Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten. Ziekten en plagen van Quercus

Transcriptie

1 Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten Ziekten en plagen van Quercus eik Een geslacht met 450 soorten winterharde en niet-winterharde, groenblijvende en bladverliezende bomen, soms heesters. Het blad dat van soort tot soort grote verschillen vertoont, krijgt in het najaar soms fraaie herfstkleuren. De twee meest voorkomende, aangeplante soorten bij ons zijn de winter- en de zomereik. Ze zijn aangeplant in bossen verspreid over bijna gans Europa. Beide soorten houden hun dorre bladeren tot in het voorjaar en worden gekweekt om hun duurzaam timmerhout en om hun schors die veel looizuur bevat. Hun vruchten worden gegeten door allerlei dieren als duiven, gaaien, eekhoorns, zwijnen, herten en bosmuizen. Zeer veel insecten voeden zich met de bladeren of de sappen van de eik: meikever, boktoren, eikenspinner, bladrollers e.a. De knoppen, bladeren en wortels ontwikkelen verschillende vormen van gallen, een weefsel dat ontstaat door de aanwezigheid van de larven van galwespen. Andere soorten van dit geslacht zijn o.a. de verfeik, moeraseik, Amerikaanse eik, moseik, Oostenrijkse eik, donzige eik. Amerikaanse en moeraseik zijn afkomstig uit Noord-Amerika en worden aangeplant voor hun mooie herfstkleur. LEGENDE: dennen moorders Heterobasidion annosum (Fomes annosus) Ernst van de ziekte of plaag: 9 Aan de voet van bomen en dennen ontstaan donkere roodbruine houtachtige houtzwammen die 5-10 cm groot zijn. Soms kunnen ze tot 30 cm doorsnede worden. De onderkant is crémewit. Deze houtzwam verzwak op grootschalig wijze het hout waardoor rot en vervan van het hout optreed. De aangetaste bomen gaan een riscio vormen en gaan uiteindelijk dood of waaien om. De vruchtlichamen van deze houtzwammen zijn redelijk winterhard en zijn meestal overblijvend. Gevoelig zijn berken, beuken, elzen, eiken en coniferen. Omdat de infectie zich zo snel verder verspreidt en aangetaste bomen een gevaar opleveren voor omliggende (gezonde bomen) dienen ze zo snel mogelijk gerooid te worden. Verwijder de grond tot 80 cm diep vooraleer nieuwe bomen te planten of om te vermijden dat sporen naar gezonde bomen kunnen overgaan. Breng verse grond in de plaats. Indien dit onmogelijk is in een straal van 2 meter rondom de stam de bodem begieten met een oplossing kopersulfaat en gebluste kalk. rooien en opruimen van de aangetaste planten Bouillie Bordelaise Duclos / Bordeause Pap Duclos Fungicide kopersulfaat 20 % N 7459/B spuitpoeder Gardiflor KB Bordeauxe Pap Fungicide spuitpoeder Scotts kopersulfaat 20 % N 7216/B Landbouwkalk Meststof stuifpoeder bekalken (gebluste kalk) - ph verhogen Pagina 1 van 17

