Expertbijlage CO 2 -uitstootrapportage 2011

Transcriptie

1 Rapport gecorrigeerd Expertbijlage CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteur Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders

2 Inhoud 1.1 Inleiding Verschuivingen in cijfers Energie in Beeld Relatieve cijfers CO 2 -uitstoot van elektriciteit en groene stroom CO 2 -uitstoot van gas en groen gas CO 2 -uitstoot van warmtelevering Emissiefactoren en Kentallen Relatieve uitstootcijfers Verkeer: kilometrages en emissiekentallen CO 2 -emissiecijfers als gevolg van verkeer en vervoer Vergelijking op stadsdeelniveau met Indirecte emissiecijfers (kton CO 2 ) op stadsdeelniveau Overzicht per stadsdeel van elektriciteitsgebruik (GWh) Overzicht per stadsdeel van aardgasgebruik (milj m 3 ) Overzicht per stadsdeel van verkeer en vervoer

3 1.1 Inleiding Regelmatig stellen experts binnen de gemeentelijke diensten en de stadsdelen vragen over de cijfers in de jaarlijkse CO 2 -uitstootrapportage van het energie- en klimaatprogramma. Het behandelen van deze onderwerpen in de uitstootrapportage zou de rapportage zelf slecht leesbaar maken en ten koste gaan van de aandacht voor de hoofdconclusies. Als oplossing is er voor gekozen om deze expertbijlage bij de CO 2 - uitstootrapportage te voegen, waarin nader wordt ingegaan op de onderliggende methodiek en achtergronden van kentallen en dergelijke. Ook de uitsplitsing van de informatie per stadsdeel is opgenomen in deze bijlage. 1.2 Verschuivingen in cijfers Energie in Beeld In 2011 is weer gebruik gemaakt van de gegevens afkomstig uit de gezamenlijke database van Enexis en Liander Energie in beeld (EIB, Enexis en Liander werken voortduren aan het verbeteren van de kwaliteit van de verbruiksgegevens in de database, waardoor de verbruiksgegevens op postcode-, buurt-, of gemeenteniveau kunnen verschillen van een vorige versie van Energie in beeld. De wijzigingen worden met terugwerkende kracht vanaf 2008 doorgevoerd om ontwikkelingen over de jaren heen met elkaar te kunnen vergelijken. Enexis en Liander adviseren dan ook om alleen de meest actuele versie van Energie in beeld te gebruiken, ook voor historische gegevens over voorgaande jaren. Dit advies is overgenomen waardoor de gehele cijferreeks vernieuwd is ten opzichte van de vorige rapportage. Het belangrijkste verschil ten opzichte van vorig jaar is dat het onderscheid tussen particulier en zakelijk gebruik verder is verbeterd. Hierdoor zijn sommige aansluitingen van particulier verschoven naar zakelijk en vice versa. De totale CO 2 -uitstoot van de stad is in deze expertbijlage ook nog uitgesplitst over de stadsdelen. Naast de verschillende stadsdelen is ook de restgroep weergegeven. Dit zijn de emissies die veroorzaakt worden door zakelijke of particuliere verbruikers die een eigen postcode (pc6-niveau) bezitten. Om de privacy van deze gebruikers te beschermen worden deze verbruikcijfers in Energie in Beeld niet weergegeven per postcode maar wel in het totaal van de stad. Omdat de postcode niet bekend is bij ons, kunnen ze niet aan een stadsdeel toebedeeld worden. In de rapportage over 2010 was deze restgroep groot van omvang, omdat verbruiken op stadsdeelniveau over dat jaar nog moesten worden opgeteld uit buurtverbruiken, waarbij bovengenoemde privacyregels vaak in het geding kwamen. Inmiddels is als verbetering in Energie In Beeld het stadsdeel als subniveau ingevoerd waarover gegevens kunnen worden getotaliseerd, met als gevolg dat de restpost in de rapportage over 2011 fors is afgenomen en de cijfers zich daardoor veel beter lenen voor trendanalyses. 1.3 Relatieve cijfers In de CO 2 -uitstootrapportage zijn ook relatieve uitstootcijfers weergegeven. De relatieve uitstoot van particuliere gebruikers is berekend door de totale particuliere uitstoot te delen door het aantal huishoudens in Amsterdam. De relatieve uitstoot van zakelijke gebruikers 3

