Zoals goedgekeurd door de Raad van Bestuur van 3 juli 2007, 1 juli 2008, 23 juni 2009 en 22 juni INHOUD

Transcriptie

1 ONDERWIJSREGLEMENT Zoals goedgekeurd door de Raad van Bestuur van 3 juli 2007, 1 juli 2008, 23 juni 2009 en 22 juni I. Algemene bepalingen INHOUD II. III. IV. Definities Indeling van het academiejaar Regels inzake programmaopbouw V. Studiecontracten en nadere regels tot inschrijving VI. VII. VIII. IX. Wijze van bepalen van het aantal studiepunten van elk opleidingsonderdeel en de daarbij gehanteerde criteria en normen Studievoortgang op basis van eerder verworven competenties (EVC) en eerder verworven kwalificaties (EVK) Afdeling 1: EVK Afdeling 2: EVC Afdeling 3: Verlenen van vrijstellingen Kwaliteitszorg, accreditatie en erkenning Afdeling 1: Onderwijs-e-valuatie Afdeling 2: Externe kwaliteitszorg Afdeling 3: Accreditatie en erkenning Gedragscode inzake de taalregeling X. Regeling inzake informatiesessies voor studenten die zich voor de eerste keer inschrijven aan de instelling XI. XII. XIII. XIV. XV. Voorwaarden waaronder de studenten opleidingsonderdelen kunnen volgen en daarover examen kunnen afleggen aan andere binnen- en buitenlandse instellingen voor hoger onderwijs Interne en externe beroepsmogelijkheden inzake studievoortgangsbeslissingen Procedure ter behandeling van klachten van studenten met betrekking tot onderwijsverzorging; Wijze waarop beslissingen worden herzien indien ze zijn aangetast door een materiële vergissing. Bijzondere doelgroepen 1

2 Hoofdstuk I: algemene bepalingen Artikel 1 De bepalingen van het onderwijsreglement zijn van toepassing op de bachelor- en masteropleidingen en de lerarenopleiding georganiseerd in toepassing van het decreet van 4 april 2003 betreffende de herstructurering van het hoger onderwijs. Van de regels vastgelegd in het onderwijsreglement kan worden afgeweken voor interuniversitair georganiseerde opleidingen. Het onderwijsreglement wordt voor advies voorgelegd aan de Onderwijsraad en goedgekeurd door de Raad van Bestuur. Artikel 2 1. Voor elke bachelor- en masteropleiding wordt een opleidingsfiche opgemaakt, waarin de volgende gegevens worden opgenomen: 1. Graad kwalificatie ev. Specificatie 2. Studieomvang in SP 3. eventuele afstudeerrichtingen 4. Gebruikte onderwijstaal 5. Inhoud/doelstellingen van de opleiding, opleidingsprogramma/indeling in OO s/volgtijdelijkheid van de OO s 6. Begin- en eindcompetenties 7. Organisatie modeltraject 8. specifiek opleidingstraject voor werkstudenten 9. Bijzondere vooropleidingseisen/inschrijvingsvoorwaarden 10. Specifieke regels waaronder vermindering van studieomvang kan worden toegestaan 11. Aansluitingen en vervolgopleidingen Voor elke BA (afstudeerrichting binnen BA) wordt bepaald: a) Ma-opleiding(en) die er rechtstreeks op volg(en)t; b) MA-opleiding(en) die erop aansluiten na een schakel- of een voorbereidingsprogramma; c) ev. geen vervolgopleiding. Voor elke MA wordt bepaald: a) BA met specifieke opleidingskenmerken waarop MA-opleiding rechtstreeks aansluit; b) BA met specifieke opleidingskenmerken na een voorbereidingsprogramma; c) BA met specifieke opleidingskenmerken na een schakelprogramma; d) ev. MA-opleiding die er rechtstreeks op volgt, eventueel na een bekwaamheids- en geschiktheidsonderzoek; e) ev. MA-opleiding die erop volgt na het volgen van een voorbereidingsprogramma en eventueel een bekwaamheidsen geschiktheidsonderzoek. Voor elke MA na MA wordt bepaald: a) MA-opleiding(en) waarop MA-opleiding aansluit, eventueel na een bekwaamheids- en geschiktheidsonderzoek; b) ev. andere MA-opleiding na het volgen van een voorbereidingsprogramma en eventueel een bekwaamheidsen geschiktheidsonderzoek. 2

3 2. De eventuele wijzigingen aan opleidingsfiches worden jaarlijks goedgekeurd door de Onderwijsraad. Wijzigingen ten gevolge van de goedkeuring van het Hoger Onderwijsregister kunnen worden doorgevoerd zonder het volgen van deze procedure. 3. De opleidingsfiche wordt vertaald in het Engels. Artikel 3 1. Voor elk opleidingsonderdeel wordt een opleidingsonderdeelfiche opgemaakt waarin formele en inhoudelijke gegevens worden opgenomen: 1. Formele gegevens: titel, verantwoordelijke faculteit, vakgroep, opleiding waartoe het opleidingsonderdeel behoort, aanvangsacademiejaar, onderwijstaal, studiecontract, pre- en corequisites, code, semester, studietijd, studiepunten, niveau, werkvormen, titularis; 2. Inhoudelijke gegevens: inhoud, eindcompetenties, aanbevolen voorkennis, wijze van examineren, studiemateriaal. 2. De eventuele wijzigingen aan opleidingsonderdeelfiches worden jaarlijks goedgekeurd door de bevoegde facultaire instantie. 3. De opleidingsonderdeelfiche wordt vertaald in het Engels. Artikel 4 De opleidingsfiches en de opleidingsonderdeelfiches dienen steeds in samenhang met het onderwijsreglement te worden gelezen. Artikel 5 De facultaire aanvullingen/aanvullingen door IDLO op het onderwijsreglement en eventueel latere wijzigingen worden goedgekeurd door de Onderwijsraad. Artikel 5bis Ten aanzien van de lerarenopleiding worden de bevoegdheden in dit reglement toegekend aan de Decaan, uitgeoefend door de Voorzitter van de Departementsraad IDLO. De bevoegdheden in dit reglement toegekend aan de Faculteitsraad worden, wat de lerarenopleiding betreft, uitgeoefend door de Departementsraad. 3

