AVANS Hogeschool. HBO-Bachelor Informatica, s-hertogenbosch

Transcriptie

1 AVANS Hogeschool HBO-Bachelor Informatica, s-hertogenbosch Netherlands Quality Agency (NQA) Oktober 2010

2 2/61 NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica

3 Managementsamenvatting Dit rapport is het verslag van het auditteam dat in opdracht van Netherlands Quality Agency (NQA) een bestaande hbo-bacheloropleiding heeft beoordeeld. Het beschrijft de bevindingen, overwegingen en conclusies. Het rapport is conform het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding opgesteld. De rapportage heeft betrekking op: Instelling AVANS Hogeschool. Opleiding Informatica ( s-hertogenbosch) Variant Voltijd Croho-nummer Locatie s-hertogenbosch Auditdatum 6 juli 2010 Auditteam De heer ir. H. Wagter (vakdeskundige) De heer dr. ir. J. van den Berg (vakdeskundige) Mevrouw S.A.M. Janssen (studentlid auditteam) Mevrouw ir. M. Dekker-Joziasse (NQA-auditor)* De heer drs. János Betkó (NQA-auditor) * Door omstandigheden kort voor de auditdatum heeft mevrouw Dekker niet kunnen deelnemen aan het auditbezoek. Zij is wel betrokken geweest bij voorbereiding en uitwerking van de audit. Het panel is tijdens het bezoek extra ondersteund door mw. Leonie Redder MSc. Door AVANS Hogeschool is een dossier ingediend bij NQA voor de beoordeling van de bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica ( s-hertogenbosch). Bij de aanvraag werd door de instelling een kritische reflectie aangeboden die naar vorm en inhoud voldeed aan de eisen die NQA in het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding stelt. Voor de beoordeling van de kwaliteit en het niveau van de bestaande opleiding heeft NQA een auditteam samengesteld, dat voldoet aan de eisen van de NVAO. Het team heeft de kritische reflectie bestudeerd en een bezoek aan de opleiding gebracht. De kritische reflectie en alle overige (mondeling en schriftelijk) verstrekte informatie hebben het auditteam in staat gesteld om tot een weloverwogen oordeel te komen. Onderwerp 1 De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen zoals gesteld door vakgenoten en de beroepspraktijk. Ze zijn gefundeerd op de profielbeschrijving van het domein ICT door de Stichting HBO-I. De opleiding profileert zich in de richtingen softwareontwikkeling en innovatie en beheer van informatiesystemen. De eindkwalificaties sluiten aan bij de Dublin descriptoren voor het bachelorniveau en de tien generieke hbo-kwalificaties. Het beroepenveld is betrokken bij het opstellen van de eindkwalificaties, die het niveau weerspiegelen dat nodig is om als beginnend ICT er aan de slag te gaan. Afgestudeerden van de opleiding gaan onder andere aan de slag als software engineer en IT-consultant. NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica 3/61

4 Onderwerp 2 De kennisontwikkeling door studenten vindt plaats door interactie met de beroepspraktijk, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal, via literatuur en in mindere mate via toegepast onderzoek. Studenten werken in projecten aan actuele en realistische problemen die ontleend zijn aan de praktijk. Van actuele ontwikkelingen in de beroepspraktijk wordt kennisgenomen via de Adviesraad en de docenten die werkzaam zijn in de beroepspraktijk, actuele ontwikkelingen in het vakgebied worden gevolgd via landelijke platformen en studiedagen. De eindkwalificaties worden in voldoende mate geconcretiseerd in het programma. Wel is in het programma ruimte voor een grotere aandacht voor onderzoeksvaardigheden. Het programma vertoont een sterke samenhang, zowel horizontaal binnen modulen en blokken, als verticaal middels verschillende leerlijnen. Gedurende de studie neemt de complexiteit van de opdrachten toe. Er is beleid ten aanzien van de studeerbaarheid, factoren die de studeerbaarheid belemmeren worden zo veel mogelijk weggenomen, onder andere door een evenwichtige spreiding van de studielast en een evenwichtige spreiding van toetsmomenten. De opleiding sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van instromende studenten. Er is beleid om de aansluiting te vergemakkelijken, zoals een student-buddy systeem. Het didactisch concept heeft als uitgangspunt studenten op te leiden tot zelfstandig functionerende beroepsbeoefenaars. De werkvormen zijn hier op gericht, wat onder andere blijkt uit het feit dat ze voor een groot deel gericht zijn op het integreren van theorie en praktijk. De toetsing is adequaat en sluit aan bij de werkvormen, maar kan aangescherpt worden. De opleiding werkt hieraan. Onderwerp 3 Het personeel dat het onderwijs verzorgt is in staat de verbinding te leggen tussen de beroepspraktijk en de opleiding. Vrijwel alle docenten hebben ervaring in het werkveld, verder blijven studenten in contact met het beroepenveld via onder andere de Adviesraad en de stage- en afstudeerbegeleiding. De opleiding hanteert een eigen competentiematrix voor docenten. Bij de opleiding zijn 17 docenten werkzaam. De student-docent ratio was over de afgelopen jaren gemiddeld 21.9 : 1. Van de docenten hebben er 12 een masterdiploma en is er één gepromoveerd. Nieuwe medewerkers worden geschoold in pedagogische en didactische vaardigheden. Onderwerp 4 De huisvesting en materiële voorzieningen zijn toereikend om het programma te realiseren. Er zijn lokalen beschikbaar voor werkgroepen en hoorcolleges, en ruimtes om zelfstandig en individueel te werken. De eigen, op ICT-gerichte opleidingsvoorzieningen sluiten goed aan bij de opleiding. De studiebegeleiding is in orde. De opleiding werkt met een buddy-systeem voor studenten, studenten en bedrijven waar studenten stagelopen zijn erg positief over de begeleiding van de opleiding. Ook de informatievoorziening is voldoende, de tevredenheid hierover is onder studenten de afgelopen jaren toegenomen. Onderwerp 5 Het kwaliteitsbeleid is voor een groot deel academiebreed vastgelegd. De academie maakt gebruik van een driedelig kwaliteitszorgdocument, bestaande uit een beleidsplan met doelstellingen, een kwaliteitshandboek met procedures en een planningsdocument. Er 4/61 NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica

