Hogeschool Zuyd. HBO Bachelor Information Management

Transcriptie

1 Hogeschool Zuyd HBO Bachelor Information Management Netherlands Quality Agency (NQA) November 2010

2 2/63 NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management

3 Managementsamenvatting Dit rapport is het verslag van het auditteam dat in opdracht van Netherlands Quality Agency (NQA) een bestaande hbo-bacheloropleiding heeft beoordeeld. Het beschrijft de bevindingen, overwegingen en conclusies. Het rapport is conform het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding opgesteld. De rapportage heeft betrekking op: Instelling Hogeschool Zuyd Opleiding Information Management Varianten Voltijd en deeltijd Croho-nummer Locatie Sittard Auditdatum 14 september 2010 Auditteam De heer drs. A.W. Abcouwer (vakdeskundige) De heer prof.dr. A.F. Harmsen (vakdeskundige) De heer M.B. Bokelaar (studentlid) Mevrouw G. Buis, B Health (extern NQA-auditor) Door Hogeschool Zuyd is een dossier ingediend bij NQA voor de beoordeling van de bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management (IM). Bij de aanvraag werd door de instelling een informatiedossier aangeboden die naar vorm en inhoud voldeed aan de eisen die NQA in het NQA Protocol 2010 hbo-bacheloropleiding stelt. Voor de beoordeling van de kwaliteit en het niveau van de bestaande opleiding heeft NQA een auditteam samengesteld, dat voldoet aan de eisen van de NVAO. Het team heeft het informatiedossier bestudeerd en een bezoek aan de opleiding gebracht. Het informatiedossier en alle overige (mondeling en schriftelijk) verstrekte informatie hebben het auditteam in staat gesteld om tot een weloverwogen oordeel te komen. Doelstellingen van de opleiding De opleiding IM leidt op voor beginnend beroepsbeoefenaar voor functies bij ICT-aanbieders, ICT-dienstverleners en organisaties die ICT gebruiken en afhankelijk zijn van informatie. De opleiding IM hanteert competenties gebaseerd op het landelijk overeengekomen profiel, zoals vastgelegd in Bachelor ICT (2004). Dit profiel beschrijft beroepsbeelden van ICT-beroepen en biedt ruimte voor het ontstaan van nieuwe beroepen zoals de Information manager. De zogeheten bouwstenen in het profiel vormen de basis voor de competentieprofielen van de opleidingen binnen het ICT-domein. Dit is via het landelijke overlegorgaan met verschillende geledingen uit het onderwijs en het werkveld afgestemd. Met het huidige opleidingscompetentieprofiel wil de opleiding accent leggen op de bedrijfsmatige kant van ICT en op communicatie, wat wordt onderschreven door het werkveld dat de IM er ziet als communicatiebrug tussen bedrijfprocessen en techniek. De balans tussen bedrijfsprocessen en techniek is nog niet geheel uitgekristalliseerd. NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management 3/63

4 De opleiding heeft overtuigend aangetoond dat de nagestreefde competenties aansluiten bij algemene, internationaal geaccepteerde, beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor, i.c. de Dublin descriptoren. Programma De opleiding biedt het programma in twee varianten: voltijd en deeltijd. Er is in de opleiding veel aandacht voor interactie met de beroepspraktijk, zowel in opdrachten, projecten, stages als tijdens het afstuderen. De vakliteratuur laat naar de mening van het auditteam de gewenste kwaliteit zien, maar is deels verouderd. Er is aandacht voor praktijkgerichte onderzoeksvaardigheden, dat wordt nog weinig ondersteund vanuit de lectoraten. Het studieprogramma biedt studenten de mogelijkheid om de voor de opleiding geformuleerde competenties te behalen. De competenties zijn duidelijk ingedeeld in niveaus en in de onderdelen van het programma expliciet gemaakt voor de studenten. De opleiding biedt een duidelijk en samenhangend opleidingsprogramma. De balans tussen binnenschools en buitenschools leren in combinatie met de mogelijkheid opdrachten uit te voeren voor externe opdrachtgevers, is naar de mening van het auditteam goed. Het programma is voldoende studeerbaar voor studenten en de studielast is reëel. De inhoud en de didactiek van de opleiding sluiten voldoende aan bij relevante vooropleidingen. De opleiding voldoet aan de formele eisen voor studieduur. Het didactisch concept en het toetsbeleid van de opleiding zijn adequaat om de startcompetenties te bereiken. Zowel de didactische visie als het toetsbeleid zijn in ontwikkeling, passend bij de fase waarin de opleiding zich bevindt. De toetsmatrijzen in de vorm van toetsparagrafen zijn goed uitgewerkt en bevatten de relatie tussen toetsen en de beoogde eindkwalificaties. Inzet van personeel Docenten houden het vakgebied bij en zijn op de hoogte van relevante ontwikkelingen in het beroepenveld. De docenten leggen samen met de gastdocenten uit het werkveld de verbinding tussen de opleiding en de beroepspraktijk. De opleiding zet voldoende personeel in om de opleiding te verzorgen. Professionalisering op het gebied van kennisontwikkeling en kenniscirculatie is een uitdaging voor de opleiding voor de komende jaren. Achtergronden van docenten laten zien dat zij over de nodige inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische kwaliteiten beschikken om het programma te verzorgen. Via functioneringsen beoordelingsgesprekken wordt toegezien op het gewenste functioneren en wordt geïnvesteerd in professionalisering van docenten. Voorzieningen Het auditteam heeft voor de visitatie toegang gekregen tot de digitale leeromgeving van de opleiding en heeft geconstateerd dat de studenten hierdoor van uitgebreide informatie worden voorzien. Daarnaast worden studenten via verschillende passende informatiekanalen geïnformeerd over het onderwijs. Naast de digitale voorzieningen zijn de fysieke voorzieningen toereikend om de opleiding te verzorgen. Verder kent de opleiding een gestructureerd systeem van studieloopbaanbegeleiding, dat goed is ingebed in het onderwijssysteem en is gericht op de ontwikkeling van de student naar zelfstandig professional. 4/63 NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management