4 Hoofdstuk II: Definities Artikel 6 Voor de toepassing van dit reglement wordt verstaan onder: Aanvaardbaarheid: d.w.z dat een flexibiliteitsmaatregel dient aanvaardbaar te zijn voor de docent(e) als verantwoordelijke van een OO (opleidingsonderdeel) en de eindtermen of leerdoelen van het opleidingsonderdeel. Er moet de kwaliteitsgarantie blijven dat een taak of examen van hetzelfde niveau blijft ongeacht de toegekende flexibiliteit. De na te streven competenties of kennisoverdracht dienen niet gewijzigd te worden, wel het proces waarop die competenties of kennisoverdracht verworven dienen te worden. Academiejaar: een periode van één jaar die ten vroegste op 1 september en uiterlijk op 1 oktober begint en eindigt op de dag voor het begin van het volgend academiejaar; Actualiseringsprogramma: een programma dat kan worden opgelegd aan studenten die in het hoger onderwijs wensen door te stromen op grond van een creditbewijs, EVK s of een bewijs van bekwaamheid dat ten minste 5 kalenderjaren eerder werd behaald; Accreditatie: de formele erkenning van een opleiding op grond van een beslissing van een onafhankelijk orgaan waarin wordt vastgesteld dat de opleiding voldoet aan vooraf vastgestelde minimale niveau- en kwaliteitsvereisten; Afstandsonderwijs: het onderwijs dat bijna uitsluitend met behulp van multimedia wordt verstrekt, waardoor de student niet aan een bepaalde plaats van onderwijsverstrekking gebonden is Afstudeerrichting: een differentiatie in een opleidingsprogramma met een studieomvang van ten minste 30SP; Begincompetenties: het vermogen (de vermogens) in termen van de welomschreven kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes, waarover diegene die een opleidingsprogramma of opleidingsonderdeel start dient te beschikken; Bekwaamheidsonderzoek: het onderzoek van de competenties van een persoon, voorafgaand aan het afleveren van een bewijs van bekwaamheid; Beursstudent: een student die: a) aan de voorwaarden bepaald in artikel 12 van het decreet van 30 april 2004 betreffende de studiefinanciering en studentenvoorzieningen in het hoger onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap voldoet en beantwoordt aan de financiële criteria voor het verkrijgen van studiefinanciering van de Vlaamse Gemeenschap, of b) onderdaan van een lidstaat van de Europese Unie is en beantwoordt aan de criteria voor het verkrijgen van een studietoelage van de Vlaamse Gemeenschap, of 4

5 c) een DGOS-bursaal, een BTC-bursaal of een bursaal in de programma s van de ontwikkelingssamenwerking van de Vlaamse Interuniversitaire Raad is; Bewijs van bekwaamheid: het bewijs dat een student op grond van EVC s de competenties heeft verworven eigen aan: a) het niveau van bachelor in het hoger professioneel onderwijs of het academisch onderwijs, of b) het masterniveau, of c) een welomschreven opleiding, opleidingsonderdeel of cluster van opleidingsonderdelen. Bedoeld bewijs betreft een document of een registratie. Bijna-beursstudent: een student die geen studietoelage van de Vlaamse Gemeenschap ontvangt, maar waarvan het referentie-inkomen ten hoogste euro boven de financiële maximumgrens bepaald in de regelgeving betreffende de studietoelagen ligt. Het bedrag van euro wordt geïndexeerd overeenkomstig artikel 67 van het Flexibiliseringsdecreet; Blokweek: periode waarin geen examens of andere vormen van evaluatie gebeuren en geen lessen gegeven worden. Het is de periode waarin studenten tijd ter beschikking krijgen om zich voor te bereiden op examens; Competentie: het vermogen (de vermogens) van een persoon om in bepaalde situaties zichzelf bepaalde doelen te stellen en te bereiken door functionele handelingen uit te voeren waarbij kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes zijn inbegrepen en waarbij aan bepaalde kwaliteitseisen wordt voldaan; Creditbewijs: de erkenning van het feit dat een student blijkens een examen de competenties, verbonden aan een opleidingsonderdeel, heeft verworven; Creditcontract: contract aangegaan met de student die zich inschrijft met het oog op het behalen van (een) creditbewijs(zen) voor één of meerdere opleidingsonderdelen. Deze erkenning wordt vastgelegd in een document of registratie. De verworven studiepunten verbonden aan het betrokken opleidingsonderdeel worden aangeduid als credits ; Diplomacontract: contract aangegaan met de student die zich inschrijft met het oog op het behalen van een graad of diploma van een opleiding of die zich inschrijft voor een voorbereidings- of een schakelprogramma; Eindcompetenties: het vermogen (de vermogens) in termen van de welomschreven kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes, waarover diegene die een opleidingsprogramma of opleidingsonderdeel voltooid heeft dient te beschikken; EVC: een eerder verworven competentie, zijnde het geheel van kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes verworven door middel van leerprocessen die niet met een studiebewijs werden bekrachtigd; EVK: een eerder verworven kwalificatie, zijnde elk binnenlands of buitenlands studiebewijs dat aangeeft dat een formeel leertraject, al dan niet binnen onderwijs, met goed gevolg werd doorlopen, voor zover het niet gaat om een credit die werd 5

6 behaald binnen de instelling en opleiding waarbinnen men de geattesteerde kwalificatie wenst te laten gelden; Examencontract: contract aangegaan met de student die zich onder de door het instellingsbestuur bepaalde voorwaarden inschrijft voor het afleggen van examens met het oog op het behalen van: a) een graad of een diploma van een opleiding, of b) een creditbewijs voor één of meerdere opleidingsonderdelen; Flexibiliseringsdecreet: decreet van 30 april 2004 betreffende de flexibilisering van het hoger onderwijs in Vlaanderen; Geïndividualiseerd traject: een studietraject voor een bepaalde student waarbij specifieke voorwaarden inzake studieomvang, deliberatie en studievoortgangsbewaking worden vastgelegd; Graad: aanduiding van bachelor, master of doctor verleend op het einde van een opleiding c.q. na promotie met de uitreiking van een diploma; Haalbaarheid d.w.z. dat een flexibiliteitsmaatregel primair dient om het volgen van lessen of doen van examens voor een student(e) meer haalbaar te maken gezien zijn of haar specifieke belemmerende situatie. De student(e) moet met zijn of haar specifieke situatie in acht genomen gelijke kans op slagen kunnen hebben; Kwalificatie: een getuigschrift of diploma uitgereikt na het met goed gevolg voltooien van een formeel opleidings- of scholingstraject; Kwalificatie van een graad: toevoeging die verwijst naar de voltooide opleiding of voor wat de graad van doctor betreft, naar een vakgebied; Leerkrediet: het totale pakket van studiepunten dat een student gedurende zijn studieloopbaan kan inzetten voor een inschrijving onder diplomacontract in een initiële bachelor- of masteropleiding of een opleidingsonderdeel onder creditcontract en dat naargelang het aantal studiepunten waarvoor de student zich inschrijft en welke hij verwerft, kan evolueren; Lesvrije week: periode waarin er geen examens, lessen of andere onderwijsactiviteiten kunnen doorgaan; Masterproef: werkstuk waarmee een masteropleiding wordt voltooid Daardoor geeft een student blijk van een analytisch en synthetisch vermogen of van een zelfstandig probleemoplossend vermogen op academisch niveau of van het vermogen tot kunstzinnige schepping. Het werkstuk weerspiegelt de algemeen kritischreflecterende ingesteldheid of de onderzoeksingesteldheid van de student; Minor: een samenhangend geheel van opleidingsonderdelen van min. 24SP en max. 60SP waardoor de student die ervoor opteert vlot kan doorstromen naar een andere opleiding van hetzelfde niveau of die de student moet toelaten een basiskennis te verwerven in een andere kwalificatie. Modeltraject: een studietraject voor de modale student waarbij algemene voorwaarden inzake studieomvang, deliberatie en studievoortgangsbewaking worden vastgelegd; 6