5 worden verschillende evaluatie-instrumenten gebruikt, waarvan blokrapportages de belangrijkste zijn, daarnaast wordt gebruik gemaakt van het STO, het MTO, exitgesprekken met afstudeerders, werkveldonderzoek en gegevens uit landelijke onderzoeken. Hierbij worden studenten, docenten, werkveld en alumni geraadpleegd. Streefdoelen zijn vastgelegd en worden systematisch geëvalueerd. De opleidingen voeren aantoonbaar verbetermaatregelen door op basis van de gehouden evaluaties. Onderwerp 6 De door studenten gerealiseerde eindkwalificaties zijn in lijn met de eindkwalificaties die de opleiding nastreeft. De opleiding levert afgestudeerden af die in staat zijn relevante, actuele ICT-oplossingen aan te dragen, die van ruim voldoende niveau zijn. De opleiding voldoet deels aan de streefcijfers die ze zichzelf gesteld heeft. In vergelijking met andere opleidingen is het diplomarendement bovengemiddeld. Alles overziend komt het auditteam van NQA tot de conclusie dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica ( s-hertogenbosch) van AVANS Hogeschool aan de vereiste basiskwaliteit voldoet. Een onderbouwing van deze conclusie is opgenomen in hoofdstuk 2. NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica 5/61

6 6/61 NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica

7 1 Basisgegevens 9 2 Beoordeling Doelstellingen van de opleiding Programma Inzet van personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Resultaten 35 3 Bijlagen 39 Bijlage 1 Deskundigheden auditteam 41 Bijlage 2 Onafhankelijkheidsverklaring auditteam 47 Bijlage 3 Bezoekprogramma 53 Bijlage 4 Bijlagen zelfevaluatie en ter inzage gelegd materiaal 55 Bijlage 5 Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties 61 NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica 7/61

8 8/61 NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica

9 1 Basisgegevens De basisgegevens van de bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica s-hertogenbosch zijn in onderstaande tabel weergeven. 1. Naam instelling AVANS Hogeschool. 2. Status instelling Bekostigd 3. Naam opleiding in Informatica CROHO 4. Registratienummer in CROHO 5. Oriëntatie en niveau hbo; bachelor 6. Aantal studiepunten Afstudeerrichting(en) 8. Locatie(s) s-hertogenbosch 9. Code of conduct ja 10. Variant(en) Voltijd 11. Inhoudelijk profiel opleiding Binnen de opleiding Informatica studeren studenten van twee majors; Software Ontwikkeling en Innovatie en Beheer van Informatiesystemen. Softwareontwikkeling Het beroepsprofiel van de informaticus/software engineer richt zich (vooral) op het systematisch benoemen van requirements, ontwerpen, bouwen, onderhouden en testen van software, daarbij zoveel mogelijk gebruik makend van gangbare ontwikkeltechnieken en - tools. De toepassing van deze software beschrijft een breed spectrum: informatiesystemen voor bedrijven, eindgebruikertoepassingen (stand-alone - en webapplicaties), multimediale toepassingen (games, campagnes, mobiele apparatuur), enz. Innovatie en Beheer van Informatiesystemen De informatica-student die de major IBIS kiest heeft enerzijds belangstelling voor innovatie met behulp van Informatie- en CommunicatieTechnologie (ICT), zowel in het bedrijfsleven als bij de overheid, anderzijds voor het beheer van complexe informatievoorzieningen. Innovatie door middel van ICT heeft betrekking op bedrijfsprocessen in en tussen organisaties, maar ook op producten. Alleen door voortdurende innovatie kunnen bedrijven overleven in de concurrentiestrijd, en blijven overheidsorganisaties in staat om te voldoen aan de eisen van de samenleving. Maar moderne organisaties maken al op grote schaal gebruik van ICT, en zijn daar steeds meer afhankelijk van geworden. Een stabiele en gegarandeerde werking is dan ook van levensbelang, en dat is precies het doel van beheer. Vanuit dat gezichtspunt is innovatie niet gewenst, omdat daarmee de stabiliteit in gevaar komt. Tegelijkertijd innoveren zonder de stabiliteit in gevaar te brengen is dus de uitdaging waar bedrijven en overheden voor staan. Een gezonde en werkbare combinatie van innoveren en beheren is het onderwerp van de major IBIS. NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica 9/61

10 12. Beoogd werkveld alumni 13. Plaats opleiding in organisatie-structuur hogeschool 14. Jaar vorige visitatie en datum besluit NVAO 15. Belangrijkste wijzigingen in opleiding sinds vorige visitatie 16. Schema opbouw programma De Bossche Bachelor of ICT zoekt aansluiting bij het midden- en kleinbedrijf in de regio en bij grotere bedrijven op internationaal niveau. Deze keuze betekent een ruim aanbod aan specialisatiemogelijkheden vanwege de diversiteit van de bedrijvigheid in de regio. De opleiding Informatica vormt samen met de opleiding Technische Informatica de Bachelor of ICT. De opleiding is onderdeel van de academie voor Industrie & Informatica die naast de opleidingen Informatica en Technische Informatica ook de opleidingen Elektrotechniek, Technische Bedrijfskunde, Werktuigbouwkunde en Communicatie & Media Design aanbiedt. Vorige visitatie was in Accreditatiebesluit was 31 mei Opleiding omgebouwd naar major/minor structuur - Competentieset aangepast naar landelijk profiel van Deels gezamenlijke propedeuse met opleiding Technische Informatica - BIS major omgevormd naar IBIS waarbij er meer aandacht is voor beheer - Relaties met beroepenveld zijn aangehaald - Duur verkort MBO programma aangepast van 2,5 naar 3 jaar - Aanpassingen in propedeuse om doorstroom te bevorderen - Onderwijsconcept geactualiseerd - Nieuw toetsbeleid ontwikkeld - Stage/afstudeerprocedure doorontwikkeld 10/61 NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica

11 2 Beoordeling Het auditteam komt samenvattend tot het volgende oordeel over de opleiding: Onderwerp Oordeel Facet Oordeel 1 Doelstellingen P 1.1 Domeinspecifieke eisen 1.2 Niveau 1.3 Oriëntatie hbo 2 Programma P 2.1 Eisen hbo 2.2 Relatie doelstellingen programma 2.3 Samenhang programma 2.4 Studielast 2.5 Instroom 2.6 Duur 2.7 Afstemming vormgeving inhoud 2.8 Beoordeling en toetsing 3 Inzet personeel P 3.1 Eisen hbo 3.2 Kwantiteit 3.3 Kwaliteit 4 Voorzieningen P 4.1 Materiële voorzieningen 4.2 Studiebegeleiding 5 Interne kwaliteitszorg P 5.1 Evaluatie resultaten 5.2 Maatregelen verbetering 5.3 Betrokkenheid 6 Resultaten P 6.1 Gerealiseerd niveau 6.2 Onderwijsrendement Goed Goed Goed Voldoende Voldoende Goed Goed Goed Voldaan Goed Voldoende Goed Goed Goed Goed Goed Goed Goed Goed Voldoende Voldoende Het auditteam stelt vast dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbobacheloropleiding Informatica ( s-hertogenbosch) van AVANS Hogeschool aan de vereiste basiskwaliteit voldoet en adviseert de NVAO positief ten aanzien van de accreditatie van deze opleiding. Het auditteam beschrijft in de volgende paragrafen per onderwerp en per facet van het NVAO beoordelingskader de bevindingen, overwegingen en conclusies. Elke paragraaf sluit af met een samenvattend oordeel op onderwerpniveau. 2.1 Doelstellingen van de opleiding Domeinspecifieke eisen (facet 1.1) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica 11/61

12 Bevindingen De opleiding Informatica leidt op tot Bachelor of ICT. Aan de hogeschool Avans ( s- Hertogenbosch) leidt de opleiding Technische Informatica eveneens op tot deze titel. De opleiding volgt de profielbeschrijving zoals die is vastgelegd in de domeinbeschrijving van ICT door de stichting HBO-I (Bachelor of ICT, Stichting HBO-I, 2004). Stichting HBO- I is een samenwerkingsverband van Nederlandse hbo-instellingen in het ICT-domein. In 2009 is de domeinbeschrijving vernieuwd door de stichting, de opleiding zal voor studiejaar op basis hiervan aanpassingen maken in de eigen opleidings- en beroepsprofielen. Bij het opstellen van de domeinbeschrijving heeft de stichting HBO-I een groot aantal bedrijven en organisaties betrokken. Zowel de Academiedirectie als de opleiding participeren in de stichting HBO-I. Bij de totstandkoming van het landelijke profiel heeft de stichting HBO-I gebruik gemaakt van een internationale vergelijking. In deze vergelijking is het European e-competence framework afgezet tegen de Dublin descriptoren en het European Qualification Framework. In de competentieset van HBO-I wordt uitgegaan van vijf bouwstenen: analyseren, ontwerpen, realiseren, beheren en adviseren. De competentieset van de Bachelor ICT en van de opleiding Informatica is ontwikkeld conform de landelijke competenties. De competenties waar de opleiding toe opleidt zijn opgenomen in bijlage 5. Er zijn twee majors, softwareontwikkeling (SO) en innovatie en beheer van informatiesystemen (IBIS). Binnen SO zijn er vier minors, te weten Software Architectuur, Middleware, Game development en e-presence. IBIS kent twee minoren, Business Process Management en Business Performance Management. De major IBIS heeft een extra competentie ( bedrijfsanalyse uitvoeren ), de major SO heeft geen extra competentie maar binnen deze major ligt extra nadruk op competentie 6 ( informatiesysteem bouwen ). De competentieset, de majors en de minors zijn besproken met de Adviesraad van de opleiding, bestaande uit vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven. Dit geldt ook voor de ontwikkelingen in het beroepenveld en het opleidingsprofiel. Het auditteam is van mening dat de Adviesraad een goede afspiegeling is van het werkveld. De opleiding heeft haar competenties vergeleken met die van twee andere opleidingen, te weten Fontys (Eindhoven) en de HvA (vergelijking Informatica met andere opleidingen nationaal, 2010). In de vergelijking presenteert de opleiding leerpunten, zoals het expliciet maken van verschillende niveaus binnen competenties. Informatica ( s- Hertogenbosch) profileert zich door de nadruk te leggen op softwareontwikkeling (SO) en innovatie en beheer van informatiesystemen (IBIS), de twee majors. Binnen de major SO is er vergeleken met soortgelijke majors bovengemiddeld aandacht voor modelleren. Met de major IBIS is Informatica ( s-hertogenbosch) een van de weinige opleidingen die zich richt op beheer op bachelorniveau. De opleiding neemt deel aan het jaarlijkse congres van de European Society for Engineering Education (SEFI). Een vergelijking met soortgelijke buitenlandse opleidingen is niet gemaakt. In het Opleidingskader (2010) is vastgelegd dat de Onderwijscommissie verantwoordelijk is voor het up to date houden van het beroeps- en opleidingsprofiel. Beide worden iedere drie à vier jaar geëvalueerd, de Adviesraad wordt hierbij betrokken. 12/61 NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica

