Impact van peroperatieve zorg op het voorkomen van postoperatieve wondinfecties

Transcriptie

1 Impact van peroperatieve zorg op het voorkomen van postoperatieve wondinfecties Annette Schuermans Dienst ziekenhuishygiëne UZLeuven Wondzorgcongres Hasselt 20 november 2018

2

3

4 Chirurgische wondklasse Zuivere wonde Zuiver besmette wonde Besmette wonde Vuile geïnfecteerde wonde ASA-score (American Society of Anesthesiologists) Beoordeeld de algemene gezondheidstoestand van de patiënt voor de operatie 6 klasses 1.Gezond. 6.hersendood voor orgaandonatie Duur van de ingreep Risico op POWI

5

6 Preventie POWI Zowel pré - per - postoperatief CDC Recommendations to prevent surgical site infections (SSI) Indeling aanbevelingen: Category I A (good) - B (moderate) - C (poor) Category II No recommendation (unresolved issue)

7 Patiënt karakteristieken Diabetes Nicotinegebruik Gebruik van steroïden Malnutritie of obesitas Verlengde preoperatieve verblijfsduur Bestaande infecties Neusdragerschap met Staphylococcus aureus Decontaminatie van dragers van Staphylococcus aureus

8 Gebrekkige lichaamshygiëne van de Gehospitaliseerde patiënten: Patiënt karakteristieken VP tekent de controle hiervan af in VP-dossier Patiënt langer dan 5d in ZH wordt tenminste 2 maal gewassen met ontsmettende zeep Patiënten van een aantal disciplines worden verplicht tot preoperatief wassen met ontsmettende zeep OK geeft feedback aan de verwijzende HK afdeling bij niet-respecteren van de afspraak Ambulante patiënten: flyer Hygiëne voor de ingreep op de preoperatieve raadpleging

9 Preoperatieve zorg Preoperatieve ontsmettende douche Douche met gewone zeep vs ontsmettende zeep Wash and clean at and around incision site prior to performing antiseptic skin preparation (IB) Preoperatief ontharen op indicatie tondeuse (scheren) (ev. ontharingscrème) (zo kort mogelijk voor de ingreep) Antimicrobiële profylaxie

10 Peroperatieve factoren Preoperatieve huid/slijmvlies ontsmetting Producten: keuze Alcoholen: Joodalcohol 1%, hydro-alcoholische jodoforen, CHG 2% in alcohol 70% + azorubine Waterige ontsmettingsmiddelen: PVP-I oplossingen, CHG oplossing, Chloorpreparaten Techniek Steriele kompressen, niet herbevochtigen Gesloten/open, huid of slijmvliezen Van zuivere naar vuile (gekoloniseerde) zones Minimum 30 seconden contacttijd en volledig laten drogen (2 min) alvorens afdekdoeken of incisiefolie te plakken

11 Chirurgische handontsmetting Chirurgische scrub OF rub Techniek Met een alcoholisch preparaat (sterillium ) Met ontsmettende zeep (hibiscrub, isobetadine ) Voorwaarden: Geen kunstnagels Geen lange nagels Geen juwelen

12 Kledij en afdeklinnen Omlooppak Bril Muts: bedekt alle haren Masker: Volledig over neus en mond, tijdig vervanging Schoeisel /plastic schoenovertrekjes Steriele handschoenen: latexvrij, enkel of dubbel, ev. onderhandschoenen, met indicator Steriele schort en afdeklinnen

13 Asepsie en chirurgische techniek Principes van asepsie 100% correct toepassen Door iedereen aanwezig in OK-zaal Chirurgische techniek Effectieve hemostase Preventie hypothermie Zachte manipulatie van weefsels Al dan niet plaatsen van drains

14 Omgeving en materiaal Luchtbehandeling in operatiezaal klasse ISO 5 ISO 7 Routine schoonmaak/desinfectie Sterilisatie van chirurgisch instrumentarium en endoscopisch materiaal

15 Postoperatieve zorg Zorg voor incisie/sutuur afh. v primaire sluiting / secundaire sluiting / open wonde Steeds manipulatie volgens regels van asepsie Gewone wondzorg Geïnfecteerde wonde

16 Hygiëne & wondzorg Wondzorg = aseptische techniek Asepsie = voorkomen van besmetting & overdracht van besmetting Omgeving wondzorg: Ontsmetten werkoppervlak met alcohol 70% Scheiding zuiver vuil Correct werken: zuivere vuile zones Zo weinig mogelijk activiteit in de ruimte