7 Opleiding: de structurerende eenheid van het onderwijsaanbod. Zij wordt bij succesvolle voltooiing bekroond met een diploma; Opleidingsfiche: een beschrijving van een opleiding waarin de formele en inhoudelijke gegevens overeenkomstig de decretale bepalingen voor het begin van het academiejaar vastgelegd worden; Opleidingskenmerken: de profielafbakening van een opleiding, voortvloeiend uit: a) de kwalificatie en/of specificatie van de graad verleend op het einde van de opleiding, en/of; b) de studieomvang van de opleiding, en/of; c) de instelling waar de opleiding wordt georganiseerd; d) de specifieke afstudeerrichting of minor binnen een opleiding Opleidingsonderdeel: een afgebakend geheel van onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten dat gericht is op het verwerven van welomschreven competenties inzake kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes; Opleidingsonderdeelfiche: een beschrijving van een opleidingsonderdeel waarin de formele en inhoudelijke gegevens zoals omschreven in artikel 3 van de onderwijsregeling voor aanvang van het academiejaar worden vastgelegd. De opleidingsonderdeelfiche wordt ter goedkeuring aan de bevoegde facultaire instantie voorgelegd; Profiel: een samenhangend geheel van opleidingsonderdelen van ten minste 9SP met als doel te komen tot een bepaald niveau van specialisatie binnen de opleiding; Schakelprogramma: een programma dat kan worden opgelegd aan een student die zich wenst in te schrijven voor een masteropleiding op grond van een in het professioneel hoger onderwijs uitgereikt bachelorsdiploma. Het programma beoogt de in het artikel 58 2, 2 van het decreet van 4 april betreffende de herstructurering van het hoger onderwijs in Vlaanderen bedoelde algemene wetenschappelijke competenties en wetenschappelijk-disciplinaire basiskennis bij te brengen; Specificatie van een graad: de toevoeging van de woorden of science of of arts aan een graad; Structuurdecreet: decreet van 4 april 2003 betreffende de herstructurering van het hoger onderwijs in Vlaanderen; Studiecontract: contract afgesloten tussen het instellingsbestuur en de student en waarin wordt geopteerd voor een bepaalde doelstelling (diploma-, creditbewijs- of examencontract) en voor een bepaald studietraject (model- of geïndividualiseerd traject); Studiegeld: het bedrag te betalen door de student voor de deelname aan de onderwijsactiviteiten en/of examens; Studieomvang: het aantal studiepunten toegekend aan een opleidingsonderdeel of aan een opleiding; 7

8 Studiepunt: een binnen de Vlaamse Gemeenschap aanvaarde internationale eenheid die overeenstemt met ten minste 25 en ten hoogste 30 uren voorgeschreven onderwijs-, leer-, en evaluatieactiviteiten en waarmee de studieomvang van elke opleiding of elk opleidingsonderdeel wordt uitgedrukt; Studietraject: de wijze waarop de studie wordt geordend; Studievoortgangsbeslissing: één van de volgende beslissingen: a) een examenbeslissing, zijnde elke beslissing die, al dan niet op grond van een deliberatie, een eindoordeel inhoudt over het voldoen voor een opleidingsonderdeel, meerdere opleidingsonderdelen van een opleiding, of een opleiding als geheel, b) een examentuchtbeslissing, zijnde een sanctie opgelegd naar aanleiding van examenfeiten, c) de toekenning van een bewijs van bekwaamheid, dat aangeeft dat een student op grond van eerder verworven competenties of eerder verworven kwalificaties bepaalde competenties heeft verworven, d) de toekenning van een vrijstelling, zijnde de opheffing van de verplichting om over een opleidingsonderdeel, of een deel ervan, examen af te leggen, e) een beslissing waarbij het volgen van een schakel- en/of voorbereidingsprogramma wordt opgelegd en waarbij de studieomvang van dergelijk programma wordt vastgesteld, f) het opleggen van een maatregel van studievoortgangsbewaking, bedoeld in artikel 52 van het decreet betreffende de flexibilisering van het hoger onderwijs in Vlaanderen; g) het weigeren van het opnemen van een bepaald opleidingsonderdeel in het diplomacontract waarvoor de student die een geïndividualiseerd traject volgt, zich nog niet eerder heeft ingeschreven Toetredingsovereenkomst: overeenkomst tussen bestuur en de student, waarbij deze laatste aangeeft de algemene voorwaarden te aanvaarden. Verdedigbaarheid d.w.z. dat een flexibiliteitsmaatregel moet verdedigbaar zijn t.a.v. medestudenten. Andere studenten mogen niet het gevoel hebben benadeeld te worden t.o.v. een andere student(e); Volgtijdelijkheid: de door het instellingsbestuur bepaalde regels inzake het gevolgd hebben of het geslaagd zijn voor een opleidingsonderdeel of opleiding vooraleer een student een examen kan doen over een ander opleidingsonderdeel of een andere opleiding; Voltijds studietraject: studietraject dat de student in staat stelt om per academiejaar een studieprogramma te voltooien van ten minste 54 en ten hoogste 66SP; Voorbereidingsprogramma: een programma dat kan worden opgelegd aan een student die niet in het bezit is van een diploma dat rechtstreeks toelating verleent tot de opleiding waarvoor hij wenst te worden ingeschreven; Vrijstelling: de opheffing van de verplichting om over een opleidingsonderdeel, of een deel ervan, examen af te leggen. 8

9 Hoofdstuk III: Indeling van het academiejaar Artikel 7 1. Een academiejaar wordt ingedeeld in twee semesters, met aansluitend de zomervakantie en de tweede zittijd: Week 1 13: lesweken Week 14 15: wintervakantie Week 16: blokweek Week 17 19: eerste examenperiode van de eerste zittijd Week 20: lesvrije week Week 21 35: lesweken met inbegrip van 2 weken lentevakantie Week 36 37: twee blokweken Week 38 41: tweede examenperiode eerste zittijd en deliberatieperiode (met minimaal 3 weken examenperiode) sluiting eerste zittijd voor alle faculteiten en IDLO Week 42-47: zomervakantie Week 48 51: examenperiode en deliberatie tweede zittijd (met minimaal 3 weken examenperiode) Week 52: lesvrije week 2. De lesvrije week kan gebruikt worden voor de administratieve afhandeling van dossiers en deliberaties. 3. De datum waarop het academiejaar begint en eindigt, alsook de data van de vakantieperiodes worden jaarlijks uiterlijk op 1 november van het voorafgaande jaar bepaald door de Raad van Bestuur. 9

