Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten. Ziekten en plagen van Hypericum

Transcriptie

1 Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten Ziekten en plagen van Hypericum hertshooi, sint-janskruid Hertshooi zijn overwegend kleine struikjes, kruidachtige tot vaste planten. Dit geslacht telt een 400-tal soorten die voorkomen in de gematigde en subtropische delen van het noordelijk halfrond. In België en ederland komt het Sint-Janskruid algemeen voor. De halfstruiken of vaste planten kunnen bladhoudend of bladverliezend zijn. De tegenoverstaande, soms kransachtige bladeren zijn gesteeld of zittend en zijn voorzien van olieklieren. De gele, 5-tallige bloemen groeien aan eindstandige bijschermen of pluimen. De talrijke meeldraden staan afzonderlijk of in 3 of 5 bundels. De vruchten zijn doosvruchten, steenvruchten of besvruchten. Alle gecultiveerde rassen van dit geslacht onderscheiden zich door een gemakkelijke bloei. De grote, vaak schotelvormige bloemen zijn extra aantrekkelijk vanwege de vele, ver naar buiten stekende meeldraden. LEGEDE: giftigheidsklasse toelating BE toelating L meeldauw - echte (witziekte)(algemeen) Ernst van de ziekte of plaag: 8 ziektebeeld: Een van de meest voorkomende schimmelaantastingen op levende planten is ongetwijfeld meeldauw, en hiermee wordt de echte meeldauw bedoeld. De ziekte uit zich door een wit grijs schimmelpluis op bladeren, takken en bloemen. In zeer veel verschillende gewassen kan deze ziekte voorkomen. Sommige planten zijn zeer gevoelig, terwijl andere minder gevoelig zijn. Een verantwoorde bestrijding van deze ziekte is vaak een bittere noodzaak geworden, vooral in de beroepssector. Beter voorkomen Een meeldauwaantasting komt in zeer veel gewassen voor. De mate van aantasting is erg afhankelijk van de gevoeligheid van het gewas en de weersomstandigheden. Ook het steeds meer voorkomen van monoculturen bevordert het steeds meer optreden van meeldauw. De schimmel ontwikkelt zich het beste als de weersomstandigheden gunstig zijn. Ideale omstandigheden zijn o.a. warm en vochtig weer. In de maanden juli en augustus hebben we veelal warm weer. De nachten beginnen te lengen en wordt er meer dauw gevormd op het gewas en wordt het vochtiger. Aldus krijgen we in de zomer ideale omstandigheden voor meeldauw. Een aantasting kan soms zeer snel verlopen. Als de omstandigheden mee zitten kan een gewas in enkele dagen onder de meeldauw zitten. In het ergste geval kan de groei helemaal stoppen. De bestrijding wordt er dan ook niet eenvoudiger op. bestrijding: Voor de bestrijding van de meeldauw hebben we eigenlijk twee groepen bestrijdingsmiddelen. De best werkende middelen zijn de systemisch werkende middelen, zoals op basis van biteranol, bupirimate, fenarimol, flutriafol, imazalil, triforine en triflumazool. De groep van systemisch werkende middelen werkt het beste als er sapstroom, met andere woorden groei zit in de planten. Het middel wordt dan opgenomen en vervoerd binnen bij voorbeeld één blad van de plant om daar zijn werking te doen. Bij deze systemische middelen is het nodig het middel zo goed mogelijk te verdelen over de bladeren. Als een plant stilstaat in de groei, zoals bij voorbeeld bij eiken na een schot of als een gewas onder de meeldauw is geschoten dan werken de systemische middelen onvoldoende. Vaak zijn deze systemische middelen het duurste in gebruik. Een bestrijding met deze middelen tijdens een groeistilstand is daarom een weinig effectieve en dure aangelegenheid. In de groep van systemische middelen treedt in de praktijk nogal eens gemakkelijk resistentie op. Afwisseling is dus nodig. Bij een groeistilstand kan daarom beter een keuze gemaakt worden uit de contactmiddelen. Hiertoe behoren o.a. spuitzwavel, dinocarp, chloorthalonil en myclobutanil. Zoals de naam contactmiddel het eigenlijk al zegt, werkt zo n middel als het in contact komt met de kiemende sporen van de schimmel. Bij een bestrijding met contactmiddelen moeten daarom hoge eisen gesteld worden aan Pagina 1 van 6

