Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten. Ziekten en plagen van Ajuga

Transcriptie

1 Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten Ziekten en plagen van Ajuga zennegroen Ajuga is een geslacht van een 50-tal groenblijvende, eenjarige en vaste planten die voorkomen in de koelere delen van Europa, Azië, Afrika en Australië. Ajuga of zennegroen zijn waardevolle bodembedekkers met metaalglanzende bladeren in diverse kleuren. Ze vormen rozetten met spatelachtige bladeren. De bovenaardse stengels wortelen overal. Ze zijn tevreden met een gewone tuingrond die liefst ietwat vochtig is. Ajuga heeft vierkantige bloemstengels die tegenoverstaande bladeren bevatten. Goed te combineren met de meeste robuuste halfschaduwplanten. De Ajuga soorten zijn vooral verspreid over de vochtige, gematigde streken van Europa, oord-afrika en Klein-Azië. Vooral Ajuga reptans heeft met zijn verschillende rassen als tuinplant betekenis gekregen. LEGEDE: meeldauw - echte (witziekte) Erysiphe cichoracearum Ernst van de ziekte of plaag: 8 De bladeren vertonen een wit schimmelpoeder. De ziekte gaan vanaf juli-augustus meestal sterk uitbreiden over alle bladeren, stengels en bloemstelen. De meeste kans voor witziekte komt voor bij een droogte periode of een droge standplaats. Kies eventueel een betere standplaats uit of kies een minder gevoelige cultivar. Bestrijding is in particuliere tuinen noodzaak. In kwekerijen de bestrijding best tijdig beginnen, dwz. vanaf juli en om de 10 dagen herhalen. Diverse soortgevoeligheid Biofa Fungicide stuifpoeder Biofar-Agrar spuitzwavel Karathane Fungicide spuitpoeder Rohm and Haas dinocarp 22% 2904/B Geen opgave opg pyrazofos (*verboden BE) Verboden vanaf 25/07/1993 Afugan Fungicide AGRO-PLUS.V. B 149/P Baycor EC 300 Fungicide emulgeerbaar concentr Bayer bitertanol 300g/liter (verboden BE) B 7409/B (*verboden BE) (Verboden) Pagina 1 van 11

2 Impact R carbendazim 200 g/l + flutriazool 94 g/l A Fungicide 7574/B + 519/P + 466/P + 550/P suspensie concentraat Rubigan 120 EC Fungicide Dow Agroscience fenarimol 120 g/l 9434/B Saprol triforine Fungicide bladgalmuggen Perrisia stachydis Ernst van de ziekte of plaag: 7 In het bladweefsel zuigen kleine melkwitte larven waardoor de bladeren sterk misvormen. Het blad gaat oprollen en de bladschuif ziet er sterk gezwollen uit. Alleen in heel ernstige gevallen is een bestrijding nodig. Pistal spuitbus Oystershell pyrethrinen 0,25 % (verboden BE) 8802/B (Verboden) Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B vloeibaar Bio-Pyretrex pyrethrinen 20 g/l + piperonylbutoxide 225 g/l 9267/B Endofan 35 EC emulgeerbaar concentr Makhteshim-Aga endosulfan 350 g/l (verboden BE) A 8626/B (* Verboden BE) Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B Thionyl E vloeibaar Chimac-Agriphar parathion 250 g/l A Zerox spuitbus Edialux pyrethrinen 0.3 % + piperonylbutoxide 2.4% B 7229/B Pagina 2 van 11

