Gezamenlijke besluitvorming in de geboortezorg: De waarden van zwangere vrouwen en verloskundigen

Transcriptie

1 Gezamenlijke besluitvorming in de geboortezorg: De waarden van zwangere vrouwen en verloskundigen Dr. Marianne Nieuwenhuijze Lector Midwifery Lectoraat Midwifery Science Academie Verloskunde Maastricht

2 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Bedrijfsnamen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk KNOV geen geen geen

3 Introductie Gezamenlijke besluitvorming, ethisch gezien een vanzelfsprekendheid bility/ierg/reports/2012_01s_respectful_m aternity_care_charter_the_universal_ri ghts_of_childbearing_women.pdf 3

4 Introductie Definitie Shared decision-making is a consultation process where a clinician and patient communicate together using the best available evidence when faced with the task of making decisions, where patients are supported to deliberate about the possible attributes and consequences of options, to arrive at informed preferences in making a determination about the best action and which respects patient autonomy. (Charles et al.,1997) Samenwerken en overleggen DIALOOG staat centraal Waarden bij beslissingen 4

5 Introductie practice (Elwyn et al., 2017) 5

6 Achtergrond en onderzoeksvragen 2-jarige fellowship vanuit de KNOV: ETHISCHE ASPECTEN VAN GEZAMENLIJKE BESLUITVORMING DOOR VERLOSKUNDIGEN Twee vragen: 1. Hoe kunnen verloskundigen de ethische waarden van cliënten en van henzelf integreren in het proces van? 2. Hoe kunnen verloskundigen constructief bezig zijn met dilemma s rondom? Waarden = expliciete of impliciete idealen die van persoonlijke betekenis zijn. 6

7 Q-methode A. Fenomenologische studie ervaringen van vrouwen en verloskundigen met nemen van beslissingen en de integratie van waarden Diepte interviews en focusgroepen met 14 vrouwen (inclusief cliëntorganisaties), 3 partners en 15 verloskundigen. B. Q-sortering van stellingen over waardes In uitvoering. Tot nu toe sorts en interviews met 14 verloskundigen (inclusief 5 VIO s), 3 vrouwen en 1 partner. 7

8 Studie A: ervaringen van vrouwen vrouwen T.a.v. keuzes: De gezondheid van de baby Veiligheid van de keuze Een natuurlijk proces verloskundigen T.a.v. het proces: Verbondenheid met de verloskundige - Gezien worden als individu verhoogd het gevoel van veiligheid - Wens voor steun en advies Openheid naar keuzes Betrekken van de partner Andere waarden: autonomie bij beslissingen, gelijkwaardigheid, vertrouwen 8

9 Studie A: ervaringen van vrouwen vrouwen T.a.v. keuzes: De gezondheid van de baby Veiligheid van de keuze Een natuurlijk proces T.a.v. het proces: Verbondenheid met de verloskundige - gezien worden als individu verhoogd het gevoel van veiligheid - wens voor steun en advies Openheid naar keuzes Betrekken van de partner Andere waarden: autonomie bij beslissingen, gelijkwaardigheid, vertrouwen verloskundigen we hebben niet echt een hele duidelijke voorkeur van het moet per se thuis, het moet per se ziekenhuis. Maar goed, als het rustig gaat en we kunnen nog naar het ziekenhuis, dan is daar wel onze voorkeur Ja en het gevoel dat je gelijkwaardige partners bent in dat beslissen. He dat de zorgverlener, natuurlijk heeft die een eigen positie maar niet een positie boven die van jou.. 9

10 Studie A: ervaringen van verloskundigen vrouwen verloskundigen Waarden: eerlijkheid, respect, openheid Erkenning van de autonomie van de vrouw Voor- en nadelen bespreken van iedere optie Omgaan met de richtlijnen Eerste en tweede niveau van waarden: persoonlijke waarden overstijgen naar algemene waarden 10

11 Studie A: ervaringen van verloskundigen 11 vrouwen en, ja en openheid, de situatie presenteren zoals die is. Niet iets achter houden Ja je normen veranderen, maar daaronder ligt nog je waarden. En ik kan me voorstellen dat ook als het om abortus gaat dat je zegt van ja het leven is waardevol, het is voor mij een waarde Maar mijn waarden prevaleren niet over die van de ander. verloskundigen Waarden: eerlijkheid, respect, openheid Erkenning van de autonomie van de vrouw Voor- en nadelen bespreken van iedere optie Omgaan met de richtlijnen Eerste en tweede niveau van waarden: instaat zijn om de persoonlijke waarden te overstijgen naar algemene waarden

12 Waarden waarden elementen Gezondheid o een gezond kind en moeder o mentaal en fysiek o aanpassing aan een nieuwe situatie Veiligheid o veilig voelen o gekend zijn Natuurlijk proces o geen onnodig ingrijpen Verbondenheid o vertrouwen o gelijkwaardigheid o steun o advies o betrokkenheid partner Autonomie o eigen beslissing o ondersteuning Integriteit o respect o openheid o eerlijkheid Authenticiteit o uniek persoon 12

13 Studie B: Q-sortering Op basis van studie A: 44 stellingen over waarden bij beslissen. 13

14 Studie B: Q-sortering Voorlopige indruk van profielen: - A: zelf kiezen van de vrouw staat centraal - B: goede informatie (objectief en volledig) staat centraal - C: relatie staat centraal o ondersteuning o deskundigheid 14

15 Conclusie Hoe kunnen verloskundigen de ethische waarden van cliënten en van henzelf integreren in het proces van? Client team talk Wat vind jij belangrijk in jouw leven? option talk Welke optie(s) passen het beste bij wat jij waardevol vindt? decision talk Vind je dit de keuze die het best bij jou past? Verloskundige open, persoonlijk, niet normerend 15

16 Dank voor uw aandacht Vragen?

17 References WHO. Respectful maternity care. y_care_charter_the_universal_rights_of_childbearing_women.pdf Seefat-van Teeffelen A, Nieuwenhuijze M, Korstjens I. (2011) Women want proactive psychosocial support from midwives during transition to motherhood: a qualitative study. Midwifery 27: Charles C, Gafni A, Whelan T. (1997) "Shared decision-making in the medical encounter: what does it mean? (or it takes at least two to tango)". Soc Sci Med 44 (5): Elwyn G, et al. A three-talk model for shared decision making: multistage consultation process. BMJ 2017;359:j4891. Elwyn G, Frosch D, Thomson R, Joseph-Williams N, Lloyd A, Kinnersley P, Cording E, Tomson D, Dodd C, Rollnick S, Edwards A, Barry M. (2012) 'Shared Decision Making: A Model for Clinical Practice'. J Gen Intern Med 27;10: AHRQ. The SHARE Approach Essential Steps of Shared Decision-Making: Quick Reference Guide. Legare F, Thompson-Leduc P. (2014) Twelve myths about shared decisionmaking. Patient Education and Counseling 96: Nieuwenhuijze MJ, Korstjens I, de Jonge A, de Vries R, Lagro-Janssen T. (2014) On speaking terms: a Delphi study on shared decision-making in maternity care. BMC Pregnancy and Childbirth 14: