Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten

Transcriptie

1 Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten Ziekten en plagen van Cupressocyparis (x) leyland conifeer, leylandcipres coniferen kanker Kabatina Ernst van de ziekte of plaag: 9.5 Een vrij courant voorkomende schimmelziekte waarbij de naaldschubben van de conifeer verkleuren naar bruin tot zwart. Treft vooral de uiteinden van de (jonge) scheuten. Tenslotte sterven ze af. Komt veelvuldig voor op Thuja, Juniperis en Cupressocyparis. De schimmel verspreid zich via de lucht en door regenspatten (natte omstandigheden). De piek begint reeds in het voorjaar maar de afsterving wordt meestal pas in de vroege zomer (mei-juni) zichtbaar. Zie ook Zorg voor een grotere plantafstand (luchtige omgeving). Bij geringe aantasting is bestrijden noodzaak. Zorg voor betere groeiomstandigheden (bodem). Bij ernstige aantasting is een bestrijding mogelijk zoals met captan, doch de resultaten zijn erg wisselvallig. Toepassen rond het einde van juli. Fysiologisch bodem- en/of groeiomstandigheden verbeteren Fysiologisch snoei, pluk of knip ziek plantendelen weg Pagina 1 van 13

2 Benlate DF Fungicide stuifpoeder Dupont benomyl (*verboden BE + L) Captan 80 WG Fungicide water dispergeerbaar g Makhteshim-Aga captan 80% B 8759/B Orthocide 83 Fungicide stuifpoeder Protex captan 83% A 2805/B Topsin M Flow Fungicide vloeibaar thiofanaat-methyl Pagina 2 van 13

3 cipressenkankers Seiridium cardinale - Coryneum cardinale Ernst van de ziekte of plaag: 9 Vaak voorkomend probleem waarover nogal wat onduidelijkheid bestaat.. Vooral Cupressus, Juniperus, Thuja plicata en Cupressocyparis leylandii zijn gevoelig. Het ziektebeeld is vrij moeilijk te onderscheiden van Kabatina en Botryosphaeria kanker (zie aldaar voor beschrijving). iets belet dat de coniferen trouwens door meerdere belagers zouden zijn aangetast. Typerend voor deze ziekte is dat de coniferen van boven naar onderen afsterven (bruin worden). Algemeen beginnen de coniferen volledig vaal tot geel te verkleuren omdat de sapstroom van de twijgen wordt afgesneden. Ook ietwat bruinrode tot purperachtig gekleurde twijgen op groene planten komen voor. In een verder stadium wordt de plant dan volledig bruin en sterft tenslotte af. Op de stammen zitten kankers waardoor de schors enigszins ruw wordt. Er vloeit gom uit de stammen en er zijn ook kleine, zwarte schimmelsporen op de stammen waar te nemen. In een zeer vroeg stadium van deze ziekte zijn vaak kleine takjes bruin geworden die net lijken alsof ze zijn afgebroken. Meestal wordt dan eerst de gehele twijg bruin. Deze aggressieve schimmel verspreid zich voornamelijk via wind en regen. Ook insecten zoals luizen, Coleoterri scolitidii of vogels kunnen de schimmel verder verspreiden. Ook door besmet snoeigereedschap wordt de schimmel verder overgedragen. Planten die langer nat blijven staan (gesloten tuinen, onder bomen, haagvormen) zijn dus daardoor meer vatbaar. Ook planten die minder goed groeien en dus minder gezond, zijn sneller aangetast. Dit verklaart ook waarom oudere planten sneller aangetast worden dan jonge, vitaal groeiende coniferen. Planten kunnen ook zwakker groeien door bodemproblemen (wateroverlast, verzuring, bodemstructuur) of door armoede (droogte, voedseltekort). Algemeen moeten dus deze stress toestanden absoluut vermeden worden. Sporen kunnen ook afkomstig zijn van naburige gevoelige planten zoals Thuja en Juniperus. Een chemische bestrijding heeft alleen zin in een vroeg stadium. Preventief behandelen lijkt ook nuttig en zou volgens onderzoek door John Banks met koperhoudende middelen zijn af te remmen. Zijn er planten met een beperkte schade van bruine, gebroken takjes, dan worden deze zieke delen zo snel mogelijk weggesnoeid tot op de gezonde delen. Vaalgroene en bruin geworden coniferen worden best zo snel mogelijk gerooid. De overblijvende coniferen dan toch nog chemisch behandelen. Zorg voor een verbeterde groei en een meer open tuin zodat de planten sneller kunnen opdrogen. Volgens John Banks is het mogelijk redelijk zieke planten toch te redden door de coniferen te injecteren. Dit is natuurlijk erg duur er er is maar 30% kans op herstel. Vaak wordt het snoeiafval van de hagen ter plekke gelaten..dit is dus absoluut uit den boze..de schimmelsporen moeten altijd zo snel mogelijk verwijderd en uit de buurt gehouden worden. Vooral in boomkwekerijen (productie) is het nuttig de coniferen preventief te behandelen en dit 3 maal per jaar met carbendazim: tweemaal in de late winter en 6 weken later in de lente. Het is nuttig snoeimateriaal te ontsmetten. Dit kan in 100% alcohol, in zuiver bleekwater of in chloorwater. Diverse rooien en opruimen van de aangetaste planten Fysiologisch snoei, pluk of knip ziek plantendelen weg Pagina 3 van 13