4 is berekend door de totale zakelijke uitstoot te delen door de productie. De productie is de totale toegevoegde waarde in Amsterdam, uitgedrukt in het Bruto Regionaal Product. De cijfers van het aantal huishoudens en het Bruto Regionaal Product in Amsterdam zijn afkomstig van O+S Amsterdam. 4

5 2.1 CO 2 -uitstoot van elektriciteit en groene stroom Voor het kental van elektriciteit wordt er voor de monitoring van Amsterdam 0,608 kg CO 2 /kwh aangehouden. Dit emissiekental is afkomstig uit het protocol monitoring duurzame energie, zie tekstkader (Agentschap NL, 2010). Het emissiekental (Agentschap NL, 2010) Het betreft alleen elektriciteitsproductie op basis van niet-hernieuwbare bronnen, zoals kolen, aardgas of kernenergie. Het betreft alleen productie-eenheden die primair gericht zijn op elektriciteitsproductie, waarbij soms in beperkte mate warmteproductie plaatsvindt. Een deel van de input wordt toegerekend aan de warmteproductie, waardoor het elektrisch rendement iets hoger uitvalt dan de verhouding tussen totale input en elektriciteitsproductie. Het betreft alle productie in Nederland, inclusief productie voor het buitenland. Aan uitgevoerde of binnenlands verbruikte elektriciteit wordt naar rato brandstof input toegerekend, zodat het overall rendement ook geldt voor het binnenlands verbruik. In geval van een importsaldo wordt verondersteld dat deze met eenzelfde gemiddeld rendement is opgewekt als het geval is bij de binnenlandse productie. Hierdoor heeft import van elektriciteit geen invloed op het te hanteren gemiddelde rendement. Hierbij is verondersteld dat hernieuwbare energiebronnen besparen op binnenlandse productie, niet op de import van elektriciteit. Indien de transport- en distributieverliezen tussen de hernieuwbare energiebron en de gebruiker van de ermee opgewekte elektriciteit te verwaarlozen zijn, moeten de referentiekentallen worden gecorrigeerd omdat bij conventionele technieken wél verliezen optreden. Dit is ongeveer 4,4%. Voor de aansluitingen in Amsterdam met groene stroom wordt een kental van 0 kg CO 2 per kwh gehanteerd. Bij de berekening van de totale CO 2 -uitstoot door stroomverbruik in Amsterdam wordt het aantal groenestroomaansluitingen afgetrokken van het totale aantal stroomaansluitingen. Voor het overgebleven aantal grijzestroomaansluitingen wordt het verbruik vermenigvuldigd met het landelijke kental van de fossiele mix. Dit is de reden dat voor het CO 2 -kental per kwh elektriciteit de landelijke fossiele mix wordt gehanteerd, en niet het landelijk gemiddelde van de gehele productiemix inclusief duurzame productie. (zie ook paragraaf 2.2 uit het Bouwstenenrapport (nov. 2007)). De basis voor de methodiek van het meerekenen van groene stroom ligt in het Bouwstenenrapport uit november Zie bijvoorbeeld paragraaf 4.4 in dat rapport. Voor het Bouwstenenrapport is gebruik gemaakt van gegevens over groenestroomlevering in 2006 door Nuon aan particuliere en zakelijke klanten, als zijnde de leverancier met het grootste marktaandeel in Amsterdam. Voor het opzetten van de jaarlijkse monitoring stonden toen nog een aantal belangrijke vragen open met betrekking tot groene stroom. In de tussenliggende periode is duidelijk geworden dat andere energieleveranciers geen cijfers willen leveren over de omvang van hun groenestroomleveranties aan klanten in Amsterdam. De marktsituatie rond groene stroom is verder aanmerkelijk veranderd ten opzichte van die van 2007, en er is landelijk discussie ontstaan over hoe de CO 2 -emissies van groene stroom -afnames nu geteld zouden moeten worden. Hangende die discussie 5