2 LEGEDE: aangekruist = middelen geschikt voor particulier gebruik niet aangekruiste = middelen geschikt voor vaklui, kwekers giftigheidsklasse toelating BE toelating L de verdeling van het middel. Daar waar het middel opgebracht wordt met het spuiten, daar zal het zijn werking doen. Echter in de vergeten hoekjes tiert de meeldauw welig verder en zorgt weer voor een infectie. Zoals vermeld doen de contactmiddelen hun werking alleen als ze met de schimmel in aanraking komt. Het kan echter voorkomen dat er een paar uur na het spuiten een flinke regenbui komt. Het middel is dan veelal van het gewas gespoeld. Een herhaling van de bespuiting kan dan noodzakelijk zijn. Bestrijdingsschema In zijn algemeenheid beginnen we pas voor de meeldauw te spuiten als de eerste vlekjes waargenomen worden. De eerste keer kan het beste gespoten worden met een systemisch middel, tenminste als het gewas goed in groei is. a 1-2 weken kan de bespuiting herhaald worden. Als de eerste vlekjes meeldauw geconstateerd worden en er is weinig groei dan kan beter gespoten worden met middelen op basis van spuitzwavel of dinocarp, chloorthalonil en myclobutanil. Het is bekend dat de meeldauw snel resistentie kan opbouwen tegen bepaalde middelen. Daarom is een afwisseling van de middelen noodzakelijk. Een keuze kan gemaakt worden door af te wisselen. Het middel spuitzwavel is erg goedkoop. Men moet zich wel realiseren dat het een contrastwerking heeft. De werkingsduur is kort en men zal bij een flinke infectiedruk een wekelijks schema moeten volgen. Ook zijn er aan wijzingen dat de spuitzwavel enige groeiremming kan veroorzaken. Het middel kan het best gebruikt worden als het gewas stil staat in groei en op het einde van het groeiseizoen. De middelen op basis van biteranol en fenarimol hebben een zeer goede nevenwerking tegen schurft. In gewassen die gevoelig zijn voor beide ziekten kan het gebruik van deze middelen nuttig zijn. Afwisseling blijft geboden. Gevoelige gewassen Middelen op basis van fenarimol niet spuiten op bonte vormen van Enonymus, Carpinus, Lonicera nitida of Spiraea Conclusie Om te komen tot een goede bestrijding van meeldauw spelen diverse zaken een rol: * De duur en werking van het middel heeft invloed, of éénmaal per week of om de dagen gespoten kan worden. * Of het gewas in de groei (systemisch) of juist goed werkt als de groei eruit is zoals bij rozen als het gewas bloeit. De infectiedruk per gewas kan invloed hebben op de producten dat wordt gevolgd. * Bij bladverliezende gewassen kan het voldoende zijn om in de nazomer de groei erin te houden. Dit houdt in dat alleen de toppen schimmelvrij wordt gehouden, dit vergt wat minder van een middel. * Tevens zal per jaar de intensiteit van een aantasting van meeldauw verschillen. Hoe erger de aantasting is des te sneller zal men gebruik moeten maken van middelen. Overzicht mogelijke bestrijdingsmiddelen voor deze ziekte of plaag : Biofa stuifpoeder Biofar-Agrar spuitzwavel Karathane spuitpoeder Rohm and Haas dinocarp 22% 2904/B Microsulfo water dispergeerbaar g Bayer zwavel 80 % 8490/B imrod vlb vloeibaar Zeneca Agro bupirimaat 250 g/l Afugan AGRO-PLUS.V. B 149/P Pagina 2 van 6

3 LEGEDE: giftigheidsklasse toelating BE toelating L Baycap bitertanol + captan Baycor EC 300 emulgeerbaar concentr Bayer bitertanol 300g/liter (verboden BE) B 7409/B (*verboden BE) (Verboden) Flash suspensie concentraat Vischim chloorthalonil 500 g/l (verboden BE) B 8844/B (*verboden BE) Impact R carbendazim 200 g/l + flutriazool 94 g/l A 7574/B + 519/P + 466/P + 550/P suspensie concentraat Rubigan 120 EC Dow Agroscience fenarimol 120 g/l 9434/B Saprol triforine Systhane 24 EC emulgeerbaar concentr Rohm and Haas myclobutanil 240 g/l B 9065/B Systhane 6 WP spuitpoeder Rohm and Haas myclobutanil 6% B 8202/B roest (algemeen) Puccinia - Uromyces - Cronartium - Phragmidium Ernst van de ziekte of plaag: 7 ziektebeeld: Op de bladeren verschijnen eerst gele, later roestbruine schimmelsporen. Bij sterke aantasting vergelen de bladeren, verdrogen en vallen af. Dit kan lijden tot groeistilstand. bestrijding: De schimmel ontwikkeld zich vooral bij vochtig en warm weer. Bestrijding is erg moeilijk om tot goede resultaten te komen. Een preventie behandeling(en) is de beste keuze. Overzicht mogelijke bestrijdingsmiddelen voor deze ziekte of plaag : Bayfidan Special emulsie, olie in water Bayer triadimenol 50 g/l 9047/B Exact emulsie, olie in water Bayer triadimenol 50 g/l 7544/B Promanal Biologisch Ecostyle paraffine olie Pagina 3 van 6