10 Hoofdstuk IV: Regels inzake programmaopbouw Artikel 8 1. Voor elke opleiding wordt een opleidingsprogramma vastgelegd dat bestaat uit een samenhangend geheel van opleidingsonderdelen. Elke opleiding heeft een studieomvang van 60SP of een veelvoud daarvan. De studieomvang van elk opleidingsonderdeel wordt uitgedrukt in gehele studiepunten (SP). De studieomvang van een opleidingsonderdeel bedraagt ten minste 3SP 2. Een bacheloropleiding heeft een studieomvang van ten minste 180SP. Een masteropleiding heeft een studieomvang van ten minste 60SP. 3. In het opleidingsprogramma kunnen afstudeerrichtingen of profielen worden ingebouwd, evenals één of meerdere minors. In een eenjarige masteropleiding kan echter geen minor worden aangeboden. 4. Elke masteropleiding wordt afgesloten met een masterproef, waarvan de studieomvang uitgedrukt in studiepunten gelijk is aan ten minste één vijfde van het totaal aantal studiepunten van het opleidingsprogramma, met een minimum van 15 studiepunten en een maximum van 30 studiepunten. Artikel 9 1. Voor elk opleidingsprogramma wordt door het instellingsbestuur een studietraject vastgelegd. Een studietraject bepaalt de modaliteiten inzake studieomvang, deliberatie en studievoortgangsbewaking: bij wijze van een modeltraject voor een groep van studenten; bij wijze van een geïndividualiseerd traject op grond van het dossier van de student. 2. Een studietraject wordt voltijds en deeltijds aangeboden. Voor master na masteropleiding wordt het studietraject ten minste deeltijds aangeboden. 3. Voltijdse modeltrajecten stellen een student in staat om per academiejaar een studieprogramma te voltooien van ten minste 54 en ten hoogste 66 SP. Deeltijdse modeltrajecten stellen een student in staat om per academiejaar ten minste 27SP en ten hoogste 33SP te voltooien. Artikel Een opleidingsonderdeel van een bachelor- of masteropleiding wordt verzorgd op één van de volgende niveaus: 1. Inleidend: (1ste niveau - bachelor) het betreft opleidingsonderdelen die volgens het modeltraject normaal in het eerste jaar bachelor gevolgd worden, en waarvoor enkel de aanvangscompetenties vereist zijn die onderdeel uitmaken van de algemene toelatingsvoorwaarden tot de bachelor (de eindcompetenties van het hoger secundair onderwijs); indien een opleidingsonderdeel, dat volgens het modeltraject voorzien wordt in het eerste jaar bachelor, in twee subdelen wordt opgesplitst (spreiding van een opleidingsonderdeel over 2 semesters) dan kunnen beide opleidingsonderdelen beschouwd worden als inleidend; 10

11 in de hogere jaren kunnen ook inleidende opleidingsonderdelen verschijnen. In dat geval mag er geen enkele specifieke pre- of corequisite opgelegd worden. Er kan wel een algemeen niveau van rijpheid opgelegd worden. Dit niveau wordt uitgedrukt in een reeds verworven aantal studiepunten; deze opleidingsonderdelen kunnen toegankelijk zijn voor studenten uit verschillende opleidingen. 2. Verdiepend: (2de niveau bachelor) het betreft opleidingsonderdelen die volgens het modeltraject in principe behoren tot het programma van het 2de jaar bachelor; meestal sluiten deze opleidingsonderdelen aan bij inleidende opleidingsonderdelen of zijn er duidelijke pre- of corequisites bepaald aan de hand van opleidingsonderdelen uit het 1ste of 2de jaar bachelor van het modeltraject; in dit niveau wordt de sequentie waarin de opleidingsonderdelen dienen gevolgd te worden bepaald door de aanduidingen t.a.v. prerequisites; deze opleidingsonderdelen zijn meestal enkel toegankelijk voor studenten uit aanverwante opleidingen of voor studenten die reeds een behoorlijk pakket (omvang te bepalen) opleidingsonderdelen volgden afkomstig uit het vakgebied waar dit opleidingsonderdeel inhoudelijk toe behoort 3. Gespecialiseerd (3de niveau - bachelor) het betreft opleidingsonderdelen die volgens het modeltraject in principe behoren tot het 3de jaar van de bachelor en die ook op het master- en het master na masterniveau verschijnen; deze opleidingsonderdelen sluiten aan bij verdiepende opleidingsonderdelen en hebben de pre- en corequisites die behoren tot deze groep; deze opleidingsonderdelen zijn meestal enkel toegankelijk voor studenten uit nauw aanverwante opleidingen. 2. In een eenjarige master- of master na masteropleiding zijn in principe alle opleidingsonderdelen gespecialiseerd. Een tweejarige masteropleiding kan ook opleidingsonderdelen omvatten die verdiepend of inleidend zijn. Het niveau van inleidend en verdiepend is evenwel niet gelijk aan de invulling ervan die wordt gehanteerd op het bachelorniveau. Hier moet uitgegaan worden van een niveau van aanvangscompetentie dat gelijk is aan de eindcompetenties van een bachelor. Een masteropleiding met een brede instroom kan ook inleidende en verdiepende opleidingsonderdelen omvatten. 3. Het is in principe mogelijk om opleidingsonderdelen van een lager niveau nog te volgen in een hoger jaar. Het is niet mogelijk om opleidingsonderdelen van een hoger jaar en hoger niveau te volgen in een lager jaar, tenzij na akkoord van een commissie en/of een specifieke begeleider. 11

