CRK Langedijk. Jaarverslag 2013 voor de gemeente Langedijk

Transcriptie

1 1

2 2 Colofon Auteur: WZNH - Kees van Hoek Met bijdragen van: ir. Ron Baltussen Uitgave: WZNH Alkmaar, april 2014 Basisontwerp DesignArbeid Implementatie Flores Automatisering

3 3 Voorwoord Voor U ligt het jaarverslag 2013 van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit Langedijk. De door de gemeenteraad benoemde adviescommissie brengt hiermee verslag uit over de uitvoering van de door het gemeentebestuur aan de commissie opgedragen adviestaak. Met dit jaarverslag wordt voldaan aan de verplichting op grond van de Woningwet, waarin is vastgelegd dat over de uitvoering van het welstandsbeleid moet worden gerapporteerd aan de gemeenteraad. De commissie, bestaande uit door uw gemeenteraad benoemde onafhankelijke deskundigen, vervult een wettelijke taak op grond van de Woningwet en de Monumentenwet. De commissie is daarnaast een deskundig, onafhankelijk en betrokken klankbord voor het college van B & W, voor de gemeentelijke diensten en voor initiatiefnemers en belanghebbenden ten behoeve van complexe en belangwekkende ruimtelijke ontwikkelingen in de gemeente. U vindt in dit jaarverslag informatie over de ontwikkeling van het aantal plannen en adviezen en over het werkveld waarbinnen de commissie opereert en enkele voorbeelden van het effect van onze advisering. Daarnaast wordt inzicht gegeven in de samenstelling en werkwijze van de commissie. Tot slot zijn enkele aanbevelingen geformuleerd. In de bijlagen is een overzicht met statistische gegevens opgenomen en een verslag van het jaarlijkse evaluatiegesprek met de portefeuillehouder, mevrouw Overzier. Indien hieraan behoefte bestaat kan de commissie dit jaarverslag mondeling toelichten. Dit doen wij graag, zeker wanneer een nieuwe raadsperiode aanbreekt. Ook nodigen wij raadsleden van harte uit om eens een openbare vergadering van de commissie bij te wonen om kennis te nemen van de praktijk van het adviseren. Wij gaan ervan uit dat dit jaarverslag u een goed beeld geeft van de inspanningen om onze adviestaak in uw gemeente professioneel en volgens gemeentelijk beleid te laten plaatsvinden en wij verheugen ons op voortzetting hiervan in drs. ing. Jef Mühren, directeur WZNH ir. Ron Baltussen, voorzitter WZNH adviseert de Noord-Hollandse gemeenten al bijna 100 jaar vanuit haar statutaire doelstelling: het bevorderen van de ruimtelijke kwaliteit van de gebouwde omgeving in de provincie Noord-Holland.

4 4 1. Inleiding Ruimtelijke kwaliteit is niet alleen cruciaal voor een prettige woon- en leefomgeving en een goede garantie voor de waarde van het vastgoed maar tevens één van de belangrijkste dragers voor de economische en toeristische ontwikkelingen en het vestigingsklimaat binnen een gemeente. De gemeente Langedijk heeft verschillende instrumenten om schoonheid van haar kernen en landelijk gebied te waarborgen: structuurvisies, bestemmingsplannen, beeldkwaliteitsplannen en het erfgoed- en welstandsbeleid. Het welstandsbeleid gaat daarbij vooral over het aanzien van gebouwen op zichzelf en of ze in de omgeving passen. De nadruk ligt hier niet op dakkapellen, aanbouwen en bijgebouwen naast en achter de woning - want die zijn meestal vergunningsvrij of kunnen ambtelijk afgehandeld worden maar eigenlijk altijd op ingrepen in de omgeving die van aanzienlijke invloed zijn op de openbare ruimte. Aan de publieke voorkant dus, bij woningen, bedrijfsgebouwen, winkels, scholen en andere voorzieningen. Ook voor die gebouwen die in cultuurhistorische waardevolle gebieden zijn gelegen of in de nabijheid van monumenten is aandacht voor ruimtelijke en historische kwaliteit gewenst. Maar ook schaalvergroting en functieveranderingen in het landelijk gebied vragen aandacht. Gemeenten hebben de afgelopen honderd jaar de verantwoordelijkheid hiervoor genomen. Mede daardoor zou je kunnen zeggen dat de kwaliteitsstandaard in de kernen en het landschap hoog is én dat er nog veel van de geschiedenis is bewaard gebleven. Wat de meeste mensen bewust of onbewust als mooi en waardevol ervaren is dan ook een resultaat van jarenlang zorgvuldig beheren en ontwikkelen. In deze tijd vinden de meeste mensen dat het allemaal wel wat minder kan met de regels, maar tegelijkertijd is er veel belangstelling voor het behoud van cultuurhistorische waarden. Er moet meer aan het individu worden overgelaten en dat kan wellicht ook, maar de planindiener zoekt ook naar houvast en continuïteit in het beleid. Het Rijk heeft er kort geleden, met de introductie van regels voor vergunningvrij bouwen, al voor gezorgd dat meer dan de helft van de bouwinitiatieven (vooral op de zij- en achtererven) vergunningvrij zijn geworden. We moeten er dan natuurlijk wel voor zorgen dat die hoge standaard die in onze leefomgeving is bereikt, soms met een historische traditie van honderden jaren, niet binnen 10 tot 15 jaar wordt verkwanseld. De wet biedt sinds 2003 de mogelijkheid van welstandsvrije gebieden. De laatste tijd wordt hier vaker over gesproken. In de praktijk wordt het echter maar sporadisch ingezet, meestal is daar een andere vorm van regie voor in de plaats gekomen. In de praktijk zal een welstandsvrij gebied op korte termijn niet tot opvallende problemen leiden. De meeste mensen zijn zuinig op hun omgeving. Maar een klein deel van de aanvragers kan een geleidelijk proces van achteruitgang in gang zetten dat niet gemakkelijk meer omkeerbaar is. Burgers hebben er ook recht op dat achteruitgang in hun omgeving op tijd kan worden gekeerd en dat de als vanzelfsprekend ervaren basiskwaliteiten gehandhaafd worden. Er zijn in iedere gemeente gebieden aan te wijzen waar het kwaliteitsbeleid best een tandje lager kan, in een enkel geval kan het misschien zelfs zonder beleid voor kwaliteit. Veel gemeenten helpen wij bij het zoeken naar de juiste balans tussen individuele vrijheid en het publieke belang van ruimtelijke kwaliteit. Juist in een periode waarin de economie en de waarde van vastgoed onder druk staan moet men alert zijn op kwaliteit. Dat besef begint, nu de deregulering in volle gang is, overal in Nederland door te dringen. Met kwaliteit kan men weer onderscheidend zijn. Om die reden wordt straks in de op handen zijnde nieuwe Omgevingswet ook een gemeentelijke zorgplicht