13 Overwegingen Het auditteam constateert dat de eindkwalificaties aansluiten bij de eisen zoals die worden gesteld door vakgenoten en de beroepspraktijk. Het gebruik van de profielbeschrijving zoals die is vastgelegd door HBO-I biedt een solide basis voor de competentieset van de opleiding. Het auditteam is positief over het feit dat de opleiding zichzelf vergelijkt met een tweetal soortgelijke opleidingen in Nederland en de vergelijking aangrijpt om de eigen opleiding te verbeteren, bijvoorbeeld door in de toekomst competentieniveaus aan te brengen. Een vergelijking met buitenlandse opleidingen is door de opleiding niet gemaakt, de internationale vergelijking zoals die gemaakt is door HBO-I is te algemeen om iets te zeggen over waar Informatica van Avans ( s-hertogenbosch) staat ten opzichte van soortgelijke opleidingen in het buitenland. Het auditteam is positief over de betrokkenheid van het beroepenveld, aangezien het beroepenveld inbreng heeft bij zowel de vaststelling van de profielbeschrijving van HBO-I, als bij het vaststellen van het eigen opleidingsprofiel. Conclusie Op basis van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het panel tot het oordeel goed. Niveau bachelor (facet 1.2) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Bevindingen De competenties van de Bachelor of ICT en van de opleiding informatica zijn getoetst aan de Dublin Descriptoren. In het Opleidingskader is een bijlage opgenomen waarin de opleidingscompetenties, de stage- en afstudeerkwalificaties en het curriculum van de ICT-opleidingen gekoppeld zijn aan de Dublin descriptoren én de tien generieke hbokwalificaties. De tekst is verhalend van aard en opgebouwd per Dublin descriptor. Bijvoorbeeld, de Dublin descriptor communicatie komt aan de orde bij de competentie communiceren en bij verscheidene vakken en projecten, waarin presenteren, overleggen en Engelse taalvaardigheid geoefend worden. De Dublin descriptor oordeelsvorming komt aan de orde bij de competenties Gestructureerd en analytisch denken en handelen, Procesanalyse uitvoeren en Informatieanalyse uitvoeren. Studenten trainen hun oordeelsvorming in het probleemgestuurde onderwijs en het projectonderwijs en brengen het in de praktijk tijdens de stage en het afstuderen. Zoals bij het voorgaande facet aangegeven maakt de opleiding gebruik van de profielbeschrijving zoals die is vastgelegd in de domeinbeschrijving van ICT uit In deze beschrijving zijn de tien generieke hbo-kernkwalificaties van de commissie Fransen gebruikt als niveaubeschrijving, in de versie uit 2009 zijn ook de Dublin descriptoren gebruikt. In de toekomst zal de opleiding de versie uit 2009 gaan gebruiken. NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica 13/61

14 Overwegingen Het auditteam is van oordeel dat de opleiding overtuigend heeft aangetoond dat de nagestreefde competenties aansluiten bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor, i.c. de Dublin descriptoren. Conclusie Op basis van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het panel tot het oordeel goed. Oriëntatie hbo bachelor (facet 1.3) De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist of dienstig is. Bevindingen Zoals in facet 1.1 is aangegeven, is de competentieset mede gebaseerd op de landelijke opleidingsprofielbeschrijving die gemaakt is door de stichting HBO-I. Bij het tot stand komen van deze profielbeschrijving zijn tientallen bedrijven en organisaties geraadpleegd. De opleiding evalueert regelmatig haar eigen opleidings- en beroepsprofiel, samen met de Adviesraad. De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar. Dit blijkt ondermeer uit het feit dat ze zijn gevalideerd door het werkveld en dat afstudeerders de opleiding hoog waarderen als basis om te starten op de arbeidsmarkt (HBO-Monitor 2008). Uit een enquête onder afstudeerbedrijven blijkt dat zij tevreden zijn over het niveau van de afstudeerders. Deze tevredenheid werd bevestigd in het gesprek dat het auditteam gevoerd heeft met vertegenwoordigers uit het werkveld, die onder andere positief zijn over de mate waarin de kennis en vaardigheden van afgestudeerden aansluit bij wat nodig is in de praktijk. De opleiding heeft een steekproef gehouden onder alumni (alumni-enquête 2010), waaruit blijkt dat van de 28 respondenten 46% software engineer is, 20% een eigen bedrijf heeft en 16% werkt als IT-consultant. In het gesprek dat het auditteam heeft gevoerd met alumni gaven zij aan dat ze na het voltooien van hun opleiding voldoende niveau hadden om aan de slag te gaan als beginnend beroepsbeoefenaar. Overwegingen Het auditteam constateert dat de eindkwalificaties ontleend zijn aan de in samenspraak met het beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en beroepscompetenties. De opleiding heeft overtuigend aangetoond dat de eindkwalificaties het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar weerspiegelen. De beroepen waarin alumni instromen zijn naar mening van het auditteam passend voor de opleiding. 14/61 NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica

15 Conclusie Op basis van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het panel tot het oordeel goed. Samenvattend oordeel Doelstellingen opleiding Alle facetten zijn tenminste met een voldoende beoordeeld en daarmee is het onderwerp Doelstelling opleiding positief. 2.2 Programma Eisen hbo (facet 2.1) Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Bevindingen De Academie is verantwoordelijk voor het actueel houden van de collectie van boeken en leermaterialen. Ze wordt hierbij ondersteund door het Leer- en Innovatiecentrum (LIC). In 2010 is het collectieprofiel vernieuwd. Het auditteam heeft de lijst van verplichte literatuur bestudeerd en constateert dat deze veel recente en een aantal internationale titels bevat. Naar mening van het auditteam is de literatuurlijst te karakteriseren als technisch georiënteerd en degelijk: studenten wordt de noodzakelijke literatuur aangereikt. Studenten geven aan na het eerste jaar minder gebruikt te maken van de literatuur en hun kennis in grotere mate via bronnen op het internet op te doen. Het auditteam vindt dit, gezien het vakgebied, logisch. Studenten komen in de opleiding veelvuldig in aanraking met de beroepspraktijk. Academiebreed is vastgelegd dat opleidingen er naar streven om studenten in ieder blok in contact te brengen met het bedrijfsleven en dat studenten in het eerste studiejaar via een beroepsoriëntatie in contact met het beroep komen (Onderwijsconcept AI&I, 2009). Informaticastudenten interviewen als beroepsoriëntatie stagiaires en wonen afstudeerpresentaties bij. Studenten komen onder andere met de beroepspraktijk in aanraking in de stages, bij het afstuderen en in het probleemgestuurde onderwijs. In verschillende onderwijsvormen, waaronder projecten, worden studenten geconfronteerd met problemen die ontleend zijn aan de praktijk. Voor projecten worden zoveel mogelijk realistische en actuele opdrachten gebruikt. Bij sommige projecten wordt een excursie georganiseerd naar het bedrijf waar het project betrekking op heeft, in het tweede studiejaar is er bijvoorbeeld een excursie naar Atos Origin of Capgemini. De werkwijze bij projecten is ontleend aan wat in de sector gebruikelijk is, studenten kunnen van deze werkwijze gebruik maken bij hun stage of afstuderen. NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica 15/61

