Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten. Ziekten en plagen van Nerium oleander

Transcriptie

1 Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten Ziekten en plagen van erium oleander oleander Het geslacht erium reikt van het Middellandse Zeegebied tot in Japan. Giftige planten. Het geslacht omvat drie soorten niet-winterharde, groenblijvende, bloeiende heesters, die vaak in de kas gekweekt moeten worden. De bekendste erium oleander of oleander, wordt in het mediterrane gebied als tuinplant gehouden. Bij ons als kuipplant. LEGEDE: oleander bacteriekanker Pseudomonas syringae ssp. savastanoi ( Pseudomonas syrin Ernst van de ziekte of plaag: 9 Oleander bacteriekanker veroorzaakt zwarte en waterige vlekken op bladeren en stengels. Bij verdere ontwikkeling volgen gele galletjes en worden stengelgedeelten zwart en vertonen bruine wratten. Duidelijke stukken schors sterven af. Knoppen aan de toppen van besmette scheuten lopen niet uit. Bladeren aan aangetaste takken worden vaak geel. Komt vooral voor bij te vochtige luchtomstandigheden. De zieke delen wegsnoeien tot op het gezonde hout. Snoei alleen een droog gewas (nat doet de bacterie verspreiden) en bij voorkeur tijdens de zomer. Bij te ernstige aantasting de planten opruimen. zieke plantendelen wegsnoeien tot op het gezonde hout luchtvochtigheid bijsturen rooien en opruimen van de aangetaste planten Pagina 1 van 13

2 oleander botrytis (grauwe schimmel) Botrytis cinerea Ernst van de ziekte of plaag: 9 Koude vochtige (kas-, kamer-) lucht bevordert de ontwikkeling van de grijze schimmelpluis. Kan zowel op bladeren, stengels als vruchten voorkomen. Het aangetaste weefsel verkleurt bruin en rot. Soms gaan ook de bloemen rotten. Zelfs op de vruchten kunen kleine lichte kringetjes voorkomen. Meer luchten en de planten droger houden. Zieke en rotte delen wegnemen. Alle gebroken scheuten verwijderen, de ziekte breidt zich langs de wonden verder uit. Alle snoeiwonden eventueel insmeren met een thiram (TMTD) papje of met Scomrid-L. Regelmatig een fungicide toepassen. Lirotect 450 SC Fungicide suspensie concentraat ovartis thiabendazool 450 g/l (*verboden in BE) 6941/B (Verboden) Lirotect SC Fungicide suspensie concentraat Eurofyto thiabendazool 450 g/l (*verboden in BE) 249/P Allisan Rookgenerator Fungicide rookpatronen Asepta dichloran 36,8 % Pomarsol WG Fungicide water dispergeerbaar g UCB thiram (TMTD) 80% (* verboden L) B 7651/B Verboden sinds 14 juni 2002 Rovral Fungicide spuitpoeder Aventis Cropscie iprodione 50 % B 7062/B oleander bladluis Aphididae Ernst van de ziekte of plaag: 8 Bladluizen zuigen aan de onderzijde van de bladeren. Vaak gevolgd door roetdauwschimmel later in het seizoen. Ze zijn ook overdragers van het mozaïkvirus en komkommervirus. Te bestrijden met plantenextracten, middelen op basis van plantaardig pyrethrine, kaliumzouten edm. weke zeep + spiritus Bayer Pyrethrum emulgeerbaar concentr Bayer piperonylbutoxide 255g/l + pyrethrine 20 g/l (*verboden BE) 8870/B (*verboden BE) Pagina 2 van 13