5 Interne kwaliteitszorg Het kwaliteitszorgsysteem van de opleiding is ingericht conform de kaders van de hogeschool en de faculteit. De opleiding zet voldoende meetinstrumenten in en betrekt studenten, docenten en het werkveld bij de kwaliteitszorg van het onderwijs. De vastgestelde normen voor tevredenheid zijn weinig ambitieus. De opleiding kan in haar analyse van de evaluatiegegevens meer aandacht hebben voor de verschillende studentgroepen en voor transparantie van verbeteracties en innovatieve plannen. Resultaten De gerealiseerde eindkwalificaties van de afgestudeerden zijn in overeenstemming met de nagestreefde eindkwalificaties qua bachelorniveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. Het werkveld is positief over de kwaliteit en het niveau van de stagiairs en van de (nog kleine groep) afgestudeerden. De kwantitatieve resultaten komen overeen met de streefnormen. Alles overziend komt het auditteam van NQA tot de conclusie dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management van Hogeschool Zuyd aan de vereiste basiskwaliteit voldoet. Een onderbouwing van deze conclusie is opgenomen in hoofdstuk 2. NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management 5/63

6 6/63 NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management

7 1 Basisgegevens 9 2 Beoordeling Doelstellingen van de opleiding Programma Inzet van personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Resultaten 40 3 Bijlagen 45 Bijlage 1 Deskundigheden auditteam 47 Bijlage 2 Onafhankelijkheidsverklaring auditteam 53 Bijlage 3 Bezoekprogramma 57 Bijlage 4 Bijlagen zelfevaluatie en ter inzage gelegd materiaal 59 Bijlage 5 Domeinspecifieke referentiekader en opleidingscompetenties 61 Bijlage 6 Opleidingsschema 63 NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management 7/63

8 8/63 NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management

9 1 Basisgegevens De basisgegevens van de bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management zijn in onderstaande tabel weergeven. 1. Naam instelling Hogeschool Zuyd 2. Status instelling Bekostigd 3. Naam opleiding in CROHO Information Management 4. Registratienummer in CROHO Oriëntatie en niveau Hbo-bachelor 6. Aantal studiepunten Afstudeerrichting(en) Afstudeerprofielen: A Innovation & Information Strategy B Consultancy & Operational Excellence C Individual Choice 8. Locatie Havikstraat, Sittard 9. Code of conduct Hogeschool Zuyd heeft de Code of conduct getekend 10. Varianten Voltijd/deeltijd 11. Inhoudelijk profiel opleiding IM ers zijn betrokken bij het vormgeven van de rol van informatie en communicatie in een organisatie dan wel in de samenleving, zowel vanuit een bedrijfskundig als een informatorisch perspectief. De IM er is in staat om de informatievoorziening voor een organisatie te managen, met een focus op bedrijfsprocessen en communicatie. De IM er is in staat de vraag vanuit de business en de samenleving af te stemmen op het aanbod vanuit ICT. De betekenisgeving aan informatie is hierbij essentieel. Centraal staat hierbij: - hoe de organisatie de wijze waarop geïnformeerd en gecommuniceerd wordt vormgeeft; - hoe de organisatie en haar informatievoorziening moeten worden ingericht om datgene wat de organisatie wil ook waar te maken (business- IT-alignment) en; - hoe ICT-ontwikkelingen de samenleving veranderen en welke invloed deze veranderingen op organisaties hebben. De opleiding gebruikt het Amsterdams Informatiemanagement Model (AIM of negenvlak) als referentiekader. 12. Beoogd werkveld alumni De IM er is geen specialist op één van de vele deelgebieden informatiemanagement, maar een allround professional. Hij heeft middels de keuze voor één van de afstudeerprofielen een verdieping dan wel verbreding in kennis en vaardigheid aangebracht. De bereikte competenties worden vooral ingezet bij: NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management 9/63

10 13. Plaats opleiding in organisatiestructuur hogeschool 14. Jaar vorige visitatie en datum besluit NVAO 15. Belangrijkste wijzigingen in opleiding sinds vorige visitatie 16. Schema opbouw programma Zie bijlage 6 - het uitvoeren van informatieanalyses - het (mede) vormgeven aan informatiebeleid - het (mede) innoveren van het product- en dienstenaanbod op basis van ICT en - het doen van voorstellen ter inrichting van de daarbij behorende bedrijfsprocessen De beroepspraktijk hanteert verschillende benamingen voor IM-functies. De meest voorkomende functies zijn: informatie-analist, contentmanager, informatiemanager, informatiespecialist, business intelligence specialist, kennismanager, IC(T) beleidsadviseur, functioneel beheerder, implementatie-consultant, informatieconsultant, informatiearchitect, business analist. In de meeste functies zal hij (zij) als junior starten (functies waarvoor de student startbekwaam wordt geacht), of na enige jaren praktijkervaring doorgroeien (bv informatiemanager). De opleiding maakt deel uit van de Faculteit ICT van Hogeschool Zuyd. De faculteit bestaat verder uit de opleidingen Informatica, Technische Informatica, Netwerk Infrastructuur Design en Communication & Multimedia Design. De faculteit maakt onderdeel uit van het platform Techniek & ICT. Accreditatie verleend op 21 juni 2005 voor IDM en op 16 augustus 2005 voor BI. Visitatiedatum IDM: 13 en 14 oktober 2004 Visitatiedatum BI: 21 en 22 oktober 2004 Information Management (IM) is in 2006 ontstaan uit een planningsneutrale conversie van de opleidingen Informatie Dienstverlening en -Management (IDM) en de opleiding Bedrijfskundige Informatica (BI). Op grond van een groot aantal overeenkomsten tussen beide opleidingen is besloten deze te converteren naar de nieuwe opleiding IM. Zowel de werkveldcommissies als het landelijk HBO-I platform zijn bij deze ontwikkeling betrokken. Het Amsterdams Informatiemanagement Model (AIM of negenvlak) is gebruikt om het curriculum (alsmede de keuze voor de afstudeerprofielen) vorm te geven. Het curriculum is opgebouwd rondom 11 beroepsspecifieke competenties die zijn afgeleid van de 5 bouwstenen die het HBO-I platform hanteert. IM wordt als voltijd en als deeltijdvariant aangeboden. 10/63 NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management