3 slakken - naaktslakken - tuinslakken - grondslakken (algemeen) Arion - Cepaea - Milax - Deroceras Ernst van de ziekte of plaag: 5 We onderscheiden huisjesslakken en naaktslakken. aaktslakken (roodbruine) kunnen half hun lichaamsgewicht verorberen in 24 uur tijd, de schade kan zowel boven als onder de grond plaatsvinden. Slakken hebben een vochtige omgeving nodig om te kunnen overleven en om zich te kunnen verplaatsen. 90% van de slakkenpopulatie bevindt zich bijna altijd in de bodem. Slechts 10% van de populatie komt s nachts naar boven om zich te voeden met plantenmateriaal. De meeste naaktslakken zijn tweeslachtig. Ze leggen hun eieren in groepjes van 15 tot 50 in de bodem of onder plantenafval. Onder gunstige omstandigheden kunnen ze een lange periode overleven tot de omstandigheden beter zijn, om alsnog uit te komen. ormaal zijn er 2 generaties slakken per jaar. Tijdens natte zomers kunnen er echter verscheidene generaties voorkomen. Afhankelijk van de soort zijn volgroeide slakken 30 tot 150 mm lang. Schade aangericht door naaktslakken kan men onderverdelen in 4 soorten: door te vreten aan zaden, bladeren, stengels en wortels kan sterke uitval optreden bij jonge gewassen. Vraatschade aan bladeren en bloemen leidt tot sterke kwaliteitsvermindering. Vreterijplekken kunnen invalspoorten zijn voor allerlei plantenziekten. Slijmafscheiding op het gewas veroorzaakt eveneens een sterke kwaliteitsvermindering. Bestrijding kan ook in open lucht met de nematode Phasmarhabditis hermaphrodita. Het voorkomen van slakken: - Zorg ervoor dat ze plaats hebben om zich te verbergen. - Zorg dat de tuin vrij is van rotte bladeren en onkruiden door een flinke herfst en/of schoonmaakbeurt van de tuin. - Zorg dat bladeren de grond niet raken, houd ze omhoog met stokken of zoiets, zodat ze zich hier niet kunnen verschuilen. Een beschermzone aanleggen: Om slakken weg te houden van de beplanting volstaat het een strook grond (een zone) van ongeveer 50 cm vrij van begroeing te houden en de hard wordende bodemlaag regelmatig te breken zodat het regenwater vlug in de bodem dringt (afhankelijk van het bodemtype. Uit ervaring is gebleken dat slakken deze barriere vrijwel nooit overschrijden. BBC Gardener s World adviseerde doppen van cacao-bonen als mulchlaag in je tuin te gebruiken. De slakken houden hier niet van. Denk er wel aan dat cacaodoppen kalk bevatten en dat dit de PH van je grond kan veranderen. Gekraakte eierschalen rondom de plant houdt slakken tegen. Leg de eierschalen een dag of zo in de koelkast, dan kunnen ze beter gekraakt worden. Brede banen van as van verbrand hout of ceder-zaagsel rond de zaailingen werkt ook. Gebruik een mengsel van kippengrit (=gemalen schelpen) en maaszand. Het grit en het maaszand is scherp en daar hebben slakken de pest aan. Bovendien voorkomt het mengsel het dichtslibben van de grond onder de plant. Een voordeel van kippegrit is dat het onder invloed van regenwater langzaam oplost en zure regen neutraliseert. a een aantal jaren is het kippegrit helemaal opgelost en strooi je gewoon opnieuw kippegrit. Eenvoudige maatregelen: - Slakken zijn gek op Afrikaantjes. Ze vinden die zo mogelijk nog lekkerder dan Hosta s. Die zou je dus kunnen planten als lokplant en ze daar van af plukken. - Schoteltjes met bier ingraven. De slakken verdrinken er s nachts in en s morgens kun je ze weggooien. - Spaar natuurlijke vijanden zoals egels, vogels, kikkers en padden en zet natuurlijke vijanden in, zoals kippen. Egels eten naakslakken. Lok dus egels naar je tuin. Padden eten naaktslakken. Zorg dat padden zich thuis voelen in je tuin. Een aantal vogels, zoals lijsters, eten huisjesslakken. Ze slaan ze kapot op een harde ondergrond.trek dus vogels aan in je tuin. Zij zullen ook heel wat slakken voor hun rekening nemen. Een van de meest genoemde voorstellen om dit te bereiken is het neerzetten van een vogelbad. - Vangen: ga de tuin in bij het vallen van de nacht met een zaklantaarn want ze komen juist in de avond en nacht te voorschijn. Vang ze met de hand en verzamel ze in een emmer. Gebruik een pincet of rubber/plastic handschoenen als je t idee hebt, dat je ze echt niet kunt pakken. Of gebruik eetstokjes. Of een tang. Biologische Pagina 3 van 11