2 dikrandtonderzwammen Ganoderma australe Ernst van de ziekte of plaag: 9 Dikrandtonderzwammen veroorzaken vooral houtrot in de wortelaanloopzone en aan de stam. Uiteindelijk kunnen ze tot enkele meters hoog in de stam vruchtlichamen gaan vormen. De sterkste aantasting vind echter ondergronds plaats. De vruchtlichamen zijn het ganse jaar zichtbaar. Na enige jaren wordt de schade ook in de kroon zichtbaar met afstervende takken. De schimmel komt de boom in via de wortels. De schimmel tast gedurende jaren het cambium aan. Uiteindelijk, na 10-tallen jaren is de boom zo sterk aangetast dat hij kan omvallen. Bomen regelmatig controleren, bij sterke aantasting onmiddellijk rooien. rooien en opruimen van de aangetaste planten gestippelde houtvlinders - rupsen van Zeuzera pyrina 2-jarige cyclus Ernst van de ziekte of plaag: 9 Ook wel eens gele houtrups genoemd. Geel witte ruspen met vele zwarte punten (tot 50 cm groot), afkomstig van de gestippelde houtvlinder. Deze rupsen doen er 2 jaar over om volwassen te worden. Hij doorboort stammen of takken met een doorsnede tot 10 cm en wordt vaak pas ontdekt als een doorboorde en verzwakte tak of stam bij een wind komt af te breken. Meestal is er per plant maar 1 rups te vinden maar dat is voldoende om desastreuze gevolgen te veroorzaken. Bij het boren van een gat kan je korreltjes van aaneengekleefd zaagsels ontdekken die naar buiten worden gebracht. De houtvlinder legt in juli-augustus zijn eitjes af. De rupsen tasten vooral appelen, peren, lijsterbes, esdoorn, berk, meidoorn, walnoten, populieren en eiken aan. Ziet u rupsen in een gang dan kan je proberen ze in de boorgang te doorbreken. Of indien mogelijk zaag een aangetaste tak weg. Fysiologisch snoei, pluk of knip ziek plantendelen weg Pistal spuitbus Oystershell pyrethrinen 0,25 % (verboden BE) N 8802/B (Verboden) Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B Pagina 2 van 17

3 Zerox spuitbus Edialux pyrethrinen 0.3 % + piperonylbutoxide 2.4% B 7229/B platte tonderzwammen Ganoderma lipsiense Ernst van de ziekte of plaag: 9 Veroorzaken vooral houtrot in de wortelaanloopzone en aan de stam. Uiteindelijk kunnen ze tot enkele meters hoog in de stam vruchtlichamen gaan vormen. De sterkste aantasting vind echter ondergronds plaats. De vruchtlichamen zijn het ganse jaar zichtbaar. Na enige jaren wordt de schade ook in de kroon zichtbaar met afstervende takken. De schimmel komt de boom in via de wortels. De schimmel tast gedurende jaren het cambium aan. Uiteindelijk, na 10-tallen jaren is de boom zo sterk aangetast dat hij kan omvallen. Bomen regelmatig controleren, bij sterke aantasting onmiddellijk rooien. rooien en opruimen van de aangetaste planten Pagina 3 van 17

