Voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte april dienst Ruimtelijke Ontwikkeling en Beheer afdeling Beheer Openbare Ruimte

Transcriptie

1 Voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte 2008 april 2009 dienst Ruimtelijke Ontwikkeling en Beheer afdeling Beheer Openbare Ruimte 1

2 colofon Opdrachtgever: Gemeente Gouda Versie: 23 april 2008 Druk: Drukkerij Twigt bv Waddinxveen 2 voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte 2008

3 Inhoudsopgave 1 inleiding aanleiding doel programma Bouwen, wonen en duurzaamheid organisatie systematiek kwaliteit in schouw beeldkwaliteit stad beeldkwaliteit kernwinkelgebied plus en minpunten per wijk toetsing aan doelstelling KOR kwaliteit door de jaren heen actiepunten voor samenvatting actiepunten voor Bijlagen 17 Bijlage 1 Overzicht indeling wijken en wijkteams Bijlage 2 Overzicht indeling beeldmeetlatten per beheercategorie Bijlage 3 Overzicht meting 2008 per wijk voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte

4 4 voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte 2008

5 1 Inleiding 1.1 aanleiding In november 2005 heeft de gemeenteraad van Gouda het Kwaliteitsplan Openbare Ruimte (KOR) vastgesteld. Het KOR geeft de kaders en richtlijnen voor beleid en uitvoering in de openbare ruimte van Gouda, voor zowel beheer en onderhoud als nieuwbouw. Het KOR beschrijft tevens de ambitie van de gemeente Gouda voor verbetering van de kwaliteit van de openbare ruimte in de periode Het kwaliteitsdoel voor 2010 was het bereiken van beeldkwaliteit B in de stad en A- in het kernwinkelgebied. In de voorjaarsnota is deze ambitie bijgesteld. Het bijgestelde doel is om te blijven voldoen aan de beeldkwaliteit B- in de stad en de beeldkwaliteit B in het kernwinkelgebied te bereiken. De gemeenteraad heeft gevraagd om éénmaal per jaar over de beeldkwaliteit van de openbare ruimte geïnformeerd te worden. De voorliggende Voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte 2008 beschrijft de kwaliteit voor het jaar De rapportage is gebaseerd op de resultaten van de in april en oktober 2008 uitgevoerde schouwrondes. 1.2 doel Het doel van deze rapportage is tweeledig: Inzicht verschaffen aan de gemeenteraad van Gouda over de stand van zaken van de (beeld)kwaliteit van de openbare ruimte in Gouda; Het monitoren van kwaliteit en de beschrijving van de te nemen 1.3 programma Bouwen, wonen en duurzaamheid Deze rapportage is een van de instrumenten die de dienst Ruimtelijke Ontwikkeling en Beheer ontwikkelt om een goede sturing op en rapportage over de dienstbrede programma s te voeren. De kwaliteit van de openbare ruimte is één van de doelstellingen van het programma Bouwen, wonen en duurzaamheid. In onderstaande figuur is de samenhang van dit programma weergegeven en is tevens aangegeven over welk onderdeel hiervan met deze Voortgangsrapportage wordt gerapporteerd. Figuur 1 Relatie programma en rapportage voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte

6 1.4 achtergrond In onderstaande figuur is de samenhang rond de kwaliteit van de openbare ruimte schematisch weergegeven. Figuur 2 Samenhang kwaliteit openbare ruimte POR Sinds 1 januari 2006 wordt het dagelijks beheer en onderhoud van de openbare ruimte in de gemeente Gouda verzorgd door Cyclus NV, op basis van de met de gemeente overeengekomen DienstVerleningsOvereenkomst Beheer en Onderhoud Openbare Ruimte (DVO Beheer). Deze DVO Beheer beschrijft de opdracht voor uitvoering van het dagelijks beheer en onderhoud van groen, verhardingen, verkeer en vervoer, speelvoorzieningen, straat meubilair, water, kunstwerken en riolering voor een periode van 10 jaar. De eisen voor de door Cyclus te borgen kwaliteit van de openbare ruimte zijn op basis van beeldkwaliteiten vastgelegd (en dus niet in activiteiten gespecificeerd). De aansturing van Cyclus is de verantwoordelijkheid van de afdeling Beheer Openbare Ruimte (BOR). Het vervangingsonderhoud (zoals bijv. grootschalige vervanging of vernieuwing, reconstructies, etc.) van de open bare ruimte maakt geen deel uit van de DVO Beheer. De afdeling BOR is verantwoordelijk voor het opstellen van de verschillende beheerprogramma s (Gemeentelijk Rioleringsplan, Project Programmering, Meerjarig Uitvoeringsplan Zakkende bodem, Concern Investeringsplan), waarna de uitvoering (grotendeels) door de afdeling Projecten Openbare Ruimte (POR) op projectmatige basis wordt uitbesteed aan marktpartijen. Het geheel van de activiteiten van dagelijks beheer en onderhoud én vervangingsonderhoud bepaalt samen de kwaliteit van de openbare ruimte. De relatie tussen dagelijks onderhoud en vervangingsonderhoud en de mate van effect van beide soorten ingrepen op de beeldkwaliteit van de openbare ruimte is niet altijd duidelijk. Veel werkzaamheden van dagelijks onderhoud hebben direct gevolgen voor de kwaliteit van de buitenruimte. Het verwijderen van onkruid op verharding en rond obstakels is hier een voorbeeld van. Bij vervangingsonderhoud is deze relatie minder duidelijk. Vervangingsonderhoud is naast verbetering van de inrichtingskwaliteit immers ook of met name gericht is op de technische levensduur systematiek De inhoudelijke informatie (meetgegevens) in deze Voortgangsrapportage is gebaseerd op de meetgegevens uit de schouwrondes van de openbare ruimte van april en oktober De meting betreft dus een momentopname, waarbij bijvoorbeeld seizoensinvloeden binnen en tussen jaren van invloed kunnen zijn. Toch geeft de meting een goed beeld van de gemiddelde kwaliteit voor de gemeente Gouda, dat bruikbaar is voor de bewaking en bijsturing van de kwaliteit van de openbare ruimte. Niet alle beeldmeetlatten zijn namelijk seizoensgevoelig (bijv. staat van verharding of scheefstand paaltjes) en seizoensinvloeden worden daarmee gemiddeld. Bovendien worden de metingen jaarlijks op vergelijkbare momenten gedaan, waarmee de metingen ook over de jaren vergelijkbaar zijn. Bij het uitvoeren van de voorjaarsschouw worden tevens de verschillende wijkteams uitgenodigd. In de schouw wordt zowel de algemene kwaliteit gemeten (de zogeheten KOR toets) als de specifieke prestaties van Cyclus (de zogeheten DVO toets). In onderstaande figuur is de relatie en het verschil tussen deze twee toetsen weergegeven: 6 voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte 2008

7 Totaal kwaliteit openbare ruimte (KOR) DVO Toets Uitvoering van dagelijks onderhoud (Cyclus) Prestatienormen Uitvoering van vervangingsonderhoud (BOR/POR) LIOR Inrichtingsplan Opdracht/PVE Oplevering KOR meting Een gemeten kwaliteit van B- Een overzicht van de wijken en meetpunten en van de categorieën en beeldmeetlatten is opgenomen in bijlage 1 en 2. Voor de meting van de kwaliteit van de openbare ruimte wordt in Gouda gebruik gemaakt van de Cibormethodiek. De Goudse specificaties (kwaliteitsniveaus, te hanteren beeldmeetlatten, meetmethode, etc.) van deze methodiek zijn in 2005 ontwikkeld in het kader van het KOR. Hoewel de metingen een goed beeld geven van de ontwikkeling van de kwaliteit, is zowel de systematiek als de toepassing ervan binnen Gouda nog in ontwikkeling. De leerervaringen van de afgelopen jaren zullen worden gebruikt voor een evaluatie en mogelijke aanpassing van de systematiek en werkwijze per eind Mogelijke aanpassingen zijn bijvoorbeeld: het variëren van de plaats en het aantal van de schouwpunten, het aanpassen van aard en aantal beeldmeetlatten of definitie van categorieën en het vereenvoudigen van berekening en presentatie van het kwaliteitsniveau. Bij een eventuele aanpassing zal ook worden gekeken in hoeverre beter kan worden aangesloten bij landelijke CROWsystematiek, om zo een benchmark met andere gemeenten mogelijk te maken. Om uniformiteit van de metingen gedurende deze collegeperiode te waarborgen zal tot het eind van de huidige collegeperiode de methodiek, zoals vastgesteld in 2005, worden gehanteerd. voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte

9 2 Kwaliteit in schouw 2008 In 2008 zijn in april en oktober schouwrondes uitgevoerd voor de openbare ruimte in Gouda. In deze rapportage wordt de hoofdlijn hiervan samengevat. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de gehele stad en het kernwinkelgebied beeldkwaliteit stad 2008 n de onderstaande grafiek is de in de kwaliteitstoets gemeten beeldkwaliteit voor de openbare ruimte voor de gehele stad (incl. kernwinkelgebied) weergegeven. Deze scores zijn bepaald als gemiddelde van de scores op alle meetpunten in de stad Gouda. Met de achterliggende gegevens van deze grafiek is specifiek gekeken wat nu de belangrijkste positieve en negatieve aspecten zijn voor de gemeten beeldkwaliteit in de stad. Hieronder volgt een korte toelichting, onderbouwd met foto s. positieve punten: Uit de grafiek blijkt dat de categorieën Verkeer & vervoer en Watergangen hoog scoren. Beide categorieën scoren ruim boven de B- kwaliteit en zitten beide bijna op B kwaliteit. Dit houdt in dat de belijning en de markering op straat en de staat van de verkeersborden in orde is. Ook de staat van de kades, beschoeiing en bruggen verkeert in een goede conditie. voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte

10 negatieve punten: Ten opzichte van de overige categorieën scoren Groen, Reiniging en Verharding iets lager, maar nog boven de B- kwaliteit. Bij de categorie Groen wordt de kwaliteit vooral negatief beïnvloed door het onkruid in de beplanting, bij Reiniging door onkruid op de verharding en rond de obstakels. Verharding scoort lager vanwege de staat van verharding en zetting beeldkwaliteit kernwinkelgebied 2008 Het kerngebied bestaat slechts uit 7 punten, dit zijn punten in het centrum waar veel winkelend publiek komt. De beheercategorie Spelen is in het Kernwinkelgebied niet gemeten, er zijn geen speelplekken op schouwpunten aanwezig. Ook voor het kernwinkelgebied zijn positieve en negatieven punten te benoemen: positieve punten: De categorie Watergangen scoort positief en wordt gevolgd door Reiniging en Verharding. Het kernwinkelgebied heeft gemiddeld een goede kwaliteit. 10 voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte 2008

11 negatieve punten: Uit de grafiek is af te lezen dat de categorie Meubilair en Verkeer & Vervoer het laagst scoren. Belijning/ markering en staat en scheefstand paaltjes zijn voorbeelden van waarom deze lager scoren plus en minpunten per wijk Conform de afspraken uit de KOR wordt in deze rapportage de gemiddelde kwaliteit van de gehele stad en het kernwinkelgebied afzonderlijk weergegeven. De grafieken op wijkniveau worden niet besproken maar zijn wel opgenomen als bijlage. In de onderstaande tabel is per wijk aangegeven welke beeldmeetlatten onder en boven de norm (B-) zijn beoordeeld. Bij sprekende voorbeelden zijn ter illustratie zijn enkele foto s van plus en minpunten toegevoegd. Boven de norm B- Onder de norm B- Bedrijventerrein + Reiniging: graffiti en aanplakbiljetten + Watergangen: Staat beschoeiing - Reiniging: Onkruid rondom obstakels - Groen: Onkruid in beplanting + watergang: kades Binnenstad + Reiniging: Graffiti en aanplakbiljetten + Watergangen: Staat kades + Verkeer & Vervoer: Belijning en markering - Spelen: Staat speelvoorziening - Verhardingen: Zetting - Meubilair: Staat en scheefstand paaltjes voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte

12 Boven de norm B- Onder de norm B- Bloemendaal + Reiniging: Graffiti en aanplakbiljetten + Meubilair: Staat en scheefstand paaltjes. + Watergangen: Staat beschoeiing - Spelen: Staat speelvoorziening - Groen: Onkruid in beplanting Goverwelle + Reiniging: Graffiti en aanplakbiljetten + Groen: Onkruid rondom boomspiegels + Verhardingen: Schade aan verharding door wortels + Groen: Beplanting kale plekken - Reiniging: Onkruid rondom obstakels en op verharding - Groen: Graskanten langs verharding. - Verhardingen: Zetting - Verkeer & Vervoer: Belijning en markering Korte Akkeren + Reiniging: Graffiti en aanplakbiljetten + Spelen: Staat speelvoorzieningen + Verhardingen: Schade aan verharding door wortels. - Verhardingen: Staat tegelverharding - Reiniging: Onkruid rondom obstakels en op verharding 12 voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte 2008

13 Boven de norm B- Onder de norm B- Kort Haarlem + Reiniging: Graffiti en aanplakbiljetten + Meubilair: Staat papierbak + Spelen: Staat speelvoorzieningen + Watergangen: Staat kades en eschoeiing + Groen: Beplanting kale plekken - Verhardingen: Zetting - Watergangen: Drijfvuil water - Groen: Staat hagen, staat gazon kale plekken en onkruid in beplanting - Reiniging: Onkruid op verharding. - Verkeer & vervoer: Belijning en markering Noord + Reiniging: Graffiti en aanplakbiljetten + Meubilair: Staat papierbak + Watergangen: Staat beschoeiing + Verkeer & vervoer: Belijning en markering - Verhardingen: Staat betonverharding en zetting - Groen: Onkruid in beplanting. - Watergangen: Drijfvuil water - Reiniging: Onkruid op verharding Plaswijck + Reiniging: Graffiti en aanplakbiljetten + Meubilair: Staat papierbak + Watergangen: Staat brug en beschoeiing + Verkeer & vervoer: Belijning en markering - Verhardingen: Zetting - Groen: Onkruid in beplanting - Groen: Staat hagen voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte

14 Op basis van bovenstaande tabel kan worden geconcludeerd dat: Reiniging in alle wijken boven de B- kwaliteit scoort; Watergangen en Meubilair in meerdere wijken boven de B- kwaliteit worden beoordeeld; Groen, Verhardingen en Reiniging meerdere malen terugkomen aan de kant waar de kwaliteit onder de B- scoort. Opvallend is dat de categorie Reiniging gemiddeld gezien positief beoordeeld wordt, ondanks dat er meerdere malen op beeldmeetlat-niveau een lage score behaald wordt, onder de norm toetsing aan doelstelling KOR Voor de stad is een kwaliteitsniveau B- ten doel gesteld. Uit de schouw blijkt dat alle categorieën in 2008 boven het niveau B- scoren. De beheercategorie Groen scoort de laagste kwaliteit maar voldoet aan de B- kwaliteit. Voor het kernwinkelgebied is een hoger te behalen ambitieniveau vastgesteld, namelijk kwaliteit B. De categorieën Meubilair en Verkeer en vervoer halen deze kwaliteit niet kwaliteit door de jaren heen In de onderstaande grafiek is per jaar de totale kwaliteit voor de gehele stad weergegeven. De kolommen geven de gemiddelde resultaten van meerdere metingen in de desbetreffende jaren weer. De totale kwaliteit van de openbare ruimte in Gouda is wederom licht gestegen ten opzichte van Het merendeel van de categorieën in de stad is gestegen ten opzichte van Met name Verkeer & vervoer en Watergangen zijn in beeldkwaliteit gestegen. Er zijn twee categorieën licht gedaald, namelijk Reiniging en Spelen. Tot medio 2007 waren de gegevens van het kernwinkelgebied gebaseerd op slechts 1 schouwpunt. Daarna zijn er schouwlocaties toegevoegd. Hierdoor is de schouw van 2008 alleen te vergelijken met de schouw van oktober De beheercategorieën Meubilair en Verharding zijn in 2008 t.o.v iets gedaald, de overige categorieën zijn allemaal licht in kwaliteit gestegen. De categorie Watergangen is daarvan het duidelijkst gestegen. De kwaliteit van het kernwinkelgebied ligt op Verkeer & Vervoer na hoger dan de rest van de stad actiepunten voor 2008 In de Voortgangsrapportage KOR van 2007 zijn een aantal actiepunten voor 2008 genoemd. De actiepunten per wijk betroffen projecten waarvan verwacht werd dat de uitvoering ervan een positieve bijdrage zou leveren aan de kwaliteit van de openbare ruimte. Deze positieve bijdrage aan de kwaliteit van de openbare ruimte komt slechts zeer beperkt in de kwaliteitsschouw van 2008 tot uiting. Dit is echter niet verwonderlijk. De kwaliteitsschouw betreft een beperkt aantal schouwpunten en alleen als een schouwpunt in een projectgebied ligt 14 voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte 2008

