Jaarverslag

Transcriptie

1 Jaarverslag Uitstekend onderwijs door talentvolle professionals Basisschool De Vendelier Schutsboom 67 Stepekolk-Oost KH Helmond 5706 LA Helmond

2 Inhoudsopgave Inleiding 3 De Plan fase 3 - De ontwerpfase 3 - De meetfase 4 - De analysefase 4 De Do fase 5 De Check fase 7 De Act fase 8 - Fase van borging 8 - Fase van continuering 9 2

3 Inleiding Naar aanleiding van het schoolplan is er een jaarplan gemaakt voor het schooljaar met de werktitel Uitstekend onderwijs door talentvolle professionals. Daarin werden een aantal activiteiten omschreven met vermelding van het beoogde resultaat. In dit verslag maken we de balans op van de uitgevoerde activiteiten. De indeling van dit verslag wijkt af van wat je jaarlijks van ons gewend bent. Dit komt voort uit het feit dat we dit schooljaar de schoolontwikkelingen op een andere wijze hebben geëvalueerd. PDCA cirkel De evaluatie van de activiteiten in het schooljaar is verricht aan de hand van de zogenaamde PDCA Cirkel. Deze cirkel bevat de volgende segmenten: 1. Plan: formuleer de doelen 2. Do: uitvoeren van het plan 3. Check: ga na of de uitvoering verloopt volgens het plan 4. Act: actualiseer of stuur bij waar nodig Tijdens de jaarlijks terugkerende MT-2-daagse in april 2015 zijn alle geplande veranderingsactiviteiten de revue gepasseerd en hebben we ons de vraag gesteld: In welk segment van de cirkel kunnen we de veranderingsactiviteit plaatsen?, ofwel in welke fase van veranderingsontwikkeling bevindt zich de activiteit nu. Voor onze evaluatie van de geplande schoolontwikkeling hebben we een verfijning aangebracht in deze cirkel door ieder segment te verdelen in kleinere ontwikkelingsfasen. In tegenstelling tot andere jaarverslagen kiezen we nu voor een indeling van het jaarverslag die gebaseerd is op de segmenten van deze PDCA cirkel. 1. Plan: Formuleer de doelen 1.1 De ontwerpfase waarin we het verbeteronderwerp beschrijven. In het eerste segment van Plan in onze PDCA cirkel hebben we ons de vraag gesteld welke onderwerpen nog in de ontwerpfasen zitten. In de beantwoording hierop, vonden we twee activiteiten, waarvan we bij de voorbereiding van het schooljaar de wens hadden om dit op te pakken, maar waarbij we nu constateren dat ze nauwelijks aandacht hebben gehad. Het betreft hier de onderwerpen Educatief Partnerschap en Het schoolplan Educatief Partnerschap. Als doel binnen deze activiteit heeft de school gesteld, dat we dit thema met het team zouden gaan verkennen aan de hand van de volgende vragen: - Wat is educatief partnership? - Wat vraagt dit van ons (school en leerkracht)? - Wat vraagt dit van ouders? - Is scholing c.q. begeleiding binnen dit thema vereist? 3