4 SOD - sudden oak death Phytophthora ramorum Ernst van de ziekte of plaag: 9 Er is veel te doen omtrent SOD. Vanaf 1995 veroorzaakt deze schimmel in Californië op grote schaal afsterving van loofbomen en struiken met name bij Quercus en Lithocarpus. De ziekte wordt in Californië aangeduid met Sudden Oak Death (SOD). Dit betekent dat SOD in de VS een bedreiging vormt voor ecosystemen waar eiken deel van uitmaken. Van de schimmel zijn er tot nu toe twee stammen gevonden, één in Europa en één in Amerika. De schimmel is recent beschreven als Phytophthora ramorum. Of en hoe die 2 stammen met elkaar overeen komen is nog niet met zekerheid bekend. Nader onderzoek moet uitmaken of de schimmel uit Amerika ook in Europa voorkomt en omgekeerd. Het is ook nog steeds niet geheel duidelijk of de eikenpopulatie door de Europa SOD-stam spontaan kan aangetast worden. Na kunstmatige inenting van eiken blijkt dat ze de herkenbare symptomen vertonen. De Plantenziektenkundige Dienst (PD) van Nederland kon bij naburige eiken van met SOD besmette Viburnum of Rhododendron planten tot hiertoe nog ziektenverschijnselen bij de eiken vaststellen. Zo komt in Europa SOD vaak voor op Viburnum (x) bodnantense Dawn maar in de VS dan weer niet. Onderzoek: Bij controle op verschillende Nederlandse bedrijven in 2001 werd Phytophtora ramorum gevonden bij 10 % van de onderzochte planten, met name bij Rhododendron en Viburnum. Bij andere loofbomen en struiken op de betreffende locaties werd de schimmel niet aangetroffen. In Nederland werd SOD uitsluitend in Rhododendron en bij de cultivar Viburnum (x) bodnantense Dawn gevonden, in Engeland ook bij andere Viburnums -> zie onder waardplanten. Ook in Duitsland en Ierland, Denemarken en Frankrijk werd SOD aangetroffen. Export belemmerd: Vanaf november 2001 werd de grens in Canada gesloten voor een aantal boomkwekerijgewassen (met name siergewassen) uit Nederland. De Canadese telers zijn bang voor het binnenkomen van de schimmelziekte Phytophthora ramorum via onder meer import van Nederlandse boomkwekerijproducten. In de loop van het voorjaar 2002 werd ook de grens in de VS voor een aantal gewassen gesloten. De Europese Unie heeft bepaald dat alle lidstaten maatregelen moeten treffen om verspreiding van Phytophthora ramorum te voorkomen. Daarom moeten vanaf 1 november 2002 Rododendrons en Viburnums, die bedoeld zijn voor de exporthandel, aan extra eisen voldoen om te zorgen dat ze vrij zijn van de schimmel. Deze extra eisen worden opgenomen in het zogenaamde plantenpaspoort. Onderzoek in eiken: Uit onderzoek is gebleken dat Quercus robur (zomereik), Quercus petrea (wintereik), Quercus palustris (moeraseik) en Quercus rubra (Amerikaanse eik) ziek werden ná verwonding en bespuiting met een schimmeloplossing (na injectie). Waardplanten: In de VS zijn per oktober 2002 achttien waardplanten bekend, in Europa 8! Amerikaanse waardplanten: Zie Europese waardplanten: - Rhododendron ponticum (bladvlekken, twijgsterfte, twijgkankers en soms ook stambasisrot) - Rhododendron Catawbiense (bladvlekken, twijgsterfte, twijgkankers en soms ook stambasisrot) - Vaccinium myrtillus (nog in onderzoek, vaak afsterving van de gehele plant) - Viburnum bodnantense Dawn (stambasisrot) - Viburnum burkwoodii (stambasisrot) - Viburnum davidii (stambasisrot) - Viburnum farreri (stambasisrot) - Viburnum tinus (stambasisrot) Op basis van internatonaal waardplantenonderzoek is Phytophthora ramorum te karakteriseren als een schimmel met een brede waardplantenreeks, maar met een voorkeur voor bepaalde plantensoorten. Naast variatie in waardplanten treedt ook variatie op in symptomen en schade. Literatuur: Pagina 4 van 17

5 Nieuwsbrief Plantkundige Dienst Tuin&Landschap 20 (2002) - Ed Asscheman Internet: Ziekteverschijnselen. Bij Viburnum (x) bodnantense Dawn kan de schimmel een stambasisrot veroorzaken, zoals ook is waargenomen bij de afsterving van loofbomen in Californië. De plant gaat verwelken en sterft tenslotte volledig af. Wanneer bij Rhododendron de schade beperkt blijft tot bladvlekken hebben we met een andere schimmel te doen. Komen naast bladvlekken ook twijgvlekken, twijgsterfte en incidenteel stambasisrot voor dan betreft het SOD. Ontwikkeling van de schimmel Voorwaarden voor infectie zijn vochtige omstandigheden, vaak in combinatie met een minder goede conditie van de plant. Wanneer de schimmel voorkomt in Rhododendron als onderbegroeiing van bossen en/of op plaatsen met veel schaduw kan de ziekte zich sterk uitbreiden. De schimmel kan ook lange tijd op afgevallen blad of plantenresten en in de bodem overleven. De ziekte raakt verder verspreid door transport van plantenmateriaal of via spatwater. Of de schimmelsporen zich ook via de lucht kunnen verspreiden is nog in onderzoek. Maatregelen: De verspreiding van de schimmel lijkt veelal slechts over korte afstand te gebeuren. Daarom adviseert PD vatbare planten in een straal van 2 meter rondom de zieke planten op te ruimen. rooien en opruimen van de aangetaste planten eiken meeldauw - echte (witziekte) Microsphaera alphitoides - Microsphaera alni Ernst van de ziekte of plaag: 5 Scheuten en bladeren zijn bedekt met een wit schimmelpoeder en vaak sterk misvormd. De aangetaste plantendelen gaan verdrogen en afsterven. Zieke en aangetaste scheuten worden meer gevoelig voor vorst. Volwassen planten worden meestal niet behandeld. In kwekerijen vanaf midden mei om de 10 dagen met een fungicide behandelen. Biofa Fungicide stuifpoeder Biofar-Agrar spuitzwavel Karathane Fungicide spuitpoeder Rohm and Haas dinocarp 22% N 2904/B Afugan Fungicide AGRO-PLUS N.V. B 149/P Pagina 5 van 17