11 2 Beoordeling Het auditteam komt samenvattend tot het volgende oordeel over de opleiding: Onderwerp Oordeel Facet Oordeel 1 Doelstellingen P 1.1 Domeinspecifieke eisen 1.2 Niveau 1.3 Oriëntatie hbo 2 Programma P 2.1 Eisen hbo 2.2 Relatie doelstellingen programma 2.3 Samenhang programma 2.4 Studielast 2.5 Instroom 2.6 Duur 2.7 Afstemming vormgeving inhoud 2.8 Beoordeling en toetsing 3 Inzet personeel P 3.1 Eisen hbo 3.2 Kwantiteit 3.3 Kwaliteit 4 Voorzieningen P 4.1 Materiële voorzieningen 4.2 Studiebegeleiding 5 Interne kwaliteitszorg P 5.1 Evaluatie resultaten 5.2 Maatregelen verbetering 5.3 Betrokkenheid 6 Resultaten P 6.1 Gerealiseerd niveau 6.2 Onderwijsrendement Goed Goed Voldoende Voldoende Goed Goed Goed Goed Voldaan Goed Goed Goed Goed Voldoende Goed Goed Voldoende Voldoende Goed Voldoende Goed Het auditteam stelt vast dat de kwaliteit en het niveau van de bestaande hbobacheloropleiding Information Management van Hogeschool Zuyd aan de vereiste basiskwaliteit voldoet en adviseert de NVAO positief ten aanzien van de accreditatie van deze opleiding. Het auditteam beschrijft in de volgende paragrafen per onderwerp en per facet van het NVAO beoordelingskader de bevindingen, overwegingen en conclusies. Elke paragraaf sluit af met een samenvattend oordeel op onderwerpniveau. 2.1 Doelstellingen van de opleiding Domeinspecifieke eisen (facet 1.1) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management 11/63

12 Bevindingen Op landelijk niveau worden de eindkwalificaties voor hbo-ict-beroepen vastgesteld door het landelijk platform van HBO-Informaticaopleidingen (HBO-I stichting). De eindkwalificaties van de opleiding Information Management (IM) zijn geformuleerd in elf competenties (Beroepscompetenties en niveaus, 2010) die zijn gebaseerd op een landelijk vastgelegd competentieprofiel (Bachelor of ICT, 2004). Dit competentieprofiel is gevalideerd door 57 bedrijven uit het ICT-beroepenveld en beschrijft vijf bouwstenen uit de life cycle van informatiesystemen, waarmee de competenties van een Bachelor of ICT beschreven kunnen worden: Analyseren, Adviseren, Ontwerpen, Realiseren en Beheren. Bij de totstandkoming van het beroepsprofiel in 2004 heeft het HBO-I voorzien dat uit genoemde profielen in de toekomst andere opleidingsvarianten zouden ontstaan op het snijvlak van de al bestaande opleidingsvarianten of aan de rand ervan. Ook voor deze varianten vervullen de bouwstenen voor competenties de rol van een generieke profielbeschrijving (Bachelor of ICT, 2004). Bij de planningsneutrale conversie in 2006, van de opleidingen IDM en BI naar de opleiding IM, zijn competenties opnieuw geformuleerd en daarbij toegespitst op het domein waar IM zich op richt (Planningsneutrale conversie IM, evaluatierapport 2006). Het HBO-I heeft het landelijke competentieprofiel in 2009 geactualiseerd in Bachelor of ICT, Domeinbeschrijving (2009). In het nieuwe profiel is meer aandacht voor de inhoud van de ICT-opleidingen. Het nieuwe profiel verfijnt de beschrijving door de verschillende life cycle fasen. Ook onderscheidt het profiel drie niveaus voor de vijf bouwstenen voor competenties. Met deze niveaus sluit het platform aan bij Europese ontwikkelingen (e-cf en EQF frameworks). De opleiding heeft in 2010 een beknopte analyse uitgevoerd. Op basis van deze analyse lijken er beperkte aanpassingen nodig te zijn om het programma in lijn te brengen met het profiel In studiejaar bepaalt de opleiding hoe aanpassingen vorm krijgen binnen de huidige competentie- en niveaubeschrijvingen. De afbakening van het domein Information Management voor de opleiding IM is gebaseerd op het Amsterdams Informatiemanagement Model (AIM). Dit model biedt een referentiekader voor het positioneren van informatiemanagement vraagstukken op bedrijfs- en/of business-unitniveau. Hiermee wil de opleiding meer een ICT-business opleiding zijn dan een ICT-technische opleiding (Doelstellingen, maart 2010). Naast deelname aan het HBO-I neemt de opleiding deel aan overleggen van beroepsverenigingen, zoals NGI 1 en het NAF 2 en aan het platform Techniek & ICT van HsZ. De opleiding IM is op dit moment uniek binnen het hbo omdat zij zich positioneert door een programma te voeren met het accent op de bouwstenen Analyseren en Adviseren om studenten op te leiden tot professionals die informatievoorziening kunnen managen voor een organisatie met de focus op bedrijfsprocessen en communicatie. 1 Nederlands Genootschap voor Informatici 2 Nederlands Architectuur Forum 12/63 NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management

13 Overwegingen Het auditteam stelt vast dat de opleiding de landelijk gedefinieerde competenties, zoals verwoord in Bachelor of ICT (2004), als basis hanteert voor de eindcompetenties. De opleiding participeert in het HBO-I platform waar vanuit de eindkwalificaties structureel worden herzien. Daarnaast laat de opleiding haar eindkwalificaties valideren door haar eigen sparringpartners in het veld, waaronder de werkveldcommissie. Conclusie Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot een oordeel goed voor de opleidingsvarianten voltijd en deeltijd. Niveau bachelor (facet 1.2) De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Bevindingen Het landelijk profiel Bachelor ICT uit 2004 beschrijft naast de vijf specifieke bouwstenen tien algemene bouwstenen afgeleid van de tien generieke hbo-kwalificaties. De opleiding heeft de tien generieke kwalificaties bachelor hbo geconcretiseerd in gedragsindicatoren. De opleiding heeft de elf beroepscompetenties op drie niveaus uitgewerkt: niveau 1: Kennis en Begrip in het propedeusejaar niveau 2: Analyse en synthese in het tweede studiejaar niveau 3: Evaluatie en transfer in het afstudeerprofiel (Doelstellingen, maart 2010). Het niveau wordt bepaald door de toenemende mate van complexiteit en toenemende zelfsturing van de student waarbij integratie plaatsvindt van denken, ontwerpen, doen, attitude en reflectie (Doelstellingen, maart 2010). In Doelstellingen omschrijft de opleiding wat men verstaat onder toename van complexiteit van niveau en omgeving (zie facet 2.2). In een matrix heeft de opleiding IM de samenhang tussen de vijf bouwstenen uit het landelijk profiel, de elf beroepscompetenties, de tien generieke hbo-kwalificaties en gedragsindicatoren inzichtelijk gepresenteerd (Overzicht beroepscompetenties IM met gedrag Pi company, april 2008). Domeincompetentie 4 het ontwikkelen van informatiebeleid (bouwsteen Adviseren) is bijvoorbeeld gerelateerd aan de Dublin descriptoren Toepassen van Kennis en Inzicht en Communicatie en wordt onder meer verworven via de modulen informatiemanagement in het eerste jaar, informatieplanning in het tweede jaar en modulen in de afstudeerprofielen. Bij de beschrijving van de modulen is uitgewerkt op welk niveau de competenties behaald moeten worden. Onder de niveaubeschrijving is weergegeven welke prestatie-indicatoren hieronder vallen. De opleiding IM hanteert twee specialistische afstudeerprofielen: Innovation & information strategy en Consultancy & operational excellence. In profiel A ligt het accent op de bouwstenen Analyseren, Adviseren en Ontwerpen (competenties 4,6 en 7 staan centraal). Voor profiel B zijn dat de bouwstenen Analyseren, Adviseren en Realiseren NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management 13/63