4 Deze vragen zijn tot nu toe onbeantwoord gebleven, maar zijn wat ons betreft heel actueel en van belang voor de school en plaatsen het dus opnieuw op de agenda voor het nieuwe schooljaar. Wel is het zo dat in het nieuwe VVE-locatieplan op een beperkt terrein een eerste aanzet is gegeven met betrekking tot dit onderwerp. Schoolplan Het is een wettelijke verplichting voor de school om elke vier jaar in een plan aan te geven waar de school nu staat en in welke richting de school zich wil ontwikkelen in de komende vier schooljaren. De schoolplanperiode loopt dit schooljaar af en het is dus evident dat het nieuwe schoolplan beschreven en vastgesteld dient te worden. Echter door de afwezigheid van de directeur van de school ten gevolge van ziekte, is deze activiteit in tijd doorgeschoven tot einde De fase binnen het segment Plan waarin we de huidige situatie meten. In het tweede segment van Plan in onze PDCA cirkel hebben we ons de vraag gesteld welke onderwerpen nog in de fase zitten waarin we nagaan wat de actuele situatie is om van hieruit te meten wat haalbaar is. In de beantwoording hierop stelden we vast dat dit één verbeteringsonderwerp betrof, nl, Het aanbod voor meer en hoogbegaafde kinderen In een eerder stadium is het aanbod voor meer en hoogbegaafde leerlingen verruimd en vernieuwd. Voor dit schooljaar zijn er ook in het paralleloverleg afspraken gemaakt over de toepassing van dit aanbod (o.a. Levelwerk). Dit geldt echter niet voor alle jaargroepen. Voor de groepen 1-4 constateren we dat het aanbod in kaart is gebracht en beschreven om zodoende tegemoet te komen aan datgene wat deze kinderen nodig hebben. Materialen worden verder aangeschaft o.a. Levelwerk. 1.3 De fase binnen het segment Plan waarin we nagaan waardoor het komt dat er behoefte is aan verbetering en waarin we een verbeterplan opstellen. In de derde en laatste fase van het Plansegment is de school bezig om te achterhalen wat de oorzaken zijn, die tot gevolg hebben dat de school zich moet verbeteren op sommige onderwerpen. De antwoorden hierop zijn voor ons van belang. Immers we willen verbetering door de bron van het probleem aan te pakken. In deze fase willen we vier verbeteringsonderwerpen plaatsen: De invoering van de rapporten voor de groepen 1-2 De leerkrachten van de groepen 1-2 zijn met elkaar aan het onderzoeken op welke punten de verslaglegging verbetering behoeft. Van hieruit stellen ze vast wat er verbeterd moet worden. Gedragsregels voor kinderen vertalen naar schoolcultuur Voor dit onderwerp hebben we ons in dit schooljaar de volgende doelen gesteld: - Vastleggen van gedragsregels in een protocol. - Speelplan voor op het speelplein - Toezicht op naleving van afspraken. We constateren nu dat we voor wat betreft dit onderwerp nog in de planfase zitten. 4

5 Ontwikkelingsperspectief Voor dit verbeteronderwerp zijn in het actieplan de volgende doelen bepaald: - Beschrijven van een beleidsnotitie over het ontwikkelingsperspectief. - Toepassing van eerder gemaakte afspraken. - Informeren van alle leerkrachten over eerder opgedane ervaringen. De doelen voor dit schooljaar zijn bijgesteld. In het kader van Passend Onderwijs zijn aanbevelingen gedaan op basis waarvan we het nodig vinden dat er een nieuw format voor het ontwikkelingsperspectief moet worden ontwikkeld voor de groepen 5-8. Voor de leerlingen van de groepen 1-4 onderzoeken we nog op welke wijze we vorm en inhoud kunnen geven aan een ontwikkelingsperspectief. Ook hier willen we ons als school afhankelijk stellen van de richtlijnen uit het samenwerkingsverband Passend Onderwijs. Tot op heden zijn er uit dit verband nog geen concrete aanwijzingen verstrekt. Scholing LB-ers Het is de wens van de school dat leerkrachten in een LB-functie zich meer bekwamen in een hun eigen rol in dienst van ons onderwijs en de organisatie van de schoolontwikkeling. Hiervoor is externe begeleiding ingezet in het schooljaar In verband met prioriteiten stellen door de directie in de eerste maanden van het schooljaar heeft de evaluatie van deze scholing nog niet plaatsgevonden. Beschouwing plan-fase De genoemde verbeteractiviteiten in het Plansegment komen allen terug in het actieplan voor het nieuwe schooljaar Prioriteit hierbij wordt toegekend aan het schoolplan Voor januari 2016 zal dit plan moeten worden vastgesteld. Verder zal de school ook speciale aandacht schenken aan het educatief partnerschap. Ontwikkelingsdoelen van kinderen, zeker ook binnen de doelstellingen van Passend Onderwijs, worden beter behaald binnen een nauwe samenwerking tussen ouders en school. Binnen dit kader willen we er ook naar streven dat het kind zelf meer eigenaar wordt van haar eigen ontwikkeling. De overige genoemde verbeteractiviteiten worden ook in het nieuwe schooljaar planmatig behandeld en schuiven door in de cyclus van PDCA. 2. Do: uitvoeren van het plan In het Do segment van de PDCA cirkel plaatsen we de verbeteractiviteiten die in de fase zijn van het uitproberen in de praktijk. Voor ons is het een pilotsituatie waarin we kunnen verkennen hoe we de nieuwe afspraken op de beste manier in de praktijk kunnen brengen. Er zijn vijf ontwikkelingen die we in dit segment kunnen plaatsen: Individuele deskundigheidsbevordering Het doel binnen deze activiteit is als volgt beschreven in het actieplan : Bewustwording van de rechten en plichten die er zijn in het kader van deskundigheids- Bevordering. Binnen de functioneringsgesprekken wordt in onderling overleg besproken op welke terreinen de individuele leerkracht zich meer gaat bekwamen. Naar rato van de 5