6 heeft de gemeente besloten om de gehanteerde methodiek vooralsnog niet te wijzigen, en voor de berekeningen vooralsnog uit te gaan van de laatst bekende afnamecijfers van groene stroom in Amsterdam voor particuliere en zakelijke afnemers zodat geen artefacten optreden in de monitoringcijferreeks. Voor komende rapportages is het goed mogelijk dat deze discussie leidt tot een nieuwe rekenmethode voor de uitstoot van het elektriciteitsverbruik. De afnamecijfers groene stroom zijn sinds 2008 niet opnieuw aangeleverd en sindsdien constant gehouden op 154 GWh/jr bij particulieren en 50 GWh/jr bij bedrijven. Voor de particulieren betekent dat bij het huidige elektriciteitsgebruik een aandeel groene stroom van 20,6% en in de zakelijk markt is dit 1,3%. In de cijfers op stadsdeelniveau wordt ook gecorrigeerd voor groene stroomgebruik. Dit groene stroomverbruik is het bovengenoemde percentage en is voor alle stadsdelen gelijk genomen, bij gebrek aan gegevens per stadsdeel. 2.2 CO 2 -uitstoot van gas en groen gas Voor de uitstoot van CO 2 als gevolg van aardgasverbruik wordt een kental gehanteerd van 1,78 kg CO 2 /m 3. Ook dit kental is afkomstig van Agentschap NL. Het landelijk aardgasnetwerk is in handen van Gasunie. Het gasunienet voedt de regionale distributienetten zoals die van Alliander via een Gasontvangststation (GOS). In het GOS gaat de gasdruk van de hoge druk in het gasunienet (40 bar) naar de 8 bar van het regionale netwerk. In het regionale netwerk van Alliander wordt de druk stapsgewijs in stations en regelkasten verder verlaagd tot de typisch 100 mbar overdruk bij de huisaansluiting. De gegevens over het gasverbruik voor de CO 2 -rapportage zijn afkomstig van Alliander. Van groen gas was in 2007 nog geen sprake, en hier wordt in de monitorings-cijfers dan ook (nog) geen rekening mee gehouden. 2.3 CO 2 -uitstoot van warmtelevering De CO 2 -emissies van warmtelevering zijn niet nul, tenzij het zou gaan om pure restwarmte om of geothermie. Voor de monitoring van de CO 2 -emissies van Amsterdam moet voor warmte echter wel opgepast worden voor dubbeltellingen. De afname van gas door wkkinstallaties die de kleinere warmtenetten in de stad voeden wordt immers al meegeteld via het gasverbruik in de stad, waarbinnen deze wkk-installaties niet afzonderlijk bekend zijn. Hetzelfde geldt voor gasverbruik voor piekketels in de warmtenetten, en voor elektrische energie voor de pompen in de netten. De warmteproductie van het AEB wordt als restproduct van afvalverbranding beschouwd, zodat de warmtelevering van AEB aan Westpoort Warmte als warmte met nul emissie wordt meegeteld. De enige uitzondering is de warmtelevering vanuit de Diemencentrale, aangezien die buiten het grondgebied van de gemeente Amsterdam staat. Door de warmtelevering daalt het elektrisch rendement van die centrale iets, zodat iets meer gas moet worden verstookt in de centrale om op dezelfde elektriciteitsproductie uit te komen. Dit heeft de bijstookfactor. De CO 2 -emissie van die extra hoeveelheid verstookt aardgas 6