6 Baycor EC 300 Fungicide emulgeerbaar concentr Bayer bitertanol 300g/liter (verboden BE) B 7409/B (*verboden BE) (Verboden) Compo Basi Rose Fungicide emulgeerbaar concentr Bayer fenarimol 40 g/l B 8150/B Rubigan 120 EC Fungicide Dow Agroscience fenarimol 120 g/l 9434/B Rubigan 4 Fungicide emulgeerbaar concentr Dow Agroscience fenarimol 40 g/l (verboden BE) B 7428/B (verboden) rosellinia wortelrot Rosellinia quercina Ernst van de ziekte of plaag: 5 Veroorzaakt verrotting van de wortels en de wortelhals. Later kunnen op de verrotte delen houtpaddestoelen gevormd worden. Zorg voor een goede bodemstructuur. Zieke planten rooien. rooien en opruimen van de aangetaste planten Fysiologisch bodem- en/of groeiomstandigheden verbeteren zwavelzwammen Laetiporus sulphureus Ernst van de ziekte of plaag: 5 Zwavelzwammen zijn dakpansgewijs eenjarige groeiende zwavelgele tot oranjerode houtzwammen van 10 tot 10 cm groot. Ze ontstaan aan de stam of dikke takken en zijn gedurende gans de zomer waar te nemen. Verschillende bomen kunnen er door worden aangetast zoals eik, tamme kastanje, sierkersen, beuk, taxus, larix en dennen. Het aangetaste hout verkleurt. Het wordt eerst oranjegeel en gaat daarna in bruine, hoekige stukjes uit elkaar vallen. Tussen de stukken rottend hout is een grauwwit tot geel mycelium te zien. In eerste instantie treedt veel takbreuk op, uiteindelijk kan ook de stam afbreken. De zwam kan zich zowel beneden als hoog in de boom op stammen ontwikkelen en breekt de cellulose structuur van het hout af. Daardoor wordt het hout zwak en korrelig, bijna poederachtig. Aangetaste bomen kunnen een gevaar opleveren omdat het aangetast hout zwak wordt. Bomen kunnen omwaaien. De ernst en aard van de aantasting kan door een gespecialisserde boomsnoeier met een boor worden nagegaan. Bij ernstige aantasting de boom rooien. Pagina 6 van 17

7 rooien en opruimen van de aangetaste planten bladgalmijten (algemeen) Ernst van de ziekte of plaag: 3 Geelgroene tot bruingele kleine mijten zuigen aan de randen van de bladeren waardoor gezwollen bobbels ontstaan. Ook kunnen in de jonge toppen gekrulde bladeren te zien zijn. In sommige gevallen (Catalpa, Robinia, Fraxinus, Pyrus, Malus, Prunus St.Julien) gaan de bladranden omkrullen. Het blad vertoont een bruine kleur en daarom worden deze mijten ook wel eens roestmijten genoemd. De nieuwe topjes van de planten krijgen een gedrongen uiterlijk. Galmijten zijn kleine zuigende insecten van 0.1 tot 0.3 mm groot, met een langwerpig lichaam en een brede kop die naar achteren toe smaller wordt. Ze zijn zonder vergrootglas nauwelijks te zien. Ze verschuilen zich in de groeipunten en onderaan de bladeren. Galmijten overwinteren op de plant in de groeitoppen en tussen de schubben. In het voorjaar vanaf mei-juni vanaf 20 C worden ze actief (in open lucht). In kassen kan er al schade ontstaan vanaf april. Er kunnen enkele generaties per jaar ontstaan, afhankelijk van de temperatuur. De schade uit zich vnl. in een slechtere groei van de planten. Levensbedreigend is hun schad voor de plant meestal niet. De schade is beperkt en bestrijding meestal niet noodzakelijk. Eventueel bij een te sterke aantasting in de boomkwekerijen in de winter behandelen met carbolineum. In het groeiseizoen bij de eerste bladontwikkeling een tweetal maal behandelen met gechloreerde koolwaterstoffen. soortgevoeligheid Allium sativum knoflookextract, planten Biologisch, planten Urtica brandnetelextract Biologisch Hermoo Endosulfan EC emulgeerbaar concentr Hermoo endosulfan 350 g/l (* verboden in BE vanaf 15 april 2003) B 7285/B (Verboden) Hostation triazofos Thiodan 35 EC emulgeerbaar concentr Agrevo Belgium endosulfan 350 g/l (* enkel toegelaten onder glas BE) A 6181/B Torque SC Acaricide suspensie concentraat Basf fenbutatin oxide 550 g/l A 8213/B Pagina 7 van 17

