Inhoudsopgave. 1 Floor Wittink

Transcriptie

1

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 2. Wat je moet weten als je saxofoon speelt 3 3. Acht tips voor een goede houding 6 4. Zes tips voor een flexibele embouchure 8 5. Hoe maak ik vibrato op de saxofoon (videoblog) 9 6. Vijf tongtips Tips & trics voor een goede aanzet Wat is een lage en hoge ademhaling (videoblog) Ademhalen gaat vanzelf? Hoe werkt ademsteun? (videoblog) Op zoek naar je ultieme sound: zes factoren om rekening mee te houden Zeven oefeningen voor een flexibele sound Kleuren maken in je spel (videoblog) Zes tips voor een productieve oefensessie Hoe studeer ik een nieuw stuk in Transponeren & hoe speel ik mee met andere instrumenten Effecten op de saxofoon Over Floor Wittink 48 1

3 1. Inleiding De saxofoon is een fantastisch instrument met vele muzikale mogelijkheden. Saxofoon leren spelen lijkt niet heel moeilijk in vergelijking met andere instrumenten, maar je kunt er je leven lang in groeien. Je klank kan altijd nog mooier worden, je controle nog groter en je kleurenpalet nog uitgebreider. Sowieso ben je nooit uitgeleerd als het gaat om de kunst van het muziek maken. Dit E-boek is voor de saxofonist met enige ervaring tot en met de gevorderde speler. In dit boek vind je de basisprincipes van embouchure, aanzet, houding en ademhaling, met als achterliggend idee dat als je techniek op orde is je beter muziek kunt maken. Ik vind het erg belangrijk dat er bovendien flexibiliteit is in je techniek zodat je meerdere kleuren tot je beschikking hebt waarmee je kunt gaan spelen. Er is nooit één manier om saxofoon te spelen. Speel ermee en vind uit wat goed bij jou past. Ook is het handig om te weten hoe je het thuis studeren kunt aanpakken. Daarom heb ik de blogs Zes tips voor een productieve oefensessie en Hoe studeer ik een nieuw stuk in toegevoegd. Dit E-Book is niet bedoeld als vervanging voor saxofoonlessen want een docent kan je, zeker in het begin, het beste aanwijzingen geven voor de basistechnieken van het saxofoonspelen. Het is sneller goed aangeleerd dan afgeleerd is de ervaring. Veel speelplezier! Floor Wittink 2

4 2. Wat je moet weten als je saxofoon speelt Allround De saxofoon is een allround instrument en je kunt ermee terecht in vele soorten ensembles. Stijlen als pop, jazz, blues, funk of latin maar ook vele soorten klassieke muziek zijn met de sax te spelen. De klassieke saxofoon is wat onbekender dan de pop en jazz variant, maar de saxofoon is juist klassiek begonnen in de 19e eeuw en er is heel veel mooie muziek voor geschreven. Luister hier naar een voorbeeld! Bekende ensembles waar de saxofoon een prominente rol heeft zijn de big band, fanfare, harmonie, de popband en het jazzcombo. Ook is het ontzettend leuk om in een saxofoonkwartet of saxofoonorkest te spelen of in duovorm samen met piano. 3

5 Onderhoud Maak de saxofoon meteen na het spelen droog met een wisser (het gewichtje gevolgd door het zeempje in de beker doen) Maak de hals schoon met de kleine wisser. Let erop dat je niet de grote wisser gebruikt want deze kan vast komen te zitten. Maak het mondstuk schoon met een (zak) doek of onder de kraan. Maak het niet schoon met warm water want het eboniet zal verkleuren. Als het mondstuk stroef op de hals gaat, smeer het kurk in met kurkvet (gebruik het kurkvet niet voor een stroeve hals). Ga minimaal één keer per jaar naar de reparateur voor een onderhoudsbeurt. Doe de saxofoon nooit onder de snelbinders van je fiets, door het trillen zal hij beschadigen. Als je toch wilt fietsen, koop dan dan een goede rugkoffer, bv. van het merk ProTec. 4

6 Rieten Maak je riet na je het spelen altijd (!) schoon. Je kunt ongeveer een maand met een riet doen. Een riet kost ongeveer 3 Euro. Er zijn verschillende merken en sterkten, laat je adviseren en probeer uit. Gooi je riet weg als hij bruin begint te kleuren. Oefenen Oefen dagelijks. Met één of twee keer in de week spelen houd je ongeveer hetzelfde niveau maar ga je niet vooruit. Conditioneer jezelf vanaf het begin in dagelijks oefenen en probeer een half uur te spelen. Als dat lastig blijkt, speel dan 10 minuten. Het dagelijkse spelen is belangrijker dan de lengte van je oefensessie. Speel voluit, maak goede afspraken met de buren en geneer je niet. Je kunt daarbij op zoek gaan naar een plekje in huis waar de saxofoon wat gedempter klinkt zoals bijvoorbeeld voor geopende kledingkast. Zie voor meer oefentips hoofdstuk 14 Zes tips voor een productieve oefensessie Meer weten Het Tipboek Saxofoon geschreven door Hugo Pinksterboer geeft erg uitgebreide informatie over de saxofoon. Als je al een paar jaar speelt dan kun je meedoen aan saxofoonworkshops over diverse onderwerpen. Kijk hiervoor op of 5