7 wordt berekend, en gedeeld door de warmtelevering vanuit de centrale aan de afnemers; dit alles op jaarbasis. Op die manier ontstaat een CO 2 -emissiekental van 19 kg per afgenomen GigaJoule (GJ) warmte, waarin ook de onderweg optredende netverliezen zijn verdisconteerd. Voor de inputwaardes voor deze berekening is gebruik gemaakt van de kentallen uit de NIRIS-subsidieregeling van het Rijk voor grootschalige warmteprojecten. Omdat het bekend is hoeveel van de warmte naar particulieren en hoeveel naar zakelijke gebruikers gaat, kan de CO 2 uitstoot worden opgeteld bij zakelijke en particuliere verbruikers. Bron AEB Hulpwarmteketels van warmtenetten Pompelektriciteit voor warmtenetten wkk s Diemen-centrale Wijze van CO 2-telling van de warmte voor Amsterdam De gehele CO 2-emissie van het AEB is een gevolg van afvalverbranding. Het gevolg voor de warmtelevering is dat die in de sommen CO 2-loos is. Het gasverbruik daarvan zit al (niet-afzonderbaar) opgenomen in de gasgebruikcijfers van Amsterdam. De opgewekte warmte is dus CO 2- loos Het elektriciteitsgebruik daarvan zit al (niet-afzonderbaar) opgenomen in de elektriciteitgebruikcijfers van Amsterdam, dus geen bijtelling van CO 2-emissie voor de warmtelevering t.g.v. de pompen. Het gasverbruik daarvan zit al (niet-afzonderbaar) opgenomen in de gasgebruikcijfers van Amsterdam. De opgewekte warmte is dus CO 2- loos, en de elektriciteit overigens ook1. Door de warmte van de centrale te gebruiken daalt het rendement van de elektriciteitsproductie licht. Het extra gas dat daardoor verbruikt wordt, resulteert in een kental van 19 kg CO 2 per afgeleverde GJ warmte. 2.4 Emissiefactoren en Kentallen Uit de bovenstaande toelichting volgt onderstaand overzicht van kentallen: Emissiefactoren eenheid Elektriciteit 0,616 0,608 0,608 0,608 kg CO 2 /kwh Aardgas 1,78 1,78 1,78 1,78 kg CO 2 /m 3 Warmte uit Diemen kg CO 2 /GJ 2.5 Relatieve uitstootcijfers Voor de relatieve uitstootcijfers in de CO 2 -rapportage zijn de CO 2 -emissies ten gevolge van elektriciteit en gas voor particuliere en zakelijke gebruikers berekend. Voor de particuliere gebruikers is daarbij de CO 2 -emissie gedeeld door het aantal huishoudens. De volgende aantallen huishoudens zijn afkomstig van Bureau Onderzoek en Statistiek van de gemeente Amsterdam: 1 Het effect van die decentraal opgewekte elektriciteit met wkk s is overigens nog niet opgenomen in de monitoring voor Amsterdam, bij gebrek aan bruikbare cijfers t.b.v. een jaarlijkse monitoring. 7

8 Jaar Aantal huishoudens Voor de zakelijke gebruikers is de relatieve uitstoot berekend door de CO 2 -emissie te delen door de productie. De productie is uitgedrukt in de toegevoegde waarde, het Bruto Regionaal Product. De volgende cijfers zijn hiervoor gebruikt, afkomstig van Bureau Onderzoek en Statistiek van de gemeente Amsterdam: Jaar Toegevoegde waarde (miljoenen) De totale CO 2 -emissie is ook nog gedeeld door het aantal inwoners van de stad. De volgende cijfers zijn hiervoor gebruikt, afkomstig van Bureau Onderzoek en Statistiek van de gemeente Amsterdam: Jaar Aantal inwoners Amsterdam Verkeer: kilometrages en emissiekentallen Jaarlijks ontvangen wij van DIVV gegevens over de gereden kilometers. Deze kilometers zijn sinds 2009 geaggregeerd op type modaliteit en type weg aangeleverd. Daarnaast geeft het CBS cijfers over de CO 2 -uitstoot. De totale CO 2 uitstoot wordt verkregen door de kilometrages te vermenigvuldigen met het emissie-kental per wegtype en voertuigtype. Bij de verwerking van de brongegevens van DIVV en het CBS kan het volgende aangetekend worden: Er worden door DIVV en CBS verschillende typen modaliteiten onderscheiden: licht verkeer (motorfietsen, personenauto s, licht vrachtverkeer), middelzwaar vrachtverkeer, zwaar vrachtverkeer, en bussen. DIVV onderscheidt drie type wegen: 1) rijksweg, 2) km-weg, 3) overige wegen. Het CBS onderscheidt ook drie type wegen: autosnelwegen, buitenwegen, en bebouwde kom. In de CO 2 -uitstootrapportage wordt aan rijkswegen de uitstoot van autosnelwegen toegekend. Aan km-wegen en overige wegen wordt de uitstoot van binnen de bebouwde kom toegekend. Om die reden wordt hierna, en ook in de CO 2 -uitstootrapportage, alleen gesproken van verkeer binnen- en verkeer buiten de bebouwde kom. Tot 2010 is er gebruik gemaakt van de kentallen die het CBS in 2005 heeft gepubliceerd. In 2011 zijn er nieuwe kentallen gepubliceerd. Omdat personenauto s steeds zuiniger worden, is vooral van licht verkeer de uitstoot per km afgenomen, en omdat bijna 95% van 8