8 Undeen stuifpoeder propoxur VBC-AVEVE Oliën Aveve vruchtboomcarbolineum (actieve olie) VBC-Sanac Oliën Sanac vruchtboomcarbolineum (anthracee-olie) bladrollervinders - rupsen van Ditula angustiorana (Capua) rupsen afkomstig van bladrollervinders Ernst van de ziekte of plaag: 3 De groen-bruine rupsen van deze vlinder mineren de bladeren. Schade is zichtbaar door de oppervlakkige vraat. Er worden ook blaadjes samengesponnen. Kunnen in het spinsel overwinteren. De vlinder legt z n eitjes in meijuni en produceert 1 generatie per jaar Rupsen vangen of tijdig een chemische bestrijding uitvoeren. Let op de wachttermijn voor het plukken van de blaadjes. Pistal spuitbus Oystershell pyrethrinen 0,25 % (verboden BE) N 8802/B (Verboden) Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B Suxon 10 ingekapseld granulaat Crop Care Austra chloorpyrifos 10% N 8676/B vangen (met de hand) Geen opgave opg Dorsan 48 emulgeerbaar concentr Luxembourg chloorpyrifos 480 g/l (verboden BE) B 8769/B (*Verboden BE) Dursban 480 emulgeerbaar concentr Dow Agroscience chloorpyrifos 480 g/l B 8195/B Ethionyl parathion Pagina 8 van 17

9 Luxan Chloorpyrifos 480 EC emulgeerbaar concentr Luxan Chem Pha chloorpyrifos 480 g/l B 8811/B Parathion 25 vlb Pro Agro parathion A Pychlorex 48 EC emulgeerbaar concentr Protex chloorpyrifos 480 g/l B 8151/B Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B Pyrus 400 SC Fungicide Eurofyto pyrimethanil 400 g/l 9380/B Thionyl E Chimac-Agriphar parathion 250 g/l A Zerox spuitbus Edialux pyrethrinen 0.3 % + piperonylbutoxide 2.4% B 7229/B Zolone Flo suspensie concentraat Agro-Plus NV fosalone 500 g/l B 7340B + 401/B wapendragers - rupsen van (algemeen) Phalera bucephala zwarte rupsen met gele dwars en lengtestrepen afkomstig van wapendragervlinders Ernst van de ziekte of plaag: 2 Deze zwarte rupsen met gele dwars en lengtestrepen afkomstig van wapendragervlinders worden tot 5 cm groot en voeden zich met bladeren. De rupsen komen in grote kolonies voor van het midden tot het eind van de zomer. In tegenstelling tot andere soorten produceren zij spinsel. Door hun grote aantallen vreten zijn planten geheel kaal. De schade is vooral belangrijk bij jonge, opgroeiende bomen. Scheuten met kolonies kunnen worden weggesnoeid of chemisch bestreden worden. Fysiologisch snoei, pluk of knip ziek plantendelen weg KB Totaalbehandeling emulsie, olie in water Scotts bifenthrin 2 g/l + myclobutanil 7,5 g/l N 8972/B Orthene wateroplosbaar poeder Tomen France acefaat 50 % (verboden BE) N 6554/B (verboden* 25/09/2003) Pagina 9 van 17

