenkomstig de eerder gekozen richting.. De objecten in gebruik bij de G.Z-H worden betrokken bij de herijking huisvesting G.Z-H (). Het object Rottekade 2, Zevenhuizen heeft een boekwaarde per 31 december 2013 van ; het object Zuideinde 14, Zevenhuizen een boekwaarde van Beide zijn in lijn met de huidige marktwaarde. 49

50 4.5 Bedrijfsvoering De afspraken over de dienstverlening door G.Z-H aan het schap zijn vastgelegd in de Dienstverleningsovereenkomst (DVO). In 2009 is de dienstverleningsovereenkomst voor de periode tussen het schap en de provincie Zuid-Holland bekrachtigd. De activiteiten die in het kader van de reguliere dienstverlening worden uitgevoerd, zijn per programma toegelicht in de programmaverantwoording. De kwaliteit van de bedrijfsvoering en de onderliggende bedrijfsprocessen wordt getoetst door middel van een interne controle. Deze interne controle is er op gericht, op financieel beleid, de juiste werking van de bedrijfsprocessen te toetsen en daarmee de getrouwheid en rechtmatigheid vast te stellen van de uitvoering van de bedrijfsprocessen. In samenwerking met de accountant zal hiertoe steekproefsgewijs worden getoetst op de naleving van in- en externe wet- en regelgeving met behulp van verbijzonderde controles. Deze verbijzonderde controles worden onder meer uitgevoerd om de juiste werking van de verschillende processen te toetsen, met in het bijzonder de processen van inkopen en aanbesteden, betaalbaar stellen van inkoopfacturen en het innen van huur- en erfpachtopbrengsten. De wijze waarop de interne controle wordt vormgegeven en uitgevoerd zal eveneens in samenwerking met de accountant tot stand komen. De interne controle wordt gedurende het jaar uitgevoerd op basis van een intern controleplan. De accountant maakt o.a. gebruik van de resultaten van de interne controle om de jaarrekeningcontrole bestaande uit de controleverklaring en de rechtmatigheidscontrole vorm te geven. In aanvulling op de interne controle heeft de accountant een gedeelte van de verbijzonderde interne controle uitgevoerd zowel in aanvulling op de reeds verrichte interne controle als ten behoeve van de oordeelsvorming. 1. Bestuur 2. Beheer, onderhoud en exploitatie 3. Ontwikkeling Algemene dekkingsmiddelen Totaal Productomschrijving gebieden Bestuursproducten Juridische ondersteuning & advisering Financiën Gebiedsbeheer Economisch beheer Communicatie Regelgeving & handhaving Planvorming & gebiedsontwikkeling Marketing & productontwikkeling 0 Subtotaal Dienstverlening in uitgaven voorziening Groot Onderhoud Totaal

51 Geprognosticeerde Jaarrekening Recreatieschap Rottemeren 51