RAPPORT VAN BEVINDINGEN. Tussentijds kwaliteitsonderzoek bij. basisschool De Meander

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN Tussentijds kwaliteitsonderzoek bij basisschool De Meander Plaats : Hendrik-Ido-Ambacht BRIN-nummer : 12GN Onderzoeksnummer : Datum schoolbezoek : 7 oktober 2010 Rapport vastgesteld te Breda op: 6 december 2010

2

3 Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bevindingen 7 3 Toezichtarrangement 13 pagina 3 van 13

4

5 1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs heeft op 7 oktober 2010 een tussentijds kwaliteitsonderzoek (TKO) uitgevoerd op basisschool De Meander naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 1 februari 2010 stelde de inspectie tekortkomingen vast in de opbrengsten, het onderwijsleerproces en de naleving van wettelijke vereisten op basisschool De Meander. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 10 mei De kwaliteit van het onderwijs is toen als zwak beoordeeld en de inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd. In het kader hiervan voert de inspectie nu een tussentijds onderzoek uit om na te gaan in hoeverre de in het toezichtplan opgenomen tekortkomingen zijn opgeheven en aan de afspraken is voldaan. Toezichthistorie In november 2008 heeft de inspectie een onderzoek uitgevoerd vanwege mogelijke risico's in de eindopbrengsten over de jaren 2006, 2007 en Daarbij is geen onderzoek verricht naar de kwaliteit van het onderwijsleerproces en de kwaliteitszorg. De inspectie constateerde dat een substantieel aantal leerlingen niet deelnam aan de eindtoets. Oorzaak hiervan was dat de leerlingen eerst aan het Drempelonderzoek deelnamen en vanaf een score van 528 ook de Cito-Eindtoets maakten. Na herberekening van de scores stelde de inspectie vast dat dat de eindopbrengsten van zowel 2007 als 2008 onder het niveau lagen dat mag worden verwacht, gelet op de kenmerken van de leerlingenpopulatie. De eindopbrengsten van 2006 waren voldoende. De resultaten van de Cito-entreetoets van groep 7 uit het schooljaar lagen op het niveau dat mocht worden verwacht, evenals de resultaten van de tussentijdse toetsen van rekenen en wiskunde en begrijpend lezen van groep 7. De inspectie was van oordeel dat de eindopbrengsten van de school risicovol waren, maar voor dat moment voldoende. Onderzoeksopzet De onderzoeksopzet is gebaseerd op de afspraken die in het toezichtplan zijn opgenomen. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij de inspectie gesprekken heeft gevoerd met de directie, de locatieleiders en de intern begeleiders. Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bevoegd gezag, na afloop van het schoolbezoek. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, zorg en begeleiding en de kwaliteitszorg. pagina 5 van 13

6 Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2009 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. pagina 6 van 13

7 2 Bevindingen 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs De indicatoren met een asterisk zijn de normindicatoren; zij spelen een beslissende rol bij de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Kwaliteitsaspect 1 Opbrengsten 1.1 * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht De taalresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht De rekenresultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden pagina 7 van 13

8 Kwaliteitsaspect 8 Zorg Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitsaspect 9 Kwaliteitszorg De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 2.2 Beschouwing Algemeen beeld Op basis van dit tussentijds kwaliteitsonderzoek concludeert de inspectie dat de school gericht werkt aan de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Hierbij maakt het team een omslag door in denken en handelen. Hoewel de inspectie de effecten van deze verbeteringen nog niet allemaal als voldoende beoordeelt, heeft de school al wel stappen in de goede richting gezet. Komend vanuit het concept van ontwikkelingsgericht onderwijs zet het team nu in op een plannend en opbrengstgericht onderwijs. Onder de zorgvuldige en planmatige aansturing van de beide locatiemanagers heeft het team een start gemaakt om zich deze nieuwe manier van denken en werken eigen te maken. Het door de school opgestelde Werkplan vormt in dit proces de leidraad. Wel stelt de inspectie op basis van steekproefsgewijze groepsbezoeken en dossieranalyse vast, dat de onderlinge afstemming in werkwijzen binnen het team nog aangescherpt moet worden. Ook verdient de analyse van leerproblemen en de evaluatie van de verleende zorg nog verbetering. Na de periode van uitproberen die de leraren met deze manier van werken achter de rug hebben, moet nu worden gestuurd op een eenduidige uitvoering van het ingezette beleid. Dit moet zichtbaar zijn in het didactisch handelen van de leraren en moet worden ondersteund door een transparante en eenduidige groepsadministratie. Overigens blijkt uit de beleidsvoornemens in het Werkplan dat dit ook de intentie is van de school. De gedragen visie in het team, de coaching op de uitvoering van de effectieve instructie door de locatieleiders en de borging van de afspraken maken hier nadrukkelijk deel van uit. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Toelichting Opbrengsten Eindopbrengsten 2010 voldoende pagina 8 van 13