10 Pistal spuitbus Oystershell pyrethrinen 0,25 % (verboden BE) N 8802/B (Verboden) Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B Admiral emulgeerbaar concentr Sumitomo Europ pyriproxyfen 100 g/l B 8526/B Ambush permethrin (*verboden BE+NL) Verboden vanaf 25/07/1993 Lannate spuitpoeder Dupont methomyl 25% (verboden BE) A 5933/B (*verboden BE) Phosdrin emulsie, olie in water Cynanmid Benel mevinfos 145 g/l A 6924 Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B Zerox spuitbus Edialux pyrethrinen 0.3 % + piperonylbutoxide 2.4% B 7229/B eiken bladgalmuggen Contarinia quercina Ernst van de ziekte of plaag: 1 Niet van zulk belang dat bestijding nodig is. Pistal spuitbus Oystershell pyrethrinen 0,25 % (verboden BE) N 8802/B (Verboden) Pistal spuitbus Oystershell pyrethrinen 0,25 % (verboden BE) N 8802/B (Verboden) Pagina 10 van 17

11 Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B Zerox spuitbus Edialux pyrethrinen 0.3 % + piperonylbutoxide 2.4% B 7229/B Zerox spuitbus Edialux pyrethrinen 0.3 % + piperonylbutoxide 2.4% B 7229/B eiken bladkevers Orchestes quercus Ernst van de ziekte of plaag: 1 Kevers vreten aan de randen van de bladeren Van ernstige betekenis in private tuinen. Pistal spuitbus Oystershell pyrethrinen 0,25 % (verboden BE) N 8802/B (Verboden) Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B Pagina 11 van 17

12 Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B Zerox spuitbus Edialux pyrethrinen 0.3 % + piperonylbutoxide 2.4% B 7229/B vruchtboomkanker - echte Nectria galligena 2 sporenvluchten: winter 10-4 en zomer 5-9 Ernst van de ziekte of plaag: 1 Echte vruchtboomkanker is een gevreesde ziekte voor fruitbomen maar komt ook voor bij beuk, populier, eik, peer, appel en berk. Komt ook voor bij peer maar in mindere mate. Kenmerkend zijn de ruwe, bultige gezwellen die op takken ontstaan. Nabij de ogen van twijgen ontstaan barsten met afschilferende delen schors. Knoppen en jonge twijgen sterven af. De schimmels infecteren de planten via wonden zoals snoeiwonden, vorstscheuren of hagelschade. De sporen kunnen alleen kiemen bij nat weer. De wintersporen verspreiden zich van de herfst tot het voorjaar. De zomersporen vanaf mei. Zorg voor een matige groei. Middelmatig N-bemesting toepassing. Zorg voor goede waterhuishouding in de bodem. Geef een extra gift kali. Smeer snoeiwonden in. Kankerwonden met zorg uitsnijden en behandelen met Kankersept, Topsin M pasta edm. Bestrijd tijdig bloed-of schorsluizen die wonden maken en de schimmel verspreiden. Spuitschema: * 1 tot 2 maal na de bladval (gedurende 1 tot 3 weken na de bladval) met koperhoudende middelen * na een hagelslag in de lente en/of zomer met captan of thiofanaat * na de pluk met carbendazim Fysiologisch bodem- en/of groeiomstandigheden verbeteren Agrichim Koperoxychloride Fungicide spuitpoeder Agrichim koperoxychloride 50% N 7021/B Asepta Boomwondbalsem Fungicide pasta op waterbasis Asepta polyvinylakylaat N 5873/B Belchim Hydro Fungicide water dispergeerbaar g Belchim koperoxychloride 50% N 9271/B Hermoo Koperhydroxide 50% Fungicide water dispergeerbaar g Hermoo koperhydroxide 50% N 8825/B Kankersept Fungicide pasta op waterbasis Asepta koperoxychloride 2 % (verboden BE) N 5730/B (*verboden BE) Pagina 12 van 17