9 het totaal aantal kilometers door licht verkeer wordt gereden neemt de CO 2 -uitstoot in 2011 ook vrij abrupt af. De CO 2 -uitstoot door verkeer en vervoer kon daardoor afnemen ondanks een stijging van de kilometrages. De kentallen van het CBS van 2005 en 2011 zijn in onderstaande tabel te vinden. Verkeersemissies in gram/km (afkomstig van het CBS) Binnen bebouwde kom Buiten bebouwde kom Binnen bebouwde kom Buiten bebouwde kom Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Bussen Deze gegevens over type modaliteit en type weg van DIVV worden gecombineerd op basis van de verdeling type modaliteit op type weg uit Met andere woorden: zoals het totaal aantal kilometers per modaliteit in 2008 verdeeld was over de verschillende type wegen, zo zijn de aantallen kilometers in de jaren daarna ook verdeeld. Dit is weergegeven in onderstaande tabel. Kilometers 2011 Percentage Licht verkeer ,75% Middelzwaar vrachtverkeer ,75% Zwaar vrachtverkeer ,50% Bussen Niet toegerekend Totaal excl. bussen % Totaal incl. bussen De verdeling van al het verkeer over de wegen binnen en buiten de bebouwde kom wordt wel elk jaar opnieuw uitgerekend. Voor 2011 was dit: Kilometers 2011 Percentage 2011 Buiten bebouwde kom ,19 % Binnen bebouwde kom ,81 % Totaal (excl. Bussen) % 9

10 Vervolgens komt uit de berekeningen het aantal kilometers per wegtype per type vervoermiddel: Binnen bebouwde kom Kilometers Buiten bebouwde kom Kilometers Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Dit wordt vervolgens met de eerdergenoemde emissiekentallen (gram/km) vermenigvuldigd om tot CO 2 -emissies in paragraaf 2.7 te komen. Verkeer en vervoer op stadsdeelniveau Jaarlijks ontvangen wij van divv ook de gegevens over de gereden kilometers op stadsdeelniveau. Dit zijn sinds enkele jaren de totaalkilometers in een stadsdeel, en er wordt geen opdeling gemaakt naar type vervoersmiddel en/of wegtype. Voor 2008 is de opdeling naar type vervoersmiddel en wegtype wel bekend. Deze verdeling veronderstellen we constant en op basis daarvan rekenen we de totale verkeerskilometers toe aan het type vervoersmiddel en het wegtype. Dit is een grovere toerekening dan de toerekening die beschreven in is paragraaf 1.6. Het totaal aan CO 2 -emissies op stadsdeelniveau wijkt hierdoor af van de totale CO 2 -emissies. Waarom wordt er een verkeersmodel gebruikt? Om de kilometrages per voertuigcategorie en type weg te kunnen berekenen zijn voor alle wegen en straten in Amsterdam de verkeersintensiteiten per modaliteit nodig. Het is echter zeer kostbaar om op alle wegen in Amsterdam de intensiteiten te meten. In plaats daarvan voert DIVV jaarlijks een representatieve steekproef uit van verkeerstellingen op het Amsterdamse wegennet. Hiermee is het nog niet mogelijk om de kilometrages te berekenen. Om dit te berekenen wordt gebruik gemaakt van het Amsterdamse verkeersmodel, GenMod. Wat is een verkeersmodel? Een verkeersmodel is een wiskundige vereenvoudiging van de werkelijkheid. De basis voor het model bestaat uit onderzoeksgegevens uit verkeersenquêtes, verkeerstellingen, kenmerken van het wegennet en OV-net en kennis over de ruimtelijke ordening in termen van aantallen inwoners en arbeidsplaatsen. Met het model worden, op basis van deze informatie, uitspraken gedaan over het verkeer en vervoer in Amsterdam in brede zin. Hoe worden de kilometrages berekend? Met het verkeersmodel is het mogelijk om verkeersintensiteiten voor alle wegen in Amsterdam te berekenen. Omdat de wegvaklengten ook bekend zijn, kunnen de voertuigkilometrages eenvoudig worden vastgesteld: dit is het product van wegvakintensiteit en -lengte. Elk jaar wordt het verkeersmodel ten behoeve van de CO 2 - monitor bijgewerkt met de nieuwste invoer, zodat de verkeersintensiteiten voor dat jaar kunnen worden berekend. Bovendien wordt het model elke vier jaar herijkt (of gekalibreerd) 10