4 Slakkenkorrels op basis van metaldehyde of methiocarb zijn ook giftig voor andere dieren als vogels, spitsmuizen, egels, padden,..kortom dieren die slakken op hun menu staan hebben. Een biologisch bestrijdingsmiddel tegen naaktslakken, zoals Escar-Go en emaslug, bevatten aaltjes, dit zijn kleine wormpjes van 1 mm lang die van nature in de bodem voorkomen. a toepassing van dit produkt gaan de aaltjes akctief op zoek naar hun prooi en dringen binnen via de ademhalingsopening. Speciale bacteriën die in symbiose leven met de aaltjes komen vrij en vermenigvuldigen zich razendsnel in het lichaam van de slak. De aaltjes voeden zich met deze bacterie. Binnen de 3 tot 5 dagen stopt de aangetaste slak met zich te voeden. Ze is ondertussen opgezwollen. a 1 tot 2 weken zullen de geïnfecteerde slakken uiteindelijk sterven. Wanneer een gedode slak ontbindt, verspreidt zich een nieuwe generatie aaltjes die op zoek gaan naar nieuwe slachtoffers. Een emaslug besproeiing biedt gedurende 6 weken beschermen tegen naaktslakken. Enkele maanden na toepassing zal het aantal aaltjes verminderen als gevolg van natuurlijke vijanden van de aaltjes in de bodem. Een kleine verpakking van emaslug bevat voldoende om 20 m² te behandelen. Het produkt moet met water gemengd worden en vervolgens met een gieter op de grond gesproeid. Chemische Het strooien van slakkenkorrels Agrichim Slakkendood Slakken lokmiddel in korrelvorm Agrichim 7123/B Arionex Granulaat Slakken lokmiddel in korrelvorm Protex 4044/B Compo Antislak Plus Slakken lokmiddel in korrelvorm Bayer 8024/B Escar-Go Tegen Slakken Slakken - Ecostyle ijzerfosfaat 9361/B KB Slak 'S' Slakken lokmiddel in korrelvorm Scotts 7215/B Limaslak Slakken lokmiddel in korrelvorm Eurofyto 6511/B Limort Slakken lokmiddel in korrelvorm Bayer 4305/B Luxan Slakkenkorrels Slakken lokmiddel in korrelvorm Luxan 5453/B Mesurol Garden lokmiddel (klaar voor g Bayer methiocarb 1% (mercaptodimethur) 8977/B Metarex RB Slakken lokmiddel De Sangosse B. 8518/B Pagina 4 van 11

5 Metason Slakken lokmiddel in korrelvorm Hermoo 3083/B emaslug Slakken Biobest aaltjes, parasiterende Slugran RB Slakken lokmiddel in korrelvorm Gardiflor 9240/B Super Slugran R Slakken lokmiddel in korrelvorm Gardiflor (verboden BE) 9178/B (verboden) vangen (met de hand) Geen opgave opg Limamort-Sanac Slakken lokmiddel in korrelvorm Sanac metaldehyde Mesurol FS 500 suspensie concentraat Bayer methiocarb 500 g/l (mercaptodimethur) A 7385/B Mesurol Garden Lokaas lokmiddel in korrelvorm Bayer methiocarb 4% (mercaptodimethur) B 5668/B Mesurol Pro lokmiddel in korrelvorm Bayer methiocarb 4 % (mercaptodimethur) B 9210/B Mesurol SC 500 suspensie concentraat Bayer methiocarb 500 g/l (mercaptodimethur) A 8583/B Phasmarhabditis Biologisch suspensie Biobest Phasmarhabditis hermaphrodita Skipper Slakken lokmiddel in korrelvorm Aventis Cropscie thiodicarb 4% B 7906/B Pagina 5 van 11