5 5 geformuleerd ten aanzien van de omgevingskwaliteit. Bestemmingsplan, welstandsbeleid en beleid voor het erfgoed worden dan veel directer op elkaar afgestemd waardoor het instrumentarium als geheel mogelijk eenvoudiger en doelgerichter kan worden. De toetsing van een omgevingsvergunningsaanvraag vindt plaats op basis van een beperkt aantal in de Woningwet genoemde toetsingsgrondslagen. Toetsing aan redelijke eisen van welstand door een onafhankelijke adviescommissie is daar één van. Het advies hierover heeft betrekking op de wijze waarop een bouwwerk in zijn omgeving past. Aan dit advies wordt de wettelijke eis gesteld dat het gebaseerd moet zijn op de gemeentelijke welstandsnota waarin de beoordelingscriteria voor bouwplannen gebiedsgericht zijn vastgelegd. Deze beoordelingscriteria hebben een algemeen generiek karakter, vaak is (deskundige) interpretatie nodig gelet op de specifieke situatie ter plaatse. Daarbij speelt zichtbaarheid vanuit de openbare ruimte een doorslaggevende rol. Hoe minder de zichtbaarheid vanuit de publieke openbare ruimte, hoe terughoudender de commissie zich opstelt. De ervaring leert bovendien dat vroege inzet in het kader van vooroverleg veel betere resultaten oplevert omdat initiatiefnemers de inbreng van de commissie dan nog goed kunnen gebruiken. De Omgevingswet en pleidooi Mooiwaarts Vanuit WZNH zijn in 2013 belangrijke impulsen gegeven aan het pleidooi Mooiwaarts. Het pleidooi Mooiwaarts omvat de wens om ruimtelijke kwaliteit als integraal begrip op te nemen in de wet. In de concept wettekst is ervoor gekozen om in de begripsdefinities en doelstellingen van de wet (hoofdstuk II) een lokale zorgplicht op te nemen t.a.v. ruimtelijke kwaliteit waarna dat begrip uiteengelegd wordt in zorg voor de cultuurhistorie, landschap, stedenbouw, openbare ruimte, natuurwetenschap en architectuur. Van gemeenten wordt in de toekomst verlangd dat zij initiatieven met een ruimtelijke impact integraal beoordelen op hun ruimtelijke kwaliteit. Om dat mogelijk te maken moeten gemeenten beoordelingskaders voor die ruimtelijke kwaliteit vaststellen. Mooiwaarts claimt dat de eerste verantwoordelijkheid voor ruimtelijke kwaliteit ligt bij de initiatiefnemers van een project met ruimtelijke impact. Daarnaast zoekt Mooiwaarts voor de betekenis van het begrip ruimtelijke kwaliteit zoveel mogelijk aansluiting bij lokale gemeenschappen en bij hun potentie op het gebied van zelforganisatie. Overheden kunnen visies op het terrein van ruimtelijke kwaliteit alleen ontwikkelen in samenwerking met de lokale gemeenschap. En in het kader van de moderne uitnodigingsplanologie moeten zij open staan voor kwalitatief gewenste initiatieven van derden. Het ministerie propageert dat, vooruitlopend op de nieuwe wet, gemeenten nu al eenvoudig beter kunnen gaan werken onder andere door gemeentelijke instrumenten als structuurvisie, beleidsplannen, bestemmingsplannen, welstandsnota s en het monumenten- of erfgoedbeleid meer op elkaar af te stemmen. Uw commissieleden zijn op de ontwikkelingen voorbereid. Erfgoedbeleid De gemeente Langedijk heeft in de 2 e helft van 2013 de conceptlijst van de aan te wijzen gemeentelijke monumenten vastgesteld. Aansluitend worden informatieavonden voor de potentiële eigenaren georganiseerd. In 2012 en 2013 is er gesproken over eventuele integratie dan wel samenwerking met de plaatselijke erfgoedcommissie. Hier is verder geen vorm aan gegeven. Met de planbehandeling voor veranderingen van slechts één monumentaal pand in de gemeente Langedijk was de noodzaak hiertoe ook nog niet aanwezig.