6 werktijdfactor wordt het aantal uren berekend die hiervoor binnen de normjaartaak beschikbaar worden gesteld (in kader nieuwe cao). In een volgend functioneringsgesprek c.q. beoordelingsgesprek wordt beoordeeld in welke mate is voldaan aan de verwachtingen. Dit proces loopt nu binnen de schoolorganisatie. Scholing van de MT-leden Het leiding geven aan een school volgens de principes van de lerende organisatie vraagt van de leden van het MT dat zij voortdurend reflecteren op hun eigen handelen. Met vaste regelmaat hebben de MT leden deelgenomen aan sessies waarin ze elkaar, soms onder begeleiding van externen, begeleid en ondersteund hebben in hun leidinggevende rol. Terugkijkend is dit proces naar tevredenheid verlopen. Geplande resultaten zijn over het algemeen bereikt, terwijl de werkdrukbeleving omlaag is gebracht. Zien! ZIEN! is een expertsysteem dat de leerkracht helpt bij het bevorderen van de sociaalemotionele ontwikkeling van de leerlingen In dit schooljaar is deze methode voor sociaal emotionele ontwikkeling ingevoerd binnen het onderwijsaanbod van De Vendelier. Leerkrachten zijn geschoold in de methodiek en ervaren nu in de praktijk hoe gewerkt kan worden met de methode en met welk resultaat. Informatie naar ouders Op basis van de evaluatie van het schooljaar vond de directie van de school het wenselijk dat de ouders meer en beter geïnformeerd dienden te worden over het onderwijs op De Vendelier. Men nam zich voor om via het bulletin Vaandels aan de hand van thema s de ouders uitgebreid te informeren. Vanwege prioritering van andere zaken is dit proces nog niet tot volle tevredenheid verlopen en verdient dit ook volgend schooljaar nog aandacht. Via een tevredenheidsonderzoek in het nieuwe schooljaar wordt gepeild onder de ouders of de informatievoorziening naar wens verloopt. Teamontwikkeling op basis van kleuren Tijdens een studiedag in het schooljaar hebben de teamleden van bs De Vendelier kennis gemaakt met de theorie van Profile Dynamics. Hierin wordt men bewust van de drijfveren die in ieder persoonlijk aanwezig zijn. De zeven drijfveren en de daarmee samenhangende waarden en gedrag, worden weergegeven met een eigen kleur. Het team streeft ernaar om bij elkaar inzicht te krijgen over welke drijfveren eenieder heeft en hoe die kunnen worden ingezet ten dienst van de persoonlijke ontwikkeling, die van het team en van de school als geheel. 6