7 3. Acht tips voor een goede houding bij het saxofoonspelen Wat is het geheim van een goede houding bij het saxofoonspelen en waarom is het belangrijk? Je houding straalt uit hoe je je voelt ook je ademhaling en de rest van je techniek is gebaat bij een goede houding. Lees daarom de volgende tips. 1. Sta rechtop op beide benen alsof je door een touwtje aan je kruin omhoog getrokken wordt. 2. Zet je voeten schouderbreed en evenwijdig van elkaar neer. 3. De schouders, armen, vingers en keel zijn ontspannen. 4. De polsen zijn recht. Tip: kijk tijdens het spelen in de spiegel wat er gebeurt met de polsen. 5. Als je je saxofoon los laat hangen komt het mondstuk ter hoogte van je mond en niet lager. Tip: ga rechtop staan en pas de saxofoon aan jouw houding aan in plaats van andersom. De handen: 6. De vingers zijn ontspannen en ietwat gebogen zoals bij de natuurlijke positie. 6

8 7. Druk met een duidelijke beweging de kleppen in, maar beweeg niet te ver van de kleppen af. Je vingers zakken niet door maar blijven ietwat gebogen bij het indrukken. 8. De duimen moeten blijven staan: de octaafklep wordt ingedrukt door je duim licht te kantelen. Kijk voor een ontspannen en vooral zeer onverstoorbare houding naar het volgende filmpje....en als je weet waar je het moet zoeken zijn vele houdingen mogelijk zie ook de volgende video. 7

9 1. De tanden staan stevig op het mondstuk, ongeveer 1 cm van de rand. 2. Het mondstuk drukt naar boven tegen de boventanden aan, dit is een steunpunt en je kunt het voelen door je linkerduim iets naar voren te duwen tegen je duimsteun. 3. De onderkaak is ontspannen en recht boven de bovenkaak, niet naar voren of achteren. 4. Je onderlip is zo los mogelijk, voel het rietje trillen aan je onderlip 5. Je onderlip krult een klein beetje over je ondertanden heen. 6. De wangen zijn niet bol en je mondhoeken zijn naar voren. Een docent kan je helpen bij het aanleren van een goede embouchure. Goed aanleren is makkelijker dan afleren. Drie aandachtspunten: Er zijn meerdere mogelijkheden qua embouchure afhankelijk van de sound die je wilt hebben en bij jou past. Richt je op het vinden van de juiste balans tussen spanning en ontspanning en verkramp niet. Een goede ademhaling en houding zijn nodig om je embouchure ontspannen te krijgen. 8

10 5. Hoe maak ik vibrato op de saxofoon Vibrato is een prachtig expressiemiddel dat in veel stijlen wordt toegepast. Hoe kun je dit leren? Hierbij drie stappen om het vibrato te oefenen: 1. Vibrato wordt niet gemaakt in de keel of het middenrif maar met je embouchure. Door je onderlip en kin omlaag te bewegen trek je de toon omlaag. Je maakt dezelfde beweging als wanneer je wah wah zegt. De ademsteun is natuurlijk belangrijk en de klankvorming in je mondholte speelt ook een rol, maar daar ontstaat dus niet het vibrato.speel een B zonder octaaf en trek je onderlip/kin 9

11 langzaam omlaag. Probeer de toon zover mogelijk te laten zakken. Let erop dat je je kin omlaag beweegt en niet naar voren: trek met je vinger je kin omlaag terwijl je speelt om de beweging goed te voelen. Let erop dat je stevig doorblaast zodat de klank niet wegvalt. 2. Trek de toon weer omlaag en weer omhoog en maak nu de beweging kleiner en sneller. Experimenteer! 3. Als dit goed lukt speel dan het vibrato in een specifiek ritme om het helemaal onder controle te krijgen. Bijvoorbeeld in tempo 60 vibreer je in achtsten, triolen, zestienden en kwintolen. Is dit goed voor mekaar, herhaal dan bovenstaande oefening op alle tonen van de saxofoon. Let erop dat je veel experimenteert met het vibrato en luistert naar saxofonisten die het volgens jou mooi toepassen. Er zijn veel variaties mogelijk dus ga niet op zoek naar één ideaal. 10