3 Bug Scan Vallen Biobest lijm op gele vangplaat Plantschoon voor rozen vloeistof voor toepassin Ecostyle organische vetzuren - Pokon Bio- vloeistof voor toepassin Pokon & Chrysal kaliumzouten van vetzuren 3,5 g/l + oleinezuur 3,5 g/l (onder de vorm dan K-zout) 8457/B Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B Urtica brandnetelextract Adalia bipunctata larven biobest lieveheersbeestjes Bio-Pyretrex pyrethrinen 20 g/l + piperonylbutoxide 225 g/l 9267/B Okapi emulgeerbaar concentr Zeneca Agro lambda-cyhalothrin 5 g/l + pirimicarb 100 g/l(*verboden L) B 7978/B (Verboden) Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B wollige dopluizen en larven (algemeen) Pulvinaria vitis Ernst van de ziekte of plaag: 8 Deze sterk sapzuigende wolluizen komen aan het begin van de zomer uit hun eitjes en eten dan aan de onderzijde van de bladeren. Vooraleer het blad gaat afvallen verhuizen ze naar de schors waar ze overwinteren en verder ontwikkelen tot volwassen wolluizen. De luizen zijn donkerbruin en tot 6 mm lang. Bij een aantasting komt ontwikkelen zich roetdauwschimmels. Er treed een algemene groeiremming op. Lastig te bestrijden. Afwrijven met een vochtig doek, eventueel met spiritus. Tijdens het groeiseizoen bestrijden met middelen op basis van parafine of minerale oliën. spiritus afwrijven met vochtig doek Pagina 3 van 13

4 Bayer Pyrethrum emulgeerbaar concentr Bayer piperonylbutoxide 255g/l + pyrethrine 20 g/l (*verboden BE) 8870/B (*verboden BE) Mix-Top paraffine olie Uitvloeier oleander kasschildluizen Aspidiotus nerii - Coccidae Ernst van de ziekte of plaag: 7 Oleander kan vooral binnenskamers sterk lijden onder een aantasting van zuigende schildluizen. Op de bladeren en stengels komen platte, ronde en wittige bruine luizen voor tot 2mm groot. In het algemeen verliest de plant aan groeikracht en in erge gevallen kan de plant bezwijken. Snoei zieke planten delen weg. Behandel met middel op basis van parafine of minerale oliën zieke plantendelen wegsnoeien tot op het gezonde hout eudosan Biofar-Agrar natuurlijke vetzuren Mix-Top paraffine olie Uitvloeier halve boldopluizen Saissetia coffea Ernst van de ziekte of plaag: 5 Halve boldopluizen zijn donkerbruine luizen met bovenaan een bolle, halfronde dop boven hun lichaam. Deze dop is tot 4 mm in doorsnede. Op de dop bevind zich een H-vormige ribbel. Onwolwassen luizen zijn geelbruin, plat en ovaal. De halve boldopluis zuigen onderaan de bladeren en op stengels. Op hun uitwerpselen komen roetdauwschimmels. Rechtstreeks en onrechtstreeks zorgen ze voor groeiremming. Té zwaar aangetaste planten kan u beter weggooien. Probeer de dopluizen met een vochtige doek van de plantendelen af te wrijven. Eventueel spirtus gebruiken. Gebruik chemische middelen op basis van parafine oliën of pyrethrum spiritus afwrijven met vochtig doek Pagina 4 van 13

5 rooien en opruimen van de aangetaste planten Bayer Pyrethrum emulgeerbaar concentr Bayer piperonylbutoxide 255g/l + pyrethrine 20 g/l (*verboden BE) 8870/B (*verboden BE) Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B Mix-Top paraffine olie Uitvloeier Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B kas schildluizen Aspidiotus nerii Ernst van de ziekte of plaag: 5 Deze luizen leven onder een wasachtig schild dat los zit van de luis en waaronder de eitjes worden gelegd werkt zeer goed de combinatie van zeep + sojaolie en metanol, dit om de 5 dagen herhalen. De chemische bestrijding is afhankelijk van het tijdstip en de ontwikkeling van de larven. Die bestrijding kan in de winter of in de vroeg lente gebeuren. a mei is de bestrijding bijna hopeloos. weke zeep + spiritus Duoflor met water mengbaar c Bayer kaliumzouten van vetzuren (*verboden BE) 8876/B (verboden BE - 01/02/05) Plantschoon voor rozen vloeistof voor toepassin Ecostyle organische vetzuren - Pokon Bio- vloeistof voor toepassin Pokon & Chrysal kaliumzouten van vetzuren 3,5 g/l + oleinezuur 3,5 g/l (onder de vorm dan K-zout) 8457/B Promanal Ecostyle paraffine olie Pagina 5 van 13