9 De resultaten gemeten met de Cito-Eindtoets 2010 laten een score zien die iets boven het landelijk gemiddelde ligt. De opbrengsten op de deeltoetsen taal en rekenen zijn voldoende. Hiermee beoordeelt de inspectie de eindresultaten gemeten over de afgelopen drie jaar als gemiddeld voldoende, maar het is nog te vroeg om te kunnen spreken over stabiele en duurzame eindresultaten. Hoewel de school geen streefnorm heeft geformuleerd voor de resultaten in 2011, geeft zij aan in het onderwijsleerproces erop gericht te zijn de eindopbrengsten opnieuw op een voldoende niveau te brengen. pagina 9 van 13

10 Ontwikkelingsperspectieven nog niet afgerond Het opstellen van ontwikkelingsperspectieven voor de leerlingen die niet het eindniveau van groep 8 zullen halen, is op de school in ontwikkeling. Op dit moment volgt een aantal leerlingen een eigen leerlijn. Hoewel de leerlingen wel zijn opgenomen in het groepsplan dat de leraren hanteren, zijn de onderwijsbehoefte en het bijbehorende aanbod te algemeen en te globaal beschreven voor deze speciale risicoleerlingen. In overleg met een externe deskundige bekwamen de interne begeleiders zich in het opstellen van ontwikkelingsperspectieven. Dit proces is nog niet afgerond. Daarom beoordeelt de inspectie deze indicator als onvoldoende. Zorg en begeleiding Analyseren van de hulpvraag en evalueren van verleende zorg aanscherpen De school heeft duidelijk vastgelegd wat zij verstaat onder zorgleerlingen. Bij beschouwing van een aantal (groeps)handelingsplannen stelt de inspectie vast dat er verschillen zijn in de kwaliteit waarmee deze plannen zijn opgesteld. Hoewel niet op een eenduidige manier, hebben alle leraren de onderwijsbehoeften van de leerlingen in beeld gebracht in groepsoverzichten en hebben zij op basis hiervan groepsplannen opgesteld. Het nauwkeurig analyseren van de hulpvraag van die leerlingen die extra zorg nodig hebben behoeft echter verbetering. Wanneer duidelijk is wat de oorzaak van de achterblijvende prestaties van de leerling is, of welke hiaten wellicht zijn ontstaan in de kennisverwerving, kunnen het onderwijs en de hulp meer precies worden afgestemd op de leer- en ontwikkelingsvraag van de leerling. In samenhang hiermee dient ook de evaluatie van de (groeps)handelingsplannen scherper te worden geformuleerd. In de eerste plaats is daarbij het al dan niet bereiken van de vooraf geformuleerde doelstelling van belang, maar ook moet aan de orde worden gesteld in hoeverre de gekozen aanpak daaraan heeft bijgedragen en wat dit betekent voor een eventuele vervolgaanpak voor de zorgleerlingen. In het Werkplan is aangegeven dat de interne begeleiders aan het eind van het schooljaar de effecten evalueren van de gegeven zorg. Het verdient aanbeveling dat de intern begeleiders ook tijdens de rit de vinger aan de pols houden en de leraren ondersteunen bij het realiseren van een effectief zorgtraject. Kwaliteitszorg Start gemaakt met de evaluatie van de resultaten van de leerlingen Recent heeft de school een digitaal leerlingvolgsysteem in gebruik genomen. Aan de hand van de tussentijdse opbrengsten eind schooljaar 2010 heeft de school een eerste overzicht gemaakt van de resultaten. Ook is bij de analyse de ontwikkeling betrokken van het groepsgemiddelde door de jaren heen van de huidige groepen 6, 7 en 8 op het gebied van technisch lezen, spelling en rekenen. Aan de hand van deze analyse heeft de school conclusies getrokken en deze vastgelegd. Bovendien zijn de bevindingen vertaald in actiepunten die zijn opgenomen in de beleidsvoornemens van dit schooljaar. Ook is de Entreetoets groep 7 geanalyseerd, waarna voor individuele leerlingen die uitvallen plannen zijn opgesteld, en besteedt men twee keer per week extra tijd aan het oefenen met spelling in groep 8. Daarnaast heeft de school per groep streefdoelen geformuleerd, voor de midden - en eindtoetsen van het leerlingvolgsysteem voor rekenen en wiskunde, lezen en spelling. De school heeft hiermee een goede stap gezet in de cyclus van kwaliteitszorg, waarbij de opbrengstgegevens als een belangrijke input worden benut om het onderwijsleerproces te verbeteren. In het Werkplan heeft de school de procedure vastgelegd die zij wil volgen om de systematische evaluatie van de resultaten in de toekomst in te richten. pagina 10 van 13

11 pagina 11 van 13

12

13 3 Toezichtarrangement Op 10 mei 2010 heeft de inspectie aan basisschool de Meander een aangepast arrangement zwak toegekend. De inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd en volgt de voortgang van het verbetertraject. Dit tussentijds kwaliteitsonderzoek maakt daar onderdeel van uit. De kwaliteit van het onderwijs is nog niet op alle onderzochte onderdelen voldoende verbeterd. De inspectie heeft er echter vertrouwen in dat basisschool De Meander het afgesproken verbetertraject kan realiseren. pagina 13 van 13