16 Alle studenten komen via het verplichte vak capita selecta in aanraking met de wetenschappelijke oriëntatie en onderzoeksvaardigheden. In dit vak van 2 EC moeten studenten een eigen onderzoek opzetten. In het gesprek met de alumni is aangegeven dat zij zich hier niet altijd even goed op voorbereid voelen. Vanuit het werkveld is aan het auditteam aangegeven dat meer aandacht aan toegepast onderzoek in het programma wenselijk is. De opleiding neemt kennis van actuele ontwikkelingen uit de beroepspraktijk via de Adviesraad en de docenten die werkzaam zijn in de beroepspraktijk. De opleiding neemt kennis van actuele ontwikkelingen in het vakgebied via deelname aan landelijke platformen en studiedagen. Meerdere docenten met wie het auditteam gesproken heeft gaven aan regelmatig hieraan deel te nemen. Eén van de docenten van de opleiding is actief in het lectoraat Industriële Automatisering, ter bevordering van de relatie tussen onderwijs en beroepenveld. De aansluiting tussen dit lectoraat en de opleiding is verder beperkt. Zowel het werkveld als de docenten hebben in gesprek met het auditteam aangegeven er positief tegenover te staan wanneer een lectoraat meer betrokken wordt bij de opleiding. De opleiding kent een aantal algemene beroepsvaardigheden, te weten algemene ingenieurscompetenties, sociaal communicatieve competenties en zelfsturende competenties. De beroepsspecifieke competenties, met daarin een vaardigheidscomponent, zijn opgesteld naar aanleiding van ervaringen in het beroepenveld. Vaardigheden worden aan studenten aangeleerd door middel van activerende werkvormen zoals practica, workshops en projecten. In de stage en de afstudeeropdracht brengt de student het geleerde in praktijk en wordt ervaring opgedaan in het beroepenveld. Uit het STO en uit de Keuzegids blijkt dat studenten tevreden zijn over het niveau van de opleiding en de voorbereiding die de opleiding biedt op de beroepspraktijk. De opleiding scoort goed op de vragen of er voldoende praktijk en theorie in het curriculum zit. Bij de laatste Nationale Studentenenquête (NSE) scoort de opleiding op het thema wetenschappelijke vaardigheden bij alle onderdelen een voldoende, met uitzondering van het onderdeel schrijven wetenschappelijke artikelen. Uit een enquête gehouden onder afstudeerbedrijven blijkt dat zij de mening zijn toegedaan dat studenten beschikken over voldoende niveau en voldoende vakinhoudelijke kennis. Overwegingen Het auditteam heeft vastgesteld dat de kennisontwikkeling door studenten plaatsvindt via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk, en in beperkte mate via interactie met toegepast onderzoek. De literatuurlijst is actueel, bestaat uit basiswerken en is naar mening van het auditteam voldoende. Dat studenten veelal gebruik maken van zelfgevonden studiemateriaal op het internet om kennis op te doen is gezien de discipline logisch en acceptabel. Studenten hebben gedurende hun studie veelvuldig contact met de beroepspraktijk en aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal, wat door het auditteam positief gewaardeerd wordt. De mate waarin studenten met toegepast onderzoek in aanraking komen kan naar mening van het auditteam worden versterkt. De studielast van capita selecta, het vak waarbij studenten met toegepast onderzoek in aanraking komen, is relatief laag. Meer nadruk op kennisontwikkeling door 16/61 NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica

17 middel van interactie met toegepast onderzoek ziet het auditteam als een kans voor de opleiding. Het auditteam wordt in deze mening gesterkt door aanvullende informatie uit gesprekken en de NSE. Het auditteam is positief over het feit dat het opleidingsmanagement er zich bewust van is dat de opleiding nog kan groeien op het gebied van toegepast onderzoek. Het verband met actuele ontwikkelingen in het vakgebied is voldoende, maar kan nog versterkt worden. Het auditteam heeft vastgesteld dat het programma verbanden heeft met ontwikkelingen in de actuele beroepspraktijk en studenten in staat stelt om de gewenste beroepsvaardigheden te ontwikkelen. Conclusie Op basis van bovenstaande bevindingen en overwegingen, die kritisch van aard zijn ten aanzien van toegepast onderzoek, komt het panel tot het oordeel voldoende. Relatie doelstellingen en inhoud programma (facet 2.2) Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Bevindingen Het curriculum is opgebouwd uit vier blokken van 15 EC per jaar. In de propedeuse is het eerste halfjaar gelijk voor studenten van Informatica en Technische Informatica. Na een half jaar splitsen studenten die kiezen voor Technische Informatica (de major embedded systems ) zich af. Aan het einde van het derde blok moeten informaticastudenten de keuze maken tussen IBIS en SO. Aan het einde van de propedeuse kiezen studenten definitief voor de major. Het tweede jaar is volledig gereserveerd voor de major. Het derde jaar bestaat voor de eerste helft uit een stage en voor de tweede helft uit een minor. De eerste helft van het vierde jaar bestaat uit een minor en de tweede helft uit het afstuderen. Per studieonderdeel zijn de leerdoelen beschreven, deze zijn onder andere via Blackboard toegankelijk voor studenten. In de notitie Competentiematrices Informatica (2009) heeft de opleiding weergegeven in welke curriculumonderdelen de verschillende competenties aan de orde komen. Dat geldt zowel voor de vijf bouwstenen van HBO-I als de eigen competentiesets, zowel beroepsspecifiek als niet-beroepsspecifiek. Voor de beroepsspecifieke opleidingscompetenties zijn indicatoren vastgesteld en is in een matrix opgenomen welke indicatoren in welk blok aan de orde komen. De opleiding heeft aparte sets stage- en afstudeercompetenties vastgesteld. De stagecompetenties zijn in een tabel gekoppeld aan de opleidingscompetenties. De afstudeercompetenties zijn in een tabel gekoppeld aan de tien generieke hbokwalificaties van de commissie Franssen. Deze koppeling is volgens de opleiding niet optimaal, in de toekomst zullen daarom niet langer aparte afstudeercompetenties NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica 17/61