6 Sun Spray 7 E emulgeerbaar concentr Protex paraffine olie 850 g/l 6556/B Asepta VBC Pura Oliën emulgeerbaar concentr Asepta actieve olie 763 g/l (vruchtboomcarbolineum) B 5738/B Mitac Acaricide emulgeerbaar concentr Agro-Plus amitraz 200g/l (verboden BE 12/08/04) B 226/P Phosdrin emulsie, olie in water Cynanmid Benel mevinfos 145 g/l A 6924 stengelziekte Phoma Ernst van de ziekte of plaag: 4 De phoma stengelsziekte veroorzaakt bruin-zwarte stengels. Het cambium binnein de stengel is bruin verkleurd. Zieke plantendelen wegsnoeien tot op het gezonde hout. Vermijd hoge stikstof giften. In de lenten eventueel behandelen. zieke plantendelen wegsnoeien tot op het gezonde hout Sporex Fungicide suspensie concentraat Makhteshim-Aga prochloraz 450 g/l 9051/B Agrichem Chloorthalonil SC Fungicide suspensie concentraat Agichem chloorthalonil 500 g/l (verboden BE) B 9102/B (*verboden BE) Bravo Chloorthalonil chloorthalonil 500 g/l Fungicide 7003/B Daconil 500 EC Fungicide suspensie concentraat Zeneca chloorthalonil 500 g/l B 7003/B Flash Fungicide suspensie concentraat Vischim chloorthalonil 500 g/l (verboden BE) B 8844/B (*verboden BE) Luxan Mancozeb 700 WG Fungicide water dispergeerbaar g Luxan Chem Pha mancozeb 70% B 8428/B Pagina 6 van 13

7 Mirage 45 EC Fungicide emulgeerbaar concentr Makhteshim-Aga prochloraz 450 g/l B 8644/B Pugil WP Fungicide water dispergeerbaar g Vischim chloorthalonil 75% (verboden BE) B 8726/B (verboden) Sportak Fungicide emulgeerbaar concentr Agrevo Belgium prochloraz 450 g/l B 7322/B anjerbladrollers Cacoecimorpha pronubana lichtgroene rupsen van deze klein, bruingevleugelde motten Ernst van de ziekte of plaag: 3 Deze lichtgroene, tot 18 mm lange, rupsen met een bruin kop, zijn afkomstig van de kleine, bruingevleugde anjermot. Deze motten produceren diverse generaties per jaar. De rupsen kunnen gedurende het hele jaar op de plant voorkomen. Ze zitten tussen 2 bladeren die met een spinsel aaneengebonden zijn. Of ze zitten onder een opgerold blad die ook met zulke spinseldraden bijeen gehouden worden. De schade kan vrij aanzienlijk worden. De rupsen eten het bladmoes weg waardoor het overgebleven weefsel verdroogd en bruin zal verkleuren. De anjerbladroller is ook overdag actief; het is een uit Zuid-Europa afkomstige soort. De volwassen vlinder vliegt van april tot oktober. Piekvluchten worden waargenomen van mei tot juli en van eind augustus tot oktober. De anjerbladroller heeft ongeveer 2 generaties per jaar. De eitjes worden op bladeren gelegd van mei tot oktober. Voor het waarnemen van de vlinders kan gebruik worden gemaakt van feromoonvallen. De mannelijke anjerbladrollers komen op deze lokstoffen af. Als er enkele dagen anjerbladrollers te zien zijn kan worden aangenomen dat de paring heeft plaats gevonden. Het is gebruikelijk dat er één val op 5000 m2 wordt gehangen. De val moet ongeveer twee keer per week worden gecontroleerd. Voer ongeveer een week na het waarnemen van vlinders een bestrijding uit. Er kan worden gespoten met het bacteriepreparaat Bacillus thuringiensis. Jonge ruspen zijn gevoeliger dan oudere rupsen. De werking is het beste bij iets hogere temperaturen. Aangezien de rupsen tussen en onder het samengebonden blad verscholen zit, zijn ze moeilijk met een contactmiddel te bestrijden. Bij geringe aantasting bladeren wegplukken of de rupsen tussen het blad pletten. Chemisch regelmatig een middel op basis van pyrethrium toepassen. zieke plantendelen wegsnoeien tot op het gezonde hout Bayer Pyrethrum emulgeerbaar concentr Bayer piperonylbutoxide 255g/l + pyrethrine 20 g/l (*verboden BE) 8870/B (*verboden BE) Dimilin SC-48 suspensie concentraat Aventis Cropscie diflubenzuron 480 g/l 8134/B omolt suspensie concentraat Basf teflubenzuron 150 g/l 8424/B 9914 Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B Pagina 7 van 13