4 LEGEDE: giftigheidsklasse toelating BE toelating L Bayfidan 250 EC vloeibaar triadimenol Compo Basi Rose emulgeerbaar concentr Bayer fenarimol 40 g/l B 8150/B Rubigan 4 emulgeerbaar concentr Dow Agroscience fenarimol 40 g/l (verboden BE) B 7428/B (verboden) Saprol triforine Thionic Express water dispergeerbaar g UCB ziram 76 % B 7594/B Tilt emulgeerbaar concentr Syngenta Crop P propiconazool 250 g/l B 7179/B bladluizen (algemeen) Ernst van de ziekte of plaag: 3 ziektebeeld: Bladluizen zuigen aan de onderzijde van de bladeren. Daardoor ontstaat groeiremming. Ook brengen luizen tal van virusziekten over. Vaak ook nog gevolgd door roetdauwschimmel later in het seizoen. bestrijding: De schade is soms vrij beperkt tot problematisch. Eventueel te bestrijden met plantenextracten, middelen op basis van plantaardig pyrethrine, kaliumzouten, brandnetelsappen, zeep, aftreksel van groen dreft edm. Overzicht mogelijke bestrijdingsmiddelen voor deze ziekte of plaag : Biologisch vloeibaar weke zeep + spiritus geen Asef Luis Weg vloeistof voor toepassin Fisons kaliumzouten van vetzuren 3.5 g/l + oleinezuur 3.5 g/l 8755/B Bayer Pyrethrum emulgeerbaar concentr Bayer piperonylbutoxide 255g/l + pyrethrine 20 g/l (*verboden BE) 8870/B (*verboden BE) Bug Scan Vallen Biobest lijm op gele vangplaat Condifor 200 SL imidacloprid 200 g/l 8686/B en 243/P met water mengbaar c Pagina 4 van 6

5 LEGEDE: giftigheidsklasse toelating BE toelating L Orthene wateroplosbaar poeder Tomen France acefaat 50 % (verboden BE) 6554/B (verboden* 25/09/2003) Orthene 97 SG wateroplosbaar granula Tomen France acefaat 97 % (verboden BE) 9254/B (verboden* 25/09/2003) Pokon Bio- vloeistof voor toepassin Pokon & Chrysal kaliumzouten van vetzuren 3,5 g/l + oleinezuur 3,5 g/l (onder de vorm dan K-zout) 8457/B Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B vloeibaar Urtica brandnetelextract geen Biologisch vloeibaar Adalia bipunctata Biologisch larven biobest lieveheersbeestjes geen Bio-Pyretrex pyrethrinen 20 g/l + piperonylbutoxide 225 g/l 9267/B Dursban 480 emulgeerbaar concentr Dow Agroscience chloorpyrifos 480 g/l B 8195/B Funginex Plus Geen opgave opg emulgeerbaar concentr Gardiflor tetradifon 25 g/l + triforine 25 g/l B 7158/B Hostaquick 50 EC emulgeerbaar concentr Aventis Cropscie heptenofos 550 g/l A 7056/B Lannate 20 SL met water mengbaar c Basf methomyl 200g/l A 7806/B Phosdrin emulsie, olie in water Cynanmid Benel mevinfos 145 g/l A 6924 Pirimor water dispergeerbaar g Zeneca Agro pirimicarb 50 % B 6640/B en 476/P (Verboden) Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B Pagina 5 van 6

6 LEGEDE: giftigheidsklasse toelating BE toelating L Giftigheidsklassen: : A of B: Middelen die vaak vrij kunnen gebruikt en verkocht worden voor particulier gebruik. Verkrijgbaar in tuincentra edm. Middelen die enkel kunnen gebruikt worden door erkende gebruikers of vakmensen uit de beroepssector en enkel kunnen verkocht worden door erkende verkopers. In deze lijst zijn middelen opgenomen met toelating in BE tot: zaterdag 18 november 2006 Deze tuindokter lijst is exclusief voorbehouden voor TK-Plus abonnees, download regelmatig de bijgewerkte ziekten en plagen brochures met courante lijst van toegelaten middelen iks van deze lijst kan gereproduceerd of gepubliceerd worden zonder de uitdrukkelijke toestemming van de eigenaar, Rudi Van Overloop, ruda@skynet.be, alle rechten voorbehouden. Bronnen, literatuur. Zie op Vanaf eind Tuindokter verkrijgbaar op CD-ROM!!! Pagina 6 van 6