4 Cuperit Fungicide spuitpoeder Protex koperoxychloride 50% 32/B Cupravit Forte Fungicide spuitpoeder Bayer koperoxychloride 50% 4091/B Cuprex Fungicide spuitpoeder Hermoo koperoxychloride 50% 924/B Cupro-Antracol Fungicide spuitpoeder Bayer koperoxychloride 37 % + propineb 17,5 % 7332/B Bavistin WG Fungicide water dispengeerbaar g Basf carbendazim 50% A 9045/B Benlate DF Fungicide stuifpoeder Dupont benomyl (*verboden BE + L) Carbendazim 500 SC Fungicide vloeibaar Eurofyto carbendazim 500 g/l A 7292/B Dupont-Benlate Fungicide stuifpoeder Dupont benomyl 50 % (*verboden BE + L) A 5910/B (Verboden) (Verboden) Goldazim Fungicide suspensie concentraat Chimac-Agriphar carbendazim 500 g/l A 9229/B Hermoo-Benomyl Fungicide stuifpoeder Hermoo benomyl (*verboden BE + L) Impact R Fungicide suspensie concentraat Agro-Plus carbendazim 200 g/l B 229/P Luxan Carbendazim 750 WG Fungicide water dispergeerbaar g Luxan carbendazim 50% A 8403/B Topsin M 500 SV Fungicide suspensie concentraat Aventis Cropscie thiofanaat-methyl 500 g/l A 7057/B Topsin M 70 WG Fungicide water dispergeerbaar g Aventis Cropscie thiofanaat-methyl 70% B 8666/B Pagina 4 van 13

5 Virolex SC Fungicide suspensie concentraat Protex carbendazim 500 g/l A 7994/B botryosphaeria kanker Botryosphaeria dothidae Ernst van de ziekte of plaag: 8 Deze kankervormt komt vooral voor bij coniferen zoals Cupressocyparis leylandii en is bijzonder moeilijk te onderscheiden van de cipressenkanker Seiridium. Het uitwendige ziektebeeld komt zeer sterk overeen, alleen lijkt deze kankervorm nog grotere vormen aan te nemen op de stammen. Verspreid zich ook via wind, regen, wondjes, vogels en door snoeien. Deze kanker komt vooral voor op planten met stress: pas verplant, te droog, te nat, slechte bodemstructuur, voedselgebrek,.. Zie bij de bestrijding onder -> cipressenkanker Seiridium Fysiologisch snoei, pluk of knip ziek plantendelen weg Diverse rooien en opruimen van de aangetaste planten coniferen spint Oliganychus ununguis Ernst van de ziekte of plaag: 8 Deze kleine spintmijten van 0.2 tot 0.5 mm groot zuigen aan naalden en schubben waardoor ze hun normale kleur verliezen, bruin worden en afvallen. Bij zware aantastingen gedurende meerdere seizoenen kan de schade erg groot worden en lijden tot het verlies van de plant. Deze spintmijten ontwikkelen zich vooral gedurende koudere periodes met pieken in de lente en de herfst. De meeste naaldval heeft plaats tijdens de warmste zomerperiodes. Oliganychus ununguis kan biologisch bestreden worden met Stethorus punctillum, een zwart, ovaal spintetend lieveheersbeestje die de ontwikkeling kunnen onderdrukken. Met chemische spintmiddelen moet altijd omzichtig worden omgesprongen: regelmatig afwisselen i.v.m. resistentie. De planten regelmatig bespuiten met een sterke straal water schijnt ook goed te werken. Apollo Acaricide suspensie concentraat Makhteshim-Aga clofentezin 500 g/l 7477/B KB Bladluizen en Insecten Insecticide emulsie, olie in water Scotts bifenthrin 2 g/l 8301/B Pagina 5 van 13