8 Anti-Insecten spray spuitbus Trekpleister piperonylbutoxide + tetramethrin (*verboden L) Verboden sinds 11 januari 2002 Baygon-Groen spuitbus Bayer piperonylbutoxide + propoxur + tetramethrin (*verboden L) Verboden sinds 21 decmeber 2001 Bio-Pyretrex pyrethrinen 20 g/l + piperonylbutoxide 225 g/l 9267/B Decis EC 2,5 emulgeerbaar concentr Aventis Cropscie deltamethrin 25 g/l B 7172/B (Verboden) Forticula auricularia oorwormen Parexan piperonylbutoxide + pyrethrinen + rotenon Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B Xentari WG water dispergeerbaar g Valent Bioscienc Bacillus thuringiensis var. aizawai ( I.U. Trichoplusia ni) 9067/B Zerox spuitbus Edialux pyrethrinen 0.3 % + piperonylbutoxide 2.4% B 7229/B Pagina 8 van 13

9 bonenspintmijten Eotetranychus urticae Ernst van de ziekte of plaag: 3 Op de bladeren ontstaan eerst lichte spikkels die later matgroen worden en daarna steeds meer en meer geelwit verkleuren. Deze geelgroene mijten van 1 mm groot met 4 paar poten, hebben 2 grote donkere vlekken aan de voorzijde van hun lichaam. Ze ontwikkelen zich vooral bij warmte en droge luchtvochtigheid. Volwassen vrouwelijke mijten zijn in het najaar en de winter bruinrood tot oranjerood van kleur. Ze overwinteren op beschutte plaatsen. Onderaan het blad kan u met een vergrootglas bolronde eitjes waarnemen. Bij een massale aantasting zijn tussen de bladeren en stengels fijngesponnen spinseldraden te zien. De mijten veroorzaken verdroogde bladeren en massale bladval zodat alleen aan de toppen van de stengels nog enkel wat jonge bladeren overblijven. Voor binnenplanten -> verbeter eventueel de standplaats: kouder en minder droge lucht Bonenspintmijten zijn reeds tegen veel bestrijdingsmiddelen resistent geworden. Kies bij chemische bestrijding voor regelmatig afwisseling van middelen op basis van paraffine oliën en pyrethrine. te bestrijden met roofmijten - Stethorus punctillum, natuurlijke spintpredator (kevers) die in BE en L voorkomt, kan vanaf mei spontaan in kassen voorkomen - Ambyseius californicus (natuurlijke vijand) in de kas - Phytoseiulus persimilis : roofmijten (vaklui) zowel in te zetten buiten, onder plastic als in de kas - Feltiella acarisuga, een galmug die snel spinthaarden opruimt in tomaat,komkommer,roos,paprika - Macrolophus caliginosus, ruimt ook witte vlieg op Apollo Acaricide suspensie concentraat Makhteshim-Aga clofentezin 500 g/l 7477/B (beperkt) KB Bladluizen en Insecten emulsie, olie in water Scotts bifenthrin 2 g/l 8301/B eoron 500 EC Acaricide emulgeerbaar concentr ovartis broompropylaat 500 g/l (*BE tot 31/12/2007 in teelt van stamslabonen) B 6514/B issorun Acaricide spuitpoeder Basf hexythiazox 10 % 7652/B Macrolophus plastic koker met adult Biobest Macrolophus caliginosus Mitac Acaricide emulgeerbaar concentr Agrevo amitraz 200g/l (verboden BE 12/08/04) B 7389/B Peropal azocyclotin 25% A Acaricide 7791/B Pagina 9 van 13

10 Spical Amblyseius californicus roofmijten Spidend gallarven Feltiella acarisuga Spidex Phytoseiulus persimilis roofmijt Stethorus lieveheersbeestje Biobest Stethorus punctillum Talstar 10 EC emulgeerbaar concentr FMC Corporation bifenthrin 100 g/l (verboden BE) B 7656/B (verboden) Thiripans Amblyseius degenerans nimfen en adulten Thripex Amblyseius cucumeris nimfen en adulten Vydate CHL ematicide emulgeerbaar concentr Dupont oxamyl 250 g/l A 8308/B algen (algemeen) microscopisch kleine plantjes Ernst van de ziekte of plaag: 2 Algen of groenwieren beletten een goede functie van het blad (bedekte huidmondjes). Ze komen vooral voor op schaduwrijke plaatsen. Het blad van de planten is geheel of gedeeltelijk bedekt met een dofgroene of grijsgroene laag. De groene wierlaag kan met de hand of een doek van de bladeren worden weggeveegd. Eventueel chemisch behandelen. Sun Spray 7 E emulgeerbaar concentr Protex paraffine olie 850 g/l 6556/B Asepta VBC Pura Oliën emulgeerbaar concentr Asepta actieve olie 763 g/l (vruchtboomcarbolineum) B 5738/B Pomarsol WG Fungicide water dispergeerbaar g UCB thiram (TMTD) 80% (* verboden L) B 7651/B Verboden sinds 14 juni 2002 Pagina 10 van 13

