Capability en opleiden? Prof. Dr. J. Van der Klink Jeannette de Boer

Transcriptie

1

2 Capability en opleiden? Prof. Dr. J. Van der Klink Jeannette de Boer

3 Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen / Zie hieronder Bedrijfsnamen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk

4 Programma Invullen vragenlijst Introductie capability model: Prof. dr. Jac van der Klink Discussie in groepen Plenaire terugkoppeling

5 Ontwikkelingen in werk Voor veel werkenden is het werk ingrijpend veranderd Inhoud: van 85% I&A naar 85% diensten; werk gemechaniseerd en gecomputeriseerd; toenemende concurrentie Risico s: van fysiek naar (anders) fysiek en mentaal / psychosociaal Arrangementen: flexibilisering

6 Positief werk Werk is in toenemende mate een levensdomein waarin mensen belangrijke waarden willen realiseren mensen willen steeds meer zelf het werk vormgeven en eigen keuzes maken Werk als consumptiegoed / werk als capability

7 Ontwikkelingen in gezondheid WHO: gezondheid als doel / output:... staat van totaal fysiek, psychisch en fysiek welbevinden,... WHO-ICF: gezondheid als input; participatie als output positieve gezondheid (Huber): gezondheid als het vermogen zich aan te passen en eigen regie te voeren capability visie: geeft richting

8 Ontwikkelingen bij werkenden Gezondheid en werk hebben stuivertje gewisseld Andere oriëntatie op werk: werk als consumptiegoed ; werk als waarde We missen het instrumentarium om de aspecten van hedendaags werk in kaart te brengen; we navigeren met een sextant terwijl hedendaags werk om de complexiteit van een TomTom vraagt

9 Ontwikkelingen bij patiënten en in de arts patiënt relatie Gezondheid en participeren / doeln realiseren hebben stuivertje gewisseld Andere oriëntatie op gezondheid: naast waarde ook voorwaarde Patiënt is mondiger en wil gesprekspartner De artsenrol veschuift van de expert-rol naar een coach-rol of zelfs partner-rol

10 Behoefte aan nieuwe instrumenten Het grootste risico ligt voor veel werkenden (en bij patiënten) niet meer in de aanwezigheid van gezondgeidsbedreigende factoren maar in de afwezigheid van gezondheidsbevorderende factoren.

11 Capability als uitgangspunt voor DI De mogelijkheden waarover mensen beschikken om een invulling te geven aan hun leven die overeenstemt met datgene wat zijzelf en de mensen in hun omgeving als waardevol beschouwen Beings and doings people have reason to value

12 Amartya Kumar Sen Amartya Sen (India, 1933) Professor in economics, Harvard en Cambridge 1998: Nobelprize for his contributions to welfare economics Human Development Index (Verenigde Naties) The Idea of Justice, 2009

13 Centrale vragen in het werk van Sen Wat is daadwerkelijk belangrijk voor mensen om hun welvaart en welzijn af te meten? Stel dat we willen bepalen hoe goed een gemeenschap erin slaagt om een rechtvaardige samenleving te creëren, waar zouden we dat dan aan af moeten meten?

14 Capability benadering Sen (1980, 1985, 1992, 1999, 2009) Nussbaum (2006, 2011) Drie belangrijke verschuivingen : Hulpbronnen leiden niet automatisch tot capabilities daadwerkelijke doings and beings (functionings) in plaats van geluk of tevredenheid vrijheden in plaats van realisatie / invulling van capabilities

15 Equality of what? Gelijke middelen? Gelijke mogelijkheden? Utility Capability

16 De CA isolereert en stigmatiseert mensen niet in hun ken-merken, maar benadert ze als gelijkwaardig in hun diversiteit

17 Vragenlijst werkwaarden Relevante werkwaarden volgens capability methode opgehaald uit de praktijk literatuur interviews

18 Zeven werkwaarden Kennis en vaardigheden gebruiken Kennis en vaardigheden ontwikkelen Betrokken zijn bij belangrijke beslissingen Betekenisvolle werkcontacten met anderen hebben of opbouwen Eigen doelen stellen Een goed inkomen verdienen Een bijdrage leveren aan het creëren van iets waardevols

19 Van waarde naar capability 1. Hoe belangrijk is deze waarde voor u in uw werk? 2. Biedt uw huidige werk u voldoende mogelijkheden om deze waarde te realiseren? 3. Lukt het u daadwerkelijk om deze waarde te realiseren?

20 Take home messages Capabilities kunnen richting geven aan positieve gezondheid en zijn een goede benadering van DI Ga op zoek naar wat waardevol is voor de werkende (en voor de patiënt) in zijn of haar context Denk om uw eigen capabilities: u bent alleen een geloofwaardig zwem-coach als u zelf kunt zwemmen