6 bladluizen (algemeen) Ernst van de ziekte of plaag: 3 Bladluizen zuigen aan de onderzijde van de bladeren. Daardoor ontstaat groeiremming. Ook brengen luizen tal van virusziekten over. Vaak ook nog gevolgd door roetdauwschimmel later in het seizoen. De schade is soms vrij beperkt tot problematisch. Eventueel te bestrijden met plantenextracten, middelen op basis van plantaardig pyrethrine, kaliumzouten, brandnetelsappen, zeep, aftreksel van groen dreft edm. Biologisch vloeibaar weke zeep + spiritus Asef Luis Weg vloeistof voor toepassin Fisons kaliumzouten van vetzuren 3.5 g/l + oleinezuur 3.5 g/l 8755/B Bayer Pyrethrum emulgeerbaar concentr Bayer piperonylbutoxide 255g/l + pyrethrine 20 g/l (*verboden BE) 8870/B (*verboden BE) Bug Scan Vallen Biobest lijm op gele vangplaat Condifor 200 SL imidacloprid 200 g/l 8686/B en 243/P met water mengbaar c Orthene wateroplosbaar poeder Tomen France acefaat 50 % (verboden BE) 6554/B (verboden* 25/09/2003) Orthene 97 SG wateroplosbaar granula Tomen France acefaat 97 % (verboden BE) 9254/B (verboden* 25/09/2003) Pokon Bio- vloeistof voor toepassin Pokon & Chrysal kaliumzouten van vetzuren 3,5 g/l + oleinezuur 3,5 g/l (onder de vorm dan K-zout) 8457/B Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B vloeibaar Urtica brandnetelextract Biologisch vloeibaar Pagina 6 van 11

7 Adalia bipunctata Biologisch larven biobest lieveheersbeestjes Bio-Pyretrex pyrethrinen 20 g/l + piperonylbutoxide 225 g/l 9267/B Dursban 480 emulgeerbaar concentr Dow Agroscience chloorpyrifos 480 g/l B 8195/B Funginex Plus Geen opgave opg emulgeerbaar concentr Gardiflor tetradifon 25 g/l + triforine 25 g/l B 7158/B Hostaquick 50 EC emulgeerbaar concentr Aventis Cropscie heptenofos 550 g/l A 7056/B Lannate 20 SL met water mengbaar c Basf methomyl 200g/l A 7806/B Phosdrin emulsie, olie in water Cynanmid Benel mevinfos 145 g/l A 6924 Pirimor water dispergeerbaar g Zeneca Agro pirimicarb 50 % B 6640/B en 476/P (Verboden) Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B tripsen (algemeen) Ernst van de ziekte of plaag: 2 Tripsen zijn kleine zwarte donderbeestjes die aan bladeren en knoppen zuigen waardoor de aangetaste plantendelen in een eerste fase met zilverachtige stippen bedekt zijn. adien volgt vaak het bruin verkleuren, of het misvormen van bladeren of knoppen. In erge mate kunnen bladeren afvallen wat tot sterke groeivertraging leidt. Tripsen kunnen vooral in kassen heel erg goed op biologische wijze bestreden worden met verschillende Amblyseius soorten. Bij deze planten vormt de aantasting zelden een groot probleem en lijkt een bestrijding dus overbodig. Indien toch een chemische bestrijding zal worden toegepast dan regelmatig om de week herhalen. Bug Scan B Vallen Biobest lijm op blauwe vangplaat Decis 2,5 EC suspensie concentraat deltamethrin 25 g/l 576/P en 473/P (Verboden) Pagina 7 van 11

8 KB Tuininsecten Gebruiksklaar vloeistof voor toepassin Rhône-Poulenc A bifenthrin 0,02 g/l 8414/B Orthene wateroplosbaar poeder Tomen France acefaat 50 % (verboden BE) 6554/B (verboden* 25/09/2003) Amblyseius Biologisch biobest Amblyseius cucumeris Dynafos dichloorvos (*verboden L) Endofan 35 EC emulgeerbaar concentr Makhteshim-Aga endosulfan 350 g/l (verboden BE) A 8626/B (* Verboden BE) Folimat SL 500 met water mengbaar c Bayer omethoaat (*BE verboden) A 5516/B (Verboden BE 28/02/2003) KB Insecten Agriben KB fosalone K-Othrine Flow spuitbus deltamethrin (*verboden L) Lannate spuitpoeder Dupont methomyl 25% (verboden BE) A 5933/B (*verboden BE) Phosdrin emulsie, olie in water Cynanmid Benel mevinfos 145 g/l A 6924 Sherpa 200 EC cypermethrin 200 g/l 8968/B Talstar 10 EC emulgeerbaar concentr FMC Corporation bifenthrin 100 g/l (verboden BE) B 7656/B (verboden) Undeen stuifpoeder propoxur Zolone Flo suspensie concentraat Agro-Plus V fosalone 500 g/l B 7340B + 401/B Pagina 8 van 11