18 gehanteerd worden, maar zullen de stagecompetenties ook gebruikt worden als afstudeercompetenties. In een bijlage van de competentiematrices geeft de opleiding aan in hoeverre de nietberoepsspecifieke competenties gelinkt zijn aan de algemene hbo-kwalificaties van commissie Franssen. Deze worden bijna volledig afgedekt, de opleiding geeft aan dat om de algemene hbo-kwalificaties vollediger af te dekken een extra niet-beroepsspecifieke competentie zou moeten worden toegevoegd, namelijk (wetenschappelijke) kennis toepassen. Deze competentie is in ontwikkeling. De onderwijscommissie werkt hieraan in het kader van de herijking van de competentieset aan het vernieuwd landelijk profiel, en in het kader van het ontwikkelen van een visie op de wetenschappelijke oriëntatie van de opleiding. De competenties informatiesystemen specificeren, ontwerpen en bouwen ziet de opleiding als kerncompetenties voor een beginnend softwareontwikkelaar op bachelorniveau. Deze komen gedurende de eerste 2½ jaar nadrukkelijk aan bod. De opleiding heeft ervoor gekozen om in de eerste 2½ jaar alle opleidingscompetenties aan de orde te laten komen, zodat ongeacht welke minors gekozen worden de student op iedere competentie is getoetst. Er wordt veel aandacht besteed aan het praktische programmeer- en modelleeronderwijs. De opleiding is breed in de zin dat er aandacht is voor veel verschillende aspecten van de informatica. Het auditteam constateert dat er in het programma minder aandacht is voor de bredere maatschappelijke context waarin een ICT er werkzaam is en voor de rol van ICT in de samenleving. Uit verscheidene gesprekken die het auditteam gevoerd heeft, blijkt dat binnen de major IBIS meer aandacht is voor de bredere context dan binnen de major SO, daar IBIS meer bedrijfsmatig en SO meer technisch van aard is. Het auditteam is van mening dat het logisch is dat er binnen IBIS een grotere aandacht is voor de bredere context waarin een ICT er opereert, maar constateert dat ook bij dit uitstroomprofiel die aandacht bescheiden is. In het vorige facet is reeds geconstateerd dat de mate waarin studenten in aanraking komen met onderzoek summier is. Rapportagevaardigheden op het gebied van bronvermelding en literatuurverwijzing zijn opgenomen in Capita Selecta. Het vak professioneel verslagleggen, waarin naast bronnen en literatuur ook aandacht is voor spelling, structuur, vraagstelling en formulering, is een keuzevak. Uit gesprekken met het auditteam blijkt dat dit punten zijn waarop het werkveld en docenten mogelijkheden tot verbetering zien (zie ook facet 6.1). Uit evaluaties blijkt dat studenten tevreden zijn over de inhoud van het programma. In het gesprek met het auditteam ontstond enige discussie tussen verschillende werkveldvertegenwoordigers in hoeverre het goed was dat de opleiding een brede opzet heeft. Het blijkt dat het sterk sectorafhankelijk is of er behoefte is aan meer generalistisch of specialistisch opgeleide informatici. Studenten toonden zich tegenover het auditteam zeer enthousiast over de miniprojecten. Overwegingen Het auditteam stelt vast dat het programma een adequate vertaling is van de eindkwalificaties en studenten in staat stelt de beoogde eindkwalificaties te behalen. Over het programma is het auditteam in het algemeen tevreden. Meer aandacht mag er in beide 18/61 NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica

19 uitstroomprofielen zijn voor de rol van de informaticus in een bredere context. Naar mening van het auditteam is het onderdeel van een bachelorstudie dat kritisch gekeken wordt naar de rol van de studie (en het samenhangende beroep) in de samenleving. Dit is ook onderdeel van de algemene hbo-kwalificaties van Franssen, namelijk nummer tien besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid. Genoemde kwalificatie komt terug in de nietberoepsspecifieke competentie beheersen aspecten die samenhangen met beroepsuitoefening. Deze competentie komt naar de mening van het auditteam slechts beperkt tot uiting in het curriculum. Ook is het panel van mening dat het programma ruimte biedt voor meer training in vaardigheden op het gebied van onderzoek en verslaglegging. Het is naar de mening van het auditteam in dat kader onverstandig dat het vak professionele verslaglegging een facultatief vak is, aangezien er vaardigheden worden aangeleerd die voor iedere bachelor relevant zijn. Het auditteam is positief over de brede opzet van het programma en de heldere omschrijving van leerdoelen die bij ieder vak gegeven worden. Conclusie Op basis van bovenstaande bevindingen en overwegingen en de kanttekeningen ten aanzien van de mate waarin het programma voorziet in onderzoeks- en verslagleggingsvaardigheden en de mate waarin aandacht is voor ICT in een bredere, maatschappelijke context, komt het panel tot het oordeel voldoende. Samenhang in opleidingsprogramma (facet 2.3) Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Bevindingen De opleiding heeft de samenhang in het programma beschreven in het Opleidingskader. Er wordt onderscheid gemaakt tussen horizontale en verticale samenhang, en tussen inhoudelijke en didactische samenhang. De horizontale samenhang wordt beschreven per module en per blok, de verticale samenhang tussen zowel blokken binnen een semester als tussen semesters en jaren. Ook de samenhang tussen theorie en praktijk en tussen binnen- en buitenschoolsleren is in deze notitie vastgelegd. De opleiding realiseert horizontale samenhang door per onderwijseenheid een thema centraal te stellen. Tijdens deze periode zijn PGO, practica, projecten en vakonderdelen op elkaar afgestemd. Horizontale samenhang komt terug in zowel de modulen als de blokken. Een voorbeeld van horizontale samenhang is blok vijf van de IBIS variant. Het thema van het blok is business intelligence. De combinatie van onderwerpen die in dit blok behandeld worden zijn: databases, bestuurlijke bedrijfsprocessen en managementinformatiesystemen. Deze komen aan de orde in de modulen databases 1 en 2 en de workshop bestuurlijke bedrijfsprocessen. Het blok kent een miniproject waarin studenten een analyse en beschrijving moeten maken van bestuurlijke bedrijfsprocessen, een rapportagesysteem moeten ontwerpen en het rapportagesysteem moeten implementeren. Modulen en miniproject zijn een voorbereiding voor een complexer project in het volgende blok. NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica 19/61