14 (competenties 3,4 en 9 staan centraal). Ook bestaat de mogelijkheid voor een breed zelf samen te stellen profiel C (OER , art.6.4). Voor elk profiel geldt de eis dat minimaal zes van de elf beroepsspecifieke competenties op niveau drie worden afgerond (OER en Minimale beroepscompetenties niveau 3). De zes te behalen competenties op niveau drie komen overeen met het door IM gekozen zwaartepunt op de bouwstenen Analyseren en Adviseren en zijn deels gekoppeld aan de gekozen afstudeerprofielen. Alle studenten sluiten de competenties 1 (gekoppeld aan bouwsteen Analyseren), 4 (gekoppeld aan bouwsteen Adviseren), 11 (gekoppeld aan alle bouwstenen) en de drie competenties van het gekozen afstudeerprofiel af op niveau drie. De overige competenties worden afgerond op minimaal niveau twee. Competenties 5 (gekoppeld aan bouwsteen Ontwerpen) en 8 (gekoppeld aan bouwsteen Realiseren) kunnen in een minor of binnen profiel C ook op niveau drie worden afgerond. Overwegingen In een vergelijking tussen de generieke en beroepsspecifieke competenties en de Dublin descriptoren maakt de opleiding IM voor het auditteam duidelijk, dat de opleidingscompetenties aansluiten bij internationale beschrijvingen van het hbobachelorniveau. Conclusie Op grond van bovenstaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot een oordeel goed voor de opleidingsvarianten voltijd en deeltijd. Oriëntatie hbo bachelor (facet 1.3) De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist of dienstig is. Bevindingen De geformuleerde competenties en de inrichting van het curriculum zijn gebaseerd op de profielbeschrijving Bachelor ICT 2004, het eerder genoemde AIM en door het NGI geformuleerde functieprofielen en zijn afgestemd met het HBO-I en de werkveldcommissie van IM. In het AIM hebben vraagstukken rond informatiemanagement betrekking op strategie (richten), structuur (inrichten) en uitvoering (verrichten). Verder relateert informatiemanagement de processen van en de ondersteunende technologie voor het (intern en extern) informeren en communiceren aan algemene bedrijfsaspecten. Als onderdeel van het AIM-model hanteert de opleiding acht informatiemanagement- rollen bij het vormgeven van de opleiding. Deze rollen zijn net als het AIM beschreven door experts van de Universiteit van Amsterdam (Informatiemanagement en informatiebeleid,2006). 14/63 NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management

15 De opleiding IM leidt op voor beginnend beroepsbeoefenaar voor functies bij ICTaanbieders, ICT-dienstverleners en organisaties die ICT gebruiken en afhankelijk zijn van informatie. De IM-professional kan in een spectrum van rollen (beroepen) functioneren op het terrein van Innovation & information strategy (afstudeerprofiel A) en/of van Consultancy & operational excellence (afstudeerprofiel B). Een IM-professional met afstudeerprofiel A kan onder meer een rol vervullen als ICT-partner in strategie, als informatiemanager, als ICT-trendwatcher of als alignmentmanager. Een IM-professional met afstudeerprofiel B kan onder meer een rol vervullen als alignmentmanager, als businesspartner of als gebruikersondersteuner (Informatiedossier IM en Onze Koers 2014). Bestudering van notulen van de werkveldcommissie, alsmede het gesprek met vertegenwoordigers van deze commissie, maken duidelijk dat de IM haar keuzen voor de vormgeving van de opleiding regelmatig voorlegt aan het beroepenveld. Vertegenwoordigers uit het werkveld en alumni zien de IM er als iemand die breed is opgeleid, twee kanten opkijkt en als communicatiebrug meerwaarde heeft. Het auditteam constateert op basis van het bestudeerde materiaal en de gevoerde gesprekken dat de opleiding de ambitie heeft de focus te leggen op de bedrijfsmatige kant en geen technische opleiding wil zijn maar dat het gebruiken van de NGI functieprofielen (die meer technisch zijn) naast het AIM een dubbele indruk wekt. Ook zijn de acht informatiemanagementrollen uit het AIM wat mager uitgewerkt. Overwegingen Uit de bestudeerde documenten en de gesprekken met de diverse panels is duidelijk dat het beroepenveld betrokken wordt bij het opstellen van de beroepsvisie en eindkwalificaties. Het is uit de gesprekken duidelijk dat er een niet technische focus wordt gekozen, waarbij het auditteam oordeelt dat de balans tussen business en techniek beter uitgewerkt kan worden in het profiel. Conclusie Op basis van de overweging, over een herkenbare balans in het profiel, komt het auditteam tot het oordeel voldoende voor de opleidingsvarianten voltijd en deeltijd. Samenvattend oordeel Doelstellingen opleiding Alle facetten zijn ten minste met een voldoende beoordeeld en daarmee is het onderwerp Doelstelling opleiding positief. NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management 15/63