9 rozen spintmijten Tetranychus Ernst van de ziekte of plaag: 1 Kleine mijten zuigen veelvuldig grijze stippen in het blad. De middelen om spint te bestrijden wensen we zo veel mogelijk te beperken, het spaart kosten en het milieu. Kwekers kunnen gebruik maken van een biologische bestrijding met Stethorus punctillum kevers bij teelt onder glas. De combinatie Torque+issorun laat het soms afweten. Biologisch te bestrijden met roofmijten - Stethorus punctillum, natuurlijke spintpredator (kevers) die in BE en L voorkomt, kan vanaf mei spontaan in kassen voorkomen - Ambyseius californicus (natuurlijke vijand) in de kas - Phytoseiulus persimilis : roofmijten (vaklui) zowel in te zetten buiten, onder plastic als in de kas - Feltiella acarisuga, een galmug die snel spinthaarden opruimt in tomaat,komkommer,roos,paprika - Macrolophus caliginosus, ruimt ook witte vlieg op Diverse soortgevoeligheid Diverse bestrijding nodig Apollo Acaricide suspensie concentraat Makhteshim-Aga clofentezin 500 g/l 7477/B (beperkt) KB Bladluizen en Insecten emulsie, olie in water Scotts bifenthrin 2 g/l 8301/B KB Tuininsecten Gebruiksklaar vloeistof voor toepassin Rhône-Poulenc A bifenthrin 0,02 g/l 8414/B eoron 500 EC Acaricide emulgeerbaar concentr ovartis broompropylaat 500 g/l (*BE tot 31/12/2007 in teelt van stamslabonen) B 6514/B issorun Acaricide spuitpoeder Basf hexythiazox 10 % 7652/B Polysect 3P emulsie, olie in water FMC Chemical bifenthrin 3 g/l 8258/B Polysect Gebruiksklaar vloeistof voor toepassin FMC Chemical bifenthrin 0,03 g/l 8259/B Pagina 9 van 11

10 Promanal Biologisch Ecostyle paraffine olie Anthocoris Biologisch per 200 stuks Biobest Anthocorus nemoralis Kelthane 35 Spuitpoeder Acaricide spuitpoeder Rohm and Haas dicofol 35 % (*verboden BE) B 5901/B Verboden vanaf 24 juni 2002 Luxan Endosulfan 500 WP vloeibaar Luxan endosufan (* verboden in BE vanaf 15 april 2003) 8634/B (Verboden) Macrolophus Biologisch plastic koker met adult Biobest Macrolophus caliginosus Masai 25 WG Acaricide water dispergeerbaar g Basf tebufenpyrad 25 % B 8908/B Mirical Biologisch nimfen en adulten Macrolophus caliginosus Mitac Acaricide emulgeerbaar concentr Agrevo amitraz 200g/l (verboden BE 12/08/04) B 7389/B Spical Amblyseius californicus Biologisch roofmijten Spidend Biologisch gallarven Feltiella acarisuga Spidex Phytoseiulus persimilis Biologisch roofmijt Stethorus Biologisch lieveheersbeestje Biobest Stethorus punctillum Torque Acaricide spuitpoeder Basf fenbutatin oxide 50% B 6680/B Torque SC Acaricide suspensie concentraat Basf fenbutatin oxide 550 g/l A 8213/B Vertimec Biologisch emulgeerbaar concentr ovartis abamectine 18 g/l B 8511/B,506/P, 545/P Pagina 10 van 11

11 Giftigheidsklassen: : A of B: Middelen die vaak vrij kunnen gebruikt en verkocht worden voor particulier gebruik. Verkrijgbaar in tuincentra edm. Middelen die enkel kunnen gebruikt worden door erkende gebruikers of vakmensen uit de beroepssector en enkel kunnen verkocht worden door erkende verkopers. In deze lijst zijn middelen opgenomen met toelating in BE tot: zaterdag 18 november 2006 Deze tuindokter lijst is exclusief voorbehouden voor TK-Plus abonnees, download regelmatig de bijgewerkte ziekten en plagen brochures met courante lijst van toegelaten middelen iks van deze lijst kan gereproduceerd of gepubliceerd worden zonder de uitdrukkelijke toestemming van de eigenaar, Rudi Van Overloop, ruda@skynet.be, alle rechten voorbehouden. Bronnen, literatuur. Zie op Vanaf eind Tuindokter verkrijgbaar op CD-ROM!!! Pagina 11 van 11