12 Artikel Het opleidingsprogramma dient opgebouwd in functie van het semestersysteem. De belasting, de moeilijkheidsgraad en de werkvormen dienen per semester in evenwicht te zijn. Elk semester dient tussen de 27 en 33 SP te bevatten. 2. In principe bevat een opleidingsprogramma enkel semesteropleidingsonderdelen, waarvan het examen wordt georganiseerd in de examenperiode volgend op het semester waarin het opleidingsonderdeel werd onderwezen. Opleidingsonderdelen met specifieke werkvormen en/of opleidingsdoelen kunnen op gemotiveerd verzoek over twee semesters georganiseerd worden, zijnde een jaaropleidingsonderdeel. Na het eerste semester worden deze als onvoltooid beschouwd. Het examen wordt georganiseerd in de tweede examenperiode van de eerste zittijd. 3. Indien het programma van een opleidingsjaar voorziet dat in het eerste semester en/of tweede semester van het opleidingsjaar voor een bepaald aantal studiepunten keuzeopleidingsonderdelen dienen ingevuld, dan kan de student de bevoegde facultaire instantie schriftelijk, al dan niet elektronisch, verzoeken de voorgestelde spreiding van de keuzeopleidingsonderdelen te wijzigen. Elke faculteit legt hiervoor de nodige modaliteiten vast in de aanvullende facultaire onderwijsregeling. 12

13 Hoofdstuk V: Studiecontracten en nadere regels tot inschrijving Artikel 12 De regels inzake studiecontracten en toelatingsvoorwaarden en de inschrijvingsregeling zijn verwerkt in het VUB-inschrijvingsreglement. 13

14 Hoofdstuk VI: Wijze van bepalen van het aantal studiepunten van elk opleidingsonderdeel en de daarbij gehanteerde criteria en normen Artikel 13 De studieomvang van een opleidingsonderdeel wordt uitgedrukt in studiepunten. Eén studiepunt bedraagt 25 à 30 uren onderwijs- en studieactiviteiten. Een opleidingsonderdeel heeft een studieomvang van ten minste 3SP. Artikel Voor het berekenen van de studietijd en de studiepunten wordt per activiteitsvorm in een vork voorzien waarbinnen de omzettingcoëfficiënt kan variëren. Die is verschillend naargelang het gaat om een bachelor enerzijds en een masteropleiding anderzijds. 2. Ingeval de flexibele coëfficiënt niet voldoet om de reële studietijd en studiepunten weer te geven, kan op gemotiveerd voorstel aan een opleidingsonderdeel meer of minder studietijd of studiepunten worden toegekend dan degene die voortvloeien uit de toepassing van de coëfficiënt. Deze motivatie dient opgenomen te worden in de OWR-format voor programmawijzigingen, evenals in de opleidingsonderdeelfiche. Artikel In een opleidingsprogramma kunnen de volgende onderwijsvormen worden opgenomen: 1. Het hoorcollege (HOC): d.i. een onderwijsvorm met meestal beperkte interactie en geschikt voor grote groepen studenten. De docent geeft een mondelinge uiteenzetting over en commentaar op de leerstof, licht toe en structureert hoofd- en bijzaken. 2. Werkcollege, practica en oefeningen (WPO): binnen deze categorie onderscheiden de werkvormen zich door hun interactief karakter. De studenten voeren in kleinere groepen bepaalde leertaken uit. De studenten (individueel of in samenwerking met anderen) kunnen oefenen, inzichten verwerven en vaardigheden ontwikkelen: door o.a. het oplossen van problemen (al dan niet vanuit de praktijk), het leren werken in nieuwe situaties, terreinwerk, etc. De docent/assistent is de begeleider die de student ondersteunt en feedback geeft. 3. Zelfstandige en externe werkvormen (ZELF): binnen deze categorie wordt de nadruk gelegd op contactonafhankelijke activiteiten waar de student hoofdzakelijk zelfstandig oefent, inzicht verwerft, toepast en vaardigheden ontwikkelt. Dit kan zijn door activiteiten uit te voeren in reële situaties, meestal buiten de campus (o.a. in praktijksituaties (stages), op het terrein,.) of door eigen activiteiten op te zetten (o.a. voor de masterproef). De rol van de docent is hierbij te ondersteunen en te begeleiden. 14

15 Artikel Bij HOC en WPO wordt de studietijd berekend via het hieronder vermelde coëfficiëntensysteem en worden de contacturen, de studietijd en de studiepunten vermeld. Bij ZELF wordt niet met een coëfficiënt gewerkt. Men vermeldt het reële aantal uren studietijd. Bijgevolg worden hier enkel de studietijd en de studiepunten vermeld. 2. Als contacturen worden beschouwd de geprogrammeerde gezamenlijke (klassikale) contactmomenten tussen (groepen van) studenten en de docent (niet inbegrepen de individuele contacten docent- student). 3. Tabel coëfficiënt BAMA Werkvorm BACHELOR MASTER HOC WPO ZELF De studietijd = reëel aantal uren 15

16 Hoofdstuk VII: studievoortgang op basis van eerder verworven competenties en eerder verworven kwalificaties Afdeling 1: EVK Artikel 17 Voor een onderzoek inzake erkenning als EVK dient de student een aanvraag in bij de Decaan van de faculteit waartoe de opleiding of het opleidingsonderdeel behoort. De aanvraag gebeurt via een daartoe ter beschikking gesteld formulier, waaraan een kopie van alle betrokken stukken wordt toegevoegd. De aanvraag geschiedt binnen de termijn daartoe bepaald in een facultair reglement. Artikel Dit onderzoek verloopt in de regel op stukken en is kosteloos. 2. De decaan kan hierbij advies inwinnen van diensten verbonden aan het Vicerectoraat Onderwijs, het Vicerectoraat Studentenbeleid, de studietrajectbegeleider en/of een lid van het AP. 3. In uitzonderlijke gevallen en mits motivatie kan een beperkte bijkomende proef worden opgelegd waarvoor men een bijdrage van 50 euro verschuldigd is. 4. Indien op gemotiveerde wijze blijkt dat voor het ingediende dossier een bekwaamheidsonderzoek inzake EVC vereist is, dan wordt het dossier overgemaakt aan de validerende instantie en is het EVC- reglement onverkort van toepassing. Artikel 19 De beslissing van de Decaan inzake al dan niet erkenning als EVK wordt onverwijld aan de betrokkene meegedeeld. Afdeling 2: EVC Artikel Inzake de erkenning van EVC is het reglement dat daartoe wordt goedgekeurd door de Raad van bestuur van de Universitaire Associatie Brussel integraal van toepassing. De erkenning van EVC volgens dit reglement leidt tot een bewijs van bekwaamheid. 2. Dit reglement wordt als bijlage aan de onderwijsregeling toegevoegd en maakt er als dusdanig integraal deel van uit. Afdeling 3: Verlenen van vrijstellingen Artikel 21 Op grond van een EVK of een bewijs van bekwaamheid kan een vrijstelling worden verleend. De student dient daartoe op een door de faculteit ter beschikking gesteld formulier en binnen de termijn voorzien in het facultair reglement een aanvraag in bij de Decaan van de faculteit waaraan de opleiding of het opleidingsonderdeel verbonden is. 16