6 eoron 500 EC Acaricide emulgeerbaar concentr ovartis broompropylaat 500 g/l (*BE tot 31/12/2007 in teelt van stamslabonen) B 6514/B issorun Acaricide spuitpoeder Basf hexythiazox 10 % 7652/B Biologisch roofmijt Phytoseiulus persimilis Funginex Plus Geen opgave opg emulgeerbaar concentr Gardiflor tetradifon 25 g/l + triforine 25 g/l B 7158/B Kelthane 35 Spuitpoeder Acaricide spuitpoeder Rohm and Haas dicofol 35 % (*verboden BE) B 5901/B Verboden vanaf 24 juni 2002 Mitac Acaricide emulgeerbaar concentr Agrevo amitraz 200g/l B 7389/B Peropal azocyclotin Acaricide Stethorus Biologisch loopkever Biobest Stethorus punctillum kevers Talstar 10 EC Insecticide emulgeerbaar concentr FMC Corporation bifenthrin 100 g/l B 7656/B Tedion tetradifon Acaricide Vydate CHL Insecticide emulgeerbaar concentr Dupont oxamyl 250 g/l A 8308/B Pagina 6 van 13

7 jeneverbessen schildluizen Caralaspis juniperi Ernst van de ziekte of plaag: 7 Deze hardnekkige schildluizen zuigen aan naalden en schubben waardoor ze hun normale kleur verliezen en kunnen afvallen. Daarna worden de planten aangetast door roetdauwschimmels. Vooral Thuja, Juniperus en Cupressocyparis zijn er gevoelig voor. Bij zware aantastingen gedurende 2 tot 3 seizoenen kan de schade erg groot worden en lijden tot het volledig afsterven van de plant. Deze luizen bevinden zich hoofdzakelijk aan de onderzijde van de naalden of schubben. Vrouwelijk schildluizen zijn eerst wit gekleurd. Later worden ze grijs en zwart gekleurd. Ze kunnen op de planten blijven overwinteren. Schilluizen zijn moeilijk te bestrijden. aast enkele geschikte insecticiden werken zowel zomer- als winterolïen goed. Winterolie altijd correct toepassen en niet op geelbladige planten! Middelen met parafinne versterken de werking. Compo anti-schildluis Insecticide vloeibaar Compo malathion + paraffine olie KB schildluis Insecticide vloeibaar KB malathion + paraffine olie KB winter Insecticide vloeibaar KB malathion + paraffine olie Malathyne 25 Insecticide emulgeerbaar concentr Gardiflor malathion 250 g/l 4057/B AgriChim Carbaryl Insecticide spuitpoeder Agrichim carbaryl 50% B 7133/B Malathex 50% EC Insecticide emulgeerbaar concentr Protex malathion 500 g/l B 2372/B Predex Malathion Insecticide emulgeerbaar concentr Edialux malathion 500 g/l B 8845/B Sevin 480 SC Insecticide suspensie concentraat Rhône-Poulenc A carbaryl 480 g/l B 8669/B VBC-AVEVE Oliën vloeibaar Aveve vruchtboomcarbolineum (actieve olie) Pagina 7 van 13