6 6 Ruimtelijk beleid Het ruimtelijke beleid van Langedijk wordt in belangrijke mate bepaald door de Structuurvisie , bestemmingsplannen en beeldkwaliteitplannen. Het is het kader voor ruimtelijke ontwikkelingen en benoemt de opgaven waar Langedijk de komende jaren voor staat. De structuurvisie is een integraal beleidsdocument, omdat het de maatschappelijke (sociale en economische) opgaven centraal stelt. De structuurvisie vertaalt de verschillende opgaven in ruimtelijk beleid. Nieuwe bestemmingsplannen worden gebaseerd op deze structuurvisie. Op 22 januari 2013 is de nieuwe welstandsnota vastgesteld. De nota bouwt voort op de vorige nota, zodat het voor de commissie een goed bruikbaar en werkbaar document is (zie ook hoofdstuk 4).

7 7 2. Beleid en adviezen In dit hoofdstuk gaan wij in op Het effect van welstand: enkele bijzondere welstandsadviezen in 2013 Ruimtelijke kwaliteit: andere adviezen in 2013 Supervisie, kwaliteitsteams: begeleiding in het voortraject Het effect van welstand De commissie heeft in 2013, ondanks de verdere afname van het aantal plannen, toch weer een aantal interessante bouwplannen mogen beoordelen. Voor dit jaarverslag is een selectie gemaakt van enkele opmerkelijke plannen en beoordelingen. Uitbreiding winkelcentrum, Marktplein 3, Broek op Langedijk. Entreegebouw winkelcentrum Broekerveiling De plannen voor winkelcentrum Broekerveiling komen in een steeds verder gevorderd stadium. Enkele kleine aanpassingen zijn vooruitlopend op de grote uitbreiding en verbouwing al uitgevoerd. Het Entreegebouw zal als één van de eerste grote ingrepen worden uitgevoerd. Deze komt ter plaatse van het huidige parkeerterrein, zodat de hellingbaan een kwartslag gedraaid wordt. Het Entreegebouw is een combinatie van een transparante grote kas en het hergebruik van karakteristieke oude houten spanten van gebouwen van het Veilingterrein. Deze ontwikkeling wordt begeleid door de supervisor Robbert Jan Wijntjes en het Kwaliteitteam. De technische uitwerking van het schetsontwerp vraagt veel kennis en aandacht om de hoge ambitie die door de ontwikkelaar wordt nagestreefd waar te maken. Er is daarom intensieve afstemming met het Kwaliteitteam en de CRK.

8 8 Verbouw bankgebouw, Voorburggracht Noord-Scharwoude, architect Breddels. Het project is een goed voornbeeld van de transformatie van een bestaand gebouw met andere functies. Het bankgebouw aan de Voorburggracht heeft minder ruimte nodig, zodat er op de voormalige kantoorverdieping appartementen gerealiseerd worden. Tegelijk wordt dit aangegrepen om het gebouw een facelift te geven. Op deze manier kan een gebouw behouden blijven en toch meegaan in de tijd. Het bestaande gebouw heeft nog de oorspronkelijke karakteristieke architectuur uit de jaren 70 van de vorige eeuw. Het monolitische karakter met de daken van lei die overgaan in de gevel is in de nieuwe materialisatie gehandhaafd, terwijl het gebouw toch duidelijk vernieuwd wordt en meer bij de huidige tijd past. Supermarkt met appartementen, Voorburggracht Noord- Scharwoude,,Just architects Op de prominente scherpe hoek waar de Voorburggracht afbuigt naar de Dorpsstraat is een plan ontwikkeld voor een supermarkt met appartementen daarboven. Het vrijstaande gebouw is qua vormgeving geïnspireerd op café De Rode Leeuw en de drie kopgevels van de voormalige Noordhollandse conservenfabriek. Enerzijds levert dit een verwijzing naar de rijke historie van Langedijk anderzijds wordt het een kloek gebouw met een duidelijke kopgevel richting de Voorburggracht. Het nu voorliggende ontwerp, met een eenduidige materialisatie van de drie kopgevels is tot stand gekomen na een constructieve discussie met de CRK.

