Workshop gezamenlijke besluitvorming bij dementie

Transcriptie

1 Workshop gezamenlijke besluitvorming bij dementie Leontine Groen van de Ven, Lectoraat Innoveren met Ouderen Workshop voor de bijeenkomst van de vakgroep casemanagers dementie, Utrecht, 14 maart 2017 nd

2 Waar denk je aan bij gezamenlijke besluitvorming?

3 Waarom gezamenlijke besluitvorming?

4 Gezamenlijke besluitvorming bij complexe vraagstukken Simpele problemen Gecompliceerde problemen Complexe problemen Weinig kennis nodig Expertise van belang Vraagt om wijsheid en zelfbewustzijn Standaardisatie mogelijk Een goede werkwijze geeft altijd resultaat Bron: Epstein et al, 2013 Richtlijnen en protocollen nodig Grote mate van zekerheid over uitkomsten Richtlijnen zijn van beperkte waarde Onzekerheid over uitkomsten

5 Basis van wat ik vertel Raak PRO project naar gezamenlijke besluitvorming in zorgnetwerken van mensen met dementie Analyse van interviews met 117 personen uit 23 zorgnetwerken (285 interviews in totaal)

6 Wat zijn de uitdagingen van gezamenlijke besluitvorming bij dementie? Omgaan met afnemende zelfstandigheid Voortdurende veranderingen Veranderende rollen Anticiperen op de toekomst Spanningen in de communicatie tussen zorgnetwerkleden Verschillende perspectieven op de situatie Langlopende relaties en bepaalde posities Uitdaging om iedereen te informeren Afwegen van belangen en voorkeuren

7 Welke basishouding is nodig? Open en nieuwsgierige houding Reflectief: bewust van eigen invloed Oog voor het unieke karakter van het zorgnetwerk Compassie hebben voor de ander: Aandacht Actief luisteren Benoemen van verlies Betrokkenheid Aanwezigheid Begrip W i n d e s h e i m m a k e s k n o w l e d g e w o r k

8 Wat zijn de benodigde competenties? Plannen van besluitvorming Wederzijdse informatieuitwisseling faciliteren Autonomie van zowel cliënt als mantelzorger bevorderen Delen van verantwoordelijkheid Stap voor stap toewerken naar beslissingen W i n d e s h e i m m a k e s k n o w l e d g e w o r k

9 Situatieschets Wat is er aan de hand? /accepteren-van-risicos-bij-dementie

10 Wat is het nu?

11 Gezamenlijke besluitvorming bij dementie Stappen Gaat over Uitkomst Probleem (h)erkenning en definiëring Opties ontwikkelen Afwegen en uitproberen Wat is er aan de hand? Waar willen we naartoe? Wat zijn mogelijkheden? Wat zijn de voor en nadelen van opties? Overeenstemming over het probleem Helderheid over doel en opties Inzicht in de voor en nadelen van opties Voorkeuren ontwikkelen Wat wil iedereen? Duidelijkheid over ieders voorkeur Wegen van verschillende belangen Wat gaan we doen? Overeenstemming over wat we gaan doen Evaluatie Beslissing en beslisproces Zo nodig aangepaste beslissingen

12 Wat is voor u belangrijk? Open het papier dat u bij binnenkomst heeft ontvangen en lees de tekst Bedenk wat voor de betrokken persoon van belang is Geef antwoord op de vraag: Wat is voor u belangrijk?

13 Wat voor mogelijkheden ziet u?

14 Kernboodschap 1. Maak een goede start! Bespreek en definieer wat het probleem is dat om een beslissing vraagt 2. Betrek het netwerk in de besluitvorming Samen weet je meer van de situatie 3. Neem de tijd Stem het tempo af op degene die meer tijd nodig heeft W i n d e s h e i m m a k e s k n o w l e d g e w o r k

15 Meer weten? Tel

16 Literatuur L. Groen van de Ven, J. Jukema, J. de Lange, K. Coppoolse, M. Span, C. Smits (2017) Beslissen als samenspel. Denkbeeld, februari 2017 L. Groen - van de Ven, J. Jukema, C. Smits, M. Span, Gezamenlijke Besluitvorming, in: G. Munten, J. Verhoef, C. Kuipers (Eds.), Evidence-based practice voor verpleegkundigen. Gezamenlijke geinformeerde besluitvorming., Boom, Amsterdam, 2016, pp L. Groen - van de Ven, C. Smits, M. Span, J. Jukema, K. Coppoolse, J. de Lange, J. Eefsting, M. Vernooij-Dassen (2016) The challenges of shared decision-making in dementia care networks, International Psychogeriatrics Published Online Before Publication. doi: /s L. Groen - van de Ven, C.H.M. Smits, K. Oldewarris, M. Span, J. Jukema, J. Eefsting, M. Vernooij- Dassen. (2016) Decision trajectories in dementia care networks: decisions and related key-events, Research on Aging, doi: / L. Groen van de Ven, C. Smits, G. Elwyn, M. Span, J. Eefsting, J. Jukema, M. Vernooij-Dassen (2017) Recognizing decision needs: first step for collaborative deliberation in dementia care networks. Patient Education and Counseling, Published Online Before Print, /j.pec G. Elwyn, C. Deblendorf, R. Epstein, K. Marrin, J. White, D. Frosch (2014) Shared decision-making and motivational interviewing. Annals of family medicine, 12 (3),