8 VBC-Sanac Oliën vloeibaar Sanac vruchtboomcarbolineum (anthracee-olie) coniferen wortelrot Phytophthora cinnamomi Ernst van de ziekte of plaag: 5 Phytophthora en met name en in het bijzonder Phytophthora cinnamomi is een vrij algemeen voorkomende bodemschimmel die wortelrot veroorzaakt. Planten met rottende wortels groeien uiteraard slecht, er worden weinig nieuwe scheuten gevormd. In erge gevallen gaat de gehele plant verdorren en afsterven. Bij het nader bekijken van het wortelgestel valt op dat vooral de kleinere, witte vezelwortels dood zijn. De dode wortels zijn bruinzwart gekeurd. Als we de schors aan de hoofdtak of de stam losmaken, wordt een roodachtig of zwartbruine verkleuring zichtbaar. Verwijder aangetaste planten. Verwijder de cultuurgrond. Zorg voor een betere afwatering. Bij een lichte aantasting kunnen de planten nog met een middel op basis van fosethyl worden aangegoten, doch de resultaten zijn vaak teleurstellend. Plant op deze plaats heideachtigen zoals Azalea, Erica, Calluna of Rhododendron. Diverse watergifte beter afstemmen Fysiologisch bodem- en/of groeiomstandigheden verbeteren Aliette WG Fungicide water dispergeerbaar g Rhône-Poulenc A fosethyl 80% 8692/B Aaterra Fungicide spuitpoeder Agrevo Belgium etridiazol 35% B 6437/B Prochlorus Fungicide emulgeerbaar concentr Phytorus prochloraz 450 g/l B 8610/B Ridomil-5 G metalaxyl Fungicide Skipper tiodicarb Insecticide Pagina 8 van 13

9 Leylandii larven Thyridopteryx ephemeraeformis Ernst van de ziekte of plaag: 5 Weinig voorkomende larven vreten aan de groene delen van Leylandii cipressen. Komt hier nog zeldzaam voor. Door hun vraat vallen naalden af en vertraagt de groei. Zware aantastingen (kaalvreten) kan lijden tot het afsterven van de planten. Deze larven zijn donker zwart gekleurd en bevinden zich in een soort bruinkleurige zak die aan de planten hangt. In zachte winters kunnen de larven in die zakjes overwinteren. Vanaf de lente beginnen de larven aan hun vraattocht. Tijdens de zomer worden ze volwassen. Komt vooral voor in warmere streken waard e larven in de zakjes kunnen overwinteren. Pluk de zakjes met de larven regelmatig weg tijdens de winterperiode en aan het begin van de lente. Biologische bestrijding van jonge larven is mogelijk met Bacillus bacteriën (Diptel). Fysiologisch snoei, pluk of knip ziek plantendelen weg Cercospora bladvlekkenziekte Cercosporidium sequiae Ernst van de ziekte of plaag: 2 aaldbladvlekkenziekte die voorkomt bij enkele coniferen zoals Juniperus, Thuja, Cupressus, Taxodium, Cryptomeria en Sequoia. Eerder zeldzaam gevonden op Cupressocyparis leylandii. De schimmelziekte uit zich in bruine topjes die begint aan de basis van de twijgen en zich dan verder hogerop gaat uitbreiden. Typisch is dat de topjes van de scheuten altijd groen blijven. In ernstige gevallen gaan de naalden (twijgjes) afvallen. De sporen worden in de lente en zomer via de wind verder verspreid. De infectiedruk neemt vooral toe bij langdurige periodes van nat en vochtig weer. De schimmel is te onderdrukken met chemische middelen op basis van koper. Sproei bij aantasting om de 10 dagen tot zolang er nieuwe twijgen (dus groei) te zien is. Celest 025 FS Fungicide suspensie concentraat Syngenta Crop P fludioxonil 25 g/l 9269/B Cuperit Fungicide spuitpoeder Protex koperoxychloride 50% 32/B Cupravit Forte Fungicide spuitpoeder Bayer koperoxychloride 50% 4091/B Cuprex Fungicide spuitpoeder Hermoo koperoxychloride 50% 924/B Pagina 9 van 13

