Hulpstoffen in gewasbescherming. Regionale gewasgezondheidsdag glastuinbouw 11 oktober 2012 SURfaPLUS Hans de Ruiter

Transcriptie

1 Hulpstoffen in gewasbescherming Regionale gewasgezondheidsdag glastuinbouw 11 oktober 2012 SURfaPLUS Hans de Ruiter

2 SURfaPLUS Partners Logistiek Distributie Eind gebruikers

3 Die tijd is voorbij!

4 Indeling 1. Korte inleiding met oa functies 2. Waarom hulpstoffen de werkzaamheid van reguliere produkten kunnen verbeteren 3. Huidige produkten SURfaPLUS 4. Veelgestelde vragen en risico s 5. Ontwikkelingen 6. Aanbevelingen bij eerste gebruik hulpstof 7. Vragen en discussie tijdens en na presentatie

5 Definitie Hulpstof Produkt zonder invloed op functioneren van plant/organisme, dat wordt toegevoegd om de effectiviteit van een gewasbeschermingsmiddel te verbeteren

6 Functies van hulpstoffen Directe invloed op beschikbaarheid ai reductie drift reductie verdamping verbeterde hechting spuitvloeistof Beter uitvloeien van druppels verbeterde opname werkzame stof voorkomt afspoelen bij regen

7 Functies van hulpstoffen Indirecte invloed op efficiëntie dosering ai voorkomen schuimvorming ph aanpassing mengbaarheid met andere ai s mogelijk maken binding van Ca, Mg, Cu en Fe ionen verhoging viscositeit vloeistof (roller) marker van spuitvloeistof bescherming tegen UV

8 Blad doorsnede

9 Hulpstof verhoogt opname Zorgt voor water in druppel residu zodat bv daminozide kan worden opgenomen Is zelf een oplosmiddel voor een ai bijvoorbeeld een olie voor een vetminnend insecticide zoals abamectine Maakt de cuticula meer beter doorlaatbaar voor de werkzame stoffen meer water in de cuticula verhoogt elasticiteit cuticula

10 Opname vanuit druppelresidu 1 mm

11 Opname 2,4-D TEA in zwarte nachtschade Opname 2,4-D (%) ingedroogd zonder hulpstof met hulpstof De Ruiter et al, T ijd (minuten)

12 Gevestigde industrie en reguliere producten

13 Waarom gevestigde producten vaak niet optimaal mbt hulpstoffen (1) Watervolume ( L/ha) varieert en daardoor concentratie hulpstof. % hulpstof doet er alles toe, omdat dit de hechting, opname en fytotoxiciteit bepaalt. Voor producent daarom lastig om hulpstof in te bouwen. Gewas bepaalt mede behoefte aan hulpstof; bv uien lastig te bevochtigen Risico gewasschade

14 Waarom gevestigde producten vaak niet optimaal mbt hulpstoffen (2) Onbekendheid producent met de mogelijkheden Desinteresse producent i.v.m. o.a. regelgeving/toelating aanpassen en het product loopt toch wel

15 Interesse en dynamiek toegenomen Industrie: men wil een produkt met een betere performance dan produkt van concurrent Telers: men wil een produkt dat optimaal effect heeft. Veel problemen met insecticiden en fungiciden. Met hulpstoffen en formuleren voor lage kosten innoveren in vergelijking met product ontwikkeling Meer en meer onderkenning van de meerwaarde van hulpstoffen

16 Voordelen teler succesvolle toepassing hulpstoffen In aantal gevallen lagere dosering w.s. mogelijk. In vele gevallen een snellere en betere werking van een w.s. In beide situaties kan er sprake zijn van een beter gewas en kostenbesparing Risico mislukken gewas verkleind (bv mineervliegen in chrysant)

17 Atplus UCL 1007 en daminozide Voorjaar 2004 eerste test DLV Facet/Produktschap Tuinbouw en SURfaPLUS Meerdere testen in 2004 Voorjaar 2005 demo s op 10 plaatsen Reguliere verkoop vanaf 1 juni 2005 Vaak gebruikt bij daminozidebehoeftige cultivars

18

19 Chrysant cv. Euro Speedy c b ab ab a 100% daminozide (D) 50% D 50% D + Atplus 2 g/l 50% D + Atplus 5 g/l 50% D + Atplus 10 g/l Gemiddelde taklengte (cm)

20 Atplus UCL 1007 Ureum clathraat Gemakkelijk te hanteren Bij dosatron gebruikers; tips voor oplosbaarheid Produkt geleidelijk toevoegen aan warm kraanwater en 10 min laten staan