17 Artikel 22 De Decaan neemt de beslissing na advies van de betrokken titularis en/of opleidingsraad binnen de termijn voorzien in het facultair reglement. De beslissing wordt onverwijld aan de student meegedeeld. Artikel 23 Een vrijstelling wordt verleend voor een opleidingsonderdeel of een deel van een opleidingsonderdeel en wordt steeds uitgedrukt in gehele studiepunten, ook wanneer de vrijstelling een deel van een opleidingsonderdeel betreft. Artikel 24 Ten aanzien van de tweede inschrijving voor een bachelor- of een masteropleiding, waarvan een student reeds het diploma bezit, geldt de voorwaarde dat de student nog opleidingsonderdelen voor een studieomvang van ten minste 30 studiepunten moet volgen. Artikel Indien op grond van EVK s en/of een bewijs van bekwaamheid wordt vastgesteld dat een persoon de competenties eigen aan een welomschreven opleiding bezit, kan het instellingsbestuur aan deze persoon het diploma van de betrokken opleiding uitreiken, zonder dat een inschrijving voor de betrokken opleiding vereist is. 2. Indien het instellingsbestuur niet overgaat tot het uitreiken van het betrokken diploma doch het volgen van bijkomende opleidingsonderdelen, of delen daarvan, voorschrijft, geldt een bijzondere motiveringsverplichting. Het instellingsbestuur dient in dat geval een substantieel verschil aan te tonen tussen de door het bewijs van bekwaamheid gevalideerde competenties en de in de schoot van de instelling gehanteerde eindcompetenties voor de opleiding. 3. Als bijdrage in de kosten voor het uitreiken van het diploma is een bedrag van 50 euro verschuldigd. 17

18 Hoofdstuk VIII: Kwaliteitszorg, accreditatie en erkenning Afdeling 1: onderwijs-e-valuatie Artikel Alle academische opleidingen, uitgezonderd doctoraats- en postgraduaatopleidingen, zijn jaarlijks het voorwerp van een periodieke onderwijs-evaluatie door studenten met als doelstelling het onderwijsproces te optimaliseren en die in essentie gericht is op het detecteren c.q. remediëren van problemen in het onderwijsproces; in tweede instantie is de onderwijs-e-valuatie een algemene tevredenheidsenquête over de kwaliteit van het verstrekte onderwijs. 2. De onderwijs-e-valuatie is slechts één van de elementen van interne kwaliteitszorg waartoe de VUB overeenkomstig artikel 93 van het structuurdecreet de verplichting heeft. Artikel 27 De onderwijs-e-valuatie betreft een standaardenquête die per opleidingsonderdeel en daarbinnen per betrokken docent peilt naar de tevredenheid over de volgende aspecten: de inhoud van het hoorcollege en de didactische kwaliteiten van de lesgever, de kwaliteit van het studiemateriaal, de organisatie en de inhoud van het WPO, de wijze van examineren en de studietijdervaring. Aanvullend bij deze enquête worden bij de onderwijs-e-valuatie van het tweede semester vragenlijsten toegevoegd die peilen naar de algemene tevredenheid over het opleidingsprogramma en de opleidingsfaciliteiten. Artikel 28 De periodieke onderwijs-e-valuaties worden georganiseerd, gecoördineerd en beheerd door de Cel Kwaliteitszorg en Onderwijsinnovatie van de Afdeling Onderwijszaken, onder toezicht van de Vicerector Onderwijs. Artikel De onderwijs-e-valuatie is gesemesterialiseerd, wat inhoudt dat ze tweemaal per jaar georganiseerd wordt en dit onmiddellijk aansluitend op het eerste respectievelijk het tweede semester. 2. De periodes waarin de onderwijs-e-valuatie wordt georganiseerd, worden jaarlijks vastgelegd in de academische kalender. Artikel De onderwijs-e-valuatie verloopt volledig elektronisch via een voor derden ontoegankelijke intranetpagina. De studenten hebben toegang via een individuele login en paswoord. 2. De academische overheid neemt de nodige maatregelen teneinde aan studenten de anonimiteit van deze bevraging te garanderen. Artikel 31 18

19 1. Met het oog op het verkrijgen van representatieve gegevens is deelname voor alle studenten verplicht. De verplichting heeft specifiek betrekking op de registratie op de betrokken intranetpagina en niet op het invullen van de enquête zelf. De registratie gebeurt door middel van het inloggen met de persoonlijke username en paswoord van de VUB- account. 2. Ingeval van niet-deelname kan toepassing gemaakt worden van het orde- en tuchtreglement voor studenten. Artikel Alle resultaten van de onderwijs-e-valuatie worden na elke semesterevaluatie door de academische overheid gerapporteerd via de Officiële Resultatensite voor Academisch Personeel en Studenten. Deze tegen oneigenlijk gebruik door derden beschermde online intranetsite bevat tevens een archief van de resultaten van voorgaande evaluaties. 2. De persoonsgebonden evaluatieresultaten per opleidingsonderdeel worden gerapporteerd aan de betrokken docenten, die deze individuele resultaten kunnen consulteren door middel van een individueel paswoord, aan de decaan van de betrokken faculteit en aan de Vicerector Onderwijs. De globale resultaten zijn toegankelijk voor alle leden van de VUB-gemeenschap, inclusief de studenten. 3. De individuele resultaten worden gerapporteerd van zodra ten minste drie studenten effectief hebben deelgenomen aan de evaluatie van een opleidingsonderdeel. Artikel De globale resultaten omvatten histogrammen die de gemiddelde tevredenheid uitdrukken per geëvalueerde opleiding en dit voor alle geëvalueerde aspecten zoals beschreven in artikel 27, deelnamecijfers, resultaten over de ervaren studietijd, en in voorkomend geval de resultaten van de aanvullende vragenlijsten over opleidingsprogramma en opleidingsfaciliteiten. 2. De individuele resultaten per opleidingsonderdeel of een onderdeel ervan betreffen minstens een gemiddelde waarde en een signaalwaarde, beide uitgedrukt in een categorie (Zeer Slecht Slecht Middelmatig Goed - Zeer Goed ) en kunnen worden aangevuld met bijhorende schriftelijke commentaren van studenten. De signaalwaarde situeert zich op het laagste 34 ste percentiel op een schaal gaande van zeer slecht tot zeer goed. Wanneer een signaalwaarde slecht of zeer slecht is, spreken we van een probleemsignaal, dat verder dient opgevolgd. Artikel De opvolging van negatieve globale signaalwaarden is verplicht, van zodra ten minste drie studenten effectief hebben deelgenomen aan de evaluatie van een opleidingsonderdeel. 2. Elke negatieve globale signaalwaarde (i.e. een probleemsignaal) maakt het voorwerp uit van een formele opvolgingsprocedure. Indien het probleemsignaal voor een bepaald opleidingsonderdeel zich voor de eerste keer stelt, wordt het initiatief tot opvolging genomen door de docent door middel van het opstellen van een reflectieverslag. In dit verslag beschrijft de docent waar volgens hem/haar de oorzaak van het probleemsignaal ligt en hoe hij/zij dit wenst te remediëren. Dit 19