11 Thiram 80 WP Fungicide spuitpoeder UCB thiram 80% (TMTD)(* verboden L) B 6019/B (Verboden) TMTD 98% Satec Fungicide spuitpoeder Satec Handelsge thiram 98% (* verboden L) B 8408/B Verboden sinds 14 juni 2002 VBC-AVEVE Oliën Aveve vruchtboomcarbolineum (actieve olie) VBC-Sanac Oliën Sanac vruchtboomcarbolineum (anthracee-olie) oleander bloemknopval Ernst van de ziekte of plaag: 2 Bloemknopval is te wijten aan diverse omstandigheden: - kan voorkomen na het binnenhalen van de kuipplant uit open lucht naar de woonkamer - het draaien van de plant naar de lichtinval - bij een te donkere overwinteringsplaats - bij een té late bloemknopvorming in het najaar Zorg dat de planten tijdens de bloemknopvorming voldoende licht staan. Dien om de 14 dagen een bladbemesting toe tijdens het groeiseizoen. Fysiologisch lichthoeveelheid beter afstemmen meststoffen: bladbemesting roetdauwschimmels (algemeen) Fumago Ernst van de ziekte of plaag: 2 Tijdens en/of na een aantasting van de luizen (groene, gele, wolluizen, dopluizen, schildluizen) komt een zwarte schimmellaag voor op de bladeren. Die schimmel ontwikkeld zich op de uitwerpselen van de luizensoort. De roetdauwschimmel remt de bladverrichting en dus ook de groei. Tijdig de bladluizen bestrijden. In kassen mede te bestrijden door Aphelinus abdorminalis sluipwespen. Bayer Pyrethrum emulgeerbaar concentr Bayer piperonylbutoxide 255g/l + pyrethrine 20 g/l (*verboden BE) 8870/B (*verboden BE) Pagina 11 van 13

12 Plantschoon voor rozen vloeistof voor toepassin Ecostyle organische vetzuren - Pokon Bio- vloeistof voor toepassin Pokon & Chrysal kaliumzouten van vetzuren 3,5 g/l + oleinezuur 3,5 g/l (onder de vorm dan K-zout) 8457/B Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l 9391/B Urtica brandnetelextract Adalia bipunctata larven biobest lieveheersbeestjes Okapi emulgeerbaar concentr Zeneca Agro lambda-cyhalothrin 5 g/l + pirimicarb 100 g/l(*verboden L) B 7978/B (Verboden) Orthocide 83 Fungicide stuifpoeder Protex captan 83% A 2805/B Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l 8837/B sluipwespen per 100 stuks (volwass Biobest Aphelinus abdominalis, Aphidius ervi Pagina 12 van 13

13 Giftigheidsklassen: : A of B: Middelen die vaak vrij kunnen gebruikt en verkocht worden voor particulier gebruik. Verkrijgbaar in tuincentra edm. Middelen die enkel kunnen gebruikt worden door erkende gebruikers of vakmensen uit de beroepssector en enkel kunnen verkocht worden door erkende verkopers. In deze lijst zijn middelen opgenomen met toelating in BE tot: donderdag 23 november 2006 Deze tuindokter lijst is exclusief voorbehouden voor TK-Plus abonnees, download regelmatig de bijgewerkte ziekten en plagen brochures met courante lijst van toegelaten middelen iks van deze lijst kan gereproduceerd of gepubliceerd worden zonder de uitdrukkelijke toestemming van de eigenaar, Rudi Van Overloop, ruda@skynet.be, alle rechten voorbehouden. Bronnen, literatuur. Zie op Vanaf eind Tuindokter verkrijgbaar op CD-ROM!!! Pagina 13 van 13