21 Andere toepassingen Atplus Daminozide in o.a. beshulst Daminozide in potplanten Nicosulfuron, rimsulfuron, glyfosaat en andere w.s. die in water oplosbaar zijn Effectief product; niet toepasbaar in kalanchoë en hortensia

22 Ilex verticillata (beshulst)

23

24 Elasto G5 Op polyglycerol gebaseerde hulpstof Sinds 2007 verkocht door SURfaPLUS Is zeer zacht voor gewas en verbetert de opname. Verhoogt effectiviteit van: chloormequat, daminozide en aantal herbiciden

25 Elasto G5 in seringen Dosering daminozide 6,25 g/l (=100%) Watervolume 1000 L/ha Behandeling 50% plus Elasto G5 (2,5 ml/l)

26

27 Elasto G5 in hortensia (1) Test 2007 (DLV ism telers cie.) Test 2009 (DLV ism telers cie.) Elasto 2,5 g/l of 0,25% Watervolume 1000 L/ha

28 Elasto G5 in hortensia (2007) Behandeling 1: Opkweek, beide rassen 3x geremd met en zonder Elasto (D) G5. Trek: Renate St 4x geremd en Libelle 8x geremd met 3-3,5 g/l Dazide. Behandeling 2: Opkweek beide rassen volle dosering Dazide zonder Elasto G5. Trek: Renat St. 3x geremd en Libelle 6x geremd met en zonder Elasto G5.

29 Effect Elasto G5 op remming groei Hortensia Lengte van plant (cm) % Dazide 50 % Dazide + Elasto G5 cv. Renate Steiniger 100 % Dazide cv. Libelle Behandeling 1 Behandeling 2 50 % Dazide + Elasto G5

30 Resultaten Behandeling 1: Elasto G5 tijdens de opkweek toegepast Renate St. volle dosering Renate St. 1/2 dosering met Elasto G5 Libelle volle dosering Libelle 1/2 dosering met Elasto G5

31 Resultaten Behandeling 2: Elasto G5 tijdens trek toegepast Renate St. volle dosering Renate St. 1/2 dosering met Elasto G5 Libelle volle dosering Libelle 1/2 dosering met Elasto G5

32 Conclusies Elasto G5 en hortensia Behandeling hortensia met 45-60% dosering daminozide plus Elasto G5 gelijkwaardig aan volle dosering zonder Elasto G5 Geen nadelige effecten op kwaliteit waargenomen

33 Halvering daminozide gebruik met Elasto G5 mogelijk bij Hortensia/Petunia/Verbena/Sutera/ Campanula/Zonnebloem/Platycodon/ Viola cornuta/potchrysanten/ Bolchrysanten/Dahlia/Dahlietta/ Solanum rantonnetii/lavendel/ Kalanchoe

34 Kostenbesparing bij toepassing Elasto G5 en 50% daminozide Normale daminozide dosering=100% (g product/100 L) Kosten besparing ( /1000 m 2 ) Besparing (% van totale kosten)

35 Effect Elasto G5 op chloormequat bij Poinsettia cv. Yester Red LSD (0,05) = 0,7 cv. Euro Glory LSD (0,05) = 0,6 Aantal takken x 9x 6x 3x chloormequat chloormequat + Elasto G5

36

37 Onvoldoende werkzaamheid insecticides Variatie in stadia extra complicatie Variatie in: Vraat gedrag Beweging Vermeerdering op gast planten Niet-optimale toedieningswijze Verhoogde resistentie tegen insecticiden

38 Hulpstoffen als een optie (1) naast biologie Doel: verhoging efficiëntie van bestaande chemische toepassing Wat kunnen hulpstoffen doen? Betere bevochtiging Betere opname in planten en in insecten

39 Effectieve hulpstoffen in overzicht Hulpstof Minerale olie Plantaardige olie Veresterde plantaardige olie Hulpstof Polymeren Organosiliconen Lecithine gebaseerde hulpstof

40 Voorbeelden met Hasten Abamectine-mineervlieg in chrysant Milbectine-spint in potrozen Thiametoxam-katoenluis in chrysant

41

42 Esterified seed oil-abamectin-miner flies

43 Abamectine (Vertimec) en veresterde koolzaad olie (Hasten) Abamectine is vaste stof bij gebruiks temperatuur en na verdampen oplosmiddel Vetminnende stof Opname via blad

44

45

46 Milbectine-spint in potroos Milbeknock 25 en 50 ml/100 L zonder en met Hasten (250ml/100L) Beoordelingen 7 en 14 dagen na behandeling.

47

48

49 Thiametoxam-katoenluis in chrysant Actara 25 en 50 ml/100 L zonder en met Hasten (250ml/100L) Twee behandelingen met 7 dgn ertussen Tellingen vanaf dag 7.