13 Koperhydroxide 50% WG Fungicide water dispergeerbaar g Huntjens koperhydroxide 50% N 9272/B Patenkali Meststof korrelvorm kali Suberotex Fungicide pasta op waterbasis Sema Vinyl azaconazool 1% + imazalil 2 % (*BE tot 31 dec. 2007) N 7474/B Biologisch Carabidae sycophanta Topsin M PASTA Fungicide paste op waterbasis Certis Europe thiofanaat-methyl 3% B 7096/B meeldauw - echte (witziekte) Phyllactinea (Microshaera) corylea - alni - fraxini Ernst van de ziekte of plaag: 0 De scheuten en bladeren zijn bedekt met een grijs schimmelpluis. Komt voor bij berken, hazelaars, elzen, beuken, haagbeuken, moerbei en eiken. Het schimmelpluis zit over het algemeen aan de bovenkant van het blad. Echter niet alle meeldauwschimmels komen voor op de bovenkant van het blad. Enkele uit zonderingen zijn onder meer Quercus waar het schimmelpluis zich (vooral in het beginstadium) aan de onderzijde van het blad bevindt. De schimmeldraden groeien op het blad, niet erin. Hierdoor kunnen ze makkelijk van het blad worden gewreven. Onder plastic is het schimmelpluis vaak donkerder van kleur. Meeldauw overwintert als schimmeldraden in de knoppen en op de jonge twijgen. De schimmeldraden vormen in het voorjaar sporen die worden verspreid door water en wind. De sporen ontwikkelen zich op de pas uitgelopen bladeren en bloemen en vormen schimmeldraden. De schimmel neemt zijn voeding op via zuigorganen aan de schimmeldraden, die ondiep het blad binnendringen. De draden groeien verder boven op het blad. Dit is duidelijk een verschil met valse meeldauw, waarbij de schimmeldraden in het blad groeien. De cyclus vindt tijdens het seizoen meerdere malen plaats. Soms komt men de geslachtelijke vormvan meeldauw tegen. Dit is zichtbaar als kleine bruin tot zwarte bolletjes tussen het schimmelpluis, meestal in de nazomer. bestrijding nodig Baycor SC 500 Fungicide suspensie concentraat Bayer biteranol 500g/liter N 8633/B (Verboden Biofa Fungicide stuifpoeder Biofar-Agrar spuitzwavel Karathane Fungicide spuitpoeder Rohm and Haas dinocarp 22% N 2904/B Pagina 13 van 17

14 Afugan Fungicide AGRO-PLUS N.V. B 149/P Rubigan 120 EC Fungicide Dow Agroscience fenarimol 120 g/l 9434/B Rubigan 4 Fungicide emulgeerbaar concentr Dow Agroscience fenarimol 40 g/l (verboden BE) B 7428/B (verboden) eekhoorns Sciurus vulgaris Ernst van de ziekte of plaag: Wees blij als een eekhoorn uw tuin bezoekt. Eekhoorns komen voor op plaatsen waar voldoende hoge bomen staan die veel zaden voortbrengen zoals dennen, beuken, eiken, hazelaars en tamme kastanjes. Die zaden en noten worden verzmeld als wintervoorraad. Een prachtige ervaring. Laat de diertjes met rust. U kan proberen de eekhoorns wat tammer te maken door vogelvoer op een voederplank aan te bieden. bestrijding nodig eiken bladluizen Phylloxera quercus Ernst van de ziekte of plaag: Pagina 14 van 17

