Tripsbestrijding en -resistentie. Hilde Eelen Dow AgroSciences PCS, 30 november 2011

Transcriptie

1 Tripsbestrijding en -resistentie Hilde Eelen Dow AgroSciences PCS, 30 november 2011

2 Inhoud Trips Bestrijding Resistentie - Soorten - Schade - Erkende middelen - Tracer - Suiker - Mechanismen - Tripsresistentie - Hoe resistentie voorkomen

3 Tripssoorten en cyclus Frankliniella occidentalis Frankliniella intonsa Thrips tabaci Thrips fuscipennis Thrips major

4 Frankliniella occidentalis Thrips tabaci larve volwassen larve volwassen

5 Aanwezige soorten locatie afhankelijk? Booij, PRI, Nl Buitenteelt: nauwelijks Californische trips preigebied Belang omgeving teelt (bv prei)/onkruiden waardplanten (vogelmuur/witte, paarse dovennetel, klein kruiskruid)

6 Schade door trips in chrysant trips speelt voornamelijk in de bloemen zuigschade Opgelet! Niet verwarren met wantsschade: wantsen vreten bloemknoppen uit met misvormde bloemen als gevolg.

7 Erkende producten Insecticide Actieve stof stof Form Dosis Vertimec Inter Abamectine Acaramik Agrimec Vargas Safran Tracer Conserve PRO Boomerang Cytox Cyperstar Sherpa Decis EC Patriot Splendid 18 g/l abamectine 480 g/l spinosad EC 50 ml/hl 1 20 ml/hl 1 tot 3 Aantal toepassingen SC 120 g/l spinosad 80 ml/hl 1-3, 10 di 100 g/l cypermethrin 200 g/l cypermethrin EC 50 ml/hl 25 ml/hl 25 g/l deltamethrin EC 120 ml/hl Mesurol 500 g/l methiocarb SC 150 ml/hl 1-3, 7 di Toepassen stadium vijand IRAC bij verschijnen plaag groep 6 vanaf aantasting bij verschijnen plaag bij verschijnen plaag groep 5 groep 3A groep 3A groep 1A Pyrethro Pur Raptol 825 g/l koolzaadolie + 4,6 g/l pyrethrinen EC 1L/hL 1-2 / /

8 Aantal thrips op 10 bloemen TRACER & CONSERVE Californische trips met TRACER in aardbei Gorsem onbehandeld Ref P Tracer 0,015% Tracer 0,020% 20-Apr 21-Apr 22-Apr 23-Apr 24-Apr 25-Apr 26-Apr 27-Apr 28-Apr 29-Apr 30-Apr 1-May 2-May 3-May 4-May Datum

9 TRACER & CONSERVE Invloed diverse suikers op TRACER Invloed van diverse suikers op werking TRACER Sint- Katelijne Waver TRACER 0.2 T + BIOSWEET 2 T + BIOSWEET 4 T + MELASSE 2,6 T + SUCROSE 1,3 T + GLUCOSE 1,3 T + FRUCTOSE 1,3

10 Wat is resistentie aantal dode insecten Wat is resistentie Aantal insecten wat dood gaat bij verschillende doseringen van een middel normale populatie dosering Toegelaten dos.

11 Verminderde gevoeligheid aantal dode insecten Wat is resistentie Bij verminderde gevoeligheid doden we geen 98% van de insecten, maar bijvoorbeeld nog maar 60% Toegelaten dos. normale populatie minder gevoelig dosering

12 Resistentie aantal dode insecten Wat is resistentie Bij resistentie krijgen we de insecten niet meer dood met de toegelaten dosering Toegelaten dos. normale populatie minder gevoelig resistente dosering

13 Invloedsfactoren op ontstaan resistentie 1. Voortplantingssnelheid insect 2. Omgeving (serre versus buitenteelt) 3. Slecht gebruik producten Te vaak zelfde product Slechte toepassing Te lage dosering

14 Resistentiemechanismen 1. stofwisseling (metabolic) resistentie 2. target site (doel plaats) resistentie 3. penetratie resistentie 4. gedrags resistentie

15 Soorten resistentie Komt vrij veel voor met name zenuwgiften: pyrethroiden (Decis, Spruzit), carbamaten (Mesurol, Curater), spinosynen (Tracer, Conserve) Stofwisselings (metabolic) resistentie Het insect breekt via stofwisseling de middelen af voordat ze schade doen Afbraakproces kost veel energie van het insect lagere fitness resistente insecten (metabolic resistente insecten minder sterk dan de niet-resistente) Metablic resistente insecten kunnen gevoeliger zijn voor andere insecticiden

16 Soorten resistentie Target site (doelplaats) resistentie Oorzaak is een verandering in de structuur van de plaats in het insect waar het insecticide aangrijpt Komt vrij veel voor, met name bij IGR en IGI, middelen die op vervelling werken (Applaud, Nomolt, Dimilin, Match, Runner) Resistente populatie kan goede fitness hebben (dus target site resistente insecten zijn net zo sterk als de niet resistente resistente verdwijnt niet)

17 Soorten resistentie Penetratie resistentie Insect vormt barriere s in zijn huid waardoor insecticiden veel langzamer in het insect binnendringen Met name bij contactmiddelen Middelen met zelfde werkingsmechanisme, maar andere opname kunnen wel werken

18 Soorten resistentie Gedragsresistentie Het insect ontwijkt het insecticide Voeden op plaatsen waar insecticide niet doordringt, verstoppen zich dieper in gewas, etc. Komt relatief vaak voor bij systemische insecticiden bv Metasystox R

19 Tripsproblemen glastuinbouw Resistentie trips tegen spinosad in NL 2e jaar toelating in rozen bleek er een behoorlijk groep telers was die tot 30 keer spinosad hadden toegepast (max. was 50 keer) In paprika jaar na toelating tot 20 keer per jaar + geen enkele afwisseling Oorzaak resistentie: Overgebruik + geen afwisseling

20 Resistentie-test European Base line: CL50 = 1.19 PPM CL90 = 6.93 PPM Deze resistente populatie: CL50 > 800 PPM CL90 > 800 PPM

21 Hoe resistentie voorkomen Afwisselen van middelen Biologische bestrijding Hygiëne Goede spuittechnieken