9 Ruimtelijke kwaliteit Oorspronkelijke woning Plan dat de bestaande karakteristiek negeert De gemeente kent vele oude kleine woningen. De bewoners willen die begrijpelijkerwijs verbeteren en vergroten naar de wensen van deze tijd. In deze projecten zijn grote verschillen te zien in aanpak, betrokkenheid en gevoel voor de oude kwaliteit. Soms wordt de karakteristiek van een oude woning genegeerd en moet de commissie bijsturen om deze niet verloren te laten gaan. En soms zijn er bewoners die met grote zorg proberen om verloren gegane kwaliteiten te herstellen. In zo n geval kan de commissie alleen maar haar waardering uiten voor de inspanning van de bewoners. Plan dat de oorspronkelijke karakteristiek herstelt 9 Oorspronkelijke woning Renovaties

10 10 Hoge erfafscheidingen op de erfgrens. Een terug kerend thema en een voortdurende zorg zijn de hoge erfafscheidingen op de erfgrens. Het beleid maakt het mogelijk, maar er zijn voortdurend situaties waarin de commissie het gevolg absoluut onwenselijk vindt. Bijvoorbeeld bij hoekwoningen waar op de zijdelingse perceelsgrens grenzend aan de openbare ruimte een schutting wordt geplaatst, Als de buren erachter dit ook doen ontstaat er een zeer lange dichte begrenzing van de openbare ruimte. De commissie begrijpt de behoefte aan privacy bij de bewoners, maar dit kan ook opgelost worden met een groene erfafscheiding. Soms is er ruimte op de gemeentegrond om desnoods hier groen te planten om een harde grens te voorkomen. Supervisie, kwaliteitsteams Westerdel, eerste bewoners nieuwe wijk. Met het gereedkomen van de eerste woningen in Westerdel is de functie van het Kwaliteitsteam niet meer noodzakelijk. Vooralsnog komt het Kwaliteitsteam niet meer samen. Wellicht dat de verkoop van de eerste

11 11 particuliere kavels in de toekomst weer tot ondersteuning leidt. De nieuwe wijk, die langzaam gestalte krijgt, ziet er goed uit. Broekerveiling, herontwikkeling winkelcentrum en omgeving. Aan het begin van dit hoofdstuk werd al gerefereerd aan de werkzaamheden van het Kwaliteitsteam Broekerveiling, onder leiding van Robbert Jan Wijntjes. In de loop van 2013 zijn de ontwerpen voor de woningen van architectenbureau Mulleners en Mulleners definitief geworden. Begin 2014 gaan de eerste woningen in de verkoop. Hoewel een ontwikkeling als deze in deze economisch zware tijd onder druk staat, is het oorspronkelijke ambitieniveau redelijk overeind gehouden. Een project als het onderhavige onderstreept het belang van een open en constructieve discussie binnen een Kwaliteitsteam. Uiteindelijk leidt deze werkwijze tot goede resultaten, waarbij ook de efficiëntie van het proces niet uit het oog verloren wordt. Breekland. Het Kwaliteitsteam Breekland heeft in 2013 twee bouwplannen in behandeling gehad. Het eerste plan is een nieuwe bedrijfslocatie voor een krokettenfabriek. Bij de totstandkoming van deze invulling is de ondergrens van het ambitieniveau van bedrijventerrein Breekland opgezocht. Het is duidelijk dat de gemeente Langedijk belang heeft bij het realiseren van nieuwe bedrijfskavels in Breekland. Het is de taak van het Kwaliteitsteam om binnen dit krachtenveld de lat zo hoog mogelijk gelegd te krijgen. Het tweede bouwplan betreft de verbouwingsplannen van het bestaande gebouw aan de Praam 1 en Schuit 2, ten behoeve van de nieuwe gebruiker, transportbedrijf Geerligs. Zowel kwaliteitsteam als CRK zijn verheugd dat deze rotte appel in Breekland eindelijk een nieuwe, ambitieuze eigenaar heeft gevonden. In beide gevallen zijn de adviezen van het Kwaliteitsteam één op één overgenomen door de CRK.