20 verslag dient bezorgd te worden aan de Decaan, aan de Voorzitter van de opleidingsraad en aan de Vicerector Onderwijs. Wanneer bij een volgende evaluatie opnieuw een probleemsignaal voor hetzelfde opleidingsonderdeel van de betreffende docent wordt vastgesteld, wordt het initiatief tot opvolging door de Decaan genomen. De Decaan dient hierbij de docent die het probleemsignaal kreeg, en de voorzitter van de opleiding waarin het probleemsignaal voorkomt, te betrekken. De Vicerector Onderwijs houdt toezicht op de opvolging en de eventuele remediëringsinitiatieven. Wanneer het probleemsignaal betrekking heeft op een opleidingsonderdeel dat is opgenomen in de specifieke lerarenopleiding, dan wordt het initiatief tot opvolging ingeval van een tweede probleemsignaal voor hetzelfde opleidingsonderdeel genomen door de Vicerector Onderwijs. De Vicerector Onderwijs dient hierbij de docent die het probleemsignaal kreeg, en de Voorzitter van het IDLO, te betrekken. Wanneer het probleemsignaal betrekking heeft op een opleidingsonderdeel dat is opgenomen in een afstudeerrichting/profiel Onderwijs behorend tot een (meer)jarige masteropleiding, dan wordt het initiatief tot opvolging ingeval van een tweede probleemsignaal voor hetzelfde opleidingsonderdeel door de Decaan van de faculteit waartoe de opleiding behoort, genomen. De Decaan dient hierbij de docent die het probleemsignaal kreeg, de voorzitter van de opleiding waarin het probleemsignaal voorkomt en de Voorzitter van het IDLO te betrekken. 3. De individuele gemiddelde globale waarden, die beantwoorden aan het deelnamecriterium van ten minste 50% alsook aan het in 1 vermelde geldigheidscriterium, maken in toepassing van artikel 41 van het AP-reglement verplicht deel uit van de criteria inzake onderwijs die gehanteerd worden bij de toetsing van het academisch dossier aan het verwachtingspatroon van een ZAP-lid. Artikel 35 Onderhavige regeling wordt uitgewerkt in een protocol dat voor advies wordt voorgelegd aan de Onderwijsraad en voor goedkeuring aan de Raad van Bestuur. Afdeling 2: externe kwaliteitszorg Artikel 36 In toepassing van artikel 93 van het structuurdecreet zijn de universiteiten verplicht onderworpen aan een systeem van externe kwaliteitszorg van hun onderwijsactiviteiten. Artikel De externe beoordeling of visitatie van een opleiding of cluster van opleidingen gebeurt door een visitatiecommissie onder coördinatie van de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VL.I.R.). 2. De samenstelling van de visitatiecommissie (met minimum 1 student) geschiedt onder coördinatie van de Vlaamse Interuniversitaire Raad en in samenspraak met de betrokken opleiding(en). De finale samenstelling van de visitatiecommissie dient bekrachtigd door de Erkenningscommissie. 3. Elke opleiding wordt ten minste om de acht jaar gevisiteerd. 20

21 4. De visitatie in situ van een bepaalde opleiding heeft doorgaans plaats gedurende een periode van 2,5 dagen in de maanden oktober tot en met december of in de maanden januari tot en met mei van een zelfde academiejaar. Tijdens hetzelfde academiejaar worden alle verwante opleidingen aan de overige Vlaamse Universiteiten, die onder toepassing van het decreet vallen, gevisiteerd. 5. Het visitatieproces omvat de volgende elementen: de samenstelling van de visitatiecommissie, het opstellen van een zelfevaluatierapport, de visitatie van de opleiding in de betrokken instelling en de publicatie van het visitatierapport. De visitatiecommissie dient het geheel van haar werkzaamheden af te ronden binnen een termijn van 24 maanden. Artikel Op het niveau van de instelling is de coördinatie van het gehele visitatiegebeuren (voor alle opleidingen) in handen van de Instellingscoördinator Onderwijsvisitaties, werkzaam binnen de Cel Kwaliteitszorg en Onderwijsinnovatie van de Afdeling Onderwijszaken. 2. Op het niveau van de betrokken opleiding(en) wordt, en dit in samenspraak met en volgens de richtlijnen bepaald door de VLIR, een facultaire visitatiecoördinator aangeduid, die de verantwoordelijkheid draagt voor het gehele verloop van de visitatie van de betrokken opleiding(en) en die hiervoor namens de betrokken faculteit tevens als liaison fungeert met enerzijds de Instellingscoördinator Onderwijsvisitaties en anderzijds de VLIR. Artikel De facultaire visitatiecoördinator is belast met het opstellen van een zelfevaluatierapport over de verschillende kwaliteitsaspecten van de opleiding en de structuren waarin de opleiding is ingebed. Aangezien het zelfevaluatierapport de visie van de hele opleiding dient weer te geven, stelt hij/zij een ad hoc werkgroep samen, waarbinnen een taakverdeling wordt afgesproken. In deze werkgroep zijn vertegenwoordigd: alle geledingen van de opleiding c.q. opleidingsraad, inclusief één vertegenwoordiger van het ATP en van de studenten. De facultair visitatiecoördinator is verantwoordelijk voor de eindredactie van het zelfevaluatierapport. 2. De facultaire visitatiecoördinator ziet namens de instelling toe op de goede samenstelling van de visitatiecommissie, conform de door de VLIR bepaalde richtlijnen. Artikel Voor de opstelling van het zelfevaluatierapport geldt als richtlijn de Handleiding onderwijsvisitaties (VLIR/VLHORA september 2008). In het kader daarvan organiseert de VLIR per visitatie informatieve en instruerende workshops. 2. Gedurende het redactieproces van het zelfevaluatierapport dient de facultaire visitatiecoördinator hierover overleg te plegen met de Instellingscoördinator Onderwijsvisitaties. 3. Ten laatste zes weken voor de deadline, waarvan sprake in 5, dient de facultaire visitatiecoördinator een conceptversie van het zelfevaluatierapport over te maken aan de Instellingscoördinator Onderwijsvisitaties, en één conceptversie aan het facultair bestuur. 21