16 2.2 Programma Eisen hbo (facet 2.1) Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Bevindingen Met de aanpak volgens het onderwijsconcept van de Hogeschool Zuyd: Vraaggestuurd, Competentiegericht Maatwerkonderwijs (VCM, zie ook facet 2.7) is er een kader voor kennisontwikkeling, gestimuleerd door authentieke praktijkopdrachten. Vanaf het begin van de studie leren de studenten om beroepsrealistische vraagstukken aan te pakken en beroepsproducten te maken. In het eerst jaar werken studenten aan vraagstukken aan de hand van casuïstiek, later in de opleiding werken studenten individueel of in groepsverband aan een opdracht voor en/of bij een echte opdrachtgever. Naast verplichte literatuur wordt van studenten verwacht dat zij relevante vakliteratuur raadplegen. Om bij de snelle ontwikkelingen binnen het domein Information Management steeds actuele literatuur te kunnen gebruiken is een digitale omgeving ingericht waarin zowel artikelen worden aangeboden als de gelegenheid voor studenten zelf literatuur en ander materiaal te zoeken. Het auditteam heeft de verplichte literatuur bestudeerd en de digitale omgeving bekeken en stelt vast dat de literatuur van voldoende niveau is. Het auditteam merkt daarbij op dat een deel van de literatuurlijst verouderd is, waar actuele literatuur wel op de markt is, en dat weinig Engelstalige literatuur gebruikt wordt. De minor Information Society, onderdeel van afstudeerprofiel A, is wel volledig Engelstalig. In het gesprek met studenten kwam naar voren dat zij positief zijn over de samenstelling van het studiemateriaal. Zij bevestigen dat zij in het majorprogramma weinig Engelstalige literatuur lezen maar dat literatuur wel een internationaal karakter heeft. Ook in de door het auditteam bestudeerde eindwerkstukken viel op dat studenten vooral Nederlandstalige literatuur gebruiken. Verbinding met actuele ontwikkelingen in de beroepspraktijk wordt door de opleiding langs diverse kanalen gelegd. De opleiding maakt gebruik van de ervaring van het leerbedrijf IM-Solutions 3, het Expertisecentrum ICT van de Hogeschool Zuyd, gastdocenten en (inhoudelijke) adviseurs uit het bedrijfsleven. Daarnaast organiseert men jaarlijks bedrijvendagen en een hogeschoolbrede manifestatie Kennis-in-Bedrijf. Voor de opleiding betekent dit dat zij de studenten opdrachten voor een bedrijf en afstudeerprojecten bij een bedrijf kan laten uitvoeren die aan juiste criteria voldoen, stages kan bieden, en via gastdocenten expertise in huis haalt. Het auditteam heeft een overzicht van de externe contacten gezien en beoordeelt deze als goed (zie ook facet 3.3). 3 IM-Solutions voert opdrachten uit voor en vanuit het bedrijfsleven 16/63 NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management

17 Gedurende de gehele studie staan de beroepstaken en beroepsproducten centraal. Per module maakt een student een beroepsproduct behorend bij een beroepscompetentie. In de eerste twee jaar ontwikkelen studenten beroepsvaardigheden door het maken beroepsproducten en volgen studenten aparte trainingen gericht op het ontwikkelen van gedragscompetenties. Door een stage en een afstudeeropdracht voor een externe opdrachtgever ontwikkelt de student benodigde (actuele) beroepsvaardigheden in een reële context. Tijdens de stage in jaar 3 is de opdracht gericht op een analyse van een informatie- of organisatieprobleem. De afstudeeropdracht is gericht op het onderzoeken en formuleren van informatiebeleid: de analyse van een complex informatie- of organisatieprobleem en het kiezen van (deel)oplossingen (Brochure Stage en afstuderen IM, 2008). Uit studentenenquêtes 2009 en 2010 en het gevoerde gesprek blijkt dat studenten tevreden zijn over het contact met de beroepspraktijk en actuele ontwikkelingen in het programma. Ook vinden zij de bedrijfsopdrachten en de gastlessen waardevol. IM heeft onderzoeksvaardigheden opgenomen in het vaste aanbod van het curriculum via een module van 6 EC in jaar twee en de voorbereidende praktijkopdracht van 3 EC (module P10) in de jaren drie en vier. Deze praktijkvoorbereidende opdracht is de theoretische voorbereiding op stage en afstuderen en heeft als onderwerp de bestudering van de theorie én het opdoen van vaardigheid in het maken van een onderzoeksopzet of plan van aanpak. Module P10 maakt nog geen onderdeel uit van het deeltijdprogramma, deze module wordt in 2011 geïmplementeerd in de deeltijd voor zowel derde als vierdejaars. Hogeschool Zuyd heeft haar kenniskringen gepositioneerd naast de faculteiten, om multidisciplinaire samenwerking te stimuleren. Er zijn drie kenniskringen op het gebied van ICT: Infonomie & Nieuwe Media, Techniek in de Zorg en Kennisorganisaties & Kennismanagement. Vanuit de faculteit ICT nemen twaalf docenten deel aan de verschillende kenniskringen. Daarvan zijn drie docenten van IM. Uit gesprekken met opleidingsmanagement en de lector Infonomie & Nieuwe media en docenten blijkt dat de binding tussen de opleiding en kenniskringen nog zwak is. IM heeft raakvlakken met de drie kenniskringen. Alle betrokkenen waarmee het auditteam heeft gesproken missen een directe link tussen opleiding en een kenniskring en/of lector die meer aansluit bij het domein van informatiemanagement. Studenten geven aan dat zij de lectoren niet kennen. Zij zijn wel op de hoogte van de mogelijkheid tot deelname aan onderzoek uitgevoerd door de kenniskringen. Uit gesprekken met opleidingsmanagement en docenten maakt het auditteam op dat IM ambities heeft wat betreft samenwerking met de lectoraten, maar dat een strategie en concreet plan dit tot stand te brengen en te borgen nog ontbreekt. Het werkveld is kritisch is over het methodisch handelen in verhouding tot andere competenties van stagiairs en afgestudeerden, zo blijkt uit de werkveldenquête Overwegingen Het auditteam stelt vast dat kennisontwikkeling door studenten plaatsvindt via literatuur van voldoende niveau maar dat een deel van de literatuur verouderd is. De component onderzoek is in het curriculum aanwezig, maar wordt nog weinig gevoed vanuit de NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management 17/63

18 lectoraten. Daarbij oordeelt het werkveld dat het methodisch handelen verbeterd kan worden. De toepassing van kennis vindt integraal, met de toepassing (en ontwikkeling) van beroepsvaardigheden, plaats binnen het maken van de beroepsproducten. Bestudering van het materiaal laat zien dat studenten werken aan casuïstiek die is ontleend aan de beroepspraktijk. Tijdens het uitvoeren van opdrachten en de stages komen studenten regelmatig in contact met het werkveld, waardoor beroepsvaardigheden in de reële context worden ontwikkeld. Via de inzet van gastdocenten en het binnenhalen van opdrachten uit de praktijk komen studenten op de hoogte van actuele ontwikkelingen. Conclusie Op basis van de bovenstaande bevindingen en overwegingen, en de opmerkingen van het auditteam aangaande literatuur en inbedding van het methodisch handelen, komt het auditteam tot het oordeel voldoende voor de opleidingsvarianten voltijd en deeltijd. Relatie doelstellingen en inhoud programma (facet 2.2) Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Bevindingen In het OER zijn overzichten van het voltijdse en deeltijdse curriculum opgenomen. Het deeltijdprogramma is vanaf cohort 2009 qua inhoud en opzet gelijk aan het voltijdprogramma. Beide curricula zijn op dezelfde uitgangspunten gebaseerd (zie onderwerp 1). Beide programma s gaan uit van vier studiejaren waarbij elk jaar is opgedeeld in vier blokken die thematisch zijn ingericht. De eindkwalificaties worden in het onderwijsprogramma op drie niveaus verworven (zie facet 1.2). De opleiding heeft een competentiematrix (Beroepscompetenties en niveaus 2008) opgesteld. Deze matrix biedt een overzicht van het curriculum en maakt expliciet in welke onderwijseenheid een student de beoogde eindkwalificaties kan verwerven en op welk niveau. In dit schema is een koppeling zichtbaar tussen niveau van beroepscompetenties en de generieke hbo-kwalificaties en Dublin descriptoren. Voor elk van de elf beroepscompetenties is een document samengesteld waarin achtereenvolgens zijn opgenomen: per niveau de beroepstaak en context, de beroepsfuncties, op te leveren beroepsproducten met de beoordelingscriteria en te tonen gedrag. Benodigde kennis en vaardigheden zijn aangegeven en er is een verwijzing naar de modulen waarin de competentie aan bod komt. Het niveau van beroepsproducten wordt bepaald door onder meer de mate van complexiteit van de situatie, het aantal betrokken stakeholders, impact op processen en diensten en door de mate van zelfstandigheid waarmee de student opdrachten uitvoert. Bijvoorbeeld binnen het onderwerp het managen van veranderprocessen is de opbouw 18/63 NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management