7 Beschouwing do-fase Over het algemeen zien we dat onze school niet alleen stevig in ontwikkeling is, maar dat leerkrachten meer en meer gaan doen op basis van eigen initiatief en verantwoordelijkheid. Het MT heeft in een zelfevaluatie na de eerste maanden van het schooljaar besloten om het tempo van en de hoeveelheid aan activiteiten vanuit het actieplan bij te stellen. Daardoor is er ook ruimte ontstaan voor een eigen / gedifferentieerde invulling binnen de verbeteringstrajecten, waarbij een sterk beroep is gedaan op de eigen autonomie. Hierdoor is er volop activiteit, worden gewenste resultaten behaald, terwijl de werkdruk minder sterk wordt beleefd dan voorheen. 3. Check /Study: meet de resultaten In dit segment van onze cirkel plaatsen we de ontwikkelactiviteiten waarbij we aan het meten zijn of de nieuwe afspraken en activiteiten het gewenste resultaat hebben, zoals we dit ook vooraf hebben vastgelegd. Op basis van onze evaluatie zijn er twee activiteiten die we in dit segment willen plaatsen: Het aanbod voor meer en hoogbegaafde leerlingen groepen 5 8 Voor leerlingen in de groepen 5 tot en met 8, die meer of hoogbegaafd zijn, zijn er met de leerkrachten afspraken gemaakt over wat en hoe ze aangepast onderwijs krijgen, dat is afgestemd op de specifieke leerbehoefte van deze categorie o.a. Levelwerk. Dit nieuwe aanbod wordt nu in de praktijk gebracht en onderzocht wordt of dit naar tevredenheid verloopt. Scholing interne begeleiders Het gericht werken aan verbeterde opbrengsten in het onderwijs op bs De Vendelier vraagt van de interne begeleiders een aantal specifieke, voor hen ook nieuwe, vaardigheden, waarbij in aanvang begeleiding noodzakelijk is. Niet alleen worden Cito gegevens in beeld gebracht, geanalyseerd en worden trends zichtbaar. Van wezenlijk belang is ook, dat zij samen met de verantwoordelijke leerkrachten, een plan van campagne kunnen opstellen, die ertoe moet leiden dat resultaten worden verbeterd. Dit proces vindt plaats tijdens een groepsbespreking op parallelniveau. Interne begeleiders worden begeleid en ondersteund in deze sturende en ondersteunende rol en onderzocht wordt, of dit ook inderdaad leidt tot betere resultaten. Beschouwing check-fase In het kader van opbrengstgericht werken geven de interne begeleiders uitstekend invulling aan hun rol in dit proces. Niet alleen gaat hier een sterk sturende en begeleidende rol van uit, maar van groot belang is ook dat er een structuur ontstaat waarbinnen de juiste afspraken worden gemaakt om tot betere resultaten te komen en waarbij leerkrachten ervaren dat zij zelf eigenaar zijn van dit proces. Opbrengstgericht werken wordt op deze wijze geïnternaliseerd binnen de organisatie. Het wordt onderdeel van de schoolcultuur, hetgeen gelijk staat aan borging van afspraken. 7

8 4. Act: borg en continueer de verbetering In het laatste segment van onze PDCA onderscheiden we twee fasen. Het voorlaatste deel is de fase van borging. We hebben onderkend dat de verbeterde activiteiten en/of afspraken hebben geleid tot een gewenst resultaat. Nu willen we met elkaar tot afspraken komen, die er als het ware voor zorgen dat de activiteiten een vast onderdeel zijn van ons aanbod en onze organisatie. Voor de school moet het gemeengoed zijn dat we de activiteit doen. We stellen nu vast dat we vijf activiteiten kunnen plaatsen binnen dit deel van het act-segment : Taakspel Taakspel is een interventie waardoor leerlingen zich beter aan klassenregels houden. Daardoor neemt onrustig en storend gedrag af. Leerlingen kunnen dan beter en taakgericht werken. Zo ontstaat er een prettiger klassenklimaat. Bijna alle leerkrachten van de school (groep 3-8) zijn inmiddels gecertificeerd voor het programma van Taakspel. Het borgingsdocument moet volgend schooljaar nog worden vastgesteld. Effectieve leertijd (binnen vakgebieden per parallegroep) In het actieplan hebben we voor wat betreft dit onderwerp de volgende doelen omschreven: - Begripsverheldering over wat effectieve leertijd is - Afspraken maken over zinvolle inzet van leertijd - Afspraken maken over begin en eindtijden van activiteiten We stellen vast dat de leden van ons team voor zichzelf helder hebben op welke wijze de kinderen optimaal gebruik kunnen maken van de leertijd, zoals die door de leerkracht wordt georganiseerd. Verder kunnen we stellen dat dit onderwerp in de toekomst nog in een breder perspectief zal terugkomen. Weerbaarheidstraining De school was al vertrouwd met een programma voor training van sociale vaardigheden, wat structureel wordt aangeboden aan de leerlingen van de school. Dit schooljaar zijn aan dit programma elementen toegevoegd uit de weerbaarheidstraining Rots & Water. Hierin leren kinderen voor zichzelf de keuze te maken in welke situaties ze een standvastige houding moeten aannemen (Rots) en wanneer ze een meegaande houding moeten hanteren (Water). Binnen het bestaande aanbod zijn deze oefeningen ingevoegd, waardoor gegarandeerd wordt dat kinderen kennis maken met deze nieuwe vaardigheden. Rapport groepen 3-8 De rapporten voor de groepen 3 tot en met 8 zijn aangepast conform het model wat ParnaSsys aanreikt. Hierdoor kunnen registraties in de leerling administratie automatisch worden doorgevoerd naar de rapportage. Veiligheidsplan Naar aanleiding van de ontruimingsoefeningen zijn er aanpassingen aangebracht in het veiligheidsplan. Deze zijn bekend binnen het team. 8