11 op basis van verkeerstellingen uit het jaarlijkse telprogramma. Daarbij wordt dan vastgesteld of de verkeerstellingen als invoer voor het model nog steeds de juiste resultaten geven voor de totale verkeershoeveelheid, en eventuele afwijkingen in het model worden dan gecorrigeerd. 2.7 CO 2 -emissiecijfers als gevolg van verkeer en vervoer 2006 (kton) Bebouwde kom Hoofdwegen Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Bussen 23 Totaal (kton) Bebouwde kom Hoofdwegen Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Bussen 24 Totaal (kton) Bebouwde kom Hoofdwegen Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Bussen 24 Totaal (kton) Bebouwde kom Hoofdwegen Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Bussen 25 Totaal

12 kton Gemeente Amsterdam 2010 (kton) Bebouwde kom Hoofdwegen Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Bussen 25 Totaal (kton) Bebouwde kom Hoofdwegen Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Bussen 28 Totaal 824 Bovenstaande leidt tot het volgende plaatje voor verkeer voor de jaren : Binnen bebouwde kom Buiten bebouwde kom Totaal 3.1 Vergelijking op stadsdeelniveau met 1990 Jaarlijks worden de emissiecijfers op stadsdeelniveau gepresenteerd. De cijfers vanaf 2008 zijn gebaseerd op cijfers uit Energie in Beeld. Om terug te gaan naar 1990 zijn de data uit 2006 teruggerekend in de rapportage Update bouwstenen voor het CO 2 -reductieprogramma Amsterdam (CE Delft, 2009). In deze bijlage wordt deze terugrekening ook op stadsdeelniveau gemaakt. Hierbij zijn dezelfde uitgangspunten gehanteerd. Het is complex om qua methodiek te differentiëren naar 12

13 stadsdeelniveau gezien de onvolledigheid van de bronbestanden op wijkniveau, dit is hier dan ook niet gedaan waardoor er geen rekening gehouden is met specifieke wijkgroei. Voor particuliere afnemers zijn de emissiecijfers van 2006 teruggerekend met de factoren woningaantal, gegevens over toegenomen energiebesparende maatregelen en toegenomen elektriciteitsgebruik. - Woningaantal: in 1990 een afname met 12% t.o.v op basis van gegevens op postcodeniveau. - Toegenomen energiebesparende maatregelen en toegenomen elektriciteitsgebruik: Een daling van 23% gasverbruik en een stijging van 20% elektriciteitsverbruik in de periode (Milieu Centraal, 2009) Voor zakelijke afnemers is het verbruik van 2006 naar 1990 teruggerekend met de factor werkzame personen. Werkzame personen: Een toename ten opzichte van 1990 van 28% werkzame personen in bedrijven. CO 2-emissie per stadsdeel teruggerekend naar 1990 (t.g.v. energiegebruik, excl. verkeer) CO 2-emissie per stadsdeel Particulier Zakelijk Elektra Gas Elektra Gas Amsterdam-Centrum Westpoort West Nieuw-West Zuid Oost Noord Zuidoost Totaal Indirecte emissiecijfers (kton CO 2 ) op stadsdeelniveau 2008 Huishoudens Bedrijven Totaal Elektr Gas Warmte Elektr Gas Warmte A Amsterdam-Centrum , B Westpoort , C Westerpark , D Oud-West ,00 97 G Zeeburg , ,17 116,27 H Bos en Lommer ,00 72 J De Baarsjes ,00 80 N Amsterdam-Noord , P Geuzenveld-Slotermeer ,00 84 Q Osdorp , R Slotervaart , T Zuidoost , ,87 413,97 13