12 12 3. Organisatie en werkwijze In dit hoofdstuk gaan wij in op: Samenstelling van de commissie Werkwijze Openbaarheid Samenstelling van de commissie De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit Langedijk is een van de 38 commissies die in Noord-Holland werkzaam zijn onder verantwoordelijkheid van WZNH. De leden van de commissie zijn benoemd door de gemeenteraad. De commissie was in 2013 als volgt samengesteld: Ir. Ron Baltussen, voorzitter Ir. Caroline van Veen, stedenbouwkundige Ir. Kees van Hoek, architect-secretaris Simon Schoon, burger-lid De commissie werd ondersteund door: Dhr. K. Tijsen, plantoelichter gemeente Langedijk Werkwijze De CRK van de gemeente Langedijk vergadert in het stadhuis van Langedijk op de woensdag in de even weken van het jaar. In totaal hebben er in 2013 voor de gemeente Langedijk 157 planbehandelingen plaatsgevonden. Het aantal nieuwe aanvragen was 109. Aangezien Langedijk vanaf februari 2012 via het administratieve systeem van WZNH (Corsys) wordt bijgehouden, is er nog geen volledige cijfermatige vergelijking met de voorgaande jaren mogelijk; er is alleen de vergelijking met de laatste 11 maanden in 2012 (bij het jaarverslag 2014 zal de historische vergelijking meer volledig zijn). Het aantal plannen dat direct positief (akkoord) geadviseerd werd, was 49 %. In combinatie met de plannen die een niet akkoord, tenzij hadden (alleen een kleine aanpassing nodig) was dit 60%; 91% van de nieuw behandelende plannen werd uiteindelijk akkoord geadviseerd. De rest is nog in behandeling of negatief geadviseerd. Er zijn 3 negatieve adviezen schriftelijk gemotiveerd. Dat betekende niet dat er niet meer negatieve beoordelingen waren, maar wel dat er (nog) geen negatief eindadvies nodig was. In de meeste gevallen konden de planindieners de plannen tijdig bijstellen waarbij gebruikt werd gemaakt van de adviezen van de commissie. Meer cijfers treft u aan in bijlage 1. Op 22 januari 2013 is de nieuwe welstandsnota vastgesteld. De kaart en de opzet van de criteria zijn helder, prettig leesbaar en zeer bruikbaar. Er is niet sprake van een trendbreuk met de voorgaande nota, zodat het voor de commissie eenvoudig was hierop over te schakelen. In de eerste helft van 2014 zal de nota geëvalueerd worden en zal de commissie meer in detail ingaan op het praktische gebruik ervan. Op 29 mei 2013 vond het jaarlijkse evaluatiegesprek met de portefeuillehouder plaats. Het verslag van het gesprek is opgenomen als bijlage 2. Openbaarheid De vergaderingen van de commissie zijn openbaar. Er is een publieke tribune voor toehoorders en belangstellenden. Planindieners kunnen een afspraak maken om een toelichting te geven op hun plan; in sommige gevallen vraagt de commissie daar ook expliciet om. In 2013 heeft de commissie bij 29 planbehandelingen de planindiener en/of de architect aan tafel mogen ontvangen.

13 13 4. Conclusies en aanbevelingen Mooie gebouwen, straten, wijken, dorpen, steden en landschappen zijn niet vanzelfsprekend zo, maar zijn zo geworden door de gezamenlijke inspanning van alle gebruikers en bewoners. Dat we daarvan kunnen genieten is de verdienste van een zorgvuldige beherende gemeenschap. In de loop van de jaren is het toepassen van de criteria uit de gemeentelijke welstandsnota voor zowel commissie als ondersteunende ambtenaren gemeengoed geworden. De commissie concludeert dat nog steeds in de meeste gevallen direct een positief advies kan worden gegeven, waar dit niet kon is meestal in goed overleg met aanvragers naar oplossingen gezocht. Slechts in enkele gevallen worden aanvragen geweigerd, meestal is er dan meer aan de hand dan alleen een probleem met welstand. Wij zijn er ons als commissie steeds van bewust dat het beleid evenwichtig, consequent en proportioneel moet worden uitgevoerd. Duidelijke en begrijpelijke beleidsregels alleen zijn niet genoeg. Om initiatiefnemers goed van dienst te zijn en maatwerk te kunnen leveren is afweging van de criteria door de commissie van groot belang, maar ook respect en begrip voor de motieven en bedoelingen van initiatiefnemers. Onze ervaring is dat hoe eerder dit gebeurt, hoe groter de kans op een succesvolle bijstelling van plannen en hoe meer kans op draagvlak bij de aanvrager. De commissie heeft de volgende aanbevelingen: De commissie wordt steeds vaker betrokken bij beoordeling van stedenbouwkundige plannen, inrichtingsplannen voor het openbaar gebied, bestemmingsplannen en beeldkwaliteitsplannen. De commissie acht een dergelijke integrale, afdelings-overschrijdende beoordeling van groot belang en roept de gemeente op dit te blijven doen. In de gemeente is regelmatig (voor)overleg met mensen van de afdeling RO. Dit komt een zorgvuldige advisering ten goede. De commissie beveelt aan deze inbreng structureler te organiseren. De commissie adviseert de welstandsnota digitaal toegankelijk te maken. Niet alleen in de vorm van een pdf-document, maar als een interactieve kaart- en postcode gestuurde bron, zodat burgers direct op hun eigen locatie kunnen zien wat de relevante spelregels zijn. Aangeraden wordt hierbij de landelijke standaard Welstand Transparant als uitgangspunt te nemen. De diverse Kwaliteitsteams vervullen een goede en belangrijke rol bij nieuwe en ingrijpende ontwikkelingen. In de economisch moeilijke tijden staan veel ontwikkelingen onder druk. Bij sommige ontwikkelingen is een herijking van de oorspronkelijke ambitie en aanpak wellicht wenselijk. Dit geldt met name voor Breekland. De specifieke karakteristiek van het Veilingterrein daarentegen vraagt juist om een consistent beleid om te voorkomen dat de onderscheidende kwaliteit onder druk van het economische tij wordt bijgesteld en minder onderscheidend wordt of meer op andere ontwikkelingen als Westerdel gaat lijken.