15 eiken prachtkevers Agrillus biguttatus Ernst van de ziekte of plaag: De larven van deze kever leven in de bast en deels in het oppervlakkige spinthout van eiken. Hun vraatgangen kunnen de stam volledig ringen, waardoor de boom afsterft. Op de plaatsen waar de larven zich in de bast boren, kunnen donkere afgestorven plekken (necrosen) ontstaan, waaruit vaak slijmuitvloei optreedt. Aantastingen zijn vooral te verwachten in het jaar dat de primaire beschadiging optreedt en in de daaropvolgende twee jaren. De ijle bladbezetting volgend op de primaire schade leidt immers tot een sterkere bezonning van de stammen, wat een aantasting door de warmteminnende Eikenprachtkever bevordert. De combinatie van herhaalde kaalvraat door bladvretende insecten en extreme weersomstandigheden (droogte, vorst) leidt tot een primaire beschadiging van de eiken. Het al dan niet afsterven van de verzwakte bomen wordt nadien in sterke mate bepaald door secundaire aantasters. Bron Nieuwsbrief IBW, 2 jrg., 4 trimester, oktober 1999 In principe kan het verwijderen van door Eikenprachtkever zwaar aangetaste bomen en recent afgestorven exemplaren de keverpopulatie reduceren en aldus de overlevingskansen van de resterende eiken verhogen. Waarschijnlijk heeft deze maatregel echter alleen succes indien hij zeer consequent wordt uitgevoerd, d.w.z. dat àlle aangetaste bomen in de wijde omgeving moeten worden verwijderd. In de praktijk lijkt dit moeilijk realiseerbaar en is deze maatregel niet aanbevolen. Pistal spuitbus Oystershell pyrethrinen 0,25 % (verboden BE) N 8802/B (Verboden) Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B Luxan Azinphos Luxan Chem Pha azinfos-methyl (*verboden BE) Verboden vanaf 25/07/1993 Parathion 25 vlb Pro Agro parathion A Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B Ultracid 40WP spuitpoeder Novartis methidathion (*verboden BE) A Intrekking van de erkenning vanaf 20 maart 2003 Zerox spuitbus Edialux pyrethrinen 0.3 % + piperonylbutoxide 2.4% B 7229/B Pagina 15 van 17

16 eiken vouwmijnmotten - rupsen van Phyllonorycter quercifoliella Ernst van de ziekte of plaag: Pistal spuitbus Oystershell pyrethrinen 0,25 % (verboden BE) N 8802/B (Verboden) Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B Zerox spuitbus Edialux pyrethrinen 0.3 % + piperonylbutoxide 2.4% B 7229/B reuzenzwam Meripilus giganteus Ernst van de ziekte of plaag: Deze paddestoel is te vinden aan de voet van volwassen of oude bomen als beuk, eik en valse acacia. Aan de voet of dicht bij de stam of wortels zijn grote, vlezige goudbruine houtzwammen terug te vinden. De onderzijde is crémewit, bij kneuzing donkerder verkleurend. De paddestoel dankt zijn naam aan de grote omvang die tot 30 cm kan bedragen. Ze komen met grote aantallen voor en kunnen tot 12 kg wegen. De reuzenzwam verschijnt aan het eind van de zomer en vergaan na een vorstperiode tot een stinkende, zwarte massa. Een beuk die volop in blad staat kan zomaar omvallen door toedoen van deze aantasting Veroorzaakt rotting van de wortels welke hol worden. Dit levert een gevaar voor de bomen op. Takken van aangetaste bomen sterven af, maken weinig bladeren. Bij storm kunnen de bomen omwaaien. De ernst en aard van de aantasting kan door een gespecialisserde boomsnoeier met een boor worden nagegaan. Bij ernstige aantasting de boom rooien. Het verwijderen van de aanwezige zwammen kan weliswaar de verspreiding wat beperken, maar het afbraakproces gaat niettemin verder. rooien en opruimen van de aangetaste planten Pagina 16 van 17

17 Giftigheidsklassen: N: A of B: Middelen die vaak vrij kunnen gebruikt en verkocht worden voor particulier gebruik. Verkrijgbaar in tuincentra edm. Middelen die enkel kunnen gebruikt worden door erkende gebruikers of vakmensen uit de beroepssector en enkel kunnen verkocht worden door erkende verkopers. In deze lijst zijn middelen opgenomen met toelating in BE tot: zaterdag 18 november 2006 Deze tuindokter lijst is exclusief voorbehouden voor TK-Plus abonnees, download regelmatig de bijgewerkte ziekten en plagen brochures met courante lijst van toegelaten middelen Niks van deze lijst kan gereproduceerd of gepubliceerd worden zonder de uitdrukkelijke toestemming van de eigenaar, Rudi Van Overloop, ruda@skynet.be, alle rechten voorbehouden. Bronnen, literatuur. Zie op Vanaf eind Tuindokter verkrijgbaar op CD-ROM!!! Pagina 17 van 17