14 U Oost-Watergraafsmeer , V Amsterdam-Oud Zuid , ,21 326,51 W Zuider Amstel , ,81 323,11 subtotaal 3603, , ,06 6 restgroep Totaal , ,1 3965, Huishoudens Bedrijven Totaal Elektr Gas Warmte Elektr Gas Warmte A Amsterdam-Centrum B Westpoort C Westerpark D Oud-West G Zeeburg , ,2 113,3 H Bos en Lommer J De Baarsjes N Amsterdam-Noord P Geuzenveld-Slotermeer Q Osdorp R Slotervaart T Zuidoost , ,3 418,6 U Oost-Watergraafsmeer V Amsterdam-Oud Zuid , ,2 318,9 W Zuider Amstel , ,8 307,8 subtotaal , ,5 3524,6 restgroep Totaal , ,5 4025, Huishoudens Bedrijven Totaal Elektr Gas Warmte Elektr Gas Warmte A Centrum B Westpoort E West F Nieuw-West K Zuid M Oost N Noord T Zuidoost subtotaal Restgroep Totaal Huishoudens Bedrijven Totaal Elektr Gas Warmte Elektr Gas Warmte 14

15 A Centrum B Westpoort E West F Nieuw-West K Zuid M Oost N Noord T Zuidoost Restgroep Totaal Overzicht per stadsdeel van elektriciteitsgebruik (GWh) Elektriciteitsgebruik (GWh) Particulier Zakelijk Centrum Westpoort West Nieuw-West Zuid Oost Noord Zuidoost Rest Totaal Totaal (incl. rest) Overzicht per stadsdeel van aardgasgebruik (milj m 3 ) Gasgebruik (miljoen m3) Particulier Zakelijk Centrum Westpoort West Nieuw-West Zuid Oost Noord Zuidoost Rest Totaal Totaal (incl. rest)

16 3.5 Overzicht per stadsdeel van verkeer en vervoer CO 2 -emissie als gevolg van verkeer en vervoer per stadsdeel van , voor wegen binnen de bebouwde kom (bin) inclusief alle bussen in het stadsdeel, buiten de bebouwde kom (buit) en het totaal (tot) van al het verkeer in het stadsdeel CO 2-Emissies (in ton/jr) bin buit tot bin buit tot bin buit tot bin buit tot Centrum Westpoort West Nieuw West Zuid Oost Noord Zuidoost

17 Centrum Gereden kilometers (in km) Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Totaal bussen totaal incl. bussen Noord Gereden kilometers (in km) Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Totaal bussen totaal incl. bussen Nieuw West Gereden kilometers (in km) Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer

18 Zwaar vrachtverkeer Totaal bussen totaal incl. bussen Oost Gereden kilometers (in km) Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Totaal bussen totaal incl. bussen West Gereden kilometers (in km) Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Totaal bussen totaal incl. bussen

19 Westpoort Gereden kilometers (in km) Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Totaal bussen totaal incl. bussen Zuid Gereden kilometers (in km) Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer Zwaar vrachtverkeer Totaal bussen totaal incl. bussen Zuidoost Gereden kilometers (in km) Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Licht verkeer Middelzwaar vrachtverkeer

20 Zwaar vrachtverkeer Totaal bussen totaal incl. bussen Gereden kilometers (in km) Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Binnen Buiten Totaal Centrum Westpoort West Nieuw West Zuid Oost Noord Zuidoost