19 in niveaus duidelijk zichtbaar. In het eerste jaar wordt de basis gelegd om advies en onderhandelingsgesprekken te voeren door het trainen van dit type gesprekken. In het tweede jaar worden diverse aspecten van verandermanagement onderwezen, zodat studenten in het afstudeerprofiel een veranderplan (als onderdeel van een adviesrapport) kunnen schrijven en presenteren. De opleiding gebruikt leerdoelen om aan te geven waar een student binnen een programmaonderdeel aan werkt in de context van de te bereiken competentie. Voor iedere onderwijseenheid of module is een modulebeschrijving opgesteld. Een modulebeschrijving bevat informatie over positie in het curriculum, de inhoud, de op te leveren beroepsproducten 4, benodigde leermiddelen, een activiteitenrooster en toetsinformatie. Per module wordt zo de link gelegd tussen de beoogde eindkwalificaties en de inhoud van de module. De modulebeschrijvingen zijn voor studenten beschikbaar via Blackboard. Het auditteam heeft een aantal modulebeschrijvingen bestudeerd en stelt vast dat deze beknopt en gedegen informatie geven. Het programma dekt alle competenties in de verschillende modulen, de projecten, de stage en de afstudeeropdracht, volgens de eisen zoals vastgelegd in het OER (zie facet 1.2). Studenten kunnen een eigen accent aanbrengen via de keuze voor het afstudeerprofiel, de stages in jaar 3 en binnen het afstudeerprofiel, verschillende soorten minoren en enkele vrije studiepunten in de major. In het curriculum is ruimte voor het volgen van een aantal modulen bij een andere opleiding of een Zuydminor of een minor bij een andere hbo-instelling. Zuydminoren die relevant zijn voor een student van IM zijn: Information Society, Digitale identiteit, Het starten van een eigen onderneming (OER ). Ook is er voor studenten met de ambitie verder te studeren aan een universiteit de mogelijkheid binnen het afstudeerprofiel een Doorstroomminor te kiezen. Deze minor van 30 EC is ontwikkeld en wordt verzorgd in samenwerking met de Universiteit van Maastricht. Overwegingen Het auditteam stelt vast dat de competenties en de Dublin descriptoren duidelijk herkenbaar zijn opgenomen in het programma. In een duidelijk overzicht zijn de eindkwalificaties geconcretiseerd naar onderwijseenheden. Per onderwijseenheid (module) is de relatie met de te verwerven competenties en verwachtingen duidelijk uitgewerkt. De opleiding gebruikt leerdoelen om aan te geven waar de student binnen een module aan werkt. Conclusie Op basis van de bovenstaande overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed voor de opleidingsvarianten voltijd en deeltijd. 4 De opleiding hanteert het begrip beroepsproducten voor producten en diensten NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management 19/63

20 Samenhang in opleidingsprogramma (facet 2.3) Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Bevindingen Het IM-programma kent een concentrische opbouw. De competenties waaraan gewerkt wordt keren verdiepend terug in opvolgende leerjaren. Het curriculum laat zien dat modulen op een hoger niveau in het volgende jaar aan de orde komen waarmee de verticale samenhang zichtbaar wordt. In de afstudeerprofielen worden meerdere beroepsspecifieke competenties gecombineerd waarmee de toename van complexiteit en integratie vorm krijgt. De opleiding zorgt voor een horizontale samenhang doordat beroepsproducten en het ondersteunende kennis- en vaardigheidsonderwijs parallel lopen in het programma Verticale samenhang krijgt vorm door een logische opvolging van de modulen met beroepsopdrachten, zo is bijvoorbeeld in het eerste jaar een beroepsproduct van de competentie uitvoeren van een informatieanalyse nodig als basis voor de competentie het specificeren van een informatiesysteem en/of bedrijfsproces. Binnen het majorgedeelte staat per module één competentie centraal en wordt een beroepsproduct opgeleverd. Samenhang tussen competentie, beroepsproduct, beroepscontext en benodigde kennis en vaardigheden en plaats in het curriculum is inzichtelijk gemaakt in de modulebeschrijvingen. Tijdens de stage (deeltijd: op de werkplek) passen studenten de verworven competenties toe en doen ze door de werkervaring nieuwe kennis en vaardigheden op. Samenhang tussen het binnenschools en buitenschools curriculum wordt gerealiseerd doordat studenten voor de werkzaamheden op de stageplek of werkplek leerdoelen formuleren die van de competenties zijn afgeleid. Ook binnen de studieloopbaan krijgt samenhang in het curriculum vorm via de module Competentiemanagement in jaar 1, de Voorbereidende praktijkopdracht en de verschillende Keuzedocumenten (zie facet 4.2). De samenhang van het opleidingsprogramma wordt bewaakt door de Commissie Onderwijs en Dienstverlening die controleert of modulen inhoudelijk bijdragen aan het beoogde profiel. Het auditteam merkt op dat de samenhang vooral tot uiting komt door de nadruk op de NGI profielen en dat de link naar het AIM model wat minder duidelijk is (zie ook facet 1.3). De link met de acht AIM-rollen krijgt vorm in de afstudeerprofielen, in de modulen in de eerste jaren is deze link nog beperkt aanwezig. Studenten wordt om hun mening gevraagd via verschillende kanalen. Uit de studentenenquêtes 2009 en 2010 en het gesprek met het studentenpanel blijkt dat studenten de samenhang van het onderwijsprogramma ruim voldoende vinden (score 3.4 resp. 3.6 op vijfpuntsschaal). Overwegingen Het auditteam stelt vast dat het werken aan integrale beroepsproducten, het ondersteunend kennis- en vaardigheidsonderwijs en de toenemende integratie en complexiteit zorgen voor een horizontaal en verticaal samenhangend programma. De samenhang tussen binnenschools en buitenschools leren is geborgd doordat studenten in relatie tot de 20/63 NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management