9 Het tweede deel van het act-segment en tevens het laatste onderdeel van de PDCA cirkel, is gereserveerd voor die onderwerpen, waarvan we willen aangeven dat ze volledig geïntegreerd zijn binnen het aanbod van onze school. Afspraken en activiteiten voldoen dan inmiddels aan de wenselijkheid die we als school eerder met elkaar hebben geformuleerd. Binnen dit segment willen we 7 onderwerpen presenteren: Opbrengstgericht werken We constateren dat we binnen de organisatie van de school vaste momenten hebben ingevoerd, waarop activiteiten worden uitgevoerd, die gericht zijn op handhaving en/of verbetering van de opbrengsten. - De tussenopbrengsten voor alle leerjaren worden tweemaal per jaar in beeld gebracht, geanalyseerd en vertaald naar doelgerichte acties binnen de groepsbesprekingen. - Zowel de eindopbrengsten van groep 8, als de opbrengsten van de entreetoets van groep 7, worden eenmaal per jaar geanalyseerd en afgezet tegen de resultaten van voorgaande jaren. Zij geven een totaalbeeld van de kwaliteit van ons onderwijs voor wat betreft de leeropbrengsten. Aanbod en leertijd taalonderwijs Voor alle leerjaren is vastgelegd wat in elk leerjaar wordt aangeboden voor taalonderwijs en hoeveel lestijd voor dit vakgebied wordt ingepland. Directe instructie Dit model bezit elementen van de cognitieve psychologie en het behavioristische denken. De cognitieve psychologie toont aan dat kinderen effectief leren als zij nieuwe informatie kunnen verbinden aan aanwezige kennis. Enkele hoofdkenmerken van het Directe instructiemodel zijn: - Basiskennis en -vaardigheden op een krachtige wijze ontwikkelen. - Aansluiten op het individueel tempo van de leerling. - Duidelijke doelen stellen. - Een heldere leerstofopbouw. - Directe feedback geven Binnen ons onderwijs hanteren we vaste afspraken voor de toepassing van dit model, die zijn vastgelegd in een kijkwijzer. Jaarlijks worden alle klassen bezocht en observeren en bespreken we de kwaliteit van de toepassing. ParnaSsys De school maakt gebruik van een systeem voor leerling administratie. Binnen dit systeem wordt alle relevante informatie met betrekking tot de leerling geregistreerd. De gegevens bevatten informatie die de basis vormen voor de bekostigingssystematiek van ons onderwijs. Maar we registreren ook alle relevante informatie waarmee we de ontwikkeling van de leerlingen kunnen volgen en verantwoorden naar ouders en inspectie. Al onze leerkrachten hebben de vaardigheid om de functies binnen dit administratiesysteem toe te passen voor wat betreft het vastleggen en verantwoorden van deze gegevens. Functioneringsgesprekken Conform de richtlijnen die binnen QliQ Primair zijn vastgesteld met betrekking tot de gesprekkencyclus als onderdeel van het personeelsbeleid, vinden op bs De Vendelier jaarlijks functioneringsgesprekken plaats met alle personeelsleden. Deze gesprekken zijn uitgevoerd en afgerond. 9

10 Competentiescan De resultaten van de competentiescan geven een beeld van de kwaliteit van het leraarschap. We gebruiken de resultaten om in gesprek te gaan met de leerkracht om samen te onderzoeken waar we kwaliteit willen en kunnen verbeteren. Dit heeft plaatsgevonden binnen het functioneringsgesprek. Beschouwing kwaliteitscyclus In het laatste segment van onze cirkel worden, relatief gezien, de meeste onderwerpen beschreven. Voor ons betekent dit, dat we als school erin slagen om vele eerder voorgenomen verbeteractiviteiten, planmatig op een niveau te brengen, waarvan we oprecht vinden dat die het resultaat geven waarover we tevreden kunnen zijn. Dit bevestigt het beeld wat de inspectie in haar rapport van 2014 beschrijft. De inspecteur is zeer content met in gang gezette beleid, de structuur, het transparant informeren en het planmatig werken. De kwaliteitszorg wordt in het rapport als goed beoordeeld. Niet geheel zonder trots mogen we terugblikken op een schooljaar waarin veel bereikt is in het voordeel van goed onderwijs aan onze kinderen. Directie basisschool De Vendelier 10