20 De opleiding realiseert op verschillende wijzen verticale samenhang. Er wordt gebruik gemaakt van leerlijnen, waarin onderwerpen in een vakgebied op basis van vakinhoudelijke samenhang verdeeld worden over onderwijsblokken. Daarnaast neemt de complexiteit van de opdrachten toe gedurende het curriculum, moeten studenten in toenemende mate kennis en vaardigheden integreren en wordt een steeds groter beroep gedaan op de vaardigheden van de student om zelfstandig te werken en zelfverantwoordelijk te leren. Een voorbeeld is het derde semester van de IBIS-variant, waarvan blok vijf hierboven beschreven is. In het daaropvolgende blok zes worden de kennis en vaardigheden van het voorgaande blok uitgebreid. De casus in blok zes is complexer dan het miniproject in het voorgaande blok. Deze complexere structuur vraagt om een meer methodische aanpak, die ondersteund wordt in de projectworkshop requirements management. In blok zes vindt een integratie plaats van eerder opgedane kennis (over databases en bestuurlijke bedrijfsprocessen) en vaardigheden (het ontwerpen en inrichten van een database, analyseren van bestuurlijke bedrijfsprocessen met het oog op verbetering door ICT) in een realistische projectcase. Er worden door de opleiding een vijftal fases beschreven, met daaraan gekoppeld fasedoelen. Het gaat om de propedeusefase, majorfase, stagefase, minorfase en afstudeerfase. De fases, de semesters waaruit ze bestaan en de fasedoelen staan vastgelegd in het Opleidingskader. De opleiding streeft op verschillende manieren samenhang tussen binnenschools en buitenschools leren na. Bij sommige projecten worden excursies georganiseerd, zoals eerder aangegeven bij facet 2.1. Studenten kiezen een minor (binnenschools) die aan moet sluiten bij de context waarin ze willen afstuderen (buitenschools). In het buitenschoolse leerproces van stagelopen en afstuderen moeten studenten de binnenschoolse competenties behalen. De opleiding zorgt voor een samenhang tussen theorie en praktijk door gebruik te maken van werkvormen waarmee aangeleerde theorie gelijk in de praktijk kan worden toegepast, zoals practica en workshops. In het grootste gedeelte van het onderwijs wordt aangeleerde theorie direct gekoppeld aan een praktijktoepassing. De opleiding maakt vooral gebruik van praktijktoetsen/-opdrachten, waarin zowel kennis als vaardigheden getoetst worden. De onderwijscommissie is verantwoordelijk voor de samenhang in het programma. Borging geschiedt door gesprekken met de opleidingscommissie en de PDCA-cyclus rond blokrapportages (zie facet 5.1). Uit evaluaties is gebleken dat studenten en afgestudeerden de samenhang in het programma positief waarderen. Overwegingen Het auditteam stelt vast dat de opleiding een sterk samenhangend programma biedt. De opleiding heeft beleid ten aanzien van de samenhang in het programma vastgelegd en geborgd. De opleiding realiseert een goede horizontale en verticale samenhang en een goede balans tussen theorie en praktijk en tussen binnen- en buitenschools leren. 20/61 NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica

21 Conclusie Op basis van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het panel tot het oordeel goed. Studielast (facet 2.4) Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Bevindingen De uitgangspunten met betrekking tot studiebelasting heeft de opleiding vastgelegd in het Opleidingskader. In de Academiebrede studiegids en in de studiegids Bachelor ICT staan de voorzieningen beschreven die de academie en opleiding hebben getroffen om de studeerbaarheid te waarborgen. De opleiding heeft als doel de studielast evenredig te verdelen. Het studiejaar is opgebouwd uit vier blokken van elk 10 weken, waarin 15 EC gehaald kan worden. Om studenten te stimuleren actief met de stof bezig te zijn tijdens een blok, gebruikt de opleiding in het eerste jaar tussentoetsen. Om de evenredige spreiding van de studielast te bevorderen heeft de opleiding miniprojecten ingevoerd, om de studielast groot genoeg te houden in de blokken waar geen project deel van uitmaakt. Ook is rekening gehouden met een evenredige spreiding van toetsmomenten, zie ook facet 2.8. Het onderwijs is beschreven in courses per moduul. Per studieonderdeel is het aantal studiebelastingsuren, de leerdoelen, werkvormen en manier van toetsen aangegeven. De opleiding evalueert de verdeling van de studielast in de blokevaluaties. Op basis van de resultaten hiervan is in het verleden regelmatig het curriculum bijgesteld door de onderwijscommissie. De feitelijk gerealiseerde studielast de afgelopen twee jaren is volgens de opleiding gemiddeld 33 uur per week. In het laatste studentenonderzoek (NSE 2010) gaven studenten aan gemiddeld 28.4 uur per week te studeren, studenten met wie het auditteam heeft gesproken gaven aan tussen de 30 en 32 uur per week aan hun studie te besteden. Volgens de studenten waar mee gesproken is loopt de studielast gedurende de jaren op. De gerealiseerde contacttijd bedraagt voor een reguliere student 3359 klokuur. De opleiding rekent onder contacttijd zowel de uren waarin er contact is met de docent (bij workshops, hoorcolleges, practica en dergelijke) als de uren waarin een student in de beroepspraktijk werkt of met medestudenten aan een project werkt (notitie overzicht contacttijd informatica). Uit evaluaties blijkt dat studenten tevreden zijn over de spreiding van de studielast. Studenten zijn van mening dat de opleiding goed te doen is in de tijd die er voor staat en dat het programma voldoende zwaar is. Uit de gesprekken die het auditteam gevoerd heeft met studenten blijkt dat studenten tevreden zijn over de kleine kwaliteit, toetsresultaten worden bijvoorbeeld op tijd bekend gemaakt en docenten zijn goed bereikbaar. Studenten geven aan dat het programmeervak JAVA een struikelvak voor studenten van de IBIS-richting is, en dat de module modelleren voor alle studenten lastig is. NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica 21/61