21 competenties leerdoelen formuleren, neergelegd in een plan van aanpak, dat zij in de stage of op de werkplek uitvoeren. Conclusie Op grond van voorgaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed voor de opleidingsvarianten voltijd en deeltijd. Studielast (facet 2.4) Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Bevindingen Hogeschool Zuyd werkt met een samenhangend complex van factoren om studievoortgang te bevorderen: vraagsturing, keuzemogelijkheden in leeractiviteiten, flexibilisering in plaats/tijd en studieloopbaanbegeleiding (Informatiedossier HsZ 2010). De opleiding streeft een studeerbaar programma na met een evenwichtige studielast. Uitgegaan wordt van 60 EC per studiejaar, 15 EC per onderwijsblok van tien weken. Binnen de voltijd bedraagt het gemiddeld aantal contacturen vijftien uur per week in het eerste jaar en twaalf uur per week in jaar twee. Daarnaast werken studenten in projecten samen en voeren zij zelfstudie uit. Om meeliften zo goed mogelijk te voorkomen ondertekenen studenten voor een project of groepsopdracht een samenwerkingscontract. In jaar drie en vier gaan studenten tweemaal op stage en volgen onderwijs binnen het gekozen afstudeerprofiel. In de deeltijdopleiding is ongeveer 48 uur per kwartaal ingeroosterd waarnaast studenten zelfstudie uitvoeren en werken in een relevante functie waar zij de verschillende opdrachten uitvoeren. De opleiding doet regelmatig onderzoek naar de ervaren studielast van studenten via mondelinge en schriftelijke evaluaties na elk blok en het jaarlijkse STO. In gesprekken met studenten en alumni geven studenten en alumni aan dat zij een reële studielast ervaren. Er zijn piekmomenten. Zowel studenten als alumni geven aan de opleiding niet te zwaar te vinden en voldoende uitdagend. Studenten van de voltijdopleiding geven aan dertig uur of meer per week te besteden aan de studie, studenten van de deeltijdopleiding drie à vier uur per dag. Studenten van de voltijdopleiding geven in evaluaties blijk van tevredenheid over de ervaren studielast (STO 2010 score 3.5). Studenten van de deeltijdopleiding scoren in de studentenenquête 2010 beduidend lager, namelijk 2.7. Het auditteam merkt hierbij op dat het om 12 respondenten gaat en de twee deeltijdstudenten uit het studentenpanel de studielast reëel vinden. De studievoortgang van studenten wordt gestimuleerd door verschillende drempels in het studieprogramma. De opleiding borgt de volgtijdelijke samenhang door ingangseisen te stellen voor deelname aan elkaar opvolgende onderdelen. Deze staan vermeld in een toetsparagraaf bij de betreffende modulebeschrijving en het OER Zo stelt de opleiding ingangseisen voor deelname aan bepaalde onderdelen en maakt de opleiding gebruik van een bindend studieadvies. Studenten moeten ten minste 45 EC behaald hebben voor het einde van het eerste jaar om de studie te mogen voortzetten. Ook moeten studenten de propedeuse binnen twee jaar halen (OER/IM/ ). NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management 21/63

22 Voor toelating tot stages en de afstudeeropdracht moet de module Voorbereiding praktijkopdracht behaald zijn. Een belangrijk onderdeel van deze voorbereiding is het maken van een onderzoeksopzet en plan van aanpak (module P10). Binnen de deeltijdopleiding wordt deze module P10 geïmplementeerd in het schooljaar Voor de huidige (derde- en vierdejaars) deeltijdstudenten zijn voor starten met de afstudeerscriptie ingangseisen geformuleerd en vermeld in de toetsparagraaf. Deze studenten dienen in het bezit te zijn van het propedeusediploma IM, de stage te hebben afgesloten met minimaal een 5,5 en 138 EC te hebben behaald in de major (toetsparagraaf AS ). Voor studenten is het onderwijs uitgewerkt in de modulebeschrijving waaraan een activiteitenrooster is toegevoegd. Deze zijn digitaal in te zien via de elektronische leeromgeving Blackboard. Het activiteitenrooster geeft een planning per blok met het aantal studiebelastingsuren, het aantal contact- en zelfstudie-uren en een korte taakomschrijving. Studenten geven in het gesprek met het auditteam aan, dat zij tevreden zijn over de beschikbare module-informatie, activiteitenroosters en toetsparagrafen. Tentamens worden tweemaal per jaar aangeboden. Herkansingen zijn mogelijk in de tentamenweek van de eerstvolgende onderwijsperiode. Via het studievoortgangprogramma Osiris van de opleiding kunnen studenten hun studievoortgang inzien. Elke student heeft een studieloopbaanbegeleider (SLB er). In de propedeuse zijn elk blok voortgangsgesprekken tussen de SLB er en de student. In de hoofdfase neemt het aantal verplichte gesprekken af (zie verder facet 4.2). Door een aantal modulen tweemaal per jaar aan te bieden kunnen studenten die een verkorte route volgen een aaneengesloten studiepad volgen. Ook het tweemaal aanbieden van onderwijs in de keuzeruimte, bijvoorbeeld twee minoren, draagt bij in het voorkomen van studievertraging (Curriculumoverzichten). Naast de reguliere perioden voor stage en afstuderen is ook sprake van trajecten op maat, waardoor er afwijkende perioden mogelijk zijn (Brochure Stage en afstuderen IM, 2008). Studenten die kiezen voor de verkorte route (zie 2.5) kunnen alsnog instromen in het vierjarig programma als de verkorte route te zwaar blijkt. De hogeschool heeft extra aandacht voor twee specifieke doelgroepen: studenten met functiebeperkingen en niet-westerse allochtonen. Zo is voor studenten met een functiebeperking de beschikbaarheid en toegankelijkheid van informatie over studeren met een functiebeperking verbeterd door een digitale routeplanner. Daarnaast is er een trainings- en scholingsaanbod ontwikkeld om een positieve houding te bevorderen van medewerkers ten aanzien van studenten met een functiebeperking. Via een project Maatwerk in In- en Doorstroom van Allochtone studenten is op drie aspecten ingezet: taalondersteuning voor allochtone studenten, training diversiteit met als primaire doelgroep studieloopbaanbegeleiders en begeleiding mbo-studenten door hbo-studenten en alumni (Informatiedossier HsZ 2010). Uit gesprekken met docenten, studenten en alumni heeft het auditteam begrepen dat er enkele struikelvakken zijn. Voor studenten afkomstig uit het mbo vormt het Engels nogal eens een probleem. De opleiding biedt deze studenten in het eerste jaar de mogelijkheid 22/63 NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management