22 4. De definitieve versie van het zelfevaluatierapport wordt voor aktename voorgelegd aan het facultair bestuur. 5. Het zelfevaluatierapport dient in schriftelijke en digitale vorm bezorgd aan de VLIR door de facultaire visitatiecoördinator. De VLIR bepaalt de hiervoor vooropgestelde deadline en het aantal exemplaren. Drie exemplaren van het zelfevaluatierapport worden tezelfdertijd aan de Instellingscoördinator Onderwijsvisitaties bezorgd. Artikel 41 De visitatiecommissie brengt de uitkomst van haar beoordeling samen in een openbaar verslag, het visitatierapport. Artikel De universitaire overheid geeft gevolg aan de uitkomsten van de kwaliteitsbeoordeling in het beleid van de universiteit en controleert de goede opvolging van de aanbevelingen van de visitatiecommissie op het niveau van de opleiding. 2. In het academiejaar volgend op het academiejaar tijdens hetwelk de visitatie plaatsgreep wordt over de opvolging verslag uitgebracht aan de Plenaire Onderwijsraad. Deze verslaggeving wordt eveneens gepubliceerd in het Onderwijsverslag als onderdeel van het Jaarverslag van de Universiteiten van de Vlaamse Gemeenschap. Afdeling 3: accreditatie en erkenning Artikel De instelling kan de graden van bachelor of master van een opleiding die overeenkomstig het structuurdecreet wordt georganiseerd, enkel verlenen indien deze: Geaccrediteerd is of bij wijze van overgangsmaatregel van rechtswege een accreditatie geniet; Geniet van een tijdelijke erkenning. Erkend is als nieuwe opleiding; 2. De administratieve aanvraag tot accreditatie van een opleiding bij het accreditatieorgaan is een bevoegdheid van de Rector en wordt uitgevoerd door de Adviseur Onderwijsbeleid van de Afdeling onderwijszaken. De basis voor de accreditatieaanvraag is het officiële en openbare visitatierapport. 3. De administratieve aanvraag tot tijdelijke erkenning van een academische opleiding door de Vlaamse Regering na een negatief accreditatiebesluit is een bevoegdheid van de Rector en wordt uitgevoerd door de Adviseur Onderwijsbeleid van de Afdeling Onderwijszaken. De basis voor de aanvraag tot tijdelijke erkenning is een gedetailleerd verbeteringsplan. De aanvraag tot tijdelijke erkenning van een opleiding dient goedgekeurd door het betrokken faculteitsbestuur en door de Vicerector Onderwijs. 4. De administratieve aanvraag tot erkenning van een opleiding als nieuwe academische opleiding door de Vlaamse Regering is een bevoegdheid van de Rector 22

23 en wordt uitgevoerd door de Adviseur Onderwijsbeleid van de Afdeling Onderwijszaken. De aanvraagprocedure betreft enerzijds een toets betreffende de macrodoelmatigheid door de Erkenningscommissie Hoger Onderwijs en anderzijds een toets nieuwe opleiding door het accreditatieorgaan. De aanvraag tot erkenning als nieuwe opleiding dient achtereenvolgens goedgekeurd door het betrokken faculteitsbestuur, door de Onderwijsraad en door de Raad van Bestuur, alsook het positief advies vanwege de Raad van Bestuur van de associatie ontvangen te hebben, en dit voor 1 april van het kalenderjaar dat voorafgaat aan het academiejaar waarin de instelling de nieuwe opleiding ten vroegste wil aanbieden. Gegeven onderhavige procedure dient het betrokken faculteitsbestuur uiterlijk 3 maanden vóór de genoemde deadline van 1 april het volledige aanvraagdossier te bezorgen aan de Afdeling Onderwijszaken. 23

24 Hoofdstuk IX: Gedragscode inzake de taalregeling Artikel De bestuurstaal in de hogescholen en universiteiten is het Nederlands. 2. De onderwijstaal in hogescholen en universiteiten is het Nederlands. De onderwijstaal is de taal die wordt gebruikt voor de gangbare communicatie tussen de student en de docent. 3. In de bachelors- en in de mastersopleidingen kan evenwel een andere taal worden gebruikt voor de volgende opleidingsonderdelen: 1. de opleidingsonderdelen die een vreemde taal tot onderwerp hebben en die in die taal worden gedoceerd; 2. de opleidingsonderdelen die gedoceerd worden door anderstalige gasthoogleraren of gastprofessoren; 3. de anderstalige opleidingsonderdelen die, met instemming van het instellingsbestuur, worden gevolgd aan een andere instelling voor hoger onderwijs. 4. Op gemotiveerd verzoek van de betrokken faculteit en na een positief advies van de Onderwijsraad kan de Raad van Bestuur tevens beslissen dat in beperkte mate voor opleidingsonderdelen een andere taal dan het Nederlands kan worden gebruikt wanneer: 1. een meerwaarde voor de studenten en de functionaliteit voor de opleiding blijkt, en 2. dat de hiervoor aangewezen docent de andere taal op adequate wijze beheerst. 5. Voor de bachelorsopleidingen is het gebruik van een andere taal dan het Nederlands beperkt tot ten hoogste 10% van de omvang van het opleidingsprogramma; voor het bepalen van die grens worden de opleidingsonderdelen bedoeld in 3, 1 en 3 van dit artikel, niet meegerekend. 6. De masterproef wordt in het Nederlands opgesteld en in voorkomend geval verdedigd. Voor zover de masterproef een vreemde taal tot voorwerp heeft, mag het in deze taal opgesteld worden. Het aanvullend facultair examenreglement kan voorzien dat de masterproef ook in een andere taal dan het Nederlands kan worden opgesteld en in voorkomend geval verdedigd. 7. Met inachtneming van het voorgaande hebben de studenten het recht over een opleidingsonderdeel waarin een andere onderwijstaal dan het Nederlands werd gebruikt, examen in het Nederlands af te leggen, met uitzondering van de opleidingsonderdelen bedoeld in 3, 1 en 3 van dit artikel. Artikel 45 In afwijking van het bepaalde in artikel 44, kunnen bachelors- en mastersopleidingen volledig in een andere taal dan het Nederlands worden aangeboden indien het om opleidingsprogramma s gaat die specifiek ten behoeve van buitenlandse studenten zijn ontworpen op voorwaarde dat er een equivalente opleiding in het Nederlands wordt aangeboden. Artikel 46 24

25 In afwijking van het bepaalde in artikel 44 en 45, kunnen mastersopleidingen in een andere taal dan het Nederlands aangeboden worden indien het gaat om opleidingsprogramma s die specifiek in het kader van het International Course Programme van ontwikkelingssamenwerking ten behoeve van buitenlandse studenten zijn ontworpen, of wanneer het gaat om een opleiding die het Erasmus Mundus-statuut geniet. Artikel 47 Voor mastersopleidingen waarvoor de inschrijving alleen openstaat voor personen die reeds in het bezit zijn van een graad van master, voor postgraduaten en voor de onderwijs- en andere studieactiviteiten die als nascholing of bijscholing worden georganiseerd is de onderwijstaal vrij te bepalen. 25