14

15 15

16 16 Bijlage 1: Cijfers Planbehandelingen In 2013 heeft de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit Langedijk 116 vergunningaanvragen behandeld, waarvan 7 betrekking hadden op aanvragen van voorgaande jaren. In verband met herhalingen was het totaal aantal planbehandelingen 157. Aangezien de huidige commissie vanaf februari 2012 door WZNH wordt verzorgd, zijn de vergelijkingstabellen enigszins vertekend, omdat 2012 geen volledig jaar was in het administratieve systeem van WZNH. Deze zijn als volgt verdeeld: soort aanvraag aantal aanvragen aantal behandelingen percentage herhalingen t.o.v. de aanvragen Omgevingsvergunning % waarvan een monument % waarvan nieuwbouw % waarvan verbouwing % Preadvies % Adviesaanvraag handhaving % Adviezen ruimtelijke plannen % Overige vergaderonderwerpen % Totaal % * Dit zijn de preadviezen waarvoor nog geen omgevingsvergunning is ontvangen. In vergelijking met de voorgaande jaren ontstaat het volgende beeld: soort aanvraag Nieuwe aanvragen % % Aanvragen van voorgaande jaren 7 4 % 9 7 % Herhalingen % % Totaal behandelingen % % waarvan préadviezen % 9 7 % waarvan handhaving 2 1 % 1 1 % waarvan ruimtelijke plannen 2 1 % 0 0 % Verdeeld over de soorten bouwwerken ontstaat het volgende beeld: soort bouwwerk Individuele woningen % % Woningcomplexen 4 3 % 3 3 % Bedrijfsgebouwen % % Openbare en bijzondere bouwwerken % % Kleine bouwwerken % 5 5 % Reclameobjecten % 3 3 % Overige plannen 5 4 % 7 7 % Totaal aanvragen % %

17 17 Bezoek Er hebben dit jaar 29 behandelingen plaatsgevonden in aanwezigheid van architecten en/of de planindieners. Dit is 18% van het totaal aantal behandelingen. Adviezen De adviezen over het totaal aantal planbehandelingen zijn als volgt verdeeld: adviezen aan B&W Akkoord % % Akkoord op hoofdlijnen % 11 8 % Niet akkoord, tenzij % % Niet akkoord, nader overleg 11 7 % 5 4 % Niet akkoord 3 2 % 8 6 % Aanhouden 9 6 % 5 4 % Andere adviezen 7 4 % 2 2 % Beleidsadviezen 3 2 % 1 1 % Totaal % % Akkoord wil zeggen: het plan voldoet op basis van de welstandscriteria aan redelijke eisen van welstand; het wordt met positief advies aan het college van B&W voorgelegd. Bij niet akkoord tenzij wordt een duidelijk omschreven voorwaarde geformuleerd. Hoe vaak behandeld? In 2013 werden 109 nieuwe aanvragen beoordeeld. Het aantal keren dat deze aanvragen behandeld werden tot een eindadvies is als volgt: adviezen aan B&W Bij eerste behandeling akkoord (geen interventie van de commissie) % % Bij eerste behandeling niet akkoord tenzij (kleine aanpassing nodig) % % Bij tweede behandeling akkoord (of niet akkoord tenzij) % % Bij derde behandeling akkoord (of niet akkoord tenzij) 5 5 % 4 5 % Bij een vierde of verdere behandeling akkoord (of niet akkoord tenzij) 2 2 % 2 2 % Nog in behandeling of definitief niet akkoord of aanvraag ingetrokken 9 9 % 7 8 % Plan wel akkoord op hoofdlijnen maar nog geen aanvraag voor vergunning % 1 1 % Totaal nieuwe aanvragen* % % * Dit zijn alle nieuwe aanvragen exclusief beleidsadviesaanvragen en handhaving aanvragen. Het aantal keren dat een nieuwe aanvraag terug komt bij de welstandscommissie geeft een indicatie van het effect van het gemeentelijke welstandsbeleid op de bouwproductie. Het is een indicatie; de preventieve werking (het anticiperen op het beleid vóór de aanvraag wordt ingediend) wordt hiermee bijvoorbeeld niet zichtbaar gemaakt.