23 de (3 EC) vrije ruimte te gebruiken voor extra Engels. Door studenten en alumni worden geen andere struikelvakken genoemd. Wel geven zij aan dat in individuele gevallen bedrijfseconomie en statistiek als zeer moeilijk ervaren worden. In het gevoerde gesprek geven studenten aan zeer tevreden te zijn over de begeleiding die zij van docenten krijgen wanneer zij belemmeringen ervaren. Uit de studentenenquête 2010 blijkt dat studenten voltijd tevreden zijn over de studielast en de tijd die ervoor staat. Deeltijdstudenten oordelen ook voldoende op het item studielast maar zijn kritischer over de spreiding van de studielast en de tijd die voor de studie staat. Overwegingen Het auditteam stelt vast dat de opleiding een studeerbaar programma biedt doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren, zoveel mogelijk worden weggenomen. Daarvoor bevat het programma drempels in het eerste jaar en voorafgaand aan de stage en het afstuderen en biedt de opleiding studiebegeleiding die is gericht op de studievoortgang van studenten. Studenten zijn hierover zeer tevreden. Conclusie Op grond van voorgaande bevindingen en overwegingen komt het auditteam tot het oordeel goed voor de opleidingsvarianten voltijd en deeltijd. Instroom (facet 2.5) Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Bevindingen Studenten met een vwo-, havo- of mbo-diploma kunnen instromen in de opleiding. Havo-kandidaten met het C&M-profiel dienen of het vak Economie of het vak Management en Organisatie gevolgd te hebben. Aspirant-studenten met een mbo-diploma niveau-4 ICT, Economie, Handel, Logistiek, Administratie kunnen in een verkort opleidingsprogramma instromen van drie jaar. Aspirant-studenten met een vwo-diploma kunnen de opleiding in 3,5 jaar doorlopen (OER ) en hebben daarbij de keuze in september of in februari te starten. Aspirant-studenten met een bepaalde vooropleiding die toegelaten worden tot een verkorte route krijgen vrijstelling voor een aantal basismodulen van het propedeusejaar (blokken 1 en 2). Om inzicht te krijgen of een aspirant-student de kennis en vaardigheden bezit die in de genoemde blokken aan bod komt, is een zelfstudiepakket beschikbaar (Informatie versnelde studieroutes, maart 2010, OER ). Om toegelaten te worden tot het deeltijdprogramma gelden dezelfde eisen als voor het voltijdprogramma (OER ). Studenten van 21 jaar en ouder, die niet voldoen aan de gestelde instroomeisen, kunnen via een toelatingsexamen toegelaten worden tot de opleiding (IM-Brochure ). NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management 23/63

24 Naast de mogelijke (generieke) vrijstelling op basis van vooropleiding kent de opleiding individuele vrijstellingen. De opleiding is in het voorjaar van 2010 gestart met een EVCprocedure conform de richtlijnen van de hogeschool. Kandidaten vullen een zelfbeoordeling in en verzamelen bewijsmateriaal in een portfolio. Het assessment om de eerder verworven competenties vast te stellen wordt uitgevoerd door gecertificeerde interne en externe assessoren. De examencommissie beslist of de vrijstellingen worden gehonoreerd (OER en verslag examencommissie faculteit ICT ). De opleiding borgt de aansluiting van studenten die kiezen voor een verkorte route via twee maatregelen. De opleiding toetst de competenties waarvoor de vrijstelling in het eerste jaar geldt in het tweede studiejaar op een hoger niveau. Ook kan een student die vrijstelling heeft en het programma toch te zwaar vindt, instromen in het volledige voltijdprogramma. Aansluiting qua vorm is gewaarborgd via het aanbieden van meerdere werkvormen en het starten met taakgestuurd onderwijs (zie facet 2.7). De opleiding verzorgt activiteiten voor aankomende studenten om hen bekend te maken met het onderwijs binnen de opleiding, zoals open dagen en avonden (driemaal per jaar) en meeloopdagen. IM onderhoudt contacten met verschillende instellingen voor mbo en voortgezet onderwijs in zuidelijk Nederland om doorstroom te bevorderen en aspirant-studenten beter voor te bereiden op het hbo-programma (inhoud en werkvormen). Zo participeert de opleiding in een doorstroomproject ROC Arcus. Voor studenten in het vierde jaar van het mbo van het Arcuscollege bestaat vanaf september 2010 jaar de mogelijkheid één dag per week een speciaal programma te volgen binnen de faculteit ICT. In het eerste half jaar staat oriëntatie op het hbo en kennismaking met de verschillende ICT-studies centraal; in het tweede halfjaar kiezen de deelnemers voor het volgen van een programma van één van de opleidingen, waaronder IM (Arcus College-Hogeschool Zuyd, Combi-jaar ICT). Evaluatieresultaten van studenten laten zien, dat zij de aansluiting met de vooropleiding als voldoende beoordelen. De voltijdstudenten afkomstig uit het mbo zijn meer tevreden over de aansluiting dan de studenten afkomstig uit havo en vwo. Bij de deeltijd is dat precies andersom (studentenenquêtes 2009 en 2010 score VT 3.1, DT 3.2). Het auditteam merkt op dat het streefcijfer aansluiting nipt gehaald wordt en dat bestudering van de scores van de verschillende instroomgroepen aandacht kan hebben. (zie ook facet 5.2). Overwegingen De opleiding hanteert heldere instroomprocedures voor de voltijd en de deeltijd, waarbij zij uitgaat van de wettelijke instroomeisen. Een goede aansluiting wordt gerealiseerd doordat de opleiding verschillende leertrajecten aanbiedt, gericht op specifieke doelgroepen. De opleiding realiseert een geleidelijke overgang van vooropleiding naar hbo doordat in de opzet gekozen is in jaar 1 te starten met taakgestuurd onderwijs met bijbehorende werkvormen. Binnen de deeltijd is aandacht voor de individuele situatie van de student en voert de student opdrachten uit in de eigen werkomgeving (action learning). 24/63 NQA Hs. Zuyd: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Information Management