17 Hygiëne & wondzorg Persoonlijke hygiëne: Geen handjuwelen Wondjes aan handen afdekken Korte nagels Haren bijeengebonden Propere beroepskledij Korte mouwen

18 Hygiëne & wondzorg Beschermende kledij Bij wondzorg steeds risico op contact met bloed en lichaamsvochten Bescherm jezelf - barrièremaatregelen Handschoenen correct verwijderen Handhygiëne Handen ontsmetten voor & na iedere wondzorg, volgens correcte techniek

19 Voorkeur handen ontsmetten: Hogere kiemreductie Grotere beschikbaarheid Tijdbesparend Huidvriendelijker Hygiëne & wondzorg Frequentie wondzorg afhankelijk van: Uitzicht verband (loskomen, bloederig, vuil) Type wondzorg Werkingsduur wondproduct...

20 Infectie? Lokale symptomen Roodheid (rubor) Warmte (calor) Zwelling (tumor) Dolor (pijn) Etter Algemene symptomen Koorts Leucocytose Geïnfecteerde wonde

21 Wondculturen Wanneer? Enkel bij infectietekens Verslechtering van de wonde Geen wondheling Systematisch afnemen vermijden

22 Wondculturen

23 Wondculturen Mogelijkheden? swab aspiraat biopt

24 Aandachtspunten: Wondculturen Reinigen met fysiologische oplossing Necrotisch weefsel en oppervlakkig exsudaat verwijderen Aanraken wondranden vermijden Op verdachte plaats Klinische info Correcte bewaring/transport

25 Wondculturen Swab: Meest gebruikt, gemakkelijkst en goedkoopst Semikwantitatieve en kwalitatieve analyse Aandachtspunten: Reinigen Wisser in steriel buisje brengen zonder randen te raken Bevochtiging

26 Wondculturen Aspiraat: Bij veel vocht Uit diepe holte, abces Aandachtspunten: Reinigen Omliggende huid ontsmetten Evt. steriel water gebruiken indien moeilijk te aspireren Lucht verwijderen en goed afsluiten

27 Wondculturen Biopt: Steeds door arts Aandachtspunten: Reinigen Omliggende huid ontsmetten Aseptische techniek Steeds bevochtigen met kleine hoeveelheid fysiologische oplossing

28 Gebruik van IV katheters buiten het ziekenhuis Patiënten in behandeling met chemotherapie Home Parenteral Nutrition (HPN) Outpatient Parenteral Antimicrobial Therapy (OPAT).

29 Outpatient Parenteral Antimicrobial Therapy (OPAT) = Parenterale toediening van antimicrobiële middelen aan nietgehospitaliseerde patiënten Voordelen Reductie van ligdagen in het ziekenhuis Comfort en tevredenheid van de patiënt Reductie nosocomiale infecties in ziekenhuizen Nadelen & risico s Mogelijk hogere kost voor de patiënt Medicatie en katheter-gerelateerde nevenwerkingen (bv. kathetergerelateerde infecties) Kolonisatie en infectie van patiënten in de thuiszorg

30 Wondzorg insteekpunt IV katheter CDC guidelines Handalcohol voor wondzorg (IB) Niet-steriele handschoenen indien vochtig insteekpunt of vuil verband (IC) Ontsmetting insteekpunt: steriele compressen, steriel pincet/ steriele handschoenen (IB) 0.5% chlorhexidine in alcohol 70% gedurende minstens 15 seconden (IA)

31 Wondzorg insteekpunt IV katheter CDC guidelines Antisepticum laten drogen aan de lucht (IB) Steriel transparant verband (7 dagen) of steriel gaasverband (48 uur) (IA) Dateren verband en registreren verbandwissel in patiëntendossier Handalcohol na wondzorg

32 De zorgomgeving in de thuiszorg Knelpunten Geen of onvoldoende ruim werkoppervlak beschikbaar Werkoppervlak kan niet ontsmet worden Aanwezigheid van huisdieren tijdens de aseptische handeling

33 De zorgomgeving in de thuiszorg Aandachtspunten Educatie van de patiënt Bij gebruik van een steriel veld: Geen niet-steriele materialen op een steriel veld plaatsen Steriel veld niet aanraken met de handen

34 Conclusie Optreden van postoperatieve infecties is multifactorieel maar beïnvloedbaar Missing data Prachtige, nieuwe uitdagingen voor de thuiszorg