50

51

52 Hasten en perenbladvlo Testen DLV Plant in 2006, 2007 en 2009 Opdrachtgevers: Syngenta, Bayer Cropscience en SURfaPLUS Meting invloed hulpstof op werkzaamheid insecticides Hasten toegepast op 0,25% (2,5 ml/l)

53

54 Hasten en perenbladvlo Hasten wordt beschouwd als een interessante optie voor goede controle van pbv. Extra effect op Vertimec Gold gelijk aan effect van Agral Gold

55 Hasten verbetert spuitbeeld; minder drift Oplossing D50 (µm) V100 (%) Hasten 0,25% 352,5 0,6 Water 273,7 3,7

56 Hasten verbetert bevochtiging Erwt-water Erwt-Hasten Tarwe-water Tarwe-Hasten Bevochtiging µl/g drooggewicht

57 Veelgestelde vragen Hulpstof toevoeging; concentratie of g/ha? Kan ik een hulpstof bij alle middelen toepassen? Kan ik net zoals bij de remstoffen de dosering insecticide aanpassen bij gebruik hulpstof Vallen hulpstoffen onder de bestrijdingsmiddelen? Waarom promoten jullie Atplus en Elasto G5 bij daminozide?

58 Risico s en valkuilen Gewasschade door direct effect hulpstof Gewasschade door hogere opname w.s. Hoger residu gehalte in planten; aanpassing dosering Toepassing te veel hulpstof bij watervolumes L; aanpassing Voorzichtig met predatoren (mijt, wesp)

59 Fytotoxiciteit testen Hasten In kas teler op ras Euro Sunny 20 middelen (dubbele dosering) met en zonder Hasten toegediend Tweemaal toegediend en na 7 dagen beoordeeld op schade effecten

60

61 Geen risico met Hasten chrysant Fytoxicititeits test Euro Sunny 2007 Abamectine (Vertimec) Spiridoclofen (Envidor) Cyromazin (Trigard) Imidacloprid (Admire) Pymetrozine (Plenum) Bifenazaat (Floramite) Deltamethrin (Decis) Tebufenpyrad (Masai) Methiocarb (Mesurol) Teflobenzuron (Nomolt) Indoxacarb (Steward) Methoxifenozide (Runner) Carbofuran (Curater) Methomyl (Methomex) Chlorothalonil (Daconil)

62 Wel risico met Hasten Fytoxicititeits test Euro Sunny 2007 Tolyfluanid (Eupareen) Trifloxystrobin (Flint) Boscalid+kresoxim-methyl (Collis) Kresoxim-methyl (Kenbyo) Esfenvalerate (Sumiscindin)

63 Ontwikkelingen hulpstoffen (1) Hybride hulpstoffen te gebruiken bij uiteenlopende reeks middelen. Meestal mengsels van stoffen. Verwachting matige tot goede werkzaamheid. Specialty chemicals die in lage concentraties werkzaam zijn. Goed voor inbouw in bestaande middelen Maatwerk: hulpstoffen met goede werkzaamheid in goed omschreven toepassingen. Combinatie functies. Veel meer toepassingen in glastuinbouw In NL mogelijk anti-drift hulpstoffen

64 Ontwikkelingen hulpstoffen (2) Alternatieven voor organosilicone superuitvloeiers (o.a.sillwet en Zipper) Verbeterde formuleringen van bladmeststoffen of hulpstoffen voor deze producten. Veel meer toepassingen bij fungiciden en insecticiden. Contact/systemisch! Glas: lagere watervolumes in combinatie met hulpstoffen (systemische middelen) Minder irritante hulpstoffen en goed afbreekbaar. Trend zet door

65 Aandachtspunten mbt insecticiden en fungiciden Onderscheid gewenste werking vanaf bladoppervlak en gewenste werking in de plant. I.h.a. Terughoudend met Hasten, Atplus en Elasto bij werking vanaf bladoppervlak. Hasten verbetert vermoedelijk ook werkzaamheid op het bladoppervlak.

66 Suggesties m.b.t. eerste verkenning hulpstoffen 1. Hulpstof alleen op klein oppervlak bij meerdere concentraties tot dubbele van advies. 2. Geen schade na 2-3 dagen dan met w.s. 3. Op klein oppervlak: Advies dosering w.s. zonder hulpstof Halve advies dosering zonder hulpstof Halve advies dosering met hulpstof 4. Doseringen aanpassen indien nodig 5. Oppervlak vergroten

67 Informatie proefresultaten onder Trading en dan Proefresultaten Aanmelding attenderingslijst