10 Amistar Pro Fungicide suspo-emulsie Zeneca Agro azoxystrobin 100 g/l + fenpropimorf 280 g/l B 8989/B Daconil 500 EC Fungicide suspensie concentraat Zeneca chloorthalonil 500 g/l B 7003/B Luxan Mancozeb 700 WG Fungicide water dispergeerbaar g Luxan Chem Pha mancozeb 70% B 8428/B Penncozeb SC Fungicide suspensie concentraat Elf Atochem Agri mancozeb 455 g/l B 7855/B Ridomil Speciaal Fungicide spuitpoeder ovartis mancozeb 48% + metalaxyl 10% (*verboden L) B 7262/B (Verboden) Systhane 24 EC Fungicide emulgeerbaar concentr Rohm and Haas myclobutanil 240 g/l B 9065/B Systhane 6 WP Fungicide spuitpoeder Rohm and Haas myclobutanil 6% B 8202/B roetdauwschimmels (algemeen) Fumago Ernst van de ziekte of plaag: 2 Tijdens en/of na een aantasting van de luizen (groene, gele, wolluizen, dopluizen, schildluizen) komt een zwarte schimmellaag voor op de bladeren. Die schimmel ontwikkeld zich op de uitwerpselen van de luizensoort. De roetdauwschimmel remt de bladverrichting en dus ook de groei. Tijdig de bladluizen bestrijden. In kassen mede te bestrijden door Aphelinus abdorminalis sluipwespen. Bayer Pyrethrum Insecticide emulgeerbaar concentr Bayer piperonylbutoxide 255g/l + pyrethrine 20 g/l 8870/B Plantschoon voor rozen Biologisch vloeistof voor toepassin Ecostyle organische vetzuren - Pokon Bio-Insecticide Insecticide vloeistof voor toepassin Pokon & Chrysal kaliumzouten van vetzuren 3,5 g/l + oleinezuur 3,5 g/l (onder de vorm dan K-zout) 8457/B Pagina 10 van 13

11 Pyrethrum, Pyretrex Insecticide vloeibaar pyrethrine Spruzut Biologisch vloeibaar Ecostyle pyrethrine Urtica brandnetelextraxt Biologisch vloeibaar Adalia Biologisch larven biobest lieveheersbeestjes (adalia bipunctata) Aphelinus Aphelinus abdominalis, Apheleins ervi per 100 stuks (volwass Biobest Okapi Insecticide emulgeerbaar concentr Zeneca Agro lambda-cyhalothrin 5 g/l + pirimicarb 100 g/l(*verboden L) B 7978/B (Verboden) Orthocide 83 Fungicide stuifpoeder Protex captan 83% A 2805/B thuja takluizen Cinara cupressi Ernst van de ziekte of plaag: 1 Grote zwartbruine en langpotige luizen zuigen aan de schors van de takken en aan de schubben en naalden. Daardoor treed naalval en groeiremming op. Komt voor op Thuja, Juniperis en Cupressocyparis Bij ernstige aantasting eventueel bestrijden met chemisch middel. Anti-Ongedierte Spray Insecticide spuitbus atural Granen propoxur 0,25 ù 6831/B Diazin 81 EC Insecticide emulgeerbaar concentr Hermoo diazinon 81 g/l 4745/B Beperkt gebruik toegelaten (1x/jaar) Malathyne 25 Insecticide emulgeerbaar concentr Gardiflor malathion 250 g/l 4057/B Pagina 11 van 13

12 Dimethoaat Bayer Insecticide Bayer dimethoaat Ethionyl Insecticide vloeibaar parathion Malathex 50% EC Insecticide emulgeerbaar concentr Protex malathion 500 g/l B 2372/B Parathion 25 vlb Insecticide vloeibaar Pro Agro parathion A Perfekthion S Insecticide emulgeerbaar concentr Basf dimethoaat 500 g/l B 4858/B Phosan Forte Insecticide emulgeerbaar concentr Cheminova dimethoaat 400 g/l B 9276/B Phosan-plus dimethoaat + malathion + methoxychloor Insecticide Phosdrin Insecticide emulsie, olie in water Cynanmid Benel mevinfos 145 g/l A 6924 Systephos mevinfos Insecticide Undeen Insecticide stuifpoeder propoxur Pagina 12 van 13

13 Giftigheidsklassen: : A of B: Middelen die vaak vrij kunnen gebruikt en verkocht worden voor particulier gebruik. Verkrijgbaar in tuincentra edm. Middelen die enkel kunnen gebruikt worden door erkende gebruikers of vakmensen uit de beroepssector en enkel kunnen verkocht worden door erkende verkopers. In deze lijst zijn middelen opgenomen met toelating in BE tot: donderdag 26 augustus 2004 Deze tuindokter lijst is exclusief voorbehouden voor TK-Plus abonnees, download regelmatig de bijgewerkte ziekten en plagen brochures met courante lijst van toegelaten middelen iks van deze lijst kan gereproduceerd of gepubliceerd worden zonder de uitdrukkelijke toestemming van de eigenaar, Rudi Van Overloop, ruda@skynet.be, alle rechten voorbehouden. Bronnen, literatuur. Zie op Pagina 13 van 13