18 18 Adviezen namens de commissie Van het totaal van 157 planbehandelingen in 2013 werden er 50 door één commissielid (samen met het burgerlid) daartoe door de commissie gemachtigd. Dat is 32% van het aantal planbehandelingen. Het commissielid adviseert onder verantwoordelijkheid van de commissie op basis van de welstandsnota en legt hierover steeds verantwoording af aan de commissie. Het betreft aanvragen, waarbij het oordeel van de commissie op basis van de welstandscriteria bekend mag worden verondersteld. Een negatief eindadvies of een advies afwijkend van de welstandscriteria, dan wel een aanvraag die alleen op de algemene welstandscriteria kan worden beoordeeld, wordt meestal voorgelegd aan de gehele commissie. Gebruik welstandscriteria De aanvragen worden steeds beoordeeld op grond van vastgestelde welstandscriteria, welke in de welstandsnota of in aanvullingen in de vorm van beeldkwaliteitplannen zijn opgenomen. Voor de gemeente Langedijk is het gebruik van de verschillende soorten criteria als volgt: welstandscriteria 2013 Gebiedsgerichte criteria % Sneltoetscriteria / Criteria voor kleine bouwwerken % Beeldkwaliteitplan en andere bouwregels 1 1 % Anders % Totaal % Bestemmingsplannen De aanvragen worden meestal voorafgaande aan de welstandsvergadering getoetst aan het vigerende bestemmingsplan. Indien de aanvraag niet voldoet aan de bestemmingsplanbepalingen wordt vaak een afwijking (ontheffing) verleend. Soms is de afwijking mede afhankelijk van een positief welstandsadvies. Dit is het geval indien de ruimtelijke kwaliteit als argument voor het verlenen van een ontheffing in het bestemmingsplan genoemd wordt. De plannen voorgelegd aan de commissie hadden wat betreft bestemmingsplan de volgende status: bestemmingsplannen 2013 Voldoet aan bestemmingsplan % Voldoet niet aan bestemmingsplan, maar gemeente werkt mee aan binnenplanse afwijking % Voldoet niet aan bestemmingsplan, maar gemeente werkt mee aan buitenplanse afwijking 1 1 % Voldoet niet aan bestemmingsplan, maar gemeente werkt mee aan een afwijking op basis van een uitgebreide procedure of partiële herziening van het bestemmingsplan % Voldoet niet aan bestemmingsplan, over afwijking wordt beslist na advies van de welstandscommissie 8 5 % Totaal %

19 19 Bijlage 2: Verslag evaluatiegesprek Verslag evaluatiegesprek van de Commissie Langedijk met de wethouder van Langedijk, gehouden op in het gemeentehuis van Langedijk Aanwezig: Namens de gemeente: mevrouw I. Overzier (wethouder), de heer S. Stolk, (teamleider), de heer K. Tijssen (plantoelichter bij de adviescommissie). Leden van de commissie: Ron Baltussen, voorzitter, Caroline van Veen, stedenbouwkundige en Kees van Hoek, architect-secretaris. 1. Opening De voorzitter, Ron Baltussen, opent de vergadering en heet iedereen welkom. Doel van deze bijeenkomst is de jaarlijkse evaluatie van het welstandsbeleid met de verantwoordelijke wethouder op grond van de wettelijke bepalingen daartoe uit de Woningwet. 2. Mededelingen 2.1. Recentelijk in februari was het vorige overleg en dit overleg volgt daar dus snel op, maar de wethouder wil een regelmatig contact met de CRK en heeft daarom het initiatief genomen voor dit gesprek naar aanleiding van het Jaarverslag van Ze wil naast de geplande excursie in september, ook in het najaar nog een afstemming, zodat principe elk kwartaal het beleid wordt afgestemd. 3. Jaarverslag De gemeente heeft recentelijk schriftelijk gereageerd op de aanbevelingen in het Jaarverslag van de commissie. Deze is als bijlage toegevoegd. Er vindt nog een korte afstemming plaats over de punten uit deze brief: - Structuurvisie. Ook al was de commissie graag betrokken geweest bij het tot stand komen van de Structuurvisie, zij is positief dat dit snel is behandeld. - Kan-bepaling. De beslissing hoe hiermee om te gaan wordt meegenomen in de evaluatie van de nieuwe welstandsnota, eind dit jaar. Vooruitlopend zal de gemeente proberen om bij de excursie met de Raad een beleidsvoornemen te hebben geformuleerd, omdat dit dan ongetwijfeld aan de orde komt. - Samenwerking stedenbouwkundigen. Dit verloopt prettig en de frequentie is afhankelijk van de ontwikkelingen en projecten. - Reclamenota. De commissie is positief dat er een begin gemaakt wordt met de reclamenota. - Botenhuizen. Bij de evaluatie van de welstandsnota kan dit worden meegenomen. Zo kunnen er aanvullende richtlijnen komen over de hoogte en de positie van botenhuizen en bij een combinatie van botenhuizen. - Erfafscheidingen openbare weg. De commissie benadrukt dat weliswaar erfafscheidingen onder voorwaarden vergunnignsvrij zijn, maar dat in het recentelijke vrijstellingenbeleid van de gemeente hoge schuttingen worden toegestaan, die op sommige locaties bij nader inzien onwenselijk zijn. Zij vraagt de gemeente dit beleid op dit punt te heroverwegen. 4. Excursie 4.1 De commissie heeft het voorstel voor een loop-excusrie van 1,5 2 uur vanuit het gemeentehuis met een dwarsdoorsnede van de gemeente. Het doel is dan om aan de hand van voorbeelden van bestaande en nieuwe situaties specifieke welstandelijke thema s te bespreken en het functioneren van de CRK toe te lichten.