22 Overwegingen Het auditteam heeft vastgesteld dat het programma studeerbaar is en dat de opleiding er naar streeft om factoren die de studievoortgang belemmeren weg te nemen. De door studenten moeilijk gevonden vakken gelden binnen de informatica inderdaad als lastig. Conclusie Op basis van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het panel tot het oordeel goed. Instroom (facet 2.5) Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Bevindingen De opleiding heeft het doel om aan te sluiten op de havo-instroom. Havisten met een CM-profiel dienen wiskunde gevolgd te hebben om toegelaten te worden, de overige profielen bieden zonder verdere eisen toegang tot de opleiding. Studenten met een relevante mbo-opleiding kunnen een verkort traject volgen van drie jaar, studenten met een vwo-diploma kunnen een traject van drieeneenhalf jaar afleggen. Regelingen rondom de verkorte trajecten staan beschreven in de Opleidingsspecifieke studiegids Bachelor of ICT Studenten die een havo- of mbo-diploma hebben, maar niet in het bezit zijn van het vereiste profiel, kunnen contact opnemen met de instroomcoördinator. In samenwerking met het Koning Willem I College in s- Hertogenbosch is een doorlopende leerweg mbo-hbo gerealiseerd. Toelatingseisen die de opleiding stelt staan beschreven in de Academiebrede studiegids en OER Hierin is ook vastgelegd wat de procedures voor vrijstellingen zijn. De opleiding kent geen EVC procedure. Instromende studenten die te maken hebben met deficiënties kunnen gebruik maken van het buddy-systeem (zie facet 4.2) om deze deficiënties weg te werken. In de studieloopbaanbegeleiding wordt aandacht geschonken aan nieuwe werkvormen waar studenten mee te maken krijgen. Daarnaast kent het programma een ruime mate van keuzevrijheid, waardoor studenten kunnen kiezen voor onderwerpen en werkvormen die passen bij de eigen voorkennis en werkstijl. Dit bevordert de aansluiting qua vorm en inhoud met de vooropleiding. Uit evaluatiegegevens blijkt dat de studenten vinden dat de aansluiting op de vooropleiding voldoende is. De studenten gaven in het gesprek dat zij met het auditteam gehad hebben aan dat ze tevreden zijn over de aansluiting van de opleiding met de vooropleiding. Vooral over het PGO zijn ze positief, omdat ze daar zelfstandig leren werken. Het wennen aan zelfstandigheid zien de studenten als een van de moeilijkste zaken rond de aansluiting, in het bijzonder is de overstap groot voor studenten die van de havo afkomstig zijn. 22/61 NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica

23 Overwegingen Het auditteam constateert dat de opleiding qua vorm en inhoud aansluit bij de kwalificaties van de instromende studenten. De opleiding heeft beleid gemaakt om de aansluiting te optimaliseren, zoals het buddy-systeem en PGO in het eerste onderwijsblok. Studenten zijn tevreden over de aansluiting met de vooropleiding. Conclusie Op basis van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het panel tot het oordeel goed. Duur (facet 2.6) De opleiding voldoet aan formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: hbo-bachelor: 240 studiepunten/european credit points. Bevindingen Het programma is beschreven in het onderwijs- en examenreglement en in de studiegidsen en bestaat uit vier jaren van ieder 60 studiepunten. Overwegingen Het auditteam heeft vastgesteld dat de omvang van het curriculum in overeenstemming is met de voorschriften. Conclusie Op basis van bovenstaande bevindingen en overwegingen stelt het auditteam vast dat aan de formele eis met betrekking tot de omvang van het curriculum is voldaan. Afstemming tussen vormgeving en inhoud (facet 2.7) Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Bevindingen De uitgangspunten van de didactische inrichting van het onderwijs zijn vastgelegd in de documenten Opleidingskader en Onderwijsconcept AI&I Het uitgangspunt is dat studenten worden opgeleid tot zelfstandig functionerende beroepsbeoefenaars. Op basis hiervan kiest de opleiding ervoor om de leerstijl en aanvangsniveau van de student het vertrekpunt te laten zijn van het onderwijs en de leerprocessen zo in te richten dat de opleiding studeerbaar is en de beschikbare studietijd optimaal wordt benut en om studenten gedurende hun studietijd in steeds grotere mate verantwoordelijk te maken voor het eigen leerproces. Er wordt gebruik gemaakt van diverse werkvormen, zoals hoorcolleges, projecten, projectgestuurdonderwijs (PGO), workshops, practica, trainingen en excursies. Deze werkvormen zijn voor een groot deel gericht op het integreren van theorie en praktijk en NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica 23/61

24 sluiten aan bij de visie van de opleiding dat studenten worden opgeleid tot zelfstandig functionerende beroepsbeoefenaar. In het eerste blok wordt gebruik gemaakt van PGO, dit is een inleiding in het werken in een groep en een opstap naar het projectonderwijs later in de studie. In latere blokken staan projecten centraal. Het competentiegerichte onderwijs wordt voornamelijk gerealiseerd in de projecten, de stage en het afstuderen. In de Competentiematrices heeft de opleiding vastgelegd in welk blok en in welk vak aan welke competenties wordt gewerkt. De opleiding onderscheidt vier fasen van toepassen van kennis en vaardigheden: 1) oefenen van vaardigheden, toepassen van kennis binnen kleine opdrachten 2) toepassen van vaardigheden en kennis in een complexe projectopdracht 3) toepassen van vaardigheden en kennis in een complexere opdracht voor een opdrachtgever uit de beroepspraktijk 4) toepassen van vaardigheden en kennis in een complexere opdracht in de beroepspraktijk. Uit evaluaties blijkt dat studenten tevreden zijn over de werkvormen en de wijze waarop ze gestimuleerd worden om zelfstandig te leren. Overwegingen Het auditteam constateert dat het didactisch concept van de opleiding aansluit bij de doelstellingen van de opleiding. Er wordt gebruik gemaakt van diverse werkvormen, die aansluiten bij het didactisch concept. Conclusie Op basis van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het panel tot het oordeel goed. Beoordeling en toetsing (facet 2.8) Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. Bevindingen De uitgangspunten voor het toetsbeleid zijn beschreven in het document Toetsbeleid AI&I (2010) en in de Academiebrede studiegids. Evaluatie en verbetering van het toetsbeleid valt onder de examencommissie. De kwaliteit van toetsen wordt geborgd door middel van studentevaluaties. Alle tentamens worden gereviewd door een collegadocent. De academie heeft een aantal doelstellingen op het gebied van toetsing: (1) borgen dat studenten zowel qua niveau als qua inhoud voldoen aan de gestelde eisen, (2) studenten inzicht geven in hun leergedrag en het leergedrag bijsturen, (3) het stimuleren van studenten om het maximale resultaat te behalen, (4) het geven van inzicht aan docenten in de effectiviteit van hun onderwijs, (5) het dienen als criterium voor het toekennen van EC. Voor elk van de doelstellingen heeft de academie een aantal richtlijnen vastgesteld op het gebied van borging, didactiek, proces, studeerbaarheid en de toekenning van EC. 24/61 NQA AVANS Hogeschool s-hertogenbosch: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Informatica