15 wordt een mogelijke kwaliteitsverbetering gesignaleerd. Bovendien zijn de projecten in 2008 uitgevoerd, waardoor zeker bij de voorjaarsschouw (nog) geen zichtbare verbetering mogelijk was. In de voortgangsrapportage van 2007 zijn ook actiepunten per categorie benoemd. Het betreft zowel dagelijks onderhoud als vervangingsonderhoud. Voor dagelijks onderhoud betrof het gerichte verbeteracties, zoals extra aandacht voor onkruid in boomspiegels of de staat en scheefstand van borden. Voorbeelden van actiepunten met betrekking tot vervangingsonderhoud waren vervanging bruggen en speeltoestellen en de verbetering beschoeiing. Alle categorieën zijn (licht) gestegen of ten minste onveranderd gebleven. Maar of dit direct gevolg is van de verbeteracties is niet zonder meer vast te stellen. De kwaliteit van een categorie wordt immers bepaald door de uitkomst van een aantal beeldmeetlatten. Elk verbeterpunt heeft echter maar betrekking op één beeldmeetlat samenvatting Op basis van de kwaliteitsschouw van 2008 kan geconcludeerd worden dat de kwaliteit van de openbare ruimte voldoet aan de gestelde B- norm. De kwaliteit van het kernwinkelgebied voldoet deels aan de gewenste B kwaliteit. De categorieën Meubilair en Verkeer en vervoer halen deze kwaliteit niet. De categorie Water scoort ruim boven de gewenste B kwaliteit. De totale kwaliteit van de openbare ruimte in Gouda is in 2008 opnieuw licht gestegen. voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte

16 3 Actiepunten voor 2009 Uit de kwaliteitsschouw van 2008 blijkt dat de categorie Groen de slechts scorende categorie van de stad is. Hierbij moet opgemerkt worden dat de gestelde B- kwaliteit hierbij wel gehaald wordt. In het kernwinkelgebied behalen de categorieën Meubilair en Verkeer & vervoer niet de gewenste B kwaliteit. De categorie Groen scoort ook hier laag. In 2007 scoorden de categorieën Verkeer & vervoer en Groen ook al te laag. Bij de vergelijking van de negatieve punten per wijk van 2007 en 2008 zijn de volgende overeenkomsten gevonden: Bedrijventerrein onkruid rond obstakels Binnenstad scheefstand meubilair Bloemendaal onkruid in beplanting Goverwelle graskanten langs verharding Kort Haarlem kale plekken in gazon Op basis van bovenstaande punten kunnen de volgende acties voor 2009 worden geformuleerd: Groen gerichte verbeteracties dagelijks onderhoud: onkruid in beplanting, graskanten langs verharding, kale plekken in gazon. Meubilair gerichte verbeteracties dagelijks onderhoud met name in het kernwinkelgebied: scheefstand meubilair, staat meubilair Verkeer & vervoer belijning en markering, met name in kernwinkelgebied Reiniging gerichte verbeteracties dagelijks onderhoud: onkruid rond obstakels Algemeen incidentele acties ten behoeve van gesignaleerde knelpunten (bijv. vandalisme speelvoorziening). Net als voorgaande jaren zullen er ook in 2009 diverse onderhoudsprojecten in de buitenruimte worden uitgevoerd. De uitvoering van deze projecten zal naar verwachting een positieve bijdrage leveren aan de kwaliteit van de buitenruimte. 16 voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte 2008

17 Bijlagen Bijlage 1: overzicht indeling wijken en wijkteams Bijlage 2: overzicht indeling beeldmeetlatten per beheercategorie Bijlage 3: overzicht meting 2008 per wijk voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte

19 Bijlage 1: overzicht indeling wijken en wijkteams voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte

20 bijlage 2: overzicht indeling beeldmeetlatten per beheercategorie Groen staat gazon - kale plekken staat gazons - graskanten langs verharding en plantvakken staat beplanting - kale plekken staat beplanting - snoeitoestand randen bosplantsoen langs verharding onkruid rondom boomspiegels onkruid in beplanting hagen Meubilair staat papierbak staat bank staat en scheefstand paaltjes staat verlichting Reiniging zwerfvuil op verharding zwerfvuil in beplanting drijfvuil water onkruid op verharding onkruid rondom obstakels graffiti en aanplakbiljetten muren/straatmeubilair hoeveelheid hondenpoep Spelen staat speelvoorzieningen Verharding staat asfaltverharding staat klinkerverharding staat tegelverharding staat betonverharding staat halfverharding schade aan verharding door wortels zetting Verkeer en vervoer belijning/markering staat en scheefstand verkeers- en straatnaamborden Watergangen staat beschoeiing staat kades e.d. fiets/voetgangersbruggen hout 20 voortgangsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte 2008