20 20 De commissie maakt de uitnodiging, deze wordt naar griffier gestuurd, die vervolgens de datum met de raad bepaalt. De uitnodiging gaat naar het bestuur, de Raad en de raadscommissie. 5. Wat verder ter tafel komt 5.1 Erfgoedbeleid. De nieuwe beleidsnotitie is nog in ontwikkeling, maar dit verloopt moeizaam. Om niet te veel vertraging op te lopen is het plan om wellicht informeel te starten. Na de zomer is de aanwijzing van de gemeentelijke monumenten gepland, waarna in januari 2014 vaststelling en uitvoering van het beleid plaats vindt. 6. Rondvraag, afspraken en sluiting 6.1 De wethouder mist in het Jaarverslag de vergelijking met Dit komt omdat de CRK sinds begin 2012 door WZNH wordt verzorgd en vanaf dat moment is opgenomen in het administratieve systeem Corsys. In het volgende jaarverslag (van 2013) is er dan wel automatisch de vergelijking met het jaar ervoor (2012). De commissie heeft wel het gevoel dat er meer efficiency is gekomen mede doordat de toetsing vooraf van de ingediende stukken ervoor zorgt dat plannen effectief behandeld kunnen worden. 6.2 De commissie doet een voorstel voor de uitnodiging voor de excursie en zal te zijner tijd het programma en de route samenstellen. De voorzitter bedankt een ieder en sluit de vergadering.

21 21 Bijlage 3: Curricula Ron Baltussen voorzitter Opleiding: Technische Universiteit Delft, afdeling Bouwkunde vakgroep Architectuur. Werkzaamheden: Sinds 1988 werkzaam als architect bij Hooyschuur architecten bna te Wormerveer. Sinds 2004 mede directeur/eigenaar van dit bureau. Hooyschuur architecten is reeds dertig jaar actief in Noord-Holland. Met name woningbouw, zowel nieuwbouw, renovatie als restauratie behoort tot het werkterrein. Hij is sinds 1999 aan WZNH verbonden, waarvan van als architect secretaris van de Welstands- en Monumentencommissie Alkmaar. Hij is van 1996 tot 2009 lid en voorzitter geweest van de Welstands- en Monumentencommissie van de gemeente Waterland en is sinds begin 2009 voorzitter van de welstands- en monumentencommissie van de gemeente Edam Volendam. Tevens is Ron architect lid van de welstandscommissie van de gemeente Langedijk en sinds begin 2011 is hij architect secretaris van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit van de gemeente Den Helder. Caroline van Veen, stedenbouwkundige Opleiding: Technische Universiteit Delft, afdeling Stedenbouw, vakgroep Bouwen in ontwikkelingslanden. Werkzaamheden: : Hans Ebberink Stedenbouwkundig Bureau Gemeente Zaanstad: daar was zij verbinder tussen de vakgebieden ruimtelijke ontwikkeling en cultuurhistorie. Zij was projectleider van de vernieuwde Zaanse welstandsnota van Sinds 2008 heeft ze haar eigen bureau vanveen&zone, met diverse stedenbouwkundige projecten voor Alkmaar en Den Helder en heeft zij meegewerkt aan de welstandsnota van Amsterdam. Sinds 2011 heeft zij een samenwerking met een landschapsarchitect en een landschapsarcheoloog met De Tijd in Ruimte Tafel. Zij hebben een methode ontwikkeld waarmee aan de start van een gebiedsopgave samen met de bewoners op een snelle en ludieke manier de betekenis van het gebied wordt achterhaald. Met als doel een basis te creëren voor een logische nieuwe invulling passend bij het gebied. Sinds 2010 is zij als stedenbouwkundige verbonden aan de CRK Langedijk. Kees van Hoek, architect-secretaris Opleiding: Technische Universiteit Eindhoven afdeling Bouwkunde vakgroep Architectuur&Theorie. Werkzaamheden: Na eerst gewerkt te hebben in Londen, heeft hij tussen 1990 en 2004 diverse staffuncties bekleed bij Albert Heijn en Ahold betreffende winkelontwerp, concepten en ontwikkelingsprojecten en conceptdesign. In die tijd heeft hij ook lesgegeven aan de Academie van Bouwkunst in Amsterdam en geschreven voor het architectuurtijdschrift Archis. Vanaf 2004 heeft Kees zijn eigen bureau met name op het gebied van winkels en winkelgebieden. Sinds 2012 is hij architect-secretaris van de welstandscommissies van de gemeenten Langedijk en Heerhugowaard. Simon Schoon, burgerlid Simon Schoon is geboren en getogen in Langedijk. Als plaatselijke ondernemer en inwoner, is hij zeer betrokken bij de ontwikkelingen in deze gemeente. Voor de welstandscommissie zit hij nu in zijn tweede termijn. Sinds 1986 is hij eigenaar van het schildersbedrijf De Langedijk.